ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1831/2022
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει ότι, από τα προσκομισθέντα ενώπιόν του στοιχεία, δεν αποδεικνύεται ότι έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής 30106/14.12.2020 σύμβασης, μεταξύ των συμβαλλομένων μερών, και μάλιστα σε ποσοστό 50% της τιμής μονάδας για κάθε είδος, όπως επιδιώκεται με το σχέδιο τροποποιητικής σύμβασης. Ειδικότερα, όπως έγινε δεκτό στην προηγούμενη σκέψη, από τα προσκομισθέντα από 12.10.2022, 16.6.2022, 15.6.2022, 19.1.2021 και 24.9.2020 τιμολόγια πώλησης της εταιρείας «LPC Α.Ε.», δεν είναι δυνατό να αντληθούν ασφαλή συγκριτικά στοιχεία, από τα οποία να αποδεικνύεται, πέραν πάσης αμφιβολίας, η αύξηση σε ποσοστό 50% της τιμής μονάδας για κάθε είδος της 30106/14.12.2020 σύμβασης. Επιπροσθέτως, με δεδομένο ότι τα από 19.1.2021 και 24.9.2020, τιμολόγια που προσκομίζονται απέχουν χρονικά πλέον των 18 και 14 μηνών, αντίστοιχα, από το χρόνο δημοσίευσης της οικείας διακήρυξης (11.6.2019) και από το χρόνο υποβολής της οικονομικής προσφοράς της αναδόχου (14.7.2019), δεν μπορούν αυτά να θεωρηθούν ως πρόσφορα στοιχεία για την απόδειξη ανατροπής της οικονομικής ισορροπίας της αρχικής σύμβασης (πρβλ., ως προς τα χρονικά ορόσημα για την αναπροσαρμογή τιμών στις συμβάσεις προμηθειών, το μη εφαρμοστέο εν προκειμένω άρθρο 53 παρ. 9α του ν. 4412/2016, όπως η διάταξη αυτή προστέθηκε με το άρθρο 7 παρ. 1 του ν. 4965/2022 ΦΕΚ Α΄ 162). Επίσης, η αύξηση σε ποσοστό 50% της τιμής μονάδας για κάθε είδος της επίμαχης αρχικής σύμβασης δεν δικαιολογείται ούτε από τα προσκομισθέντα από 9.9.2022 και 10.9.2021 δελτία τύπου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, δοθέντος ότι από τα εν λόγω δελτία προκύπτει θετική μεταβολή του δείκτη της οικείας κατηγορίας «Καύσιμα και λιπαντικά» σε ποσοστό μόλις 21,5% για το χρονικό διάστημα Αύγουστος 2021 - Αύγουστος 2022 και 17,4% για το χρονικό διάστημα Αύγουστος 2020 - Αύγουστος 2021 (πρβλ. παράλληλα το από 10.9.2020 δελτίο τύπου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, σύμφωνα με το οποίο για το χρονικό διάστημα Αύγουστος 2019 - Αύγουστος 2020 ο δείκτης της κατηγορίας «Καύσιμα και λιπαντικά» παρουσίασε αρνητική μεταβολή -11,9%). Τέλος, ως εκ της γενικότητας του περιεχομένου τους και της παντελούς έλλειψης αναφοράς στην εγχώρια αγορά λιπαντικών, δεν αποτελούν πρόσφορα στοιχεία, για την ανάγκη αύξησης σε ποσοστό 50% της τιμής μονάδας έκαστου είδους, οι εκθέσεις του φορέα ICIS για τις τιμές λιπαντικών διεθνώς για τα έτη 2019 και 2022. Ενόψει αυτών, και δεδομένου ότι η αναθέτουσα Αρχή (ήδη προσφεύγων Δήμος), αν και φέρει το σχετικό βάρος απόδειξης, δεν απέδειξε το επιδιωκόμενο με το σχέδιο τροποποιητικής σύμβασης ύψος αυξητικής αναπροσαρμογής σε ποσοστό 50% της τιμής μονάδας για κάθε είδος της 30106/14.12.2020 αρχικής σύμβασης, ο λόγος αυτός προσφυγής πρέπει να απορριφθεί.Δεν ανακαλεί την 431/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΘΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/303/2023
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/303/2023
Προμήθεια ελαιολιπαντικών :επιδιώκεται η αναθεώρηση της 1831/2022 απόφασης του Έβδομου Τμήματος του Ελεγκτικού ΣυνεδρίουΜε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ. 