Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/(Β ΔΙΑΚΟΠΩΝ) 1148/2023

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.95

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επιδιώκεται η ανάκληση της 325/2023 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Οι αναθέτουσες αρχές επιτρέπεται, προκειμένου να επιτυγχάνεται η εκτέλεση συμβάσεων από οικονομικά υγιείς οικονομικούς φορείς, να καθορίζουν, μεταξύ άλλων, κριτήρια οικονομικής ή χρηματοοικονομικής επάρκειας, στα οποία οι υποψήφιοι οφείλουν να ανταποκρίνονται. Τέτοιο κριτήριο αποτελεί και η απαίτηση της ικανότητας ασφαλιστικής κάλυψης κατάλληλου επιπέδου έναντι επαγγελματικών κινδύνων (βλ. ιδίως άρθρα 75 παρ. 3, 80 και Μέρος Ι, Παράρτημα ΧΙΙ του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016, Α΄ 147, πρβλ. ΕλΣυν Ολ. 2138/2020, σκ. 9), η οποία εν προκειμένω εξειδικεύεται στο άρθρο 22.Γ. της διακήρυξης του επίδικου έργου, με την απαίτηση κάθε προσφέρων να διαθέτει «σε ισχύ ασφαλιστική κάλυψη έναντι επαγγελματικού κινδύνου με ελάχιστα όρια ευθύνης 750.000 € ανά αξίωση και 1.000.000 € αθροιστικά για όλη την ασφαλιστική περίοδο». Η απαίτηση αυτή αφορά σε κριτήριο ποιοτικής επιλογής (οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια) που επηρεάζει το δικαίωμα συμμετοχής στον διαγωνισμό και ουδόλως συνδέεται με το ασφαλιστήριο συμβόλαιο που οφείλει να προσκομίσει ο οριστικός ανάδοχος του επίδικου έργου κατά την υπογραφή της σύμβασης και την εγκατάστασή του σε αυτό, βάσει των άρθρων 45ο και 46ο της Ειδικής Συγγραφής Υποχρεώσεων, όπως αβασίμως προβάλλει η προσφεύγουσα. Περαιτέρω, όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, το προσκομισθέν Νο 111971 ασφαλιστήριο συμβόλαιο δεν πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 22.Γ. της διακήρυξης, προεχόντως διότι εξαιρεί ρητά από τις καλύψεις του την κατασκευή έργων, που συνιστά τον κρίσιμο επαγγελματικό κίνδυνο προκειμένου για εργοληπτικές επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν την εκτέλεση δημοσίων έργων, περιοριζόμενο σε πράξεις ή παραλείψεις κατά τη διάρκεια των -  μη κρίσιμων εν προκειμένω - υπηρεσιών επίβλεψης, μελετών και σχεδιασμού των έργων που αναλαμβάνονται υπό την ιδιότητα της προσφεύγουσας ως πολιτικού μηχανικού - αρχιτέκτονα (και όχι ως εργοληπτικής επιχείρησης εγγεγραμμένης στο ΜΕΕΠ). Κατά τα λοιπά, η Νο 108598 πρόσθετη πράξη, όπως και το  Νο 12145892 ασφαλιστήριο συμβόλαιο, ανεξαρτήτως του περιεχομένου τους, έχουν έναρξη ισχύος ασφάλισης μεταγενέστερη της ημερομηνίας διενέργειας του διαγωνισμού (26.7.2022) και, επομένως, δεν μπορούν να θεραπεύσουν την ως άνω πλημμέλεια. Εξάλλου, αλυσιτελώς η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι δεν πληροί τον όρο του άρθρου 22.Γ. της διακήρυξης ούτε το αντίστοιχο ασφαλιστήριο συμβόλαιο της έτερης διαγωνιζόμενης εταιρείας «....», προεχόντως διότι, εφόσον η τελευταία δεν κατέστη ανάδοχος, δεν διατυπώθηκε ούτε ήταν αναγκαίο να διατυπωθεί κρίση για τη νομιμότητα ή μη του συγκεκριμένου δικαιολογητικού με την προσβαλλόμενη πράξη του Κλιμακίου. Τέλος, η συγκεκριμένη πλημμέλεια, όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, είναι ουσιώδης, διότι αφορά την πλήρωση κριτηρίου επιλογής (οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια) εκ μέρους υποψήφιου οικονομικού φορέα, που έχει τεθεί επί ποινή αποκλεισμού (άρθρο 22.Γ. σε συνδυασμό με το άρθρο 4.2δ΄ της διακήρυξης).Δεν ανακαλεί την 325/2023 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΛ.Ε/325/2023

