Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜΕΒΔΟΜΟ/443/2023

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.53, 4412/2016/Α.132

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΕΙΔΩΝ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 5-6), το Δικαστήριο κρίνει, κατ΄αρχάς, ότι η αιτιολογία του προσφεύγοντος νομικού προσώπου για την τροποποίηση της 4638/2.6.2021 αρχικής σύμβασης με την ανάδοχο εταιρεία δεν είναι νόμιμη, οι δε περί του αντιθέτου  ισχυρισμοί του προσφεύγοντος πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Τούτο διότι, τόσο τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η ανωτέρω απόφαση, όσο και αυτά που μεταγενέστερα υποβλήθηκαν ενώπιον του Κλιμακίου και του παρόντος Τμήματος, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για τα επίμαχα είδη παντοπωλείου και μάλιστα στο ύψος των προαναφερόμενων ποσοστών, καθόσον, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη, ναι μεν οι περιστάσεις τις οποίες επικαλείται το προσφεύγον νομικό πρόσωπο, ήτοι οι  σημαντικές ανατιμήσεις προϊόντων εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, της κρίσης στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του Covid-19,  φέρουν απρόβλεπτο χαρακτήρα, υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή, πλην όμως το προσφεύγον έχει το βάρος να αποδείξει ότι εξαιτίας των απροβλέπτων αυτών περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα αρχικώς συμβληθέντα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας αναδόχου εταιρείας (ΕλΣυν. Έβδομο 12/2023, 2057/2022).(...)Kατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να αναβληθεί η έκδοση οριστικής απόφασης και να διαταχθεί η προσκόμιση από το προσφεύγον Κ.Υ.Α.Δ.Α., εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, νέας απόφασης της Εκτελεστικής Επιτροπής αυτού, κατόπιν γνωμοδότησης του αρμόδιου οργάνου του, με την οποία θα προσδιορίζεται το ποσοστό αύξησης της συμβατικής τιμής εκάστου είδους της αρχικής σύμβασης με τον τρόπο που διαλαμβάνεται στην προηγούμενη σκέψη. Μετά δε την προσκόμιση των στοιχείων αυτών ή την πάροδο άπρακτης της ανωτέρω προθεσμίας, με μέριμνα της Γραμματείας του παρόντος Δικαστηρίου πρέπει να ορισθεί αρμοδίως νέα δικάσιμος για τη συζήτηση της προσφυγής, να εγγραφεί η υπόθεση στο οικείο πινάκιο και να γίνει νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση όλων των ενδιαφερομένων.


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/444/2023

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΕΙΔΩΝ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 5-6), το Δικαστήριο κρίνει, κατ΄αρχάς, ότι η αιτιολογία του προσφεύγοντος νομικού προσώπου για την τροποποίηση της 6874/15.6.2021 αρχικής σύμβασης με την ανάδοχο εταιρεία δεν είναι νόμιμη, οι δε περί του αντιθέτου  ισχυρισμοί του προσφεύγοντος πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Τούτο διότι, τόσο τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η ανωτέρω απόφαση, όσο και αυτά που μεταγενέστερα υποβλήθηκαν ενώπιον του παρόντος Τμήματος, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για τα επίμαχα είδη παντοπωλείου και μάλιστα στο ύψος των προαναφερόμενων ποσοστών, καθόσον, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη, ναι μεν οι περιστάσεις τις οποίες επικαλείται το προσφεύγον νομικό πρόσωπο, ήτοι οι σημαντικές ανατιμήσεις προϊόντων εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, της κρίσης στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του Covid-19,  φέρουν απρόβλεπτο χαρακτήρα, υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή, πλην όμως το προσφεύγον έχει το βάρος να αποδείξει ότι εξαιτίας των εν λόγω περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα αρχικώς συμβληθέντα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας αναδόχου εταιρείας (ΕλΣυν. Έβδομο 12/2023, 2057/2022). (...)Kατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να αναβληθεί η έκδοση οριστικής απόφασης και να διαταχθεί η προσκόμιση από το προσφεύγον Δ.Β.Α., εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, νέας απόφασης της Εκτελεστικής Επιτροπής αυτού, κατόπιν γνωμοδότησης του αρμόδιου οργάνου του, με την οποία θα προσδιορίζεται το ποσοστό αύξησης της συμβατικής τιμής εκάστου είδους της αρχικής σύμβασης με τον τρόπο που διαλαμβάνεται στην προηγούμενη σκέψη. Μετά δε την προσκόμιση των στοιχείων αυτών ή την πάροδο άπρακτης της ανωτέρω προθεσμίας, με μέριμνα της Γραμματείας του παρόντος Δικαστηρίου πρέπει να ορισθεί αρμοδίως νέα δικάσιμος για τη συζήτηση της προσφυγής, να εγγραφεί η υπόθεση στο οικείο πινάκιο και να γίνει νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση όλων των ενδιαφερομένων.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/142/2023

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:ζητείται η ανάκληση της 18/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη 3), το Δικαστήριο κρίνει ότι οι απρόβλεπτες περιστάσεις τις οποίες επικαλείται το προσφεύγον ....., ήτοι η αύξηση τιμών στις αγορές σε παγκόσμια κλίμακα, λόγω της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία, ναι μεν συντρέχουν, και μάλιστα τις περιστάσεις αυτές δεν μπορούσε να προβλέψει, πολλώ μάλλον να επηρεάσει ή να αποφύγει τούτο, ως Αναθέτουσα Αρχή, κατά τον χρόνο προκήρυξης της προμήθειας (βλ. και το 2040/13.4.2022 προαναφερθέν έγγραφο της ΕΑΑΔΗΣΥ), πλην το προσφεύγον έχει το βάρος να αποδείξει ότι λόγω των απροβλέπτων αυτών περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα συμβαλλόμενα σ’ αυτή μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας εταιρείας. Ωστόσο, η (αρχική) 19/23.6.2022 (θέμα 7ο) απόφαση του ΔΣ του προσφεύγοντος περί αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος δεν περιελάμβανε επαρκή αιτιολογία της αναγκαιότητας σύναψης της τροποποιητικής σύμβασης και, ως εκ τούτου, ζητήθηκε από το προσφεύγον, με την 1757/2022 προδικαστική απόφαση του Τμήματος, η προσκόμιση νέας όμοιας με τεκμηρίωση των ανωτέρω στοιχείων. Στο αποδεικτικό αυτό βάρος απέτυχε εκ νέου να ανταποκριθεί το προσφεύγον νοσοκομείο, καθόσον και η (νέα) 40/22.12.2022 (θέμα 11ο) απόφαση του ΔΣ αυτού δεν περιλαμβάνει οποιαδήποτε τεκμηρίωση της αναγκαιότητας αύξησης των συμβατικών τιμών. Τούτο διότι όχι μόνο δεν επικαλείται συγκεκριμένες συνέπειες των ως άνω επικαλούμενων γεγονότων ώστε να δικαιολογείται η αύξηση των συμβατικών τιμών και μάλιστα στο συγκεκριμένο ανώτατο δυνατό ποσοστό (50%), αλλά επιπλέον, δεν προσκομίζονται από την ανάδοχο εταιρεία αποδεικτικά στοιχεία περί του αντιθέτου, αφού αφενός μεν δύο εκ των τεσσάρων τιμολογίων μεταφοράς προϊόντων διά θαλάσσης από την Κίνα είχαν ήδη προσκομιστεί (βλ. τα 65080/24.12.2021 ποσού 8.402,97€, 69769/27.4.2022 ποσού 13.351,10€ τιμολόγια της εταιρείας «….») και ληφθεί υπόψη από τα αρμόδια όργανα του προσφεύγοντος (βλ. σημείο 3 της 19/23.6.2022 απόφασης του ΔΣ του), αφετέρου δε οι προαναφερόμενες εκτυπωμένες σελίδες ιστότοπου εφημερίδας δεν πληρούν την τεθείσα  από το Τμήμα απαίτηση για την προσκόμιση  επίσημων στοιχείων από τραπεζικό ίδρυμα. Πέραν δε τούτων, και ανεξαρτήτως του εάν τα προσκομισθέντα τιμολόγια αποτελούν πρόσφορα μέσα για την απόδειξη της αναγκαιότητας αναπροσαρμογής των συμβατικών τιμών κατά 50%, καθόσον παρουσιάζουν εντελώς αποσπασματική εικόνα της ισχύουσας στην αγορά κατάστασης, δεν προκύπτει κατά πόσο η καταγεγραμμένη αύξηση τιμής των εξόδων μεταφοράς επηρέασε την προσφερθείσα στον διαγωνισμό τιμή των συγκεκριμένων προϊόντων, δεδομένου ότι ουδένα στοιχείο παρέχεται περί του ποσοστού των εξόδων μεταφοράς επί της τελικής συνολικής τιμής των προς προμήθεια αγαθών αυτών. Εξάλλου, ουδέν προσκομίζεται επίσημο στοιχείο σχετικά με τη διακύμανση των τιμών των επίμαχων ειδών, πρόσφορο να αποδείξει το ύψος της αναπροσαρμογής (π.χ. παρατηρητήριο τιμών προμήθειας ειδών από άλλα νοσοκομεία), ενώ ουδεμία τεκμηρίωση σε σχέση με την αύξηση της ισοτιμίας δολαρίου – ευρώ παρέχεται και με ποιο τρόπο αυτή επηρέασε και, μάλιστα, ανέτρεψε σε βάρος της αναδόχου την οικονομική ισορροπία της υπό τροποποίηση σύμβασης.Δεν ανακαλεί τη 18/2022 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης «Τομέα Υγείας»


