Προμήθεια και εγκατάσταση ψηφιακού εξοπλισμού για την αναβάθμιση της λειτουργίας του συστήματος μέτρησης καταναλώσεων και τη μείωση των απωλειών ύδατος.(...) 	Περαιτέρω, όμως, παραδεκτή κρίνεται η προσκόμιση το πρώτον ενώπιον του Δικαστηρίου του από 25.10.2023 συμπληρωματικού Πρακτικού της Επιτροπής Διαγωνισμού, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ανωτέρω από 18.5.2023 Πρακτικού Ι αυτής περί αιτιολόγησης της τεθείσας βαθμολογίας. Τούτο συντάχθηκε σε συμμόρφωση με την προσβαλλομένη (βλ. την εισήγηση του Τμήματος Προμηθειών του προσφεύγοντος στο σώμα της 247/25.10.2023 εγκριτικής απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του) και προς άρση της ως άνω διαπιστωθείσας πλημμέλειας της βαθμολόγησης των κριτηρίων ανάθεσης, η οποία αφορά στην αιτιολόγηση της τεχνικής αξιολόγησης της μοναδικής υποβληθείσας προσφοράς (ΕλΣυν Τμ. Μείζ. Επτ. Συνθ. 1647/2020, Έβδ. Τμ. 1160/2021, 2643/2020). Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο κρίνει ότι η διαπιστωθείσα από το Κλιμάκιο ελλείπουσα αιτιολογία της βαθμολογίας της τεχνικής προσφοράς της αναδόχου εταιρείας έχει, σε κάθε περίπτωση, συμπληρωθεί με το ανωτέρω συμπληρωματικό Πρακτικό που κατήρτισε η Επιτροπή Διαγωνισμού και εγκρίθηκε με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του προσφεύγοντος.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 19 της παρούσας, το Δικαστήριο κρίνει ότι με το υποβληθέν ενώπιόν του σχέδιο, όπως το περιεχόμενό του παρατίθεται αναλυτικά στην προηγούμενη σκέψη, ο προσφεύγων Δήμος συμμορφώθηκε προς την απαίτηση της προσβαλλομένης για την περαιτέρω εξειδίκευση της ρήτρας αναπροσαρμογής που περιλαμβανόταν στο άρθρο 6.7 της διακήρυξης. Εξάλλου, το Δικαστήριο δεν δύναται να υπεισέλθει σε τεχνική κρίση σχετικά με την καταλληλότητα ή μη των δεικτών που δημοσιεύει η ΕΛ.ΣΤΑΤ. και επιλέγει ο εκάστοτε αναθέτων φορέας, όπως εν προκειμένω ο προσφεύγων Δήμος, πλην κρίνει ότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, εφόσον στη συγκεκριμένη περίπτωση ο προσφεύγων επέλεξε να θέσει ρήτρα αναπροσαρμογής τιμών με βάση τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή που δημοσιεύει η ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο δείκτης αυτός, προκειμένου η τεθείσα ρήτρα να φέρει τα χαρακτηριστικά της σαφούς και ακριβούς διατύπωσης και της εξειδικευμένης αποτύπωσης, κατά το δυνατόν, της τιμής των επιμέρους κατηγοριών των υπό προμήθεια ειδών, όπως επιτάσσει το άρθρο 337 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016, οφείλει να είναι εξειδικευμένος, δηλαδή να αφορά τους ειδικότερους υποδείκτες για κάθε κατηγορία ειδών, στους οποίους ο ίδιος ο προσφεύγων ενέταξε τα υπό προμήθεια αγαθά και τις υπηρεσίες. Πράγματι, εν προκειμένω, ο προσφεύγων εξειδικεύει στο υποβληθέν ενώπιον του Τμήματος σχέδιο σύμβασης τον ως άνω γενικό δείκτη ανά κατηγορία προϊόντων, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς COICOP5 του ΔΤΚ, και, συνεπώς, ανταποκρίνεται στην επιβαλλόμενη από τις ανωτέρω διατάξεις εξειδίκευση και σαφήνεια. Τούτων δοθέντων, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο σχετικός λόγος της προσφυγής πρέπει να γίνει δεκτός.Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την από 8.11.2023 (ΑΒΔ 3640/2023) προσφυγή ανάκλησης. Ανακαλεί την 413/2023 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια με τίτλο «Ολιστικό σύστημα παρακολούθησης πηγών υδροληψίας ΔΕΥΑ ...» (...)