ΕΣ/ΤΜ.4(ΚΠΕ)/64/2018
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας στους χώρους Νοσοκομείου(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Μη νομίμως ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες στις φερόμενες ως δικαιούχους εταιρείες κατόπιν διενέργειας απευθείας αναθέσεων ή πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Ειδικότερα, δοθέντος ότι η εκτιμώμενη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες του Νοσοκομείου, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει το ποσό των 209.000 ευρώ (βλ. σκ. ΙV), προϋπόθεση για την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση της προκήρυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 32 του ως άνω νόμου, η συνδρομή κατεπείγουσας ανάγκης, οφειλόμενης σε γεγονότα απρόβλεπτα για την αναθέτουσα Aρχή. Στην προκειμένη όμως περίπτωση, δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, οι οποίες κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των παγίων και διαρκών αναγκών του Νοσοκομείου για υπηρεσίες καθαριότητας. Ειδικότερα, το Νοσοκομείο, αν και γνώριζε ότι η αρχικώς συναφθείσα σύμβαση μετά και τη νόμιμη παράταση αυτής έληγε στις 21.7.2017, δεν προέβη εγκαίρως σε καμία ενέργεια για την προκήρυξη ανοικτού διαγωνισμού, παρότι, στο πλαίσιο του ΠΠΥΥ 2015, φορέας διενέργειας του σχετικού διαγωνισμού έχει οριστεί το ίδιο. Όπως δε αναφέρεται στο 3215/14.3.2018 έγγραφο του Τμήματος Προμηθειών, το Νοσοκομείο είχε μεν προβεί σε ενέργειες για τη σύναψη ατομικών συμβάσεων εργασίας, βάσει της διάταξης του άρθρου 63 του ν. 4430/2016, ωστόσο ακόμη και μετά την 18/26.9.2017 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου αυτού, με την οποία αναβλήθηκαν οι ως άνω διαδικασίες, δεν προέβη άμεσα σε καμία ενέργεια για την διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, αφού οι τεχνικές προδιαγραφές υποβλήθηκαν στο Διοικητικό Συμβούλιό του με μεγάλη καθυστέρηση στις 30.1.2018, το δε Διοικητικό Συμβούλιο με την 3/30.1.2018 απόφασή του αποφάσισε την τροποποίηση αυτών και την αναπομπή του θέματος στην επιτροπή σύνταξης τεχνικών προδιαγραφών.Περαιτέρω, κατά τον ομοίως βασίμως προβαλλόμενο δεύτερο λόγο διαφωνίας, η τηρηθείσα τακτική ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών κατόπιν απευθείας αναθέσεων ή προσκλήσεων σε διαπραγμάτευση, με κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτείται για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών της αναθέτουσας Aρχής σε υπηρεσίες καθαριότητας και παρότι η διαδικασία του ανοικτού διαγωνισμού δεν είχε ακόμη ξεκινήσει, καταστρατηγεί τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο σχηματισμό του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενόψει του ότι η συνολική δαπάνη των συμβάσεων που υπεγράφησαν από 22.7.2017 έως 31.12.2017, συνολικού ποσού 621.489,8 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το όριο των 500.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. άνω του οποίου απαιτείται η διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Ωστόσο, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη τους ισχυρισμούς του Νοσοκομείου, που αναφέρονται στο 3215/14.3.2018 έγγραφο του Τμήματος Προμηθειών και στο από 6.3.2018 έγγραφο του Τμήματος Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού του Νοσοκομείου (βλ. σκ. ΙVvi), κρίνει ότι τα όργανά του ενήργησαν, στην προκειμένη περίπτωση, συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων. Επισημαίνει, ωστόσο ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου θα πρέπει να προβούν άμεσα σε όλες τις νόμιμες διαδικασίες για την διευθέτηση του θέματος.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/33/2018
