Προμήθεια υλικών για ανάγκες της υπηρεσίας ύδρευσης και αποχέτευσης:Παραδεκτώς ζητείται η ανάκληση της 203/2014 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο VII Τμήμα(...)Με την υπό κρίση αίτηση προβάλλεται ότι η κατακύρωση της «προμήθειας υλικών για τις ανάγκες της υπηρεσίας ύδρευσης και αποχέτευσης» στο μοναδικό συμμετέχοντα στο διαγωνισμό είναι επιτρεπτή και νόμιμη, στο μέτρο που τηρήθηκαν οι προβλεπόμενοι κανόνες δημοσιότητας, αφού με μόνη τη δημοσίευση της διακήρυξης του διαγωνισμού και της συνακόλουθης δυνατότητας υποβολής προσφορών από περισσότερους προμηθευτές, διασφαλίζονται επαρκώς τα συμφέροντα του Δήμου. Ο ισχυρισμός αυτός είναι απορριπτέος, καθόσον ναι μεν η τήρηση των διατάξεων της ισχύουσας νομοθεσίας περί δημοσίευσης της διακήρυξης εξασφαλίζει ότι οι όροι αυτής τυγχάνουν δημοσιότητας τέτοιας, ώστε ικανός αριθμός υποψηφίων αναδόχων να λάβει γνώση αυτών και να συμμετέχει στη διαδικασία του διαγωνισμού,      με αποτέλεσμα να διασφαλίζεται η ανάπτυξη πραγματικού ανταγωνισμού,       με επωφελή αποτελέσματα για την αναθέτουσα αρχή. Πλην όμως, όταν παρά την προσήκουσα τήρηση των κανόνων δημοσιότητας, συμμετέχει στο διαγωνισμό ένας μόνο υποψήφιος, όπως εν προκειμένω, οπότε αναμφισβήτητα δεν αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, μόνο η συγκριτική αξιολόγηση της μοναδικής αυτής προσφοράς με πρόσφορα, κατά περίπτωση, κριτήρια μπορεί να καταδείξει εάν η προσφορά αυτή είναι πράγματι συμφέρουσα για την αναθέτουσα αρχή. Συνεπώς, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ. III), ορθά με την προσβαλλόμενη πράξη κρίθηκε μη νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στο μοναδικό συμμετέχοντα σε αυτόν και φερόμενο ως δικαιούχο του 27/2014 χρηματικού εντάλματος. Περαιτέρω, προβάλλεται ότι η παραλαβή των προμηθευθέντων ειδών έγινε με τον προσήκοντα τρόπο και ότι τούτο αποδεικνύεται από το με ημερομηνία 19.2.2014 πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής, καθώς και από την 69/2014 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία εγκρίθηκε το ανωτέρω πρωτόκολλο. Ο ισχυρισμός αυτός προβάλλεται αλυσιτελώς, καθόσον σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ. V), σε κάθε περίπτωση προμήθειας προϊόντων από τους δήμους, για την πληρωμή της σχετικής δαπάνης και την έκδοση του αντίστοιχου χρηματικού εντάλματος, απαιτείται ως αυτοτελές δικαιολογητικό, για την πληρωμή του προμηθευτή, το δελτίο εισαγωγής των προμηθευόμενων προϊόντων στην αποθήκη του φορέα που διενεργεί την προμήθεια, το δε δικαιολογητικό αυτό δεν μπορεί να υποκατασταθεί από άλλα αποδεικτικά της προμήθειας έγγραφα. Συνεπώς, ο ισχυρισμός αυτός πρέπει να απορριφθεί. Τέλος, με την υπό κρίση αίτηση, χωρίς να αμφισβητείται η ορθή, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην IV σκέψη της παρούσας, κρίση του Κλιμακίου περί μη κανονικότητας και των δύο επίμαχων δαπανών, λόγω          μη τήρησης της νόμιμης διαδικασίας δημοσιονομικής ανάληψης υποχρέωσης,  προβάλλεται ότι η διάθεση του συνόλου της εγγεγραμμένης πίστωσης για το έτος 2014 του οικείου Κ.Α.Ε. ύψους 23.000 ευρώ, μέρος της οποίας αφορά στην πληρωμή και του 43/2014 χρηματικού εντάλματος, κρίθηκε απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία των βιολογικών καθαρισμών, αφού οι ανάγκες που αντιμετωπίζονται, κατά τη συντήρησή του είναι μη προβλέψιμες. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος διότι, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, οι δαπάνες, που αναλαμβάνονται από την αρχή του οικονομικού έτους για ολόκληρο το ετήσιο ποσό των εγγεγραμμένων πιστώσεών τους, ορίζονται περιοριστικά στο άρθρο 9 του π.δ/τος 113/2010, όπως ισχύει, μεταξύ δε αυτών δεν περιλαμβάνεται η επίμαχη δαπάνη. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί.

Δεν απαιτείται κατάθεση εγγύησης καλής εκτέλεσης της σύμβασης όταν με την υπογραφή της σύμβασης προμήθειας ο προμηθευτής προβαίνει στην άμεση παράδοση του υπό προμήθεια υλικού και η αναθέτουσα αρχή στην άμεση παραλαβή του.

Προμήθεια διάφορων ειδών και υλικών για την Παρασκευή συσσιτίου των κρατουμένων του Γενικού Καταστήματος Κράτησης Θεσσαλονίκης.(...) Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων σύμβασης, με την επισήμανση ότι πρέπει στο άρθρο 14 αυτών να διορθωθεί το ποσό της εγγύησης καλής εκτέλεσης σύμφωνα με το άρθρο 4.1 της διακήρυξης, σε ποσοστό 4% επί της εκτιμώμενης, δηλαδή της προϋπολογιζόμενης, αξίας της σύμβασης ή του τμήματος της σύμβασης, αντί για το λανθασμένα αναγραφέν ποσό που προκύπτει από την εφαρμογή του ανωτέρω ποσοστού (4%) επί της συνολικής αξίας εκάστης σύμβασης.

Προμήθεια ειδών ατομικής προστασίας.(..) ζητείται η αναθεώρηση της 2511/2016 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης του Δήμου ... κατά της 10/2016 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο .... Με την τελευταία αυτή Πράξη, κρίθηκε, μεταξύ άλλων, ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρίας «....», για την προμήθεια ειδών ατομικής προστασίας των εργαζομένων του Δήμου,(..)Με τα δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3 της παρούσας, τα οποία, σημειωτέον, δεν αμφισβητεί ο Δήμος με την κρινόμενη αίτησή του, το Τμήμα κρίνει ότι οι τιμές με τις οποίες παρασχέθηκαν τα επίμαχα υλικά σε άλλους Δήμους, από άλλους – εκτός της αναδόχου ... – προμηθευτές, καθώς και οι τιμές διαδικτύου των υλικών αυτών, αποτελούν μεν πρόσφορα συγκριτικά στοιχεία κατά την έννοια του άρθρου 20 του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., πλην, για την άρση της πλημμέλειας που πράγματι στοιχειοθετήθηκε εν προκειμένω από την έλλειψη αιτιολόγησης του συμφέροντος χαρακτήρα της μοναδικής εναπομείνασας προσφοράς, δεν αρκεί η απλή παράθεση των ανωτέρω τιμών με το υπόμνημα του αιτούντος, αλλά απαιτείται επιπρόσθετα ανά είδος αξιολογική κρίση της αναθέτουσας αρχής και, στη συνέχεια, ειδική αιτιολογία σχετικά με το συμφέρον ή μη της ανά είδος επιτευχθείσας από τον αιτούντα Δήμο τιμής. Ως εκ τούτου και δεδομένου ότι, στην ανωτέρω αξιολογική κρίση, δεν δύναται να προβεί το πρώτον το παρόν Τμήμα, καθ’ υποκατάσταση των αρμοδίων οργάνων της αναθέτουσας αρχής, πρέπει, κατά την κρίση αυτού, να αναβληθεί η έκδοση οριστικής απόφασης επί της κρινόμενης αίτησης, προκειμένου ο αιτών Δήμος να αιτιολογήσει, με νέα απόφαση του αρμοδίου οργάνου του, ειδικά και εμπεριστατωμένα, βάσει των ανωτέρω στοιχείων ή και άλλων που έχει την ευχέρεια να λάβει υπόψη του, το συμφέροντα χαρακτήρα της μοναδικής εναπομείνασας στον ελεγχόμενο διαγωνισμό προσφοράς της «....», για το σύνολο των προσφερθέντων ειδών.

(Έπειτα αναθεωρήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.Μειζ.Επταμ.Σύνθ./1145/2017)

Προμήθεια μεταφορικών μέσων και εξοπλισμού...Ενόψει τούτων η οικονομική προσφορά της καθ΄ης εταιρείας συμμορφώνεται πλήρως με τους επί ποινή αποκλεισμού όρους της οικείας διακήρυξης, ότι δηλαδή από την (οικονομική) προσφορά θα πρέπει να προκύπτει με σαφήνεια η προσφερόμενη τιμή, η δε διευκρινιστική επιστολή της ως άνω συμμετέχουσας εταιρείας σχετικά με τον τρόπο πληρωμής, όπου ειδικότερα δηλώνεται ότι επιθυμεί την πληρωμή του 100% της συμβατικής αξίας μετά την οριστική παραλαβή των υλικών, δεν αλλοιώνει κατά τρόπο ανεπίτρεπτο την υποβληθείσα προσφορά της ούτε όμως παραβιάζει τις αρχές της τυπικότητας και ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, ως αβασίμως ισχυρίζεται εν προκειμένω η προσφεύγουσα, δεδομένου ότι κατά πρώτον ο τρόπος πληρωμής των υπό προμήθεια ειδών αποτελεί κεφάλαιο των ειδικών όρων εκτέλεσης της προκείμενης σύμβασης σύμφωνα με τους όρους της διακήρυξης (5.1 επ.) και κατά δεύτερον επιλογή εντέλει του έτερου της αναθέτουσας αρχής συμβαλλομένου μέρους για το αν η πληρωμή του αναδόχου θα πραγματοποιηθεί είτε α) με το 100% της συμβατικής αξίας μετά την οριστική παραλαβή των υλικών είτε β) με τη χορήγηση έντοκης προκαταβολής μέχρι ποσοστού 50 % της συμβατικής αξίας χωρίς Φ.Π.Α, με την κατάθεση ισόποσης εγγύησης η οποία θα καλύπτει τη διαφορά μεταξύ του ποσού της εγγύησης καλής εκτέλεσης και του ποσού της καταβαλλόμενης προκαταβολής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 72§1 περ. δ του Ν. 4412/2016 και την καταβολή του υπολοίπου είτε μετά την οριστική παραλαβή των υλικών είτε με πληρωμή ποσοστού 20% της συμβατικής αξίας χωρίς Φ.Π.Α. με το πρωτόκολλο παραλαβής κατόπιν του μακροσκοπικού ελέγχου και την εξόφληση της υπόλοιπης συμβατικής αξίας με τον συνολικό Φ.Π.Α. μετά την οριστική παραλαβή των υλικών. Ενόψει τούτων ο λόγος αυτός της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί. 

Τουριστική προβολή(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η ως άνω δαπάνη διενεργήθηκε μη νομίμως, και τούτο διότι δεν προηγήθηκε η διαδικασία έγκρισης του ετήσιου προγράμματος διαφημιστικής προβολής του Δήμου από τις αρμόδιες υπηρεσίες των Υπουργείων. Εντούτοις, εκτιμώντας τα όσα διαλαμβάνονται στο ανωτέρω έγγραφο επανυποβολής του Ν.Π.Δ.Δ. «Πολιτισμικός Οργανισμός του Δήμου .......» πρέπει να γίνει δεκτό ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση το αρμόδιο όργανο του ως άνω Ν.Π.Δ.Δ. του Δήμου δεν ενήργησε με σκοπό την καταστρατήγηση των σχετικών με τη διαδικασία έγκρισης και ανάθεσης υπηρεσιών διαφημιστικής προβολής διατάξεων. Συντρέχει συνεπώς συγγνωστή πλάνη του οργάνου αυτού, ως προς τη σωστή ερμηνεία και εφαρμογή των κατά τα ανωτέρω διατάξεων, η οποία (πλάνη) δικαιολογεί τη θεώρηση του επίμαχου χρηματικού εντάλματος. Κατ’ ακολουθίαν συντρέχει λόγος θεώρησης του υπό κρίση χρηματικού εντάλματος  λόγω συγγνωστής πλάνης, πλην όμως  αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2011.

Νόμιμη η προμήθεια μεταχειρισμένου αυτοκινήτου πλύσεως κάδων. Ο Δήμος έχει το συμβατικό δικαίωμα να κηρύξει τον προμηθευτή έκπτωτο για τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 35 του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., το οποίο είναι στην ουσία δικαίωμα συμβατικής υπαναχώρησης στις περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες η μη εκπλήρωση της σύμβασης ή η πλημμελής εκπλήρωση αυτής οφείλεται σε υπαιτιότητα του προμηθευτή, οπότε τότε η σύμβαση διαλύεται ενοχικώς, αυτοδικαίως και αναδρομικώς. Στην περίπτωση αυτή ο Δήμος έχει αθροιστικά τις δυνατότητες να αναθέσει την προμήθεια είτε σε κάποιον από τους υπόλοιπους προμηθευτές που είχαν λάβει μέρος στον διαγωνισμό είτε είχαν κληθεί σε διαπραγματεύσεις, να καταλογίσει κάθε άμεση ή έμμεση ζημιά σε βάρος του έκπτωτου προμηθευτή και να προβεί σε κατάπτωση ολική ή μερική της εγγύησης καλής εκτέλεσης της σύμβασης.

Προμήθεια και Εγκατάσταση Εξοπλισμού: Ζητείται η ανάκληση της 2/2016 πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό. Κατόπιν αυτών, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει να γίνουν δεκτές οι συνεξεταζόμενες αιτήσεις, να επιστραφεί το κατατεθέν παράβολο στην αιτούσα ..... ΑΕ, να ανακληθεί η 2/2016 πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ..... και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ των ως άνω αιτούντων, με αντικείμενο την «Προμήθεια και Εγκατάσταση Εξοπλισμού Παιδικών Χαρών Δήμου .....», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 337.364,40 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Ανακαλεί τη 2/2016 πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό

Προμήθεια υλικών ύδρευσης αποχέτευσης.Το άρθρο 5 του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α. ορίζει ότι: «1. Οι δήμοι (…) γνωστοποιούν τις προθέσεις, αποφάσεις και τα αποτελέσματα των ενεργειών τους, που σχετίζονται με τις συμβάσεις προμηθειών, ως εξής: α. Στις περιπτώσεις ανοικτού και κλειστού διαγωνισμού, ο φορέας που διενεργεί το διαγωνισμό, μεριμνά για ευρεία γνωστοποίηση της σχετικής διακήρυξης και ειδικότερα: (1) Για τη δημοσίευση, εφάπαξ περίληψης των ουσιωδών στοιχείων της διακήρυξης σε δύο οικονομικές εφημερίδες και σε τοπική εφημερίδα, ημερήσια ή εβδομαδιαία εάν υπάρχει. (…) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι δεν τηρήθηκαν οι νόμιμες διατυπώσεις δημοσιότητας της διακήρυξης του διαγωνισμού για την ανάθεση της ανωτέρω προμήθειας της..., διότι παραλείφθηκε η δημοσίευση της περίληψης αυτής και σε δεύτερη οικονομική εφημερίδα (πέραν της εφημερίδας «ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΩΝ»), όπως απαιτείται από το άρθρο 5 παρ. 1 του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., το οποίο και τυγχάνει εφαρμογής στην προκειμένη περίπτωση, όπως ορθά έκρινε και η ως άνω Επίτροπος. Περαιτέρω, όμως, ενόψει του ότι η επίμαχη διακήρυξη έτυχε ευρείας δημοσιότητας, αφού περίληψη αυτής δημοσιεύθηκε σε μία οικονομική εφημερίδα («ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΩΝ»), σε δύο (2) τοπικές εφημερίδες («ΕΜΠΡΟΣ» και «ΑΚΡΙΤΑΣ»), καθώς και στο ειδικό τεύχος της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, με αποτέλεσμα τη συμμετοχή στο διαγωνισμό επτά (7) υποψηφίων, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η ανωτέρω παράλειψη ως προς την τήρηση των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας δεν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια, δυνάμενη να καταστήσει πλημμελή όλη τη διαδικασία του διαγωνισμού και να αποτελέσει, ως εκ τούτου, διακωλυτικό λόγο της υπογραφής των ανωτέρω σχεδίων συμβάσεων. Περαιτέρω, ο προαναφερόμενος όρος που περιλαμβάνεται στο άρθρο 5 της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο, η…. διατηρεί το δικαίωμα προμήθειας επιπλέον ποσότητας μέχρι 50% αυτής που είχε αρχικά προϋπολογισθεί, είναι μεν παράνομος, διότι δεν βρίσκει έρεισμα σε οποιαδήποτε διάταξη του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., όπως ορθά έκρινε η ως άνω Επίτροπος, πλην όμως, δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της διαδικασίας του επίμαχου διαγωνισμού, ούτε συμπεριλήφθηκε στα υποβληθέντα προς έλεγχο σχέδια συμβάσεων και, ως εκ τούτου, η εν λόγω πλημμέλεια δεν συνιστά διακωλυτικό λόγο της υπογραφής αυτών.

Νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της υποκείμενης διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου με αντικείμενο την προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών  Δήμου.(,....) Μη νομίμως στη δημοσιευθείσα περίληψη της διακήρυξης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και στον ημεδαπό τύπο προβλέπεται υποχρέωση κατάθεσης εγγύησης συμμετοχής ποσού 54.691,45 ευρώ, ήτοι ίσης με το 5% της συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης ποσού 1.093.829,10 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) και όχι το 5% της αναλογικά προϋπολογισθείσας δαπάνης για τα είδη που αφορά η προσφορά, όπως προβλέπεται στο άρθρο 25παρ.1β της διακήρυξης. Πλην όμως, η νομική αυτή πλημμέλεια δεν κρίνεται, στην προκειμένη περίπτωση, ουσιώδης, καθόσον ο συγκεκριμένος όρος δεν επηρέασε ουσιωδώς την ανάπτυξη του ανταγωνισμού στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, στον οποίο κατατέθηκαν συνολικά 4 προσφορές για επιμέρους Ομάδες των προκηρυχθέντων ειδών της διακήρυξης και οι κατατεθείσες εγγυήσεις συμμετοχής τους ήταν ίσες με το 5% της αναλογικά προϋπολογισθείσας δαπάνης για τα είδη που αφορούσε η εκάστοτε προσφορά. Δεν τηρήθηκε, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη IΙΙ της παρούσης, ο ουσιώδης τύπος της δημοσιότητας κατά τη διαδικασία αποσφραγίσεως των τεχνικών προσφορών. Συγκεκριμένα, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει (με σχετική μνεία λ.χ. στο συνταχθέν πρακτικό) πότε έλαβε χώρα η αποσφράγιση των τεχνικών προσφορών από την Επιτροπή του διαγωνισμού και εάν παρέστησαν ή είχαν ενημερωθεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο να παραστούν κατά την ως άνω διαδικασία οι διαγωνιζόμενοι. Κατόπιν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η μη τήρηση του ουσιώδους τύπου της δημοσιότητας κατά την αποσφράγιση των τεχνικών προσφορών, που διασφαλίζει την παρουσία σ’ αυτή των διαγωνιζομένων και υπαγορεύεται από την ανάγκη διαφάνειας και αποφυγής του κινδύνου αλλοίωσης των προσφορών τους, καθιστά πλημμελή κάθε απόφαση που ακολουθεί την εν λόγω διαδικασία και στηρίζεται σε αυτήν.