Κατόπιν των ως άνω παρατιθέμενων το Δικαστήριο κρίνει ότι από τα στοιχεία του φακέλου και όσα προσκομίσθηκαν από την προσφεύγουσα τεκμηριώνεται επαρκώς, κατά τρόπο σαφή και αναλυτικά και λεπτομερώς προσδιορισμένο, η διαμόρφωση της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της ελεγχόμενης προμήθειας παριστάμενης ως εσφαλμένης της σχετικής κρίσης της προσβαλλομένης. Ειδικότερα: i) Ο μη προσδιορισμός της τιμής μονάδας του επιμέρους εξοπλισμού κάθε είδους Τοπικού Σταθμού Ελέγχου δεν κρίνεται αναγκαίος και καθοριστικός για την τεκμηρίωση της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της συγκεκριμένης ελεγχόμενης προμήθειας, δεδομένου ότι, λόγω της πολυπλοκότητας και της φύσης της ελεγχόμενης σύμβασης, που αποσκοπεί στο τελικό διαλειτουργικό αποτέλεσμα της ψηφιακής διαχείρισης των υδατικών πόρων του δικτύου ύδρευσης, μέσω της προσφοράς μιας εξατομικευμένης τεχνικής λύσης, η οποία θα συνδυάζει μια σειρά από 139 υποσυστήματα (Τοπικούς Σταθμούς Ελέγχου) που θα παραδοθούν διασυνδεδεμένα, προκειμένου να μπορούν να λειτουργούν ως ένα ενιαίο σύστημα και τα οποία προσδιορίζονται ιδιαιτέρως εκτενώς στην τεχνική περιγραφή και τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, είναι θεμιτό να δίδεται η δυνατότητα να προταθούν από τους οικονομικούς φορείς διάφορες λύσεις, εντός του πλαισίου της συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης, ως προς την επιλογή και τη διάταξη των επιμέρους στοιχείων των τμημάτων των υποσυστημάτων. Ενδεχόμενη δε τιμολόγηση κάθε υπό προμήθεια αγαθού που περιλαμβάνεται στον εξοπλισμό κάθε είδους Τοπικού Σταθμού Ελέγχου θα περιόριζε την ελευθερία διαμόρφωσης της προσφοράς των διαγωνιζομένων για την επίτευξη της οικονομικότερης και αποδοτικότερης εφαρμογής του ολοκληρωμένου αυτού συστήματος και συνακόλουθα τον ανταγωνισμό.(...)Ενόψει των ως άνω το Δικαστήριο κρίνει, κατ΄αρχάς, ότι η εκάστοτε επιλογή δείκτη τιμών που ο αναθέτων φορέας προτίθεται να χρησιμοποιήσει κατά την αναπροσαρμογή της τιμής των όλως εξειδικευμένων βιομηχανικών προϊόντων της υπό ανάθεση σύμβασης, εφόσον παραστεί τέτοια ανάγκη, αποτελεί τεχνική κρίση, στον έλεγχο της οποίας δεν μπορεί να υπεισέλθει το παρόν Δικαστήριο, πολλώ δε μάλλον να υποδείξει, όπως ανακριβώς αναφέρεται στο υποβληθέν από 8.12.2023 ενημερωτικό σημείωμα της ΔΕΥΑΚ. Περαιτέρω, κρίνει ότι η ρήτρα αναπροσαρμογής τιμής που τέθηκε στο άρθρο 9 του τελευταίου υποβληθέντος ηλεκτρονικά προς έλεγχο νέου σχεδίου σύμβασης συνιστά σαφή, ακριβή και κατηγορηματική ρήτρα αναθεώρησης, όπως επιτάσσει η παρ. 1 περ. α΄ του άρθρου 337 του ν. 4412/2016, καθόσον ο Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής που εν τέλει επέλεξε ο αναθέτων φορέας για τον υπολογισμό της αναπροσαρμογής της τιμής των ειδών της σύμβασης και δη η τιμή αυτού που αφορά ειδικά τα υπό προμήθεια είδη των ομάδων Α1 και Α2, τα οποία ενέταξε στον κωδικό 26 κατά PRODCOM του δείκτη αυτού, καθιστά σαφές ότι η τυχόν συντελούμενη κατά το χρόνο παράδοσης αναπροσαρμογή τιμής, θα αφορά στη συγκεκριμένη κατηγορία ειδών. Ανακαλεί την 442/2023 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης σύμβασης ..., υπό τους όρους που διαλαμβάνονται στο σκεπτικό της παρούσας

Κατασκευαστικές εργασίες για μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων(....)Το Δικαστήριο κρίνει ως προς το ζήτημα της τεκμηρίωσης των τιμών αναπροσαρμογής και της σύνδεσής τους με την επίκληση απροβλέπτων περιστάσεων ότι η προσβαλλομένη ορθώς επισήμανε ότι τα στοιχεία που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή στην εισηγητική έκθεση για την έγκριση του 4ου ΑΠΕ δεν είναι πρόσφορα να δικαιολογήσουν την προτεινόμενη αναπροσαρμογή των συμβατικών τιμών. Ωστόσο, το Δικαστήριο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση η χρήση ως πρόσφορων συγκριτικών στοιχείων των στοιχείων της ΕΔΤΔΕ συνιστά πλημμέλεια, η οποία όμως, παρίσταται μη ουσιώδης, αφού είχε ως αποτέλεσμα -εν τέλει- τη λήψη υπόψη τιμών που παρίστανται χαμηλότερες από τις ισχύουσες στην αγορά κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα.Αβάσιμος τυγχάνει ο δεύτερος λόγος ανάκλησης που αφορά στην αναδρομική εφαρμογή των αναπροσαρμοσμένων τιμών από προγενέστερο της υπογραφής της ελεγχόμενης τροποποιητικής σύμβασης χρονικό σημείο (από την 1η .2.2023 σύμφωνα με τον σχετικό όρο του σχεδίου της ελεγχόμενης σύμβασης).