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Αναβάθμιση και επέκταση υποδομών λυμάτων - κατασκευή δικτύων αποχέτευσης(...)κατά παράβαση του άρθρου 22.Γ της οικείας διακήρυξης, έγινε αποδεκτή η συμμετοχή στον διαγωνισμό του αναδόχου οικονομικού φορέα «…» και κρίθηκε ότι πληροί τους όρους και τις προϋποθέσεις συμμετοχής στον διαγωνισμό, δεδομένου ότι αυτός, όπως ορθά υποστηρίχθηκε με την ... γνωμοδότηση της νομικής υπηρεσίας του Δήμου Αριστοτέλη και του μειοψηφούντος μέλους της Επιτροπής Διαγωνισμού, κατά την ημέρα υποβολής της προσφοράς (26.7.2022) δεν διέθετε σε ισχύ ασφαλιστήριο συμβόλαιο, το οποίο να παρέχει «ασφαλιστική κάλυψη έναντι επαγγελματικού κινδύνου με ελάχιστα όρια ευθύνης 750.000€ ανά αξίωση και 1.000.000€ αθροιστικά για όλη την ασφαλιστική περίοδο». Και τούτο, διότι αφενός μεν το προσκομισθέν από τον ανάδοχο ... ασφαλιστικό συμβόλαιο (περίοδος κάλυψης 29.4.2022-29.4.2023) ρητά εξαιρεί από την ασφάλιση και δεν καλύπτει, μεταξύ άλλων, εργασίες κατά την περίοδο κατασκευής του έργου, καθώς και οποιαδήποτε σύμβαση ο ασφαλισμένος ενεργεί ως εργολάβος ή κατασκευαστής, με συνέπεια να εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής του η ελεγχόμενη σύμβαση, αφετέρου δε η ... πρόσθετη πράξη στο ... ασφαλιστικό συμβόλαιο και το ... ασφαλιστικό συμβόλαιο, ανεξαρτήτως του περιεχομένου τους, έχουν έναρξη ισχύος ασφάλισης μεταγενέστερη της 26.7.2022.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ του Δήμου Αριστοτέλη και του οικονομικού φορέα «…», για την εκτέλεση του έργου με τίτλο «Αναβάθμιση και επέκταση υποδομών λυμάτων οικισμών Δήμου Αριστοτέλη Χαλκιδικής (Αντώνης Τρίτσης). Υποέργο 2: ΔΙΚΤΥΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ …».

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ  ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/(Β ΔΙΑΚΟΠΩΝ) 1148/2023

 
 

ΕΣ/ΚΛ.Ε/325/2023

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι,κατά παράβαση του άρθρου 22.Γ της οικείας διακήρυξης, έγινε αποδεκτή η συμμετοχή στον διαγωνισμό του αναδόχου οικονομικού φορέα «…..» και κρίθηκε ότι πληροί τους όρους και τις προϋποθέσεις συμμετοχής στον διαγωνισμό, δεδομένου ότι αυτός, όπως ορθά υποστηρίχθηκε με την 21357/2.11.2022 γνωμοδότηση της νομικής υπηρεσίας του Δήμου Αριστοτέλη και του μειοψηφούντος μέλους της Επιτροπής Διαγωνισμού, κατά την ημέρα υποβολής της προσφοράς (26.7.2022) δεν διέθετε σε ισχύ ασφαλιστήριο συμβόλαιο, το οποίο να παρέχει «ασφαλιστική κάλυψη έναντι επαγγελματικού κινδύνου με ελάχιστα όρια ευθύνης 750.000€ ανά αξίωση και 1.000.000€ αθροιστικά για όλη την ασφαλιστική περίοδο». Και τούτο, διότι αφενός μεν το προσκομισθέν από τον ανάδοχο Νο111971 ασφαλιστικό συμβόλαιο (περίοδος κάλυψης 29.4.2022-29.4.2023) ρητά εξαιρεί από την ασφάλιση και δεν καλύπτει, μεταξύ άλλων, εργασίες κατά την περίοδο κατασκευής του έργου, καθώς και οποιαδήποτε σύμβαση ο ασφαλισμένος ενεργεί ως εργολάβος ή κατασκευαστής, με συνέπεια να εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής του η ελεγχόμενη σύμβαση, αφετέρου δε η Νο108598 πρόσθετη πράξη στο Νο111971 ασφαλιστικό συμβόλαιο και το Νο12145892 ασφαλιστικό συμβόλαιο, ανεξαρτήτως του περιεχομένου τους, έχουν έναρξη ισχύος ασφάλισης μεταγενέστερη της 26.7.2022. Η πλημμέλεια δε αυτή είναι ουσιώδης και κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, δεδομένου ότι εμφιλοχώρησε κατά παράβαση όρου της διακήρυξης που έχει τεθεί με ποινή αποκλεισμού (άρθρο 22.Γ σε συνδυασμό με άρθρο 4.2 δ΄) και κατά παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων.


