ΔΙΚΤΥΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΑΚΑΘΑΡΤΩΝ: Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ως άνω εργασίες δεν δύνανται να αποτελέσουν νομίμως αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, κατά την έννοια των άρθρων 132 και 156 του ν.4412/2016, όπως οι διατάξεις αυτές ερμηνεύθηκαν ανωτέρω. Οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην υποβληθείσα προς έλεγχο 1η συμπληρωματική σύμβαση συνιστούν ανεπίτρεπτη επέκταση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, που δεν ήταν γνωστή στο σύνολο των εργοληπτικών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση της εκτέλεσης του αρχικού έργου κατά την υποβολή της προσφοράς τους, και, ως εκ τούτου, δεν αποτέλεσαν τη βάση της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου. Ειδικότερα, οι ανωτέρω εργασίες (βλ σκ. 3.4) αφορούν αποκλειστικά εργασίες που αφορούν το μη προβλεπόμενο από την αρχική σύμβαση τριτεύον δίκτυο αποχετευτικής σύνδεσης ακινήτων και συνιστούν κατ’ ουσίαν την ανάθεση της υλοποίησης ενός νέου έργου, το οποίο δεν είχε συμπεριληφθεί στη μελέτη του αρχικού. Συγκεκριμένα, προκειμένου να διασφαλιστεί η απαιτούμενη, για τη λειτουργία των μεγαλύτερων των αρχικά προβλεφθέντων αντλιών, ποσότητα λυμάτων, αποφασίστηκε να εκτελεστούν εργασίες, οι οποίες επεκτείνουν το αρχικό αντικείμενο, αφορώντας το μη προβλεπόμενο στην αρχική σύμβαση τριτεύον δίκτυο αποχετευτικής σύνδεσης, το οποίο επεκτείνεται σε περισσότερα ακίνητα σε σχέση με το προβλεπόμενο στην αρχική σύμβαση δευτερεύον, με αποτέλεσμα οι εργασίες που θα εκτελεστούν να μη συμβάλουν στην άρτια ολοκλήρωση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, αλλά να επεκτείνουν τη δυναμικότητά του. Περαιτέρω, οι ανωτέρω εργασίες μπορούν τεχνικά και οικονομικά να διαχωριστούν από την αρχική σύμβαση, καθόσον αποτελούν το αυτοτελές, σε σχέση με τα προβλεφθέντα από την αρχική σύμβαση, έργο της κατασκευής αγωγών τριτεύοντος δικτύου αποχετευτικής σύνδεσης, που δεν περιλαμβάνεται στην αρχική σύμβαση. Τέλος, εφόσον διαπιστώνεται ανεπίτρεπτη επέκταση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, αλυσιτελώς η αναθέτουσα αρχή επικαλείται την αδυναμία εκτέλεσης εργασιών από δυο αναδόχους και την ανάγκη ταυτόχρονης εκτέλεσης των εργασιών της αρχικής και συμπληρωματικής.  
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1717/2023 

Επεμβάσεις Βελτίωσης Οδικής Ασφάλειας στο Οδικό Δίκτυο.(...) Το Δικαστήριο κρίνει ότι πέραν της αναγκαιότητας εκτέλεσης όλων των επίμαχων εργασιών που αποτελούν το αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης για την έντεχνη ολοκλήρωση του φυσικού αντικειμένου του έργου, συντρέχουν σωρευτικά και οι λοιπές τιθέμενες στις διατάξεις των άρθρων 132 παρ. 1β και 156 παρ. 1β του ν. 4412/2016 προϋποθέσεις. Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου με τίτλο «Επεμβάσεις Βελτίωσης Οδικής Ασφάλειας στο Οδικό Δίκτυο των Περιφερειακών Ενοτήτων της Περιφέρειας Κρήτης - Βραχυπρόθεσμες Επεμβάσεις»..Η ανωτέρω Απόφαση αναθεωρεί την Απόφαση 1443/2023 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και κατά το μέρος αυτής, κατά το οποίο δεν είχε ανακαλέσει την Πράξη 493/2023 του Ε' Κλιμακίου.Η ανωτέρω Απόφαση ανακαλεί εν μέρει την Πράξη 493/2023 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,και κατά το μη ανακληθέν μέρος αυτής.

