ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΚΑΙ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ: Με τα δεδομένα αυτά δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διαδικασία ανάδειξης αναδόχων για την προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών για τις ανάγκες του Δήμου … και των νομικών του προσώπων και συνεπώς δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμβάσεων, υπό τον όρο ότι στα σχέδια συμβάσεων για την προμήθεια των καυσίμων, (ήτοι μεταξύ αφενός του ... και αφετέρου του Δημάρχου … και του Προέδρου των Δημοτικών Παιδικών Σταθμών) θα συμπληρωθεί ότι η τιμή των καυσίμων θα υπολογίζεται στη διαμορφούμενη, για έκαστο είδος, μέση τιμή της περιοχής του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας (αρ.63 του ν.4257/2014, ΦΕΚ Α΄ 93)..Δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβαλλόμενων για έλεγχο νομιμότητας σχεδίων συμβάσεων, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό.

Προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών:..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι Α) δεν συντρέχουν λόγοι που να κωλύουν την υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο νομιμότητας σχεδίων συμβάσεων που αφορούν στην προμήθεια των λιπαντικών, με την επισήμανση ότι η διάρκεια ισχύος των συμβάσεων άρχεται από της υπογραφής των από τα συμβαλλόμενα μέρη (που έπεται της ολοκληρώσεως του παρόντος ελέγχου του Κλιμακίου- άρθρο 36 παρ.4 του ν.4129/2013) και Β) κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων με αντικείμενο την προμήθεια υγρών καυσίμων για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου ... και των νομικών προσώπων αυτού.

Προμήθεια υγρών καυσίμων...ζητείται η ανάκληση της 160/2012 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Περαιτέρω ο αιτών Δήμος ισχυρίζεται ότι δεν είχε υποχρέωση να εξειδικεύσει τις επιμέρους ποσότητες των προς προμήθεια ειδών διότι στην ηλεκτρονική «φόρμα» (έντυπο) συμπλήρωσης των απαραίτητων πεδίων προκειμένου να συνταχθεί και υποβληθεί περίληψη της διακήρυξης, το «πεδίο» για την συμπλήρωση των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών είναι προαιρετικό και δεν συμπληρώνεται διότι υπάρχουν οι αποκαλούμενες «συντομεύσεις διευθύνσεων» (URL) ολόκληρης της προμήθειας και ο οιοσδήποτε ενδιαφερόμενος να λάβει μέρος στο διαγωνισμό, «πατώντας» επάνω στον αντίστοιχο σύνδεσμο, έχει τη δυνατότητα να ενημερωθεί πλήρως για όλες τις λεπτομέρειες και λοιπές πληροφορίες σχετικά με την προμήθεια, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η ποσότητα των προς προμήθεια ειδών. Όπως, όμως, αναφέρθηκε και στη ΙΙ σκέψη της παρούσας, η ποσότητα των ζητούμενων προϊόντων προβλέπεται ρητά στο Παράρτημα VII A του π.δ. 60/2007 και συνεπώς η αναγραφή της είναι υποχρεωτική για την αναθέτουσα αρχή. Αυτή όμως η νομική πλημμέλεια της επίμαχης διαδικασίας ανάθεσης δεν συνιστά, στην προκειμένη περίπτωση, ουσιώδη πλημμέλεια του διαγωνισμού που προηγήθηκε της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων καθόσον στη σχετική δημοσίευση αναφέρεται ότι η προμήθεια αφορά σε διαφορετικά είδη πετρελαιοειδών και παραπέμπει κατά τα λοιπά στη διακήρυξη όπου ρητά ορίζονται οι ποσότητες κάθε επιμέρους είδους. Τούτο, διότι, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι σύμφωνα με το ισχύον στην ημεδαπή νομικό πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς των πετρελαιοειδών (βλ. άρθρα 4 και 7 ν. 3054/2002) και της φύσης των πετρελαιοειδών και των καλυπτόμενων με την προμήθεια αυτών αναγκών, η δυνατότητα συμμετοχής στο διαγωνισμό περιορίζεται εκ των πραγμάτων σε ιδιοκτήτες υφιστάμενων πρατηρίων πλησίον της έδρας της αναθέτουσας αρχής, ανεξαρτήτως βέβαια της νομικής μορφής και της εθνικότητάς τους. Περαιτέρω, η παράλειψη αναγραφής των επιμέρους ποσοτήτων των προς προμήθεια καυσίμων στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι δρα βλαπτικά στην ανάπτυξη ανταγωνισμού, λαμβανομένου υπόψη μάλιστα του γεγονότος ότι τηρήθηκαν πλήρως οι εθνικές διατυπώσεις δημοσιότητας, μέσω των οποίων κατά τεκμήριο λαμβάνουν γνώση οι εντός της χώρας δραστηριοποιούμενοι προμηθευτές, δεδομένου ότι κατά τα γνωστά στο Δικαστήριο στους διενεργούμενους από τους Δήμους διαγωνισμούς προμήθειας καυσίμων αναπτύσσεται περιορισμένος ανταγωνισμός ή οι διαγωνισμοί αυτοί κηρύσσονται άγονοι λόγω μη προσέλευσης ενδιαφερόμενων προμηθευτών (βλ. ενδεικτ. VI Τμ. 2654/2012, 805/2012, 408/2012, 3201/2011, 2263/2011, 1783/2011, 1646/2011). Τέλος ενόψει των παραπάνω, κατά τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης δεν υπήρξε ουσιώδης τροποποίηση των αρχικών όρων του διαγωνισμού, αφού η προμήθεια του πετρελαίου θέρμανσης περιλαμβανόταν και στον αρχικό διαγωνισμό και είχε δημοσιευτεί νομίμως, η δε παράλειψη εκ νέου αναγραφής των κατ΄ είδος ζητούμενων ποσοτήτων καυσίμων στην περίληψη της προκήρυξης που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δε συνιστά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά αμέσως ανωτέρω, ουσιώδη νομική πλημμέλεια που να καθιστά μη νόμιμη τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων...να ανακληθεί η 160/2012 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου

Προμήθεια τροφίμων.Με αυτά τα δεδομένα, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως ανατέθηκε η ανωτέρω προμήθεια με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία που τίθενται από τις διατάξεις του άρθρου 25 του πδ 60/2007, στο πεδίο εφαρμογής των οποίων εμπίπτει η επίμαχη σύμβαση, ενόψει του ότι η δαπάνη για την προμήθεια τροφίμων κατά το προηγούμενο αυτής 12μηνο υπερβαίνει το όριο των 207.000,00 ευρώ (..), ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, συναρτώμενων με έκτακτα γεγονότα μη οφειλόμενα σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων,...Περαιτέρω, η επίμαχη δαπάνη δεν είναι δυνατό να νομιμοποιηθεί κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, αφού στο πεδίο εφαρμογής της υπάγονται μόνο δαπάνες από προμήθειες ιατροτεχνολογικών προϊόντων...Κατόπιν τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Δεν ανακλήθηκε με την ΕλΣυνΤμ.4/44/2017

Προμήθεια του συνόλου των καυσίμων κίνησης, θέρμανσης και λιπαντικών του Δήμου Σαρωνικού και των νομικών προσώπων αυτού για 3 έτη.(...)Κατ’ ακολουθίαν δε των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) Δεν κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων συμβάσεων μεταξύ i. του Δήμου Σαρωνικού και του …κατά το μέρος που αυτή αφορά στην προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (καυσίμων) των Ομάδων Α και Β, ii. του …και του …για την προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (καυσίμων) των Ομάδων Α και Β, iii. της …και του …κατά το μέρος που αυτή αφορά στην προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (καυσίμων) των Ομάδων Α και Β, iv. της ως άνω Ενιαίας Σχολικής Επιτροπής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και του …για την προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (καυσίμων) της Ομάδας Α και v. της ως άνω Ενιαίας Σχολικής Επιτροπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και του …για την προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (καυσίμων) της Ομάδας Α. β) Κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων συμβάσεων μεταξύ i. του Δήμου Σαρωνικού και του …κατά το μέρος που αυτή αφορά στην προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (λιπαντικών και άλλων υγρών) της Ομάδας Γ και ii. της …και του …κατά το μέρος που αυτή αφορά στην προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (λιπαντικών και άλλων υγρών) της Ομάδας Γ, εξαιτίας της συνδρομής των υπό σκέψεις 11 και 12 διαπιστωθεισών ουσιωδών νομικών πλημμέλειών της διαδικασίας ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας ειδικώς κατά το μέρος που αφορά στα είδη αυτά (της Ομάδας Γ).