Ως προς τον τρίτο λόγο ανάκλησης που προπαρατέθηκε, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη ότι, ενόψει της ευρύτητας των δεδομένων που λαμβάνονται υπόψη για την κατάρτισή του, η διακύμανση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή που δημοσιεύει η ΕΛΣΤΑΤ δεν είναι πρόσφορος τρόπος υπολογισμού του ύψους της μηνιαίας αναπροσαρμογής των συμβατικών τιμών. Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της τροποποιητικής -συμπληρωματικής σύμβασης για τη «Μελέτη, κατασκευή έργων για την α' φάση αποκατάστασης της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής» μεταξύ του προσφεύγοντος και της .... , υπό τους κάτωθι όρους: (1) Να απαλειφθεί από το κείμενο αυτής οποιαδήποτε αναφορά σε αναδρομική, προ της υπογραφής του σχεδίου σύμβασης, εφαρμογής της αναπροσαρμογής των τιμών της αρχικής σύμβασης. (2) Να περιληφθεί στο συμβατικό κείμενο μηνιαία ρήτρα αναπροσαρμογής για την εφαρμογή κατά τον προσδιορισμό των τιμών ανά υπηρεσία με εφαρμογή στις ομάδες υπηρεσιών Γ1 και Γ4 της αρχικής σύμβασης και τις ομάδες Α1 και Α2 της συμπληρωματικής σύμβασης, λαμβάνοντας υπόψη τη διακύμανση των επιμέρους, ανά κατηγορία αγαθών (καυσίμων και λιπαντικών), Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της ΕΛΣΤΑΤ, ο οποίος θα ισχύει κατά τον προηγούμενο της παροχής των υπηρεσιών, μήνα, κατά τον λόγο εκάστου είδους στο αντικείμενο της σύμβασης, καθώς και τις με βάση αναγκαστικό δίκαιο μεταβολές του κατώτατου νόμιμου μισθού και ημερομισθίου του προσωπικού που θα απασχοληθεί στη σύμβαση. (3) Να χρησιμοποιηθεί ως βάση υπολογισμού των τιμών ο υποβληθείς ενώπιον του παρόντος Τμήματος με το από 19.1.2024 υπόμνημα (ως σχετικό υπ' αριθμ. 6) 4ος ΑΠΕ, που περιέχει μειωμένες τιμές στις αναφερόμενες στο σκεπτικό (σκ. 16 in fine) κατηγορίες τιμών και συνολικό ποσό 4.055.608,61 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), ο οποίος πρέπει πριν από την υπογραφή της ελεγχόμενης τροποποιητικής σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος και της αναδόχου ένωσης οικονομικών φορέων, να εγκριθεί από την Εκτελεστική Επιτροπή του προσφεύγοντος.Η ανωτέρω Απόφαση ανακαλεί την Πράξη 699/2023 του Ε' Κλιμακίου.

Τροποποίηση σύμβασης με αντικείμενο την «ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΠΟΚΟΜΙΔΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΙΩΑΝΝΙΤΩΝ»(...)σχετικά με το ποσό των 31.314,88 ευρώ που ορίζεται καταβλητέο για το χρονικό διάστημα από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2022 η επίμαχη τροποποίηση είναι μη νόμιμη διότι, κατά το μέρος αυτό, η ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση έχει αναδρομική ισχύ και 2) σχετικά με τον όρο περί μελλοντικής αναπροσαρμογής του τιμήματος, η τροποποίηση αυτή έχει ουσιώδη χαρακτήρα και παρίσταται μη νόμιμη ως αόριστη, δεδομένου ότι  σε αυτήν δεν προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα ενεργοποιείται ο μηχανισμός αναπροσαρμογής του τιμήματος, δεν παρατίθεται ο τύπος που θα εφαρμοστεί και οι συντελεστές αυτού για τον προσδιορισμό του ποσού αναπροσαρμογής του τιμήματος και δεν προβλέπεται ότι η εκάστοτε τροποποίηση του τιμήματος θα τελεί υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 132 του ν. 4412/2016(...)Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της ... συναφθείσας σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και του οικονομικού φορέα «… ΑΕ», για την προμήθεια από τον Δήμο …. ηλεκτρικού ρεύματος για τις ανάγκες του Δήμου.(....)Με τα δεδομένα αυτά, το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης τροποποίησης της …αρχικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της «… ΑΕ» για την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος, με το οποίο (σχέδιο) επέρχεται επαύξηση κατά 25% των συμφωνηθεισών τιμών μονάδας αγοράς ηλεκτρικού ρεύματος, παραδεκτώς υποβλήθηκε... στο παρόν Κλιμάκιο για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας.(....)Η κατακόρυφη αυτή αύξηση οφείλεται στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην αγορά ενέργειας σε παγκόσμια κλίμακα, ήτοι σε περιστάσεις τις οποίες η αναθέτουσα Αρχή δεν μπορούσε να προβλέψει, πολλώ δε μάλλον να επηρεάσει ή να αποφύγει, κατά τον χρόνο προκήρυξης της προμήθειας. Ως αποτέλεσμα δε της κατά τα ανωτέρω αύξησης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν αμφότερα τα συμβαλλόμενα μέρη, έχει προδήλως ανατραπεί εις βάρος της αναδόχου κατά τρόπο που δεν είχε προβλεφθεί κατά τον χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης, ούτε και προγενεστέρως κατά την υποβολή της οικονομικής προσφοράς της αναδόχου.(....)Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης

Έργα διαχείρισης λυμάτων Δήμου ...ζητείται η ανάκληση της 609/2022 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου (Ε΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Με τα ανωτέρω δεδομένα, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν αποδεικνύεται η συνδρομή των προϋποθέσεων των άρθρων 337 παρ. 1 και 156 παράγραφος 1 του ν. 4412/2016 για την υπογραφή της κρινόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Και τούτο, διότι:  α) Ο προσφεύγων Δήμος, δεν ανταποκρίθηκε στο βάρος απόδειξης της συνδρομής των εξαιρετικών περιστάσεων που προβλέπονται στις άνω διατάξεις. (...)Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί. Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης του Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ βαθμού με την επωνυμία «Δήμος Βιάννου», κατά της 609/2022 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου (Ε΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Προμήθεια ειδών κυλικείου:ζητείται η ανάκληση της 70/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 1η Υπηρεσία Επιτρόπου Τομέα (...)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη της παρούσας, το Δικαστήριο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου της πρώτης ΕΣ της 19/21 ΣΠ, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη. Τούτο διότι το εν λόγω σχέδιο έρχεται σε αντίθεση με τους όρους της από 31.3.2022 ΣΠ, και ειδικότερα, με το άρθρο 2 αυτής που αποκλείει αναπροσαρμογή των τιμών σε συνδυασμό με τα Παραρτήματα «Α» και «Β» αυτής, όπου καταγράφονται αναλυτικά οι τιμές μονάδας όλων των προς προμήθεια αγαθών. Πέραν τούτου, με την εισαγωγή το πρώτον στην ελεγχόμενη ΕΣ όρων περί αναπροσαρμογής τιμών παραβιάζονται προδήλως οι διατάξεις του άρθρου 39 παρ. 4 του ν. 4412/2016, που παρατίθενται στη σκ. 6 της παρούσας, σύμφωνα με τις οποίες επί μοναδικού αντισυμβαλλόμενου ΣΠ, οι ΕΣ που βασίζονται σε αυτήν ανατίθενται, σύμφωνα με τους όρους της. Συναφώς, είναι αβάσιμος ο ισχυρισμός ότι με το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο επιχειρείται η τροποποίηση των τιμών αποκλειστικά και μόνο της ΕΣ, δοθέντος ότι οι ΕΣ δεν παρουσιάζουν αυτοτέλεια σε σχέση με τις προηγηθείσες αυτών ΣΠ, αλλά αντιθέτως, συνάπτονται με βάση τα ήδη συμφωνηθέντα σε αυτές. Ως εκ τούτου, τυγχάνουν -ομοίως- απορριπτέοι, προεχόντως ως αλυσιτελείς, οι ισχυρισμοί του προσφεύγοντος και της παρεμβαίνουσας που αφορούν στην κατ’ ουσίαν νομιμότητα της αναπροσαρμογής των τιμών της ΕΣ (βλ. σκ. 15 α΄ - δ΄), αφού και αληθείς υποτιθέμενοι δεν δύνανται να εξεταστούν αυτοτελώς χωρίς να έχει προηγηθεί τροποποίηση της ΣΠ κατά το ως άνω ουσιώδες περιεχόμενό της. Άλλωστε τούτο (την τροποποίηση της ΣΠ) ζητεί και η παρεμβαίνουσα εταιρεία με την πρώτη της επιστολή προς την αναθέτουσα αρχή, με την οποία θέτει το πρώτον το ζήτημα της αναπροσαρμογής των τιμών των προς προμήθεια αγαθών. Εξάλλου, εσφαλμένως γίνεται λόγος με το δικόγραφο της προσφυγής για «τροποποίηση της