Προμήθεια αντιδραστηρίων μικροβιολογικών εξετάσεων.(..)Με αυτά τα δεδομένα, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως ανατέθηκε η ανωτέρω προμήθεια στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, το μεν διότι η ετήσια δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου για την εν λόγω προμήθεια, πάγιου και διαρκούς χαρακτήρα, υπερβαίνει το όριο των 20.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., ... δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, ....η, κατ’ εκτίμηση, προβληθείσα μη έγκαιρη ολοκλήρωση του ενταγμένου στο ΠΠΥΥ 2013 σχετικού διαγωνισμού, δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση αλλά ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης της διοίκησης,...Εξάλλου, η επίμαχη δαπάνη δεν είναι δυνατό να νομιμοποιηθεί κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, αφού οι συμβατικές τιμές της από 11.3.2016 σύμβασης της επίμαχης προμήθειας, για τις οποίες δεν υπάρχει καταχωρημένη τιμή στο Παρατηρητήριο Τιμών (βλ. 1975/2.9.2913 έγγραφο της ΕΠΥ), είναι σε επίπεδο τιμής μονάδας (τιμή εξέτασης) κατά 0,007 ευρώ υψηλότερες σε σχέση με τις αντίστοιχες της προηγούμενης νομίμως συναφθείσας σύμβασης.(..)Ωστόσο, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη: α) τον επείγοντα χαρακτήρα της ως άνω προμήθειας, συνιστάμενο στην ανάγκη διενέργειας των απαραίτητων για τους ασθενείς μικροβιολογικών εξετάσεων, β) το γεγονός ότι το Νοσοκομείο προμηθεύτηκε τα υλικά αυτά τηρώντας τουλάχιστον ορισμένες διαδικαστικές εγγυήσεις,..γ) το γεγονός ότι, καίτοι η ελεγχόμενη δαπάνη δεν εμπίπτει, ενόψει των συμβατικών τιμών της επίμαχης σύμβασης, στην προαναφερόμενη νομιμοποιητική διάταξη, πάντως οι τιμές αυτές, είναι σε επίπεδο τιμής μονάδος ελάχιστα υψηλότερες σε σχέση με τις αντίστοιχες της προηγούμενης νομίμως συναφθείσας σύμβασης (μόλις 0,007 ευρώ), δ) το γεγονός ότι έχει προκηρυχθεί, εν τέλει, το 2016 ανοιχτός διαγωνισμός στο πλαίσιο του ΠΠΥΥ 2014, κρίνει ότι, τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων..Κατόπιν τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, πλην όμως το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης..

Προμήθεια ραδιοφαρμάκων:..ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 147/2017 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο παρόν Τμήμα ..τα επικαλούμενα σχετικά με την ανάθεση σε τρίτους φορείς της διενέργειας των ως άνω ανοικτών διαγωνισμών στο πλαίσιο υλοποίησης των Π.Π.Υ.Υ. 2012, 2013 και 2014 δεν στοιχειοθετούν απρόβλεπτες περιστάσεις, αλλά ανάγονται στη σφαίρα ευθύνης των υπηρεσιών υγείας, στις οποίες περιλαμβάνονται, ενόψει της αρχής της ενότητας της Διοίκησης, τόσο οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες να προγραμματίζουν κεντρικά και να διενεργούν τις σχετικές διαδικασίες ανάθεσης όσο και οι νοσοκομειακές μονάδες για λογαριασμό των οποίων υλοποιούνται οι διαδικασίες αυτές ... Ως εκ τούτου, το αιτούν αβασίμως προβάλλει ότι η αρχή της ενότητας της Διοίκησης δεν αναιρεί την πιθανότητα παραλείψεων και καθυστερήσεων από μέρους των ασκούντων κρατική εποπτεία διοικητικών οργάνων. Πολλώ δε μάλλον, όταν οι εν λόγω παραλείψεις και καθυστερήσεις σαφώς ανάγονται και στη δική του σφαίρα δράσης και ευθύνης, λαμβανομένου υπόψη ότι δεν αποδεικνύεται ότι το αιτούν δεν φέρει υπαιτιότητα και ότι επέδειξε τη δέουσα μέριμνα, ώστε να εξασφαλίσει την έγκαιρη και κατόπιν νόμιμης διαδικασίας ανάθεσης προμήθεια ραδιοφαρμάκων, δεδομένου ότι δεν προκύπτει ότι αιτήθηκε, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 7 του ν. 3580/2007, την κατ’ εξαίρεση εξουσιοδότησή του να διενεργήσει δημόσιο ανοικτό διαγωνισμό για την κάλυψη των αναγκών του για την ως άνω προμήθεια, ούτε ότι προέβη σε οποιαδήποτε σχετική όχληση προς τους αρμόδιους φορείς αναφορικά με την εξέλιξη των ενταγμένων στα ΠΠΥΥ 2012, 2013 και 2014 διαγωνισμών, παρά το μακρό χρονικό διάστημα που διέδραμε χωρίς αποτέλεσμα νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας στο πλαίσιο των εν λόγω ΠΠΥΥ. Ο ειδικότερος, εξάλλου, ισχυρισμός ότι η αρχή της ενότητας της Διοίκησης δεν πρέπει να αποβαίνει σε βάρος του ιδιώτη, είναι απορριπτέος, προεχόντως, διότι προβάλλεται εκ συμφέροντος τρίτου και δη της ως άνω φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας, ενώ ο ισχυρισμός αυτού ότι ενδεχόμενη όχληση των αρμοδίων φορέων για τη διενέργεια των διαγωνισμών των Π.Π.Υ.Υ. 2012, 2013 και 2014 δεν θα επηρέαζε καθοριστικά την εξέλιξή τους, είναι απορριπτέος, προεχόντως, διότι στηρίζεται σε υποθετικά δεδομένα...Περαιτέρω, η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, όπως ισχύει, διότι, σε κάθε περίπτωση, δεν αποδεικνύεται από το αιτούν η εναρμόνιση της επίμαχης συμβατικής τιμής με αυτήν του Παρατηρητηρίου Τιμών, ή εναλλακτικά, ελλείψει τέτοιας, με την τιμή που είχε συμφωνηθεί με την τελευταία συναφθείσα σύμβαση, κατόπιν τήρησης της νόμιμης διαδικασίας, για το ίδιο είδος.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η υπό κρίση αίτηση του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου ... «...» για την ανάκληση της 147/2017 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο.

