ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Για να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των οικείων σχεδίων συμβάσεων, με αντικείμενο τη μεταφορά μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Νομού … για το σχολικό έτος 2010-2011(....)δεν είναι νόμιμη η διαδικασία της απευθείας ανάθεσης κατόπιν διαπραγματεύσεων και η κατακύρωση των δρομολογίων των Παραρτημάτων Α΄ και Β΄, διότι αποκλείσθηκε από τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης ενώ παρατηρείται σημαντική υπέρβαση του ύψους της μέγιστης ημερήσιας αποζημίωσης (128,5% για το Παράρτημα Α΄ και 32,5% για το Παράρτημα Β΄), χωρίς μάλιστα αυτή να αιτιολογείται επαρκώς, με αποτέλεσμα να κωλύεται η υπογραφή των σχετικών σχεδίων συμβάσεων. Αντιθέτως, είναι νόμιμη η κατακύρωση των δρομολογίων των Παραρτημάτων Γ΄ και Δ΄ και, επομένως, δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο νομιμότητας σχεδίων συμβάσεων.Κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων, με αντικείμενο τη μεταφορά μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Νομού … για το σχολικό έτος 2010-2011 όσον αφορά τα δρομολόγια που αναφέρονται στα Παραρτήματα Α΄ και Β΄.Δεν κωλύεται υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων για τα δρομολόγια που αναφέρονται στα Παραρτήματα Γ΄ και Δ΄, κατά τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό της παρούσας.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/2845/2010.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:ζητείται η ανάκληση της 369/2007 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή των 46 σχεδίων συμβάσεων με αντικείμενο τη μίσθωση κατάλληλων μεταφορικών μέσων για τη μεταφορά των μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Νομού … για το σχολικό έτος 2007 – 2008, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.600.000 ευρώ.(....)Δεδομένου δε ότι ακόμα και μετά την έκδοση της 274/2007 αναβλητικής Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου δεν κατέστη δυνατόν να προσδιοριστεί με ακρίβεια το συνολικό συμβατικό τίμημα, ούτε να διευκρινιστεί  ο υπολογισμός του ύψους της προϋπολογισθείσας δαπάνης, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί, όπως  ορθά έκρινε το  Κλιμάκιο, ενώ ο ισχυρισμός της αιτούσας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ότι η υπέρβαση της μέγιστης προβλεπόμενης από την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση ... αποζημίωσης είναι επιτρεπτή για τις ομάδες και τα δρομολόγια, για τα οποία ο διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος, ανεξάρτητα από τη νομιμότητά του, προβάλλεται εν προκειμένω αλυσιτελώς.Αποφαίνεται ότι δεν πρέπει να ανακληθεί η 369/2007 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τους στο σκεπτικό της παρούσας αναφερόμενους λόγους.

Παροχή υπηρεσιών: Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης για την εκτέλεση από την .. της υπηρεσίας μεταφοράς μαθητών στα δρομολόγια που καθορίζονται στα τμήματα Α και Β και στα δρομολόγια Γ144, Γ158, Γ159, Γ160, Γ202, Γ203 και Γ204 της διακήρυξης

Μεταφορά μαθητών:Με τα δεδομένα αυτά, όσον αφορά την πρώτη πλημμέλεια που διαπίστωσε το Κλιμάκιο, το Τμήμα κρίνει ότι οι τιθέμενοι από τις διατάξεις της ως άνω Κ.Υ.Α στόχοι και προϋποθέσεις, όπως εκτέθηκαν στη σκέψη 5, για την κατάστρωση των δρομολογίων και την επιλογή του τύπου του μεταφορικού μέσου, τηρήθηκαν στο μέτρο του δυνατού, λαμβανομένου ιδίως υπόψη ότι: α) στα δρομολόγια του Πίνακα Α με α/α 49 και του Πίνακα Β με α/α 4, 8, 9, 39 ο αριθμός των μεταφερόμενων μαθητών ήταν οριακός, καθόσον η χρήση του μεγάλου λεωφορείου στις υπεραστικές γραμμές προβλέπεται για τη μεταφορά άνω των 20 μαθητών και εν προκειμένω οι μεταφερόμενοι μαθητές ήταν από 18 έως 20, σε συνδυασμό με το γεγονός, ότι όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η διαθεσιμότητα των μικρών λεωφορείων στην περιφέρεια του Ν. ... είναι μηδενική και β) όπως προκύπτει από τον προσκομιζόμενο πίνακα, το κόστος των δρομολογίων του Πίνακα Α με α/α 19 και 34 θα ήταν, ενόψει των περιορισμένων θέσεων των διαθέσιμων ταξί (έως 4 θέσεις), μεγαλύτερο εάν είχε επιλεγεί το ΕΔΧ ταξί, καθόσον θα απαιτούνταν η εκτέλεση περισσότερων δρομολογίων.(..)Περαιτέρω, ως προς τη δεύτερη καταλογιζόμενη πλημμέλεια, ήτοι το γεγονός ότι τα δρομολόγια τα οποία αφορούν αποκλειστικά σε μεταφορικό έργο ΣΜΕΑ, ΕΠΑΛ και Μουσικών Σχολείων δεν προκηρύχθηκαν ανά δρομολόγιο μονής ή διπλής διαδρομής, επισημαίνεται ότι, όπως έγινε δεκτό και με την προσβαλλόμενη πράξη, το μεταφορικό κόστος των σχολείων ειδικών σκοπών, τα οποία είναι μοναδικά σε κάθε Νομό, είναι υψηλότερο από το αντίστοιχο των λοιπών σχολικών μονάδων, που καλύπτουν μικρότερες γεωγραφικές περιοχές. Για το λόγο αυτό, ενόψει της αρχής της οικονομικότητας, καθώς και της ανάγκης να μην κηρυχθούν άγονα τα εν λόγω δρομολόγια, βασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση ότι κρίθηκε σκόπιμο με τη διακήρυξη να ενταχθούν τα εν λόγω δρομολόγια σε γενικότερη ομάδα δρομολογίων με το σκεπτικό ότι ο αναδειχθείς ανάδοχος, αναλαμβάνοντας το σύνολο των δρομολογίων, θα εκτελέσει όχι μόνο τα κερδοφόρα, αλλά και τα ζημιογόνα δρομολόγια των πινάκων αυτών, που αν τα αναλάμβανε άλλος ανάδοχος, θα απαιτούσε υψηλότερη τιμή, ζημιώνοντας τελικά την αναθέτουσα αρχή...Κατ’ ακολουθίαν αυτών που προηγουμένως κρίθηκαν , πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση αναθεώρησης,να αναθεωρηθεί η 1535/2015 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, να ανακληθεί στη συνέχεια, κατά παραδοχή της σχετικής αίτησης ανάκλησης του ήδη αιτούντος , η 286/2014 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου,

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με την αίτηση αυτή ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 279/2010 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου, κατά το μέρος αυτής που κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με αντισυμβαλλόμενη την αιτούσα, για την εκτέλεση των δρομολογίων του Πίνακα 7 της διακήρυξης, η οποία αφορά στην ανάδειξη αναδόχου για τη μεταφορά μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Νομού .... από τον τόπο κατοικίας τους στα σχολεία φοίτησής τους και αντίστροφα, για το σχολικό έτος 2010-2011.(....)Επιπλέον, ο ισχυρισμός της αναφορικά με τη διαδικασία έκδοσης του Ειδικού Μαθητικού Δελτίου απαραδέκτως προβάλλεται, καθόσον η αυτοτελής διαδικασία της έκδοσης των Ειδικών Μαθητικών Δελτίων δεν ήχθη ενώπιον του Κλιμακίου κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης, ώστε να περιλαμβάνει αυτή κρίση που να μπορεί να προσβληθεί με την αντίστοιχη αιτίαση. Εξάλλου, η αιτούσα δεν αμφισβητεί την κρίση του Κλιμακίου ως προς τον όρο με τον οποίο παρέχεται η δυνατότητα αύξησης των τιμών της προσφοράς των συμμετεχόντων λόγω της αναπροσαρμογής των κομίστρων ύστερα από απόφαση του Υπουργού Μεταφορών, ο οποίος (όρος) κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι μη νομίμως προβλέφθηκε στη διακήρυξη και περιλαμβάνεται στα υποβληθέντα σχέδια σύμβασης, με την αιτιολογία ότι τυχόν αναπροσαρμογή των κομίστρων δύναται να επηρεάσει το ύψος του συμβατικού τιμήματος των ελεγχόμενων συμβάσεων το οποίο οριστικοποιήθηκε με τις κατακυρωτικές αποφάσεις της Νομαρχιακής Επιτροπής.Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης. 

