ΕΣ/ΤΜ.1/255/2020
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ:Ζητείται η ακύρωση της 793/117871/20.6.2014 απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης (...) Το κόστος για την κάλυψη των εργασιών αυτών φαίνεται να υπερβαίνει σημαντικά το ποσό των 20.000,00 ευρώ ή των 15.000,00 ευρώ που ζητούσε η εκκαλούσα να της καταβληθεί ως μέρος της τρίτης δόσης της χρηματοδότησης, δυνατότητα που δεν υπήρχε, μάλιστα, με βάση του όρους της απόφασης ένταξης, αφού στο από 13.3.2014 έγγραφο αντιρρήσεών της αναφέρει η ίδια, μεταξύ άλλων, ότι το κόστος για την ολοκλήρωση των ηλεκτρολογικών εργασιών είναι 10.000,00 ευρώ, για τον εξοπλισμό του χώρου εστίασης επίσης 10.000,00 ευρώ, για την ολοκλήρωση της κεντρικής θέρμανσης 16.000,00 ευρώ, ενώ δεν διευκρινίζεται το κόστος για την ολοκλήρωση του περιβάλλοντος χώρου με την τοποθέτηση ξύλινων κιγλιδωμάτων. Επίσης, η μη έκδοση σήματος λειτουργίας του ΕΟΤ δεν μπορεί να θεραπευθεί από την σε αντίγραφο προσκομισθείσα, 226/10.2.2014 απόφαση προέγκρισης ειδικού σήματος λειτουργίας του ΕΟΤ για πέντε (5) διαμερίσματα και δέκα (10) κλίνες, προεχόντως διότι το εγκριθέν επενδυτικό σχέδιο αφορούσε σε μονάδα δέκα (10) διαμερισμάτων και είκοσι (20) κλινών. Ανεξαρτήτως των παραπάνω, οι ελλείψεις που διαπιστώνονται είναι ουσιώδεις και καθιστούν το έργο μη λειτουργικό, τούτο δε παρά τη παρέλευση ικανού χρονικού διαστήματος από την έναρξη κατασκευής του και την παρέλευση του χρόνου ολοκλήρωσής του, μετά από σειρά παρατάσεων (31.12.2010). Σημειωτέον δε ότι, στο από 14.5.2018 υπόμνημά της, η ίδια αναφέρει ότι το φυσικό αντικείμενο δεν έχει, ακόμα, ολοκληρωθεί. Υπό τα δεδομένα αυτά και ενόψει της φύσης και της σοβαρότητας των παρατυπιών και της ματαίωσης κατ’ ουσίαν του σκοπού της επένδυσης, παρίσταται, κατά τη κρίση του Δικαστηρίου, δικαιολογημένη, με βάση τους όρους ένταξης και το οικείο κανονιστικό πλαίσιο, η ανάκτηση της χρηματοδότησης του θέματος, χωρίς να τίθεται ζήτημα παραβίασης της αρχής της χρηστής διοίκησης ή της αναλογικότητας, αφού δεν συντρέχει ο όρος της επιλεξιμότητας των σχετικών δαπανών ήτοι η εμπρόθεσμη ολοκλήρωση και η θέση σε αυτόνομη λειτουργία της χρηματοδοτούμενης μονάδας. Αλυσιτελώς δε προβάλλεται από την εκκαλούσα ότι το μεγαλύτερο μέρος της επένδυσης έχει υλοποιηθεί και ότι επιθυμεί την ολοκλήρωση και λειτουργία της ξενοδοχειακής της μονάδας, δοθέντος ότι οι περιστάσεις αυτές δεν δικαιολογούν ούτε την καταβολή ούτε τη διατήρηση της κοινοτικής συνδρομής.Απορρίπτει την έφεση.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/48/2017
Προμήθεια υγρού οξυγόνου. (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο προμηθεύτηκε υγρό οξυγόνο στη συνολική τιμή των 0,78 ευρώ ανά κ.μ. (σύμφωνα με την αριθ. πρωτ. 2432/4.5.2015 σύμβαση: 0,69 ευρώ ανά κ.μ. για την προμήθεια υγρού οξυγόνου και 0,09 ευρώ ανά κ.μ. ως κόστος μεταφορικών), δεδομένου ότι η τιμή αυτή υπερβαίνει την ανηρτημένη τιμή του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ. (Κωδικός Παρατηρητηρίου 1.30), που κατά τον κρίσιμο χρόνο και μέχρι σήμερα ανέρχεται σε 0,69 ευρώ ανά κ.μ., και στην οποία τιμή συμπεριλαμβάνεται κάθε συναφές κόστος, όπως το κόστος μεταφορικών του υγρού οξυγόνου (βλ. πράξεις IV Τμ. Ελ.