Επεμβάσεις Βελτίωσης Οδικής Ασφάλειας στο Οδικό Δίκτυο (...)Συνεπώς, πρέπει οι υπό κρίση προσφυγές ανάκλησης να γίνουν εν μέρει δεκτές, η προσβαλλόμενη Πράξη να ανακληθεί εν μέρει, να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης κατά το μέρος που αφορά στις αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη υπό στοιχεία α΄, β΄, γ΄ και δ΄ εργασίες που κρίθηκαν νόμιμες, ενώ κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου αυτού κατά το μέρος που αφορά στις αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη υπό στοιχεία α΄, β΄, γ΄ και δ΄ εργασίες που κρίθηκαν μη νόμιμες και κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων να επιστραφεί στην δεύτερη προσφεύγουσα το παράβολο που κατέβαλε για την άσκηση της υπό κρίση προσφυγής (βλ. άρθρα 336 παρ. 1 και 310 παρ. 2 του ν. 4700/2020).Για τους λόγους αυτούς Δέχεται εν μέρει α) την από 14.9.2023 (ΑΒΔ 3024/15.9.2023) προσφυγή ανάκλησης του δευτεροβάθμιου οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης με την επωνυμία «Περιφέρεια Κρήτης» και β) την από 15.9.2023 (ΑΒΔ 3031/15.9.2023) προσφυγή ανάκλησης της εταιρείας με την επωνυμία «…ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» και τον διακριτικό τίτλο «…..A.». Ανακαλεί εν μέρει την 493/2023 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/Α΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/141/2024 

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:«Προδικαστική παραπομπή – Άρθρα 49 και 56 ΣΛΕΕ – Διαδικασία συνάψεως δημοσίων συμβάσεων – Οδηγία 2004/18/ΕΚ – Άρθρο 25 – Υπεργολαβία – Εθνική ρύθμιση η οποία περιορίζει τη δυνατότητα υπεργολαβίας στο 30% της συνολικής αξίας της δημόσιας συμβάσεως και η οποία απαγορεύει οι τιμές που εφαρμόζονται στις παροχές των οποίων η εκπλήρωση έχει ανατεθεί σε υπεργολάβους να μειωθούν κατά ποσοστό άνω του 20% σε σχέση με τις προκύπτουσες από την ανάθεση της συμβάσεως τιμές»(....)Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (πέμπτο τμήμα) αποφαίνεται:Η οδηγία 2004/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαρτίου 2004, περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, έχει την έννοια ότι: – αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, η οποία περιορίζει στο 30 % το τμήμα της συμβάσεως το οποίο επιτρέπεται να αναθέσει ο ανάδοχος υπεργολαβικώς σε τρίτους· – αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, η οποία περιορίζει τη δυνατότητα μειώσεως των τιμών που εφαρμόζονται στις παροχές των οποίων η εκπλήρωση έχει ανατεθεί σε υπεργολάβους κατά ποσοστό άνω του 20 % σε σχέση με τις προκύπτουσες από την ανάθεση της συμβάσεως τιμές.

ΕΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ – FOLLOW ON SUPPORT (FOS) ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΩΝ (...) Η Ολομέλεια λαμβάνοντας υπόψη τις πρόνοιες του άρθρου 82 του ν. 3978/2011 και τις αντίστοιχες του ΓΟ-13 της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού για τη δυνατότητα αλλαγής της δηλωθείσας από τον υποψήφιο εφοδιαστικής του πηγής, και μετά την έκδοση της κατακυρωτικής απόφασης, αν τούτο επιβάλλεται για σοβαρούς αντικειμενικούς λόγους και η αλλαγή εγκρίνεται από την αναθέτουσα αρχή, κρίνει ότι συντρέχουν σοβαροί αντικειμενικοί λόγοι διαγραφής, στο παρόν στάδιο, της εναλλακτικής προμηθεύτριας εταιρείας ανταλλακτικών από τον κατάλογο των προμηθευτών ανταλλακτικών και παρόχων εξειδικευμένων οδηγιών συντήρησης. Η διαγραφή αυτή καθόλου δεν αντίκειται προς το διέπον την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία κανονιστικό πλαίσιο.	Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η Ολομέλεια αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υπό έλεγχο σχεδίου σύμβασης, υπό τον όρο της διαγραφής, από το σχέδιο αυτό, της εταιρείας «…» από τον κατάλογο των προμηθευτών ανταλλακτικών και παρόχων εξειδικευμένων οδηγιών συντήρησης.Για τους λόγους αυτούς.Συνεκδικάζει τις προσφυγές αναθεώρησης και την πρόσθετη παρέμβαση της δεύτερης προσφεύγουσας. Δέχεται τις προσφυγές αναθεώρησης και την πρόσθετη παρέμβαση. Αναθεωρεί την 1173/2023 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος (Ε΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Εκπόνηση μελέτης ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΟΔΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΥΒΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΨΑΧΝΩΝ – ΠΡΟΚΟΠΙ (ΣΤΡΟΦΥΛΙΑ)»,(...) ζητείται η αναθεώρηση της 1149/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(..)Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό του ως αβάσιμος, καθώς, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση, για την προσφυγή της αναθέτουσας αρχής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 δεν συνέτρεξε η προϋπόθεση της κατεπείγουσας ανάγκης. Τούτο διότι οι υπάρχουσες υποδομές όδευσης μέσω ορεινού τμήματος δεν έχουν καταργηθεί, αλλά παραμένουν λειτουργικές, ενώ η χάραξη νέου κεντρικού άξονα Βόρειας Εύβοιας αποτελεί εναλλακτική όδευση. Επομένως, μέσω της χάραξης του νέου οδικού άξονα δεν εξυπηρετείται μία κατεπείγουσα ανάγκη που αποτελεί άμεση απόρροια της καταστροφικής πυρκαγιάς και σχετίζεται με τη διαφύλαξη της ζωής, της υγείας, της περιουσίας ή της ασφάλειας των υποδομών στις πυρόπληκτες περιοχές, αλλά θεραπεύεται μία επιγενόμενη επείγουσα ανάγκη, που συνδέεται με την επιτάχυνση της κοινωνικοοικονομικής ανάκαμψης των εν λόγω περιοχών μέσω της αναβάθμισης της πρόσβασης σε αυτές με το νέο οδικό δίκτυο κατά τρόπο πάγιο, ταχύτερο και απρόσκοπτο.Κατόπιν των ανωτέρω, η προσφυγή αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί. Για τους λόγους αυτούς. Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης. 

