Υπηρεσίες καθαριότητας κτιριακών εγκαταστάσεων...Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι: Από τις κατατεθείσες υπεύθυνες δηλώσεις των δύο ως άνω εταιρειών προκύπτει σαφώς ότι η εταιρία …. ήταν υπεργολάβος, αναλαμβάνοντας το σαφώς καθορισμένο τμήμα του έργου, που αφορά στη διάθεση του προσωπικού καθαρισμού, εκτός του προσωπικού εποπτείας και διαχείρισης του έργου και κατά κανένα τρόπο δεν επρόκειτο για επίκληση δάνειας εμπειρίας εκ μέρους της ... (πρβλ. VΙ Τμ. 527/2012). Επιπλέον, οι ως άνω υπεύθυνες δηλώσεις των δύο εταιριών δεν αντιτίθενται στο άρθρο 5 παρ. 2 της διακήρυξης, το οποίο απαιτεί μόνο τον καθορισμό του τμήματος του έργου που θα εκτελεστεί από τον υπεργολάβο χωρίς κανένα περαιτέρω περιορισμό, η διάθεση δε του προσωπικού καθαριότητας συνιστά τμήμα του έργου και όχι ουσιώδες μέρος αυτού, καθόσον τόσο το προσωπικό εποπτείας όσο και το προσωπικό διαχείρισης που θα έχουν τη διεύθυνση εκτέλεσης του έργου και θα καθορίζουν τον τρόπο εκτέλεσής του και την ποιότητα παροχής των ανατιθέμενων υπηρεσιών παραμένουν στην ανάδοχο. Περαιτέρω, η απόσυρση της υπεύθυνης δήλωσης της υποψήφιας αναδόχου ως προς τη χρησιμοποίηση υπεργολάβου κατά την εκτέλεση της σύμβασης δεν αποτελεί ουσιώδη τροποποίηση της αρχικής προσφοράς της ή τροποποίησή της με σκοπό να αρθούν ατέλειες που την καθιστούσαν απαράδεκτη και ως εκ τούτου δεν συνιστά μη επιτρεπτή αντιπροσφορά. Ειδικότερα αφενός μεν και μετά την απόσυρση της δήλωσης αυτής η ανάδοχος εξακολουθεί να προσφέρει τις ίδιες ακριβώς υπηρεσίες που προσφέρθηκε εξαρχής να παρέχει αλλά με προσωπικό που ανήκει εξ ολοκλήρου στην ίδια και όχι με προσωπικό που διευθύνεται μόνο και διαχειρίζεται από την ίδια και αφετέρου η προσφορά της ήταν εξαρχής κανονική και σύμφωνη με τη διακήρυξη, όπως εκτέθηκε και επομένως καλώς έγινε αποδεκτή από την Επιτροπή του Διαγωνισμού.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον υφίσταται έστω και ένας βάσιμος λόγος μη νομιμότητας της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών, η προσβαλλόμενη πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί και η κρινόμενη αίτηση, καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, πρέπει να απορριφθούν.Δεν ανακαλεί την 246/2013 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού

Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού καθαριότητας, δύο απορριμματοφόρων οχημάτων και ενός σαρώθρου οδοκαθαρισμού μέσω χρηματοδοτικής μίσθωσης..:ζητείται η ανάκληση της 58/2016 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου. Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι ο επίμαχος όρος είναι αντίθετος με την Οδηγία 2007/46/ΕΚ (οδηγία πλαίσιο) με την οποία θεσπίστηκε εναρμονισμένο πλαίσιο για την έγκριση των μηχανοκίνητων οχημάτων και των ρυμουλκουμένων και των συστημάτων, κατασκευαστικών στοιχείων και χωριστών τεχνικών μονάδων που προορίζονται για τα οχήματα αυτά. Το σύστημα έγκρισης τύπου γενικά βασίζεται στις αρχές της έγκρισης από τρίτους (διαπιστευμένο ανεξάρτητο φορέα από κάθε χώρα της ΕΕ) και της αμοιβαίας αναγνώρισης (σύμφωνα με την οποία οι χώρες της ΕΕ αναγνωρίζουν τα πιστοποιητικά