ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2045/2022
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΡΘΡΩΣΗ.(...)Περαιτέρω, σύμφωνα με την ίδια ως άνω έκθεση (σελ. 72 – 74 αυτής, εύρημα 25) διενεργήθηκε από την ελεγκτική ομάδα έλεγχος σε δέκα επιλεγείσες συμβάσεις που συνήφθησαν μεταξύ του εκκαλούντος και τρίτων οικονομικών φορέων. Από τον έλεγχο προέκυψε, μεταξύ άλλων, ότι όλες οι συμβάσεις είχαν συναφθεί κατόπιν πρόχειρου διαγωνισμού, ανεξαρτήτως του ύψους του συμβατικού αντικειμένου, ήτοι μετά από έρευνα αγοράς και υποβολή τριών προσφορών. Συναφώς διαπιστώθηκε, σύμφωνα με την ίδια έκθεση ότι «Οι συμβάσεις με Α/Α 5, 7 και 10 εντάσσονται στο πλαίσιο των δράσεων ή της διοργάνωσης εκδηλώσεων δημοσίων σχέσεων του φορέα και σύμφωνα με τα άρθρα 37 και 42 του ΕΚΛ του, οι αναθέσεις έπρεπε να γίνουν κατόπιν σχετικής προκήρυξης και δημοσίευσης σε δύο (2) ημερήσιες εφημερίδες. Η διαδικασία που ακολουθήθηκε σε όλες τις περιπτώσεις ήταν αυτή του πρόχειρου διαγωνισμού» και προτάθηκε σχετικώς «να επιβληθεί στον φορέα κατ’ αποκοπή δημοσιονομική διόρθωση ποσοστού ύψους 25% στο σύνολο του συμβατικού οικονομικού αντικειμένου των συμβάσεων με αριθ. 5, 7 και 10, δηλαδή συνολικού ύψους είκοσι χιλιάδων διακοσίων εξήντα τεσσάρων ευρώ και είκοσι πέντε λεπτών (20.264,25€) (…)».Για τους λόγους αυτούςΑναβάλλει την έκδοση οριστικής απόφασης επί της από 7.2.2017 (ΑΒΔ 460/9.2.2017) έφεσης.Διατάσσει: α) τη συμπλήρωση των στοιχείων του φακέλου, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στη σκέψη 11 της παρούσας, με επιμέλεια τόσο της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικών Ελέγχων της Ειδικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών, όσο και του εκκαλούντος, εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την κοινοποίηση σε αυτούς της παρούσας απόφασης και β) με επιμέλεια της Γραμματέα του Τμήματος, τον ορισμό νέας δικασίμου για τη συζήτηση της υπόθεσης, μετά την τήρηση της νόμιμης προδικασίας.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/110/2022
ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ:Ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση της ……….. απόφασης του Υπουργού Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος του εκκαλούντος, ως καθολικού διαδόχου του ………. (βλ. άρθρο 211 παρ. 1, 4 και 5 του ν. 3852/2010 και οικ.52546/16.12.2011 απόφαση του Υφυπουργού Εσωτερικών, Β΄ 2854), δημοσιονομική διόρθωση με ανάκτηση ποσού 59.107,32 ευρώ, το οποίο φέρεται ότι έλαβε αχρεωστήτως ως τελικός δικαιούχος στο πλαίσιο υλοποίησης της πράξης «Μελέτες ωρίμανσης του έργου "…….."»(....)Το παρόν Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη τους λόγους έφεσης και τα υπάρχοντα στο φάκελο στοιχεία, διαπιστώνει ότι δεν δύναται να σχηματίσει ασφαλή δικανική πεποίθηση ως προς τη νομιμότητα της επίδικης απόφασης, καθώς από τη δικογραφία λείπουν ουσιώδη έγγραφα και στοιχεία.(....)Από τα αναφερόμενα έγγραφα και διευκρινίσεις, εκείνα υπό στοιχ. α) έως γ) και ζ) πρέπει να προσκομισθούν με επιμέλεια της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Αττικής ή της διαδόχου αυτής Αρχής (ή και του εκκαλούντος, εφόσον βρίσκονται στην κατοχή του), ενώ εκείνα υπό στοιχ. δ) έως στ) με επιμέλεια του εκκαλούντος νομικού προσώπου, μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών από την κοινοποίηση σε αυτούς της παρούσας απόφασης. Μετά δε την προσκόμιση των στοιχείων τούτων ή την πάροδο άπρακτης της ως άνω προθεσμίας, με επιμέλεια της Γραμματέως του παρόντος Δικαστηρίου, να ορισθεί αρμοδίως νέα δικάσιμος για τη συζήτηση της έφεσης, να εγγραφεί η υπόθεση στο σχετικό πινάκιο και να γίνει νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση όλων των διαδίκων.Αναβάλλει την έκδοση οριστικής απόφασης.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/107/2022
ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ:Με την κρινόμενη έφεση (...) ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση της ……. απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης του Υπουργού Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος του εκκαλούντος Δήμου, ως διάδοχου φορέα της πρώην Κοινότητας ……., δημοσιονομική διόρθωση με ανάκτηση ποσού 880.454,59 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί σε χρηματοδότηση που φέρεται ότι εισέπραξε αχρεωστήτως, στο πλαίσιο υλοποίησης της Πράξης, με κωδικό Ο.Π.Σ. 75964 και τίτλο «Μελέτη πολεοδόμησης περιοχών Α΄ και Β΄ κατοικίας Κοινότητας ……», που έχει ενταχθεί στο Μέτρο 2.3 του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος Αττικής 2000 - 2006 και χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (Ε.Τ.Π.Α.) κατά 80% και από εθνικούς πόρους κατά 20%, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.), λόγω μη ολοκλήρωσης του φυσικού αντικειμένου αυτής (πράξης) μέχρι 31.12.2013.(....) ιβ)να διευκρινισθεί ποιες από τις υπολειπόμενες εργασίες και επιμέρους μελέτες της Πράξης έχουν υλοποιηθεί και για τις μη ολοκληρωθείσες σε ποια φάση βρίσκεται εκάστη εξ αυτών. Από τα αναφερόμενα έγγραφα και διευκρινίσεις, εκείνα υπό στοιχ. α) έως ζ) πρέπει να προσκομισθούν με επιμέλεια της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Αττικής και της αντίστοιχης Ειδικής Υπηρεσίας Αρχή Πληρωμής ή των διαδόχων αυτών Αρχών (ή και του εκκαλούντος, εφόσον βρίσκονται στην κατοχή του), ενώ εκείνα υπό στοιχ. η) έως ιβ) με επιμέλεια του εκκαλούντος Δήμου, μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών από την κοινοποίηση σε αυτούς της παρούσας απόφασης. Μετά δε την προσκόμιση των στοιχείων τούτων ή την πάροδο άπρακτης της ως άνω προθεσμίας, με επιμέλεια της Γραμματέως του παρόντος Δικαστηρίου, να ορισθεί αρμοδίως νέα δικάσιμος για τη συζήτηση της έφεσης, να εγγραφεί η υπόθεση στο σχετικό πινάκιο και να γίνει νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση όλων των διαδίκων. Αναβάλλει την έκδοση οριστικής απόφασης.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/169/2020
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων για τις Ομάδες 15 «ΑΡΤΟΣ», 16 «ΑΡΤΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ», 17 «ΠΑΓΩΤΑ» και 18 «ΕΙΔΗ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣ» (του Τμήματος 6) του ενιαίου διαγωνισμού με αντικείμενο την «Ανάδειξη χορηγητών – προμηθευτών τροφίμων για τον Δήμο ... και τα εποπτευόμενα από αυτόν νομικά πρόσωπα», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 13.067.363,70 ευρώ (με Φ.Π.Α. και δικαίωμα προαίρεσης), για είκοσι τέσσερις (24) μήνες και των οικείων επτά (7) σχεδίων σύμβασης, συνολικού συμβατικού ποσού 603.661,42 ευρώ (με Φ.Π.Α.)(....)με την επισήμανση ότι στο σχέδιο μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… Ο.Ε.» με αντικείμενο την προμήθεια αρτοπαρασκευασμάτων (Ομάδα 16), παγωτών (Ομάδα 17) και ειδών ζαχαροπλαστικής (Ομάδα 18) έναντι συμβατικού ποσού 113.203,40 ευρώ (με Φ.Π.Α. 13%) πρέπει να διορθωθεί το αναφερόμενο ως σύνολο της συμβατικής τιμής για την Ομάδα 18 στο ορθό ποσό των 67.009,00 ευρώ αντί του ποσού των 113.203,40 ευρώ, το οποίο αφορά τη συνολική συμβατική τιμή για όλες τις Ομάδες 16, 17 και 18, που αφορά το σχέδιο σύμβασης.Δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο επτά (7) σχεδίων σύμβασης.
ΝΣΚ/326/2008
Συμβάσεις μίσθωσης έργου καθαρισμού σχολικών μονάδων διδακτικού έτους 2008-2009.α) Οι συμβάσεις των καθαριστών/ριών για τον καθαρισμό των σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που θα συναφθούν για το διδακτικό έτος 2008-2009 (ήτοι από 1-9-2008 έως 30-6-2009) είναι γνήσιες συμβάσεις μίσθωσης έργου, χωρίς να υποκρύπτεται εξηρτημένη εργασία. β) Οι συμβάσεις μίσθωσης έργου με ήδη εργαζόμενες/νους καθαρίστριες/ές είναι επιτρεπτές και κατ’ επέκταση νόμιμες, μόνον εφόσον ο συνολικός χρόνος που οι ως άνω εργάσθηκαν μέχρι τώρα και θα εργασθούν με τις νέες υπό κατάρτιση συμβάσεις έργου, δεν υπερβαίνει συνολικά για την κάθε καθαρίστρια/ή τους είκοσι τέσσερις (24) μήνες. γ) Η σύναψη συμβάσεων έργου μεταξύ του Δημοσίου και νέων εργαζομένων καθαριστριών/τών είναι επιτρεπτή, εφόσον με αυτές εκπληρούται δημόσιος σκοπός και συντρέχει και ο κατά τα ως άνω χρονικός περιορισμός των είκοσι τεσσάρων (24) μηνών.
ΝΣΚ/73/2005
Περί του απασχολουμένου κατ' έτος στο ΥΠ.ΠΟ. ωρομισθίου προσωπικού, δεν επιτρέπεται υπέρβαση του αριθμού των 1390 ωρών κατά 510 ώρες.Οι Προϊστάμενοι των Υπηρεσιών του ΥΠ.ΠΟ., μετά τη λήξη της συμβάσεως ωρομισθίου προσωπικού που συνήφθη για αριθμό ωρών μικρότερο των 1390, δεν επιτρέπεται να προβαίνουν στην παράταση της, μέχρι συμπληρώσεως 1390 ωρών. Μετά την εξάντληση τριών (3) διαδοχικών συμβάσεων με συνολική διάρκεια μικρότερη των είκοσι τεσσάρων (24) μηνών, μπορεί ο απασχολούμενος, μετά τη συμπλήρωση τριμήνων διακοπών, να συνάψει άλλες μη διαδοχικές συμβάσεις μέχρι τη συμπλήρωση του ανωτάτου ορίου των είκοσι τεσσάρων (24) μηνών.
ΕλΣυν.Κλ.4/97/2015
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ.Διακήρυξη:Μη νόμιμη η καταβολή μέρους συμβατικού τιμήματος από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την προμήθεια αναλώσιμου υλικού εργαστηρίων, καθόσον: α) στη διακήρυξη του διενεργηθέντος πρόχειρου διαγωνισμού, κατά παράβαση του άρθρου 2 παρ. 1 του π.δ/τος 118/2007, δεν καθορίστηκε η προϋπολογισθείσα δαπάνη ανά ζητούμενο είδος και β) το Νοσοκομείο αν και όφειλε εντούτοις δεν προέβη στη ματαίωση του διενεργηθέντος πρόχειρου διαγωνισμού, κατ' εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 4 παρ. 3 του ν. 2955/2001, αφού η κατακυρωθείσα αξία - και μάλιστα για τρία (3) μόνο από τα ζητούμενα είδη - υπερέβαινε κατά πολύ το 10% της συνολικής προϋπολογισθείσης δαπάνης όλων των ειδών του διαγωνισμού.
ΕλΣυν.Κλ.4/25/2015
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ - ΑΓΟΡΕΣ.Διακήρυξη:Μη νόμιμη η καταβολή συμβατικού τιμήματος από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την προμήθεια υγειονομικού υλικού (ιατρικών αερίων), καθόσον: α) κατά παράβαση ουσιώδους όρου της διακήρυξης συνομολογήθηκε συμβατικός όρος περί επιβάρυνσης του Νοσοκομείου με μεταφορικά έξοδα ανά δρομολόγιο και β) τα προς προμήθεια είδη είναι ομοειδή με εκείνα της από 18.5.2012, κατόπιν διαγωνισμού, συναφθείσας σύμβασης για την προμήθεια υγρού οξυγόνου και, συνεπώς, μη νομίμως επιμερίσθηκαν και ανατέθηκε η προμήθειά τους χωριστά, κατόπιν πρόχειρου διαγωνισμού
ΕΣ/ΚΛ.ΤΜ.4/52/2017
Παροχή υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής.(...)Οι προαναφερόμενες υπηρεσίες και παρακολουθηματικές αυτών προμήθειες είναι, κατά τη φύση τους, αλλά και σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας και την αντίληψη των συναλλαγών, ομοειδείς. Τούτο διότι αναφορικά με: α) την ανατεθείσα με την 3015/2015 σύμβαση για τη συντήρηση μηχανογραφικού εξοπλισμού του Νοσοκομείου, ποσού 18.900 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), β) την ανατεθείσα με την 3016/2015 σύμβαση για τη συντήρηση και τεχνική υποστήριξη εξοπλισμού του πληροφοριακού δικτύου, ποσού 7.950 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), γ) τη δαπάνη ποσού 1.120,00 ευρώ για την παροχή υπηρεσιών εγκατάστασης τεσσάρων θέσεων εργασίας και επισκευής σε 3 κατανεμητές για την κάλυψη των αναγκών του Τμήματος Πληροφορικής, (ΤΠΥ981/2.3.2015 τιμολόγιο) και δ) τη δαπάνη ποσού 690,00 ευρώ για την παροχή υπηρεσιών εγκατάστασης τριών θέσεων εργασίας και επισκευή τριών κατανεμητών, (ΤΠΥ987/26.3.2015 τιμολόγιο), όλες οι προαναφερόμενες υπηρεσίες εμπίπτουν στην ίδια κατηγορία της παροχής υπηρεσιών δικτύων ηλεκτρονικών υπολογιστών.(...)Κατόπιν των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη ΙΙ, μη νομίμως συνήφθησαν οι σχετικές συμβάσεις (3015/2015 και 3016/2016) και ανατέθηκαν εξωσυμβατικώς οι αναφερόμενες στη σκέψη ΙΙΙ υπό στοιχείο iii υπηρεσίες και προμήθειες, στην ίδια φερόμενη ως δικαιούχο των χρηματικών ενταλμάτων εταιρεία, μεμονωμένα και κατά παράκαμψη των διατυπώσεων του πρόχειρου διαγωνισμού, αφού η συνολική ετήσια δαπάνη του Νοσοκομείου για την κάλυψη των αναγκών του σε παροχή υπηρεσιών δικτύου ηλεκτρονικών υπολογιστών και προμήθεια παρακολουθηματικών και συναφών προϊόντων, υπερέβη το όριο των 20.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια τουλάχιστον πρόχειρου διαγωνισμού. Ως πρόχειρος διαγωνισμός δεν νοείται δε η εν προκειμένω τηρηθείσα πρακτική της συλλογής προσφορών, χωρίς να έχει προηγηθεί για τη διενέργεια του πρόχειρου διαγωνισμού έκδοση διακήρυξης, στην οποία να προσδιορίζεται επακριβώς το αντικείμενο των υπό ανάθεση υπηρεσιών και προμηθειών και η προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτών. Συνεπώς, μη νομίμως διενεργήθηκαν οι εν λόγω αναθέσεις, συνολικού ποσού 32.938,50 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), με επιμερισμό των αναγκών του Νοσοκομείου και κατά παράκαμψη των διατυπώσεων τουλάχιστον του πρόχειρου διαγωνισμού.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/67/2019
Καταβολή αποδοχών:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, έρεισμα της εντελλόμενης δαπάνης αποτελούν συμβάσεις εργασίας επικουρικού προσωπικού ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, που έχουν συναφθεί μετά από παράταση προηγούμενων όμοιων, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 16 του ν. 4551/2018, διαδοχικά, χωρίς η διαδοχή αυτή να δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους, σε αδιάλειπτη ακολουθία προς προηγούμενες, περισσότερες από τρεις, όμοιες συμβάσεις, για την κάλυψη πάγιων και διαρκών αναγκών, καθ’ υπέρβαση του ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου των είκοσι τεσσάρων μηνών συνολικής διάρκειας των διαδοχικών συμβάσεων. Τούτο δε χωρίς να συντρέχει η προβλεπόμενη από την κείμενη νομοθεσία εξαιρετική περίπτωση συνολικής απασχόλησης ειδικής κατηγορίας εργαζομένων άνω των είκοσι τεσσάρων μηνών. Επομένως, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, διότι στηρίζεται σε μη νόμιμες, αυτοδικαίως άκυρες συμβάσεις, σύμφωνα με τα ειδικότερα εκτιθέμενα στη σκέψη 3 ανωτέρω, και συγκεκριμένα, διότι οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 16 του ν. 4551/2018 είναι αντίθετες προς τις διατάξεις του άρθρου 103 παρ. 7 (εδ. α) και 8 (εδ. α και β) του Συντάγματος και προς τις διατάξεις των άρθρων 5 και 6 του π.δ. 164/2004.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ
ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟ ΚΑΤΑ ΤΟΝ Ν.4412/2016 στις ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ για όλες τις συμβάσεις πάνω από το όριο της απευθείας ανάθεσης