ΕΣ/Τ4/77/2008
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
α) η διενέργεια του επίμαχου διαγωνισμού σε συντετμημένη προθεσμία 36 ημερών δεν καθιστά στην προκειμένη περίπτωση νομικώς πλημμελή τη σχετική διαγωνιστική διαδικασία, δοθέντος ότι ο διαγωνισμός αυτός, προϋπολογισθείσας δαπάνης 1.095.500 ευρώ με ΦΠΑ, ήταν επαναληπτικός και τα στοιχεία που απαιτούνταν για την πληρότητα της ενημέρωσης των ενδιαφερομένων είχαν ήδη δημοσιευθεί στο σύνολό τους με την συνταχθείσα σύμφωνα με το παράρτημα VIIΑ προκήρυξη του αρχικού διαγωνισμού, η οποία εξάλλου κάλυπτε και τις περαιτέρω προϋποθέσεις της παρ. 4 του άρθρου 38 της Οδηγίας, από πλευράς του χρόνου δημοσίευσής της, β) περαιτέρω δεν συνιστά νομική πλημμέλεια η έκδοση απόδειξης είσπραξης του ποσού της προκαταβολής και όχι τιμολογίου αφού η εντελλόμενη δαπάνη αφορά σε προκαταβολή μέρους του συμβατικού τιμήματος και όχι σε παράδοση προϊόντων σε εκτέλεση της σύμβασης και γ) όμως η εντελλόμενη δαπάνη πάσχει διότι για να είναι νόμιμη η χορήγηση προκαταβολής έπρεπε ρητώς να ορίζεται αυτό και να προσδιορίζεται το ποσοστό της καθώς και οι ειδικότερες λεπτομέρειες του τρόπου πληρωμής στην οικεία διακήρυξη.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν.Κλ.1/2/2015
Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη νομική σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον η καταβολή των εξόδων κίνησης στον πρόεδρο τοπικού συμβουλίου επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση που συμμετέχει αποδεδειγμένα σε συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου για θέματα της ημερησίας διάταξης που αφορούν στο τοπικό διαμέρισμα και όχι για την άσκηση των καθηκόντων του γενικά. Κατά τη γνώμη όμως της εισηγήτριας της υπόθεσης, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη κατά το μέρος που αφορά στο χρονικό διάστημα από 1.11.2007 έως 24.2.2008, και κατά το μέρος της που τα έξοδα κίνησης έχουν υπολογιστεί καθ’ υπέρβαση των οριζόμενων στην ισχύουσα κατά τον χρόνο αυτό Κ.Υ.Α. 20583/10.4.2007, δεδομένου ότι η 2/66510/0022/4.2.2008 Κ.Υ.Α. ισχύει από το χρόνο δημοσίευσής της στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και όχι από 1.11.2007 (Ε.Σ. Πρ. Ι Τμ. 97, 98, 129/2008, Κλ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 65/2013), είναι δε νόμιμη κατά τα λοιπά. Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και, ως εκ τούτου, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕλΣυνΤμ.6/1928/2016
Παροχή υπηρεσιών επιστημονικής και αναπτυξιακής υποστήριξης:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγινα δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης δύναται μεν να υπαχθεί στους ανωτέρω εκτεθέντες σκοπούς αμφοτέρων των συμβαλλομένων μερών και άρα θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι αυτά εκκινούν από κοινή αφετηρία, πλην όμως, οι προβλέψεις των περισσοτέρων ρυθμίσεων της σύμβασης, όπως α) συγκεκριμένου ποσού ως αμοιβής του ... και μάλιστα προκαταβολής ύψους έως και 20% αυτής, β) ολοκλήρωσης και εξάντλησης του επιδιωκόμενου σκοπού με τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, χωρίς να απαιτείται ή να προβλέπεται περαιτέρω η υπογραφή εκτελεστικών τοιούτων, γ) δυνατότητας σύναψης, κατά την κείμενη νομοθεσία, συμπληρωματικής σύμβασης με επέκταση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης, με σύνταξη μάλιστα του σχετικού Συγκριτικού Πίνακα, κατά τα οριζόμενα στο π.δ. 60/2007, άγουν, περαιτέρω, στην κρίση ότι δεν πρόκειται για γνήσια προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 38520/2010, αλλά, υπό το μανδύα αυτής, υποκρύπτεται αυτοτελής εξ επαχθούς αιτίας δημόσια σύμβαση παροχής υπηρεσιών με αναθέτουσα αρχή τη .. και ανάδοχο τον ..., η οποία μάλιστα εμπίπτει στις διατάξεις του π.δ. 60/2007, καθόσον ο προϋπολογισμός της υπερβαίνει το κατώτατο όριο υπαγωγής σ’ αυτές. Άλλωστε, σε όλα σχεδόν τα άρθρα της σύμβασης ο .... αναφέρεται ως ανάδοχος και όχι απλώς ως αντισυμβαλλόμενος. Εξ άλλου, περί των ανωτέρω πλημμελειών που επισημαίνονται και διά της προσβαλλομένης πράξης, η αιτούσα, όχι μόνο ουδέν προβάλλει, αλλά, περαιτέρω, με τους προβαλλόμενους ισχυρισμούς της αντιφάσκει, δεδομένου ότι, αφ’ ενός μεν επικαλείται συμφωνία του περιεχομένου της σύμβασης με το άρθρο 100 του ν. 3852/2010, αφ’ ετέρου δε συνομολογεί ότι αποδεικνύεται η συνδρομή των προϋποθέσεων προσφυγής στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και δεδομένου ότι εξακολουθούν να υφίστανται λόγοι διακωλυτικοί της υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης, η εν λόγω αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί, να μην ανακληθεί η προσβαλλομένη πράξη και κατ’ επέκταση να μην υπογραφεί το ελεγχόμενο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης ... και του Οργανισμού Ανάπτυξης ..
ΣΤΕ/ΕΑ/867/2009
Προμήθεια μεταλλικών ενδοαρτηριακών προσθέσεων...Επειδή, προβάλλεται επικουρικώς ότι ακόμη και αν ήθελε θεωρηθεί ότι η ημερομηνία επικύρωσης των αντιγράφων του βιβλίου μετόχων δεν κάλυπτε τις απαιτήσεις της προκήρυξης, πάντως η Διοίκηση όφειλε, δυνάμει του άρθρου 14 παρ. 11 του π.δ. 370/1995, να καλέσει την αιτούσα να συμπληρώσει τη σχετική έλλειψη. Ο λόγος αυτός δεν πιθανολογείται σοβαρά ότι είναι βάσιμος, διότι σύμφωνα με την πράγματι διέπουσα τον ένδικο διαγωνισμό διάταξη του άρθρου 49 του π.δ. 60/2007, η Διοίκηση δεν είχε εν προκειμένω τέτοια εξουσία, διότι το επίμαχο δικαιολογητικό που προσκόμισε η αιτούσα δεν ήταν νόμιμο κατά περιεχόμενο, αφού έλλειπε το κρίσιμο στοιχείο του χρόνου ισχύος του, αλλά ήταν υποχρεωμένη να απορρίψει την προσφορά της αιτούσας (πρβλ. ΣτΕ 1095/2009, ΕΑ 457/2009, 349, 584, 593, 1147, 1200, 1282/2008, 717, 1319, 1382/2007 κ.α.). Επειδή, μετά την απόρριψη των λόγων που βάλλουν κατά της πρώτης επάλληλης αιτιολογικής βάσης απόρριψης της προσφοράς της αιτούσας, καθίσταται αλυσιτελής η έρευνα των λόγων που βάλλουν κατά της δεύτερης επάλληλης αιτιολογικής βάσης (πρβλ. ΕΑ 1122/2007 κ.α.). Συνεπώς, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση και να γίνει δεκτή η παρέμβαση.
ΕΣ/Τμ.7(ΚΠΕ)47/2014
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Μη νόμιμη καταβολή πο αφορά στη χορήγηση προκαταβολής για το έργο «Ανέγερση 10ου Νηπιαγωγείου στην οδό ……..».(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, εν προκειμένω, συντρέχει η προβλεπόμενη από το άρθρο 51 παρ. 1 του ν. 3669/2008 προϋπόθεση της εγκατάστασης του αναδόχου στο χώρο του έργου για τη χορήγηση προκαταβολής για το έργο και ως εκ τούτου η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2014, σε βάρος των πιστώσεων του οποίου εντέλλεται η δαπάνη.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/91/2018
Καταβολή αποδοχών:Με δεδομένα αυτά νομίμως μετατράπηκε η σύμβαση εργασίας του ως άνω υπαλλήλου σε αορίστου χρόνου, σύμφωνα με το άρθρο 11 του ν. 3227/ 2004, καθόσον οι ρυθμίσεις αυτού δεν αφορούν μόνο στα πρόσωπα που εργάζονταν κατά το χρόνο δημοσίευσής του (9.2.2004) σε φορείς του άρθρου 2 του ν. 2643/1998, κατ’ εφαρμογή σχετικών προγραμμάτων του Ο.Α.Ε.Δ., αλλά σε όλα τα άτομα με ειδικές ανάγκες που προσλαμβάνονται εφεξής στους ως άνω φορείς δυνάμει όμοιων προγραμμάτων. Συνεπώς, εφόσον ο εν λόγω υπάλληλος προσελήφθη ως άτομο με ειδικές ανάγκες δυνάμει σχετικού επιδοτούμενου προγράμματος του Ο.Α.Ε.Δ. και η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. επιθυμεί να συνεχίσει να τον απασχολεί, η μετατροπή της σύμβασής του σε αορίστου χρόνου είναι νόμιμη.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/15/2018
ΕΡΓΑ. (Συμπληρωματικές συμβάσεις) (..) Με τα δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δεν συντρέχουν οι τιθέμενες από τον νόμο προϋποθέσεις για τη σύναψη έγκυρης συμπληρωματικής σύμβασης....Αντιθέτως, οι επιπρόσθετες εργασίες προέκυψαν λόγω αύξησης ποσοτήτων εργασιών καθαρισμού φρεατίων καθώς και αύξησης των απαιτούμενων ωρών για την ολοκλήρωση των καθαρισμών και των ωρών αποζημίωσης για αυξημένη επιφυλακή, οι οποίες συνιστούν ανεπίτρεπτη επέκταση του φυσικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης...Άλλωστε ο συγκεκριμένος διαγωνισμός θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί τουλάχιστον 4 μήνες νωρίτερα, δεδομένου ότι από την έκδοση του Πρακτικού κατακύρωσης του αποτελέσματός του (23.6.2016) μέχρι την υπογραφή της σύμβασης (31.10.2016) διέδραμε μεγάλο χρονικό διάστημα που οφείλεται σε υπαιτιότητα του Δήμου.(..) Πέραν αυτών, η σύναψη της από 28.7.2017 συμπληρωματικής σύμβασης είναι μη νόμιμη και για τον πρόσθετο λόγο ότι δεν υπήχθη, πριν την υπογραφή της, σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από την αρμόδια Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός της (67.332,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), συναθροιζόμενος με τον προϋπολογισμό της αρχικής σύμβασης (162.599,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), η οποία δεν υπαγόταν λόγω ποσού σε προληπτικό έλεγχο, υπερβαίνουν το τιθέμενο, για την υποβολή στον εν λόγω έλεγχο, κατώτατο χρηματικό όριο των 200.000,00 ευρώ....Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/7/2019
Αποκατάσταση ζημιών από θεομηνία.Με αυτά τα δεδομένα, ο δεύτερος λόγος διαφωνίας δεν είναι βάσιμος, διότι βασίζεται στην εσφαλμένη προϋπόθεση ότι η ελεγχόμενη δαπάνη αφορά στην καταβολή αποζημίωσης σε ιδιώτες για την απόσβεση απαίτησης αυτών, ενώ πρόκειται για καταβολή ποσού σε ιδιώτη στο πλαίσιο σύμβασης και σε εκτέλεση αυτής. Ωστόσο η ανάληψη από το Δήμο της υποχρέωσης για την αποκατάσταση ζημιών σε ιδιωτικά μνημεία δεν βρίσκει έρεισμα σε διάταξη νόμου, όπως ανωτέρω αναφέρθηκε, ως εκ τούτου η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Περαιτέρω, η συγκεκριμένη δαπάνη ούτε λειτουργική είναι, διότι η αποκατάσταση μνημείων ιδιωτών σε νεκροταφεία δεν αποτελεί τοπική υπόθεση κατά την έννοια του νόμου, ούτε συντελεί στην εκπλήρωση των σκοπών και της αποστολής του Δήμου. Παρόλα αυτά, ενόψει της μεγάλης έκτασης της ζημιάς που προκλήθηκε στο νεκροταφείο του οικισμού ..... από ακραία καιρικά φαινόμενα, αλλά και του γεγονότος ότι για την αποκατάσταση αυτών εγκρίθηκε χρηματοδότηση του Δήμου από το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, συγγνωστώς, δίχως πρόθεση καταστρατήγησης των προπαρατεθεισών διατάξεων, δημιουργήθηκε η πεποίθηση στα όργανα του Δήμου ότι η αποκατάσταση των ζημιών σε μνημεία ιδιωτών άπτεται της συντήρησης και λειτουργίας του κοιμητηρίου και εμπίπτει στις αρμο-διότητες αυτού. Κατά ταύτα, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
ΔΕΚ/Τ-148/2004
Δημόσιες συμβάσεις των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων — Σύναψη συμβάσεως κατόπιν προσκλήσεως για την υποβολή προσφορών — Ανάθεση των συμβάσεων — Κριτήρια αναθέσεως — Επιλογή της αναθέτουσας αρχής — Όριο — Προσφυγή σε κριτήρια που καθιστούν δυνατό τον προσδιορισμό της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς — Επιτρέπεται η χρήση όχι αποκλειστικά οικονομικών κριτηρίων.Σχετ.ΣτΕ/100/2009
ΕΣ/ΤΜ.7/47/2010
Προμήθεια οχημάτων.(..)Το Τμήμα, μετά από νέα έρευνα της υπόθεσης, κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος να αποστεί από όσα δέχθηκε με την προσβαλλόμενη με την αίτηση ανάκληση πράξη του στις ορθές και νόμιμες σκέψεις της οποίας αναφέρεται προς αποφυγή επαναλήψεων. Εξάλλου, το γεγονός ότι οι σχετικές διακηρύξεις και διαδικασίες των διενεργηθέντων διαγωνισμών δεν προσβλήθηκαν δικαστικά, αν και το σύνολο του εμπορικού κόσμου της χώρας γνώριζε τη διενέργειά τους, δεν μεταβάλλει τον αντικειμενικό χαρακτήρα της διαπιστωθείσας με την κρινόμενη πράξη παραβίασης των κανόνων του Κοινοτικού Δικαίου, οι οποίοι κατατείνουν ακριβώς στην εξασφάλιση της μεγαλύτερης δυνατής δημοσιότητας όχι μόνο σε εθνικό, αλλά και σε κοινοτικό επίπεδο. Περαιτέρω, η εξέταση του ζητήματος του ενιαίου χαρακτήρα μίας προμήθειας, ώστε να κριθεί η ύπαρξη παράνομης κατάτμησής της, προς αποφυγή εφαρμογής διατάξεων της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας, γίνεται με προσφυγή στα δεδομένα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, ενώ η κατάταξη των προς προμήθεια ειδών σε διαφορετικούς κωδικούς του Ενιαίου Προγράμματος Προμηθειών αποτελεί μεν συνεκτιμώμενο αλλά όχι δεσμευτικό στοιχείο κατά τη διενέργεια του ελέγχου νομιμότητας μίας δαπάνης και δεν δικαιολογεί την αναγνώριση συνδρομής συγγνωστής πλάνης στα όργανα του Δήμου, όταν άγει σε καταστρατήγηση επιτακτικών διατάξεων του Κοινοτικού Δικαίου...Τέλος, το γεγονός έκδοσης διαταγών πληρωμής σε βάρος του Δήμου από τους ανακηρυχθέντες προμηθευτές, πέραν του ότι κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου η διαταγή πληρωμής δεν δεσμεύει το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τη διενέργεια του ελέγχου των δαπανών (βλ. Πράξεις VII Τμ. 293/2009, 237/2007 κ.ά.), αφορά στη συγκεκριμένη περίπτωση σε στάδιο μεταγενέστερο του προληπτικού ελέγχου που διενεργεί το παρόν Τμήμα και δεν μπορεί να οδηγήσει σε θεώρηση των ερειδόμενων σε μη νόμιμες δαπάνες χρηματικών ενταλμάτων, ενώ το γεγονός ότι, όπως προκύπτει από το 64/18.2.2009 γραμμάτιο είσπραξης του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, για την αγορά των ανωτέρω οχημάτων ο Δήμος έλαβε δάνειο από το εν λόγω Ταμείο δεν ασκεί επιρροή στη μη νομιμότητα της επίμαχης δαπάνης. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η 233/2009 πράξη του Τμήματος τούτου δεν πρέπει να ανακληθεί και η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της....Απορρίπτει την, από 19.1.2010, αίτηση ανάκλησης του Δήμου ...
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/236/2017
Προμήθειας γάλακτος.(..) Με τα δεδομένα αυτά, με νόμιμη και επαρκή αιτιολογία κρίθηκε από την Επιτροπή Διαγωνισμού ότι η επιβολή προστίμου σε βάρος της εταιρίας «….» στα πλαίσια προηγούμενης συμβατικής της σχέσης δεν συνιστά «σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα» που υπείχε υποχρέωση να δηλώσει με βάση τον σχετικό όρο της διακήρυξης, με αποτέλεσμα η εν λόγω εταιρία να μην καθίσταται ένοχη «σοβαρής ψευδούς δήλωσης» κατά την παροχή της συγκεκριμένης πληροφορίας αναφορικά με την προσωπική της κατάσταση... Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.