Προμήθεια νευροχειρουργικού υλικού.(..)Με τα δεδομένα αυτά και όσα ήδη εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας, η επίμαχη προμήθεια του ως άνω είδους «Υποκατάστατο μήνιγγας (μήτρα ανάπλασης) από βόειο κολλαγόνο, διαστάσεων 5Χ5 (± 20%), για χρήση σε επεμβάσεις κρανίου και σπονδυλικής στήλης» από τη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεν είναι νόμιμη. Και τούτο διότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία, που τίθενται από τις διατάξεις του άρθρου 25 του π.δ. 60/2007, στο πεδίο εφαρμογής των οποίων εμπίπτει η επίμαχη σύμβαση, ενόψει του ότι η ετήσια δαπάνη για την προμήθεια νευροχειρουργικού υλικού - στην έννοια του οποίου εντάσσεται και το προαναφερόμενο προμηθευθέν είδος- υπερβαίνει το όριο των 207.000,00 ευρώ (..). Σε κάθε περίπτωση, όμως, το Νοσοκομείο δεν απέδειξε ότι το ίδιο δεν βαρύνεται με καμίας μορφής υπαιτιότητα για τη μη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την προμήθεια των επίμαχων ειδών, καθώς δεν προκύπτει ότι όχλησε τους αρμόδιους φορείς σχετικά με την καθυστέρηση υλοποιήσεως των Π.Π.Υ.Φ.Υ. των ετών 2011, 2012 και 2013, ενώ επίσης δεν προκύπτει ότι αιτήθηκε την κατ’ εξαίρεση εξουσιοδότησή του να διενεργήσει δημόσιο ανοικτό διαγωνισμό για την κάλυψη των αναγκών του (βλ. άρ. 6 παρ. 7 του ν. 3580/2007), (..)Ομοίως απορριπτέος ως αβάσιμος είναι και ο ισχυρισμός του Νοσοκομείου περί εφαρμογής στην προκειμένη περίπτωση της νομιμοποιητικής διάταξης του άρθρου 73 παρ. 2 του ν. 4368/2016 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 62 του ν. 4486/2017 (Α΄ 115), προεχόντως διότι η επικαλούμενη διάταξη αφορά τη νομιμοποίηση δαπανών, τις οποίες έχουν διενεργήσει οι Δ.Υ.Πε. και όχι τα ίδια τα Νοσοκομεία, περίπτωση που συντρέχει εν προκειμένω (βλ. Ελ.Συν. Κ.Π.Ε.Δ. στο ΙV Tμ. 146/2016)...Συνακόλουθα, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας απόφασης, το Τμήμα κρίνει ότι δεν τηρήθηκαν οι διατυπώσεις δημοσιότητας κατά τη διαδικασία του επαναληπτικού διαγωνισμού που αφορούσε στο σκέλος της προμήθειας καυσίμων κίνησης – θέρμανσης, ο οποίος συνιστά νέο και αυτοτελή διαγωνισμό. Σε κάθε περίπτωση, η ανωτέρω έλλειψη δεν καλύπτεται από την σχετική πρόβλεψη για επαναληπτικό διαγωνισμό στη διακήρυξη του αρχικού διαγωνισμού, καθόσον αυτή έτυχε μεν της τήρησης όλων των νομίμων διατυπώσεων δημοσιότητας, πλην όμως στην αποσταλείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περίληψη, δεν περιλαμβάνονταν πρόβλεψη για επαναληπτικό διαγωνισμό, απορριπτομένων εντεύθεν ως αβασίμων των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων με την κρινόμενη αίτηση ισχυρισμών..(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και δοθέντος ότι οι προεκτεθείσες πλημμέλειες του διενεργηθέντος διαγωνισμού αφορούν στο σκέλος της προμήθειας καυσίμων, όχι δε και στο αντίστοιχο της προμήθειας λιπαντικών, θα πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή η αίτηση ανάκλησης και να ανακληθεί προς τούτο μερικώς η προσβαλλόμενη πράξη κατά το κεφάλαιο αυτής που κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια λιπαντικών μεταξύ του Δήμου και της εταιρείας με  την  επωνυμία  «…», υπό τη ρητή επιφύλαξη της προηγούμενης απάλειψης από το κείμενο του όρου 11 που διαλαμβάνει τη δυνατότητα επαύξησης της συμβατικής αξίας των υλικών με ανάλογη αύξηση της ποσότητας κατά 20%, απορριφθεί δε (η αίτηση ανάκλησης) κατά το μέρος εκείνο που αφορά στο κεφάλαιο της προσβαλλόμενης πράξης ως προς το σκέλος της προμήθειας καυσίμων κίνησης-θέρμανσης...Ανακαλεί εν μέρει την 19/2011 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Προμήθεια μονάδας αφαλάτωσης...Επειδή, από τα ανωτέρω δεδομένα, ιδίως δε από i) το είδος της επιχειρηματικής δραστηριότητας της αιτούσης, ii) το ότι η εταιρεία αυτή εγνώριζε, όπως αναφέρει και στην κρινόμενη αίτησή της, ότι ο Δήμος … είχε χρηματοδοτηθεί για την προμήθεια μονάδος αφαλάτωσης, iii) μάλιστα δε σε βάρος των πιστώσεων του έτους 2007 του σχετικού προγράμματος εκτέλεσης εργασιών από τον ΟΤΑ Περιφερείας … και iv) από το εύλογο ενδιαφέρον της αιτούσης για την υλοποίηση του προγράμματος αυτού, τεκμαίρεται ότι η αιτούσα εταιρεία εγνώριζε το περιεχόμενο των πράξεων, κατά των οποίων εστράφη η από 1.9.2008 προσφυγή της, σε χρόνο προγενέστερο του πενθημέρου, που προηγήθηκε της ασκήσεώς της. Επομένως, η προσφυγή αυτή ήταν εκπρόθεσμη και, κατ’ ακολουθίαν, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη και να γίνει δεκτή η ασκηθείσα παρέμβαση.