Προμήθεια καυσίμων.(….) Επί της ελεγχόμενης διαδικασίας το Κλιμάκιο διαπιστώνει τα εξής: α) Μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή προσέφυγε, κατ’ επίκληση των διατάξεων του άρθρου 25 παρ. 1 εδ. γ΄ του π.δ. 60/2007, στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγματεύσεως χωρίς δημοσίευση προκήρυξης για τις ομάδες 2, 4 ,6, 10 και 12,  καθόσον δεν αποδεικνύεται ότι συνέτρεχαν στην προκειμένη περίπτωση απρόβλεπτες περιστάσεις, μη αναγόμενες στη σφαίρα ευθύνης της, ικανές να θεμελιώσουν το κατεπείγον της προμήθειας και να δικαιολογήσουν τη προσφυγή στην ως άνω διαδικασία. Αντιθέτως, από τα στοιχεία του φακέλου και από τα γνωστά στο Στ΄ Κλιμάκιο από προηγούμενες ενέργειές του (βλ. την 23/2014 Πράξη, με την οποία το παρόν Κλιμάκιο είχε αποφανθεί περί της νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων με αντικείμενο την προμήθεια υγρών καυσίμων του Δήμου ...... και των νομικών του προσώπων για το έτος 2014) προκύπτει ότι το επικαλούμενο κατεπείγον εν προκειμένω οφείλεται i) σε έλλειψη σωστού προγραμματισμού και επιμέλειας του Δήμου, ο οποίος δεν διεξήγαγε εγκαίρως τον τακτικό διαγωνισμό που προηγήθηκε της ελεγχόμενης διαδικασίας, αλλά καθυστέρησε μάλιστα δυόμισι μήνες (καταληκτικό χρονικό σημείο υποβολής προσφορών 20.2.2015) σε σχέση με τη διαγωνιστική διαδικασία που διενεργήθηκε από αυτόν για την προμήθεια υγρών καυσίμων για το έτος 2014 (χρονικό σημείο διενέργειας του διαγωνισμού 4.12.2013) και ii) στην επιμονή της αναθέτουσας αρχής να αναθέσει την ελεγχόμενη προμήθεια κατόπιν προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης ήδη από την ολοκλήρωση (24.3.2015) του προηγηθέντος της διαδικασίας διαπραγμάτευσης τακτικού διαγωνισμού, όταν υπήρχε ακόμη χρονικό περιθώριο (όπως προκύπτει από το γεγονός ότι και κατά το χρόνο διεξαγωγής του ελέγχου από το Κλιμάκιο [Αύγουστος 2015] υπάρχουν στη διάθεση του Δήμου ...... και των νομικών προσώπων του μικρές ποσότητες αποθεμάτων υγρών καυσίμων) για τη διενέργεια και την έγκαιρη ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας, κατόπιν τήρησης των διατυπώσεων δημοσιότητας με συντετμημένες προθεσμίες. Η έκδοση δε της απόφασης της  Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. σε χρόνο μεταγενέστερο του αναμενομένου από το Δήμο ......, δεν στοιχειοθετεί απρόβλεπτη περίσταση, σύμφωνα με τα προεκτιθέμενα στην τρίτη σκέψη της παρούσας, καθόσον οι όποιες διοικητικές εμπλοκές, όπως και το ενδεχόμενο να αποβούν άγονοι (είτε λόγω μη υποβολής είτε λόγω υποβολής απαράδεκτων προσφορών) διαγωνισμοί για την προμήθεια υγρών καυσίμων, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από τις αναθέτουσες αρχές κατά τον προγραμματισμό κάλυψης των τακτικών τους αναγκών, στο πλαίσιο των οποίων εμπίπτει και η ελεγχόμενη προμήθεια, ώστε να εκκινούν τις σχετικές διαδικασίες σε χρόνο κατά τον οποίο να μπορεί να εξασφαλιστεί η έγκαιρη ολοκλήρωσή τους. Εξάλλου, δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση ούτε η επικαλούμενη δυσκολία διενέργειας ηλεκτρονικού διαγωνισμού, καθόσον η  σχετική νομοθετική πρόβλεψη (ν. 4155/13, ΦΕΚ 120 Α΄/29.5.2013) ήταν ήδη γνωστή από το έτος 2013 στο Δήμο, ο οποίος όφειλε να προβεί σε έγκαιρο προγραμματισμό υλοποίησης της σχετικής διαδικασίας. β) Περαιτέρω, το Κλιμάκιο δεν εντόπισε ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες  στη προαναφερόμενη διαδικασία κατά το μέρος