Εκπόνηση μελέτης με τον τίτλο «ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΟΔΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΥΒΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΨΑΧΝΩΝ – ΠΡΟΚΟΠΙ (ΣΤΡΟΦΥΛΙΑ), με προϋπολογισμό δαπάνης 6.370.967,74 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. 24% (7.900.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), η οποία ανατέθηκε με διαπραγμάτευση.(....)η προσφυγή της αναθέτουσας Αρχής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης του άρθρου 32 παρ. 2 γ΄ είναι μη νόμιμη διότι ένεκα αυτής παρεμποδίστηκε η ανάπτυξη πραγματικού ανταγωνισμού με περιορισμό του κύκλου των δικαιουμένων να υποβάλλουν προσφορά χωρίς να συντρέχει η βασική και σωρευτικώς απαιτούμενη για την εφαρμογή των εν λόγω διατάξεων προϋπόθεση του κατεπείγοντος. Τούτο διότι η χάραξη νέου κεντρικού οδικού άξονα Βόρειας Εύβοιας δεν εξυπηρετεί άμεσες κατεπείγουσες ανάγκες διαφύλαξης υπέρτερων αγαθών όπως η ζωή, η υγεία, η ιδιοκτησία, η ασφάλεια των υποδομών κ.λ.π. από την πύρινη λαίλαπα στους Δήμους ... Θεραπεύει την επιγενόμενη επείγουσα ανάγκη επιτάχυνσης της κοινωνικοοικονομικής ανάκαμψης και της ευημερίας των εν λόγω πυρόπληκτων περιοχών δια της μεγιστοποίησης των δυνατοτήτων του οδικού δικτύου να τις εξυπηρετούν εφεξής, κατά πάγιο τρόπο, ταχύτατα και απρόσκοπτα, ενόψει της νέας εναλλακτικής χάραξης, χωρίς να καταργηθούν οι υπάρχουσες υποδομές όδευσης μέσω ορεινού τμήματος, οι οποίες παραμένουν λειτουργικές. Η ανωτέρω διάκριση μεταξύ κατεπειγουσών αναγκών και επειγουσών αναγκών που θα εξυπηρετηθούν κατά πάγιο πλέον τρόπο, οδηγεί αναγκαίως στο συμπέρασμα ότι η διεξαγωγή, μιας ανοικτής ή κλειστής, έστω εσπευσμένης, διαγωνιστικής διαδικασίας θα ήταν εφικτό να ολοκληρωθεί εντός ευλόγου χρόνου χωρίς να θέσει σε κίνδυνο την εκπλήρωση του ως άνω επιδιωκόμενου σκοπού. Αντιθέτως, η κατά νόμο τήρηση των τακτικών διαδικασιών ανάθεσης με δημοσίευση διακήρυξης άνω των ορίων εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου θα δημιουργούσε ευνοϊκότερους όρους ικανοποίησής του, διότι είναι πρόδηλο ότι μιας τέτοιας φύσης, πολυπλοκότητας, σπουδαιότητας, οικονομικού μεγέθους, και διάρκειας σύμβαση, ανατιθέμενη με το σύνθετο κριτήριο της βέλτιστης σχέσης ποιότητας-τιμής, έπρεπε να είναι όσο το δυνατό πιο ανοικτή στον εγχώριο και ευρωπαϊκό ανταγωνισμό ώστε να διασφαλιστεί η επιλογή της βέλτιστης δυνατής προσφοράς και, επέκεινα, η βέλτιστη εκτέλεση του αντικειμένου της. Δεν ανακαλεί την 248/2023 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/Α΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1577/2023 

Διαδικασία διεξαγωγής των δημοπρασιών για την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών, η οποία προβλέπεται στις διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 2971/2001 (Α'285), όπως ισχύει

58972 ΕΞ 2024 ΦΕΚ: 2425/Β/23.04.2024 άρθρο 16 παρ.2:2. Η υπό στοιχεία 42112 ΕΞ 2019/19-04-2019 (Β’ 1443) υπουργική απόφαση καταργείται με την επιφύλαξη της παρ. 3.

Καθορισμός τεχνικών προδιαγραφών και τιμολογίου υπολογισμού προεκτιμώμενων αμοιβών για τις εργασίες κατάρτισης δασικών χαρτών.

Δ1α/ΓΠ.οικ. 43195/2020- ΦΕΚ: 2775/Β/8.7.2020 άρθρο 11:Για κάθε ζήτημα μη ρυθμιζόμενο με την παρούσα εξακολουθεί να ισχύει η υπ’ αρ. 158576/1579/12-7-2017 απόφαση Αν. Υπ. Π.ΕΝ. (Β’ 2373).

ΔΙΚΤΥΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΑΚΑΘΑΡΤΩΝ: Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ως άνω εργασίες δεν δύνανται να αποτελέσουν νομίμως αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, κατά την έννοια των άρθρων 132 και 156 του ν.4412/2016, όπως οι διατάξεις αυτές ερμηνεύθηκαν ανωτέρω. Οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην υποβληθείσα προς έλεγχο 1η συμπληρωματική σύμβαση συνιστούν ανεπίτρεπτη επέκταση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, που δεν ήταν γνωστή στο σύνολο των εργοληπτικών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση της εκτέλεσης του αρχικού έργου κατά την υποβολή της προσφοράς τους, και, ως εκ τούτου, δεν αποτέλεσαν τη βάση της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου. Ειδικότερα, οι ανωτέρω εργασίες (βλ σκ. 3.4) αφορούν αποκλειστικά εργασίες που αφορούν το μη προβλεπόμενο από την αρχική σύμβαση τριτεύον δίκτυο αποχετευτικής σύνδεσης ακινήτων και συνιστούν κατ’ ουσίαν την ανάθεση της υλοποίησης ενός νέου έργου, το οποίο δεν είχε συμπεριληφθεί στη μελέτη του αρχικού. Συγκεκριμένα, προκειμένου να διασφαλιστεί η απαιτούμενη, για τη λειτουργία των μεγαλύτερων των αρχικά προβλεφθέντων αντλιών, ποσότητα λυμάτων, αποφασίστηκε να εκτελεστούν εργασίες, οι οποίες επεκτείνουν το αρχικό αντικείμενο, αφορώντας το μη προβλεπόμενο στην αρχική σύμβαση τριτεύον δίκτυο αποχετευτικής σύνδεσης, το οποίο επεκτείνεται σε περισσότερα ακίνητα σε σχέση με το προβλεπόμενο στην αρχική σύμβαση δευτερεύον, με αποτέλεσμα οι εργασίες που θα εκτελεστούν να μη συμβάλουν στην άρτια ολοκλήρωση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, αλλά να επεκτείνουν τη δυναμικότητά του. Περαιτέρω, οι ανωτέρω εργασίες μπορούν τεχνικά και οικονομικά να διαχωριστούν από την αρχική σύμβαση, καθόσον αποτελούν το αυτοτελές, σε σχέση με τα προβλεφθέντα από την αρχική σύμβαση, έργο της κατασκευής αγωγών τριτεύοντος δικτύου αποχετευτικής σύνδεσης, που δεν περιλαμβάνεται στην αρχική σύμβαση. Τέλος, εφόσον διαπιστώνεται ανεπίτρεπτη επέκταση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, αλυσιτελώς η αναθέτουσα αρχή επικαλείται την αδυναμία εκτέλεσης εργασιών από δυο αναδόχους και την ανάγκη ταυτόχρονης εκτέλεσης των εργασιών της αρχικής και συμπληρωματικής.  
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1717/2023 

ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΟΥ:Εκ των ανωτέρω παρέπεται ότι μόνη η απόκτηση από τον Δήμο ακινήτου, χωρίς αυτή να συνέχεται με εκπλήρωση συγκεκριμένου δημοτικού σκοπού, αλλά και χωρίς να έχει επαληθευτεί προηγουμένως ότι είναι εφικτή η (άμεση) αξιοποίηση του αποκτηθέντος, ήτοι ότι δεν παρακωλύεται από τυχόν νομικά προσκόμματα, συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια στο πλαίσιο της ελεγχόμενης διαδικασίας, ως σοβαρή απόκλιση από την τήρηση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της - εξ αυτής απορρέουσας - αρχής της οικονομικότητας, η οποία διέπει τη δράση και των πρωτοβάθμιων ΟΤΑ και επιτάσσει τη διενέργεια δαπανών στο απολύτως αναγκαίο μέτρο για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων (βλ. άρθρο 33 σε συνδ. με άρθρο 14 του ν. 4270/2014, Α΄ 143). ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/295/2024

Αποκατάσταση κατεστραμμένων και επέκταση στηθαίων ασφαλείας (...)Οι προς ανάθεση, με τη συμπληρωματική σύμβαση, εργασίες είναι αυτοτελείς και η τελευταία δεν συμπληρώνει το αντικείμενο της κύριας σύμβασης. Tο Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ως άνω εργασίες δεν δύνανται να αποτελέσουν νομίμως αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, κατά την έννοια των άρθρων 132 και 156 του ν.4412/2016. ΔΕΝ ΑΝΑΚΑΛΕΙ ΤΗΝ Πράξη 568/2023 του Ε΄ Κλιμακίου
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/510/2024