Καθορισμός αποζημίωσης και εξόδων κίνησης των παρέδρων για τη συμμετοχή τους σε συνεδριάσεις του κοινοτικού συμβουλίου.

Τοπικά συμβούλια.Οι πρόεδροι των τοπικών συμβουλίων, οι οποίοι κατέχουν αιρετό αξίωμα τιμητικό και άμισθο, με μόνη απολαβή την καταβολή αποζημίωσης για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις των συμβουλίων αυτών,  μετέχουν και στις συνεδριάσεις του οικείου δημοτικού συμβουλίου ως μέλη με αποφασιστική ψήφο, όταν στην ημερήσια διάταξη περιλαμβάνονται θέματα που αφορούν στα αντίστοιχα τοπικά διαμερίσματα. Για τη μετάβασή τους στον τόπο της συνεδρίασης, δικαιούνται εξόδων κίνησης, το ύψος των οποίων καθορίζεται, σύμφωνα με την προεκτεθείσα Κ.Υ.Α., όπως αυτή ισχύει, βάσει της χιλιομετρικής απόστασης των τοπικών συμβουλίων από την έδρα εκάστου δήμου, σε συνδυασμό προς τον αριθμό των μελών κάθε συμβουλίου. Εκ των ανωτέρω παρέπεται ότι η καταβολή στους ανωτέρω εξόδων κίνησης δεν συνδέεται με την κάλυψη των γενικών αναγκών μετακίνησής τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, αλλά με τη μετακίνησή τους προς την έδρα του Δήμου, η οποία πραγματοποιείται θεσμικά μόνο προκειμένου αυτοί να μετάσχουν στις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου, στις περιπτώσεις που προβλέπεται από το νόμο.  Κατά συνέπεια, όταν δεν αποδεικνύεται η συμμετοχή σε τέτοιου είδους συνεδριάσεις, οι πρόεδροι των τοπικών συμβουλίων δεν δικαιούνται και των σχετικών εξόδων κινήσεως.

Εξοδα κίνησης.Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγονται, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: Στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης α΄ βαθμού, που συγκροτήθηκαν με το ν. 2539/1997 και προήλθαν από τη συνένωση περισσοτέρων ήδη υφιστάμενων δήμων και κοινοτήτων και την προσάρτηση συνοικισμών, συνεστήθησαν στην εδαφική περιφέρεια εκάστου καταργούμενου Ο.Τ.Α. και προσαρτωμένου συνοικισμού δημοτικά διαμερίσματα -και ήδη τοπικά διαμερίσματα κατά το νέο Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων- όπου λειτουργούν τοπικά συμβούλια, ως όργανα δημοτικής απoκέντρωσης. Στο πλαίσιο αυτό, οι πρόεδροι των τοπικών συμβουλίων, οι οποίοι κατέχουν αιρετό αξίωμα τιμητικό και άμισθο, με μόνη απολαβή την καταβολή αποζημίωσης για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις των συμβουλίων αυτών, μετέχουν και στις συνεδριάσεις του οικείου δημοτικού συμβουλίου ως μέλη με αποφασιστική ψήφο, όταν στην ημερήσια διάταξη περιλαμβάνονται θέματα που αφορούν στα αντίστοιχα τοπικά διαμερίσματα. Για τη μετάβασή τους στον τόπο της συνεδρίασης, δικαιούνται εξόδων κίνησης, το ύψος των οποίων καθορίζεται, σύμφωνα με την προεκτεθείσα Κ.Υ.Α., όπως αυτή ισχύει, βάσει της χιλιομετρικής απόστασης των τοπικών συμβουλίων από την έδρα εκάστου δήμου, σε συνδυασμό προς τον αριθμό των μελών κάθε συμβουλίου. Εκ των ανωτέρω παρέπεται ότι η καταβολή στους ανωτέρω εξόδων κίνησης δεν συνδέεται με την κάλυψη των γενικών αναγκών μετακίνησής τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, αλλά με τη μετακίνησή τους προς την έδρα του Δήμου, η οποία πραγματοποιείται θεσμικά, μόνο προκειμένου αυτοί να μετάσχουν στις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου, στις περιπτώσεις που προβλέπεται από το νόμο. Κατά συνέπεια, όταν δεν αποδεικνύεται η συμμετοχή σε τέτοιου είδους συνεδριάσεις, οι πρόεδροι των τοπικών συμβουλίων δεν δικαιούνται και των σχετικών εξόδων κίνησης. 

Εξοδα κίνησης.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη που προηγήθηκε, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον η καταβολή των εξόδων κίνησης στους προέδρους των τοπικών συμβουλίων επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση που συμμετέχουν σε συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου για θέματα της ημερήσιας διάταξης που αφορούν στα αντίστοιχα τοπικά διαμερίσματα και όχι για την άσκηση των καθηκόντων τους γενικά. Συνεπώς, είναι αβάσιμα τα περί του αντιθέτου υποστηριζόμενα με το 19141/23.8.2013 έγγραφο του Προϊσταμένου του Οικονομικού Τμήματος του Δήμου .... 

ΕΞΟΔΑ ΚΙΝΗΣΗΣ:Δαπάνη καταβολής εξόδων κίνησης έτους 2010, από Δήμο, σε Προέδρους Τοπικών Συμβουλίων και Τοπικών Διαμερισμάτων πρώην Δήμου:Α) Μη νόμιμη, ως προς την καταβολή των ως άνω εξόδων κίνησης σε Πρόεδρο Τοπικού Συμβουλίου, καθόσον ανεξαρτήτως της συμμετοχής του η μη στις συνεδριάσεις του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου, δεν συζητήθηκε σ΄ αυτό, θέμα που να αφορά σε ζητήματα του τοπικού του διαμερίσματος.Β)  Νόμιμη, ως προς την καταβολή εξόδων κίνησης ενός μηνός, άλλου Προέδρου Τοπικού Συμβουλίου, λόγω της συμμετοχής του σε συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, ενώ είναι εξίσου μη νόμιμη η εν λόγω καταβολή, για τους υπόλοιπους μήνες του 2010, καθόσον, ανεξαρτήτως της συμμετοχής του ή μη στις συνεδριάσεις του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου, δεν συζητήθηκε σ΄ αυτό θέμα που να αφορά σε ζήτημα του τοπικού του διαμερίσματος, (άρθρο 95, παρ.7 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων).

Καταβολή εξόδων κίνησης σε Προέδρους τοπικών συμβουλίων.(..)η κλήση του για συμμετοχή στις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου κατά τους μήνες Σεπτέμβριο και Νοέμβριο του 2009, καθώς και Απρίλιο του 2010 δεν ήταν νόμιμη, αφού δεν συζητήθηκαν θέματα αφορώντα στο συγκεκριμένο τοπικό διαμέρισμα, δοθέντος μάλιστα ότι, κατά τα προεκτεθέντα, κατά τη συζήτηση γενικής φύσεως ζητημάτων που άπτονται του γενικότερου τοπικού συμφέροντος δεν δύνανται να μετέχουν οι πρόεδροι των τοπικών συμβουλίων. Εξάλλου, για τους μήνες Ιούλιο, Οκτώβριο, Δεκέμβριο του 2009 και για τους λοιπούς μήνες του 2010 (Ιανουάριο, Φεβρουάριο, Μάρτιο, Μάιο, Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο) δεν προσκομίζονται πρακτικά του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου, εκ των οποίων να αποδεικνύεται η συμμετοχή του εν λόγω Προέδρου στις συνεδριάσεις του, επομένως, μη νομίμως εντέλλονται έξοδα κίνησης για τους μήνες αυτούς, αφού οι χρηματικές αυτές απολαβές δεν καταβάλλονται κατά τρόπο πάγιο στους Προέδρους των τοπικών συμβουλίων, αλλά μόνο εφόσον συντρέχει πραγματική μετακίνηση αυτών προς την έδρα του Δήμου...ενώ και η εντελλόμενη με το 57/17 Χ.Ε. δαπάνη που αφορά στον Πρόεδρο του Δ.Δ. ..., ..., είναι, επίσης, εν μέρει μη νόμιμη, ήτοι νόμιμη μόνο για τον Νοέμβριο του 2009. ....Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το 56/17 χρηματικό ένταλμα πληρωμής (Χ.Ε.) δαπάνη, που αφορά στην καταβολή εξόδων κίνησης στους Προέδρους των Τ.Σ. ... (...), ... (...) και ... (...) είναι εν μέρει μη νόμιμη, ήτοι νόμιμη μόνο ως προς τον ... για τον Αύγουστο του 2009 και τον Ιούνιο του 2010 και ως προς ...Ως εκ τούτου, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Εξοδα κίνησης.(...) ζητείται να ανακληθεί η 49/2012 Πράξη του Τμήματος 1.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν στην προηγούμενη σκέψη κατά πλειοψηφία δεκτά η προσβαλλόμενη πράξη δεν έσφαλε στην ερμηνεία των κρίσιμων διατάξεων, κρίνοντας ότι τα έξοδα κίνησης χορηγούνται στους Προέδρους των τοπικών συμβουλίων για την πραγματοποίηση μόνο των μετακινήσεων που είναι αναγκαίες για την εκπλήρωση των θεσμικών καθηκόντων τους και ότι, συνακόλουθα, απαιτούνται ως δικαιολογητικά της σχετικής δαπάνης δημόσια έγγραφα (τα Πρακτικά συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου) από τα οποία να προκύπτει η μετακίνησή τους για το σκοπό αυτόν, οι δε περί του αντιθέτου λόγοι ανάκλησης πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι.  Επιπλέον, αβασίμως προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι αναιτιολόγητη, καθόσον το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει προκύπτει αυτόθροα από την υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών που έγιναν δεκτά στον εφαρμοζόμενο κανόνα δικαίου, όπως αυτός ερμηνεύτηκε.  Εξάλλου, στο μέτρο που δεν αμφισβητείται ότι η κρίσιμη παροχή αφορά σε πραγματικές δαπάνες και δεν έχει επιδοματικό χαρακτήρα, η απαίτηση προσκόμισης δικαιολογητικών που πιστοποιούν την διενέργεια πραγματικών υπηρεσιακών μετακινήσεων δεν περιορίζει την αξίωση των δικαιούχων ούτε τους επιβαρύνει υπέρμετρα με το κόστος των μετακινήσεων αυτών, όπως αβασίμως ισχυρίζονται οι αιτούντες.  Κατ΄ ακολουθία αυτών που προηγουμένως κρίθηκαν, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί.

ΠΛΗΜΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ:ζητείται η άρση της αμφισβήτησης, που ανέκυψε από τις αντίθετες 3129/2009 και 2508/2009 αποφάσεις του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, λόγω αμφιβολίας ως προς το ζήτημα αν αποτελεί ουσιώδη νομική πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας η πλημμελής σύνθεση της Επιτροπής Διαγωνισμού, λόγω μη νόμιμης συμμετοχής στις συνεδριάσεις της των αναπληρωματικών μελών αντί των τακτικών, τα οποία αποδεδειγμένα ουδέποτε είχαν νομότυπα κληθεί, ούτε είχαν δηλώσει ότι αδυνατούσαν να συμμετάσχουν στις συνεδριάσεις της, εφόσον η πλημμέλεια αυτή δεν οδήγησε σε νόθευση του ανταγωνισμού, δεδομένου ότι στο διαγωνισμό συμμετείχαν μόνο δύο υποψήφιοι, από τους οποίους ο ένας αποκλείστηκε, ύστερα από παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο στάδιο του παραδεκτού της συμμετοχής του. Με την 2508/2009 απόφασή του το VI Τμήμα (Δ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αποφάνθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. και της αιτούσας «Κοινοπραξίας … - …– …» με αντικείμενο τη «Λειτουργία της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης» για 60 ημερολογιακούς μήνες, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 15.000.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και δέχτηκε την αίτηση ανάκλησης κατά της 182/2009 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(....)Τέλος, απορριπτέα ως απαράδεκτη είναι η υπό κρίση αίτηση, και ως αίτηση ανάκλησης της 3129/2009 απόφασης του Τμήματος τούτου, καθόσον, όπως κρίθηκε με τα Πρακτικά της 25ης Γεν. Συν. της Ολομελείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου της 26.10.2005, των οποίων η κρίση και οι περιεχόμενες σε αυτά αιτιολογίες επαναλαμβάνονται και με τα πρόσφατα εκδοθέντα Πρακτικά της 20ης Γεν. Συν. της Ολομελείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου της 11.10.2006, δεν χωρεί αίτηση ανάκλησης (Πράξης και ήδη) απόφασης του Τμήματος, που έχει εκδοθεί κατόπιν υποβολής ενώπιόν του αίτησης ανάκλησης Πράξης του Κλιμακίου, ήτοι κατά τη διαδικασία του προαναφερόμενου άρθρου 2 του ν.3060/2002, διότι με τις ειδικότερες διατάξεις του εν λόγω άρθρου ρυθμίζονται εξαντλητικά οι αρμοδιότητες του Τμήματος τούτου και δεν καταλείπεται περιθώριο αναλογικής ή ευθείας εφαρμογής, είτε διατάξεων του Οργανισμού του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που προβλέπουν την οίκοθεν ή την κατόπιν αίτησης ανάκληση ή αναθεώρηση των πράξεων αυτού, είτε των γενικών αρχών του διοικητικού δικαίου περί ανάκλησης των διοικητικών πράξεων.Απορρίπτει την αίτηση.

Εξοδα κίνησης.Από το συνδυασμό των προαναφερόμενων διατάξεων συνάγεται ότι στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Πρόγραμμα Καλλικράτης), ο νομοθέτης επέλεξε τη διατήρηση μόνο της καταβολής των εξόδων κίνησης στους προέδρους των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων. Εξ αντιδιαστολής δε συνάγεται ότι μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του ν. 3852/2010 καταργήθηκε σιωπηρά το άρθρο 133 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων και συνεπώς ο πρόεδρος και τα μέλη της δημοτικής κοινότητας, το αξίωμα άλλωστε των οποίων είναι τιμητικό και άμισθο, δεν δικαιούνται αποζημίωσης για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις των συμβουλίων των οικείων δημοτικών κοινοτήτων (βλ. Πρ. Κλιμ. στο Ι Τμ. 96/2012). 

Εξοδα κίνησης.Από το συνδυασμό των προαναφερόμενων διατάξεων συνάγεται ότι στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Πρόγραμμα Καλλικράτης), ο νομοθέτης επέλεξε τη διατήρηση μόνο της καταβολής των εξόδων κίνησης στους προέδρους των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων. Εξ αντιδιαστολής δε συνάγεται ότι μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του ν. 3852/2010 καταργήθηκε σιωπηρά το άρθρο 133 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων και συνεπώς ο πρόεδρος και τα μέλη της δημοτικής κοινότητας, το αξίωμα άλλωστε των οποίων είναι τιμητικό και άμισθο, δεν δικαιούνται αποζημίωσης για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις των συμβουλίων των οικείων δημοτικών κοινοτήτων (βλ. Πρ. Κλιμ. στο Ι Τμ. 96/2012).