Προμήθεια υγρών καυσίμων..ζητείται η ανάκληση της 71/2011 Πράξεως του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας απόφασης, το Τμήμα κρίνει ότι η έλλειψη καθορισμού με τη σχετική διακήρυξη των αιτουμένων ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών ανά κατηγορία, καθιστά τη διακήρυξη ασαφή και ως εκ τούτου μη νόμιμη, γεγονός που καθιστά μη νόμιμη τη διενέργεια του διαγωνισμού, όπως ορθώς έγινε δεκτό και από το Στ΄ Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη πράξη του. Η ουσιώδης δε αυτή πλημμέλεια δεν είναι δυνατόν να θεραπευθεί με μόνη την αναγραφή στο προσκομιζόμενο ενώπιον του Τμήματος τροποποιηθέν σχέδιο συμβάσεως των αντιστοίχων ποσοτήτων ανά κατηγορία. Περαιτέρω, ο καθορισμός στη διακήρυξη ως κριτηρίου κατακύρωσης αυτού του χαμηλότερου ποσοστού έκπτωσης επί της μέσης λιανικής τιμής των υγρών καυσίμων, κατά παράβαση των οριζομένων στο άρθρο 41 παρ. 4 του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., συνιστά κατά την κρίση του Τμήματος ουσιώδη πλημμέλεια, αφού συνεπάγεται την μετατροπή της διαδικασίας προμήθειας υγρών καυσίμων από μειοδοτική, όπως ρητώς ορίζεται στην προπαρατεθείσα διάταξη σε πλειοδοτική, γεγονός που τυχόν οδήγησε στην προκειμένη περίπτωση στην επίτευξη προσφοράς με σχεδόν μηδενικό ποσοστό έκπτωσης (0,001%) και στην εκ του λόγου αυτού αγορά των προς προμήθεια ειδών στην υψηλότερη και όχι στη χαμηλότερη τιμή, με συνέπεια να πλήττεται εκ του λόγου αυτού το οικονομικό συμφέρον του Δήμου και κατ’ επέκταση το δημόσιο συμφέρον.(...)Όμως, παρά την κατά παραδοχή του σχετικού λόγου ανακλήσεως μη συνδρομή πλέον των υπό στοιχεία δ και ε πλημμελειών που εντοπίστηκαν από το Στ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, μόνη η συνδρομή των προαναφερθεισών ουσιωδών πλημμελειών της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας και της επακολουθήσασας αυτής διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης καθιστά μη νόμιμη την προσφυγή στη εξαιρετική αυτή διαδικασία και κωλύει την υπογραφή της συμβάσεως μεταξύ του Δήμου ... και της .... με τα προαναφερόμενο αντικείμενο. Κατ΄ ακολουθία των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η εξεταζόμενη αίτηση ανακλήσεως πρέπει να απορριφθεί.Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση ανακλήσεως.

Προμήθεια καυσίμων.(...) Με τα δεδομένα αυτά, δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ανωτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας, ενόψει δε του ότι, με το 36363/30.6.2015 έγγραφο του Αντιδημάρχου ....... βεβαιώνεται ότι δεν εκκρεμούν ένδικα βοηθήματα κατά του κατακυρωτικού αποτελέσματος του διαγωνισμού, κατά το μέρος που αφορά στην προμήθεια λιπαντικών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια λιπαντικών