ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/392/2022
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Διαφορές από τον προσυμβατικό έλεγχο (Έργα). Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης. Κατασκευή βιολογικού καθαρισμού Δήμου. Πλημμέλεια της μη πλήρωσης των νόμιμων προϋποθέσεων για την υποκατάσταση του αρχικού αναδόχου από τον νέο ανάδοχο (υποκαταστάτρια κοινοπραξία), κατά την κατασκευή του ελεγχόμενου έργου. Σύμβαση εκχώρησης εργολαβίας. Η νομιμότητα της αντικατάστασης του αναδόχου από τρίτο εργολάβο στην κατασκευή μέρους του ελεγχόμενου έργου και, συνακόλουθα, η δυνατότητα τροποποίησης της αρχικής σύμβασης, χωρίς νέα διαδικασία, κρίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 132 και 164 (βλ. και άρθρο 337) του ν. 4412/2016. Απορρίπτει
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/793/2022
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/793/2022
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: υποκατάσταση του αρχικού αναδόχου από τον νέο ανάδοχο (υποκαταστάτρια κοινοπραξία) στην εκτέλεση του έργου «Κατασκευή βιολογικού καθαρισμού Δ.Ε. (πρώην Δήμου) …»(...)Τα ως άνω υποβληθέντα από την προσφεύγουσα στοιχεία δεν στοιχειοθετούν συμμόρφωσή της στην επίμαχη κρίση της 1026/2019 πράξης του Κλιμακίου περί μη νόμιμης διαδοχής της αρχικής αναδόχου από την υποκαταστάτρια κοινοπραξία. Και τούτο, διότι η προσφεύγουσα δεν προσκόμισε κάποιο νέο στοιχείο που να αποδεικνύει ότι η εν λόγω μερική διαδοχή οφείλεται σε εταιρική αναδιάρθρωση της αρχικής αναδόχου (… Α.Ε.), ούτε αντίστοιχα στοιχεία σε σχέση με την επικαλούμενη αφερεγγυότητά της «στο πλαίσιο προπτωχευτικών ή πτωχευτικών διαδικασιών» (ή έστω ανάλογων καταστάσεων), αρκούμενη απλώς στην επανάληψη του γεγονότος του θανάτου του ιδρυτή της αρχικής αναδόχου, που την περιήγαγε σε καθεστώς αδράνειας, οικονομικής δυσπραγίας και αδυναμίας εκπλήρωσης των υποχρεώσεών της, παρά τη ρητή - και οριστική - κρίση της 1026/2019 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου, σύμφωνα με την οποία η «φερόμενη αδυναμία της αναδόχου να ολοκληρώσει το έργο λόγω οικονομικής δυσπραγίας της (...) δεν συνιστά (...) αυτοτελή νόμιμο λόγο υποκατάστασής της». Αντίθετα, μέσω των υποβληθέντων στοιχείων (βλ. σκ. 13), σε συνδυασμό με την ερμηνεία που αποδίδει η προσφεύγουσα στις κατά την κρίση της εφαρμοστέες διατάξεις, επιχειρείται είτε ευθέως είτε εκ πλαγίου να επανεξεταστεί η ορθότητα των κρίσεων της 1026/2019 πράξης αναφορικά με το εφαρμοστέο νομικό καθεστώς (που η ίδια θεωρεί ότι είναι εκείνο του άρθρου 65 του ν. 3669/2008) και τις προϋποθέσεις νόμιμης υποκατάστασης (που κατ’ αυτήν πληρούνται σε περίπτωση επίκλησης απλής οικονομικής δυσπραγίας της αρχικής αναδόχου λόγω θανάτου του ιδρυτής της).(...)Δοθέντος ότι, παρά τις σαφείς διατυπώσεις της παραπάνω απόφασης της Ολομέλειας, τέτοια στοιχεία δεν υποβλήθηκαν, δεν τίθεται ζήτημα αναγνώρισης συγγνωστής πλάνης υπέρ της προσφεύγουσας, ενώ οι λόγοι δημοσίου συμφέροντος που αυτή επικαλείται - και αληθείς υποτιθέμενοι - δεν αναιρούν την υποχρέωσή της να τηρεί τους κανόνες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, οι οποίοι έχουν επίσης θεσπισθεί για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος. Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης.
ΕΣ/ΤΜ.6/1083/2020
Κατασκευή βιολογικού καθαρισμού Δήμου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψεις 2 - 3), το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι ορθώς απεφάνθη το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του ότι απαραδέκτως εισήχθη ενώπιόν του το σχέδιο σύμβασης, που αφορά στην υποκατάσταση της εταιρείας «....» από την κοινοπραξία «....» στην κατασκευή του έργου «Κατασκευή βιολογικού καθαρισμού Δήμου ...». Και τούτο, διότι το ζήτημα της νομιμότητας της σύμβασης αυτής μεταξύ της αιτούσας και της προαναφερόμενης κοινοπραξίας είχε κριθεί οριστικά με την 1026/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου, η οποία, λόγω του ότι δεν ασκήθηκε αίτηση ανάκλησης κατ΄ αυτής, κατέστη οριστική και απρόσβλητη, το δε Κλιμάκιο στερείτο εκ του λόγου αυτού αρμοδιότητας να προβεί σε επανέλεγχο της νομιμότητας της σύμβασης αυτής. Ειδικότερα, το Κλιμάκιο, διενεργώντας, σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, πρωτογενή και καθολικό έλεγχο των στοιχείων της υποβληθείσας ενώπιόν του σύμβασης υποκατάστασης, έκρινε ότι αυτή δεν είναι νόμιμη για τους διαλαμβανόμενους στην ως άνω 1026/2019 Πράξη του λόγους. Δεδομένης δε της μη άσκησης αίτησης ανάκλησης κατά της πράξης αυτής και της ως εκ τούτου οριστικοποίησης των κρίσεων, που περιλαμβάνονται σε αυτήν, το Κλιμάκιο, στο οποίο επανυπεβλήθη προς έλεγχο η ανωτέρω σύμβαση, δεσμευόταν, όπως ορθώς άλλωστε έκρινε με την ήδη προσβαλλόμενη, από τα οριστικώς κριθέντα με αυτή ζητήματα, που θεμελίωσαν την αρχική αρνητική του κρίση. Περαιτέρω, το υπό κρίση, υποβληθέν ενώπιον του Κλιμακίου, σχέδιο σύμβασης δεν αφορά σε νέα και διαφορετική σύμβαση σε σχέση με την αρχικώς υποβληθείσα ενώπιον αυτού, μετά τον έλεγχο επί της οποίας εκδόθηκε η ως άνω 1026/2019 Πράξη του, καθώς, όπως ορθώς κρίθηκε με την ήδη προσβαλλόμενη Πράξη, οι συμβάσεις αυτές είναι, κατά τα ουσιώδη σημεία τους, ίδιες, αφού αφορούν στο ίδιο αντικείμενο, δηλαδή στην υποκατάσταση της αναδόχου εταιρείας «....» από την κοινοπραξία «....» στην κατασκευή του έργου «Κατασκευή βιολογικού καθαρισμού Δήμου ...», κατόπιν αποδοχής των ίδιων λόγων και των ίδιων αιτήσεων των ως άνω οικονομικών φορέων. Περαιτέρω, απορριπτέος ως αβάσιμος είναι ο λόγος ανάκλησης, με τον οποίο προβάλλεται ότι συντρέχει, εν προκειμένω, περίπτωση συμμόρφωσης της Διοίκησης στην προηγούμενη αρνητική Πράξη του Κλιμακίου, στο πλαίσιο της οποίας συμμόρφωσης ανακλήθηκε η προηγούμενη παράνομη πράξη της και εκδόθηκε νέα πράξη, κατόπιν της οποίας ιδρύεται υποχρέωση του Κλιμακίου για τη διενέργεια του προβλεπόμενου ελέγχου νομιμότητας. Και τούτο, διότι από τη συγκριτική εξέταση των διαγνωσθεισών με την 1026/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου νομικών πλημμελειών αφενός και του περιεχομένου των επικαλούμενων κατά την επανυποβολή της σύμβασης αποφάσεων και εγγράφων αφετέρου, το Τμήμα διαπιστώνει ότι δεν συντρέχει πράγματι περίπτωση συμμόρφωσης ιδρύουσα αρμοδιότητα του Κλιμακίου ελέγχου αυτής. Ειδικότερα, με την υποβολή της 11/7.2.2020 απόφασης του διοικητικού συμβουλίου της αιτούσας και του νέου διορθωμένου κατά τα ανωτέρω σχεδίου σύμβασης, θεραπεύεται μόνο η τρίτη εντοπισθείσα με την 1026/2019 Πράξη πλημμέλεια, που αφορά στον ελλιπή/εσφαλμένο προσδιορισμό του αντικειμένου και της αξίας των ανατιθέμενων στην υποκαταστάτρια κοινοπραξία εργασιών, ενώ με την υποβολή των βεβαιώσεων Μ.Ε.ΕΠ., οι οποίες ελήφθησαν υπόψη από το διοικητικό συμβούλιο της αιτούσας, κατά την έκδοση της ως άνω 11/7.2.2020 απόφασής του, ως «βεβαιώσεις εμπειρίας», επιδιώκεται η θεραπεία της τέταρτης εντοπισθείσας με την 1026/2019 Πράξη πλημμέλειας, που αφορά στη μη υποβολή στοιχείων και εγγράφων, από τα οποία να αποδεικνύεται ότι τα μέλη της υποκαταστάτριας κοινοπραξίας έχουν τα ίδια προσόντα, που απαιτούνταν, για την ανάληψη του έργου από την αρχική ανάδοχο εταιρεία. Ωστόσο, τα ως άνω υποβληθέντα στοιχεία δεν θεραπεύουν τις λοιπές εντοπισθείσες από το Κλιμάκιο, με την προαναφερόμενη 1026/2019 πράξη του, ουσιώδεις πλημμέλειες, που αφορούν στη μη συνδρομή των προϋποθέσεων υποκατάστασης και συγκεκριμένα α) στη μη συντέλεση διαδοχής της αναδόχου εταιρείας από την υποκαταστάτρια κοινοπραξία και β) στην παρέλευση της συμβατικής προθεσμίας περάτωσης του έργου πριν από τη διενέργεια της υποκατάστασης, οι οποίες συνιστούν λόγους διακωλυτικούς της υπογραφής τόσο της αρχικώς όσο και της εκ νέου υποβληθείσας προς έλεγχο σύμβασης..(..)Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜ/2135/2020
ΕΣ/ΚΛ.Ε/1026/2019
Κατασκευή βιολογικού καθαρισμού Δήμου...Περαιτέρω, ήδη από τις 18.8.2012, έχει παρέλθει η συμβατική προθεσμία περάτωσης του έργου και από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι αυτή είχε, πριν από την λήξη της, παραταθεί νόμιμα, ώστε να καταλαμβάνει την επίμαχη υποκατάσταση. Εξάλλου, στην ως άνω 63/9.5.2019, εγκριτική της υποκατάστασης αυτής, απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ......, ουδεμία αναφορά γίνεται στο τμήμα της εργολαβίας για το οποίο ισχύει - εγκρίθηκε η υποκατάσταση, στην πιστοποίηση μετά την οποία οι πληρωμές θα διενεργούνται στη νέα ανάδοχο και στις εγγυήσεις που αυτή πρέπει να καταθέσει, όπως απαιτείται, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, δοθέντος ότι το σχετικό αίτημα της αναδόχου δεν αφορούσε στην εκχώρηση του όλου έργου, αλλά τμήματος αυτού. Στο δε σχέδιο σύμβασης μεταξύ της άνω υποκαταστάτριας κοινοπραξίας και της προαναφερόμενης Δ.Ε.Υ.Α, που υποβλήθηκε, αναγράφεται ως συμβατικό τίμημα το ποσό του 1.934.858,95 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., το οποίο αντιστοιχεί στο συνολικό ποσό της αρχικής σύμβασης, υποδεικνύοντας ότι η υποκατάσταση επιχειρείται για το σύνολο του έργου, χωρίς, όμως, τούτο να έχει ζητηθεί από την ανάδοχο εταιρεία και εγκριθεί ρητά από την αναθέτουσα αρχή. Τέλος, ελλείψει σχετικών στοιχείων και ειδικών συγκριτικών αναφορών στα προσκομισθέντα έγγραφα, δεν αποδεικνύεται ότι τα μέλη της υποκαταστάτριας κοινοπραξίας έχουν, μεμονωμένα ή έστω και αθροιστικά, τα ίδια προσόντα που απαιτούνταν για την ανάληψη του έργου από την αρχική ανάδοχο εταιρεία.
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/537/2020
Κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού...ζητείται η αναθεώρηση της 1767/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (βλ. σκέψεις 11 και 12), το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση νομίμως καταρτίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 2 και 4 του άρθρου 337 του ν. 4412/2016. Και τούτο, διότι η αξία της εν λόγω τροποποίησης ανέρχεται σε 739.949,54 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (4,41% του ποσού της αρχικής σύμβασης), και, ως εκ τούτου, είναι κατώτερη των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων των 5.548.000 ευρώ και 2.519.338,98 ευρώ (αξία αρχικής σύμβασης χωρίς Φ.Π.Α. 16.795.593,22 Χ 15%), αντιστοίχως. Εξ άλλου, δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της σύμβασης, καθόσον, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη, η κατασκευή, με την ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση, της δεξαμενής αναρρύθμισης δεν είναι έργο αυτοτελές σε σχέση με τον υποθαλάσσιο αγωγό, καθόσον αποσκοπεί στην εξασφάλιση της ορθής λειτουργίας και της προστασίας αυτού, έχοντας στάθμες λειτουργίας που υπερκαλύπτουν το υψηλό σημείο (+ 44,52 m) του χερσαίου αγωγού, επιλύοντας με τον τρόπο αυτό το σχετικό πρόβλημα που δημιουργήθηκε κατά την κατασκευή του. Περαιτέρω δε, με τη συμπληρωματική σύμβαση διασφαλίζεται το ενιαίο της ευθύνης στο πρόσωπο του αναδόχου, τόσο για την κατασκευή και ορθή λειτουργία του υποθαλάσσιου αγωγού, όσο και για την παροχή της απαιτούμενης ποσότητας νερού, σύμφωνα με τις συμβατικές του υποχρεώσεις, δεδομένου και του γεγονότος ότι ο ανάδοχος έχει αναλάβει την υποχρέωση παρακολούθησης της λειτουργίας και τη συντήρηση του υποθαλάσσιου αγωγού για χρονικό διάστημα 36 μηνών. Δέχεται την αίτηση.
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/2497/2020
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:ζητείται η αναθεώρηση της 1911/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκε η από 3.8.2020 προσφυγή του Δήμου … για την ανάκληση της 503/2020 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την πράξη αυτή κρίθηκε ότι κωλύεται η σύναψη, μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου και της εταιρείας «… ΑΤΕ», της τροποποιητικής σύμβασης του έργου: «Προσθήκη αίθουσας πολλαπλών χρήσεων στο 1ο Δημοτικό Σχολείο … (… & …, …)», για την υποκατάσταση, στην εκτέλεση της ως άνω σύμβασης, της αρχικής αναδόχου εταιρείας «… ΑΒΕΤΕ» από την εταιρεία «… ΑΤΕ».(....)Όπως δε αναφέρεται στην οικεία αιτιολογική έκθεση, η δυνατότητα υποκατάστασης συνεπεία εταιρικής αναδιάρθρωσης ανταποκρίνεται στις σύγχρονες και δυναμικά εξελισσόμενες εταιρικές μορφές των οικονομικών φορέων, ενώ ταυτόχρονα περιλαμβάνει τα εχέγγυα ώστε να μην ερμηνευτεί ως ένα γενικό άνοιγμα των συμβάσεων σε φορείς που δεν έλαβαν μέρος στην αρχική διαδικασία ανάθεσης και δεν έχουν υπαχθεί σε διαδικασία αξιολόγησης. Η στενή επομένως ερμηνεία των διατάξεων αυτών επιβάλλεται όχι μόνο εκ του εξαιρετικού τους χαρακτήρα, δοθέντος με αυτές εισάγεται παρέκκλιση από τη συνήθη εξέλιξη της εκτέλεσης δημόσιας σύμβασης σύμφωνα με το αποτέλεσμα της προηγηθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας, αλλά ευθέως εκ του νόμου, ο οποίος ρητά και υπό την ως άνω επιφύλαξη χαρακτηρίζει ουσιώδη τροποποίηση την υποκατάσταση του αρχικού αναδόχου σε περιπτώσεις διαφορετικές από τις προβλεπόμενες(....)