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2057/2022

Προμήθεια ειδών ατομικής προστασίας. (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 5-6), το Δικαστήριο κρίνει ότι η αιτιολογία του προσφεύγοντος Δήμου για την τροποποίηση της 343895/7.12.2021 αρχικής σύμβασης με την παρεμβαίνουσα δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι η κατά γενικό και αόριστο τρόπο επίκληση της αύξησης του ετήσιου πληθωρισμού σε ποσοστό 12% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και παραλλήλως της αύξησης του δείκτη τιμών καταναλωτή στα είδη ένδυσης και υπόδησης σε ποσοστό 4,6% τον Ιούνιο του έτους 2022 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του ίδιου μήνα έτους 2021, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών των προς προμήθεια αγαθών και μάλιστα στο συγκεκριμένο ποσοστό. Τούτο διότι, όπως ορθώς επισημαίνει η προσβαλλομένη, ναι μεν οι απρόβλεπτες περιστάσεις τις οποίες επικαλείται ο προσφεύγων Δήμος, ήτοι η αύξηση των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών  σε παγκόσμια κλίμακα κατά το τρέχον χρονικό διάστημα, συντρέχουν φέρουν απρόβλεπτο χαρακτήρα υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα αρχή, πλην ο προσφεύγων Δήμος έχει το βάρος να αποδείξει ότι εξαιτίας των απροβλέπτων αυτών περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα αρχικώς συμβληθέντα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας αναδόχου εταιρείας.Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την κρινόμενη προσφυγή και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Δεν ανακαλεί την 455/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/95/2023

Προμήθεια ειδών παντοπωλείου και αποφλοιωμένης πατάτας.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) Η ελεγχόμενη τροποποίηση σύμβασης είναι νόμιμη και, κατά συνέπεια, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχετικού υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης, κατά το μέρος που η τροποποίηση και το σχέδιο αφορούν στην αναπροσαρμογή (αύξηση) των τιμών του είδους 3 της Ομάδας 13 «ΕΙΔΗ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ – ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ, ΗΛΙΕΛΑΙΟ & ΑΡΑΒΟΣΙΤΕΛΑΙΟ» και του είδους 1 της Ομάδας 9 «ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ» της ανωτέρω αρχικής σύμβασης. Επισημαίνεται, όμως, ότι σε περίπτωση που κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης, κατόπιν της ανωτέρω τροποποίησής της, διαπιστωθεί επί το έλασσον μεταβολή των τιμών αγοράς (κόστους προμήθειας) των ανωτέρω ειδών από την ανωτέρω ανάδοχο εταιρεία, πρέπει το ΔΒΑ να προβεί σε αντίστοιχη επί το έλασσον αναπροσαρμογή των αντίστοιχων αναπροσαρμοσμένων με την ελεγχόμενη τροποποίηση τιμών μονάδας των ειδών αυτών, κατόπιν σχετικής νέας τροποποίησης της ανωτέρω αρχικής σύμβασης, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 132 του ν. 4412/2016. β) Η ελεγχόμενη τροποποίηση σύμβασης είναι μη νόμιμη και, κατά συνέπεια, κωλύεται η υπογραφή του σχετικού υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης, κατά το μέρος που η τροποποίηση και το σχέδιο αφορούν στην αναπροσαρμογή των τιμών μονάδας των ειδών 1 και 2 της Ομάδας 13 «ΕΙΔΗ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ – ΜΑΡΓΑΡΙΝΕΣ, ΗΛΙΕΛΑΙΟ & ΑΡΑΒΟΣΙΤΕΛΑΙΟ» της ανωτέρω αρχικής σύμβασης, εξαιτίας της συνδρομής των υπό σκέψη 10 διαπιστωθεισών σχετικών ουσιωδών νομικών πλημμελειών.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/454/2023