Προμήθεια προϊόντων καθαρισμού. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν το Κλιμάκιο κρίνει ότι η δαπάνη που εντέλλεται με το 15, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, δεν υπόκειται σε προληπτικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, καθώς η συνολική αξία της 83/4.9.2017 σύμβασης μεταξύ του Νοσοκομείου με την εταιρεία «....» υπολείπεται του τεθέντος για την υπαγωγή στον έλεγχο αυτό ορίου των 5.000 ευρώ (..). Κατόπιν τούτου, το Κλιμάκιο περιορίζεται στην εξέταση του λόγου διαφωνίας ως προς τη νομιμότητα της δαπάνης που εντέλλεται με το νομίμως ελεγχόμενο 14, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, επί της οποίας κρίνει ότι τα συμβατικά είδη που προμηθεύτηκε το Νοσοκομείο με τις συναφθείσες εντός του χρονικού διαστήματος από 4.9.2017 έως 29.9.2017 συμβάσεις (βλ. σκ. ΙΙΙ, στοιχ. i και ii) συνιστούν ομοειδή, σύμφωνα με τα δεδομένα της κοινής πείρας και κατά την αντίληψη των συναλλαγών, είδη, αφού εντάσσονται στην ίδια κατηγορία αγαθών (προϊόντα καθαρισμού) και εξυπηρετούν τις ίδιες ανάγκες καθαριότητας του Νοσοκομείου, δύνανται δε να παρασχεθούν στο σύνολό τους από τον ίδιο κύκλο προμηθευτών, ήτοι από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο τομέα της καθαριότητας και του ευπρεπισμού. (..) Περαιτέρω, λαμβανομένου υπόψη ότι α) οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου για τη διενέργεια των επίμαχων πρόχειρων διαγωνισμών ελήφθησαν από το Δ.Σ. του Νοσοκομείου την ίδια ημέρα (1.6.2017) και χωρίς να έχει υπάρξει ο αναγκαίος προγραμματισμός για την ενιαία κάλυψη των σχετικών ετήσιων αναγκών του Νοσοκομείου, β) η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη για την προμήθεια των προαναφερθέντων ομοειδών ειδών, ανερχόμενη σε 89.413,85 ευρώ (56.888,20 +32.525,65), υπερέβη το όριο των 60.000 ευρώ (άνευ ΦΠΑ), πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, γ) δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, ούτε το Νοσοκομείο επικαλείται ότι συνέτρεξε περίπτωση επείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε απρόβλεπτες περιστάσεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά κατάτμηση της συνολικής ετήσιας δαπάνης ομοειδών αγαθών το Νοσοκομείο μη νομίμως προσέφυγε σε δύο επιμέρους πρόχειρους διαγωνισμούς, καθόσον αφενός η λήξη της προηγούμενης σύμβασης που είχε συνάψει το Νοσοκομείο με εργολάβο καθαριότητας ήταν γνωστή, αφετέρου η επικαλούμενη από το Νοσοκομείο διαδικασία πρόσληψης εργαζομένων καθαριότητας με σύμβαση ορισμένου χρόνου είχε ήδη αρχίσει κατά το προηγούμενο έτος (...). Λαμβανομένου, ωστόσο, υπόψη του ισχυρισμού του Νοσοκομείου ότι μέρος των ως άνω ομοιειδών προϊόντων καθαρισμού, προϋπολογισμού 40.332,30 ευρώ, περιλαμβάνονταν ήδη στο ΠΠΥΦΥ του έτους 2015 που καταρτίστηκε βάσει των αναγκών του που ανάγονταν σε πολύ προγενέστερο χρονικό διάστημα και της πρόβλεψης από το εν λόγω πρόγραμμα διενέργειας πρόχειρου διαγωνισμού για την προμήθεια αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πεπλανημένως πλην όμως συγγνωστώς και άνευ πρόθεσης καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων τα όργανα του Νοσοκομείου υπέλαβαν το μεν ότι το ως άνω Πρόγραμμα παρίστατο δεσμευτικό και απόλυτα ανελαστικό μη δυνάμενο να αναμορφωθεί προκειμένου να ενταχθεί και πρόσθετη δαπάνη για ομοειδή προϊόντα που προέκυψε λόγω της μετάβασης του Νοσοκομείου σε νέο καθεστώς αναφορικά με την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των χώρων του και το δε ότι εξ αυτού του λόγου η κάλυψη των τρεχουσών αναγκών του Νοσοκομείου μπορούσε να γίνει νομίμως μόνο μέσω της διενέργειας δύο επιμέρους πρόχειρων διαγωνισμών αντί ενός ενιαίου ανοικτού.... Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η δαπάνη που εντέλλεται να πληρωθεί με το 15, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, δεν υπόκειται σε προληπτικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ενώ η δαπάνη που εντέλλεται με το 14, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν είναι νόμιμη ...πλην όμως πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/501/2022
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης του ν.π.δ.δ. «…» (όπως μετονομάστηκε από 18.4.2022 το ν.π.δ.δ. «…», βλ. άρθρα 3 παρ.1 και 82 του ν. 4921/2022, Α΄ 75/18.4.2022) για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των κτιρίων των Υπηρεσιών αρμοδιότητας της Περιφερειακής Διεύθυνσης Θεσσαλίας, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.236.510,21 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. 296.762,45 (με το δικαίωμα παράτασης) και συμβατικού τιμήματος 795.120 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. 190.828,80 ευρώ (χωρίς το δικαίωμα παράτασης).(....)Τούτο διότι η προσφέρουσα, όπως προαναφέρθηκε, δεν είχε υποχρέωση να υποβάλει άλλα δικαιολογητικά, πλην του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Σύμβασης, κατά το στάδιο υποβολής της προσφοράς της, για την απόδειξη της πλήρωσης του κριτηρίου του άρθρου 2.2.6 της διακήρυξης, ενώ η απαίτηση για ταύτιση του προσώπου του υπεύθυνου έργου και του συντονιστή παροχής των υπηρεσιών προβλέφθηκε με μη νόμιμη, λόγω μη τήρησης των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας, ουσιώδη τροποποίηση των όρων της διακήρυξης (βλ. σημείο Α της παρούσας σκέψης). Τέλος, οι πλημμέλειες αυτές είναι ουσιώδεις, και διότι οδήγησαν σε αποκλεισμό των ανωτέρω προσφερόντων από τη διαδικασία του διαγωνισμού, χωρίς να αποσφραγισθεί και να αξιολογηθεί η οικονομική προσφορά τους.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η σύναψη του σχεδίου σύμβασης του ν.π.δ.δ. «…» για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των κτιρίων των Υπηρεσιών αρμοδιότητας της Περιφερειακής Διεύθυνσης Θεσσαλίας.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1137/2021
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:Επιδιώκεται η ανάκληση της 243/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Το Δικαστήριο κρίνει ότι οι οικείοι ισχυρισμοί πρέπει να απορριφθούν, διότι η επίκληση του δημοσίου συμφέροντος δεν αρκεί για να δικαιολογήσει τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, καθώς δεν αναιρεί την υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να τηρεί τους κανόνες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, οι οποίοι έχουν επίσης θεσπισθεί για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος (βλ. ΕλΣυν Ολ. αποφ. 505/2021, 1642/2020). Άλλωστε, δεν προκύπτει ούτε και προβάλλεται ότι υφίσταται πλήρης αδυναμία ή ουσιώδης δυσχέρεια εφαρμογής προσωρινών λύσεων για την αντιμετώπιση του προβλήματος καθαριότητας, έως τη σύναψη σύμβασης, κατόπιν διενέργειας νέας, δίχως τις διαπιστωθείσες ως άνω πλημμέλειες, διαδικασίας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών. Τέλος, δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχουν στην προκειμένη υπόθεση, η οποία αφορά σε σύμβαση διάρκειας δύο ετών, με δυνατότητα παράτασης ενός επιπλέον έτους, οι όλως εξαιρετικές περιστάσεις υπό τις οποίες είχε γίνει δεκτό από το παρόν Τμήμα ότι η αντιμετώπιση της πανδημίας και των συνεπειών της συνιστά κατεπείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε απρόβλεπτα γεγονότα, που είναι δυνατόν να δικαιολογεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, την απόκλιση από τους γενικώς ισχύοντες κανόνες άσκησης οικονομικής δραστηριότητας (βλ. νομολογία του παρόντος Τμήματος επί συμβάσεων παροχής υπηρεσιών καθαριότητας σε περιοχή δριμέως πληττόμενη από την πανδημία και, συγκεκριμένα, αποφ. 603/2021 για δομές φροντίδας ατόμων με ειδικές ανάγκες και 2439/2020 για νοσοκομείο αναφοράς Covid-19).Δεν ανακαλεί την 243/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΚΑΙ Η 243/2021 ΠΡΑΞΗ ΤΟΥ Ζ' ΚΛΙΜΑΚΙΟΥ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1831/2021.