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:. Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η αναθέτουσα αρχή προέβη με επιμέλεια σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες, προκειμένου να συνταχθούν εγκαίρως τα τεύχη και να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός που αφορά τη μίσθωση κατάλληλων μεταφορικών μέσων για τη μεταφορά των μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του νομού ..... και ..... για το σχολικό έτος 2008-2009, και να διασφαλισθεί, με τον τρόπο αυτό, η μεταφορά των μαθητών προς τα σχολεία που φοιτούν. Πλην όμως, δεδομένης της άμεσης ανάγκης μεταφοράς μαθητών σε συνδυασμό με το μεγάλο χρονικό διάστημα που, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, θα απαιτηθεί για την ολοκλήρωση της ως άνω διαγωνιστικής διαδικασίας και λόγω της ανάγκης μεταφοράς μαθητών που προέκυψε μετά την προκήρυξη του διαγωνισμού, αποδεικνύεται ο κατεπείγων χαρακτήρας της ανάγκης για την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών, οφειλόμενη σε γεγονότα που δεν μπορούσε να προβλέψει η αναθέτουσα αρχή και για τα οποία δεν φέρει αυτή ευθύνη. Επομένως, νομίμως η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση ..... και ..... προχώρησε στην απ’ ευθείας ανάθεση των υπηρεσιών αυτών

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:Εξαιτίας δε των προαναφερόμενων πλημμελειών το Κλιμάκιο έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης, μεταξύ της αιτούσας και της ανακηρυχθείσας αναδόχου εταιρείας «……...», που αφορά τη μεταφορά μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού ......, κατά το διδακτικό έτος 2008-2009. Η σύμβαση, όμως, αυτή (στη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου για την εκτέλεση της οποίας εντοπίστηκαν από το Ζ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου οι προαναφερόμενες ουσιώδεις πλημμέλειες) που σε κάθε περίπτωση έχει ήδη καταρτιστεί με την από 15-9-2008 ανακοίνωση της κατακυρωτικής απόφασης από την αναθέτουσα αρχή στην ως άνω ανάδοχο εταιρεία, καλύπτεται από τις νομιμοποιητικές διατάξεις του άρθρου 43 του ν.3731/2008. Συνεπώς, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 277/2008 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά τα προεκτεθέντα, και να υπογραφεί η ελεγχόμενη σύμβαση.

Ανάθεση υπηρεσιών μεταφοράς μαθητών:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ - ΙΙΙ της παρούσας, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση, εσφαλμένως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη ότι δεν είναι νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού, ως προς τα δρομολόγια υπ΄αριθμ. 363 και 400, στους προαναφερόμενους μειοδότες ... ... και ..., αντιστοίχως. Και τούτο διότι, όπως προεκτέθηκε, στις διατάξεις της οικείας διακήρυξης προβλέπεται ρητώς η δυνατότητα των υποψηφίων να διαθέτουν τα απαιτούμενα για την εκτέλεση του έργου της μεταφοράς οχήματα, βάσει σύμβασης μίσθωσης ή παραχώρησης της χρήσης τους, υπό την προϋπόθεση ότι θα προσκομισθεί ως δικαιολογητικό κατακύρωσης, το οικείο ιδιωτικό συμφωνητικό μίσθωσης ή παραχώρησης της χρήσης αυτού. Η προϋπόθεση δε αυτή, πληρούται εν προκειμένω, καθώς ως προς τα επίμαχα 363 και 400 δρομολόγια προσκομίσθηκαν από τους ως άνω μειοδότες τα από 3.10.2018 και 4.10.2018 ιδιωτικά συμφωνητικά, αντιστοίχως, από τα οποία πράγματι προκύπτει η παραχώρηση σε αυτούς της χρήσης των οχημάτων που θα χρησιμοποιηθούν για την εκτέλεση των δρομολογίων. Το γεγονός, εξάλλου, ότι για τα ως άνω δρομολόγια δηλώθηκαν επιπλέον, ως οδηγοί, εκτός των ιδίων των μειοδοτών και οι ιδιοκτήτες των οχημάτων που παραχώρησαν τη χρήση τους στους πρώτους, για την εκτέλεση των ελεγχόμενων συμβάσεων, δεν έρχεται σε αντίθεση με τους όρους της διακήρυξης, η οποία επίσης ρητώς επιτρέπει την εκτέλεση του έργου της μεταφοράς μέσω απασχόλησης τρίτων προσώπων – οδηγών, που διαθέτουν την ειδική άδεια οδηγού οι οποίοι δεν αποκλείεται να ταυτίζονται με το πρόσωπο του ιδιοκτήτη του εκμισθούμενου ή παραχωρούμενου οχήματος, ούτε σε κάθε περίπτωση συνεπάγεται την από τους ως άνω δύο αναδόχους μεταβίβαση ή εκχώρηση στους ιδιοκτήτες των οχημάτων της απορρέουσας εκ των συμβάσεων αυτών έννομης σχέσης.

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η απευθείας ανάθεση, κατόπιν διαπραγμάτευσης, του μεταφορικού έργου για τα επίδικα δρομολόγια, έναντι συμφωνηθέντος ανταλλάγματος που υπερβαίνει σε ποσοστό 71,99% την αντίστοιχη προϋπολογισθείσα δαπάνη, η οποία εγκρίθηκε από την αναθέτουσα αρχή χωρίς ειδική προς τούτο αιτιολογία, συνιστά ανεπίτρεπτη ουσιώδη τροποποίηση των όρων της αρχικής διακήρυξης, καθισταμένης ούτως πλημμελούς της οικείας διαδικασίας, όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του. Ωστόσο, η εν λόγω σύμβαση, η οποία καταρτίσθηκε, βάσει των ανωτέρω, με την ανακοίνωση της σχετικής περί απευθείας ανάθεσης απόφασης της αρμόδιας Νομαρχιακής Επιτροπής στους επιλεγέντες αναδόχους, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του προμνησθέντος άρθρου 43 του ν. 3731/2008, ως εκ τούτου, καλύπτεται, σε κάθε περίπτωση, από τις νομιμοποιητικές διατάξεις του. Συνεπώς, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη με αυτήν 314/2008 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, δεδομένου ότι δεν συντρέχει άλλος νόμιμος λόγος κωλύων την υπογραφή, να υπογραφούν οι οικείες συμβάσεις...Ανακαλεί την 314/2008 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ζητείται η ανάκληση της 286 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη δεύτερη σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι: Α. Η διαδικασία του διαγωνισμού είναι μη νόμιμη, εφόσον δεν διαπιστώθηκε, πριν από τη δημοπράτηση των δρομολογίων, κατά παράβαση του άρθρου 1 παρ. 8 της προαναφερθείσας IB/6071/26.08.1998 Κ.Υ.Α., με αιτιολογημένη απόφαση του Νομάρχη ....., η αντικειμενική αδυναμία μεταφοράς των μαθητών με ιδιόκτητα μεταφορικά μέσα των οικείων δήμων ή με την τακτική συγκοινωνία. Η έλλειψη αυτή συνιστά παράβαση ουσιώδους τύπου, που έχει ταχθεί για τη διενέργεια της υπό κρίση διαδικασίας ανάθεσης, όπως ορθώς το Κλιμάκιο αποφάνθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη του. Περαιτέρω, είναι απορριπτέος ο ισχυρισμός της αιτούσας ότι με την 4651/26.8.2010 απόφαση του Νομάρχη ....., η οποία προσκομίσθηκε ενώπιον του Ζ΄ Κλιμακίου σε εκτέλεση της 254/2010 αναβλητικής πράξης αυτού, καλύπτεται η απαίτηση της διάταξης του άρθρου 1 της IB/6071/26.08.1998 Κ.Υ.Α., καθόσον η παράλειψη της έγκαιρης έκδοσης της εν λόγω απόφασης δεν αναπληρώνεται από την μεταγενέστερη έκδοση αυτής, αφού αυτή εκδόθηκε μετά την κατάρτιση της οικείας διακήρυξης, την έγκριση των όρων της και την τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας..(..)Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.