Προμήθεια ελαστικών επισώτρων και παροχή – τοποθέτηση :ζητείται η ανάκληση της 626/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 4 και 5), το Δικαστήριο κρίνει, κατ’ αρχάς, ότι η αιτιολογία του προσφεύγοντος Δήμου για την τροποποίηση της 39051/4.8.2022 συμφωνίας – πλαίσιο με την ανάδοχο εταιρεία δεν είναι νόμιμη, οι δε περί του αντιθέτου  ισχυρισμοί του προσφεύγοντος πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Τούτο διότι τα στοιχεία, που υποβλήθηκαν στο Κλιμάκιο μετά την έκδοση της 554/2022 αναβλητικής Πράξης του και τα οποία έλαβε υπόψη της η προσβαλλομένη, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για τα επίμαχα είδη στο προαναφερόμενο ποσοστό, καθόσον, όπως ορθώς έγινε δεκτό, ναι μεν οι περιστάσεις τις οποίες επικαλείται το προσφεύγον νομικό πρόσωπο, ήτοι οι σημαντικές ανατιμήσεις προϊόντων εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, της κρίσης στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του COVID-19, φέρουν απρόβλεπτο χαρακτήρα, υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή, πλην ο προσφεύγων έχει το βάρος να αποδείξει ότι εξαιτίας των απροβλέπτων αυτών περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα αρχικώς συμβληθέντα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας αναδόχου εταιρείας (ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 12/2023, 2057/2022). Ομοίως, κατά την ορθή κρίση του Κλιμακίου, η επίκληση της αύξησης του γενικού ετήσιου πληθωρισμού σε ποσοστό 12%, ανεξαρτήτως του ότι αποκλίνει σημαντικά από το ποσοστό αναπροσαρμογής των τιμών μονάδας που ενέκρινε η αναθέτουσα Αρχή και μάλιστα χωρίς να παρατίθεται επαρκής νόμιμη αιτιολογία στην 199/20.9.2022 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της, σε κάθε περίπτωση το εν λόγω στοιχείο λόγω της γενικότητάς του δεν αρκεί για να τεκμηριώσει την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών των προς προμήθεια αγαθών και μάλιστα στο συγκεκριμένο ποσοστό. Περαιτέρω, από τα εν γένει στοιχεία του φακέλου, όπως αυτά συμπληρώθηκαν ενώπιον του Κλιμακίου, καθόσον ενώπιον του Δικαστηρίου δεν προσκομίστηκαν νέα έγγραφα, δεν προκύπτει με αντικειμενικό και αξιόπιστο τρόπο η αναγκαιότητα αναπροσαρμογής του αρχικού συμβατικού τιμήματος στο ύψος της εγκριθείσας αναπροσαρμογής. Ειδικότερα: α) τα προσκομιζόμενα τιμολόγια που αφορούν επτά είδη ελαστικών επισώτρων, εκδοθέντα από τον κατά περίπτωση προμηθευτή, δεν είναι ικανά να αναδείξουν την πράγματι επικρατούσα στην αγορά κατάσταση, επομένως δεν παρέχουν τα εχέγγυα αξιοπιστίας και αντικειμενικότητας και είναι απρόσφορα για την τεκμηρίωση του τρόπου υπολογισμού της αιτούμενης από τον αντισυμβαλλόμενο οικονομικό φορέα αναπροσαρμογής και του ύψους αυτής (ΕλΣυν Ολ. 303/2023), β) ο ισχυρισμός ότι διενεργήθηκε έρευνα αγοράς που αφορά στην επικαιροποίηση της τιμής των υπό προμήθεια προϊόντων για την περίπτωση της απευθείας ανάθεσης τυγχάνει απορριπτέος ως αλυσιτελής, αφού και αληθής υποτιθέμενος δεν θα αρκούσε για την απόδειξη της αναγκαιότητας αυξητικής αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος. Σε κάθε περίπτωση, αναποδείκτως προβάλλεται, δοθέντος ότι δεν προσκομίστηκε κανένα απολύτως έγγραφο ή οποιοδήποτε άλλο αποδεικτικό μέσο που να στηρίζει τον ισχυρισμό περί διενέργειας «απλής έρευνας», γ) συναφώς, οι επικαλούμενες με την προσφυγή νέες υψηλότερες τιμές, σε περίπτωση που διενεργηθεί προμήθεια με απευθείας ανάθεση, ουδέν δύνανται να εισφέρουν στην παρούσα υπόθεση, καθόσον διαμορφώθηκαν, κατά τους ισχυρισμούς του προσφεύγοντος, από την κατά τα ανωτέρω «απλή έρευνα αγοράς» και όχι βάσει επίσημων στοιχείων προερχομένων από αρμόδιους κρατικούς φορείς που είναι, όπως έχει παγίως κριθεί (ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 12/2023, 2057/2022), πρόσφορα να απεικονίσουν αντικειμενικά τις διαμορφωθείσες τιμές της αγοράς κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα. Εξάλλου το ενδεχόμενο μη εκτέλεσης της συμφωνίας – πλαίσιο από τον ανάδοχο, παρά την απειλή κυρώσεων που προβλέπονται στον νόμο και τη σύμβαση, αποτελεί μελλοντικό και αβέβαιο γεγονός, μη δυνάμενο να ασκήσει επιρροή στην κρίση περί της νομιμότητας της επίμαχης σύμβασης. Περαιτέρω, όπως ορθώς έγινε δεκτό και από το Κλιμάκιο, από την, εν τω μεταξύ, εκδοθείσα 95210/5.10.2022 εγκύκλιο του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων απευθυνόμενη προς όλες τις αναθέτουσες αρχές της Επικράτειας (ΑΔΑ: 9Γ9446ΜΤΛΡ-ΧΕΘ) προκύπτει ότι ως προς τα ελαστικά, ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) από το έτος 2021 [ήτοι το έτος έκδοσης της διακήρυξης (15.5.2021) και διενέργειας του διαγωνισμού (30.6.2021)] έως τον χρόνο λήψης της απόφασης των οργάνων του προσφεύγοντος περί αναπροσαρμογής του τιμήματος της συμφωνίας – πλαίσιο, αυξήθηκε σε καταφανώς χαμηλότερο ποσοστό από αυτό της εγκριθείσας αναπροσαρμογής, γεγονός που δεν αμφισβητείται με την κρινόμενη προσφυγή και που καθιστά επιτακτικότερη την ανάγκη για εμπεριστατωμένη αιτιολόγηση εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής του ποσοστού των αυξήσεων αυτών. Δοθέντος δε ότι κατά τον χρόνο λήψης της απόφασης περί αναπροσαρμογής των συμβατικών τιμών είχε τεθεί σε ισχύ το άρθρο 7 του ν. 4965/2022 με το οποίο απαριθμούνται οι ήδη προδιαληφθείσες (σκ. 5) προϋποθέσεις για την αναπροσαρμογή τιμών σε εκτελούμενες κατά την έναρξη ισχύος του συμβάσεις, όπως εν προκειμένω η συναφθείσα στις 4.8.2022 σύμβαση μεταξύ του προσφεύγοντος και της «.....», έπρεπε να ληφθεί υπόψη από τα αρμόδια όργανα του προσφεύγοντος για την κρίση επί της επιτρεπόμενης ή μη αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος και του ποσοστού αυτής. Ειδικότερα, όφειλε η αναθέτουσα αρχή να εξετάσει τη συνδρομή των προϋποθέσεων εφαρμογής του ως άνω άρθρου, ανεξαρτήτως των συγκριτικών στοιχείων που κατατέθηκαν από τον προσφεύγοντα ενώπιον του Κλιμακίου, ενόψει και του γεγονότος ότι απαραίτητο στοιχείο κατά τις ισχύουσες από τις 2.9.2022 προαναφερόμενες διατάξεις είναι η εφαρμογή από την αναθέτουσα αρχή του μαθηματικού τύπου κατά την οποία λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία που αναφέρονται στις εν λόγω διατάξεις, όπως ερμηνεύονται με την παρούσα απόφαση (σκ. 5), αφού συνεκτιμηθούν και τυχόν εντωμεταξύ εκδοθείσες κανονιστικές διατάξεις και εγκύκλιοι του ως άνω Υπουργείου (βλ. ενδεικτ. την προμνησθείσα 95213/5.10.2022 εγκύκλιοι και την 95210/5.10.2022 όμοια), με τις οποίες δίδονται αναλυτικές οδηγίες προς τις αναθέτουσες αρχές ως προς τον τρόπο εφαρμογής των κρίσιμων διατάξεων. Επιπροσθέτως, πρέπει να κριθεί η αναγκαιότητα και το ύψος της αναπροσαρμογής με βάση και τις λοιπές προεκτεθείσες προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων είναι και η παρέλευση δώδεκα μηνών από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών, η οποία εν προκειμένω, ήταν η 30η Ιουνίου 2021. Κατόπιν τούτων, πρέπει να απορριφθούν συνολικά ως αβάσιμοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί του προσφεύγοντος, τυχόν δε νέα απόφαση του αρμοδίου του οργάνου περί αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος πρέπει να λάβει υπόψη τις ως άνω διατάξεις, αφού προηγηθεί γνωμοδότηση της αρμόδιας Επιτροπής.Δεν ανακαλεί την 626/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2056/2022