ΕΣ/Κλ.Τμ.4/36/2017
Καταβολή ποσού στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία «... », ως αμοιβή της για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των χώρων του Νοσοκομείου.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως ανατέθηκαν οι ανωτέρω υπηρεσίες καθαριότητας με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία, που τίθενται από τις διατάξεις του άρθρου 25 του π.δ. 60/2007, στο πεδίο εφαρμογής των οποίων εμπίπτει η επίμαχη σύμβαση ενόψει της αξίας της, αλλά και της αναγόμενης σε ετήσια βάση αξίας των υπηρεσιών καθαριότητας των χώρων του Νοσοκομείου, η οποία υπερβαίνει το όριο των 209.000,00 ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη τον πάγιο και διαρκή χαρακτήρα αυτών.
ΕλΣυν.Τμ.4(ΚΠΕ)/125/2016
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:1) Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο πρώτο λόγο διαφωνίας, μη νομίμως ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες μετά τη διενέργεια ηλεκτρονικής διαπραγμάτευσης, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 191.740,00 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), χωρίς να προηγηθεί ο επιβαλλόμενος από τις διατάξεις του π.δ 60/2007 ανοικτός διαγωνισμός, το μεν διότι η δαπάνη αυτή –συναθροιζόμενη με την από 1.1.2016 δαπάνη ποσού 379.332,00 ευρώ για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας- υπερβαίνει το κοινοτικό όριο των 209.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., το δε διότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων και απρόβλεπτων περιστάσεων, μη οφειλόμενων σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του φορέα, που κατέστησαν αδύνατη την προκήρυξη και διενέργεια διαγωνισμού για την ανάθεση των πάγιων και εκ των προτέρων γνωστών αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας. Συναφώς, αβασίμως προβάλλει το Νοσοκομείο ότι, στο πλαίσιο υλοποίησης των ΠΠΥΥ 2012 και 2013, είχε οριστεί φορέας διενέργειας του ενιαίου διαγωνισμού για την ανάθεση των υπηρεσιών καθαριότητας το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείου ....., το οποίο «κίνησε τις σχετικές διαδικασίες αλλά δεν τις ολοκλήρωσε». Τούτο διότι για το μεν ΠΠΥΥ 2012 δεν αποδεικνύεται ότι η διαβίβαση των τεχνικών προδιαγραφών από το Γενικό Νοσοκομείο ..... στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο ..... στις 20.5.2014 υπήρξε πράγματι έγκαιρη, για δε το ΠΠΥΦΥ 2013 ούτε προβάλλεται ούτε αποδεικνύεται ότι εγκαίρως απεστάλησαν οι τεχνικές προδιαγραφές στο φορέα διενέργειας του διαγωνισμού, ώστε να θεωρηθεί ότι η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των διαγωνιστικών διαδικασιών βαρύνει πράγματι εξολοκλήρου το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείου ....., ενώ περαιτέρω ούτε προβάλλεται ούτε αποδεικνύεται ότι το Γενικό Νοσοκομείο ..... όχλησε τα αρμόδια όργανα του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου…, καθώς και της εποπτεύσουσας Διοίκησης της 4ης Υγειονομικής Περιφέρειας για την επίσπευση της διαγωνιστικής διαδικασίας. Επιπροσθέτως, στο πλαίσιο υλοποίησης του ΠΠΥΦΥ 2014, δεν αποδεικνύεται ότι συνέτρεξαν απρόβλεπτες περιστάσεις που κατέστησαν αδύνατη την έγκαιρη δημοπράτηση των επίμαχων υπηρεσιών από τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου. (..)2) Περαιτέρω, κατά τον ομοίως βασίμως προβαλλόμενο δεύτερο λόγο διαφωνίας, η τηρηθείσα τακτική ανάθεσης των επίμαχων διαδικασιών, μετά από δίμηνες διαπραγματεύσεις, με κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτείται για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών της αναθέτουσας αρχής σε υπηρεσίες καθαριότητας και μολονότι είναι γνωστή στα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου η αβεβαιότητα κατακύρωσης του αποτελέσματος του ανοικτού διαγωνισμού εντός του έτους 2016 (δεδομένου ότι αυτός θα διενεργηθεί το πρώτον στις 4.11.2016), καταστρατηγεί τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο σχηματισμό του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενόψει του ότι η οικεία δαπάνη από 1.1.2016 έως 30.6.2016, συνολικού ποσού 568.998,00 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), υπερβαίνει ήδη το όριο των 500.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. άνω του οποίου απαιτείται η διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Μη ανακλητέα με την ΕΣ/ΤΜ.4/2/2017.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/683/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης με αντικείμενο την ανάθεση, από το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «…» (εφεξής, το Νοσοκομείο), των υπηρεσιών καθαριότητας των κτηριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου του Νοσοκομείου, για ένα έτος (1) με δικαίωμα παράτασης (προαίρεσης) για επιπλέον δώδεκα (12) μήνες, ποσού 300.208,68 ευρώ πλέον ΦΠΑ ετησίως (372.258,76 ευρώ με τον ΦΠΑ).(....)Με την επισήμανση που αναφέρεται στο σκεπτικό της παρούσας, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της από 28.6.2022 σύμβασης, με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των κτηριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «…».
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/242/2015
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:To σχέδιο σύμβασης και η διαδικασία ανάδειξης αναδόχου παροχής υπηρεσιών καθαριότητας των κτιριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου …, για χρονικό διάστημα ενός (1) έτους, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.850.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.)(....) Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση ο όρος αυτός παρίσταται αόριστος, αφού δεν εξειδικεύονται οι προϋποθέσεις άσκησης του δικαιώματος επέκτασης του συμβατικού αντικειμένου, ούτε προσδιορίζεται αυτό ποιοτικά, με εξειδίκευση και καταγραφή συγκεκριμένων υπηρεσιών. Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου … «…» και της εταιρείας «… A.E.», με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των χώρων του Νοσοκομείου, για χρονικό διάστημα ενός έτους, κατά τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/92/2018
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον διαφωνούντα Αναπληρωτή Επίτροπο, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης. Ειδικότερα, δοθέντος ότι η εκτιμώμενη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες του Νοσοκομείου, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει το ποσό των 209.000 ευρώ (βλ. σκ. ΙV), προϋπόθεση για την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης ...Στην προκειμένη όμως περίπτωση, δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, οι οποίες κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των παγίων και διαρκών αναγκών του Νοσοκομείου για υπηρεσίες καθαριότητας...