εκτελεστικής σύμβασης» (βλ. ενδεικτ. σελ. 7, 9 αυτού), δοθέντος ότι η εν λόγω σύμβαση δεν έχει ακόμα συναφθεί και, συνακόλουθα, δεν δύναται να τροποποιηθεί προ της σύναψής της. Τούτο άλλωστε διαφέρει από την τροποποίηση της εγκριτικής απόφασης του Διοικητή της ΔΑΥ (φερόμενη στα έγγραφα του φακέλου και στο ως άνω δικόγραφο ως «κατακυρωτική» της εκτελεστικής σύμβασης), η οποία σε κάθε περίπτωση προηγείται της υποβολής του ελεγχόμενου σχεδίου. Ούτε μπορεί, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, να εκτιμηθεί το υποβληθέν σχέδιο της ΕΣ ως σχέδιο τροποποίησης της 19/22 ΣΠ, καθόσον ούτε η βούληση της αναθέτουσας αρχής συνίσταται σε τέτοιου είδους τροποποίησή της, ούτε το περιεχόμενο του υποβληθέντος σχεδίου ΕΣ αφορά ειδικώς στην τροποποίηση αυτής. Ορθώς, επομένως, η προσβαλλόμενη Πράξη διαπιστώνει ότι της υποβολής σχεδίου της πρώτης ΕΣ έπρεπε να έχει προηγηθεί η υποβολή προς έλεγχο στο αρμόδιο όργανο του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχεδίου τροποποίησης της 19/22 ΣΠ. Τούτο θα έπρεπε να ελέγξει πρωτογενώς τις προϋποθέσεις για την επιτρεπτή τροποποίηση της ΣΠ, λαμβάνοντας υπόψη, πέραν των εγκυκλίων οδηγιών ανεξάρτητων αρχών, το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο (συνεκτιμώντας τις όλως πρόσφατες διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 4965/2022, Α΄ 1625) και τους όρους αυτής. Περαιτέρω, ο ισχυρισμός του προσφεύγοντος ότι η 19/22 ΣΠ δεν απαιτείται να τροποποιηθεί διότι οι μεταβολές αφορούν αποκλειστικά και μόνο στην ΕΣ, είναι αβάσιμος, καθόσον, όπως έχει ήδη προεκτεθεί, οι ΕΣ συνάπτονται βάσει των όρων των ΣΠ και δεν παρουσιάζουν νομική αυτοτέλεια (άρθρο 39 παρ. 4 ν. 4412/2016). Εξάλλου, όρος που καθορίζει περιορισμένο χρονικό διάστημα ισχύος των νέων τιμών (π.χ. για ένα έτος) θα μπορούσε, ενδεχομένως, να συμπεριληφθεί σε τροποποίηση της εν λόγω ΣΠ, υπό την επιφύλαξη της τήρησης των οικείων διατάξεων που αφορούν στην τροποποίηση των συμβάσεων κατά την εκτέλεσή τους (άρθρο 132 του ν. 4412/2016). Συνεπώς, είναι αβάσιμος ως ερειδόμενος επί εσφαλμένης προϋπόθεσης και ο ισχυρισμός (βλ. σκ. 15 στοιχ. στ΄) του προσφεύγοντος ότι η αναπροσαρμογή τιμών αφορά αποκλειστικά και μόνο στην πρώτη ΕΣ, αφού αυτή δεν τυγχάνει αυτοτελής σε σχέση με τη 19/22 ΣΠ και το περιεχόμενο της πρώτης πρέπει να συμφωνεί με τους όρους της ΣΠ με βάση την οποία συνάπτεται.Δεν ανακαλεί την 70/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 1η Υπηρεσία Επιτρόπου Τομέα ….

Προμήθεια φρέσκου γάλακτος: ζητείται η ανάκληση της 33/2022 Πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκ. 4-5), το Δικαστήριο κρίνει ότι η αιτιολογία της 269/22.9.2022 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του προσφεύγοντος Δήμου για την τροποποίηση των 12661/9.9.2022 και 1257/13.9.2022 αρχικών συμβάσεων των προσφευγόντων με τη «.....» δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι τόσο τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η ανωτέρω απόφαση, όσο και από αυτά που μεταγενέστερα υποβλήθηκαν ενώπιον της Αναπληρώτριας Επιτρόπου και του παρόντος Τμήματος δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για το προϊόν «φρέσκο γάλα» στο προαναφερόμενο ποσοστό, καθόσον, όπως ορθώς επισημαίνει η προσβαλλομένη, ναι μεν οι περιστάσεις τις οποίες επικαλείται ο προσφεύγων Δήμος, ήτοι η αύξηση τιμών στην ενέργεια και τις πρώτες ύλες σε παγκόσμια κλίμακα, συντρέχουν και μπορούν να χαρακτηριστούν ως απρόβλεπτες υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα αρχή, πλην οι προσφεύγοντες έχουν το βάρος να αποδείξουν ότι εξαιτίας αυτών έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας εταιρείας. Εξάλλου, ως προς τα έγγραφα που ελήφθησαν υπόψη για τη λήψη της απόφασης της ανωτέρω Οικονομικής Επιτροπής περί τροποποίησης των συμβατικών τιμών, δεν διαλαμβάνεται ειδική αξιολόγηση ούτε