Προμήθεια υγρού οξυγόνου :Ζητείται η ανάκληση της 27/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης «Τομέα Υγείας».(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 4-5), το Δικαστήριο κρίνει ότι οι απρόβλεπτες περιστάσεις τις οποίες επικαλείται το προσφεύγον Νοσοκομείο, ήτοι η αύξηση τιμών στην αγορά ενέργειας σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς και η αύξηση της τιμής των καυσίμων ειδικότερα, ναι μεν συντρέχουν, και μάλιστα τις περιστάσεις αυτές δεν μπορούσε να προβλέψει, πολλώ μάλλον να επηρεάσει ή να αποφύγει το ανωτέρω νοσοκομείο κατά τον χρόνο προκήρυξης της προμήθειας (βλ. και το 2040/13.4.2022 προαναφερθέν έγγραφο της ΕΑΑΔΗΣΥ). Ωστόσο, το προσφεύγον έχει το βάρος να αποδείξει ότι λόγω των απροβλέπτων αυτών περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα συμβαλλόμενα σ’ αυτή μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας εταιρείας. Kωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την τροποποίηση της 26/23.8.2021 σύμβασης του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ», κατ’ επίκληση του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 (Α΄ 147), με αντικείμενο την προμήθεια υγρού οξυγόνου για τις ανάγκες του προσφεύγοντος.(...)Δεν ανακαλεί την 27/2022 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης «Τομέας Υγείας».