Περαιτέρω, όπως βασίμως προβάλλεται με τον δεύτερο λόγο διαφωνίας, τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου, όφειλαν, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 68 παρ. 2 περ. β΄ του ν. 3863/2010, να υποβάλουν γραπτό αίτημα προς τη Διεύθυνση Προγραμματισμού και Συντονισμού του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας για τη χορήγηση πιστοποιητικού, από το οποίο να προκύπτουν όλες οι πράξεις επιβολής προστίμου που είχαν εκδοθεί σε βάρος της φερομένης ως δικαιούχου, εν συνεχεία, δε, λαμβανομένου υπ’ όψιν του γεγονότος ότι εντός χρονικού διαστήματος δύο ετών πριν από την υποβολή της προσφοράς της εν λόγω εταιρείας είχαν επιβληθεί σε βάρος της τουλάχιστον τρεις (3) πράξεις επιβολής προστίμου «υψηλής» ή «πολύ υψηλής σοβαρότητας», σύμφωνα με την υπουργική απόφαση 2063/Δ1632/2011 (ΦΕΚ Β΄ 266), οι οποίες προέκυψαν αθροιστικά, από τρεις (3) τουλάχιστον διενεργηθέντες ελέγχους ...Τέλος, αβασίμως το Νοσοκομείο επικαλείται τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 4498/2017, με τις οποίες παρατάθηκε η ισχύς, μεταξύ άλλων, των νομιμοποιητικών διατάξεων των άρθρων 37 του ν. 4238/2014 (Α΄ 38) και 17 παρ. 2 του ν. 4332/2015...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.4/1/2019.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/35/2017
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας (..) Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:..Α. Η αξία των υπηρεσιών καθαριότητας που απαιτούνται για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου, αναγόμενη σε ετήσια βάση, υπερβαίνει το κατά τον κρίσιμο χρόνο ισχύον όριο των 209.000 ευρώ για την υπαγωγή στο πεδίο εφαρμογής του π.δ. 60/2007..Συνακόλουθα, μη νομίμως ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες καθαριότητας με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία, που τίθενται από τις διατάξεις του άρθρου 25 του π.δ. 60/2007. Και τούτο διότι δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, συναρτώμενων με έκτακτα γεγονότα μη οφειλόμενα σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των πάγιων και διαρκών αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας. Τέλος, αλυσιτελώς επικαλείται το Νοσοκομείο ότι «με τις διατάξεις του άρθρου 63 του ν. 4430/2016 προβλέφθηκε η δυνατότητα κατάρτισης ατομικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου, η οποία αποτελεί επιτακτική πολιτική του Υπουργείου Υγείας για θέματα καθαριότητας», διότι η δυνατότητα αυτή δεν αναιρεί την κατά το κρίσιμο διάστημα υποχρέωση του Νοσοκομείου για την τήρηση της κείμενης νομοθεσίας σε σχέση με την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών. ,..Β. Περαιτέρω, δεδομένου ότι το Νοσοκομείο προέβη συστηματικά σε δίμηνες απευθείας αναθέσεις για την κάλυψη των αναγκών του σε υπηρεσίες καθαριότητας, καθ’ όλο το χρονικό διάστημα από 12.2.2016 έως (τουλάχιστον) 29.12.2016, μετά από κατάτμηση της σχετικής δαπάνης, που υπερέβαινε, κατά τα προαναφερόμενα, το χρηματικό όριο των 209.000 ευρώ, άνω του οποίου έχει πεδίο εφαρμογής το π.δ. 60/2007, η επίμαχη σύμβαση συνήφθη κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας, καθόσον δεν προηγήθηκε η απαιτούμενη από τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 2, περίπτωση γ΄ υποπερίπτωση δδ΄ του ν. 4013/2011 σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.