έγκρισης τύπου που εκδίδονται από αρχές άλλων χωρών αυτής). Αβασίμως, δε, προβάλλεται με τις αιτήσεις ανάκλησης ότι, εν προκειμένω, δεν απαιτείται έγκριση ΕΚ τύπου, αλλά «μεμονωμένη έγκριση», καθόσον, σύμφωνα με την ως άνω οδηγία και το άρθρο 2 της 29949/1841/2009 Κοινής Υπουργικής Απόφασης στο πεδίο εφαρμογής της υπάγεται και η μεμονωμένη έγκριση των οχημάτων. Επομένως στους διαγωνιζόμενους έπρεπε να παρέχεται η δυνατότητα να προσκομίσουν την ως άνω έγκριση και όχι «μεμονωμένη έγκριση» ελληνικού τύπου, όπως αβασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση. Οι ως άνω πλημμέλειες κρίνονται ουσιώδεις, λαμβανομένου υπόψη ότι στον ελεγχόμενο διαγωνισμό συμμετείχε μόνο ένας οικονομικός φορέας και συνεπώς εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι η ένταξη των ως άνω μη νόμιμων όρων στη σχετική διακήρυξη λειτούργησε αποτρεπτικά στη συμμετοχή περισσότερων υποψηφίων στο διαγωνισμό, με συνέπεια τον περιορισμό του ανταγωνισμού(...)το Τμήμα κρίνει ότι, ενόψει των ως άνω ουσιωδών νομικών πλημμελειών, οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις ανάκλησης της ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία «....» και του Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την επωνυμία «…» πρέπει απορριφθούν και η προσβαλλόμενη 58/2016 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου δεν πρέπει να ανακληθεί

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕ.ΣΥΝΘ./1977/2016

Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας των χώρων  του Νοσοκομείου. ...ζητείται η αναθεώρηση της υπ΄ αριθμ. 3369/2011 απόφασης του VI  Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, (...) Με τις παραδοχές αυτές, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενη (υπό ΙΙ) σκέψη, το Τμήμα μείζονος – επταμελούς σύνθεσης άγεται στην κρίση, κατά πλειοψηφία, ότι εσφαλμένως τα περιλαμβανόμενα στη συγκεκριμένη διακήρυξη κριτήρια υπελήφθησαν τόσο από το δικάσαν Τμήμα (VI) όσο και από το Κλιμάκιο (Z΄) ως κριτήρια ανάθεσης κατά την έννοια του άρθρου 51 του π.δ. 60/2007 και, συνακόλουθα, εσφαλμένως κρίθηκε ότι η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού ήταν πλημμελής, με την αιτιολογία ότι έπληξε τον ελεύθερο ανταγωνισμό, αποτρέποντας, ενδεχομένως, πιθανούς υποψήφιους παρόχους υπηρεσιών να συμμετάσχουν στη διαγωνιστική διαδικασία και, κυρίως, συμβάλλοντας στην αλλοίωση τόσο της αξιολόγησης των προσφορών των διαγωνιζομένων όσο και στη διαμόρφωση του αποτελέσματος της δημοπρασίας. Τούτο, διότι τα εν λόγω κριτήρια είναι πρόσφορα για τον έλεγχο της καταλληλότητας των υποψηφίων, βάσει των επαγγελματικών και τεχνικών τους γνώσεων και ικανοτήτων, συνεπώς ορθώς αυτά συμπεριελήφθησαν μεταξύ των κριτηρίων «ποιοτικής επιλογής», κατά την έννοια των άρθρων 45 έως 50 του π.δ. 60/2007, προκειμένου να εξακριβωθεί η ικανότητά τους να εκτελέσουν τη σύμβαση, αξιολογήθηκαν και βαθμολογήθηκαν ειδικά για κάθε συμμετέχουσα εταιρεία. Ως εκ τούτου, λαμβάνοντας υπόψη την ως άνω τεχνική αξιολόγηση, η αναθέτουσα αρχή ορθώς προχώρησε, μετά την αξιολόγηση των οικονομικών προσφορών των υποψηφίων αναδόχων, βάσει συγκριτικού πίνακα, στην κατακύρωση των ελεγχόμενων υπηρεσιών καθαριότητας, έχοντας ως κριτήριο τη συμφερότερη προσφορά, για την επιλογή της οποίας εφάρμοσε τον προβλεπόμενο στο οικείο άρθρο της διακήρυξης τύπο. Κατά τη γνώμη, όμως, των Συμβούλων Χρυσούλας Καραμαδούκη και Μαρίας Βλαχάκη, τόσο το δικάσαν Τμήμα όσο και το Κλιμάκιο δεν έσφαλαν κρίνοντας ότι τα τεθέντα από την οικεία διακήρυξη ως κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών στην ομάδα Α’ και Β΄ δεν είναι πρόσφορα για τον εντοπισμό της πλέον συμφέρουσας προσφοράς, αλλά αφορούν αποκλειστικά στην εξακρίβωση της καταλληλότητας των διαγωνιζομένων να εκτελέσουν τη σύμβαση και επομένως μη νομίμως τέθηκαν από τη διακήρυξη ως επιμέρους κριτήρια ανάθεσης της σύμβασης και ως εκ τούτου ο σχετικός λόγος περί αναθεωρήσεως πρέπει να απορριφθεί. Πλην όμως η γνώμη αυτή δεν κράτησε. Περαιτέρω, ορθώς το VI Τμήμα με την προσβαλλόμενη απόφασή του έκρινε ότι μη νομίμως η αξιολόγηση του διαγωνισμού έγινε από τη συγκροτηθείσα με την 12047/22.9.2010 απόφαση του Διοικητή του Νοσοκομείου επιτροπή, η οποία δεν συγκροτήθηκε παγίως και με ετήσια διάρκεια, σύμφωνα με το άρθρο 38 παρ. 3 του π.δ. 118/2007, αλλά για να καλύψει τις ανάγκες διενέργειας του συγκεκριμένου διαγωνισμού και μόνο. Πλην όμως, η εν λόγω πλημμέλεια, συνεκτιμωμένων και των ειδικότερων περιστάσεων της εξέλιξης της συγκεκριμένης διαγωνιστικής διαδικασίας, δεν παρίσταται ουσιώδης σε τέτοιο βαθμό που να μπορεί να επιφέρει ακυρότητα της όλης διαγωνιστικής διαδικασίας και να καθιστά εύλογη την επέλευση μιας τέτοιας συνέπειας, κωλύουσας την υπογραφή της οικείας σύμβασης. Τέλος, το Τμήμα της Μείζονος Επταμελούς Σύνθεσης κρίνει ότι ο περιλαμβανόμενος στο άρθρο 5 του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης όρος περί δυνατότητας τρίμηνης παράτασης της σύμβασης δεν είναι νόμιμος και πρέπει να απαλειφθεί, καθόσον δεν αποτέλεσε περιεχόμενο της δημοσιευθείσας περίληψης της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού.(...)Αναθεωρεί την 3369/2011 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αποφαίνεται υπέρ της υπογραφής της οικείας σύμβασης υπό την προϋπόθεση απάλειψης του, στο σκεπτικό της παρούσας αναφερόμενου περί παράτασης της ελεγχόμενης σύμβασης, όρου, κατά τα λεπτομερώς στο σκεπτικό της παρούσας διαλαμβανόμενα.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ:..ζητείται η ανάκληση της 30/2012 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,.Με τα παραπάνω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν προηγουμένως δεκτά, το Τμήμα κρίνει ότι με την, υπό τις ανωτέρω περιστάσεις, έστω μεταγενέστερη της προκήρυξης του διαγωνισμού έκδοση της 6588/21.7.2011 κοινής υπουργικής απόφασης έγκρισης του Π.Π.Υ.Υ. έτους 2011, συμπεριλαμβανομένων και των προμηθειών φαρμάκων, και της 7420/31.8.2011 υπουργικής απόφασης έγκρισης της διενέργειας του επίμαχου διαγωνισμού από την ΕΠΥ, πρέπει να θεωρηθεί ότι καλύφθηκαν στην προκειμένη περίπτωση οι απαιτήσεις της διάταξης της παρ. 7 του άρθρου 6 του ν. 3580/2007 για τη νόμιμη διενέργειά του, λαμβανομένων υπόψη συνδυαστικά των εξής ειδικότερα δεδομένων i) των εν λόγω υπουργικών αποφάσεων είχε προηγηθεί η έκδοση, πριν από την προκήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού, των 59/5.4.2011 και 61/19.4.2011 αποφάσεων της ΕΠΥ, ως κατεξοχήν αρμόδιας αρχής για την κατάρτιση του Π.Π.Υ.Υ., συμπεριλαμβανομένων και των προμηθειών φαρμάκων, για την έγκριση, αντίστοιχα, αφενός του Προγράμματος Προμηθειών Φαρμάκων έτους 2011 και αφετέρου της διακήρυξης του διαγωνισμού, τις οποίες έλαβαν υπόψη τους και αναφέρουν στο προοίμιό τους οι ως άνω υπουργικές αποφάσεις, επικυρώνοντας στην ουσία αυτές, ii) σε κάθε περίπτωση οι εν λόγω υπουργικές αποφάσεις δημοσιεύτηκαν πριν από την ολοκλήρωση του διαγωνισμού και την έκδοση της απόφασης της κατακύρωσης του αποτελέσματός του και iii) δεν καταλείπεται εν προκειμένω καμία αμφιβολία για την εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων βούληση της έγκρισης των συγκεκριμένων ενεργειών της ΕΠΥ, ούτε επηρεάστηκε καθ’ οιοδήποτε τρόπο η εξέλιξη της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, κατά παραδοχή των βασίμως προβαλλόμενων σχετικών λόγων αυτής, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη του Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή των σχετικών υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμβάσεων, δοθέντος ότι με την υπό ανάκληση πράξη δεν αναδείχθηκε άλλος λόγος διακωλυτικός της υπογραφής τους..Ανακαλεί την 30/2012 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου.

Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας...Υπό τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά, ενόψει των γενομένων δεκτών στην προηγούμενη σκέψη, η έλλειψη ημερομηνίας σύνταξης και υπογραφής της υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 2 παρ. Α. 2. της διακήρυξης που υπέβαλε ο αιτών, κατά παράβαση της επί ποινή αποκλεισμού ρητής απαίτησης της διακήρυξης περί χρονικής καλύψεως των δηλουμένων, καθιστά μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, απορριπτέα την προσφορά του αιτούντος. Συνεπώς, η ανωτέρω αιτιολογία της 21/18.11.2009 πράξης αποκλεισμού του αιτούντος, η οποία λογίζεται και ως αιτιολογία της σιωπηρής απόρριψης του σχετικού ισχυρισμού της προσφυγής του, παρίσταται νόμιμη, απορριπτομένου του περί του αντιθέτου προβαλλόμενου λόγου ακυρώσεως. Εξάλλου, ο λόγος ακυρώσεως κατά τον οποίο ο αιτών παρανόμως αποκλείσθηκε, καθόσον ως ημερομηνία σύνταξης και υπογραφής της υπεύθυνης δήλωσης λογίζεται η ημερομηνία, 5.10.2009, που φέρει η θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του από το Κ.Ε.Π., ενόψει του ότι η εν λόγω θεώρηση προσδίδει βέβαιη χρονολογία στη δήλωση αυτή, σύμφωνα με το άρθρο 171 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο ν. 2717/1999 (Α΄ 97), είναι, εν πάση περιπτώσει, απορριπτέος ως αβάσιμος. Τούτο διότι, και υπό την εκδοχή ότι η ημερομηνία θεώρησης του γνησίου της υπογραφής του δηλούντος αναπληρώνει την ελλείπουσα ημερομηνία υπογραφής του, η εν λόγω ημερομηνία θεώρησης (5.10.2009) είναι, πάντως, προγενέστερη εκείνης της υποβολής της προσφοράς (8.10.2009) και, εντεύθεν, δεν καλύπτει και την ημερομηνία αυτή, όπως απαιτείται επί ποινή αποκλεισμού από τη διακήρυξη.

Υπηρεσίες καθαριότητας. (..) ζητείται η ανάκληση της 153/2018 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης Υποστήριξης Στρατού .... και της παρεμβαίνουσας εταιρίας για την «παροχή υπηρεσιών καθαριότητας ...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο , το περιεχόμενο του όρου 5 παρ. 5 της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο οι διαγωνιζόμενοι οφείλουν να υποβάλουν με το φάκελο της τεχνικής προσφοράς τους όλα τα στοιχεία του άρθρου 68 παρ. 1 του ν.3863/2010, στα οποία εμπεριέχονται και οικονομικά στοιχεία, ερμηνευόμενο σε συνδυασμό με τον ρητό όρο του 4 παρ. 5 της διακήρυξης, κατά τον οποίο στα περιεχόμενα του ηλεκτρονικού φακέλου της τεχνικής προσφοράς δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να εμφανίζονται οικονομικά στοιχεία, τυχόν δε εμφάνιση οικονομικών στοιχείων αποτελεί λόγο απόρριψης της προσφοράς, παρίσταται αντιφατικό και δημιούργησε στη πράξη σύγχυση στους συμμετέχοντες στο υπό κρίση διαγωνισμό ως προς τον ορθό τρόπο υποβολής των στοιχείων του άρθρου 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010. ...Εν προκειμένω, η ασάφεια των σχετικών όρων της διακήρυξης κρίνεται από το Τμήμα ουσιώδης, δοθέντος ότι είχε ως αποτέλεσμα την υποβολή απαράδεκτων προσφορών .... Επιπροσθέτως, κατά παράβαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης η αναθέτουσα αρχή απέκλεισε από το διαγωνισμό μόνο την εταιρεία ... ..., αφού καμία εταιρεία δεν είχε υποβάλει όλα τα στοιχεία του άρθρου αυτού με την τεχνική προσφορά, σύμφωνα με τη ρητή διατύπωση του άρθρου 5 παρ. 5 της διακήρυξης, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την αναθέτουσα αρχή ότι ενήργησε με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και ότι προέβη σε ενέργειες που σκοπό είχαν να μην βλάψουν τον ανταγωνισμό και την ίση μεταχείριση των εταιρειών που συμμετείχαν στον υπό κρίση διαγωνισμό είναι απορριπτέα ως προδήλως αβάσιμα...Τέλος, όσον αφορά στην τρίτη διαπιστωθείσα με την προσβαλλόμενη Πράξη πλημμέλεια το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι κατά τα ορθώς υπό του Κλιμακίου κριθέντα, αν και με διαφορετική εν μέρει αιτιολογία, μη νομίμως δεν ορίστηκε με το σχετικό περί δικαιολογητικών συμμετοχής άρθρο 3 της οικείας διακήρυξης ότι ο συμμετέχων, εφόσον επικαλέστηκε με την προσφορά του τις ικανότητες τρίτου οικονομικού φορέα (δάνεια εμπειρία), οφείλει να προσκομίσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν ότι δεν συντρέχουν λόγοι αποκλεισμού τόσο για τον ίδιο, όσο και για τον τρίτο φορέα, καθόσον η μη υποβολή των δικαιολογητικών αυτών θα απέληγε σε καταστρατήγηση των διατάξεων των άρθρων 47 και 48 της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ (άρθρα 45 και 46 του π.δ/τος 60/2007), λαμβανομένου ιδίως υπόψη ότι, μεταξύ των ως άνω δικαιολογητικών, περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων απόσπασμα ποινικού μητρώου, πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας καθώς και ενημερότητας εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, πιστοποιητικό εγγραφής στο οικείο Επιμελητήριο, πιστοποιητικό περί μη πτώχευσης ή μη θέσης σε εκκαθάριση, που συναρτώνται με τους, κατά το άρθρο 45 της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ (43 του π.δ.60/2007), λόγους αποκλεισμού από τη διαδικασία ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, αλλά και με αυτή την ίδια τη λειτουργία των επιχειρήσεων στον οικείο επαγγελματικό χώρο. ...Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Δεν ανακαλεί την 153/2018 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

Η παρουσα δεν αναθεωρηθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1354/2018

 

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ:Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 207/2012 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς κατ’ αποτέλεσμα το Κλιμάκιο απείχε του ελέγχου νομιμότητας του υποβληθέντος ενώπιόν του σχεδίου σύμβασης. Ειδικότερα ορθά τούτο έκρινε ότι η υπό κατάρτιση σύμβαση, κατά το μέρος που ερείδεται σε ενεργοποίηση του περιλαμβανομένου στη 461/29.6.2007 αρχική σύμβαση δικαιώματος προαίρεσης, δεν υπάγεται, λόγω της φύσης αυτού, αυτοτελώς εκ νέου σε έλεγχο νομιμότητας στο στάδιο της ενεργοποίησής του, καθόσον, ως αναπόσπαστο μέρος της αρχικής σύμβασης, ελέγχθηκε κατά τον προσυμβατικό έλεγχο αυτής με την 162/2007 πράξη του και κρίθηκε νόμιμο. Με την υπό κρίση αίτηση προβάλλεται ότι εσφαλμένα το Κλιμάκιο έκρινε ότι μη νομίμως η από 4.5.2009 σύμβαση δεν υποβλήθηκε για έλεγχο νομιμότητας, υπολαμβάνοντας εσφαλμένα ως κατώτατο χρηματικό όριο το ποσό των 1.000.000,00 ευρώ και όχι το ποσό των 5.000.000,00 ευρώ, δοθέντος ότι τόσο η αρχική όσο και η από 4.5.2009 σύμβαση συγχρηματοδοτούνται από το Ε.Τ.Π.Α...(..)Με δεδομένο επομένως ότι η από 4.5.2009 σύμβαση είναι συγχρηματοδοτούμενη από κονδύλια της Ε.Ε. και δεν υπερβαίνει το όριο των 5.000.000,00 ευρώ και ότι συνεπώς ακόμα και αν είχε υποβληθεί για έλεγχο πριν από την υπογραφή της, θα είχε σύμφωνα με την τότε νομολογία κριθεί ότι υποβάλλεται απαραδέκτως, λόγω της μη υπέρβασης του εν λόγω ορίου, το Τμήμα κρίνει ότι η από 4.5.4009 σύμβαση δεν είναι αυτοδικαίως άκυρη, εκ μόνου του λόγου της μη υποβολής της σε προσυμβατικό έλεγχο πριν από την υπογραφή της, αφού η μη υποβολή της ήταν σύμφωνη με την κατά τον κρίσιμο χρόνο ισχύουσα νομολογία..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης,.Ανακαλεί τη 207/2012 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου

Προμήθεια πετρελαίου κινήσεως...ζητείται η ανάκληση της 129/2011 πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες σκέψεις της παρούσας αποφάσεως i) το Τμήμα άγεται στη κρίση ότι ορθώς το Κλιμάκιο με την προσβαλλομένη πράξη του έκρινε ότι η νομιμότητα των διαγωνισμών που διενεργήθηκαν με βάση τους όρους των 111 και 132/2010 διακηρύξεων πάσχει διότι στις δύο αυτές διακηρύξεις δεν είχε προσδιοριστεί η προϋπολογισθείσα δαπάνη εκάστου είδους, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια των ως άνω διαγωνιστικών διαδικασιών καθώς και της επακολουθήσασας διαδικασίας διαπραγμάτευσης. Παρά ταύτα ενόψει του ότι ούτε στη 45/2009 διακήρυξη, με βάση τους όρους της οποίας διενεργήθηκε από το ως άνω Νοσοκομείο διαγωνισμός με το ίδιο αντικείμενο για το ακριβώς προηγούμενο χρονικό διάστημα, είχε προσδιοριστεί η προϋπολογισθείσα δαπάνη εκάστου είδους, χωρίς η σχετική αυτή πλημμέλεια να αναδειχθεί από το Στ΄ Κλιμάκιο, που διενήργησε τον έλεγχο στη διαγωνιστική αυτή διαδικασία (βλ. 20/2010 Πρ. Στ΄ Κλ. Ελ. Συν.), το Τμήμα κρίνει, κατά παραδοχή του σχετικού λόγου ανακλήσεως, ότι το αιτούν, χωρίς πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, σχημάτισε την πεπλανημένη, πλην συγγνωστή πεποίθηση ότι ο προσδιορισμός της προϋπολογισθείσας δαπάνης εκάστου είδους στις 111 και 132/2010 διακηρύξεις δεν ήταν απαραίτητη. ii) Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η παράλειψη αναφοράς των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών, της κατανομής της προμήθειας σε τμήματα και της δυνατότητας υποβολής προσφοράς ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών στις δημοσιευθείσες περιλήψεις των διακηρύξεων 111 και 132/2010 στην Ε.Ε.Ε.Ε. και στον ημεδαπό τύπο δεν ήταν πρόσφορη να αποτρέψει από την κατάθεση προσφοράς προμηθευτές που επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στους δύο αυτούς διαγωνισμούς, καθόσον σε όλες τις περιλήψεις που δημοσιεύθηκαν τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και στην Ε.Ε.Ε.Ε. αναφερόταν ότι τα πλήρη κείμενα των ως άνω διακηρύξεων ήταν αναρτημένα στον ιστότοπο του Νοσοκομείου και αναγραφόταν η σχετική ηλεκτρονική διεύθυνση, με αποτέλεσμα μέσω της εν λόγω διαδικτυακής ανάρτησης να παρέχεται σε κάθε ενδιαφερόμενο η δυνατότητα δωρεάν και άμεσης πρόσβασης στο αναλυτικό περιεχόμενο των διακηρύξεων αυτών κι επομένως και στους επίμαχους όρους τους, περί των κατ’ είδος ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών, της κατανομής της προμήθειας σε τμήματα και της δυνατότητας υποβολής προσφοράς ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών. Λαμβάνοντας δε υπόψη επιπλέον των ανωτέρω και ότι στους διαγωνισμούς για προμήθεια υγρών καυσίμων που διενεργούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου σε όλη την επικράτεια συστηματικά δεν εκδηλώνεται κανένα ενδιαφέρον, ενώ το τυχόν ιδιαίτερα περιορισμένο ενδιαφέρον εκδηλώνεται πάντα σε τοπικό επίπεδο, λόγω της ιδιαιτερότητας στη διαμόρφωση των τιμών των καυσίμων και της κρατούσας οικονομικής στενότητας (βλ. και απόφ. 600/2012 VI Τμ. Ελ Συν.) το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι το γεγονός ότι οι δύο ως άνω διαγωνισμοί απέβησαν άγονοι δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συσχετιστεί με την παράλειψη αναγραφής των ως άνω δεδομένων (των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών, της κατανομής της προμήθειας σε τμήματα και της δυνατότητας υποβολής προσφοράς ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών) στις δημοσιευθείσες περιλήψεις των προαναφερόμενων διακηρύξεων και συνεπώς η έλλειψη συμμετοχής και η αδυναμία ανάδειξης προμηθευτή στις δύο αυτές διαγωνιστικές διαδικασίες δεν απορρέει από έκνομες παραλείψεις του αιτούντος. iii) Όσον δε αφορά τη διαδικασία διαπραγμάτευσης, το Τμήμα κρίνει ότι αυτή διενεργήθηκε με βάση τις διατάξεις των οριζομένων στα άρθρα 25 παρ. 1 εδ. γ΄ του π.δ. 60/2007 και 2 παρ. 13 εδ. V του ν.2286/1995, για λόγους επείγουσας ανάγκης που δημιουργήθηκε λόγω της αδυναμίας ανεύρεσης προμηθευτών υγρών καυσίμων επί μακρό χρονικό διάστημα, παρά την διενέργεια των δύο ως άνω δημόσιων διαγωνισμών και ως εκ τούτου οι ουσιώδεις όροι της σχετικής αυτής διαδικασίας επιτρεπόταν να παρουσιάζουν αποκλίσεις σε σχέση με τους αντίστοιχους όρους των διακηρύξεων των ματαιωθέντων διαγωνισμών, αφού η εν λόγω διαδικασία και η μέσω αυτής ανάδειξη προμηθευτή για την προμήθεια πετρελαίου κίνησης για τη λειτουργία των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του αιτούντος και των κέντρων Υγείας Αρχαγγέλου, Έμπωνα και Καρπάθου, ως αυτοτελής, αποσυνδέεται από τις δύο προηγηθείσες διαγωνιστικές διαδικασίες, όπως βασίμως ισχυρίζεται και το αιτούν. iv) Τέλος, το αιτούν προσκομίζει ενώπιον του Τμήματος σχέδιο συμβάσεως (με το 9580/2012 διαβιβαστικό έγγραφό του αριθμ. πρωτοκ. Ελ.Σ. 25090/2012), οι όροι του οποίου έχουν τροποποιηθεί σύμφωνα με όσα επισημάνθηκαν από το Κλιμάκιο και αναλυτικά προεκτέθηκε (βλ. και σκέψη VII παρ. Δ, Ε και ΣΤ της προσβαλλομένης), από το οποίο έχει απαλειφθεί και ο όρος περί του δικαιώματος προαίρεσης. Ενόψει όλων των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος διακωλυτικός για την υπογραφή του νέου τροποποιημένου αυτού σχεδίου συμβάσεως μεταξύ του αιτούντος και της εταιρείας «....»..να ανακληθεί η 129/2011 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου

Υπηρεσίες καθαριότητας.Μη νόμιμα έγινε κατακύρωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού σε τιμή υψηλότερη της προϋπολογισθείσας, καθόσον τέτοια δυνατότητα δεν προβλεπόταν στη διακήρυξη του διαγωνισμού. Το ότι η Υ.Π.Α. με το Δ11/Ε/10912/4385/26.3.2009 έγγραφο είχε προβεί στη διευκρίνιση ότι ο προϋπολογισμός του διαγωνισμού είναι ενδεικτικός δεν ασκεί επιρροή στην προκειμένη περίπτωση, καθόσον το έγγραφο αυτό γνωστοποιήθηκε μόνο σε όσους είχαν λάβει ενυπόγραφα τη διακήρυξη, ενώ θα έπρεπε να τύχει ευρείας δημοσιότητας, αφού αφορούσε σε τροποποίηση ουσιώδους όρου της διακήρυξης. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από τα έγγραφα που αναφέρθηκαν παραπάνω (ιδιωτικά συμφωνητικά υπεργολαβίας, γνωστοποίηση στην ΥΠΑ για την ύπαρξη υπεργολάβου κ.λπ.), καθώς και από τα έγγραφα που επισυνάπτονται στο ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα και αφορούν και τις δύο εταιρίες, μη νόμιμα ανατέθηκε το έργο της καθαριότητας σε υπεργολάβο, καθόσον τέτοια δυνατότητα δεν προβλεπόταν στη διακήρυξη, ούτε περιλαμβανόταν στην προσφορά της αναδόχου εταιρίας και ομοίως μη νόμιμα απασχολήθηκε στην καθαριότητα του αεροδρομίου και προσωπικό της εταιρίας «.... ».

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι η διαπιστωθείσα από το Κλιμάκιο έλλειψη στο περιεχόμενο της προκήρυξης που δημοσιεύτηκε, στην προκειμένη περίπτωση, δεν ήταν ουσιώδης και δεν επηρέασε τη δυνατότητα ενημέρωσης των ενδιαφερομένων παρόχων για τους όρους της δημοπρασίας ούτε την ανάπτυξη ανταγωνισμού στον ελεγχόμενο διαγωνισμό (πρβλ. Ε.Σ. Τμ. VI 2192/2011, 29, 408/2012, 1364, 1789/2013), επομένως, γενομένου δεκτού του προβαλλόμενου λόγου, θα πρέπει να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη κατά το μέρος που διατάσσει την απάλειψη του κρίσιμου όρου από το κείμενο της σύμβασης...(..)στην προκειμένη περίπτωση το Κλιμάκιο δεν έκρινε πλημμελή τη συνολική διαγωνιστική διαδικασία, αλλά αντιθέτως, αντιμετωπίζοντας το δικαίωμα παράτασης ως αυτοτελές μέρος της σύμβασης, η ακυρότητα του οποίου δεν επηρεάζει τη βούληση των μερών να συνάψουν την αρχική σύμβαση, περιόρισε τις συνέπειες της πλημμέλειας μόνο στην ακυρότητα του μη δημοσιευθέντος όρου. Η κρίση δε αυτή, που υπαγορεύτηκε προφανώς από την αρχή της αναλογικότητας και μετά από λήψη υπόψη των στοιχείων ακριβώς εκείνων που μειώνουν –χωρίς να αναιρούν – τις επιπτώσεις της ως άνω πλημμέλειας στη διαγωνιστική διαδικασία (όπως τα στοιχεία που ήδη επικαλείται ο αιτών, μ.α. την αναλυτική περιγραφή του δικαιώματος προαίρεσης στη διακήρυξη, τη δυνατότητα ελεύθερης ηλεκτρονικής πρόσβασης στο κείμενό της, την επάρκεια συμμετοχής στο διαγωνισμό, το δημόσιο συμφέρον), είναι ευνοϊκή για την αναθέτουσα αρχή. Περαιτέρω περιορισμός των συνεπειών της ανωτέρω διαπιστωμένης πλημμέλειας αντίκειται στον πυρήνα της ρύθμισης και για τον λόγο αυτόν δεν επιτρέπεται..Ανακαλεί την 237/2016 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου (Στ΄Διακοπών)