4, 5), το Δικαστήριο κρίνει ότι η αιτιολογία της 178/9.8.2022 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του προσφεύγοντος Δήμου ως προς το επιδιωκόμενο με την ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση ύψος αυξητικής αναπροσαρμογής σε ποσοστό 50% της τιμής μονάδας κάθε είδους της 30106/14.12.2020 αρχικής σύμβασης δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι τόσο τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η ανωτέρω απόφαση, όσο και αυτά που μεταγενέστερα υποβλήθηκαν ενώπιον του Τμήματος, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για τα επιμέρους είδη της κατηγορίας "Ελαιολιπαντικά είδη" της σύμβασης σε ποσοστό 50%, κατά τις ορθές κρίσεις της προσβαλλόμενης. Ειδικότερα, i) τα προσκομιζόμενα τιμολόγια που αφορούν διάφορα είδη λιπαντικών, εκδοθέντα από έναν μόνο προμηθευτή, δεν είναι ικανά να αναδείξουν την πράγματι επικρατούσα στην αγορά κατάσταση, επομένως δεν παρέχουν τα εχέγγυα αξιοπιστίας και αντικειμενικότητας και είναι απρόσφορα για την τεκμηρίωση του τρόπου υπολογισμού της αιτούμενης από τον αντισυμβαλλόμενο οικονομικό φορέα αναπροσαρμογής και του ύψους αυτής. Σε κάθε περίπτωση, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση με αναφορά σε συγκεκριμένες ενδεικτικές περιπτώσεις, τα αγαθά που αναφέρονται στα εν λόγω τιμολόγια δεν δύνανται να αντιστοιχηθούν με τα είδη που περιγράφονται στη σύμβαση ούτε ως προς το όνομα και τα επιμέρους ειδικότερα χαρακτηριστικά τους (π.χ. SAE), αλλά ούτε και ως προς τη μονάδα μέτρησης αυτών (λίτρο στην αρχική σύμβαση και τεμάχια με συγκεκριμένο βάρος ανά χιλιόγραμμα στα προσκομισθέντα τιμολόγια), με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατη η άντληση ασφαλών συμπερασμάτων περί της διαμορφωθείσας τιμής των επίμαχων ειδών στην αγορά. Άλλωστε, ουδεμία αντιστοίχιση επιχειρείται από τον προσφεύγοντα Δήμο με το δικόγραφο της προσφυγής και το υπόμνημά του, μη αρκούντος του αόριστου ισχυρισμού του ότι και μόνο η προσκόμιση εκ μέρους του των εν λόγω τιμολογίων εμπεριέχει τη διαβεβαίωση ότι τα προϊόντα των τιμολογίων με την εμπορική ονοματολογία που περιέχεται σε αυτά ταυτίζονται με εκείνα της σύμβασης. ii) Επίσης, όπως ορθώς κρίθηκε και με την προσβαλλόμενη, οι προσκομιζόμενες ξενόγλωσσες εκθέσεις του φορέα ICIS για τις τιμές λιπαντικών διεθνώς για τα έτη 2019 και 2022, ως εκ της γενικότητάς τους και της έλλειψης οιασδήποτε συγκεκριμένης σύνδεσης με την εγχώρια αγορά, πολλώ μάλλον με τα προϊόντα της επίμαχης σύμβασης, δεν αποτελούν πρόσφορο στοιχείο για να θεμελιώσουν την ανάγκη αύξησης σε ποσοστό 50% της τιμής μονάδας εκάστου είδους. iii) Τέλος, τα προσκομιζόμενα από 9.9.2022 και 10.9.2021 δελτία τύπου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής σχετικά με τις μεταβολές των τιμών αγαθών της κατηγορίας «καύσιμα και λιπαντικά», ναι μεν αποτελούν στοιχεία προερχόμενα από αξιόπιστη και ανεξάρτητη πηγή πληροφόρησης και είναι πρόσφορα για την τεκμηρίωση της αναγκαιότητας και τον αντικειμενικό προσδιορισμό του ύψους της αναπροσαρμογής των τιμών των ειδών της σύμβασης, πλην όμως, κατά τις ορθές παραδοχές του Τμήματος, αποτυπώνουν ποσοστό αύξησης κατά πολύ χαμηλότερο από το αντίστοιχο εγκριθέν με την απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, και τούτο δεν αμφισβητείται με την κρινόμενη προσφυγή. Πέραν τούτου, η αναδειχθείσα με την προσβαλλόμενη απόφαση μεσοσταθμική αρνητική μεταβολή -11.9% του δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) της ΕΛΣΤΑΤ για την κατηγορία «καύσιμα και λιπαντικά», που επήλθε κατά το χρονικό διάστημα από Αύγουστο 2019 μέχρι Αύγουστο 2020, που είναι το εγγύτερο στο χρόνο υποβολής της οικονομικής προσφοράς της αναδόχου κατά τη διαδικασία σύναψης της αρχικής σύμβασης (14.7.2019), καθιστά το ποσοστό αύξησης του ΔΤΚ ακόμη χαμηλότερο από το αντίστοιχο αιτηθέν και χορηγηθέν, καταδεικνύοντας εμφανέστερα την ανεπάρκεια της αιτιολόγησης της ανωτέρω απόφασης της αναθέτουσας Αρχής ως προς το εν λόγω ποσοστό. Αβασίμως δε ο Δήμος ισχυρίζεται ότι η εν λόγω αρνητική μεταβολή του ΔΤΚ δεν επηρεάζει την ελεγχόμενη τροποιητική σύμβαση, η οποία συνήφθη στις 14.12.2020, και τούτο διότι κρίσιμο εν προκειμένω χρονικό διάστημα για τον προσδιορισμό της αύξησης του συμβατικού τιμήματος είναι αυτό που μεσολάβησε από τον