Δ. Τέλος, το Νοσοκομείο επικαλείται όλως αορίστως για τη νομιμοποίηση της ελεγχόμενης δαπάνης το άρθρο έκτο του ν. 4432/2016 (ΦΕΚ Α΄ 212). Και τούτο, διότι η διάταξη αυτή παραπέμπει σε σωρεία νομιμοποιητικών διατάξεων, ενώ το Νοσοκομείο ούτε επικαλείται κάποια συγκεκριμένη διάταξη από αυτές ούτε πολλώ μάλλον προβάλλει με συγκεκριμένους ισχυρισμούς, βάσει αποδεικτικών στοιχείων, ότι συντρέχουν οι ουσιαστικές προϋποθέσεις που τάσσει έκαστη από αυτές τις νομιμοποιητικές διατάξεις προκειμένου να τύχει εφαρμογής. Ενδεικτικώς επισημαίνεται ότι δεν προκύπτει πως η επίμαχη ανάθεση έχει διενεργηθεί με τιμή που δεν υπερβαίνει την οριζόμενη στο τηρούμενο από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας Παρατηρητήριο Τιμών τιμή για την παροχή των σχετικών υπηρεσιών.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/22/2019
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:...Με δεδομένα τα ανωτέρω, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, βασίμως αιτιάται η Επίτροπος ότι μη νομίμως ανατέθηκαν οι ως άνω υπηρεσίες στην κατονομαζόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, κατόπιν διενέργειας συνοπτικού διαγωνισμού, διότι: α) Η ετήσια δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών καθαριότητας του Νοσοκομείου υπολογιζόμενη, βάσει των δεδομένων που επικαλείται το Νοσοκομείο, στο ποσό των 564.998, 24 ευρώ άνευ Φ.Π.Α., υπερβαίνει τις 60.000 (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.) που είναι το όριο διενέργειας συνοπτικού διαγωνισμού. β) Και υπό την εκδοχή επαναχαρακτηρισμού του συνοπτικού διαγωνισμού ως απ΄ευθείας ανάθεσης, την οποία υποστηρίζει το Νοσοκομείο με το έγγραφο επανυποβολής, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η αναστολή, με την 85/2017 απόφαση της Επιτροπής Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας, της διαδικασίας σύναψης ατομικών συμβάσεων εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου και η εν συνεχεία παραπομπή στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την 1305/2017 απόφαση του Γ΄ Τμήματος του ιδίου Δικαστηρίου σχετικών προδικαστικών ερωτημάτων, καθώς και το γεγονός ότι η καθαριότητα ενός Νοσοκομείου επείγει αφ΄εαυτής τόσο ώστε να μην επιτρέπει καμμία αναβολή, δεν ανταποκρίνονται στις προμνησθείσες προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 για την προσφυγή στην απευθείας ανάθεση και δεν δικαιολογούν την αναγνώριση συγγνωστής πλάνης υπέρ των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου. Τούτο διότι οι ανάγκες καθαριότητας του Νοσοκομείου ως πάγιες ήταν αυτονοήτως δυνάμενες να προβλεφθούν, το δε Νοσοκομείο διέθετε από το πέρας του προηγούμενου ανοικτού διαγωνισμού επαρκή χρόνο να προβεί σε ενέργειες για την τήρηση της διαδικασίας ίδιου νέου ανοικτού διαγωνισμού έως ότου περατωθούν οι εκκρεμείς δίκες με το εριζόμενο ζήτημα αν επιτρέπεται η προσφυγή των δημοσίων αρχών σε ατομικές συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προκειμένου να εκπληρώνουν οι ίδιες υποχρεώσεις δημοσίου συμφέροντος, όπως εν προκειμένω η κάλυψη των αναγκών καθαριότητας των χώρων του Νοσοκομείου. Περαιτέρω, βασίμως προβάλλεται με τον δεύτερο λόγο διαφωνίας ότι η τηρηθείσα τακτική των διαδοχικών συνοπτικών διαγωνισμών καταστρατηγεί και τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δοθέντος ότι η σχετική ετήσια δαπάνη, ανερχόμενη, όπως προαναφέρθηκε, στο συνολικό ετήσιο ποσό των 564.998, 24 ευρώ( μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.) υπερβαίνει το τιθέμενο από το προδιαληφθέν άρθρο 35 παρ. 1 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, όριο ελέγχου των 500.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.