1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 2-6 της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι α) δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης ως προς τις εργασίες κατασκευής των ιδιωτικών παροχών και β) κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης ως προς τις εργασίες που κατέστησαν αναγκαίες λόγω της αποκάλυψης του πλακοσκεπούς οχετού. Οι δύο αυτές ομάδες εργασιών δεν μπορούν να προσδιοριστούν ως προς το ποσό τους από το Κλιμάκιο, καθότι, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω (σκέψη 7.11), δεν προσκομίστηκε ακριβής ανάλυση του ποσού της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης από την αναθέτουσα αρχή, παρότι ζητήθηκε σχετικώς με τις προηγηθείσες δύο αναβλητικές Πράξεις αυτού.Για τους λόγους αυτούς Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης Μοιρών», ως προς τις εργασίες της κατασκευής των ιδιωτικών παροχών.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αντικατάσταση δικτύου ύδρευσης ...», ως προς τις εργασίες που κατέστησαν αναγκαίες λόγω της αποκάλυψης του πλακοσκεπούς οχετού

Ανάπλαση Λεωφόρου (...) Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση είναι μη νόμιμη, καθώς η εγκριτική αυτής (205/12.7.2023) απόφαση της προσφεύγουσας Α.Α. εκδόθηκε σε χρόνο κατά τον οποίο είχε εκπνεύσει (στις 16.4.2023) τόσο η αρχική προθεσμία περάτωσης του έργου όσο και οι νόμιμες παρατάσεις αυτής. Εξάλλου, η προμνησθείσα 347/23.11.2023 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου της προσφεύγουσας Α.Α., με την οποία χορηγήθηκε η «8η παράταση» της προθεσμίας περάτωσης του έργου, μέχρι τις 29.2.2024, είναι ομοίως μη νόμιμη, καθόσον εκδόθηκε πέντε (5) περίπου μήνες μετά τη λήξη (στις 16.6.2023) της προβλεπόμενης από τον νόμο τρίμηνης προθεσμίας (βλ. ανωτέρω σκ. 5) από την υποβληθείσα (στις 16.3.2023) αίτηση της παρεμβαίνουσας αναδόχου και σε κάθε περίπτωση σε χρόνο που υπερβαίνει τον εύλογο χρόνο. .Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, και Δεν ανακαλεί την 687/2023 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/781/2024 ΑΝΑΘΕΩΡΕΙ (ΤΗΝ 254/2024) ως προς τις λοιπές δαπάνες της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης, πλην της απολογιστικής δαπάνης για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ, ύψους 115.000,00 ευρώ. Αναθεωρεί εν μέρει τη 254/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Δέχεται εν μέρει την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση και ανακαλεί εν μέρει την 687/2023 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Και Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ανάπλαση Λεωφόρου Φυλής στο Δήμο Φυλής», μεταξύ του Δήμου Φυλής και της ανώνυμης εταιρείας «…Α.Τ.Ε.», μόνο ως προς την απολογιστική δαπάνη για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ, ύψους 115.000,00 ευρώ.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ανάπλαση Λεωφόρου Φυλής στο Δήμο Φυλής», μεταξύ του Δήμου Φυλής και της ανώνυμης εταιρείας «…Α.Τ.Ε.», ως προς τις λοιπές εργασίες αυτής, κατά τα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό της παρούσας απόφασης.

ΕΡΓΑ. (Συμπληρωματικές συμβάσεις) (..) Με τα δεδομένα αυτά και  λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα: α) το επίμαχο έργο(κύρια σύμβαση) αφορά σε επισκευή ζημιών ανοικτού αρδευτικού δικτύου, που οφείλονται στις πλημμύρες του Σεπτέμβριου του έτους 2016, λόγω των ακραίων βροχοπτώσεων, β)το δίκτυο λειτουργεί εδώ και 45 χρόνια και εκτείνεται σε βαλτώδη έκταση 30.000 στρεμμάτων, γ) το δίκτυο ήταν καλυμμένο από φερτά υλικά, υδροχαρή φυτά και αυτοφυή βλάστηση (βλ. προσκομιζόμενο φωτογραφικό υλικό) και δ) η φύση του έργου, ήτοι εν σειρά καναλλέτα και αρδευτικές διώρυγες, είναι τέτοια που εάν κάποιο τμήμα αυτού είναι σε αστοχία ή σε διαρροή τότε αυτό  θα έχει σαν συνέπεια  τη δυσλειτουργία όλης της γραμμής άρδευσης, το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι συντρέχουν στην ελεγχόμενη περίπτωση οι προϋποθέσεις σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης, όπως αυτές ορίζονται στην παρ.1 του άρθρου 156 του ν.4412/2016....Ανακαλεί την 38/2017  Πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, στο Νομό ....Δεν κωλύεται η υπογραφή της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης του έργου «Επισκευή-Συντήρηση Δικτύου Άρδευσης ΓΟΕΒ ...».

Συντήρηση επαρχιακού δικτύου - συμπληρωματική σύμβαση...Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, κρίνεται ότι στην προκείμενη υπόθεση συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις άρθρων 132 παρ. 1 περ. γ΄ και 156 παρ. 1 του ν.4412/2016 για τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Τούτο, διότι η αναγκαιότητα εκτέλεσης των περιλαμβανόμενων στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση εργασιών προέκυψε από απρόβλεπτες περιστάσεις, ήτοι από τα αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας έκτακτα καιρικά φαινόμενα, για την αντιμετώπιση των οποίων κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ο Δήμος ....... Ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 2 και 3, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη νόμιμη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών. Τούτο δε, διότι δεν συντρέχει αδυναμία διαχωρισμού των εργασιών αυτών ή αναγκαιότητα εκτέλεσής τους για την άρτια ολοκλήρωση και λειτουργία του έργου, αντιθέτως πρόκειται για περίπτωση ανεπίτρεπτης εκ των υστέρων επέκτασης του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, κατά παράβαση των αρχών της διαφάνειας και του ανόθευτου ανταγωνισμού. Ειδικότερα, με την ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση σκοπείται η εκτέλεση εργασιών όμοιας μεν φύσης με τις εργασίες της αρχικής σύμβασης, ήτοι εργασίες συντήρησης και βελτίωσης της βατότητας οδών, πλην, όμως, σε τμήμα του οδικού δικτύου Π.Ε. Ροδόπης, το οποίο δεν είχε συμπεριληφθεί στα διάσπαρτα, όπως υποστηρίζει η αναθέτουσα Αρχή, αλλά επακριβώς ορισθέντα τμήματα οδών της μελέτης της αρχικής σύμβασης. Συνεπώς, οι εργασίες που ανατίθενται με την ελεγχόμενη σύμβαση αφορούν σε νέο και αυτοτελές τεχνικό αντικείμενο, το οποίο δεν είναι αδιαχώριστα συνδεδεμένο με το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, όπως αυτό οριοθετήθηκε με τα εγκεκριμένα τεύχη που είχαν αποτελέσει μέρος της διαδικασίας ανάθεσής της, και το οποίο δεν αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την έντεχνη ολοκλήρωση του αρχικού έργου, που θα εξυπηρετεί, και δίχως την εκτέλεση των εν λόγω εργασιών, πλήρως τον σκοπό, για τον οποίο δημοπρατήθηκε και ανατέθηκε, ήτοι την ασφαλή κυκλοφορία των οχημάτων στα ορισθέντα στην αρχική μελέτη τμήματα οδικού δικτύου. Άλλωστε, όπως συνομολογεί και η αναθέτουσα Αρχή, το φυσικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό 100%. Κατόπιν τούτου, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην υποβληθείσα προς έλεγχο 1η συμπληρωματική σύμβαση εργασιών συνιστούν ανεπίτρεπτη επέκταση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, που δεν ήταν γνωστή στο σύνολο των εργοληπτικών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση της εκτέλεσης του αρχικού έργου κατά την υποβολή της προσφοράς τους, και, ως εκ τούτου, δεν αποτέλεσε τη βάση της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου. Η δε επικαλούμενη από την αναθέτουσα Αρχή αναγκαιότητα εκτέλεσης των ελεγχόμενων εργασιών, και αληθής υποτιθέμενη, δεν αναιρεί, σε κάθε περίπτωση, την υποχρέωση αυτής να τηρεί τους κανόνες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, οι οποίοι έχουν θεσπισθεί για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος (ΕλΣυν Ολ. 551/2023 σκ. 54). 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος σχεδίου «συμπληρωματικής – τροποποιητικής» σύμβασης, κατά το μέρος εκείνο που αφορά στην καταβολή στην ανάδοχο ποσού 228.000,0 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., ως κατ’ αποκοπήν αποζημίωση, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ανωτέρω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την ως άνω κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών”, συνιστά, κατ’ ουσίαν, εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλαδή για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της - κατά συνομολόγησή τους - διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο. 