χρόνο υποβολής της οικονομικής προσφοράς της αναδόχου εταιρείας (14.7.2019), η οποία διαμορφώθηκε με βάση τα κόστη που ίσχυαν τότε στη αγορά για έκαστο από τα προσφερόμενα είδη και αποτέλεσε εν τέλει το οικονομικό αντικείμενο της συναφθείσας σύμβασης, έως τον χρόνο λήψης της 178/9.8.2022 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου περί εγκρίσεως της επαύξησης της τιμής μονάδας εκάστου είδους της αρχικής σύμβασης. Τέλος, ανεξαρτήτως των ανωτέρω κρίσεων, το αίτημα του προσφεύγοντος περί προσδιορισμού από το Δικαστήριο της αυξητικής αναπροσαρμογής της τιμής μονάδος εκάστου είδους της αρχικής σύμβασης σε ποσοστό 38,9%, είναι απαράδεκτο, διότι το Δικαστήριο στερείται της αρμοδιότητος, κατά την έρευνα προσφυγής αναθεώρησης (άρθρο 329 ν. 4700/2020), να προβεί πρωτογενώς σε τέτοιο προσδιορισμό, καθόσον τούτο ανήκει στην αρμοδιότητα των διοικητικών οργάνων της αναθέτουσας Αρχής (πρβλ. ΕλΣυν. 1311/2022 σκ. 15, Τμ. Μείζ. - Επταμ. Σύνθ. 539/2020 σκ. 28). Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/626/2022
Προμήθεια ελαστικών επισώτρων και παροχή – τοποθέτηση – επισκευαστικές εργασίες αυτών:Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι από τα περιεχόμενα στον φάκελο της ελεγχόμενης σύμβασης στοιχεία δεν αποδεικνύεται πέραν πάσης αμφισβήτησης το ύψος της ελεγχόμενης τροποποίησης, ήτοι από κανένα στοιχείο δεν προκύπτουν αυξήσεις κατά 50% και μάλιστα σε όλα ανεξαιρέτως τα πενήντα τρία (53) υπό προμήθεια είδη. Ούτε άλλωστε αιτιολογείται, μολονότι υποβάλλονται στοιχεία περί της αύξησης του γενικού πληθωρισμού κατά ποσοστό 12%, γιατί η αναθέτουσα επέλεξε ποσοστά αναπροσαρμογής τα οποία υπερβαίνουν ακόμα και την αύξηση του δείκτη αυτού (γενικού πληθωρισμού). Ακόμα, δε και η επικληθείσα αύξηση του ετήσιου πληθωρισμού, κατά ποσοστό 12%, χωρίς μάλιστα να διακριβώνεται η αύξηση του ΔΤΚ ανά προμηθευτέο είδος, η οποία είναι κατ’εξοχήν πρόσφορη να αναδείξει την γενικευμένη ανά είδος αύξηση τιμής, δεν αποτελεί, λόγω της γενικότητας του δείκτη αυτού, κατάλληλο στοιχείο προς απόδειξη της ανατροπής της οικονομικής ισορροπίας της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα μέρη, και δη υπερμέτρως εις βάρος της προμηθεύτριας εταιρείας, ενώ σε ουδεμία περίπτωση δύναται να στηρίξει αυτοτελώς τη σχετική κρίση της αναθέτουσας Αρχής, ως προς την αναγκαιότητα της αναπροσαρμογής και το ύψος αυτής, καθώς δεν καλύπτει την εκ μέρους της υποχρέωση για ειδική αιτιολόγηση της συνδρομής των αναφερόμενων στη διάταξη του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 ειδικών περιπτώσεων επιτρεπτής τροποποίησης, υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις, βάσει του αντικειμένου και του ιδιαίτερου χαρακτήρα της εκάστοτε σύμβασης. Η υιοθέτηση δε της αντίθετης άποψης θα επαγόταν την αναγνώριση της δυνατότητας τροποποίησης όλων των συμβάσεων αδιακρίτως, κατά ποσοστό τουλάχιστον ίσο με την αύξηση του ετήσιου πληθωρισμού. Ενόψει των ανωτέρω, κωλύεται η υπογραφή της επίμαχης τροποποιητικής σύμβασης, διότι δεν συντρέχουν οι όροι της διάταξης του άρθρου 132 παρ. 1γ΄ του ν. 4412/2016 για την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης και την αυξητική αναπροσαρμογή της τιμής των προμηθευτέων ειδών. Ειδικότερα, εφόσον δεν αποδεικνύεται/τεκμηριώνεται η αναγκαιότητα και το ύψος της αυξητικής αναπροσαρμογής, δεν αποδεικνύεται ότι η επίμαχη τροποποιητική σύμβαση δεν αποσκοπεί στην καταστρατήγηση των διατάξεων περί αναθέσεως δημοσίων συμβάσεων (βλ. και προαναφερόμενο έγγραφο Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., όπου γίνεται παραπομπή στο άρθρο 132 παρ. 1γ΄, στο οποίο τίθεται ως προϋπόθεση επιτρεπτής τροποποίησης η μη καταστρατήγηση των περί αναθέσεως δημοσίων συμβάσεων διατάξεων).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/454/2023