η υποκατάσταση της αρχικής αναδόχου εταιρείας «… ΑΒΕΤΕ» από τη μητρική της εταιρεία «… ΑΤΕ» αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. δ΄ υποπερ. ββ΄ του ν. 4412/2016, καθώς και στις αρχές της ίσης μεταχείρισης, του ελεύθερου ανταγωνισμού και της διαφάνειας κατά την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων, μεταξύ άλλων, με την αιτιολογία ότι η επίμαχη υποκατάσταση δεν επιχειρείται λόγω διαδοχής του αρχικού αναδόχου που οφείλεται σε εταιρική αναδιάρθρωση, καθόσον δεν μεταβλήθηκε η νομική μορφή ή η εταιρική σύνθεση της αρχικής αναδόχου, ούτε μεταβιβάστηκε η εν γένει άσκηση της σχετικής δραστηριότητάς της στη μητρική της εταιρεία, αντιθέτως, στην υποκατάστατη εταιρεία μεταβιβάστηκε η συνέχιση της εκτέλεσης μιας και μόνο σύμβασης.(....)Μη συντρεχούσης δε της προϋπόθεσης της εταιρικής αναδιάρθρωσης, η επιχειρούμενη υποκατάσταση του αρχικού αναδόχου από άλλη εταιρεία συνιστά τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, που δεν επιτρέπεται να διενεργηθεί χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης (σκέψη 7). Για τον λόγο αυτόν και η διαπιστωθείσα πλημμέλεια είναι ουσιώδης, πλήττουσα την αντικειμενική ακεραιότητα της διαδικασίας, δοθέντος ότι η αναθέτουσα αρχή όφειλε να αναζητήσει ανάδοχο μέσω του ανταγωνισμού που θα διασφάλιζε η νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/503/2020
Έργο- προσθήκη αίθουσας πολλαπλών χρήσεων σε Δημοτικό σχολείο..Με τα δεδομένα που εκτίθενται στην προηγούμενη σκέψη και κατά τα γενόμενα δεκτά στη σκέψη 2, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά παράβαση των οριζομένων στο ως άνω άρθρο 132 παρ. 1 περ. δ΄ υποπερ. ββ΄ του ν.4412/2016 εγκρίθηκε, με την ανωτέρω 8/14.1.2020 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου .., η υποκατάσταση της αναδόχου εταιρείας «..» από εταιρεία, η οποία δεν αποτελεί ειδική ή καθολική διάδοχό της και δεν συμμετείχε στη διαγωνιστική διαδικασία, έστω και με διαφορετική σύνθεση ή νομική μορφή. Κατ’ ακολουθίαν, ενόψει της ουσιώδους αυτής νομικής πλημμέλειας, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης. Σημειώνεται, τέλος, ότι, σε κάθε περίπτωση, εσφαλμένως αναγράφεται στη σελίδα 10 του εν λόγω σχεδίου ότι το ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης, που θα προσκομιζόταν από την υποκατάστατη εταιρεία «....», θα έπρεπε να αντιστοιχεί στην αξία των υπολειπόμενων, μη εκτελεσθεισών από την ανάδοχο εργασιών, καθόσον αυτό θα ήταν υπολογιστέο βάσει του συνολικού ποσού της αρχικής σύμβασης, ως εκ της κατά το άρθρο 164 παρ. 2 εδ. α΄ του ν.4412/2016 (αλλά και την ανωτέρω 8/14.1.2020 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου …) εις ολόκληρον ευθύνης των δύο εταιρειών έναντι του κυρίου του έργου.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/2497/2020
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/138/2021
Μελέτη κτηματογράφησης - συμπληρωματική σύμβαση...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το από 11.3.2021 ιδιωτικό συμφωνητικό, στο οποίο αποτυπώνεται η τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, με νέα παράταση της διάρκειάς της, ερείδεται σε σαφή όρο (ρήτρα) των εγγράφων της σύμβασης (βλ. σκέψη 11 της παρούσας). Ως εκ τούτου, το ανωτέρω ιδιωτικό συμφωνητικό δεν υπαγόταν σε έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο πριν την υπογραφή του, σύμφωνα με το άρθρο 132 παρ. 1 περ. α΄ και 6 περ. β΄ του ν. 4412/2016. Εξάλλου, η μεταβολή της σύνθεσης της αναδόχου κοινοπραξίας με αποχώρηση κάποιων εκ των μελών της, χωρίς, ωστόσο, να επηρεάζεται η ομάδα μελέτης που είχε δηλωθεί στην προσφορά της αναδόχου, κρίνεται ως μη ουσιώδης τροποποίηση της σύμβασης. Περαιτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι νόμιμα προσέφυγε η αναθέτουσα αρχή στην ανάθεση της ελεγχόμενης 3ης συμπληρωματικής σύμβασης, η οποία, κατ` ορθό νομικό χαρακτηρισμό της, διέπεται από τις διατάξεις των άρθρων 132 παρ. 1 περ. β΄ και 186 παρ. 1 και 2 του ν. 4412/2016 και όχι από τις κατ` επίκληση διατάξεις του άρθρου 29 παρ. 1 του ν. 3316/2005. Τούτο, διότι οι υπηρεσίες της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης δεν περιλαμβάνονταν στην αρχική σύμβαση, κατέστησαν όμως αναγκαίες για την ολοκλήρωση του αντικειμένου της, η δε αλλαγή του αναδόχου της μελέτης δύναται να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στην αναθέτουσα αρχή σχετικά με την αδιάλειπτη λειτουργία του Γραφείου Κτηματογράφησης, την πληρότητα και ποιότητα του παραδοτέου έργου και την τήρηση του σχετικού χρονοδιαγράμματος. Εξάλλου, η συνολική αύξηση της συμβατικής δαπάνης που προκύπτει αθροιστικά από την 1η συμπληρωματική σύμβαση [όπως τροποποιείται ως προς το τίμημά της βάσει της τελικής επιμέτρησης των ποσοτήτων φυσικού αντικειμένου, δυνάμει του άρθρου 8 της αρχικής σύμβασης (βλ. 3ο Συγκριτικό Πίνακα)], τη 2η και την 3η προς υπογραφή συμπληρωματική σύμβαση δεν υπερβαίνει το 50% της δαπάνης της αρχικής σύμβασης (αύξηση περίπου 39%).Κατ` ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν κωλύεται η σύναψη του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/179/2023
ΜΙΚΤΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:«Μελέτη, προμήθεια εξοπλισμού και εγκατάσταση («έργο με το κλειδί στο χέρι») του νέου Υποσταθμού Υ/Σ Θήρας GIS 150 kV/MT και ενός συγκροτήματος αυτόματης αντιστάθμισης αέργου ισχύος επαγωγικής 100 MVAr/χωρητικής 50 MVAr (SVC), στο πλαίσιο της Δ΄ φάσης Διασύνδεσης των Κυκλάδων».(...)η ανάγκη της ελεγχόμενης τροποποίησης της αρχικής σύμβασης έχει προκύψει λόγω της αύξησης του κόστους κατασκευής ενεργειακών έργων, η οποία οφείλεται στην αύξηση του πληθωρισμού και στις διαταραχές των εφοδιαστικών αλυσίδων που εμφανίστηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι περιστάσεις αυτές δεν μπορούσαν να προβλεφθούν κατά τον χρόνο της προκήρυξης του ελεγχόμενου έργου..., καθόσον οφείλονται στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν στις αγορές προϊόντων και ενέργειας κυρίως λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού.(...)δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/84/2021
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης της Περιφέρειας Αττικής για την παροχή των υπηρεσιών «Καθαρισμός ρεμάτων Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής ΥΔΡ 20»(....)Το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ανάθεση της επίμαχης ομάδας εργασιών είναι μη νόμιμη, καθόσον: α) δεν έχει εκπονηθεί οριστική υδραυλική μελέτη από την Τεχνική Υπηρεσία της Περιφέρειας Αττικής για το περιλαμβανόμενο στην ομάδα αυτή αντιπλημμυρικό έργο ούτε έχει ακολουθηθεί η διαδικασία του άρθρου 50 του ν. 4412/2016 (σύμφωνη γνώμη τεχνικού συμβουλίου, ύπαρξη τεύχους τεκμηρίωσης του προϋπολογισμού, ύπαρξη Κανονισμού Μελετών Έργου κ.α.) προκειμένου να είναι δυνατή η ταυτόχρονη μελέτη και κατασκευή του έργου από τον ανάδοχο(....)ε) σε κάθε περίπτωση, η ανάθεση της ομάδας αυτής εργασιών συνιστά ουσιώδη τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, αφού επεκτείνει σημαντικά το φυσικό αντικείμενό της(....)Δεν κωλύεται η σύναψη του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης της Περιφέρειας Αττικής για την παροχή των υπηρεσιών «Καθαρισμός ρεμάτων Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής ΥΔΡ 20» κατά το μέρος που αφορά τις υπηρεσίες των άρθρων 1, 2, 3 και 8 του προϋπολογισμού και τιμολογίου μελέτης, ενώ κωλύεται κατά το μέρος που αφορά την εκπόνηση μελέτης, καθώς και τα έργα και τις προμήθειες των άρθρων 4, 5, 6 7, 9, 10, 11, 12, 13 και 14.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1980/2020 ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/168/2018
Kατασκευή δικτύων ύδρευσης αποχέτευσης- συμπληρωματική σύμβαση:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις 1, 2 και 3 σκέψεις της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μεταξύ των στοιχείων της διαδικασίας δεν συνυποβάλλεται σχέδιο της προς σύναψη 1ης συμπληρωματικής σύμβασης. Πέραν τούτου όμως, στα στοιχεία του φακέλου δεν περιλαμβάνεται απόφαση της προϊσταμένης αρχής, με την οποία να εγκρίνεται η σύναψη της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης καθώς και η οικεία γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου. Ακολούθως, στην προκειμένη περίπτωση δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία που προηγείται της σύναψης της συμπληρωματικής σύμβασης, ήτοι δεν στοιχειοθετείται ούτε επιμέρους φάση της ελεγχόμενης από το Ελεγκτικό Συνέδριο διαδικασίας. Συνεπώς, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας να αποφανθεί για τη νομιμότητα της διαδικασίας σύναψης της ως άνω σύμβασης, ο φάκελος της οποίας απαραδέκτως εισάγεται για προσυμβατικό έλεγχο. Σε κάθε περίπτωση η ως άνω διαδικασία δεν δύναται να εκληφθεί ως τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, για την οποία δεν απαιτείται νέα διαδικασία σύμβασης δεδομένου ότι η αναφερόμενη στο από 2.3.2018 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Ηρακλείου ως τροποποίηση αφορά στην παροχή υπηρεσιών αρχαιολογικής παρακολούθησης εκσκαφών και όχι σε ανάθεση έργου όπως η αρχική σύμβαση. Με το ως άνω περιεχόμενο όμως, επέρχεται μεταβολή της συνολικής φύσης της αρχικής σύμβασης κατ’ αντίθεση με τις διατάξεις του άρθρου 337 παρ. 2 του ν, 4412/2016.