Συν. 89, 48/2015). Εξάλλου, η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη βάσει του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, όπως ισχύει, δεδομένου ότι με την εν λόγω εξαιρετική διάταξη, νομιμοποιούνται, όσον αφορά τα καταχωρημένα είδη στο Παρατηρητήριο Τιμών, μόνο οι δαπάνες για την εξόφληση υποχρεώσεων από προμήθειες ιατροτεχνολογικών προϊόντων, φαρμάκων και συναφών προς τις προμήθειες αυτές υπηρεσιών, που εναρμονίστηκαν με τις καταγεγραμμένες τιμές του Παρατηρητηρίου Τιμών, προϋπόθεση που δεν συντρέχει εν προκειμένω...Περαιτέρω, με δεδομένο ότι με τα αριθ. πρωτ. 1711/3.4.2014 και 2741/16.5.2016 έγγραφα της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (βλ. πράξεις Κλ.Πρ.Ελ.Δαπ. στο IV Τμ. 27/2017, 187, 131/2016) βεβαιώνεται ότι στην ανηρτημένη, κατά τον κρίσιμο χρόνο, τιμή των 0,69 ευρώ ανά κ.μ. δεν περιλαμβάνεται το κόστος ενοικίασης δεξαμενής, νομίμως εκκαθαρίζεται η δαπάνη, κατά το μέρος που αφορά το κόστος ενοικίασης δεξαμενής υγρού οξυγόνου.
ΕΣ/Τμ.7(ΚΠΕ)336/2013
Αμοιβή της για την εκτέλεση του έργου «Ολοκλήρωση εργασιών τεχνικού στους ......»(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το αντικείμενο της επίδικης σύμβασης «ολοκλήρωση εργασιών τεχνικού στους ......» αφορά σε εκτέλεση δημόσιου τεχνικού έργου και όχι σε προμήθεια υλικών, ανεξαρτήτως εάν το κόστος των καθαρών εργασιών εκτέλεσης του έργου της διαμόρφωσης της επιφάνειας του χώρου κοιτόστρωσης και των παρειών αυτής (1.322,00 ευρώ) υπολείπεται αυτού της προμήθειας σκυροδέματος κοιτοστρώσεων (4.368,00 ευρώ), δεδομένου ότι δεν είναι δυνατός ο αποχωρισμός αυτών των υλικών από την κοίτη του υπό διαμόρφωση ποταμού, χωρίς ουσιώδη αλλοίωση της εγκατάστασης επί του εδάφους, ενώ τα υλικά αυτά κατέστησαν πλέον συστατικά του εδάφους και απώλεσαν την αυτοτέλειά τους. Εξάλλου, από τις διατάξεις που διέπουν την εκτέλεση των δημοτικών έργων και τις προμήθειες των Ο.Τ.Α., δεν προβλέπεται ότι το κόστος προμήθειας των υλικών που είναι αναγκαία για την εκτέλεση ορισμένου έργου και ενσωματώνονται σ΄αυτό δεν μπορεί να υπερβαίνει το κόστος των εργασιών εκτέλεσης αυτού, απορριπτομένου ως νόμω αβασίμου του σχετικού λόγου διαφωνίας της Επιτρόπου. Εξάλλου, η αμφισβήτηση από την Επίτροπο της αναγκαιότητας εκτέλεσης του συγκεκριμένου έργου που αφορά στο λόγο της αοριστίας του τίτλου αυτού, αποτελεί ζήτημα που ανάγεται στο ουσιαστικό μέρος της δαπάνης, για την αμφισβήτηση του οποίου προβλέπεται αυτοτελής διαδικασία που είναι διαφορετική της παρούσας, η οποία εξικνείται στην εξέταση της νομιμότητας και κανονικότητας της εντελλόμενης με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνης. Τέλος, αναφορικά με το πρώτο λόγο διαφωνίας της Επιτρόπου, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι με την 232/2012 απόφασή της, η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ...... προέβη στην ψήφιση (διάθεση) της σχετικής πίστωσης για την ελεγχόμενη δαπάνη, ενώ η μεταγενέστερη (31.12.2012) έκδοση της αντίστοιχης «απόφασης» ανάληψης υποχρέωσης του Δημάρχου, η οποία αποτελεί στην ουσία την πρόταση ανάληψης υποχρέωσης, δεν αίρει, κατά το μέρος αυτό, τη νομιμότητα της δαπάνης (βλ. πράξη Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 139/2013)
ΣΤΕ 3439/2014
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης:Η Επιτροπή του Διαγωνισμού, με το υπ’ αριθμ. 9/23.7.2013 πρακτικό, αφού έλαβε υπόψη το ανωτέρω υπόμνημα και το γεγονός ότι ούτε από τον νόμο ούτε από την διακήρυξη προσδιορίζεται επακριβώς το διοικητικό κόστος που θεωρείται «εύλογο», δέχθηκε ότι το αναφερόμενο στην οικονομική προσφορά της αιτούσας διοικητικό κόστος ύψους 0,02 ευρώ ετησίως είναι εύλογο και ότι θα καλύψει επαρκώς τις ανάγκες της συμβάσεως. Την εισήγηση δε αυτήν της Επιτροπής υιοθέτησε το Διοικητικό Συμβούλιο της καθ’ ης η αίτηση εταιρείας με την υπ’ αριθ. 1717/συν. 600/1.8.2013 απόφασή του. Η κρίση, όμως, αυτή της αναθέτουσας Αρχής, ότι δηλαδή το αναφερόμενο στην οικονομική προσφορά της παρεμβαίνουσας διοικητικό κόστος (0,02 ευρώ ετησίως) είναι εύλογο, είναι πλημμελώς αιτιολογημένη. Και τούτο, διότι από τα στοιχεία που επικαλέσθηκε η παρεμβαίνουσα με το ανωτέρω υπόμνημα, προκύπτει ότι αυτή διαθέτει μέρος μόνον του εξοπλισμού (αλεξίσφαιρα γιλέκα και πομποδέκτες), που απαιτείται από την διακήρυξη, δεν επικαλέσθηκε, όμως, ούτε υπέβαλε στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι δεν πρόκειται να επιβαρυνθεί με το κόστος αποκτήσεως και του λοιπού εξοπλισμού (όπως π. χ. στολών εργασίας, φακών, κινητών τηλεφώνων) ούτε με το κόστος χρήσεως όλου εν γένει του εξοπλισμού. Και προέβαλε μεν με το ανωτέρω υπόμνημα η παρεμβαίνουσα ειδικώς ως προς την χρήση των τηλεφώνων ότι αυτή θα έχει μηδενικό κόστος, αλλά δεν επικαλείται στοιχεία προς απόδειξη του εν λόγω ισχυρισμού της. Εξ άλλου, ενώ από τα εκτεθέντα στην σκέψη 12 προκύπτει ότι ο ανάδοχος θα πρέπει να εκτελεί εποχουμένη περίπολο με ένα περιπολικό όχημα, η παρεμβαίνουσα δεν υπέβαλε στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει ότι το κόστος για την κίνηση αυτού του οχήματος θα είναι μηδενικό. Εν όψει των ανωτέρω πρέπει να γίνει δεκτή η κρινομένη αίτηση, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με αυτήν, και ν’ ακυρωθεί η υπό στοιχεία 1842/συν. 630/1.4.2014 πράξη του Διοικητικού Συμβουλίου της καθ΄ ης η αίτηση εταιρείας, στην οποίαν έχουν ενσωματωθεί οι υπό στοιχεία 1792/συν. 619/19.12.2013 και 1717/συν. 600/1.8.2013 πράξεις του ιδίου Διοικητικού Συμβουλίου. Κατόπιν τούτου παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών λόγων ακυρώσεως.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/525/2023
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης:Κατόπιν των ανωτέρω και ανεξαρτήτως του ότι δεν προκύπτει ότι το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης έχει εγκριθεί από τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου, το Κλιμάκιο κρίνει ότι αυτό απαραδέκτως εισάγεται ενώπιόν του. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 2 και 3 της παρούσας, το Κλιμάκιο, μετά την έκδοση της 419/2023 οριστικής Πράξης του επί της νομιμότητας της εν λόγω διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου σύμβασης, δεν μπορεί να επανέλθει επί της νομιμότητας της αυτής διαδικασίας, ούτε να ανατρέψει όσα κρίθηκαν οριστικά με την Πράξη του αυτή. Ο τρόπος δε ανατροπής των κρίσεων των Κλιμακίων Προσυμβατικού Ελέγχου προβλέπεται περιοριστικά στις διατάξεις που παρατέθηκαν στη σκέψη 1 της παρούσας, ενώ προσφυγή ανάκλησης ασκείται παραδεκτώς και κατά Πράξης Κλιμακίου Προσυμβατικού Ελέγχου, με την οποία κρίθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, εφόσον με την Πράξη αυτή τέθηκε όρος για την υπογραφή της και η προσφυγή βάλλει κατά του όρου αυτού. Τούτα δε ανεξαρτήτως του ότι το Νοσοκομείο εσφαλμένως υπολαμβάνει ότι το Κλιμάκιο, με την 419/2023 Πράξη του, έκρινε ότι «το συνολικό εργατικό κόστος ανέρχεται στο ποσό των 58.676,67 ευρώ» (ήτοι εσφαλμένως υπολαμβάνει ότι το Κλιμάκιο έκρινε ότι η τιμή “Τ” του αναφερόμενου στο άρθρο 1.3. της διακήρυξης μαθηματικού τύπου θα πρέπει να είναι ίση με 58.676,67 ευρώ) και ότι οι προσφερόμενες από τον Ανάδοχο τιμές [2.400,00 ευρώ για "κόστος αναλώσιμων υλικών - Λοιπά έξοδα", 3.500,00 ευρώ για "κόστος διοικητικής υποστήριξης, εγγυητικών επιστολών κ.λπ." και 1.979,23 ευρώ για "εργολαβικό κέρδος"] «θα πρέπει να ανέλθουν σε 1.173,00 ευρώ». Τούτο διότι, όπως σαφώς προκύπτει από την Πράξη του, το Κλιμάκιο έκρινε αρχικά ότι θα πρέπει να αναπροσαρμοσθεί το συμβατικό τίμημα, προκειμένου η αύξηση που επήλθε δυνάμει της 31986/24.3.2023 υ.α. να μεταβάλει τα μεγέθη εκείνα της οικονομικής προσφοράς του αναδόχου που συνάπτονται με το ύψος του κατώτατου μισθού (όπως μάλιστα υπολαμβάνεται και στο από 20.4.2023 πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού) και όχι τα μεγέθη "κόστος αναλώσιμων υλικών - Λοιπά έξοδα", "κόστος διοικητικής υποστήριξης, εγγυητικών επιστολών κ.λπ." και "εργολαβικό κέρδος", τα οποία δεν θα πρέπει να συμπεριληφθούν στην τιμή "Τ προσφοράς", αλλά να προστεθούν στην τιμή (Τ) που θα προκύψει κατόπιν εφαρμογής του μαθηματικού τύπου. Περαιτέρω, το Κλιμάκιο, ενόψει του ότι στο άρθρο 2.4.4. της διακήρυξης προβλέπεται, αναφορικά με το περιεχόμενο του φακέλου «Οικονομική Προσφορά» και τον τρόπο σύνταξης και υποβολής οικονομικών προσφορών, ότι «το ποσοστό διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών, αναλωσίμων και εργολαβικού κέρδους δεν πρέπει να υπολείπεται ποσοστού 2% της αξίας του εργατικού κόστους», αφού έκανε τους σχετικούς υπολογισμούς, διαπίστωσε ότι η προσφερόμενη για τα μεγέθη αυτά τιμή ήτοι 2.400,00 ευρώ για "κόστος αναλώσιμων υλικών - Λοιπά έξοδα", 3.500,00 ευρώ για "κόστος διοικητικής υποστήριξης, εγγυητικών επιστολών κ.λπ." και 1.979,23 ευρώ για "εργολαβικό κέρδος", υπερβαίνει το προβλεπόμενο στη διακήρυξη ελάχιστο ποσοστό 2% και επί του αναμορφωμένου εργατικού κόστους και συνεπώς είναι σύμφωνη με τον σχετικό όρο της διακήρυξης.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/217/2019
Παροχής υπηρεσιών καθαριότητας (...)Ανεξαρτήτως δε των ανωτέρω, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η έκδοση της οικ.4241/127/19 απόφασης της Υπουργού Εργασίας, Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η οποία ισχύει από 1.2.2019, είχε ως αποτέλεσμα την ουσιώδη μεταβολή του οικονομικού θεμελίου της προς ανάθεση σύμβασης, δοθέντος ότι το ημερομίσθιο -βάσει του οποίου υπολογίζεται το μηνιαίο κόστος κατ’ άτομο και, κατ’ επέκταση, το εργατικό κόστος της οικονομικής προσφοράς- έχει αυξηθεί από 26,18 ευρώ σε 29,04 ευρώ. Συνεπώς εν προκειμένω, κατά κακή ενάσκηση της διακριτικής του ευχέρειας το Νοσοκομείο προχώρησε στην κατακύρωση του διαγωνισμού, διότι δεν νοείται υπογραφή σύμβασης, η οποία κατά περιεχόμενο δεν μπορεί να υλοποιηθεί από τον ανάδοχο, όταν είναι γνωστό, ήδη κατά τη σύναψή της, ότι συντρέχουν γεγονότα -όπως, εν προκειμένω η σημαντική αύξηση του νόμιμου κατώτατου ημερομισθίου-, τα οποία καθιστούν ανέφικτη την εκτέλεσή της (πρβλ. Ελ.Συν. Τμ. Μειζ. Επτ. Συνθ. 1630/2018).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/979/2019
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.4/89/2015
Προμήθεια υγειονομικού υλικού: Με τα δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας ιδίως υπόψη ότι στη συνολική τιμή των 0,69 ευρώ/m3, για την προμήθεια υγρού οξυγόνου, που ήταν καταγεγραμμένη στο Παρατηρητήριο Τιμών, κατά τον κρίσιμο χρόνο (βλ. το αναφερόμενο στην προηγούμενη σκέψη έγγραφο της Ε.Π.Υ.), περιλαμβάνονται το κόστος μεταφοράς και το κόστος διαχείρισης επικίνδυνου φορτίου (μεταφορικά κατά ADR), παρά τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς του Νοσοκομείου, μη νομίμως το τελευταίο προμηθεύτηκε υγρό οξυγόνο στην τιμή των 0,99 ευρώ/m3 (χωρίς Φ.Π.Α.), στην οποία περιλαμβάνεται χρέωση 0,30 ευρώ/m3 για μεταφορικά, και, περαιτέρω, επιβαρύνθηκε, με επιπλέον χρέωση μεταφορικών κατά ADR (κόστος διαχείρισης επικίνδυνου φορτίου) ύψους ευρώ 11,00 (χωρίς Φ.Π.Α.) ανά δρομολόγιο. Και τούτο, διότι η τιμή του υπό προμήθεια είδους, υπερβαίνει, όπως βασίμως προέβαλε η Επίτροπος με τον πρώτο λόγο διαφωνίας της, την αναρτημένη στο Παρατηρητήριο, κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα τιμή ύψους 0,69 ευρώ/m3 στην οποία και περιλαμβάνεται το κόστος μεταφορικών και το κόστος διαχείρισης επικίνδυνου φορτίου (ADR). Άλλωστε και η ίδια η Ε.Π.Υ., σε σχετικό έγγραφο του Νοσοκομείου (24608/7.11.2013) με το οποίο ζητήθηκε η έγκριση των αποτελεσμάτων της διαπραγμάτευσης με το αιτιολογικό ότι η τιμή των 0,99 ευρώ ανά κυβικό μέτρο που επετεύχθη δεν αντιστοιχεί στην τιμή των 0,69 ευρώ του Παρατηρητηρίου, επειδή η τελευταία αυτή τιμή διαμορφώθηκε σε αυτό το ύψος κατόπιν διενέργειας ενιαίου διαγωνισμού της 5ης Υ.Π.Ε., ο οποίος αφορούσε μεγάλες ποσότητες οξυγόνου, απήντησε, δια του 6199/25.11.2013 εγγράφου της, ότι εφαρμοστέες είναι οι διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 3918/2011. Συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, το οποίο περιέχει κατά ένα μέρος μη νόμιμες δαπάνες ...δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΑΕΠΠ/129/2020
Ανάθεση υπηρεσιών διαχείρισης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων...Kατά τα ανωτέρω πάντως, προκύπτει ότι οι πρόσφατες συμβάσεις που σύναψε ο ανάδοχος, είτε δεν αποδεικνύεται ρητά ότι περιλάμβαναν hospital boxes, όπως εν προκειμένω απαιτούνται είτε έχουν τίμημα μεγαλύτερο ή παραπλήσιο με τη νυν εκτιμώμενη αξία, αλλά χωρίς ο ανάδοχος να διαθέτει και τα hospital boxes, που πάντως συνιστούν σημαντική επιβάρυνση στο προσφερόμενο τίμημα. Τούτο ενώ σε αντίθεση με τα ΜΕΑ και ΑΕΑ, όπου η όποια επιβάρυνση από περιέκτες κατά την προκείμενη διακήρυξη είναι ιδιαίτερα μικρή, για τα ΕΑΑΜ η αναλογική επιβάρυνση είναι σημαντική. Συνεπεία των ανωτέρω, δεν αποδεικνύεται ότι το ποσό των 1,09 ανά κιλό ΕΑΑΜ είναι επαρκές ώστε να καλύψει το κόστος των υπηρεσιών του αναδόχου, μαζί με τους 42.000 περιέκτες που μόνοι τους επιβαρύνουν την προσφορά κατά 0,31-0,37 ευρώ ανά κιλό, με αποτέλεσμα να απομένουν 0,72-0,78 ευρώ ανά κιλό ΕΑΑΜ, για οτιδήποτε άλλο ανάγεται στο συμβατικό αντικείμενο. Τούτο ενώ μόνη της η τιμή αποστείρωσης ανέρχεται σε 0,70 ευρώ ανά κιλό, όπως δεν αντικρούει η αναθέτουσα. Σε αντίθεση δε με τα ΜΕΑ-ΑΕΑ όπου, το επικαλούμενο κόστος αποστείρωσης ανέρχεται σε 1,70 ευρώ ανά κιλό, με αποτέλεσμα σε κάθε περίπτωση να απομένει ποσό 0,29 λεπτών, εκ των οποίων τα 0,03-0,04 λεπτά αφορούν το αναλογούν κόστος περιεκτών, όσον αφορά τα ΕΑΑΜ προκύπτει ότι δεν απομένει παρά όλως ελάχιστο ποσό, ανερχόμενο σε 0,02 έως 0,08 ευρώ, αναλόγως χωρητικότητας περιέκτη, για κάθε άλλο κόστος υπηρεσίας και τούτο χωρίς να προκύπτει με σαφή στοιχεία ότι έχει συμβασιοποιηθεί η υπηρεσία με τις ίδιες εργασίες και αντίστοιχο αριθμό περιεκτών με μικρότερο τίμημα. Επομένως, σε αντίθεση με την κατηγορία Β ΜΕΑ-ΑΕΑ της διακήρυξης, εν προκειμένω δεν προκύπτει ότι η νυν εκτιμώμενη αξία του 1,09 ευρώ ανά κιλό ΕΑΑΜ είναι επαρκής, ώστε να επιτρέπει μη ζημιογόνα προσφορά, που θα καλύπτει το σύνολο των ζητούμενων αγαθών και εργασιών και τούτο, όχι μόνο όσον αφορά τυχόν υποκειμενικά τον προσφεύγοντα, αλλά αντικειμενικά και όσον αφορά την εν γένει κατάρτιση προσφορών, αφού μόνο του το άθροισμα κόστους αποστείρωσης και κόστους περιεκτών σχεδόν ισούται με την εκτιμώμενη αξία. Άρα, μη νομίμως η αναθέτουσα παρέλειψε να λάβει υπόψη της το κόστος περιεκτών, στον καθορισμό εύλογης εκτιμώμενης αξίας για την κατηγορία Α ΕΑΑΜ, με αποτέλεσμα η αξία της κατηγορίας αυτής να προκύπτει μη νομίμως ιδιαίτερα χαμηλή, για την ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού και την υποβολή βιώσιμων και μη ζημιογόνων προσφορών.
ΕΣ/ΚΛΙΜ/Ζ/139/2023
Παροχή Υπηρεσιών Ασφάλειας/Φύλαξης:Με αυτά τα δεδομένα, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως ο αναθέτων φορέας δέχτηκε ως μη ασυνήθιστα χαμηλή την οικονομική προσφορά της αναδόχου εταιρείας αναφορικά με τα προβλεπόμενα στο πλαίσιο της υπό κρίση σύμβασης διοικητικά κόστη και κόστη αναλωσίμων. Ειδικότερα, ως προς τα υλικά μέσα και τον εξοπλισμό που απαιτούνται από τη διακήρυξη για την παροχή των επίμαχων υπηρεσιών, δεν έχουν προσκομιστεί συγκεκριμένα στοιχεία (τιμολόγια και συμβάσεις) που να αποδεικνύουν τον ισχυρισμό της αναδόχου ότι τα είχε ήδη στη διάθεσή της και ότι το κόστος τους έχει ήδη αποσβεσθεί, με αποτέλεσμα να μην δημιουργείται για την ίδια οικονομική επιβάρυνση όσον αφορά την εκτέλεση της ελεγχόμενης σύμβασης. Εξάλλου, ως προς το κόστος εποπτείας, το οποίο συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των κονδυλίων που συναπαρτίζουν το διοικητικό κόστος της σύμβασης, το ποσό αυτού ανερχόμενο σε 5.000 ευρώ παρίσταται, κατά την κρίση του Κλιμακίου, μη εύλογο. Συγκεκριμένα, λαμβανομένης υπόψη της πρόβλεψης της διακήρυξης ότι ο απαιτούμενος επόπτης πρέπει να οριστεί αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση της ελεγχόμενης σύμβασης και να είναι διαθέσιμος σε 24ωρη βάση, δεν μπορεί να νοηθεί, εν προκειμένω, επιμερισμός της δαπάνης του σχετικού κόστους απασχόλησης αυτού μεταξύ περισσότερων παράλληλων συμβάσεων της αναδόχου. Συνεπώς, το κόστος εποπτείας για τα τρία (3) έτη διάρκειας της σύμβασης [βλ. ενδεικτικώς 713 ευρώ (ισχύων βασικός μισθός) Χ 36 μήνες = 25.668 ευρώ (χωρίς να συνυπολογίζονται προσαυξήσεις για Κυριακές/αργίες/υπερωρίες και το κόστος αναπλήρωσης)] σαφώς συνάγεται ότι