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1110/2023
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:2η τροποποίηση της σύμβασης «ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΕΙΔΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΥΠΡΕΠΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΣΑΚΚΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ – ΚΕΡΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ», Τμήμα 2: «ΣΑΚΚΟΙ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ – ΚΕΡΜΑΤΩΝ», συμβατικής δαπάνης 75.495,00 χωρίς Φ.Π.Α. (συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης διακήρυξης ύψους 342.675,20 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.).(....)Περαιτέρω, η παράλειψη αποστολής της 1ης τροποποιητικής συμφωνίας προς άσκηση προσυμβατικού ελέγχου καθιστά μη παραδεκτή την υποβολή της επίμαχης 2ης τροποποιητικής σύμβασης στον έλεγχο αυτό, καθόσον τέτοιος έλεγχος θα ήταν ουσιαστικά αλυσιτελής και άνευ αντικειμένου. Τούτο δε, αφού, ενόψει όσων κατά τα ανωτέρω έγιναν δεκτά (βλ. σκέψη 4 και 6), οι ανωτέρω δύο συμβάσεις δεν είναι αυτοτελείς αλλά συνέχονται άμεσα μεταξύ τους, τροποποιώντας με λειτουργικά και οικονομικά συνεχόμενο τρόπο την αρχική σύμβαση, στην οποία και ενσωματώνονται ως ενιαίο σύνολο. Η επαύξηση της τιμής μονάδας των επίμαχων ειδών με την κρινόμενη ήδη σύμβαση σε ποσοστό 22%, υπολογίζεται στην ήδη επαυξημένη τιμή αυτών, όπως έχει ήδη διαμορφωθεί με την 1η τροποποίηση της αρχικής σύμβασης και προϋποθέτει ότι η τελευταία έχει ήδη ελεγχθεί ως νόμιμη ώστε να δικαιολογείται (έστω και εφεξής) η συνολική επαύξηση της αρχικής τιμής των ειδών κατά 45%. Το προσαυξημένο αυτό τίμημα είναι εκείνο που θα καταβληθεί κατά τρόπο ενιαίο και αδιαίρετο στον ανάδοχο σε περίπτωση υπογραφής του ελεγχόμενου ήδη σχεδίου σύμβασης , η νομιμότητα του οποίου συναρτάται, συνεπώς, άμεσα με εκείνη της πρώτης τροποποιητικής συμφωνίας και δεν μπορεί, συνεπώς, να διαχωρισθεί από αυτήν και να ελεγχθεί αυτοτελώς ως διακριτή συμφωνία, κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλομένη.Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/75/2019
Προμήθεια καυσίμων...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον κατά την ελεγχόμενη διαδικασία εμφιλοχώρησε η διαπιστωθείσα στη σκέψη IV.iv ουσιώδης πλημμέλεια, καθίσταται μη νόμιμη η ανάθεση της προμήθειας του είδους «λιπαντικό SAE 15W/50», στην εταιρεία ... ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ και, ως εκ τούτου, κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου .... και της εταιρείας ... ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ ως προς το είδος αυτό, ενώ δεν κωλύεται η υπογραφή του ίδιου σχεδίου σύμβασης ως προς τα λοιπά περιλαμβανόμενα σ’ αυτό είδη λιπαντικών, αφού δηλαδή αφαιρεθεί το προαναφερθέν είδος και η αντίστοιχη σ’ αυτό συμβατική δαπάνη και προσαρμοσθεί αναλόγως το ποσό της οικείας εγγύησης καλής εκτέλεσης. Κατά τα λοιπά, δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις πλημμέλειες κατά την ελεγχόμενη διαδικασία αναφορικά με την κρινόμενη προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών του Δήμου .... και των νομικών του προσώπων, ενώ με την .....2019 βεβαίωση του Αντιδημάρχου Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου ... βεβαιώνεται ότι κατά του κύρους της διαγωνιστικής διαδικασίας δεν εκκρεμούν προδικαστικές προσφυγές, αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων και λοιπά ένδικα βοηθήματα ή μέσα. Επισημαίνεται δε ότι στο άρθρο 7 των σχεδίων σύμβασης που τιτλοφορείται «Υποκατάσταση αναδόχου», θα πρέπει να συμπεριληφθεί ρητή παραπομπή στο άρθρο 132 παρ. 1 περιπτ. δ΄ του ν. 4412/2016, το οποίο καθορίζει τις προϋποθέσεις επιτρεπτής υποκατάστασης του αρχικού αναδόχου (Στ΄ Κλιμάκιο 246/2017).