Παροχή υπηρεσιών σίτισης των σπουδαστών(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο καταλήγει στα ακόλουθα:Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο λόγο, μη νομίμως παρατάθηκε η 1/25.1.2016 σύμβαση μεταξύ του Τ.Ε.Ι. ....... και της φερόμενης ως δικαιούχου του χρηματικού εντάλματος εταιρείας. Τούτο, διότι με τη σύμβαση αυτή μπορούσε να ανατεθεί στην εταιρεία «....... Α.Ε.» εξαιρετικώς -λόγω αντικειμενικής αδυναμίας του αναδειχθέντος στο πλαίσιο του προηγηθέντος ανοικτού διαγωνισμού αναδόχου να ολοκληρώσει την παροχή της ανατεθείσας σε αυτήν έως 1.3.2016 υπηρεσίας- μόνο  η παροχή των υπηρεσιών σίτισης των φοιτητών στο ....... και Αντίρριο, σύμφωνα με τους όρους της από 1.3.2013 σύμβασης μεταξύ του Τ.Ε.Ι. ....... και του …… και έως τη λήξη αυτής την 1.3.2016. Δεν μπορούσε δηλαδή, σε καμία περίπτωση, με την από 25.1.2016 σύμβαση μεταξύ του Τ.Ε.Ι. ....... και της εταιρείας «…..» να ανατεθούν στη δεύτερη υπηρεσίες καθ’ υπέρβαση των προβλεπομένων με τη συναφθείσα στο πλαίσιο της ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας σύμβαση, ήτοι πέραν της 1.3.2016. Τούτο διότι τέτοιος όρος για παράταση της σύμβασης δεν περιείχετο  στην οικεία διακήρυξη και στην από 1.3.2013 σύμβαση μεταξύ του Τ.Ε.Ι. ....... και του….. Σε κάθε περίπτωση και ο περιεχόμενος στην από 25.1.2016 σύμβαση μεταξύ του Τ.Ε.Ι. ....... και της εταιρείας «....... ….» όρος, σύμφωνα με τον οποίο «Σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης της διαδικασίας του αριθ. πρωτ. 38353/29.9.2015 διαγωνισμού Διακήρυξη (5/2015) μέχρι 1.3.2016, τότε η παρούσα σύμβαση δύναται να παραταθεί με σχετική απόφαση της Συγκλήτου του Τ.Ε.Ι. .......», είναι αόριστος και θα μπορούσε να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την παράταση της σύμβασης αυτής, ενόψει του ότι δεν προσδιορίζει τη μέγιστη χρονική διάρκεια της παράτασης και τη συνακόλουθη δαπάνη.Περαιτέρω, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, η ως άνω παράταση συνιστά στην ουσία  αυτοτελή απευθείας ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών, η οποία δεν είναι νόμιμη,  το μεν διότι ακόμη και η μηνιαία δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών του Τ.Ε.Ι. για τη σίτιση των σπουδαστών στο ....... και το Αντίρριο υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, το δε διότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων περιστάσεων μη οφειλόμενων σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του φορέα. Ειδικότερα, η λήξη την 1.3.2016 της συναφθείσας, στο πλαίσιο του ανοικτού διαγωνισμού, σύμβασης τριετούς διάρκειας ήταν από μακρού χρόνου γνωστή στα αρμόδια όργανα του Τ.Ε.Ι., η δε επικαλούμενη αδυναμία του…..  να ολοκληρώσει την παροχή της υπηρεσίας έως την 1.3.2016 δεν δικαιολογεί την πέραν του χρόνου αυτού απευθείας ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών. Συνακόλουθα, τα αρμόδια όργανα του Τ.Ε.Ι. όφειλαν να προβούν στις απαιτούμενες διαδικασίες για την έγκαιρη δημοπράτηση των υπηρεσιών αυτών, μόνη δε η μη ολοκλήρωση της διενεργηθείσας στις 24.11.2015 διαγωνιστικής διαδικασίας έως την 1.3.2016 δεν αποτελεί απρόβλεπτο γεγονός μη αναγόμενο στη σφαίρα ευθύνης των αρμοδίων οργάνων του Τ.Ε.Ι., ενόψει του ότι κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων απαιτείται χρόνος πέραν του τριμήνου για την ολοκλήρωση των σχετικών διαγωνιστικών διαδικασιών, ιδίως όταν –όπως εν προκειμένω- υπόκεινται και σε προσυμβατικό έλεγχο.Κατά τον επίσης βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο λόγο, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δεν προηγήθηκε της παροχής των ανωτέρω υπηρεσιών η τήρηση του έγγραφου τύπου. Η δε έλλειψη αυτή καθιστά την επίμαχη ανάθεση άκυρη. Ειδικότερα, η σύμβαση δεν δύναται να θεωρηθεί ως συναφθείσα με μόνη την 5/8.3.2016 απόφαση της Συγκλήτου, αφού αυτή δεν περιλαμβάνει όλα τα υπό του άρθρου 23 παρ. 1 του π.δ. 118/2007 προβλεπόμενα στοιχεία, που καθιστούν ορισμένο το περιεχόμενο της σύμβασης, ούτε άλλωστε περιλαμβάνεται μεταξύ των στοιχείων του φακέλου έγγραφο ανακοίνωσης της απόφασης αυτής στη φερόμενη ως δικαιούχο του εντάλματος εταιρεία.Κατά τον ομοίως βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο λόγο, μη νομίμως προσδόθηκε με την από 8.3.2016 απόφαση της Συγκλήτου αναδρομική ισχύς από 1.3.2016 στη φερόμενη ως παράταση της αρχικής σύμβασης.

Καταβολή της αμοιβής της για την παροχή υπηρεσιών εξωτερικού καθαρισμού και συντήρησης χώρων πρασίνου.(...) Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι, όπως προαναφέρθηκε, μόνη περίπτωση έγκυρης τροποποίησης της αρχικώς συναφθείσας σύμβασης εκτέλεσης των προαναφερθεισών εργασιών, θα ήταν η σύναψη σύμβασης με την ήδη ανάδοχο για την εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών, ήτοι υπερσυμβατικών ή νέων, οι οποίες κατέστη αναγκαίο να εκτελεσθούν από απρόβλεπτες περιστάσεις που ανεφύησαν εκτάκτως και δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν κατά τον χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης, όπως τούτο πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς στη σχετική απόφαση του αρμοδίου οργάνου, ενώ σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν συμπληρωματικές εργασίες εκείνες που συνίστανται σε επέκταση του τεχνικού αντικειμένου της σύμβασης. Εν προκειμένω, η από 30.12.2016 σύμβαση, το περιεχόμενο της οποίας ρητά ταυτίζεται με εκείνο της από 1.8.2016 προηγουμένως συναφθείσας, στο κείμενο της οποίας παραπέμπει, διαφοροποιούμενη εκείνης μόνο ως προς τη διάρκεια ισχύος της (από 2.1.2017 έως 28.2.2017), συνιστά παράταση της αρχικώς συναφθείσας σύμβασης επιφέροντας κατά τούτο μη επιτρεπτή επέκταση του τεχνικού αντικειμένου αυτής, και συνακόλουθα μη έγκυρη σύμβαση εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών, κατ’ επίκληση, μάλιστα, όλως αορίστως, καθόλα προβλέψιμων περιστάσεων, ήτοι της ολοκλήρωσης της διαδικασίας για τη διενέργεια ανοιχτού διαγωνισμού, γνωστών ήδη κατά τον χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης. (...)Εκ των ανωτέρω παρέπεται ότι η υπογραφείσα στις 30.12.2016 αποτελεί αυτοτελή σύμβαση, συναφθείσα με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, συνεπώς η νομιμότητα σύναψης αυτής πρέπει να εξεταστεί υπό το φως των διατάξεων του ν. 4412/2016, ο οποίος, εν τω μεταξύ, είχε τεθεί σε εφαρμογή. Ομοίως, ωστόσο, και ως αυτοτελής η εν λόγω σύμβαση έχει συναφθεί μη νομίμως κατ’ αρχήν λόγω ποσού, καθόσον το ύψος αυτής, συναρτώμενο με εκείνο της αρχικής (58.800 ευρώ για συμβατική διάρκεια 4 μήνες) υπερβαίνει το προβλεπόμενο για συναπτόμενες με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης συμβάσεις όριο των 20.000 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), αφού, με ορισθείσα συμβατική διάρκεια 2 μήνες, ανέρχεται σε (1/2 Χ 58.800 ευρώ =) 29.400 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.). Εξάλλου, δεδομένου ότι, όπως προαναφέρθηκε, η προβαλλόμενη από τη Δ.Α.Α. Α.Ε. αιτιολογία για τη σύναψη της επίμαχης σύμβασης, ήτοι η μη ολοκλήρωση της διαδικασίας για τη διεξαγωγή ανοιχτού διαγωνισμού, συνιστά περίσταση γνωστή σε αυτή εκ των προτέρων, αναγόμενη αποκλειστικώς στη σφαίρα ευθύνης της, αφού, άλλωστε, όπως ιστορήθηκε ανωτέρω, και ο πρόχειρος διαγωνισμός διενεργήθηκε κατόπιν ακύρωσης προηγούμενου ανοιχτού με το ίδιο αντικείμενο, δεν συντρέχει εν προκειμένω ούτε η εξαιρετική περίπτωση σύναψης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης λόγω κατεπείγουσας ανάγκης συνεπεία απρόβλεπτων περιστάσεων, μη αναγόμενων σε υπαιτιότητα της αναθέτουσας αρχής

Μελέτες οδοποιίας οδικού Δικτύου:ζητείται παραδεκτώς η αναθεώρηση της 1333/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση της Περιφέρειας ...για ανάκληση της 237/2018 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Ως εκ τούτου, η ανάγκη αντιμετώπισης των εν λόγω γεωλογικών φαινομένων ήταν γνωστή στην αναθέτουσα Αρχή ήδη πριν την ολοκλήρωση του αρχικού διαγωνισμού, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την αιτούσα είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. Αναφορικά με το υποέργο «Πτολεμαΐδα - Γαλάτεια - Ολυμπιάδα», παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα, δεν συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις, αφού πριν τη συμβασιοποίηση της αρχικής μελέτης συντελέστηκαν: α) η εκπόνηση της μελέτης του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου (TAP), δεδομένου ότι η εν λόγω χάραξη, όπως προκύπτει από το ανωτέρω 79113/3130/10.5.2018 