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/94/2023

 Προμήθεια ελαιολάδου και λοιπών ειδών παντοπωλείου.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη τροποποίηση σύμβασης είναι μη νόμιμη, εξαιτίας των υπό σκέψη 10 διαπιστωθεισών ουσιωδών νομικών πλημμελειών, και ότι, κατά συνέπεια, κωλύεται η υπογραφή του σχετικού υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης. Σημειωτέον ότι το ελεγχόμενο σχέδιο τροποποίησης αφορά μόνον στα συμβατικά είδη της Ομάδας 1.Β.β «Λοιπά είδη παντοπωλείου», η δε αναφερόμενη σε αυτό συνολική τιμή της ανωτέρω αρχικής σύμβασης (90.987,60 ευρώ µε ΦΠΑ), είναι εσφαλμένη αντί της ορθής συνολικής συμβατικής τιμής, που είναι 108.636,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (122.758,68 ευρώ με ΦΠΑ) (βλ. σκέψεις 1, 4 και 6).


ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/303/2023

Προμήθεια ελαιολιπαντικών :επιδιώκεται η αναθεώρηση της 1831/2022 απόφασης του Έβδομου Τμήματος του Ελεγκτικού ΣυνεδρίουΜε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ. 4, 5), το Δικαστήριο κρίνει ότι η αιτιολογία της 178/9.8.2022 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του προσφεύγοντος Δήμου ως προς το επιδιωκόμενο με την ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση ύψος αυξητικής αναπροσαρμογής σε ποσοστό 50% της τιμής μονάδας κάθε είδους της 30106/14.12.2020 αρχικής σύμβασης δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι τόσο τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η ανωτέρω απόφαση, όσο και αυτά που μεταγενέστερα υποβλήθηκαν ενώπιον του Τμήματος, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για τα επιμέρους είδη της κατηγορίας "Ελαιολιπαντικά είδη" της σύμβασης σε ποσοστό 50%, κατά τις ορθές κρίσεις της προσβαλλόμενης. Ειδικότερα, i) τα προσκομιζόμενα τιμολόγια που αφορούν διάφορα είδη λιπαντικών, εκδοθέντα από έναν μόνο προμηθευτή, δεν είναι ικανά να αναδείξουν την πράγματι επικρατούσα στην αγορά κατάσταση, επομένως δεν παρέχουν τα εχέγγυα αξιοπιστίας και αντικειμενικότητας και είναι απρόσφορα για την τεκμηρίωση του τρόπου υπολογισμού της αιτούμενης από τον αντισυμβαλλόμενο οικονομικό φορέα αναπροσαρμογής και του ύψους αυτής. Σε κάθε περίπτωση, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση με αναφορά σε συγκεκριμένες ενδεικτικές περιπτώσεις, τα αγαθά που αναφέρονται στα εν λόγω τιμολόγια δεν δύνανται να αντιστοιχηθούν με τα είδη που περιγράφονται στη σύμβαση ούτε ως προς το όνομα και τα επιμέρους ειδικότερα χαρακτηριστικά τους (π.χ. SAE), αλλά ούτε και ως προς τη μονάδα μέτρησης αυτών (λίτρο στην αρχική σύμβαση και τεμάχια με συγκεκριμένο βάρος ανά χιλιόγραμμα στα προσκομισθέντα τιμολόγια), με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατη η άντληση ασφαλών συμπερασμάτων περί της διαμορφωθείσας τιμής των επίμαχων ειδών στην αγορά. Άλλωστε, ουδεμία αντιστοίχιση επιχειρείται από τον προσφεύγοντα Δήμο με το δικόγραφο της προσφυγής και το υπόμνημά του, μη αρκούντος του αόριστου ισχυρισμού του ότι και μόνο η προσκόμιση εκ μέρους του  των εν λόγω τιμολογίων εμπεριέχει τη διαβεβαίωση ότι τα προϊόντα των τιμολογίων με την εμπορική ονοματολογία που περιέχεται σε αυτά ταυτίζονται με εκείνα της σύμβασης. ii) Επίσης, όπως ορθώς κρίθηκε και με την προσβαλλόμενη, οι προσκομιζόμενες ξενόγλωσσες εκθέσεις του φορέα ICIS για τις τιμές λιπαντικών διεθνώς για τα έτη 2019 και 2022, ως εκ της γενικότητάς τους και της έλλειψης οιασδήποτε συγκεκριμένης σύνδεσης με την εγχώρια αγορά, πολλώ μάλλον με τα προϊόντα της επίμαχης σύμβασης, δεν αποτελούν πρόσφορο στοιχείο για να θεμελιώσουν την ανάγκη αύξησης σε ποσοστό 50% της τιμής μονάδας εκάστου είδους. iii) Τέλος, τα προσκομιζόμενα από 9.9.2022 και 10.9.2021 δελτία