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/142/2023
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:ζητείται η ανάκληση της 18/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη 3), το Δικαστήριο κρίνει ότι οι απρόβλεπτες περιστάσεις τις οποίες επικαλείται το προσφεύγον ....., ήτοι η αύξηση τιμών στις αγορές σε παγκόσμια κλίμακα, λόγω της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία, ναι μεν συντρέχουν, και μάλιστα τις περιστάσεις αυτές δεν μπορούσε να προβλέψει, πολλώ μάλλον να επηρεάσει ή να αποφύγει τούτο, ως Αναθέτουσα Αρχή, κατά τον χρόνο προκήρυξης της προμήθειας (βλ. και το 2040/13.4.2022 προαναφερθέν έγγραφο της ΕΑΑΔΗΣΥ), πλην το προσφεύγον έχει το βάρος να αποδείξει ότι λόγω των απροβλέπτων αυτών περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα συμβαλλόμενα σ’ αυτή μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας εταιρείας. Ωστόσο, η (αρχική) 19/23.6.2022 (θέμα 7ο) απόφαση του ΔΣ του προσφεύγοντος περί αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος δεν περιελάμβανε επαρκή αιτιολογία της αναγκαιότητας σύναψης της τροποποιητικής σύμβασης και, ως εκ τούτου, ζητήθηκε από το προσφεύγον, με την 1757/2022 προδικαστική απόφαση του Τμήματος, η προσκόμιση νέας όμοιας με τεκμηρίωση των ανωτέρω στοιχείων. Στο αποδεικτικό αυτό βάρος απέτυχε εκ νέου να ανταποκριθεί το προσφεύγον νοσοκομείο, καθόσον και η (νέα) 40/22.12.2022 (θέμα 11ο) απόφαση του ΔΣ αυτού δεν περιλαμβάνει οποιαδήποτε τεκμηρίωση της αναγκαιότητας αύξησης των συμβατικών τιμών. Τούτο διότι όχι μόνο δεν επικαλείται συγκεκριμένες συνέπειες των ως άνω επικαλούμενων γεγονότων ώστε να δικαιολογείται η αύξηση των συμβατικών τιμών και μάλιστα στο συγκεκριμένο ανώτατο δυνατό ποσοστό (50%), αλλά επιπλέον, δεν προσκομίζονται από την ανάδοχο εταιρεία αποδεικτικά στοιχεία περί του αντιθέτου, αφού αφενός μεν δύο εκ των τεσσάρων τιμολογίων μεταφοράς προϊόντων διά θαλάσσης από την Κίνα είχαν ήδη προσκομιστεί (βλ. τα 65080/24.12.2021 ποσού 8.402,97€, 69769/27.4.2022 ποσού 13.351,10€ τιμολόγια της εταιρείας «….») και ληφθεί υπόψη από τα αρμόδια όργανα του προσφεύγοντος (βλ. σημείο 3 της 19/23.6.2022 απόφασης του ΔΣ του), αφετέρου δε οι προαναφερόμενες εκτυπωμένες σελίδες ιστότοπου εφημερίδας δεν πληρούν την τεθείσα από το Τμήμα απαίτηση για την προσκόμιση επίσημων στοιχείων από τραπεζικό ίδρυμα. Πέραν δε τούτων, και ανεξαρτήτως του εάν τα προσκομισθέντα τιμολόγια αποτελούν πρόσφορα μέσα για την απόδειξη της αναγκαιότητας αναπροσαρμογής των συμβατικών τιμών κατά 50%, καθόσον παρουσιάζουν εντελώς αποσπασματική εικόνα της ισχύουσας στην αγορά κατάστασης, δεν προκύπτει κατά πόσο η καταγεγραμμένη αύξηση τιμής των εξόδων μεταφοράς επηρέασε την προσφερθείσα στον διαγωνισμό τιμή των συγκεκριμένων προϊόντων, δεδομένου ότι ουδένα στοιχείο παρέχεται περί του ποσοστού των εξόδων μεταφοράς επί της τελικής συνολικής τιμής των προς προμήθεια αγαθών αυτών. Εξάλλου, ουδέν προσκομίζεται επίσημο στοιχείο σχετικά με τη διακύμανση των τιμών των επίμαχων ειδών, πρόσφορο να αποδείξει το ύψος της αναπροσαρμογής (π.χ. παρατηρητήριο τιμών προμήθειας ειδών από άλλα νοσοκομεία), ενώ ουδεμία τεκμηρίωση σε σχέση με την αύξηση της ισοτιμίας δολαρίου – ευρώ παρέχεται και με ποιο τρόπο αυτή επηρέασε και, μάλιστα, ανέτρεψε σε βάρος της αναδόχου την οικονομική ισορροπία της υπό τροποποίηση σύμβασης.Δεν ανακαλεί τη 18/2022 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης «Τομέα Υγείας»
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/95/2023
Προμήθεια ειδών παντοπωλείου και αποφλοιωμένης πατάτας.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) Η ελεγχόμενη τροποποίηση σύμβασης είναι νόμιμη και, κατά συνέπεια, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχετικού υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης, κατά το μέρος που η τροποποίηση και το σχέδιο αφορούν στην αναπροσαρμογή (αύξηση) των τιμών του είδους 3 της Ομάδας 13 «ΕΙΔΗ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ – ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ, ΗΛΙΕΛΑΙΟ & ΑΡΑΒΟΣΙΤΕΛΑΙΟ» και του είδους 1 της Ομάδας 9 «ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ» της ανωτέρω αρχικής σύμβασης. Επισημαίνεται, όμως, ότι σε περίπτωση που κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης, κατόπιν της ανωτέρω τροποποίησής της, διαπιστωθεί επί το έλασσον μεταβολή των τιμών αγοράς (κόστους προμήθειας) των ανωτέρω ειδών από την ανωτέρω ανάδοχο εταιρεία, πρέπει το ΔΒΑ να προβεί σε αντίστοιχη επί το έλασσον αναπροσαρμογή των αντίστοιχων αναπροσαρμοσμένων με την ελεγχόμενη τροποποίηση τιμών μονάδας των ειδών αυτών, κατόπιν σχετικής νέας τροποποίησης της ανωτέρω αρχικής σύμβασης, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 132 του ν. 4412/2016. β) Η ελεγχόμενη τροποποίηση σύμβασης είναι μη νόμιμη και, κατά συνέπεια, κωλύεται η υπογραφή του σχετικού υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης, κατά το μέρος που η τροποποίηση και το σχέδιο αφορούν στην αναπροσαρμογή των τιμών μονάδας των ειδών 1 και 2 της Ομάδας 13 «ΕΙΔΗ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ – ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ, ΗΛΙΕΛΑΙΟ & ΑΡΑΒΟΣΙΤΕΛΑΙΟ» της ανωτέρω αρχικής σύμβασης, εξαιτίας της συνδρομής των υπό σκέψη 10 διαπιστωθεισών σχετικών ουσιωδών νομικών πλημμελειών.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/12/2023
Προμήθεια φρέσκου γάλακτος: ζητείται η ανάκληση της 33/2022 Πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκ. 4-5), το Δικαστήριο κρίνει ότι η αιτιολογία της 269/22.9.2022 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του προσφεύγοντος Δήμου για την τροποποίηση των 12661/9.9.2022 και 1257/13.9.2022 αρχικών συμβάσεων των προσφευγόντων με τη «.....» δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι τόσο τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η ανωτέρω απόφαση, όσο και από αυτά που μεταγενέστερα υποβλήθηκαν ενώπιον της Αναπληρώτριας Επιτρόπου και του παρόντος Τμήματος δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για το προϊόν «φρέσκο γάλα» στο προαναφερόμενο ποσοστό, καθόσον, όπως ορθώς επισημαίνει η προσβαλλομένη, ναι μεν οι περιστάσεις τις οποίες επικαλείται ο προσφεύγων Δήμος, ήτοι η αύξηση τιμών στην ενέργεια και τις πρώτες ύλες σε παγκόσμια κλίμακα, συντρέχουν και μπορούν να χαρακτηριστούν ως απρόβλεπτες υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα αρχή, πλην οι προσφεύγοντες έχουν το βάρος να αποδείξουν ότι εξαιτίας αυτών έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας εταιρείας. Εξάλλου, ως προς τα έγγραφα που ελήφθησαν υπόψη για τη λήψη της απόφασης της ανωτέρω Οικονομικής Επιτροπής περί τροποποίησης των συμβατικών τιμών, δεν διαλαμβάνεται ειδική αξιολόγηση ούτε κρίση, δεδομένου δε ότι οι προσφεύγοντες διατείνονται ότι με αυτά τεκμηριώνεται η εν λόγω αύξηση, το Δικαστήριο κρίνει ότι τα στοιχεία αυτά δεν επαρκούν για την τεκμηρίωση του ποσοστού της αύξησης. Τούτο προεχόντως διότι από τα προσκομισθέντα τιμολόγια ναι μεν προκύπτει αυξητική τάση των τιμών πώλησης του προϊόντος από τον παραγωγό, πλην δεν προκύπτει η ακριβής και συγκεκριμένη διαμορφωθείσα συνολικώς τιμή στην αγορά, αλλά απεικονίζεται μία όλως μερική και αποσπασματική κατάσταση, αφού προσκομίζονται μόνο παραστατικά του εκάστοτε αντισυμβαλλόμενου παραγωγού/προμηθευτή της αναδόχου εταιρείας. Πέραν τούτων, και τα προσκομιζόμενα «επίσημα» στοιχεία δεν αρκούν για την τεκμηρίωση της αυξητικής αναπροσαρμογής, δεδομένου ότι αφενός μεν τα δελτία τιμών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας δεν αναφέρονται στον χρόνο υποβολής των προσφορών του προηγηθέντος διαγωνισμού (Ιανουάριος του έτους 2022), ενώ από τα δελτία τύπου σχετικά με τον δείκτη τιμών καταναλωτή που προσκομίστηκαν κατόπιν της συζήτησης της υπόθεσης στο ακροατήριο, δεν προκύπτει με σαφήνεια το ποσοστό αύξησης της τιμής του προς προμήθεια προϊόντος. Τούτο προεχόντως διότι στον Πίνακα 5 του από 10.10.2022 δελτίου τύπου της ΕΛΣΤΑΤ σχετικά με τον δείκτη τιμών καταναλωτή Σεπτεμβρίου 2022, η μεταβολή τιμών στο είδος «Γαλακτοκομικά και αυγά» ανέρχεται σε 23,3%, ήτοι χαμηλότερα από το ποσοστό της χορηγηθείσας αύξησης. Πέραν αυτού, ενόψει της, εν τω μεταξύ, εκδοθείσας 95210/5.10.2022 (ΑΔΑ: 9Γ9446ΜΤΛΡ-ΧΕΘ) εγκυκλίου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με την οποία προσδιορίζεται επακριβώς το ποσοστό αύξησης του ΔΤΚ για πληθώρα υπό προμήθεια ειδών, μεταξύ των οποίων και του φρέσκου γάλακτος, το οποίο ανέρχεται, για τον Σεπτέμβριο 2022 σε ποσοστό 17,93%, ήτοι κατά πολύ χαμηλότερο από το αιτηθέν και χορηγηθέν, παρίσταται εμφανής η ανάγκη για εμπεριστατωμένη αιτιολόγηση του ποσοστού της αύξησης από την αναθέτουσα αρχή. Δοθέντος δε ότι κατά τον χρόνο λήψης της απόφασης περί αναπροσαρμογής των συμβατικών τιμών είχε τεθεί σε ισχύ το άρθρο 7 του ν. 4965/2022 με το οποίο απαριθμούνται οι ήδη προδιαληφθείσες (σκ. 5) προϋποθέσεις για την αναπροσαρμογή τιμών σε εκτελούμενες κατά την έναρξη ισχύος του συμβάσεις, όπως εν προκειμένω οι συναφθείσες στις 9.9.2022 και 13.9.2022 συμβάσεις μεταξύ των προσφευγόντων και της «…..», έπρεπε να ληφθεί υπόψη από τα αρμόδια όργανα των προσφευγόντων για την κρίση επί της επιτρεπόμενης ή μη αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος και του ποσοστού αυτής. Ειδικότερα, όφειλε η αναθέτουσα αρχή να εξετάσει τη συνδρομή των προϋποθέσεων του ως άνω άρθρου, ανεξαρτήτως των συγκριτικών στοιχείων που κατατέθηκαν από τους προσφεύγοντες, ενόψει και του γεγονότος ότι απαραίτητο στοιχείο κατά τις εισαχθείσες τον Σεπτέμβριο του έτους 2022 και ισχύουσες από τις 2.9.2022 διατάξεις είναι η εφαρμογή από την αναθέτουσα αρχή του μαθηματικού τύπου που να λαμβάνει υπόψη τα στοιχεία που αναφέρονται στις εν λόγω διατάξεις, όπως ερμηνεύονται με την παρούσα απόφαση (σκ. 5), συνεκτιμώντας τυχόν εκδοθείσες κανονιστικές διατάξεις και εγκυκλίους του ως άνω Υπουργείου (βλ. ενδεικτ. την 95213/5.10.2022 με ΑΔΑ 6Μ8Ο46ΜΤΛΡ-ΔΛΓ εγκύκλιο), με τις οποίες δίδονται οδηγίες προς τις αναθέτουσες αρχές ως προς τον τρόπο εφαρμογής των κρίσιμων διατάξεων. Επιπροσθέτως, πρέπει να κριθεί η αναγκαιότητα και το ύψος της αναπροσαρμογής με βάση και τις λοιπές προεκτεθείσες προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων είναι και η παρέλευση δώδεκα μηνών από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών, η οποία εν προκειμένω, ήταν η 30η Ιανουαρίου 2022. Κατόπιν τούτων, πρέπει να απορριφθούν συνολικά ως αβάσιμοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί των προσφευγόντων, τυχόν δε νέα απόφαση περί αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος πρέπει να λάβει υπόψη τις ως άνω διατάξεις.Δεν ανακαλεί την 33/2022 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην ΠΕ Χαλκιδικής
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2057/2022
Προμήθεια ειδών ατομικής προστασίας. (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 5-6), το Δικαστήριο κρίνει ότι η αιτιολογία του προσφεύγοντος Δήμου για την τροποποίηση της 343895/7.12.2021 αρχικής σύμβασης με την παρεμβαίνουσα δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι η κατά γενικό και αόριστο τρόπο επίκληση της αύξησης του ετήσιου πληθωρισμού σε ποσοστό 12% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και παραλλήλως της αύξησης του δείκτη τιμών καταναλωτή στα είδη ένδυσης και υπόδησης σε ποσοστό 4,6% τον Ιούνιο του έτους 2022 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του ίδιου μήνα έτους 2021, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών των προς προμήθεια αγαθών και μάλιστα στο συγκεκριμένο ποσοστό. Τούτο διότι, όπως ορθώς επισημαίνει η προσβαλλομένη, ναι μεν οι απρόβλεπτες περιστάσεις τις οποίες επικαλείται ο προσφεύγων Δήμος, ήτοι η αύξηση των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών σε παγκόσμια κλίμακα κατά το τρέχον χρονικό διάστημα, συντρέχουν φέρουν απρόβλεπτο χαρακτήρα υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα αρχή, πλην ο προσφεύγων Δήμος έχει το βάρος να αποδείξει ότι εξαιτίας των απροβλέπτων αυτών περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα αρχικώς συμβληθέντα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας αναδόχου εταιρείας.Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την κρινόμενη προσφυγή και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Δεν ανακαλεί την 455/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜΕΒΔΟΜΟ/443/2023
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΕΙΔΩΝ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 5-6), το Δικαστήριο κρίνει, κατ΄αρχάς, ότι η αιτιολογία του προσφεύγοντος νομικού προσώπου για την τροποποίηση της 4638/2.6.2021 αρχικής σύμβασης με την ανάδοχο εταιρεία δεν είναι νόμιμη, οι δε περί του αντιθέτου ισχυρισμοί του προσφεύγοντος πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Τούτο διότι, τόσο τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η ανωτέρω απόφαση, όσο και αυτά που μεταγενέστερα υποβλήθηκαν ενώπιον του Κλιμακίου και του παρόντος Τμήματος, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για τα επίμαχα είδη παντοπωλείου και μάλιστα στο ύψος των προαναφερόμενων ποσοστών, καθόσον, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη, ναι μεν οι περιστάσεις τις οποίες επικαλείται το προσφεύγον νομικό πρόσωπο, ήτοι οι σημαντικές ανατιμήσεις προϊόντων εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, της κρίσης στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του Covid-19, φέρουν απρόβλεπτο χαρακτήρα, υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή, πλην όμως το προσφεύγον έχει το βάρος να αποδείξει ότι εξαιτίας των απροβλέπτων αυτών περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα αρχικώς συμβληθέντα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας αναδόχου εταιρείας (ΕλΣυν. Έβδομο 12/2023, 2057/2022).(...)Kατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να αναβληθεί η έκδοση οριστικής απόφασης και να διαταχθεί η προσκόμιση από το προσφεύγον Κ.Υ.Α.Δ.Α., εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, νέας απόφασης της Εκτελεστικής Επιτροπής αυτού, κατόπιν γνωμοδότησης του αρμόδιου οργάνου του, με την οποία θα προσδιορίζεται το ποσοστό αύξησης της συμβατικής τιμής εκάστου είδους της αρχικής σύμβασης με τον τρόπο που διαλαμβάνεται στην προηγούμενη σκέψη. Μετά δε την προσκόμιση των στοιχείων αυτών ή την πάροδο άπρακτης της ανωτέρω προθεσμίας, με μέριμνα της Γραμματείας του παρόντος Δικαστηρίου πρέπει να ορισθεί αρμοδίως νέα δικάσιμος για τη συζήτηση της προσφυγής, να εγγραφεί η υπόθεση στο οικείο πινάκιο και να γίνει νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση όλων των ενδιαφερομένων.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/444/2023
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΕΙΔΩΝ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 5-6), το Δικαστήριο κρίνει, κατ΄αρχάς, ότι η αιτιολογία του προσφεύγοντος νομικού προσώπου για την τροποποίηση της 6874/15.6.2021 αρχικής σύμβασης με την ανάδοχο εταιρεία δεν είναι νόμιμη, οι δε περί του αντιθέτου ισχυρισμοί του προσφεύγοντος πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Τούτο διότι, τόσο τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η ανωτέρω απόφαση, όσο και αυτά που μεταγενέστερα υποβλήθηκαν ενώπιον του παρόντος Τμήματος, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για τα επίμαχα είδη παντοπωλείου και μάλιστα στο ύψος των προαναφερόμενων ποσοστών, καθόσον, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη, ναι μεν οι περιστάσεις τις οποίες επικαλείται το προσφεύγον νομικό πρόσωπο, ήτοι οι σημαντικές ανατιμήσεις προϊόντων εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, της κρίσης στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του Covid-19, φέρουν απρόβλεπτο χαρακτήρα, υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή, πλην όμως το προσφεύγον έχει το βάρος να αποδείξει ότι εξαιτίας των εν λόγω περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα αρχικώς συμβληθέντα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας αναδόχου εταιρείας (ΕλΣυν. Έβδομο 12/2023, 2057/2022). (...)Kατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να αναβληθεί η έκδοση οριστικής απόφασης και να διαταχθεί η προσκόμιση από το προσφεύγον Δ.Β.Α., εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, νέας απόφασης της Εκτελεστικής Επιτροπής αυτού, κατόπιν γνωμοδότησης του αρμόδιου οργάνου του, με την οποία θα προσδιορίζεται το ποσοστό αύξησης της συμβατικής τιμής εκάστου είδους της αρχικής σύμβασης με τον τρόπο που διαλαμβάνεται στην προηγούμενη σκέψη. Μετά δε την προσκόμιση των στοιχείων αυτών ή την πάροδο άπρακτης της ανωτέρω προθεσμίας, με μέριμνα της Γραμματείας του παρόντος Δικαστηρίου πρέπει να ορισθεί αρμοδίως νέα δικάσιμος για τη συζήτηση της προσφυγής, να εγγραφεί η υπόθεση στο οικείο πινάκιο και να γίνει νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση όλων των ενδιαφερομένων.