έγγραφο, γνωστοποιήθηκε στην αιτούσα με τα 34812/1814/22.4.2013 και 97490/5200/19.9.2014 έγγραφα. Ο ισχυρισμός περί κοινοποίησης των τελικών οδεύσεων 5 ημέρες πριν τη σύναψη της σύμβασης, πέραν του ότι δεν αποδείχθηκε, είναι απορριπτέος ως αλυσιτελής, αφού η αιτούσα γνώριζε τις τελικές χαράξεις πριν τη σύναψη της σύμβασης, β) η υλοποίηση του έργου «Κατασκευή τεχνικών έργων στο αγρόκτημα Δροσερού - Ολυμπιάδας» με την 9/2012 μελέτη και γ) τα πλημμυρικά φαινόμενα, τα οποία εμφανίστηκαν κατά το έτος 2012. Όπως δε ήδη προεκτέθηκε, η επιλογή της εγγύτερης στους οικισμούς χάραξης του υποέργου, στο πλαίσιο της εκπόνησης προωθημένης αναγνωριστικής μελέτης, δεν δύναται, ομοίως, να δικαιολογήσει την υπογραφή συμπληρωματικής σύμβασης, ενώ περαιτέρω, ούτε οι διαβουλεύσεις με τους τοπικούς φορείς, οι οποίοι προέκριναν την ανωτέρω λύση, συνιστά απρόβλεπτη περίσταση, εφόσον αυτές ευχερώς μπορούσαν να προηγηθούν χρονικά της προκήρυξης της κύριας σύμβασης. Στο πλαίσιο του υποέργου «Ανατολικό-Πύργοι» είχε προκηρυχθεί, όπως προκύπτει από την παρ. 1.1 του Τεύχους Τεχνικών Δεδομένων της σχετικής διακήρυξης, μόνον η εκπόνηση αναγνωριστικής μελέτης οδοποιίας και προμελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενώ περαιτέρω, αναφέρεται η πιθανότητα να απαιτηθεί η εκπόνηση οριστικής μελέτης σε επόμενο στάδιο, χωρίς, όμως, να περιληφθεί στον προϋπολογισμό της μελέτης σχετικό κονδύλι. Συνεπώς, ορθώς το VΙ Τμήμα έκρινε ότι η ανάγκη εκπόνησης της τελευταίας δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση και σε κάθε περίπτωση τούτο συνιστά ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων μεταβολή του αντικειμένου της σύμβασης, η οποία δεν μπορεί, ανεξαρτήτως συνδρομής απροβλέπτου, να αποτελέσει αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης. Επιπλέον, αναφορικά με την ανάγκη εκπόνησης μελετών σήμανσης-ασφάλισης με την εφαρμογή νέων οδηγιών Μελετών Οδικών Έργων για Συστήματα Αναχαίτισης Οχημάτων (ΟΜΟΕ-ΣΑΟ) σύμφωνα με την Εγκύκλιο 17 ΔΜΕΟ/ΓΓΔΕ/ΥΠΟΜΕΔΙ 25/7/2011 (ΑΔΑ:4A581-ΥΨΗ), δεν συντρέχει η προϋπόθεση της απρόβλεπτης περίστασης για τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, ενόψει του χρόνου έναρξης ισχύος της ως άνω εγκυκλίου (4.8.2011). Περαιτέρω, ως προς τον ισχυρισμό περί συγγνωστής πλάνης, αυτός πρέπει να απορριφθεί προεχόντως ως απαράδεκτος, αφού η συγγνωστή πλάνη δεν αποτελεί λόγο αναθεώρησης, σύμφωνα με το άρθρο 37 παρ. 1 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (Ελ.Συν. Τμ. Μείζ.-Επτ. Σύνθ. 804/2018, 682/2017). Εξάλλου, κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη απόφαση, υπάρχει από μακρού χρόνου σταθερότητα του νομικού πλαισίου και της νομολογίας ως προς τις προϋποθέσεις κατάρτισης συμπληρωματικών συμβάσεων (Ελ.Συν. Τμ. Μείζ.-Επτ. Σύνθ. 2490/2015, 3998/2013, 3009, 3008/2012, 3053/2011 κ.ά.). Τέλος, το επικαλούμενο δημόσιο συμφέρον, που προφανώς εξυπηρετείται με την ολοκλήρωση των εν λόγω εργασιών, δεν αναιρεί την υποχρέωση των αναθετουσών αρχών για τήρηση των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες έχουν επίσης θεσπιστεί για λόγους δημοσίου συμφέροντος (Ελ.Συν. Τμ. Μείζ.-Επτ. Σύνθ. 682/2017). Ο δε ισχυρισμός ότι τυχόν νέα διαγωνιστική διαδικασία θα καθυστερήσει και αυτή, όπως η προηγούμενη, με αποτέλεσμα να απολεσθούν κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι απορριπτέος, καθόσον δεν συνιστά επαρκές έρεισμα για τη στοιχειοθέτηση λόγου δημοσίου συμφέροντος.Απορρίπτει την αίτηση αναθεώρησης 

Προμήθεια αντιδραστηρίων αιμοδοσίας: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας, μη νομίμως το Νοσοκομείο ανέθεσε την επίμαχη προμήθεια στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, διότι αφενός η δαπάνη αυτής, για χρονικό διάστημα επτά μηνών, υπερβαίνει τόσο το όριο των 20.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία όσο και το όριο των 60.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., άνω του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού και αφετέρου από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, συναρτώμενων με έκτακτα γεγονότα μη οφειλόμενα σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του Νοσοκομείου. Ειδικότερα, η επικαλούμενη από το Νοσοκομείο μη διενέργεια του ενταχθέντος στο Π.Π.Υ.Φ.Υ. έτους 2013 ενιαίου διαγωνισμού για την προμήθεια αντιδραστηρίων αιμοδοσίας με συνοδό εξοπλισμό για τον ορολογικό έλεγχο του αίματος, φορέας διενέργειας του οποίου είχε οριστεί το Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ, δεν στοιχειοθετεί απρόβλεπτη περίσταση, δυνάμενη να δικαιολογήσει την προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία, αλλά ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης των Υπηρεσιών Υγείας, στις οποίες περιλαμβάνονται, ενόψει της αρχής της ενότητας της Διοίκησης, τόσο οι Υπηρεσίες που είναι αρμόδιες να προγραμματίζουν κεντρικά και να διενεργούν τις σχετικές διαδικασίες ανάθεσης όσο και οι νοσοκομειακές μονάδες για λογαριασμό των οποίων υλοποιούνται οι διαδικασίες αυτές. Ως εκ τούτου, τα όργανα του Νοσοκομείου δεν δύνανται να επικαλούνται τις ενέργειες ή παραλείψεις τρίτων δημόσιων φορέων, προκειμένου να δικαιολογήσουν την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης (βλ. Ελ. Συν. πρ. IV Τμ. 67, 44/2017, Κ.Π.Ε.Δ. στο IV Τμ. 96, 94/2017, 125, 110, 71, 41/2016, 147, 105/2015). Ανεξαρτήτως αυτών, σε κάθε περίπτωση δεν αποδεικνύεται ούτε η έλλειψη υπαιτιότητας του Νοσοκομείου για την προσφυγή αυτού σε μη νόμιμη διαδικασία ανάθεσης, δεδομένου ότι, καίτοι οι καλυπτόμενες, με την επίμαχη ανάθεση, ανάγκες του Νοσοκομείου για την προμήθεια αντιδραστηρίων αιμοδοσίας για τον ορολογικό έλεγχο του αίματος, είναι διαρκείς και ως εκ τούτου γνωστές σε αυτό, το Νοσοκομείο δεν επικαλείται ούτε προσκομίζει οιοδήποτε στοιχείο που να αποδεικνύει ότι είχε προβεί εγκαίρως σε κάποια συγκεκριμένη ενέργεια, προκειμένου να διασφαλίσει, με νόμιμη διαδικασία, την προμήθεια των ανωτέρω ειδών, πριν προσφύγει στην προπεριγραφείσα εξαιρετική διαδικασία. Ειδικότερα, το Νοσοκομείο δεν αποδεικνύει ότι όχλησε τους αρμόδιους φορείς, διαμαρτυρόμενο για την καθυστέρηση διενέργειας της προβλεπόμενης από το Π.Π.Υ.Φ.Υ. έτους 2013 διαγωνιστικής διαδικασίας, ενώ, επίσης, δεν προκύπτει ότι αιτήθηκε την κατ’ εξαίρεση εξουσιοδότησή του να διενεργήσει ανοικτό διαγωνισμό για την κάλυψη των αναγκών του ως προς την προαναφερόμενη προμήθεια (βλ. άρθρο 6 παρ. 7 του ν. 3580/2007, Α΄ 134).  Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι: α) το Νοσοκομείο κατέβαλε προσπάθεια για τη διασφάλιση συνθηκών διαφάνειας και ανάπτυξης ανταγωνισμού κατά την ανάθεση της εν λόγω προμήθειας, προσδίδοντας ευρεία δημοσιότητα στην οικεία διαδικασία με τη δημοσίευση περίληψης της σχετικής πρόσκλησης στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, σε δύο ημερήσιες οικονομικές εφημερίδες και σε μία ημερήσια τοπική εφημερίδα, προβλέποντας την υποβολή έγγραφων προσφορών και συγκροτώντας πενταμελή Επιτροπή αξιολόγησης, β) παρά την τήρηση των προπαρατεθεισών διατυπώσεων δημοσιότητας, μοναδική προσφέρουσα ήταν η φερόμενη ως δικαιούχος του εντάλματος εταιρεία, η οικονομική προσφορά της οποίας δεν υπερέβαινε την προϋπολογισθείσα δαπάνη της υπό κρίση προμήθειας, ενώ περαιτέρω, δεν προκύπτει ότι υπεβλήθη ένσταση ή προσφυγή ή ότι η διενεργηθείσα διαδικασία αμφισβητήθηκε καθ’ οιονδήποτε τρόπο, γ) το Νοσοκομείο προέβη στην προρρηθείσα διαπραγμάτευση για την ανάθεση της επίμαχης προμήθειας για χρονικό διάστημα επτά μηνών και με τον αντίστοιχο προϋπολογισμό που είχε εγκριθεί στο Π.Π.Υ.Φ.Υ. έτους 2013, υπολαμβάνοντας ότι μπορούσε νομίμως να προσφύγει στη διαδικασία αυτή βάσει της ανωτέρω εγκυκλίου της Ε.Π.Υ. (πρβλ. Ελ. Συν. πρ. Κ.Π.Ε.Δ. στο IV Τμ. 147/2015), λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη ότι η εν ισχύ σύμβαση του Νοσοκομείου επρόκειτο να λήξει και από τον ενταχθέντα στο Π.Π.Υ.Φ.Υ. έτους 2013 ενιαίο διαγωνισμό δεν είχε προκύψει αποτέλεσμα και δ) με την υπό κρίση ανάθεση καλύπτονταν, εξ αντικειμένου, επείγουσες και επιτακτικές ανάγκες του Νοσοκομείου (προμήθεια αντιδραστηρίων αιμοδοσίας), το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν πεπλανημένως πλην συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: Μη νόμιμη (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, μη νομίμως προσέφυγε το Πανεπιστήμιο -μετά την από 13.9.2012 ματαίωση του διενεργηθέντος βάσει της 3/2010 διακήρυξης διαγωνισμού- στη διαδικασία της από Δεκέμβριο 2012 διαπραγμάτευσης με τις εταιρείες που είχαν συμμετάσχει στον ματαιωθέντα διαγωνισμό, καθόσον οι υποβληθείσες στο διαγωνισμό αυτόν προσφορές δεν δύνανται να χαρακτηρισθούν –κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 13 Ι εδαφ. α΄ του ν. 2286/1995- ως μη κανονικές κατ’ επίκληση του οικονομικώς ασύμφορου χαρακτήρα τους ενόψει της επιγενόμενης της διενέργειας του διαγωνισμού και κατακύρωσης του αποτελέσματος αυτού (26.10.2010) μείωσης του εργατικού κόστους με την 6/28.2.2012 ΠΥΣ, Περαιτέρω δε η μείωση του ποσού της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής συνεπεία της μείωσης της προϋπολογιζόμενης δαπάνης (ποσό 170.000 ευρώ σύμφωνα με την από Δεκέμβριο 2012 πρόσκληση σε διαπραγμάτευση έναντι ποσού 350.000 ευρώ σύμφωνα με τη 3/2010 διακήρυξη του ματαιωθέντος διαγωνισμού), καθώς και η τροποποίηση του αντικειμένου του έργου (απασχόληση 77 φυλάκων σύμφωνα με την πρόσκληση σε διαπραγμάτευση έναντι 157 φυλάκων σύμφωνα με την διακήρυξη του ανοικτού διαγωνισμού) αποτελούν ουσιώδεις τροποποιήσεις των όρων της αρχικής διακήρυξης, καθόσον δύνανται να επιφέρουν τη συμμετοχή και άλλων υποψηφίων πέραν αυτών που συμμετείχαν στον ματαιωθέντα διαγωνισμό. Περαιτέρω, η προσφυγή στη διαπραγμάτευση με τις εταιρείες που είχαν συμμετάσχει στον ματαιωθέντα διαγωνισμό δεν δύναται να δικαιολογηθεί ούτε κατ’ επίκληση του άρθρου 2 παρ. 13 V του ν. 2286/1995, ήτοι επείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε απρόβλεπτες περιστάσεις που δεν ανάγονται στη σφαίρα ευθύνης της αναθέτουσας αρχής. Τούτο διότι η διάταξη αυτή παρέχει στην αναθέτουσα αρχή την ευχέρεια να προσφύγει στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, για ανάθεση υπηρεσιών που είναι αναγκαίες για την άμεση εξυπηρέτηση των αναγκών που προέκυψαν εξαιτίας απρόβλεπτων γεγονότων και όχι για να καλυφθούν οι τακτικές ανάγκες της αναθέτουσας αρχής. Εν προκειμένω, η ματαίωση του διαγωνισμού στις 13.9.2012 συνεπεία της λήξης της ισχύος των προσφορών και μείωσης του εργατικού κόστους μετά την 6/28.2.2012 ΠΥΣ συνιστά μεν απρόβλεπτη περίσταση, μη οφειλόμενη σε υπαιτιότητα του Πανεπιστημίου, δικαιολογεί, όμως, την ανάθεση των υπηρεσιών φύλαξης μόνο για το χρονικό διάστημα που κρίνεται απολύτως αναγκαίο για την προκήρυξη και διενέργεια τακτικού διαγωνισμού και όχι την ανάθεση μετά από διαπραγμάτευση του συνολικού αντικειμένου του ματαιωθέντος διαγωνισμού (ήτοι για δύο έτη, με δικαίωμα προαίρεσης για ένα επιπλέον έτος). Συνακόλουθα, και για τους ίδιους ακριβώς λόγους η απευθείας ανάθεση των υπηρεσιών φύλαξης του Πανεπιστημίου στη φερόμενη ως δικαιούχο των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων εταιρεία κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα μηνών Φεβρουαρίου, Μαρτίου και Απριλίου 2013 ομοίως δεν βρίσκει έρεισμα στις προαναφερόμενες διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 13 V του ν. 2286/1995. Ειδικότερα, μετά τη ματαίωση του διαγωνισμού στις 13.9.2012 δικαιολογείτο η απευθείας ανάθεση των υπηρεσιών φύλαξης για το χρονικό διάστημα που ήταν απολύτως αναγκαίο για την τήρηση των προθεσμιών διενέργειας νέου τακτικού διαγωνισμού. Κατά τους επίμαχους δε μήνες, είχε πλέον παρέλθει ικανό χρονικό διάστημα, εντός του οποίου το Πανεπιστήμιο όφειλε να έχει προκηρύξει τακτικό διαγωνισμό. Αλυσιτελώς, προβάλλει συναφώς το Πανεπιστήμιο ότι μετά τη ματαίωση του διαγωνισμού θεωρήθηκαν τα εντάλματα από τον Επίτροπο, καθόσον αυτά θεωρήθηκαν, όπως επιτάσσει ο νόμος, για ένα εύλογο χρονικό διάστημα, προκειμένου να καλυφθούν οι άμεσες και επιτακτικές ανάγκες του Πανεπιστημίου σε υπηρεσίες φύλαξης που προέκυψαν μετά την απρόβλεπτη ματαίωση του τακτικού διαγωνισμού και να παρασχεθεί στο Πανεπιστήμιο η δυνατότητα να προκηρύξει νέο τακτικό διαγωνισμό. Άλλωστε, οι επίμαχες απευθείας αναθέσεις δεν μπορούν να εκληφθούν ούτε ως νόμιμη παράταση της από 22.1.2008 σύμβασης μεταξύ του Πανεπιστημίου και της φερόμενης