τύπου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής σχετικά με τις μεταβολές των τιμών αγαθών της κατηγορίας «καύσιμα και λιπαντικά», ναι μεν αποτελούν στοιχεία προερχόμενα από αξιόπιστη και ανεξάρτητη πηγή πληροφόρησης και είναι πρόσφορα για την τεκμηρίωση της αναγκαιότητας και τον αντικειμενικό προσδιορισμό του ύψους της αναπροσαρμογής των τιμών των ειδών της σύμβασης, πλην όμως, κατά τις ορθές παραδοχές του Τμήματος, αποτυπώνουν ποσοστό αύξησης κατά πολύ χαμηλότερο από το αντίστοιχο εγκριθέν με την απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, και τούτο δεν αμφισβητείται με την κρινόμενη προσφυγή. Πέραν τούτου, η αναδειχθείσα με την προσβαλλόμενη απόφαση μεσοσταθμική αρνητική μεταβολή -11.9% του δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) της ΕΛΣΤΑΤ για την κατηγορία «καύσιμα και λιπαντικά», που επήλθε κατά το χρονικό διάστημα από Αύγουστο 2019 μέχρι Αύγουστο 2020, που είναι το εγγύτερο στο χρόνο υποβολής της οικονομικής προσφοράς της αναδόχου κατά τη διαδικασία σύναψης της αρχικής σύμβασης (14.7.2019), καθιστά το ποσοστό αύξησης του ΔΤΚ ακόμη χαμηλότερο από το αντίστοιχο αιτηθέν και χορηγηθέν, καταδεικνύοντας εμφανέστερα την ανεπάρκεια της αιτιολόγησης της ανωτέρω απόφασης της αναθέτουσας Αρχής ως προς το εν λόγω ποσοστό. Αβασίμως δε ο Δήμος ισχυρίζεται ότι η εν λόγω αρνητική μεταβολή του ΔΤΚ δεν επηρεάζει την ελεγχόμενη τροποιητική σύμβαση, η οποία συνήφθη στις 14.12.2020, και τούτο διότι κρίσιμο εν προκειμένω χρονικό διάστημα για τον προσδιορισμό της αύξησης του συμβατικού τιμήματος είναι αυτό που μεσολάβησε από τον χρόνο υποβολής της οικονομικής προσφοράς της αναδόχου εταιρείας (14.7.2019), η οποία διαμορφώθηκε με βάση τα κόστη που ίσχυαν τότε στη αγορά για έκαστο από τα προσφερόμενα είδη και αποτέλεσε εν τέλει το οικονομικό αντικείμενο της συναφθείσας σύμβασης, έως τον χρόνο λήψης της 178/9.8.2022 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου περί εγκρίσεως της επαύξησης της τιμής μονάδας εκάστου είδους της αρχικής σύμβασης. Τέλος, ανεξαρτήτως των ανωτέρω κρίσεων, το αίτημα του προσφεύγοντος περί προσδιορισμού από το Δικαστήριο της αυξητικής αναπροσαρμογής της τιμής μονάδος εκάστου είδους της αρχικής σύμβασης σε ποσοστό 38,9%, είναι απαράδεκτο, διότι το Δικαστήριο στερείται της αρμοδιότητος, κατά την έρευνα προσφυγής αναθεώρησης (άρθρο 329 ν. 4700/2020), να προβεί πρωτογενώς σε τέτοιο προσδιορισμό, καθόσον τούτο ανήκει στην αρμοδιότητα των διοικητικών οργάνων της αναθέτουσας Αρχής (πρβλ. ΕλΣυν. 1311/2022 σκ. 15, Τμ. Μείζ. - Επταμ. Σύνθ. 539/2020 σκ. 28). Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/365/2024

Προμήθεια και αποκατάσταση χλοοτάπητα γηπέδου(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 4-5), το Δικαστήριο κρίνει ότι η αιτιολογία της αναθέτουσας αρχής, που περιέχεται στην 23/2023 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ρόδου και αφορά στην τροποποίηση της 32698/14.6.2022 αρχικής σύμβασης με την προσφεύγουσα εταιρεία δεν είναι νόμιμη, οι δε περί του αντιθέτου ισχυρισμοί που περιέχονται στην κρινόμενη προσφυγή πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Η ανωτέρω δε κρίση της προσβαλλομένης είναι ορθή κατ’ αποτέλεσμα, αν και με διαφορετική νομική θεμελίωση, δοθέντος ότι ουδεμία σκέψη διαλαμβάνεται σχετικά με την υποχρεωτική εφαρμογή του άρθρου 53 του ν. 4412/2016, όσον αφορά στη χρήση επίσημων στοιχείων για τη διάγνωση της αυξητικής μεταβολής των τιμών της αρχικής σύμβασης, ώστε να αποτραπεί η μετακύλιση του επιχειρηματικού βάρους στην αναθέτουσα αρχή.Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την από 21.2.2024 (ΑΒΔ 1646/2024) προσφυγή. Δεν ανακαλεί την 6/2024 Πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/128/2024

Κατασκευαστικές εργασίες για μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων(....)Το Δικαστήριο κρίνει ως προς το ζήτημα της τεκμηρίωσης των τιμών αναπροσαρμογής και της σύνδεσής τους με την επίκληση απροβλέπτων περιστάσεων ότι η προσβαλλομένη ορθώς επισήμανε ότι τα στοιχεία που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή στην εισηγητική έκθεση για την έγκριση του 4ου ΑΠΕ δεν είναι πρόσφορα να δικαιολογήσουν την προτεινόμενη αναπροσαρμογή των συμβατικών τιμών. Ωστόσο, το Δικαστήριο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση η χρήση ως πρόσφορων συγκριτικών στοιχείων των στοιχείων της ΕΔΤΔΕ συνιστά πλημμέλεια, η οποία όμως, παρίσταται μη ουσιώδης, αφού είχε ως αποτέλεσμα -εν τέλει- τη λήψη υπόψη τιμών που παρίστανται χαμηλότερες από τις ισχύουσες στην αγορά κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα.Αβάσιμος τυγχάνει ο δεύτερος λόγος ανάκλησης που αφορά στην αναδρομική εφαρμογή των αναπροσαρμοσμένων τιμών από προγενέστερο της υπογραφής της ελεγχόμενης τροποποιητικής σύμβασης χρονικό σημείο (από την 1η .2.2023 σύμφωνα με τον σχετικό όρο του σχεδίου της ελεγχόμενης σύμβασης).Ως προς τον τρίτο λόγο ανάκλησης που προπαρατέθηκε, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη ότι, ενόψει της ευρύτητας των δεδομένων που λαμβάνονται υπόψη για την κατάρτισή του, η διακύμανση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή που δημοσιεύει η ΕΛΣΤΑΤ δεν είναι πρόσφορος τρόπος υπολογισμού του ύψους της μηνιαίας αναπροσαρμογής των συμβατικών τιμών. Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της τροποποιητικής -συμπληρωματικής σύμβασης για τη «Μελέτη, κατασκευή έργων για την α' φάση αποκατάστασης της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής» μεταξύ του προσφεύγοντος και της .... , υπό τους κάτωθι όρους: (1) Να απαλειφθεί από το κείμενο αυτής οποιαδήποτε αναφορά σε αναδρομική, προ της υπογραφής του σχεδίου σύμβασης, εφαρμογής της αναπροσαρμογής των τιμών της αρχικής σύμβασης. (2) Να περιληφθεί στο συμβατικό κείμενο μηνιαία ρήτρα αναπροσαρμογής για την εφαρμογή κατά τον προσδιορισμό των τιμών ανά υπηρεσία με εφαρμογή στις ομάδες υπηρεσιών Γ1 και Γ4 της αρχικής σύμβασης και τις ομάδες Α1 και Α2 της συμπληρωματικής σύμβασης, λαμβάνοντας υπόψη τη διακύμανση των επιμέρους, ανά κατηγορία αγαθών (καυσίμων και λιπαντικών), Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της ΕΛΣΤΑΤ, ο οποίος θα ισχύει κατά τον προηγούμενο της παροχής των υπηρεσιών, μήνα, κατά τον λόγο εκάστου είδους στο αντικείμενο της σύμβασης, καθώς και τις με βάση αναγκαστικό δίκαιο μεταβολές του κατώτατου νόμιμου μισθού και ημερομισθίου του προσωπικού που θα απασχοληθεί στη σύμβαση. (3) Να χρησιμοποιηθεί ως βάση υπολογισμού των τιμών ο υποβληθείς ενώπιον του παρόντος Τμήματος με το από 19.1.2024 υπόμνημα (ως σχετικό υπ' αριθμ. 6) 4ος ΑΠΕ, που περιέχει μειωμένες τιμές στις αναφερόμενες στο σκεπτικό (σκ. 16 in fine) κατηγορίες τιμών και συνολικό ποσό 4.055.608,61 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), ο οποίος πρέπει πριν από την υπογραφή της ελεγχόμενης τροποποιητικής σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος και της αναδόχου ένωσης οικονομικών φορέων, να εγκριθεί από την Εκτελεστική Επιτροπή του προσφεύγοντος.Η ανωτέρω Απόφαση ανακαλεί την Πράξη 699/2023 του Ε' Κλιμακίου.