ΕλΣυν.Τμ.6/457/2018

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-Εργασίες συντήρησης οδικού δικτύου:..ζητείται η ανάκληση της 529/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Κατόπιν αυτών, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (υπό στοιχείο ΙΙ), η πρόβλεψη στο άρθρο 22 της από 8.6.2017 διακήρυξης του εν λόγω έργου ότι «Οι … προσφέροντες πρέπει να ικανοποιούν όλα τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής. … 22.Γ. Οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια: (α) Οι οικονομικοί φορείς (ημεδαποί και αλλοδαποί) πρέπει να έχουν Κύκλο Εργασιών τελευταίας τριετίας ανά έτος μεγαλύτερο ή ίσο του 50% του προϋπολογισμού του δημοπρατούμενου έργου, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. …» αποτελεί συμπλήρωση από την αναθέτουσα αρχή του κενού στοιχείου 22.Γ του πρότυπου τεύχους διακήρυξης, που ίσχυε εν προκειμένω (βλ. Παράρτημα Α της 182/2016 Απόφασης της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., ΦΕΚ Β΄ 4269/30.12.2016), και είναι σύμφωνη προς τα οριζόμενα στο άρθρο 75 παρ. 1 και 3 του ν. 4412/2016.Ειδικότερα, η ως άνω απαίτηση οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας που τίθεται στο άρθρο 22.Γ της συγκεκριμένης διακήρυξης αφενός μεν σχετίζεται και είναι ανάλογη με το αντικείμενο της σύμβασης, αφετέρου δε πληροί τους όρους του άρθρου 75 παρ. 3, αφού ο ετήσιος κύκλος εργασιών που επιβάλλεται δεν υπερβαίνει το διπλάσιο της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης. Επομένως, η κατά τα ανωτέρω συμπλήρωση του στοιχείου 22.Γ στην από 8.6.2017 διακήρυξης είναι νόμιμη, χωρίς να απαιτείται προς τούτο απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, κατά το άρθρο 53 παρ. 7 β΄ του ίδιου νόμου, αφού δεν πρόκειται για προσθήκη επιπλέον όρου.(..)Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις ανάκλησης να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 529/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου​


ΕλΣυν.Κλ.4/85/2016

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: α) Αβασίμως προβάλλεται από την Επίτροπο ότι το προσκομισθέν  ασφαλιστήριο συμβόλαιο δεν πληροί τους όρους που τίθενται από τη διακήρυξη και τη σύμβαση για το λόγο ότι στις γενικές πληροφορίες ασφαλιστηρίου στην επωνυμία της συμβαλλόμενης εταιρείας εμφανίζεται αυτή ως εταιρεία καθαρισμού κτιρίων, δεδομένου ότι στους Ειδικούς Όρους του ασφαλιστηρίου συμβολαίου , αναφορικά με τη δραστηριότητα του ασφαλισμένου που ασφαλίζεται, πέρα από την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας, ρητά αναφέρεται ότι αυτή περιλαμβάνει, και μία σειρά άλλων επαγγελματικών δραστηριοτήτων, μεταξύ των οποίων και την «Παροχή υπηρεσιών τεχνικού χαρακτήρα»,..(..)αβασίμως προβάλλεται από την Επίτροπο ότι αποτελεί πλημμέλεια του προσκομιζόμενου ασφαλιστήριου συμβολαίου το γεγονός ότι η περιγραφή της κάλυψης που περιγράφεται στους Ειδικούς Όρους είναι σε ξενόγλωσση γραφή,(..)Αβασίμως προβάλλεται από την Επίτροπο ότι στο προσκομισθέν  ασφαλιστήριο συμβόλαιο δεν περιλαμβάνονται ως ασφαλισμένη ομάδα οι τρίτοι έναντι της ασφαλιστικής εταιρείας και της ασφαλισμένης εταιρείας (ασφάλιση υπέρ τρίτων), καθόσον από το περιεχόμενο του ως άνω ασφαλιστηρίου συμβολαίουπροκύπτει ότι καλύπτονται από αυτό για συμβάντα και τρίτα πρόσωπα έναντι των δύο αντισυμβαλλομένων(..)με δεδομένο ότι κατά ρητή πρόβλεψη της διακήρυξης η ασφάλιση θα πρέπει να καλύπτει ολόκληρο το χρόνο που προβλέπεται από τη σύμβαση , μη νομίμως προσκομίστηκε το ασφαλιστήριο συμβόλαιο, το οποίο κάλυπτε το χρονικό διάστημα ασφάλισης από 1.1.2015 έως 31.12.2015, με συνέπεια να μην καλύπτεται ασφαλιστικά το χρονικό διάστημα από 1.1.2016 έως 29.2.2016 της  σύμβασης.(..)το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης της ανωτέρω διάταξης της διακήρυξης περί της χρονικής διάρκειας της ασφάλισης (συγγνωστή πλάνη)


ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤ.ΣΥΝΘ/1649/2020

Εκτέλεση έργου..ζητείται η αναθεώρηση της 644/2020  απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Επιπλέον, η διατύπωση του σχετικού πεδίου του Μέρους IV, ενότητα Γ του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης περί δήλωσης της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας είναι γενική και δεν έχει υποστεί την κατάλληλη επεξεργασία, ώστε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της συγκεκριμένης διακήρυξης. Ειδικότερα, δεν αναφέρει τα προσδιοριζόμενα στο άρθρο 22.Δ της διακήρυξης στοιχεία της κρίσιμης περιόδου αναφοράς (πενταετία) και του είδους των έργων που πρέπει οι υποψήφιοι να δηλώσουν ότι έχουν εκτελέσει κατά την περίοδο αυτή. Ως εκ τούτου, το πεδίο αυτό δεν έχει την απαιτούμενη σαφήνεια, ώστε ένας μέσος επιμελής υποψήφιος να είναι βέβαιος για την απαίτηση συμπλήρωσης του πεδίου αυτού. Η ύπαρξη ασάφειας ως προς την επίμαχη απαίτηση δήλωσης προηγούμενων έργων αποδεικνύεται, άλλωστε, από το γεγονός ότι οι μισές από της συμμετέχουσες στο διαγωνισμό εργοληπτικές επιχειρήσεις δεν συμπλήρωσαν το πεδίο αυτό. Συνεπώς, εν προκειμένω η διακήρυξη ενείχε ασάφεια ως προς την ύπαρξη ή μη υποχρέωσης των υποψηφίων να συμπληρώσουν στο δεύτερο πεδίο του Μέρους ΙV, Ενότητα Γ του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης κατάλογο εκτελεσθέντων έργων και η αιτούσα, η οποία όπως αποδεικνύεται διέθετε την ζητούμενη εμπειρία, ευλόγως πλανήθηκε ως προς την υποχρέωση αυτή. Εξάλλου, η διαπιστωθείσα  ασάφεια δεν μπορεί να αποβεί σε βάρος των υποψηφίων, καθώς το γεγονός αυτό θα ήταν αντίθετο με την αρχή της αναλογικότητας, που κατά το άρθρο 18 του ν. 4412/2016 διαπνέει τη διενέργεια των διαγωνιστικών διαδικασιών για την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων. Ως εκ τούτου, προς άρση της ασάφειας που η ίδια δημιούργησε, η αναθέτουσα αρχή νομίμως κάλεσε κατ’ άρθρο 102 του ν. 4412/2016 την αιτούσα, η οποία άλλωστε κάλυπτε τον σχετικό όρο τεχνικής ικανότητας, να συμπληρώσει το ανωτέρω πεδίο του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης.Απορρίπτει την αίτηση αναθεώρησης


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/83/2019

Προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών (...)Mε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψη ΙΙ), η 6/16.1.2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής είναι μη νόμιμη, διότι με αυτή έγινε μερική κατακύρωση της ομάδας 20, πλην του είδους 18, στην εταιρεία Δ…..., κατά παράβαση των άρθρων 16 και 22 της διακήρυξης και της 1/16.2.2018 μελέτης του διαγωνισμού, που, σε συμφωνία με τις προαναφερθείσες διατάξεις του ν. 4412/2016, προβλέπουν την κατάθεση ενιαίας προσφοράς και την ενιαία αξιολόγηση και κατακύρωση για το σύνολο των ειδών της εν λόγω ομάδας. Εξάλλου, σύμφωνα με όσα έχουν ήδη κριθεί με την 412/2018 πράξη του παρόντος Κλιμακίου, οι τεχνικές προσφορές των εταιρειών …….και….. για την ομάδα 20 του διαγωνισμού έπρεπε να απορριφθούν στο σύνολό τους, διότι δεν πληρούσαν, ως προς τα είδη 18 και 4 αντίστοιχα, την απαίτηση της διακήρυξης για προσφορά συνθετικού λιπαντικού.