Ανάπλαση Λεωφόρου.Παράταση σύμβασης.(...)Ανεξαρτήτως δε αν ο λόγος για αυτή την παραδρομή ερείδεται στην τροποποιηθείσα παράγραφο 5 του άρθρου 147 του ν. 4412/2016, περί τεκμαιρόμενης αποδοχής αιτήματος παράτασης σε περίπτωση μη απάντησης της Α.Α., το Δικαστήριο, συνεκτιμώντας όλες τις κρίσιμες περιστάσεις της υπό κρίση υπόθεσης κρίνει ότι η διαπιστωθείσα πλημμέλεια, όπως οριοθετήθηκε από το Τμήμα, δεν παρίσταται ουσιώδης σε τέτοιο βαθμό, που να δικαιολογεί την αναγωγή της σε λόγο διακωλυτικό της σύναψης της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα, οι περιστάσεις που συνεκτιμά το Δικαστήριο είναι οι εξής: α) το αίτημα του αναδόχου περί χορήγησης παράτασης του χρόνου προθεσμίας για την αποπεράτωση του έργου, προκειμένου αυτό να ολοκληρωθεί άρτια και σύμφωνα με τις προδιαγραφές, υποβλήθηκε εμπροθέσμως στις 16.3.2023, β) το συγκεκριμένο αίτημα αναφέρθηκε ρητά στην εκκρεμότητα των εργασιών της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου, γ) είχαν προηγηθεί διάφορες ενέργειες της διοίκησης για τη σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης και συγκεκριμένα η σύνταξη του 3ου ΑΠΕ και της αιτιολογικής έκθεσης αυτού, καθώς η υποβολή σχετικής εισήγησης και στοιχείων στο Τεχνικό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων Περιφέρειας Αττικής, δ) ακολούθησε η θετική γνωμοδότηση του οικείου Συμβουλίου κατά τη 15η Συνεδρία της 27ης.7.2022 για την αναγκαιότητα σύναψης της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης, ε) το ίδιο ακριβώς όργανο, δηλαδή το δημοτικό συμβούλιο είναι αρμόδιο τόσο για την έγκριση της αιτηθείσας παράτασης, όσο και για την έγκριση της σύναψης της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης, η δε έγκριση της σύναψης αυτής στις 12.7.2023 στην ουσία εμπεριέχει και την αποδοχή της χορήγησης της απαιτούμενης παράτασης για την εκτέλεσή της, με την προαναφερόμενη καθυστέρηση 26 ημερών από τη λήξη του τριμήνου για την απάντηση στο αίτημα παράτασης του αναδόχου, και στ) είχε εξάλλου προηγηθεί στις 29.6.2023 και η εξασφάλιση της αναγκαίας πίστωσης, καθόσον με 1091/29.6.2023 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης του Δήμου Φυλής και σύμφωνα με το σχετικό 24506/29.6.2023 αίτημα της Τεχνικής Υπηρεσίας του εγκρίθηκε η δαπάνη και η διάθεση πίστωσης συνολικού ύψους 483.600,00 ευρώ για την πληρωμή ισόποσης δαπάνης σε βάρος της πίστωσης του προϋπολογισμού εξόδων οικονομικού έτους 2023 για την Ανάπλαση της Λεωφόρου Φυλής (ίδιοι πόροι). Ενόψει αυτών, η συγκεκριμένη πλημμέλεια δεν πλήττει ουσιωδώς τη διαδικασία σύναψης της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης, για τη σύναψη της οποίας, κατόπιν της αναγκαίας παράτασης της προθεσμίας περάτωσης του έργου, αναδεικνύεται από τα προαναφερόμενα η σοβαρή βούληση των συμβαλλόμενων μερών, ενώ υφίσταται πλήθος ενεργειών της διοίκησης προς τον σκοπό αυτό, οι οποίες κατέληξαν στην υποβολή του σχετικού φακέλου στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο. Επιπροσθέτως, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το έργο βρίσκεται στην τελική φάση της ολοκλήρωσής του και δεν αμφισβητήθηκε η αναγκαιότητα της σύναψης της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης για την αρτιότητα και τη λειτουργικότητά του, ούτε διαπιστώθηκαν εν προκειμένω από το Τμήμα συγκεκριμένες επιπτώσεις στην οικεία διαδικασία ή στο δημόσιο συμφέρον απορρέουσες ειδικώς από την εκ παραδρομής παράλειψη ρητής εμπρόθεσμης απάντησης στο ως άνω αίτημα του αναδόχου.(...)Για τους λόγους αυτούς