υπερβαίνει στη συγκεκριμένη περίπτωση το ποσό των 5.000 ευρώ. Περαιτέρω, ως προς την προκαλούμενη δαπάνη από τα υποχρεωτικά γυμνάσια και ασκήσεις στο πλαίσιο της υπό έλεγχο σύμβασης, δεν παρίστανται βάσιμα τα αναφερόμενα στο ανωτέρω διευκρινιστικό έγγραφο του Διευθύνοντος Συμβούλου της ....... ότι το εν λόγω κόστος εμπεριέχεται στο ποσό του 1.359.746,96 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο εργατικό κόστος. Τούτο, διότι το τελευταίο ποσό καλύπτει αποκλειστικώς και μόνον το κόστος απασχόλησης των φυλάκων κατά τις αναφερόμενες στο Παράρτημα Ι της διακήρυξης ώρες φύλαξης, οι οποίες σαφώς διαφοροποιούνται από τις ώρες που θα απαιτηθούν για τα γυμνάσια/ασκήσεις του προσωπικού (βλ. αναφορά στη διακήρυξη ότι οι τελευταίες εργασίες ανατίθενται ως «επιπλέον» των βασικών υπηρεσιών φύλαξης, καθώς και ανάλυση οικονομικής προσφοράς αναδόχου). Συνεπώς, μη νομίμως η ανάδοχος δεν συμπεριέλαβε το σχετικό κόστος στο δηλωθέν στην προσφορά της κονδύλι του διοικητικού κόστους. Σε κάθε περίπτωση, όσον αφορά το κόστος των γυμνασίων/ασκήσεων ύψους 11.255,40 ευρώ, το οποίο, αν και αναφέρεται ως μέγιστο απαιτητό, είναι ληπτέο υπόψη στο ακέραιο για λόγους ασφαλούς διαπίστωσης των επιμέρους κονδυλίων εξ ων συντίθεται η προσφορά και συνακόλουθα του νομότυπου αυτής βάσει της εργατικής νομοθεσίας, ακόμη και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι αυτό εμπεριέχεται στο δηλωθέν από την ανάδοχο εργατικό κόστος (1.359.746,96 ευρώ), το ποσό του εργατικού κόστους της προσφοράς της αναδόχου που απομένει μετά την αφαίρεση του ως άνω κόστους των γυμνασίων/ασκήσεων (1.359.746,96 ευρώ μείον 11.255,40 ευρώ) ανέρχεται σε 1.348.491,56 ευρώ, ήτοι σε ποσό που υπολείπεται του ποσού του 1.349.689,66 ευρώ, το οποίο έχει υπολογισθεί από τον αναθέτοντα φορέα ως το ελάχιστο, βάσει της εργατικής νομοθεσίας, εργατικό κόστος για την κάλυψη των αναγκών της ελεγχόμενης σύμβασης (βλ. το από 15.7.2022 υπηρεσιακό σημείωμα της Διεύθυνσης Διοικητικού-Οικονομικού και Εκμετάλλευσης και της Υπηρεσίας Ασφάλειας Λιμενικής Εγκατάστασης), με αποτέλεσμα, και υπό την εκδοχή αυτή, να είναι μη νόμιμη η οικονομική προσφορά της αναδόχου. Εξάλλου, αλυσιτελώς προβάλλεται στην από 24.10.2022 επιστολή της αναδόχου η κερδοφορία της επιχείρησης κατά τις προηγούμενες χρήσεις, καθώς οι ευνοϊκές περιστάσεις που μπορούν να επικαλεστούν οι οικονομικοί φορείς για την τεκμηρίωση του μη ασυνήθιστα χαμηλού της προσφοράς τους δεν είναι δυνατόν να ανάγονται στην γενική οικονομική κατάστασή τους, αλλά πρέπει να συνάπτονται με τις συνθήκες εκτέλεσης της συγκεκριμένης κάθε φορά προς σύναψη σύμβασης. Αντίθετη εκδοχή, θα οδηγούσε στην αποδοχή ζημιογόνων προσφορών, χωρίς πραγματική δυνατότητα ελέγχου του τρόπου κάλυψης του λειτουργικού κόστους εκτέλεσης της σύμβασης και με κίνδυνο τη νόθευση του ανταγωνισμού και την καταστρατήγηση της υποχρέωσης του αναδόχου να προσφέρει τιμή που καλύπτει πραγματικά, και όχι πλασματικά, το εργατικό κόστος της σύμβασης (ΔΕφΑθ 87/2019).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/889/2023
ΕλΣυν/Τμ.4/93/2011