ΕΣ/ΤΜ.6/1245/2019

Συντήρηση - επισκευή σχολείων...ζητείται η ανάκληση της 587/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ), το Τμήμα κρίνει ότι μη νομίμως κλήθηκε η εργολήπτρια ....να συμπληρώσει την παράλειψή της να δηλώσει στο σχετικό πεδίο του υποβληθέντος από αυτή Τ.Ε.Υ.Δ. (Μέρος IV. Β. πεδίο 6.) ότι δεν υπερβαίνει τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, όπως ορίζονται στο άρθρο 20 παρ. 4 του ν. 3669/2008 (βλ. άρθρο 22.Γ της εν λόγω διακήρυξης), παρά τα όσα περί του αντιθέτου αβάσιμα υποστηρίζουν o αιτών και η παρεμβαίνουσα. Και τούτο, διότι η ως άνω (1η κατά σειρά μειοδοσίας) υποψήφια, κατά την υποβολή, ηλεκτρονικά, του προβλεπόμενου από το άρθρο 79 παρ. 4 του ν. 4412/2016 ΤΕΥΔ, παρέλειψε να συμπληρώσει, στο πεδίο 6 των κριτηρίων επιλογής ΙV. Β αυτού, την απαιτούμενη από τη διακήρυξη δήλωση, ώστε να προαποδείξει ότι πληρούσε το συγκεκριμένο κριτήριο οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, κατά παράβαση του σχετικού, συμβατού με τα ισχύοντα κατά το επίδικο χρονικό διάστημα πρότυπα τεύχη (βλ. απόφαση Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. .....2017), όρου της διακήρυξης (βλ. άρθρα 22, 22.Γ και 23.1 αυτής). Η παράλειψη δε αυτή επιφέρει τον αποκλεισμό της από τη συνέχεια του διαγωνισμού (βλ. άρθρο 91 παρ. 1 α΄και β΄του ν. 4412/2016), αφού δεν συνιστά “ασάφεια”, όπως εσφαλμένως τη χαρακτηρίζει η παρεμβαίνουσα, ούτε μπορεί να θεωρηθεί “επουσιώδης πλημμέλεια” ή “πρόδηλο εκ παραδρομής σφάλμα”, ώστε να επιδέχεται συμπλήρωση κατά το άρθρο 102 του ν. 4412/2016, καθώς προϋπέθετε την αντικατάσταση του υποβληθέντος από αυτή ΤΕΥΔ, όσον αφορά το επίμαχο πεδίο, με τη δήλωση, το πρώτον, ότι πληροί το συγκεκριμένο κριτήριο επιλογής (βλ. Ελ. Συν. VI Τμ. 2244/2017, Ε΄ Κλιμ. 519/2017, 106, 519, 832/2018, 250/2019). Κατά τις διατάξεις δε του άρθρου 102 του ν. 4412/2016 (βλ. και άρθρο 9 της διακήρυξης), ερμηνευόμενες σύμφωνα με την αρχή της τυπικότητας που διέπει τις διαδικασίες για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων (Ελ. Συν. VI Τμ. 482/2018), η συμπλήρωση ή η διευκρίνιση εγγράφων δεν επιτρέπεται να έχει ως συνέπεια τη μεταγενέστερη αντικατάσταση των εγγράφων που έχουν κατατεθεί κατά τους όρους της διακήρυξης και μάλιστα, όπως εν προκειμένω, του ήδη υποβληθέντος ΤΕΥΔ, ήτοι του ουσιώδους εκείνου δικαιολογητικού συμμετοχής, το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 79 του ν. 4412/2016, επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης και λειτουργεί ως προκαταρκτική απόδειξη ότι ο εν λόγω υποψήφιος πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής και τα κριτήρια επιλογής, που ορίζονται στην οικεία διακήρυξη και στην κείμενη νομοθεσία (βλ. Ελ. Συν. Τμ. Μείζονος – Επταμελούς Σύνθεσης 1351/2018, VI Tμ. 2244/2017, 844, 955, 1322/2018). Εξάλλου, ως προς την επίμαχη έλλειψη του υποβληθέντος ΤΕΥΔ δεν ασκεί οιαδήποτε επιρροή το γεγονός ότι η παρεμβαίνουσα είχε συμπληρώσει στο Μέρος IV αυτού - με θετική απάντηση («Ναι») - το πεδίο «α. Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής», καθώς η συμπλήρωση αυτή δεν δύναται να αντικαταστήσει την υποχρέωση αναλυτικής συμπλήρωσης των ειδικότερων τμημάτων του Μέρους IV. Και τούτο, διότι αφενός μεν η δυνατότητα συμπλήρωσης μόνο του πεδίου α. του Μέρους IV δεν προβλεπόταν ρητά στη διακήρυξη, αφετέρου δε στο επίμαχο πεδίο 6 του Μέρους IV. Β του ΤΕΥΔ, η παρεμβαίνουσα - ως εγγεγραμμένη στο ΜΕΕΠ - όφειλε, σύμφωνα με το άρθρο 22.Γ της διακήρυξης, να δηλώσει τη μη υπέρβαση του ανωτάτου επιτρεπτού ορίου ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, η οποία δεν δύναται να συναχθεί από άλλα σημεία του ΤΕΥΔ, ούτε να συμπληρωθεί εκ των υστέρων. Κατόπιν αυτών, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη, μη νομίμως ο αιτών Δήμος κάλεσε, μέσω της διαδικασίας των διευκρινίσεων (άρθρ. 102 του ν. 4412/2016), την παρεμβαίνουσα εργολήπτρια σε συμπλήρωση του υποβληθέντος από αυτή ΤΕΥΔ, προς κάλυψη της προαναφερθείσας έλλειψής του, και δεν την απέκλεισε από τη συνέχεια του διαγωνισμού, με συνέπεια να υφίσταται κατά την ελεγχόμενη διαδικασία ουσιώδης νομική πλημμέλεια, η οποία εμποδίζει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης. Τέλος, ο ισχυρισμός του αιτούντος περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης των οργάνων του, τα οποία, όπως προβάλλεται, θεώρησαν ότι μπορούσαν να καλέσουν την παρεμβαίνουσα να συμπληρώσει το εν λόγω πεδίο του ΤΕΥΔ, αφού αυτή είχε δηλώσει σε άλλο πεδίο του ΤΕΥΔ ότι πληροί όλα τα απαιτούμενα κριτήρια επιλογής, πρέπει να απορριφθεί, διότι η υποχρέωση αναλυτικής συμπλήρωσης των ειδικότερων τμημάτων του Μέρους IV ήταν σαφής, δεδομένου ότι, όπως ρητά αναφέρεται στο ίδιο το ΤΕΥΔ, το πεδίο «α. Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής» πρέπει να συμπληρώνεται μόνο όταν αυτό προβλέπεται από τη διακήρυξη (βλ. και σελ. 23 της Κ.Ο. 23 της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.), ενώ, περαιτέρω, η νομολογία του Δικαστηρίου επί του θέματος αυτού είναι πάγια (βλ. Ελ. Συν. VI Τμ. 2244/2017, Ε΄ Κλιμ. 519/2017, 106, 519, 832/2018, 250/2019). Ομοίως, ο προβαλλόμενος από το Δήμο ισχυρισμός περί συνδρομής λόγων υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος για την άμεση υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, αναγομένων στην ανάγκη συντήρησης και επισκευής των σχολείων πριν από την έναρξη του νέου σχολικού έτους 2019 – 2020, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (Ελ. Συν. VI Τμ. 1605, 2227/2016, 668/2017, 482/2018, 979/2019), σε κάθε δε περίπτωση ο διαγωνισμός κατέληξε στη σύνταξη πίνακα μειοδοσίας, από τον οποίο μπορεί να επιλεγεί υποψήφιος ανάδοχος.Αποφαίνεται ότι η 587/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν πρέπει να ανακληθεί.


ΔΕφΑθ/1646/2021

Παροχή υπηρεσιών Φύλαξης στις εγκαταστάσεις του ... Αθηνών (....) στο ... και στην ... για ένα (1) έτος»(....)Η προαναφερόμενη ειδικότερη κρίση της προσβαλλόμενης, η οποία αφορά στον τρόπο υπολογισμού του κόστους αντικατάστασης τακτικού υπαλλήλου, που αποτελεί την αιτιολογία για την μη αποδοχή της προσφοράς της αιτούσας, λόγω σφάλματος που επηρεάζει το ελάχιστο εργατικό κόστος, δεν είναι νόμιμη. Και τούτο διότι από ειδικότερη διάταξη της διακήρυξης (με ρήτρα αποκλεισμού της προσφοράς) και των παραρτημάτων αυτής, καθώς και της παρατεθείσας εργατικής νομοθεσίας, δεν προβλέπει ρητώς τον τρόπο και τη βάση με την οποία θα πρέπει να υπολογισθεί το ιδιαίτερο αυτό κόστος άδειας αντικαταστάτη, ούτε και με πιο τρόπο θα πρέπει τα επιμέρους αυτά στοιχεία να εμφανισθούν κατά την υποβολή της προσφοράς. Συνεπώς, η διαφορετική αποτύπωση επιμέρους στοιχείων του εργατικού κόστους και ειδικότερα, του υπολογισμού της κανονικής αδείας αντικαταστάτη, εκ μέρους της αιτούσας δεν αποτελεί ουσιώδες σφάλμα στη διαμόρφωση της οικείας οικονομικής προσφοράς και δεν επηρεάζει καταλυτικά την ορθότητα της προσφοράς της, ώστε να καταστήσει αυτήν απαράδεκτη και απορριπτέα λόγω μη κάλυψης των ελαχίστων ορίων εργατικού κόστους, όπως αορίστως και αντιφατικώς αναφέρεται στην προσβαλλόμενη απόφαση, η οποία δεν αναφέρει ρητώς τις συγκεκριμένες διατάξεις της νομοθεσίας και της διακήρυξης, που παραβιάσθηκαν, κατά τον βάσιμο ισχυρισμό της αιτούσας. Εξάλλου, η βάση υπολογισμού των ημερών αδείας εκ μέρους της αιτούσας είναι οι 22 ημέρες, υπολογισμό που δέχεται η προσβαλλόμενη .... Επομένως, δεν παραβιάζονται ούτε οι αρχές της τυπικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας, όπως εσφαλμένα δέχεται η προσβαλλόμενη απόφαση. Ακυρώνει την 1530/2020 απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (Α.Ε.Π.Π.), κατά τα οριζόμενα στο σκεπτικό.


ΑΕΠΠ/1590/2020

Διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων...Σε κάθε δε περίπτωση και όλως επικουρικώς, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου (Ε.Ε.Ε.Σ., τεχνική προσφορά κλπ), η παρεμβαίνουσα διαθέτει (η ίδια) τη ζητούμενη Άδεια συλλογής και μεταφοράς επικίνδυνων αποβλήτων και δεν συνεργάζεται με άλλη εταιρία συλλογής - μεταφοράς «για μεταφορά μέρους ή του συνόλου των ΕΚΑ», ως προβλέπεται στο άρθρο 2.2.6. της Διακήρυξης, με συνέπεια να ΜΗΝ υποχρεούται να προσκομίσει μαζί με την Προσφορά της: α) Άδεια Συλλογής – Μεταφοράς Επικίνδυνων Αποβλήτων της συνεργαζόμενης εταιρίας (τρίτου), β) Ασφαλιστήριο συμβόλαιο της συνεργαζόμενης εταιρίας και γ) Ιδιωτικό συμφωνητικό συνεργασίας για τη στήριξη στην ικανότητα του τρίτου  οικονομικού φορέα, ως προβλέπεται στο άρθρο 2.2.9.2. παρ. Β.4. της Διακήρυξης. Και τούτο, διότι ως προκύπτει από τις υποβληθείσες για τις εταιρίες «…» και «...» άδειες λειτουργίας, οι ως άνω δύο (2) εταιρίες ασχολούνται με την επεξεργασία υγρών πετρελαιοειδών αποβλήτων και την επεξεργασία πετρελαιοειδών καταλοίπων (αντίστοιχα) και συνεπώς, αποτελούν τους τελικούς αποδέκτες των συλλεγόμενων από την παρεμβαίνουσα αποβλήτων. Με βάση τα προλεχθέντα, οι σχετικές αιτιάσεις της προσφεύγουσας απορρίπτονται, εν προκειμένω, ως απαράδεκτες.


ΔΕΦ ΑΘ/126/2019

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας...Επειδή, ο προβαλλόμενος από την αιτούσα λόγος σύμφωνα με τον οποίο δεν υπάρχει αναφορά σε οποιοδήποτε σημείο της διακήρυξης σχετικά με την υποχρέωση των υποψηφίων να συμπεριλάβουν στην οικονομική προσφορά τους το ως άνω ποσοστό 8%, ούτε μπορεί να συναχθεί με σαφήνεια τέτοια υποχρέωση από το σχετικό με τις νόμιμες κρατήσεις πεδίο 14 των Πινάκων Οικονομικής Προσφοράς του Παραρτήματος IV, όπως εμφαίνεται και από το γεγονός ότι από τις συνολικά τρεις υποψήφιες, μόνο η ... συμπεριέλαβε το ποσοστό αυτό στην προσφορά της και ως εκ τούτου, η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε κατά παράβαση των όρων της διακήρυξης και των αρχών της τυπικότητας, της ισότητας και της χρηστής διοίκησης, δεν πιθανολογείται σοβαρά ως βάσιμος. Κι αυτό για τον ίδιο λόγο για τον οποίο απορρίφθηκαν ανάλογες αιτιάσεις της αιτούσας με την προηγούμενη σκέψη της παρούσας, δηλαδή, για το λόγο ότι η υποχρέωση των διαγωνιζομένων να συμπεριλάβουν στην προσφερόμενη τιμή το ποσοστό 8% παρακράτησης φόρου εισοδήματος του ν. 4172/2013, σαφώς απορρέει από τους όρους 2.4.4 και 5.1.2 της διακήρυξης. Είναι δε, αδιάφορο από την άποψη αυτή, το γεγονός ότι από τους τρεις (3) διαγωνιζόμενους οικονομικούς φορείς, μόνον η ... συμπεριέλαβε στην προσφερόμενη τιμή το ως άνω ποσοστό παρακράτησης φόρου εισοδήματος. Εξάλλου, για τη θέσπιση της ως άνω υποχρέωσης δεν ήταν αναγκαίο να περιληφθεί στους Πίνακες Ανάλυσης Οικονομικής Προσφοράς του Παραρτήματος ΙV, ειδικό πεδίο προς συμπλήρωση ή ειδική μνεία για το ως άνω ποσοστό 8%, καθόσον αρκούσε προς τούτο το ενιαίο για όλες τις κρατήσεις-επιβαρύνσεις, ανεξαρτήτως είδους ή ποσοστού κάθε μίας από αυτές, πεδίο με αύξοντα αριθμό 14 «Νόμιμες υπέρ Δημοσίου και τρίτων κρατήσεις», που υπάρχει στους Πίνακες Γ.2.1 και Γ.2.2 του ως άνω Παραρτήματος.Επειδή, περαιτέρω, η αιτούσα προβάλλει ότι, όπως προκύπτει από τα επί μέρους κονδύλια των οικονομικών προσφορών της ίδιας και της ..., η προσφορά αυτής θα εξακολουθούσε να ήταν η πλέον συμφέρουσα ακόμη κι αν περιελάμβανε την επίμαχη παρακράτηση, καθώς και ότι η προσφορά αυτής δεν ήταν απορριπτέα εκ του λόγου ότι δεν συμπεριλήφθηκε η εν λόγω παρακράτηση, αλλά εφόσον ήθελε θεωρηθεί ασυνήθιστα χαμηλή, θα έπρεπε να κληθεί από την αναθέτουσα αρχή για παροχή εξηγήσεων, κατά το άρθρο 88 του ν. 4412/2016. Οι αιτιάσεις αυτές όμως, είναι απορριπτέες προεχόντως για το λόγο ότι προβάλλονται απαραδέκτως το πρώτον με το από 21.3.2019 υπόμνημα που κατατέθηκε μετά τη συζήτηση της υπόθεσης (εντός της χορηγηθείσας τριήμερης προθεσμίας).Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση, να διαταχθεί η κατάπτωση του παραβόλου που καταβλήθηκε και να καταδικασθεί η αιτούσα στην καταβολή του υπόλοιπου οφειλόμενου παραβόλου, ποσού 275 ευρώ (βλ. 1η σκέψη), να διαταχθεί δε η διαβίβαση αντιγράφου της παρούσας απόφασης στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, ώστε να επιμεληθεί της διαδικασίας για την είσπραξη του ποσού αυτού το αρμόδιο προς τούτο, κατ' άρθρο 5 παρ. 5 του π.δ. 238/2003 (Α΄ 214), Τμήμα Εκκαθάρισης Δικαστικών Δαπανών.