Δέχεται εν μέρει την προσφυγή αναθεώρησης του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (ΟΤΑ α΄ βαθμού) με την επωνυμία «Δήμος Φυλής» και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «….» και τον διακριτικό τίτλο «…Α.Τ.Ε.», ως προς τις λοιπές δαπάνες της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης, πλην της απολογιστικής δαπάνης για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ, ύψους 115.000,00 ευρώ. Αναθεωρεί εν μέρει τη 254/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Δέχεται εν μέρει την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση και ανακαλεί εν μέρει την 687/2023 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Και Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ανάπλαση Λεωφόρου Φυλής στο Δήμο Φυλής», μεταξύ του Δήμου Φυλής και της ανώνυμης εταιρείας «…Α.Τ.Ε.», μόνο ως προς την απολογιστική δαπάνη για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ, ύψους 115.000,00 ευρώ.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ανάπλαση Λεωφόρου Φυλής στο Δήμο Φυλής», μεταξύ του Δήμου Φυλής και της ανώνυμης εταιρείας «…Α.Τ.Ε.», ως προς τις λοιπές εργασίες αυτής, κατά τα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό της παρούσας απόφασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:επιδιώκεται η αναθεώρηση της 578/2022 απόφασης του Έβδομου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Επί του ως άνω λόγου αναθεώρησης, το Δικαστήριο παρατηρεί κατ’ αρχάς ότι ουδόλως από την προσφεύγουσα αμφισβητείται η παραδοχή την οποία το Τμήμα έθεσε ως βάση της κρίσης που εξέφερε, με την προσβαλλόμενη απόφασή του. Ότι, δηλαδή, το αρχικό έργο, έχοντας ως αντικείμενο την εκτέλεση εργασιών αποκατάστασης της βατότητας του επαρχιακού οδικού δικτύου της Περιφερειακής Ενότητας Αχαΐας, του είδους και στις θέσεις που θα έκρινε αναγκαίο η αναθέτουσα αρχή, συντίθεται από τόσα επιμέρους, αυτοτελή μεταξύ τους, έργα όσες οι μεμονωμένες επεμβάσεις στις οποίες, καθ’ υπόδειξη της αναθέτουσας αρχής, οφείλει να προβεί η ανάδοχος εταιρία. Ζητούμενο, επομένως, είναι, όχι, όπως υπολαμβάνει η προσφεύγουσα, αν οι επεμβάσεις αυτές ήταν ήδη δεδομένες κατά τη σύναψη της κύριας σύμβασης ή θα προσδιορίζονταν στη συνέχεια από την αναθέτουσα αρχή, αλλά αν οι συγκεκριμένες εργασίες, στις καθορισμένες από την αναθέτουσα αρχή θέσεις του οδικού δικτύου, που η ανάδοχος έχει λάβει εντολή να εκτελέσει, στο πλαίσιο των συμβατικών της υποχρεώσεων, είναι πλέον, μετά την εκδήλωση των πυρκαγιών στην περιοχή, εφικτό να εκτελεσθούν και αρκούν προς τον σκοπό της διασφάλισης της ασφαλούς χρήσης του δικτύου αυτού, στις εν λόγω θέσεις, αφού, διαφορετικά, αν οι φερόμενες ως συμπληρωματικές εργασίες πρόκειται να εκτελεσθούν σε άλλες θέσεις, θα συνιστούν απλώς νέα, επιμέρους, έργα, προστιθέμενα στο αντικείμενο της κύριας σύμβασης. Αναφορικά, ωστόσο, με τη συσχέτιση, κατά την ανωτέρω έννοια, των εργασιών της υπό ανάθεση 10 συμπληρωματικής σύμβασης με εκείνες της κύριας, πέραν όσων γενικόλογα εκθέτει η προσφεύγουσα, τίποτε ειδικότερο δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου τη υπόθεσης και, κατά συνέπεια, ο λόγος αυτός αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί. (...)Απορριπτέος, περαιτέρω, αποβαίνει και ο δεύτερος λόγος αναθεώρησης, με τον οποίον προβάλλεται ότι, ακόμη και αν οι φερόμενες ως συμπληρωματικές εργασίες ήθελε θεωρηθούν αυτοτελείς, σε σχέση με αυτές της κύριας σύμβασης, η σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης επιβάλλεται, κατ’ εφαρμογή των αρχών της αναλογικότητας και της οικονομικότητας, από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, ήτοι την ανάγκη ταχείας εκτέλεσης των εν λόγω εργασιών, χωρίς την καθυστέρηση που θα συνεπαγόταν η κίνηση νέας διαδικασίας ανάθεσης, αλλά και από τις δυσχέρειες επίβλεψης εργασιών που, στην περίπτωση αυτή, θα εκτελούντο ενδεχομένως από διαφορετικούς αναδόχους στις ίδιες θέσεις του οδικού δικτύου.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη προσφυγή αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί.