ΕΣ/ΤΜ.6/1348/2020
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Οριοθέτηση-διευθέτηση ρεμάτων...Περαιτέρω, από τα προσκομισθέντα στη διαγωνιστική διαδικασία δικαιολογητικά κατακύρωσης δεν αποδείχθηκε ότι η παρεμβαίνουσα ένωση εταιρειών διαθέτει την απαιτούμενη από το άρθρο 19.3.Β. της διακήρυξης εμπειρία στις κατηγορίες μελετών που αναφέρονται στο άρθρο αυτό, καθώς από τα έγγραφα αυτά δεν προκύπτουν τα στοιχεία που ζητούνται στο άρθρο 22.2.3 (ii) της διακήρυξης, όπως το ποσοστό συμμετοχής κάθε εταιρείας στις μελετητικές συμπράξεις, η μελέτη που εκπονήθηκε από αυτήν κ.λπ.., με αποτέλεσμα ούτε από ένα εκ των τριών μελών της αναδόχου ένωσης να μην ικανοποιείται η πλήρωση των απαιτήσεων της παρ. 4 του άρθρου 75, όπως αρκεί στην προκειμένη περίπτωση σύμβασης ανάθεσης μελέτης (άρθρο 19 παρ. 2 εδάφιο πέμπτο ν. 4412/2016). Μη νομίμως δε προσκομίζονται το πρώτον ενώπιον του Τμήματος έγγραφα στοιχεία προς απόδειξη της συνδρομής του ανωτέρω κριτηρίου της εμπειρίας, τα οποία δεν είχαν προσκομιστεί ενώπιον της Επιτροπής Διαγωνισμού, προκειμένου να εξετάσει, όπως είχε αρμοδιότητα, την πληρότητα και τη νομιμότητα αυτών. Κατόπιν αυτών, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι η 80/14.4.2020 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του αιτούντος Δήμου, με την οποία εγκρίθηκε το από 6.4.2020 Πρακτικό III της Επιτροπής Διαγωνισμού περί της πληρότητας των δικαιολογητικών κατακύρωσης της προσωρινής αναδόχου, είναι μη νομίμως αιτιολογημένη.Τέλος, με δεδομένη τη σαφήνεια των εφαρμοστέων διατάξεων, τόσο του ν. 4412/2016, όσο και της διακήρυξης, αλλά και του ουσιώδους χαρακτήρα των προαναφερθεισών νομικών πλημμελειών, που έλαβαν χώρα κατά τη διαγωνιστική διαδικασία, είναι απορριπτέος ο σχετικός ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων της (Ε.Σ. Τμ. Μείζ. Επτ. Σύνθ. 1264/2019, VI Τμ. 644/2020, 824/2019).
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜ/2138/2020
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΟΛΟΜ/2138/2020
Ανάθεση μελέτης - οριοθέτηση- διευθέτηση ρεμάτων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (β λ. σκέψη 35), το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι από τα αρχικός υποβληθέντα δικαιολογητικά κατακύρωσης προέκυπτε κατ’ αρχήν η συμμετοχή των μελών της παρεμβαίνουσας ένωσης εταιρειών σε συμπράξεις που αναδείχθηκαν ανάδοχοι σε συμβάσεις σχετικές με το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, κρίνει ότι η μη αναφορά στα εν λόγω δικαιολογητικά του ποσοστού συμμετοχής κάθε εταιρείας στις μελετητικές συμπράξεις, καθώς και της μελέτης που εκπονήθηκε από καθεμία δεν συνιστά μη θεραπεύσιμη ουσιώδη πλημμέλεια, αλλά μόνο ασάφεια των αρχικώς υποβληθέντων δικαιολογητικών δυνάμενη να συμπληρωθεί εκ των υστέρων με βάση το άρθρο 102 του ν. 4412/2016. Συνεπώς, η ως άνω πλημμέλεια έχει πλέον καλυφθεί μετά την υποβολή ενώπιον της αναθέτουσας αρχής των δικαιολογητικών κατακύρωσης εκ μέρους της αναδόχου, από τα οποία προκύπτουν όλα τα αναφερόμενα στις σχετικές διατάξεις του άρθρου 22.2.3 ii της διακήρυξης στοιχεία, και την ολοκλήρωση του ελέγχου των δικαιολογητικών αυτών από την αναθέτουσα αρχή, με το από 30.7.2020 Πρακτικό της Επιτροπής διαγωνισμού, το οποίο εγκρίθηκε με την .../2020 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του προσφεύγοντος Δήμου.
ΕΣ/ΤΜ.6/824/2019
ΑΝΑΘΕΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ..ζητείται η ανάκληση της 166/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, η εταιρεία «...» (μέλος της παρεμβαίνουσας ένωσης) όφειλε να καταθέσει τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, παρά το γεγονός ότι η σχετική πρόβλεψη στη διακήρυξη, περί αναπλήρωσης του πιστοποιητικού του Σ.ΕΠ.Ε. με ένορκη βεβαίωση, δεν είχε τεθεί μετά την πρόβλεψη της απαίτησης να προσκομισθεί αυτό, αλλά στο προηγούμενο εδάφιο του σχετικού όρου της διακήρυξης. Και τούτο διότι η υποχρέωση αυτή προκύπτει ευθέως από τις διατάξεις των άρθρων 73 και 80 του ν. 4412/2016, η δε συνδρομή του σχετικού λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά από την αναθέτουσα αρχή. Το δε αιτούν όφειλε, εν προκειμένω, να διαπιστώσει την αναφερθείσα ως άνω έλλειψη στα δικαιολογητικά κατακύρωσης της ως άνω εταιρείας και σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης να την καλέσει να τα συμπληρώσει. Τέλος, επισημαίνεται ότι το αιτούν θα μπορούσε οίκοθεν να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία που περιγράφηκε ανωτέρω (υπό σκέψη IV B), αν δεν συνέτρεχε ο έτερος (υπό σκέψη VIIΙ A) λόγος, που κωλύει την υπογραφή της σύμβασης.Κατά τούτο, αλυσιτελώς, πέραν του ότι και αβασίμως, υποστηρίζεται από το αιτούν ότι πρέπει να εφαρμοσθεί στην υπό κρίση υπόθεση αφενός η παρ. 7α του άρθρου 43 του ν. 4605/2019, με την οποία τροποποιήθηκε το άρθρο 80 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και πλέον δεν προβλέπεται αντικατάσταση/αναπλήρωση του ως άνω πιστοποιητικού από ένορκη βεβαίωση, και αφετέρου η παρ. 46 του ίδιου ως άνω άρθρου 43, που προβλέπει ότι, μέχρι να καταστεί εφικτή η έκδοση του ως άνω πιστοποιητικού του Σ.ΕΠ.Ε., αυτό αντικαθίσταται από υπεύθυνη δήλωση του οικονομικού φορέα και ότι η ρύθμιση αυτή καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες, για τις οποίες κατά το χρόνο έναρξης ισχύος του νόμου αυτού (1.4.2019) δεν έχει εκδοθεί πράξη κατακύρωσης. Τούτο διότι η πράξη κατακύρωσης στην ανάδοχο ένωση εκδόθηκε πριν από την έναρξη ισχύος του ως άνω νόμου (30.1.2019), και δεν μπορεί αυτός, όπως αβασίμως υποστηρίζεται, επιλεκτικώς να εφαρμοσθεί, καθώς μία τέτοια ερμηνεία θα αντέβαινε προδήλως στην αρχή της ασφάλειας δικαίου για τους οικονομικούς φορείς που συμμετέχουν σε διαγωνισμό για την ανάθεση δημόσιας σύμβασης.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η 166/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/195/2020
Οριοθέτηση-διευθέτηση ρεμάτων...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες νομικές σκέψεις το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:i. Ο προβλεπόμενος στο άρθρο 19.2 της διακήρυξης όρος περί απόδειξης της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας των υποψηφίων, σύμφωνα με τον οποίο απαιτείται κάθε μέλος υποψήφιας ένωσης εταιρειών, που έχει το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής στην κάθε κατηγορία μελέτης, να διαθέτει εν ισχύ ασφαλιστική κάλυψη έναντι επαγγελματικών κινδύνων με όριο αποζημίωσης ανά απαίτηση μεγαλύτερο των 800.000,00 ευρώ, είναι μη νόμιμος, καθόσον αντίκειται στο τρίτο εδάφιο του άρθρου 19 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και περαιτέρω στην αρχή της αναλογικότητας, καθόσον περιορίζει εμμέσως την ισότιμη πρόσβαση των ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων στην ελεγχόμενη διαδικασία ανάθεσης. Τούτο δε διότι, με το περιεχόμενο αυτό, ο εν λόγω όρος θέτει ως προϋπόθεση συμμετοχής στο διαγωνισμό την κατοχή από τους υποψηφίους μελετητές ασφαλιστικού συμβολαίου για την κάλυψη επαγγελματικού κινδύνου αξίας περίπου ίσης με τη συνολική προεκτιμώμενη αξία της υπό ανάθεση μελέτης και μάλιστα και για τις πέντε ειδικότερες κατηγορίες μελετών που περιλαμβάνονται σε αυτήν, των οποίων η προεκτιμώμενη αξία κυμαίνεται από 43.960,46 ευρώ έως 307.777,56 ευρώ. Η απαίτηση ωστόσο αυτή που σκοπεί στην απόδειξη της οικονομικής ευρωστίας των υποψηφίων και επομένως της αξιοπιστίας τους ως προς την επιτυχή εκτέλεση της υπηρεσίας που ενδεχομένως θα τους ανατεθεί, προδήλως αποκλείει -και πάντως δεν ευνοεί- τη συμμετοχή στο διαγωνισμό των μικρομεσαίων μελετητών ή μελετητικών εταιρειών, οι οποίοι μολονότι διαθέτουν την ανάλογη επαγγελματική εμπειρία για την εκπόνηση των χαμηλότερης αξίας μελετών, όπως είναι εν προκειμένω η γεωλογική και η περιβαλλοντική μελέτη που απαιτούν αντίστοιχα την κατοχή χαμηλής τάξεως μελετητικού πτυχίου, δεν δύνανται να κατέλθουν ούτε ως μέλη ενώσεως στον εν λόγω διαγωνισμό, καθόσον καλούνται να ανταποκριθούν σε οικονομικές απαιτήσεις ίσες με το συνολικό προϋπολογισμό του έργου. Ο δε ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής περί στήριξης στην ικανότητα τρίτου για την πλήρωση του εν λόγω κριτηρίου, την οποία επικαλέστηκε στο 3059/24.2.2020 απαντητικό της έγγραφο απευθυνόμενη σε ενδιαφερόμενο μελετητή που έθεσε σχετικό ερώτημα (βλ. το από 19.2.2020 έγγραφο του ..., Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της εταιρείας με την επωνυμία «.....», η οποία δεν συμμετείχε στο διαγωνισμό) τυγχάνει απορριπτέος ως αβάσιμος. Τούτο διότι ο ενδιαφερόμενος μελετητής (φυσικό ή νομικό πρόσωπο), εφόσον συμπράξει με άλλους μελετητές για την ικανοποίηση των απαιτήσεων της διακήρυξης, αποβάλει στο πλαίσιο του συγκεκριμένου διαγωνισμού την αυτοτέλειά του ως οικονομικός φορέας και πλέον οικονομικός φορέας, στο πρόσωπο του οποίου κρίνεται η πλήρωση των κριτηρίων καταλληλότητας, με την επιφύλαξη των ειδικότερων προβλέψεων του άρθρου 19 του ν. 4412/2016, καθίσταται καταρχήν η ένωση εταιρειών, (βλ. και άρθρο 2 παρ. 1 περίπτ. 11 του ν. 4412/2016 περί του ορισμού της έννοιας του οικονομικού φορέα), η οποία ως αυτοτελής οντότητα -στο πλαίσιο της συγκεκριμένης διαδικασίας - δύναται να επικαλεστεί τις ικανότητες τρίτου, στην περίπτωση που η ίδια δεν πληροί τα κριτήρια καταλληλότητας, συμπεριλαμβανομένων και των κριτηρίων οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας.(...)Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι τα μέλη της αναδόχου ένωσης εταιρειών δεν προσκόμισαν τα προβλεπόμενα από τη διακήρυξη απαραίτητα στοιχεία για την τεκμηρίωση της απαιτούμενης από το άρθρο 19.3.Β της διακήρυξης εμπειρίας τους στην εκπόνηση μελετών αντίστοιχων με αυτών του υπό ανάθεση μελετητικού αντικειμένου και συνεπώς η 80/14.4.2020 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ...., με την οποία εγκρίθηκε η πληρότητα των δικαιολογητικών κατακύρωσης της προσωρινής αναδόχου παρίσταται κατά τούτο μη νομίμως αιτιολογημένη.Κατ` ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχουν ουσιώδεις πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης
ΕΣ/ΤΜ.6/1979/2020
Εκπόνηση μελετών περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων...ζητείται η ανάκληση της 294/2020 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 2 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η πρόβλεψη στη διακήρυξη, ως κριτηρίου οικονομικής επάρκειας, της υποχρέωσης κάθε προσφέροντος να διαθέτει εν ισχύ ασφαλιστική κάλυψη με όριο αποζημίωσης ανά απαίτηση μεγαλύτερο από 1.000.000,00 ευρώ, που σκοπεί στην απόδειξη της οικονομικής ευρωστίας των διαγωνιζόμενων και στη δυνατότητά τους να αποζημιώσουν την αναθέτουσα αρχή σε περίπτωση επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου, όσον αφορά σε μεμονωμένους υποψηφίους, έχει κατ’ αρχήν διαμορφωθεί σε εύλογο ύψος, δοθέντος ότι το όριο αποζημίωσης είναι ανάλογο με τη συνολική προεκτιμώμενη αξία της υπό ανάθεση μελέτης. Πλην όμως, εφόσον α) κατά τη διακήρυξη επιτρέπεται η συμμετοχή στον διαγωνισμό ενώσεων μελετητών, β) η υπό ανάθεση σύνθετη μελέτη περιλαμβάνει την εκπόνηση περισσότερων επιμέρους μελετών, υπαγόμενων σε διαφορετικές κατηγορίες, η μερική προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων, κυμαινόμενη από 30.000 ευρώ έως 500.000 ευρώ, προφανώς υπολείπεται του συνολικού αθροίσματος αυτών, γ) ανεξαρτήτως της υποχρέωσης υποβολής ενιαίας προσφοράς για το σύνολο του δημοπρατούμενου αντικειμένου, κάθε μέλος μιας ένωσης μελετητών δύναται να συμμετέχει σε επιμέρους μόνο κατηγορίες από τις δημοπρατούμενες μελέτες, ανάλογα με την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα που διαθέτει, πρέπει, κατά την κρίση του Τμήματος, να γίνει δεκτό ότι το επίπεδο οικονομικής επάρκειας που απαιτείται να διαθέτουν τα μέλη των ανωτέρω ενώσεων πρέπει να είναι ανάλογο του οικονομικού μεγέθους της σύμβασης που προτίθενται να αναλάβουν. Κατά τούτο, η προβλεπόμενη στο άρθρο 19.2 της διακήρυξης απαίτηση κατά την οποία, σε περίπτωση υποβολής προσφοράς από ένωση οικονομικών φορέων, το ανωτέρω κριτήριο οικονομικής επάρκειας (που κατά τα προαναφερθέντα συναρτάται με τον συνολικό προϋπολογισμό της σύμβασης) πρέπει να ικανοποιείται από ένα τουλάχιστον μέλος της ένωσης ανά κατηγορία μελέτης, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιμέρους κατηγορίας στην οποία συμμετέχει, συνιστά δυσανάλογο περιορισμό στη δυνατότητα συμμετοχής στον διαγωνισμό, ιδίως για τις κατηγορίες μελετών με συγκριτικώς πολύ μικρό οικονομικό αντικείμενο (όπως εν προκειμένω η τοπογραφική, η γεωλογική και η περιβαλλοντική μελέτη) και, επομένως, αντίκειται στο άρθρο 75 παρ. 2 του ν. 4412/2016. Προς τούτο, άλλωστε, συνηγορεί και η διατύπωση της διάταξης του άρθρου 22.2 της διακήρυξης (η οποία ευλόγως αποτυπώνεται στα Πρότυπα Τεύχη διακηρύξεων μελετών), κατά την οποία «Η πλήρωση των απαιτήσεων της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας (…) του άρθρου 19.2 (…) αρκεί να ικανοποιείται αθροιστικά από τα μέλη της ένωσης», διάταξη ωστόσο που η αναθέτουσα αρχή επιχείρησε να αδρανοποιήσει με την κρίσιμη αμφισβητούμενη διάταξη. Εξάλλου, η προσφεύγουσα ισχυρίζεται, προς αντίκρουση των προβλεπομένων στο άρθρο 254 παρ. 3 του ν. 4412/2016 (βλ. και άρθρο 19 παρ. 2 του ν. 4412/2016), ότι η πλήρωση του κρίσιμου κριτηρίου οικονομικής επάρκειας από ένα μόνο μέλος της ένωσης γενικά και όχι ανά κατηγορία μελέτης, δεν αρκεί, καθόσον τούτο θα οδηγούσε σε αδυναμία ενεργοποίησης της ασφαλιστικής κάλυψης σε περίπτωση που το ασφαλιζόμενο μέλος της ένωσης δεν συμμετείχε στην εκπόνηση της επιμέρους μελέτης στο πλαίσιο της οποίας επήλθε ο ασφαλιζόμενος κίνδυνος.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η υπό κρίση προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν, το δε αχρεωστήτως καταβληθέν παράβολο πρέπει να επιστραφεί στην προσφεύγουσα.Αποφαίνεται ότι δεν πρέπει να ανακληθεί η 294/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/2494/2020
ΕΣ/ΤΜ.6/132/2020
Ενεργειακή αναβάθμιση οδοφωτισμού Δήμου..ζητείται η ανάκληση της 372/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Επιπλέον, ο έλεγχος αυτός, για τη διαπίστωση της αντικειμενικής νομιμότητας της εν λόγω σύμβασης, εκτείνεται, όπως ορθά έπραξε το Κλιμάκιο, στο σύνολο της διαδικασίας σύναψής της, ανεξαρτήτως της 593/2019 απόφασης της ΑΕΠΠ, η οποία εκδόθηκε στο πλαίσιο της ασκηθείσας από την ένωση εταιρειών ... προδικαστικής προσφυγής και των προβαλλόμενων σε αυτή ισχυρισμών περί μη νόμιμου αποκλεισμού της ιδίας (βλ. Ε.Σ. Τμ. VI 1254/2019). Τα δε προβαλλόμενα από τις αιτούσες εταιρείες ότι η προσφορά της «...» είναι απορριπτέα για σειρά λόγων που αναφέρονται στο υπό κρίση δικόγραφό τους, πρέπει να απορριφθούν, δεδομένου ότι με αυτά δεν προσβάλλεται, για πλάνη περί τα πράγματα ή το νόμο, συγκεκριμένη κρίση του Κλιμακίου (βλ. άρθρο 36 παρ. 5 του Κώδικα Νόμων για το Ε.Σ.). Εξάλλου, ο ισχυρισμός του αιτούντος Δήμου ότι συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος για τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, προβάλλοντας ότι η τυχόν επαναφορά του διαγωνισμού θα επιφέρει μεγάλη οικονομική ζημία στο Δήμο τόσο για την εκ νέου διενέργειά του, όσο και εξαιτίας της καθυστέρησης εκτέλεσης του αντικειμένου του, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (Ε.Σ. Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 763/2019, VI Τμ. 1605, 2227/2016, 668/2017, 482/2018, 824, 979, 1254/2019). Περαιτέρω, ο ισχυρισμός περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης των οργάνων του Δήμου, τα οποία έδρασαν, κατά τα υποστηριζόμενα, συμμορφούμενα με την απόφαση της ΑΕΠΠ, όπως είχαν υποχρέωση (άρθρο 367 παρ. 3 ν. 4412/2016), κατά το μέρος που προβάλλεται από τις αιτούσες εταιρείες είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος, καθόσον σε επίκληση της συγγνωστής πλάνης νομιμοποιείται μόνο η αναθέτουσα αρχή (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 1334/2018, 1254/2019), ενώ κατά το μέρος που προβάλλεται από τον αιτούντα Δήμο είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένου ότι η απόφαση της ΑΕΠΠ είναι μεν δεσμευτική για την αναθέτουσα αρχή, ωστόσο η σύναψη της σύμβασης τελεί υπό την αίρεση της ολοκλήρωσης επιτυχώς του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του συνόλου της οικείας διαγωνιστικής διαδικασίας, ο οποίος ασκείται, κατά τα ανωτέρω, ως συνταγματικά κατοχυρωμένη αρμοδιότητα, από το Ελεγκτικό Συνέδριο (βλ. άρθρο 105 παρ. 3 β΄ του ν. 4412/2016). Ομοίως ο ισχυρισμός του Δήμου περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων του, τα οποία, στο στάδιο της εξέτασης των προσφορών, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, είχαν την πεποίθηση, όπως υποστηρίζεται, ότι εφαρμόζουν ορθά τους όρους της διακήρυξης περί προσκόμισης των απαιτούμενων δικαιολογητικών, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, ενόψει της σαφήνειας του εφαρμοστέου εν προκειμένω νομοθετικού πλαισίου, καθώς και της πάγιας νομολογίας του Δικαστηρίου επί των τεθέντων ζητημάτων (βλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ.- Επταμ. Συνθ. 1354/2018, 1264/2019, VI Τμ. 824/2019 κ.α.).Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις ανάκλησης να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη 372/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου. Μετά δε την απόρριψη της αίτησης της ένωσης εταιρειών με την επωνυμία «...» και των εταιρειών από τις οποίες η ένωση αυτή αποτελείται α) «....» και β) «...», πρέπει να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος για την άσκησή της παραβόλου υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 73 παρ. 4 του Κώδικα Νόμων για το Ε.Σ.).να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη 372/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1210/2020
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1174/2023
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ της «…» (….) και του οικονομικού φορέα «… Ι.Κ.Ε», με αντικείμενο την «ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ, ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΘΕΣΗ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΞΥΠΝΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΥΔΡΟΜΕΤΡΗΤΩΝ ΠΟΛΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΙΟΤ (ΙΝΤΕΡΝΕΤ 0F THINGS) ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ» προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.565.765,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.)(....)Με δεδομένα αυτά, η κατά τα ανωτέρω πρόβλεψη της δυνατότητας στήριξης σε ικανότητες τρίτων στο σχετικό άρθρο της διακήρυξης δεν καθιστά τον όρο αυτό μη νόμιμο ούτε η νόμιμη ενεργοποίηση της δυνατότητας αυτής στη συγκεκριμένη σύμβαση προμήθειας γεννά ζητήματα είτε ως προς την ικανότητα του προσφέροντος είτε ως προς το σύννομο της προσφοράς του.Ανακαλεί τη 17/2023 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Κέρκυρας.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/301/2021
ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της ένωσης εταιρειών … Α.Ε. – … Α.Τ.Ε. για την «Ενεργειακή αναβάθμιση» στο πλαίσιο της «Ανάπλασης και αξιοποίησης αποκατεστημένων κυττάρων ΧΔΑ – ΧΥΤΑ … … – δημιουργίας περιβαλλοντικού πάρκου και πάρκου ανανεώσιμων πηγών ενέργειας»(....)Κατά συνέπεια, δεν αποδείχθηκε από τα δικαιολογητικά κατακύρωσης της αναδόχου ένωσης εταιρειών ότι η ανωτέρω δανείζουσα σ’ αυτήν τις σχετικές ικανότητές της για την εκπλήρωση του προαναφερόμενου κριτηρίου επιλογής του άρθρου 2.2.6 περ. 1 της διακήρυξης εταιρεία πληροί τα κριτήρια επιλογής των άρθρων 2.2.5 και 2.2.6 της διακήρυξης, παρότι αυτό απαιτείται ρητώς από το άρθρο 78 του ν. 4412/2016 και το άρθρο 2.2.9.2 της διακήρυξης.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της ένωσης εταιρειών … Α.Ε. – … Α.Τ.Ε. για την «Ενεργειακή αναβάθμιση» στο πλαίσιο της «Ανάπλασης και αξιοποίησης αποκατεστημένων κυττάρων ΧΔΑ – ΧΥΤΑ … … – δημιουργίας περιβαλλοντικού πάρκου και πάρκου ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1474/2021.
ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/2494/2020
ΜΕΛΕΤΕΣ:Ζητείται η αναθεώρηση της 1979/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με την προσβαλλόμενη απόφαση του VI Τμήματος απορρίφθηκε η από 5.8.2020 προσφυγή της προσφεύγουσας Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης Δήμου … (εφεξής …) για ανάκληση της 294/2020 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την τελευταία αυτή πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας - πλαίσιο μεταξύ της … και της ένωσης εταιρειών «… ΑΕ – …ΑΕ – …», για την «Εκπόνηση μελετών περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων ΕΕΛ & έργων υποδομών αποχέτευσης στο Νησί της …» προεκτιμώμενης αξίας 1.300.000,00 (χωρίς ΦΠΑ).(....)Περαιτέρω, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι σκοπός της κανονιστικώς δρώσας Διοίκησης κατά τη θέσπιση του επίμαχου όρου ήταν η πλήρης ασφαλιστική κάλυψη της υπό ανάθεση μελέτης με όριο αποζημίωσης ανά απαίτηση μεγαλύτερο από 1.000.000,00 ευρώ, το δε εν λόγω όριο έχει διαμορφωθεί σε εύλογο ύψος, δεδομένου ότι είναι ανάλογο με τη συνολική προεκτιμώμενη αξία της σύνθετης μελέτης, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη. Ο θεμιτός όμως ως άνω σκοπός θα ματαιωνόταν αν ο συμμετέχων στην ένωση μελετητής ήταν ασφαλισμένος για μικρότερο ποσό, αφού η ασφαλιστική εταιρεία θα αποζημίωνε τους δικαιούχους μόνο κατά το μικρότερο αυτό ποσό, παρά το ότι οι ζημίες που θα μπορούσαν δυνητικά να επέλθουν από την πλημμελή εκπόνηση οποιασδήποτε από τις επιμέρους μελέτες είναι πολύ μεγαλύτερες της επιμέρους προεκτιμώμενης αμοιβής τους, εν όψει της αλληλεπίδρασης των συμπερασμάτων τους κατά τα ανωτέρω. Εξ άλλου, η καταβολή ασφαλίστρου ύψους 2.000,00 έως 2.750,00 ευρώ ανά κατηγορία μελέτης, όπως προκύπτει από την υποβληθείσα από την προσφεύγουσα ενδεικτική προσφορά ασφαλιστικής εταιρείας, κρίνεται ως μία εύλογη επιβάρυνση για τους συμμετέχοντες στη διαδικασία μελετητές, εν όψει αφενός της προεκτιμώμενης αμοιβής των υπό ανάθεση μελετών, η οποία είναι πολλαπλάσια του εν λόγω ασφαλίστρου, και αφετέρου της σημασίας των εν λόγω μελετών για την προστασία του οικιστικού και φυσικού περιβάλλοντος, η οποία επιτρέπει την θέσπιση αυστηρότερων όρων για τη διάγνωση της αξιοπιστίας και της φερεγγυότητας των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων. Αναθεωρεί τη 1979/2020 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Ανακαλεί τη 294/2020 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμφωνίας - πλαίσιο μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης – Αποχέτευσης Δήμου … και της ένωσης εταιρειών«… ΑΕ – …ΑΕ – …» με αντικείμενο την «Εκπόνηση μελετών περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων ΕΕΛ & έργων υποδομών αποχέτευσης στο Νησί της …»
ΑΕΠΠ/1564/2020
Άλλωστε, τα αυτά στοιχούν και με την αρχή της εύλογης εμπιστοσύνης του διοικούμενου, δοθέντος ότι, ως η παρεμβαίνουσα ισχυρίζεται και δεν αντικρούει η αναθέτουσα αρχή - με το υπ’ αριθ. πρωτ. 34970/27.10.2020 έγγραφό της με τίτλο «Απόψεις του Δήμου μας αναφορικά με την από 22.10.2020 14:32’:03’’ παρέμβαση της εταιρίας «*****» επί του τρίτου λόγου της προδικαστικής προσφυγής του οικονομικού φορέα με την επωνυμία «******.» - όσον αφορά τα πραγματικά περιστατικά των ισχυρισμών της παρεμβαίνουσας και τα οποία η Α.Ε.Π.Π. δεν μπορεί να εξετάσει, καθώς δεν υφίσταται πρόσβασή της στον ηλεκτρονικό τόπο του έτερου, κατά τα κατωτέρω, διαγωνισμό, μηδέ σχετικά έγγραφα της προσκομίσθηκαν προς τούτο, το ίδιο χρονικό σημείο με την υπό κρίση Αριθμός απόφασης: 1564 / 2020 17 διαγωνιστική διαδικασία δημοπρατήθηκε και έτερος διαγωνισμός έργου της ίδιας αναθέτουσας αρχής, Δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας, με τίτλο «*****», με συστημικό αριθμό Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ. α/α *****, με παρεμφερείς όρους, κριτήρια ποιοτικής επιλογής και δικαιολογητικά συμμετοχής, ο οποίος διενεργήθηκε την ίδια ημερομηνία και στον οποίο διαγωνισμό η εταιρεία «*****» υπέβαλε προσφορά, καταθέτοντας ίδιο ΕΕΕΣ με αυτό που κατέθεσε στην υπό κρίση διαγωνιστική διαδικασία και τα ίδια δικαιολογητικά, για τα οποία η αναθέτουσα αρχή, μέσω της άλλης Επιτροπής του προαναφερόμενου διαγωνισμού, κατ’ άρθρο 102 παρ. 1 του Ν. 4412/2016 της ζήτησε όπως προσκομίσει συμπληρωματικά την ενημερότητα πτυχίου της, το οποίο και έπραξε. Επομένως, καίτοι ως η αναθέτουσα αρχή βασίμως ισχυρίζεται οι διαγωνιστικές διαδικασίες διενεργούνται από διαφορετικές επιτροπές διαγωνισμού και αξιολόγησης (σε περιφερειακό επίπεδο) και εκτός Δήμου και αυτή, η αναθέτουσα αρχή, δεν έχει καμία γνώση των ενεργειών των Επιτροπών διαγωνισμού για κανένα έργο, τη σειρά μειοδοσίας των οικονομικών φορέων που συμμετέχουν, καθώς επίσης και των διευκρινήσεων που ζητούνται από την Επιτροπή, εντούτοις η εταιρεία «*****» ευλόγως υπέθεσε ότι η προσκομισθείσα αυτή ενημερότητα πτυχίου της θα ληφθεί υπόψη και στην έτερη - και υπό εξέταση με την παρούσα απόφαση – διαγωνιστική διαδικασία, αφού προσκομίζεται στην αυτή αναθέτουσα αρχή.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/18/2020
Προμήθεια οχημάτων...Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει όσων έγιναν δεκτά στις προδιαληφθείσες νομικές σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: Παρίσταται νόμιμη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 32 παρ. 2 περίπτ. α΄ του ν.4412/2016, η προσφυγή της Αναθέτουσας Αρχής στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης και χωρίς μεταβολή των όρων της αρχικής διακήρυξης, για την ανάθεση του συμβατικού αντικειμένου των Ομάδων Δ΄, Στ΄ και Η΄, καθόσον προηγήθηκε νομίμως διεξαχθείσα ανοικτή διαδικασία (Ε.Σ. Στ΄ Κλιμ. 388/2019), η οποία απέβη άγονη, δοθέντος ότι δεν υποβλήθηκε για τις Ομάδες αυτές καμία προσφορά. Κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 86 παρ. 11 και 13 του ν. 4412/2016 και 2.3 της 1305/14.12.2018 διακήρυξης, το 1/1.11.2019 πρακτικό της Επιτροπής Αξιολόγησης Προσφορών για την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών των υποψηφίων εταιρειών, οι οποίες, για την Ομάδα που έκαστη από αυτές προσέφερε, είναι μοναδικές, δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως, καθώς στη βαθμολογία εκάστου κριτηρίου αξιολόγησης δεν παρατίθεται καμία λεκτική αιτιολόγηση. Δεν ασκεί, εξάλλου, επιρροή το γεγονός ότι οι εταιρείες αυτές είναι μοναδικές προσφέρουσες ανά Ομάδα και το ότι η βαθμολόγησή τους είναι 100 σε κάθε επιμέρους κριτήριο, καθόσον, σύμφωνα με τα ανωτέρω (υπό IV.3) γενόμενα δεκτά, πρέπει δε και σε αυτές τις περιπτώσεις να καθίσταται επαληθεύσιμο το ότι τα επιμέρους κριτήρια καλύπτουν τις απαιτήσεις που τίθενται από τη διακήρυξη, χωρίς να παρουσιάζουν αποκλίσεις από τα σχετικώς προβλεφθέντα σε αυτή.Κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 103 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, με το 3ο/11.12.2019 πρακτικό της Επιτροπής Αξιολόγησης Προσφορών κρίθηκαν πλήρη τα υποβληθέντα δικαιολογητικά κατακύρωσης αμφοτέρων των αναδόχων, δοθέντος ότι δεν περιλαμβάνονται, μεταξύ αυτών, τα ακόλουθα στοιχεία η προσκόμιση των οποίων απαιτείται, κατ’ άρθρο 2.2.9.2 περίπτ. Β4 της διακήρυξης, προς απόδειξη της τεχνικής και επαγγελματικής καταλληλότητας των αναδόχων (άρθρο 2.2.6 της διακήρυξης). Ειδικότερα, στο φάκελο δικαιολογητικών της «... (…)» έχει μεν προσκομιστεί κατάλογος κυριοτέρων παραδόσεων των τριών τελευταίων ετών, τα αναγραφόμενα όμως σε αυτόν στοιχεία είναι ελλιπή, δοθέντος ότι δεν αναφέρονται οι ποσότητες και η αξία των παραδοθέντων οχημάτων, ούτε εξάλλου προσκομίστηκαν τα αποδεικτικά των παραδόσεων αυτών στοιχεία (έγγραφα των αρμοδίων υπηρεσιών ή παραστατικά). Περαιτέρω, στους φακέλους της εταιρείας «... (…)»: α) έχουν προσκομιστεί αντίστοιχοι κατάλογοι στους οποίους όμως αναγράφονται μόνον τα ονόματα των παραληπτών, χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις, ενώ δεν έχουν προσκομιστεί τα αποδεικτικά των παραδόσεων αυτών στοιχεία, β) δεν περιλαμβάνονται κατάλογοι των προσόντων – τίτλων σπουδών των υπευθύνων και του εξειδικευμένου προσωπικού του συνεργείου του αναδόχου (και του υπεργολάβου αυτού, αναφορικώς με την Ομάδα Στ΄), από τον οποίο προκύπτει η συμμετοχή τους σε σεμινάρια, ούτε οι υπεύθυνοι για τον έλεγχο της ποιότητας των προς παράδοση ειδών, γ) δεν περιλαμβάνονται κατάλογοι των εγκαταστάσεων συντήρησης και επισκευής των οχημάτων που διαθέτει η εν λόγω ανάδοχος (ή του υπεργολάβου αυτού, αναφορικώς με την Ομάδα Στ΄).Τέλος, επισημαίνεται ότι στην παράγραφο 3 των υποβληθέντων σχεδίων, όπου γίνεται αναφορά στις κατατεθείσες εγγυητικές επιστολές καλής εκτέλεσης των συμβάσεων, έχουν αναγραφεί, προφανώς εκ παραδρομής, οι αριθμοί και τα ποσά των εγγυητικών επιστολών συμμετοχής στη διαδικασία (βλ. άρθρο 2.2.2.1 της διακήρυξης). Αντ’ αυτών, πρέπει να τεθούν οι αριθμοί και τα ποσά των εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης, καθώς και των (μετά την επιστροφή αυτών) εγγυητικών επιστολών καλής λειτουργίας των οχημάτων (ποσοστά 5% και 1%, αντιστοίχως, της συμβατικής αξίας χωρίς Φ.Π.Α., βλ. άρθρο 4.1 της διακήρυξης)