ΕΟΤ-τουριστική προβολή.Περαιτέρω, και ο τρίτος λόγος διαφωνίας με τον οποίο προβάλλεται ότι η οικονομική συμμετοχή του Ε.Ο.Τ. στις ανωτέρω εκδόσεις με το ποσό των 128.513,00 ευρώ, έναντι αντισταθμιστικών οφελών, υπερβαίνει το από τις περιστάσεις επιβαλλόμενο εύλογο μέτρο πρέπει να απορριφθεί. Και τούτο διότι εν προκειμένω δεν είναι κρίσιμο στοιχείο της σχετικής αξιολογικής κρίσης το κόστος της αποτύπωσης του λογότυπου του Ε.Ο.Τ. στο οπισθόφυλλο των τόμων, αντίστοιχα δε της καταχώρισης διαφήμισης των οδηγών στις εφημερίδες …, ούτε των δύο ολοσέλιδων καταχωρήσεων στην εφημερίδα «…» της διαφήμισης που αφορά το πρόγραμμα «ΜΕΝΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ», στοιχείο το οποίο θα ενδιέφερε αν η επίμαχη δαπάνη αποσκοπούσε στη διαφήμιση του έργου του Οργανισμού. Αντίθετα κρίσιμο στοιχείο συνιστά εν προκειμένω το κόστος που αναλαμβάνει να καλύψει ο Ε.Ο.Τ. για την έκδοση των ειδικών τόμων (οδηγών) που θα διανεμηθούν σε πλείονα αντίτυπα σε συνάρτηση με το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα της προσέλκυσης επισκεπτών των ιστορικών-αρχαιολογικών τόπων. Υπό το πρίσμα δε αυτό η κρίση περί της υπέρβασης ή μη του επιβαλλόμενου από τις περιστάσεις ευλόγου μέτρου προϋποθέτει αφενός την παράθεση συγκριτικών στοιχείων από τα οποία να προκύπτει ότι το ποσό που διατέθηκε για συγκεκριμένο αριθμό αντιτύπων των ως άνω τουριστικών οδηγών είναι υπερβολικό κατά τα συναλλακτικά ήθη. Αφετέρου προϋποθέτει την αξιολόγηση του επιδιωκόμενου με τη διαφήμιση αποτέλματος, που είναι εν προκειμένω η αύξηση του τουριστικού ενδιαφέροντος, σε συνάρτηση με το κόστος της διαφήμισης. Δοθέντος όμως ότι η κρίση αυτή ως τεχνική είναι ελεγκτέα μόνο ως προς την υπέρβαση των ακραίων ορίων, πρέπει ο προβαλλόμενος λόγος να απορριφθεί ως αόριστος λόγω ελλείψεως των αναγκαίων εκείνων στοιχείων που αποδεικνύουν την υπέρβαση αυτή.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/11/2019
Προμήθεια υγρού οξυγόνου:..Με τα ανωτέρω δεδομένα, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις υπό στοιχ. ΙΙ και ΙΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 3 του ν. 3580/2007, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 24 παρ. 2 του ν. 3846/2010, και 13 του ν. 3918/2011, το «..» (φορέας ...) προέβη στην προμήθεια υγρού οξυγόνου σε τιμή 1,043 ευρώ/m3, ήτοι σε τιμή που υπερέβαινε κατά 0,353 ευρώ την αναρτημένη στο Παρατηρητήριο Τιμών της Ε.Π.Υ., κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, τιμή του 0,69 ευρώ/m3, στην οποία ήδη περιλαμβάνεται το κόστος μεταφοράς (βλ. 1711/3.4.2014 και 1586/10.4.2017 έγγραφα της Ε.Π.Υ. και βλ. πράξεις IV Τμ. 89, 83, 48/2015, Κ.Π.Ε.Δ. στο ΙV Tμ. Πρ. 76/2017, 187/2016, 25/2015, 201, 122/2014).Ο ισχυρισμός που προέβαλε το εν λόγω Νοσοκομείο με το έγγραφο επανυποβολής ότι ήδη η τιμή του υγρού οξυγόνου ανέρχεται σε 0,60 ευρώ/m3, και ότι στην τιμή αυτή συμπεριλαμβάνεται και το κόστος μεταφορικών, δεν αποδεικνύεται ότι σχετίζεται με την ελεγχόμενη δαπάνη. Λόγω δε της ανωτέρω υπέρβασης κατά 0,353 ευρώ της τιμής του Παρατηρητηρίου Τιμών για το υγρό οξυγόνο, βασίμως προβάλλεται από την Επίτροπο ότι δεν δύναται να τύχει εφαρμογής εν προκειμένω η νομιμοποιητική διάταξη του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, εφόσον δεν πληρούται η προϋπόθεση της εναρμόνισης της συμφωνηθείσας με την επίμαχη σύμβαση τιμής με αυτή του Παρατηρητηρίου Τιμών.Εν όψει των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.