κρίση, δεδομένου δε ότι οι προσφεύγοντες διατείνονται ότι με αυτά τεκμηριώνεται η εν λόγω αύξηση, το Δικαστήριο κρίνει ότι τα στοιχεία αυτά δεν επαρκούν για την τεκμηρίωση του ποσοστού της αύξησης. Τούτο προεχόντως διότι από τα προσκομισθέντα τιμολόγια ναι μεν προκύπτει αυξητική τάση των τιμών πώλησης του προϊόντος από τον παραγωγό, πλην δεν προκύπτει η ακριβής και συγκεκριμένη διαμορφωθείσα συνολικώς τιμή στην αγορά, αλλά απεικονίζεται μία όλως μερική και αποσπασματική κατάσταση, αφού προσκομίζονται μόνο παραστατικά του εκάστοτε αντισυμβαλλόμενου παραγωγού/προμηθευτή της αναδόχου εταιρείας. Πέραν τούτων, και τα προσκομιζόμενα «επίσημα» στοιχεία δεν αρκούν για την τεκμηρίωση της αυξητικής αναπροσαρμογής, δεδομένου ότι αφενός μεν τα δελτία τιμών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας δεν αναφέρονται στον χρόνο υποβολής των προσφορών του προηγηθέντος διαγωνισμού (Ιανουάριος του έτους 2022), ενώ από τα δελτία τύπου σχετικά με τον δείκτη τιμών καταναλωτή που προσκομίστηκαν κατόπιν της συζήτησης της  υπόθεσης στο ακροατήριο, δεν προκύπτει με σαφήνεια το ποσοστό αύξησης της τιμής του προς προμήθεια προϊόντος. Τούτο προεχόντως διότι στον Πίνακα 5 του από 10.10.2022 δελτίου τύπου της ΕΛΣΤΑΤ σχετικά με τον δείκτη τιμών καταναλωτή Σεπτεμβρίου 2022, η μεταβολή τιμών στο είδος «Γαλακτοκομικά και αυγά» ανέρχεται σε 23,3%, ήτοι χαμηλότερα από το ποσοστό της χορηγηθείσας αύξησης. Πέραν αυτού, ενόψει της, εν τω μεταξύ, εκδοθείσας 95210/5.10.2022 (ΑΔΑ: 9Γ9446ΜΤΛΡ-ΧΕΘ) εγκυκλίου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με την οποία προσδιορίζεται επακριβώς το ποσοστό αύξησης του ΔΤΚ για πληθώρα υπό προμήθεια ειδών, μεταξύ των οποίων και του φρέσκου γάλακτος, το οποίο ανέρχεται, για τον Σεπτέμβριο 2022 σε ποσοστό 17,93%, ήτοι κατά πολύ χαμηλότερο από το αιτηθέν και χορηγηθέν, παρίσταται εμφανής η ανάγκη για εμπεριστατωμένη αιτιολόγηση του ποσοστού της αύξησης από την αναθέτουσα αρχή. Δοθέντος δε ότι κατά τον χρόνο λήψης της απόφασης περί αναπροσαρμογής των συμβατικών τιμών είχε τεθεί σε ισχύ το άρθρο 7 του ν. 4965/2022 με το οποίο απαριθμούνται οι ήδη προδιαληφθείσες (σκ. 5) προϋποθέσεις για την αναπροσαρμογή τιμών σε εκτελούμενες κατά την έναρξη ισχύος του συμβάσεις, όπως εν προκειμένω οι συναφθείσες στις 9.9.2022 και 13.9.2022 συμβάσεις μεταξύ των προσφευγόντων και της «…..», έπρεπε να ληφθεί υπόψη από τα αρμόδια όργανα των προσφευγόντων για την κρίση επί της επιτρεπόμενης ή μη αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος και του ποσοστού αυτής. Ειδικότερα, όφειλε η αναθέτουσα αρχή να εξετάσει τη συνδρομή των προϋποθέσεων του ως άνω άρθρου, ανεξαρτήτως των συγκριτικών στοιχείων που κατατέθηκαν από τους προσφεύγοντες, ενόψει και του γεγονότος ότι απαραίτητο στοιχείο κατά τις εισαχθείσες τον Σεπτέμβριο του έτους 2022 και ισχύουσες από τις 2.9.2022 διατάξεις είναι η εφαρμογή από την αναθέτουσα αρχή του μαθηματικού τύπου που να λαμβάνει υπόψη τα στοιχεία που αναφέρονται στις εν λόγω διατάξεις, όπως ερμηνεύονται με την παρούσα απόφαση (σκ. 5), συνεκτιμώντας τυχόν εκδοθείσες κανονιστικές διατάξεις και εγκυκλίους του ως άνω Υπουργείου (βλ. ενδεικτ. την 95213/5.10.2022 με ΑΔΑ 6Μ8Ο46ΜΤΛΡ-ΔΛΓ εγκύκλιο), με τις οποίες δίδονται οδηγίες προς τις αναθέτουσες αρχές ως προς τον τρόπο εφαρμογής των κρίσιμων διατάξεων. Επιπροσθέτως, πρέπει να κριθεί η αναγκαιότητα και το ύψος της αναπροσαρμογής με βάση και τις λοιπές προεκτεθείσες προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων είναι και η παρέλευση δώδεκα μηνών από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών, η οποία εν προκειμένω, ήταν η 30η Ιανουαρίου 2022. Κατόπιν τούτων, πρέπει να απορριφθούν συνολικά ως αβάσιμοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί των προσφευγόντων, τυχόν δε νέα απόφαση περί αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος πρέπει να λάβει υπόψη τις ως άνω διατάξεις.Δεν ανακαλεί την 33/2022 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην ΠΕ Χαλκιδικής

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ-ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-ΡΗΤΡΑ ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ (...)ζητείται η ανάκληση της 300/2023 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της μεικτής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και της προσφεύγουσας κοινοπραξίας (Κ/Ξ) με την επωνυμία «… ΑΕ – … AE – … ΑΕ», η οποία έχει ως αντικείμενο τη «Συντήρηση και αναβάθμιση του οδοφωτισμού των κυρίων οδικών αξόνων της Περιφέρειας Αττικής με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση κόστους λειτουργίας».(...)Ενόψει του ότι η προσφεύγουσα κοινοπραξία υπέβαλε πριν από τη λήξη της σύμβασης αίτημα για την παράτασή της κατά 6 μήνες, για λόγους, που δεν συνδέονται με υπαιτιότητά της αλλά με την παγκόσμια συγκυρία έλλειψης ανταλλακτικών και πρώτων υλών, που καθιστούν αδύνατη την εμπρόθεσμη παράδοση του συνόλου των φωτιστικών, όπως τούτο βεβαιώνεται και από το έγγραφο της προμηθεύτριάς της εταιρείας και της αποδοχής του σχετικού αιτήματος από την Περιφέρεια Αττικής, νομίμως παρατάθηκε η προθεσμία εκτέλεσης των Σταδίων 2 και 3 κατά 6 μήνες, καθόσον πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις του άρθρου 206 του ν. 4412/2016.(...)Ως προς την αναπροσαρμογή των συμβατικών τιμών των φωτιστικών σωμάτων, που ήδη έχουν παραδοθεί και εξοφληθεί με τις 2η έως 5η πιστοποιήσεις (βλ. ανωτ. Πίνακα 2), ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη ότι αυτές δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο της ελεγχόμενης τροποποιητικής σύμβασης, καθόσον πρόκειται για τμηματικές παραδόσεις που έχουν ολοκληρωθεί σύμφωνα με τους όρους της αρχικής σύμβασης και, συνεπώς, με την αναδρομική αύξηση των συμβατικών τιμών επιχειρείται μη επιτρεπόμενη αναδρομική τροποποίηση της σύμβασης, και τούτο ανεξαρτήτως του ότι οι παραδόσεις, που περιλαμβάνονται στη 2η και 3η Πιστοποίηση ολοκληρώθηκαν και πριν από την θέσπιση της διάταξης του άρθρου 7 του ν. 4965/2022.(...)Τέλος, ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας, ότι μπόρεσε να εκτελέσει τις ως άνω παραδόσεις αγαθών απαιτώντας συμβατικές τιμές, διότι είχε λάβει την προκαταβολή και ότι πάντως από την εκτέλεση της σύμβασης με βάση τις συμφωνηθείσες τιμές και από την έλλειψη σχετικού αιτήματος για την αναπροσαρμογή τους, δεν τεκμαίρεται ότι αυτή δεν υπέστη ζημία, όπως άλλωστε τούτο αποδεικνύεται, κατά τους ισχυρισμούς της, και από τον ΔΤΚ που ίσχυε κατά τους μήνες των ως άνω παραδόσεων αγαθών, αλυσιτελώς προβάλλεται, καθόσον και αν, ακόμη, κατά την εκτέλεση των ως άνω τμηματικών παραδόσεων, οι οποίες έγιναν σύμφωνα με τους συμφωνηθέντες συμβατικούς όρους, η προσφεύγουσα υπέστη ζημία, αυτή δεν δύναται να αποκατασταθεί με την ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση και την αναδρομική αναπροσαρμογή των συμβατικών τιμών, αλλά με την αναγνώριση και επιδίκαση ανάλογης αποζημίωσης από τα αρμόδια προς τούτο δικαστήρια. Δέχεται εν μέρει την προσφυγή ανάκλησης.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/261/2024

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ-ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-ΡΗΤΡΑ ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ (...)Ειδικότερα με την 1286/2023 απόφαση του Έβδομου Τμήματος ανακλήθηκε εν μέρει η 300/2023 Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου και κρίθηκε ότι η ένδικη αίτηση ανάκλησης: Α) πρέπει να γίνει δεκτή κατά το μέρος που αφορά α) στην εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής και του σχετικού μαθηματικού τύπου για τον προσδιορισμό της αυξημένης τιμής των 1692 φωτιστικών σωμάτων, που παραδόθηκαν εντός του Μαΐου 2023 και πληρώθηκαν με την 6η/23.5.2023 Πιστοποίηση και β) στην ενσωμάτωση της ρήτρας αναπροσαρμογής της τιμής στο συμβατικό κείμενο, προκειμένου να εφαρμοστεί για τις μελλοντικές παραδόσεις που αφορούν στις υπολειπόμενες ποσότητες φωτιστικών σωμάτων καθώς και στο σύστημα διαχείρισης ΙΟΤ και Β) ν’ απορριφθεί κατά το μέρος αυτής που αφορά α) στις εκτελεσθείσες παραδόσεις φωτιστικών, που εξοφλήθηκαν με τις 2η ως 5η πιστοποιήσεις και β) στην παροχή των υπηρεσιών του Σταδίου 1 αυτής, καθόσον οι υπηρεσίες αυτές που αφορούν υπηρεσίες συλλογής δεδομένων, καταγραφής και αποτύπωσης υφιστάμενων στοιχείων οδοφωτισμού, εργασίες σχεδιασμού και προδιαγραφών νέου συστήματος οδοφωτισμού, σύνταξη φωτοτεχνικής μελέτης, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 3 του άρθρου 7 του ν. 4965/2022.(...)Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος διότι από την γραμματική και τελολογική ερμηνεία της ρύθμισης του άρθρου 53 παρ. 9α του ν. 4412/2016, όπως η παρ. 9α προστέθηκε με το άρθρο 7 του ν. 4965/2022, συνάγεται ότι στην περίπτωση εκτέλεσης σύμβασης, στην οποία προβλέπονται τμηματικές παραδόσεις των συμβατικών ειδών, ως εκτελούμενη νοείται η σύμβαση μόνο ως προς τα συμβατικά είδη που δεν έχουν παραδοθεί και δεν έχουν εξοφληθεί ή που έχουν παραδοθεί αλλά δεν έχουν εξοφληθεί, καθώς τότε και μόνο συντρέχει ο δικαιολογητικός λόγος εφαρμογής της ανωτέρω ρύθμισης του άρθρου 7 του ν. 4965/2022, ήτοι η αντιμετώπιση της επισφάλειας και η αποφυγή της διακινδύνευσης της ομαλής εξέλιξης και επιτυχούς εκτέλεσης της σύμβασης, εξαιτίας των αυξημένων ανατιμήσεων των αγαθών και των προκαλούμενων εξ αυτών αυξημένων πληθωριστικών πιέσεων.(...)Τούτο διότι με την παρ. 2 του άρθρου 7 του ν. 4965/2022 ρυθμίζονται ζητήματα διαχρονικού δικαίου ως προς την εφαρμογή των τροποποιήσεων του άρθρου 53 του ν. 4412/2016 χωρίς τούτο να συνεπάγεται την κάμψη της γενικής αρχής του δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, σύμφωνα με την οποία οι συμβάσεις δεν αναπτύσσουν αναδρομική ισχύ, ήτοι τα έννομα αποτελέσματά τους δεν δύνανται, καταρχήν, να ανατρέξουν σε χρόνο προγενέστερο της υπογραφής τους, υπό την επιφύλαξη αντίθετης περί τούτου ειδικής ρύθμισης, καθόσον η συμβατική δράση της δημόσιας διοίκησης διέπεται από την αρχή της νομιμότητας και όχι από τον κανόνα της συμβατικής ελευθερίας του άρθρου 361 ΑΚ ... Εν προκειμένω δε, όπως ορθώς δέχτηκε και το δικάσαν Τμήμα στη σκέψη 18.2, με τη ρύθμιση της παρ. 2 του άρθρου 7 του ν. 4965/2022 δεν εισάγεται εξαίρεση στην αρχή περί μη αναδρομικής ισχύος των συμβάσεων, αλλά ρυθμίζεται το διάφορο ζήτημα διαχρονικού δικαίου της ρύθμισης, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα εφαρμογής του οικείου μαθηματικού τύπου για τον προσδιορισμό της αύξησης της τιμής σε ήδη εκτελούμενες συμβάσεις, χωρίς, όμως, να θίγονται οι γενικές αρχές του δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, όπως η εν λόγω αρχή της μη αναδρομικότητας.(...)Η τροποποίηση της βάσης υπολογισμού του συμβατικού τιμήματος, ήτοι της τιμής μονάδας των υπό προμήθεια ειδών συνιστά αλλοίωση βασικής παραμέτρου της σύμβασης, που δύναται να αλλάξει την οικονομική ισορροπία της σύμβασης υπέρ του αναδόχου κατά τρόπο που δεν προβλεπόταν στην αρχική σύμβαση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016. Εξάλλου η εν λόγω τροποποίηση εισάγει όρο, ο οποίος εάν είχε αποτελέσει μέρος της αρχικής διαδικασίας σύναψης σύμβασης ενδεχομένως να είχε επιτρέψει τη συμμετοχή διαφορετικών υποψηφίων από αυτούς που επιλέχθηκαν αρχικώς ή στην αποδοχή άλλης προσφοράς από εκείνη που επελέγη ή στη συμμετοχή και άλλων προμηθευτών. Άλλωστε σκοπός της διάταξης αυτής δεν είναι η αθέμιτη και αντίθετη στο δημόσιο συμφέρον μετακύλιση του επιχειρηματικού ρίσκου στην αναθέτουσα αρχή, κατά στρέβλωση του ανταγωνισμού. Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης.