ΕΣ/ΤΜ.6/734/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Ανάθεση υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής οχημάτων....ζητείται η ανάκληση της 120/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις (υπό στοιχ. ΙΙ – ΙΙΙ) της παρούσας, το Τμήμα κρίνει καταρχάς ότι απαραδέκτως προβάλλονται, με την υπό κρίση αίτηση ανάκλησης λόγοι, με τους οποίους αμφισβητείται η ορθότητα του διενεργηθέντος από το Κλιμάκιο νομικού χαρακτηρισμού των ελεγχόμενων συμβάσεων, ως συμφωνιών – πλαίσιο, δοθέντος ότι με την κρίση αυτή, η οποία σε κάθε περίπτωση είναι ορθή (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 841/2018, 243/2014, 3462/2012), δεν προσάπτεται πρόσθετη αιτίαση που αφορά στη νομιμότητα της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, ώστε να δικαιολογείται η προβολή σχετικών λόγων. Σε ό,τι αφορά δε τον μοναδικό διακωλυτικό της υπογραφής των ως άνω συμβάσεων, λόγο που εντόπισε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη πράξη του, το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι αυτός είναι βάσιμος. Και τούτο διότι, κατά τα ορθώς κριθέντα σύμφωνα με την άποψη της πλειοψηφίας, το πρακτικό της Επιτροπής του διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών των διαγωνιζομένων δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως, καθώς σε αυτό παρατίθεται μόνο πίνακας βαθμολόγησης, ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική αξιολόγηση των προσφορών και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία αυτών, τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση, ή να γίνεται συγκριτική εκτίμηση αυτών. Την απαίτηση, εξάλλου, του νόμου και της διακήρυξης για λεκτική διατύπωση της σχετικής κρίσης ανά κριτήριο δεν αναπληρώνει, όπως αβασίμως προβάλλεται, η πρόβλεψη στο Παράρτημα IV της διακήρυξης (βλ. ανωτέρω υπό σκ. ΙΙΙ στοιχ. Β), των ελάχιστων αξιούμενων τεχνικών προδιαγραφών για την κρίση περί εκπλήρωσης εκάστου τεθέντος κριτηρίου, καθώς οι εν λόγω ειδικότερες απαιτήσεις έχουν τεθεί προς υποβοήθηση του έργου της αξιολόγησης και βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών, αφού λαμβάνονται υπόψη και συνεξετάζεται η πλήρωσή τους ή μη, κατά τη διενέργεια αυτής, δεν απαλλάσσουν, όμως, την επιτροπή του διαγωνισμού από την υποχρέωση ειδικής λεκτικής αιτιολόγησης της βαθμολόγησης κάθε κριτηρίου κάθε υποβληθείσας προσφοράς, με έστω συνοπτική αναφορά των συγκεκριμένων στοιχείων και των κατ΄ ιδίαν χαρακτηριστικών των τεχνικών προσφορών, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, τα οποία ανταποκρίνονται στα ως άνω τεθέντα κριτήρια και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Ορθώς επίσης κρίθηκε, κατά τη γνώμη που κράτησε στο Τμήμα, με την προσβαλλόμενη, ειδικώς σε ό,τι αφορά τις Ομάδες 1 έως 5 και 7 έως 9, όπου οι υποβληθείσες τεχνικές προσφορές έλαβαν βαθμολογία άνω των 100 βαθμών, ότι, συνεπεία της έλλειψης λεκτικής διατύπωσης δεν προκύπτει, επιπροσθέτως, κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας, από ποια στοιχεία αυτών εκτιμήθηκε ότι υπερκαλύπτονται οι τεχνικές προδιαγραφές, ενώ, επιπλέον, σε ό,τι αφορά τις ομάδες 1, 2, 5, 7, 8 και 9, όπου οι βαθμολογίες των τεχνικών προσφορών ανά ομάδα διαφοροποιούνται μεταξύ τους, δεν προκύπτει σε τι ακριβώς υπερτερεί η προσφορά που έλαβε την υψηλότερη βαθμολογία έναντι της άλλης, κατά παράβαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων..(..)Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η 120/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/301/2019
Εκπόνηση μελέτης:..Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη είναι νόμιμη, καθώς, ενόψει της διαφορετικής λεκτικής διατύπωσης της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων στο δεύτερο υποκριτήριο του πρώτου κριτηρίου και στο τρίτο υποκριτήριο του δεύτερου κριτηρίου, αιτιολογείται η διαφορετική βαθμολογία τους στο πρώτο και στο δεύτερο κριτήριο, αντίστοιχα, όσον αφορά δε στο εύρος της διαφοράς των εν λόγω βαθμολογιών, τούτο αποτελεί τεχνική κρίση, που δεν ελέγχεται από το Κλιμάκιο. Περαιτέρω, ενόψει της πανομοιότυπης λεκτικής διατύπωσης της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων και στα τρία υποκριτήρια του τρίτου κριτηρίου, δεν αιτιολογείται μεν η διαφορετική βαθμολογία στο τρίτο κριτήριο, όμως η πλημμέλεια αυτή δεν απέβη τελικά ουσιώδης, καθώς, ακόμα και αν είχαν λάβει την ίδια βαθμολογία στο τρίτο κριτήριο, όπως έπρεπε, και πάλι η συνολική βαθμολογία της εταιρείας «...» θα ήταν μεγαλύτερη από αυτήν της εταιρείας «...», ενόψει των βαθμολογιών των τεχνικών προσφορών τους στα δύο πρώτα κριτήρια και των οικονομικών προσφορών τους.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/120/2019
Συντήρηση και επισκευή οχημάτων Δήμου...Με δεδομένα όσα προεκτέθηκαν και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Τμήμα διαπιστώνει τα ακόλουθα:i. Όπως προκύπτει από την οικεία 27/2018 μελέτη (βλ. ανωτέρω σκέψη 5.ii), οι προκηρυχθείσες εργασίες συντήρησης και επισκευής, οι οποίες εκτείνονται χρονικά εντός των ετών 2018 – 2020 και είναι μέγιστης προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.000.000,00 συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, δεν προσδιορίζονται ποσοτικά, ούτε καθίσταται γνωστό αν, πότε και σε ποιο βαθμό θα ανακύψει η ανάγκη παροχής τους. Ως εκ τούτου, κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό, η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία αποσκοπεί στη σύναψη, κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 10 του ν. 4412/2016, συμφωνίας ή συμφωνιών-πλαίσιο, στις οποίες οι αναδειχθέντες ανάδοχοι ανά ομάδα εργασιών και ανά όχημα ή ανά κατηγορία οχημάτων θα δεσμευθούν ως προς τις τιμές ανά ώρα εργασίας, καθώς και ως προς τις τιμές των παρεχόμενων ανταλλακτικών και ελαστικών. Στο πλαίσιο δε των εν λόγω συμφωνιών, όπως προαναφέρθηκε, στη συνέχεια θα συνάπτονται, βάσει των προσδιορισθέντων όρων και των ανακυπτουσών αναγκών, οι κατά περίπτωση αναγκαίες επιμέρους εκτελεστικές συμβάσεις, η ανάθεση του ειδικότερου αντικειμένου των οποίων επιβάλλεται να διενεργείται με μέριμνα της Επιτροπής που προβλέπεται στην ως άνω οικ. 3373/390/20.3.1975 Υ.Α. (Ε.Σ. Ζ΄ Κλιμ. 169/2017, πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. 3462/2012, Ζ΄ Κλιμ. 234/2013)...(..)Τούτων παρέπεται ότι η αξιολόγηση των προσφορών χώρησε πλημμελώς, ως ουσιώδης δε η εν λόγω πλημμέλεια, καθόσον δεν επιτρέπει τον έλεγχο της σχετικής κρίσης, επιφέρει την ακυρότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και, συνακόλουθα, κωλύει την υπογραφή των υποβληθέντων έξι (6) σχεδίων συμβάσεων.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/734/2019
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/459/2020
Προμήθεια χημικών αντιδραστηρίων...Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει όσων έγιναν δεκτά στην υπό ΙΙΙ.Β σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν αιτιολογείται νομίμως το από 17.7.2020 πρακτικό της Επιτροπής Αξιολόγησης Τεχνικών Προσφορών. Ειδικότερα, το εν λόγω πρακτικό δεν ανταποκρίνεται στην υποχρέωση ειδικής λεκτικής αιτιολόγησης, κατά τα ανωτέρω, της βαθμολόγησης των επιμέρους κριτηρίων κάθε υποβληθείσας προσφοράς, με έστω συνοπτική αναφορά των συγκεκριμένων στοιχείων και των κατ’ ιδίαν χαρακτηριστικών των τεχνικών προσφορών, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, τα οποία ανταποκρίνονται στα τεθέντα κριτήρια και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Και τούτο, διότι σε όλες τις περιπτώσεις, πέραν της σταθερά επαναλαμβανόμενης και πανομοιότυπης για όλες τις προσφορές, γενικής και αόριστης διατύπωσης ότι συμμορφώνονται πλήρως προς τις ζητούμενες τεχνικές προδιαγραφές των αντίστοιχων Τμημάτων, δεν παρατίθεται οποιαδήποτε περαιτέρω, έστω και συνοπτική, λεκτική αιτιολόγηση της δοθείσας αριθμητικής βαθμολογίας τους ως προς την πλήρωση των επιμέρους κριτηρίων εκάστου Τμήματος. Τούτο καθίσταται εμφανέστερο, ιδίως, στις περιπτώσεις βαθμολόγησης άνω των 100 βαθμών, καθόσον δεν παρατίθενται τα ειδικότερα χαρακτηριστικά των τεχνικών προσφορών που εκτιμήθηκε ότι υπερκαλύπτουν τις τεθείσες με τη διακήρυξη τεχνικές προδιαγραφές και δικαιολογούν τη δοθείσα αυξημένη βαθμολογία. Πολλώ δε μάλλον καθίσταται εντονότερη η ανωτέρω έλλειψη στις περιπτώσεις των Τμημάτων 4, 5, 6 και 8, όπου υποβλήθηκαν δύο προσφορές, οι οποίες έλαβαν διάφορη αριθμητική βαθμολογία, τόσο στα επιμέρους κριτήρια εκάστου Τμήματος όσο και συνολικώς, με αποτέλεσμα να μην προκύπτουν, κατ’ ουδένα τρόπο, από το ως άνω πρακτικό τα ειδικότερα εκείνα στοιχεία που θεμελιώνουν την υπεροχή και δικαιολογούν, επομένως, την ευνοϊκότερη βαθμολόγηση της μιας έναντι της άλλης. Η έλλειψη της, κατά τα ανωτέρω, νόμιμης αιτιολογίας του οικείου πρακτικού συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, η οποία δεν επιτρέπει τη διάγνωση της πραγματικής βάσης και την επαλήθευση της εκτίμησης που οδήγησε στην καθ’ έκαστον εξατομικευμένη κρίση της Αναθέτουσας Αρχής και αποτρέπει τον αποτελεσματικό έλεγχο των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας αυτής, κατά την εκφορά των σχετικών τεχνικών κρίσεων, τόσο κατά την παροχή δικαστικής προστασίας στους διαγωνιζομένους, όσο και κατά τη διεξαγωγή του παρόντος ελέγχου, πλήττει δε τη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας από το στάδιο αυτό και εφεξής και, συνεπώς, κωλύει την υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμφωνιών – πλαίσιο.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/90/2021
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/22/2021
Μακροχρόνια μίσθωση οχημάτων...Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει όσων έγιναν δεκτά στη σκέψη 4, το Κλιμάκιο διαπιστώνει τα εξής Α) Δεν αιτιολογούνται νομίμως αφενός το 3674/ 21.5.2020 Πρακτικό της Επιτροπής- το οποίο ως προς την αξιολόγηση-βαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών παραπέμπει στο 1285/19.2.2020 υπόμνημα τεχνικής κρίσης της Επιτροπής τεχνικής αξιολόγησης - και αφετέρου το ΔΥΠΜ/γα/155/21.7.2020 Πρακτικό αξιολόγησης υποφακέλου "οικονομική προσφορά" της Επιτροπής Αξιολόγησης Προσφορών, με το οποίο γίνεται η αξιολόγηση-βαθμολόγηση των προσφορών στο κριτήριο "εμπορική αξιολόγηση" και τα υποκριτήρια αυτού. Ειδικότερα, τα εν λόγω πρακτικά δεν ανταποκρίνονται στην υποχρέωση ειδικής λεκτικής αιτιολόγησης, κατά τα ανωτέρω, της βαθμολόγησης των επιμέρους κριτηρίων κάθε υποβληθείσας προσφοράς, με έστω συνοπτική αναφορά των συγκεκριμένων στοιχείων και των κατ’ ιδίαν χαρακτηριστικών των τεχνικών-οικονομικών προσφορών, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, τα οποία ανταποκρίνονται στα τεθέντα κριτήρια και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Και τούτο, διότι και στις δύο ως άνω περιπτώσεις, κατά παραβίαση της παραγράφου 5 του άρθρου 311 του ν. 4412/2016, δεν παρατίθεται οποιαδήποτε, έστω και συνοπτική, λεκτική αιτιολόγηση της δοθείσας αριθμητικής βαθμολογίας τους ως προς την πλήρωση των επιμέρους κριτηρίων εκάστου είδους οχήματος. Η ανωτέρω έλλειψη καθίσταται εντονότερη στις περιπτώσεις βαθμολόγησης των προσφορών για το ίδιου τύπου προσφερόμενο όχημα από τις δύο συμμετέχουσες εταιρείες (δηλαδή για το είδος 1το .... και για το είδος 2 το ...), όπου αυτές έλαβαν διάφορη αριθμητική βαθμολογία τόσο στα επιμέρους κριτήρια εκάστου είδους όσο και συνολικώς, με αποτέλεσμα να μην προκύπτουν, κατ’ ουδένα τρόπο, από τα ως άνω πρακτικά τα ειδικότερα εκείνα στοιχεία που θεμελιώνουν την υπεροχή και δικαιολογούν, επομένως, την ευνοϊκότερη βαθμολόγηση τόσο της μιας εταιρείας έναντι της άλλης όσο και τη διαφοροποίηση της βαθμολόγησης στις εναλλακτικές προσφορές της εταιρείας «...» για το είδος 1(...) και το είδος 2 (.....). Αναβάλλει την οριστική κρίση του ως προς το σχέδιο σύμβασης για το είδος 4 "οχήματα κατηγορίας υβριδικών 4Χ2, 5 θυρών, 1.200-1.500 κ. εκ." και διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου με τα αναφερόμενα στη σκέψη 7 της παρούσας πράξης στοιχεία εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίησή της στην αναθέτουσα Αρχή.
AΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/604/2021
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/414/2020
Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία συστήματος τηλεελέγχου...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη III., κρίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχομένου σχεδίου σύμβασης, λόγω μη νόμιμης αιτιολόγησης του, από 10.02.2020, Πρακτικού Ι της Επιτροπής του διαγωνισμού, πλημμέλεια, η οποία, μη επιτρέπουσα τη διάγνωση της πραγματικής βάσης και την επαλήθευση της εκτίμησης που οδήγησε στην καθ’ έκαστον εξατομικευμένη κρίση της αναθέτουσας Αρχής, αποτρέπει τον αποτελεσματικό έλεγχο των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας αυτής, κατά την εκφορά των σχετικών τεχνικών κρίσεων, τόσο κατά την παροχή δικαστικής προστασίας στους διαγωνιζομένους, όσο και κατά τη διεξαγωγή του παρόντος ελέγχου. Ειδικότερα, το εν λόγω Πρακτικό Ι δεν ανταποκρίνεται στην υποχρέωση ειδικής λεκτικής αιτιολόγησης, κατά τα ανωτέρω, της βαθμολόγησης των επιμέρους κριτηρίων κάθε υποβληθείσας προσφοράς, με έστω συνοπτική αναφορά των συγκεκριμένων στοιχείων και των κατ' ιδίαν χαρακτηριστικών των τεχνικών προσφορών, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, τα οποία ανταποκρίνονται στα τεθέντα κριτήρια και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Και τούτο, διότι αφενός μεν η βαθμολόγηση των κριτηρίων Κ.1.4.5. έως Κ1.4.9., Κ.2.1. και Κ.2.2. της τεχνικής προσφοράς της [Γ], δεν αιτιολογείται λεκτικώς, αφετέρου δε για τα κριτήρια Κ1.1.1, Κ1.2.1, Κ2.1. και Κ.2.2., η ευνοϊκότερη βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της [Δ] δεν συνοδεύεται από την παράθεση στοιχείων που να θεμελιώνουν την υπεροχή της έναντι της άλλης, ενώ σε κάθε περίπτωση, στις περιπτώσεις βαθμολόγησης άνω των 100 βαθμών, πέραν της φράσης «υπερκαλύπτονται οι προδιαγραφές», δεν παρατίθεται ποιά ειδικότερα, πέραν του τύπου του προσφερόμενου είδους, χαρακτηριστικά αυτών εκτιμήθηκε ότι υπερκαλύπτουν τις τεθείσες με τη διακήρυξη τεχνικές προδιαγραφές.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/89/2021
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/326/2019
Προμήθεια οχημάτων, μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη 3), το Κλιμάκιο ομόφωνα κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και του αναδόχου οικονομικού φορέα «….» για την ανάθεση του Τμήματος 2 [ένα (1) «απορροφητικό σάρωθρο»] της ελεγχόμενης προμήθειας, καθόσον κατά παράβαση των προπαρατιθέμενων διατάξεων των παρ. 11 και 13 του άρθρου 86 του ν. 4412/2016 αλλά και των σχετικών προβλέψεων του άρθρου 2.3.1 της διακήρυξης, ερμηνευόμενων υπό το πρίσμα των προαναφερόμενων διατάξεων του ν. 4412/2016 και των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, το πρακτικό αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών (…. Πρακτικό Ι της Επιτροπής διαγωνισμού) δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως, αφού σε αυτό παρατίθεται μόνο πίνακας βαθμολόγησης ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική αξιολόγηση των προσφορών και χωρίς να παρατίθενται τα στοιχεία αυτών, τα οποία ελήφθησαν υπ’ όψιν κατά τη βαθμολόγηση ή να γίνεται συγκριτική εκτίμηση αυτών. Δοθέντος δε ότι για το συγκεκριμένο Τμήμα της ελεγχόμενης προμήθειας υποβλήθηκαν δύο (2) προσφορές, οι οποίες σε ορισμένα, διαφορετικά για έκαστη εξ’ αυτών, κριτήρια αξιολόγησης κρίθηκε ότι υπερκαλύπτουν τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, με αποτέλεσμα τη διαφοροποίηση των βαθμολογιών των τεχνικών προσφορών μεταξύ τους, δεν προκύπτει από ποια συγκεκριμένα στοιχεία εκτιμήθηκε ότι οι τεχνικές προσφορές υπερκαλύπτουν στα συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης τις τεχνικές προδιαγραφές, καθώς και σε τί ακριβώς υπερτερεί η προσφορά που έλαβε την υψηλότερη βαθμολογία έναντι της άλλης, κατά παράβαση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης. Περαιτέρω, για τον ίδιο λόγο, της έλλειψης δηλαδή λεκτικής διατύπωσης και, κατά συνέπεια, αιτιολογίας του πρακτικού τεχνικής αξιολόγησης και καθ’ όσον οι προαναφερθείσες διατάξεις του άρθρου 86 του ν. 4412/2016 δεν διακρίνουν, το Κλιμάκιο κατά πλειοψηφία κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή και των σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Δήμου ... αφ’ ενός και των αναδόχων, κατά περίπτωση, οικονομικών φορέων «….» αφ’ ετέρου, για την ανάθεση των Τμημάτων 1 [ένα (1) «απορριμματοφόρο τύπου πρέσας»], 4 [ένα (1) «διαξονικό φορτηγό με γερανό»], και 5 [δύο (2) «ημιφορτηγά 4Χ4»] της ελεγχόμενης προμήθειας, για την οποία οι ως άνω ανάδοχοι υπήρξαν οι μοναδικοί προσφέροντες, αφού και σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να καθίσταται επαληθεύσιμο το ότι οι τεχνικές προσφορές καλύπτουν στα επιμέρους κριτήρια τις απαιτήσεις που τίθενται από τη διακήρυξη, χωρίς να παρουσιάζουν αποκλίσεις από τα σχετικώς προβλεφθέντα σε αυτή. Μειοψήφησε η Πάρεδρος Φωτεινή Πούλιου, κατά την άποψη της οποίας η έλλειψη λεκτικής διατύπωσης στη βαθμολογία εκάστου κριτηρίου αξιολόγησης, δεν δύναται να πλήξει το κύρος της διαγωνιστικής διαδικασίας για τα ως άνω Τμήματα (1, 4 και 5), αφού αυτή η ίδια η βαθμολόγηση παρίσταται αλυσιτελής. Και τούτο, διότι ελλείψει άλλων διαγωνιζομένων, δεν απαιτείται κατάταξη, την οποία και μόνο υπηρετεί η βαθμολόγηση, ενώ η Επιτροπή διαγωνισμού παρέθεσε επαρκή αιτιολογία περί της αποδοχής των τεχνικών προσφορών των ως άνω οικομικών φορέων, αναφέροντας ότι τα προσφερθέντα από αυτούς είδη «καλύπτουν τις απαιτήσεις» της διακήρυξης (βλ. σκέψη 4.Δ), οι οποίες είναι αυτές που ομαδοποιήθηκαν στα κριτήρια αξιολόγησης των πινάκων βαθμολόγησης. Τέλος, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι η συμβατική αξία στο σχέδιο σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και του αναδόχου οικονομικού φορέα «….» θα πρέπει να διορθωθεί στο (ορθό) ποσό των 209.000,00 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ - αντί του εσφαλμένου ποσού των 365.000,00 ευρώ).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1874/2019
ΕΣ/ΤΜ.6/1874/2019
Προμήθεια οχημάτων, μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου...ζητείται η ανάκληση της 326/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 2 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι: Α. Κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη Πράξη, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 86 παρ. 11 και 13 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 2.3.1 της οικείας διακήρυξης, το πρακτικό Ι της Επιτροπής Διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως, αφού σε αυτό παρατίθενται μόνο πίνακες βαθμολόγησης για κάθε Τμήμα της προμήθειας για το οποίο υποβλήθηκαν προσφορές, ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική διατύπωση της κρίσης της Επιτροπής Διαγωνισμού και αξιολόγηση των προσφορών ανά κριτήριο και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία, τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση ή να γίνεται συγκριτική εκτίμηση αυτών στην περίπτωση του Τμήματος 2, για το οποίο υποβλήθηκαν δύο προσφορές. Για το δε προαναφερθέν Τμήμα 2, στο Πρακτικό Ι κρίθηκε ότι οι δύο υποβληθείσες προσφορές σε ορισμένα, διαφορετικά για καθεμία, κριτήρια αξιολόγησης υπερκαλύπτουν τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, με αποτέλεσμα τη διαφοροποίηση των βαθμολογιών των τεχνικών προσφορών μεταξύ τους, χωρίς να προκύπτει από ποια στοιχεία εκτιμήθηκε ότι οι τεχνικές προσφορές υπερκαλύπτουν τις τεχνικές προδιαγραφές, καθώς και σε τί ακριβώς υπερτερεί η προσφορά που έλαβε την υψηλότερη βαθμολογία έναντι της άλλης, κατά παράβαση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης. Εξάλλου, η αναγκαιότητα λεκτικής αιτιολόγησης δεν αίρεται ούτε όσον αφορά τη βαθμολογία των λοιπών κριτηρίων, η οποία είναι ίση του 100, το οποίο σημαίνει ότι καλύπτονται ακριβώς οι απαιτήσεις της διακήρυξης. Και τούτο διότι η διάταξη του άρθρου 86 παρ. 11 του ν. 4412/2016 προβλέπει ρητώς τη λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής, ως απαραίτητο στοιχείο -πέραν της βαθμολογίας- για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, καθώς μέσω της παράθεσης των στοιχείων, που εκτιμήθηκαν από την Επιτροπή, για τη βαθμολόγηση κάθε κριτηρίου ανάθεσης, τεκμηριώνεται η σχετική κρίση της και καθίσταται εφικτός ο έλεγχος αυτής από το Δικαστήριο..(..)Δεν ανακαλεί την 326/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.6/715/2020
Προμήθεια οχημάτων...επιδιώκεται η ανάκληση της 86/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 3 και 4 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει καταρχάς ότι, όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, εφαρμοστέες στην υπό κρίση υπόθεση είναι οι διατάξεις του άρθρου 3.1.1 της 1305/14.12.2018 διακήρυξης του αρχικού (κηρυχθέντος άγονου εν μέρει) ηλεκτρονικού ανοικτού διαγωνισμού, η οποία διέπει και την υπό έλεγχο διαδικασία διαπραγμάτευσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην 61324/10.10.2019 πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, που συνέταξε η αναθέτουσα αρχή και ήδη αιτών Δήμος, σύμφωνα με τις οποίες η αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών συνιστά απολύτως διακριτό στάδιο από αυτό της προηγούμενης εξέτασης του παραδεκτού της συμμετοχής των διαγωνιζομένων και της αποσφράγισης και αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών τους, η δε μετάβαση στο στάδιο της αποσφράγισης των οικονομικών προσφορών γίνεται μετά την περάτωση του σταδίου του ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής και της τεχνικής αξιολόγησης, μόνο για τις προσφορές που κρίθηκαν αποδεκτές και αξιολογήθηκαν οριστικά. Τις διατάξεις, εξάλλου, αυτές εφάρμοσε ορθώς ο ίδιος ο αιτών κατά τη διενέργεια της επίμαχης διαδικασίας διαπραγμάτευσης μέχρι και την ανακήρυξη των αναδόχων, αφού προέβη σταδιακώς στον έλεγχο των δικαιολογητικών συμμετοχής και την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών και ακολούθως στο άνοιγμα των οικονομικών προσφορών των υποψηφίων και στον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, συντάσσοντας τα σχετικά πρακτικά (Πρακτικό Νο 1/1.11.2019, Πρακτικό Νο 2/3.12.2019 και Πρακτικό Νο 3/11.12.2019), τα οποία εγκρίθηκαν αντιστοίχως από την Οικονομική Επιτροπή (αποφάσεις 475/29.11.2019, 495/3.12.2019 και 524/11.12.2019). Ως εκ τούτου, αβασίμως επικαλείται ο αιτών ότι έλκονται σε εφαρμογή εν προκειμένω οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 33 του ν. 4608/2019. Ακολούθως, όμως, το Τμήμα, ενόψει των περιστάσεων της υπό κρίση υπόθεσης και συγκεκριμένα λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι στο πλαίσιο της διενεργηθείσας διαδικασίας διαπραγμάτευσης υπεβλήθη πράγματι για κάθε Ομάδα οχημάτων (Δ΄, Στ΄ και Η΄) μία (1) και μόνο προσφορά (για την Ομάδα Δ΄ από την εταιρεία «...» και για τις Ομάδες Στ΄ και Η΄ από την εταιρεία «...»), κρίνει ότι η εκ των υστέρων λεκτική αιτιολόγηση της ήδη δοθείσας βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών, που πραγματοποιήθηκε σε συμμόρφωση προς τα κριθέντα με την 18/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της αποσφράγισης των οικονομικών προσφορών των ανωτέρω εταιρειών και της κατακύρωσης σε αυτές των αποτελεσμάτων της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, δεν ασκεί ουσιώδη επιρροή, πολλώ μάλλον δε δεν επιφέρει οποιαδήποτε αλλοίωση επί του αποτελέσματος της διενεργηθείσας διαδικασίας διαπραγμάτευσης ως προς τους αναδειχθέντες αναδόχους. Δεδομένου, δε, επιπλέον, ότι στο εκδοθέν σε ορθή επανάληψη Νο1/1.11.2019 πρακτικό της Επιτροπής Αξιολόγησης Προσφορών, που εγκρίθηκε με την 97/3.2.2020 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου .., εκτίθενται αναλυτικά ανά τμήμα του διαγωνισμού (και συγκεκριμένα ανά Ομάδα ζητούμενων οχημάτων) η κατανομή των κριτηρίων αξιολόγησης, οι συντελεστές, η βαθμολογία κάθε διαγωνιζομένης εταιρείας, καθώς και η αναλυτική λεκτική αιτιολογία της βαθμολογίας κάθε επιμέρους κριτηρίου, η κατά τα ανωτέρω δε ανάλυση τεκμηριώνεται με αναφορά στα συγκεκριμένα στοιχεία των τεχνικών προσφορών, τα οποία αξιολόγησε η Επιτροπή σε σχέση με τα προβλεπόμενα και απαιτούμενα στη διακήρυξη επιμέρους χαρακτηριστικά, με αποτέλεσμα να καθίσταται επαληθεύσιμο ότι αυτές ανταποκρίνονται στις οριζόμενες τεχνικές προδιαγραφές, το Τμήμα κρίνει περαιτέρω ότι η ορθώς καταρχήν διαπιστωθείσα έλλειψη λεκτικής αιτιολόγησης της τεθείσας επί των προσφορών βαθμολογίας έχει θεραπευθεί και δεν συνιστά πλέον ουσιώδη πλημμέλεια κωλύουσα την υπογραφή των οικείων σχεδίων συμβάσεων (Ε.Σ. VI Τμ. 519/2020, 1764/2019).Ανακαλεί την 86/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2064/2021
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ: Σύμβαση προμήθειας μηχανολογικού εξοπλισμού από Δήμο (απορριμματοφόρα, φορτηγά, εκσκαφέας κλπ). Ελλιπής τεκμηρίωση σκοπιμότητας της προμήθειας. Δεν αναφέρεται ο υφιστάμενος μηχανολογικός εξοπλισμός και η παλαιότητα, το εύρος και η λειτουργικότητα αυτού, ώστε να διακριβωθεί η ανάγκη προμήθειας νέων μηχανημάτων. Οι δημοσιευθείσες σε εθνικό επίπεδο πληροφορίες αναφορικά με το κριτήριο οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας διαφέρουν από τις αντίστοιχες που δημοσιεύθηκαν στην ΕΕΕΕ. Έλλειψη λεκτικής αιτιολόγησης της βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών. Ο όρος για οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια παραβιάζει το άρθρο 75 παρ. 3 του ν. 4412/2016.
ΕΣ/ΤΜ.6/596/2019
Προμήθεια συσκευών τομογραφίας και παροχή υπηρεσιών ιατρικής απεικόνισης...ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 58/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (ΙΙ - VΙ) της παρούσας, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: Όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, εφόσον στην προκειμένη περίπτωση το αιτούν Νοσοκομείο ορίσθηκε με την υπ΄αριθμ. ....2017 απόφαση του Υπουργού Υγείας, ως Κεντρική Αρχή Αγορών, για τη διενέργεια της επίμαχης διαγωνιστικής διαδικασίας για τη σύναψη συμφωνίας πλαίσιο για την προμήθεια συσκευών τομογραφίας και την παροχή υπηρεσιών ιατρικής απεικόνισης, για λογαριασμό τόσο του ιδίου όσο και των λοιπών δεκαοκτώ (18) νοσοκομείων, μη νομίμως και δη κατά παράβαση του άρθρου 59 παρ. 4 του ν. 4412/2016, που επιβάλλει την υποχρεωτική υποδιαίρεση των συμβάσεων που αναθέτουν οι Κεντρικές Αρχές Αγορών, δεν υποδιαίρεσε τη σύμβαση (συμφωνία - πλαίσιο) σε τμήματα και όρισε με τη διακήρυξη ότι προσφορές υποβάλλονται υποχρεωτικώς για όλα τα προς προμήθεια είδη συσκευών τομογραφίας, ανά συσκευή τομογραφίας, κατόπιν μάλιστα προσκόμισης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής αλλά και εκπλήρωσης κριτηρίων επιλογής (συνολικού αλλά και ειδικού στο αντικείμενο της συμφωνίας – πλαίσιο κύκλου εργασιών, χρηματοπιστωτικής ικανότητας και τεχνικής ικανότητας) που αφορούν στην αξία του συνόλου των ως άνω ειδών. Εξάλλου η ως άνω εκ του νόμου επιβαλλόμενη υποχρέωση υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα (άρθρο 59 παρ. 1 και 4 του ν. 4412/2016), η οποία, εν προκειμένω, δεν τηρήθηκε και η οποία πρακτικώς θα συνεπαγόταν τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς χωριστά για κάθε επιμέρους τμήμα της προμήθειας ουδόλως υποκαθίσταται από την προβλεφθείσα - στην επίμαχη διακήρυξη - στο πλαίσιο της ανάθεσης και εκτέλεσης της συμφωνίας – πλαίσιο κατανομή της προμήθειας με προσυμφωνημένα ποσοστά σε έως και τέσσερις μειοδότες (άρθρο 39 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4412/2016), η οποία λαμβάνει χώρα στο μεταγενέστερο στάδιο της κατακύρωσης της προμήθειας και δεν σχετίζεται με τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς για τμήμα της σύμβασης και την συνακόλουθη υποχρέωση προσκόμισης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής αλλά και εκπλήρωσης κριτηρίων επιλογής που αφορούν σε τμήμα –και όχι στο σύνολο- της αξίας της σύμβασης. Συνεπώς, οι σχετικοί ισχυρισμοί που προβάλλονται με την υπό κρίση αίτηση και τις υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Περαιτέρω, σε ό,τι αφορά την προβλεφθείσα στην επίμαχη διακήρυξη δυνατότητα κάθε αναθέτουσας αρχής να συνάψει με τους αναδόχους, μετά τη λήξη της πενταετούς διάρκειας της συμφωνίας – πλαίσιο, νέα σύμβαση πλήρους συντήρησης και επισκευής των συσκευών τομογραφίας για ένα (1) ακόμη έτος, με δυνατότητα μονομερούς ανανέωσης αυτής έως και 4 φορές (δηλαδή συνολικής διάρκειας της εν λόγω νέας σύμβασης συντήρησης έως και 5 έτη) το Τμήμα κρίνει ότι αυτή δεν αποτέλεσε, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό σκέψη ΙV, νομίμως αντικείμενο της συμφωνίας πλαίσιο. Και τούτο διότι η αξία της εν λόγω δυνητικώς συναφθησόμενης -μετά τη λήξη της διάρκειας της κύριας συμφωνίας πλαίσιο - σύμβασης συντήρησης ούτε προϋπολογίσθηκε από την αναθέτουσα αρχή, ούτε συμπεριελήφθη στην συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη της συμφωνίας – πλαίσιο, όπως η τελευταία προσδιορίσθηκε στη διακήρυξη που αναρτήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. και στην περίληψη που εστάλη για δημοσίευση στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε κάθε δε περίπτωση η σύναψη μιας τέτοιας σύμβασης οδηγεί και σε υπέρβαση του εκ του νόμου οριοθετημένου επιτρεπτού χρόνου διάρκειας των συμφωνιών – πλαίσιο (άρθρο 39 παρ. 1 του ν. 4412/2016). Ως εκ τούτου και εφόσον η ως άνω δυνατότητα δεν αποτέλεσε νομίμως αντικείμενο της επίμαχης συμφωνίας - πλαίσιο, μη νομίμως σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό σκέψη V, ορίσθηκε ως στοιχείο της οικονομικής προσφοράς αλλά και ως κριτήριο ανάθεσης της συμφωνίας – πλαίσιο και η προσφερόμενη από τους υποψηφίους τιμή για την δυνητικώς συναφθησόμενη, μετά τη λήξη της πενταετίας, σύμβαση συντήρησης και επισκευής. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και οι υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο, διάρκειας πέντε (5) ετών, μεταξύ του αιτούντος νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «...», ως Κεντρικής Αρχής Αγορών (Κ.Α.Α.) και των εταιρειών «... ...», «...» και «...» για την «Προμήθεια συσκευών τομογραφίας και την παροχή υπηρεσιών ιατρικής απεικόνισης».Ανακαλεί την 58/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.