ως δικαιούχου των χρηματικών ενταλμάτων εταιρείας, καθόσον η παράταση αυτή δεν βρίσκει νόμιμο έρεισμα ούτε σε διάταξη της κείμενης νομοθεσίας ούτε όμως και στο άρθρο 9 της ως άνω αρχικής σύμβασης, στο οποίο προβλεπόταν ότι «Η σύμβαση μπορεί να τροποποιηθεί, όταν συμφωνήσουν γι’ αυτό τα συμβαλλόμενα μέρη», ενόψει της αόριστης διατύπωσης του άρθρου αυτού, στο οποίο δεν γίνεται ρητή αναφορά σε δυνατότητα παράτασης ούτε στους ειδικότερους όρους (ποιοτικούς και ποσοτικούς) αυτής. Τέλος, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Επίτροπο, λαμβανομένης υπόψη της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της από Δεκέμβριο 2012 πρόσκλησης σε διαπραγμάτευση ποσού 2.764.227,64 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), που αντιστοιχεί σε ετήσια δαπάνη ποσού 1.382.113,82 ευρώ, η ως άνω περιγραφόμενη τακτική των τμηματικών επιμέρους αναθέσεων των επίμαχων υπηρεσιών φύλαξης στη φερόμενη ως δικαιούχο των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων εταιρεία (η οποία τακτική συνεχίζεται από τη ματαίωση του διαγωνισμού στις 13.9.2012 ήδη για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του έτους, καθόσον δεν έχει υποβληθεί ακόμη προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης με τον μειοδότη της διαδικασίας διαπραγμάτευσης) καταστρατηγεί τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Παροχή υπηρεσιών ενός ατόμου με καθήκοντα μάγειρα και ενός ατόμου με καθήκοντα πλύντη Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Α. Ως προς το 2281/2018 Χ.Ε.Νομίμως υποβλήθηκε το 2281/2018 Χ.Ε στην αρμόδια Υπηρεσία Επιτρόπου για τη διενέργεια του προβλεπόμενου από το άρθρο 1 του π.δ/τος 136/2011 προληπτικού ελέγχου δεδομένου ότι αποτελεί τον πρώτο λογαριασμό της 23/2018 σύμβασης, ο συμβατικός προϋπολογισμός της οποίας, ύψους  14.284,8 ευρώ  (με Φ.Π.Α.), ήτοι 2.380,8 ευρώ x  5 μήνες για τις υπηρεσίες του μάγειρα + 2.380,8 ευρώ για τις υπηρεσίες του πλύντη, υπερβαίνει το ποσό των πέντε χιλιάδων (5.000,00) ευρώ (βλ. Σκέψη ΙΙ της παρούσας). Περαιτέρω, νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι επίμαχες υπηρεσίες, δεδομένου ότι η συνολική αξία της 23/2018 σύμβασης (14.284,8 ευρώ με Φ.Π.Α.) δεν  υπερβαίνει σε ετήσια βάση το νόμιμο όριο διενέργειας απευθείας ανάθεσης ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι κατά το έτος 2018 καταρτίστηκαν και άλλες συμβάσεις για την παροχή υπηρεσιών μάγειρα και πλύντη για τις ανάγκες του Ξενώνα «........». Συνεπώς, η εντελλόμενη με το  2281/2018 χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.Β. Ως προς το 2282/2018 Χ.Ε.Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι επίμαχες υπηρεσίες, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, η συνολική αξία των υπηρεσιών ενός ατόμου με καθήκοντα πλύντη, ύψους 28.596,6 ευρώ, αναγόμενη  σε δωδεκάμηνη  βάση, υπερβαίνει το νόμιμο όριο διενέργειας απευθείας ανάθεσης [βλ.  τη 5/15.1.2018 σύμβαση παροχής ενός (1) επιπλέον ατόμου στους χώρους των πλυντηρίων του Νοσοκομείου με την ειδικότητα του Πλύντη», αξίας 14.284,8 ευρώ και χρονικής ισχύος έξι (6) μηνών, ήτοι από 15.1.2018 έως 14.7.2018 καθώς και τη 79/2018 σύμβαση παροχής ενός (1) επιπλέον ατόμου στους χώρους των πλυντηρίων του Νοσοκομείου με την ειδικότητα του Πλύντη» για το χρονικό διάστημα έξι μηνών από τη λήξη της υπ’ αρ. 5/2018 σύμβασης, ήτοι από 15.7.2018 έως 14.1.2019, συνολικής αξίας 14.284,8 ευρώ με Φ.Π.Α.], ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε το Νοσοκομείο αποδεικνύει, ότι συνέτρεξαν λόγοι επείγοντες, οφειλόμενοι σε αυταπόδεικτα απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίοι κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των αναγκών του. Εξάλλου, το γεγονός ότι το Νοσοκομείο, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, εξέταζε παραλλήλως το ενδεχόμενο σύναψης ατομικών συμβάσεων εργασίας βάσει των διατάξεων του άρθρου 63 του ν. 4430/2016, δεν δύναται να δικαιολογήσει τη μη έγκαιρη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για τη νόμιμη ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών. Τούτο, δε, διότι κατά τον κρίσιμο εν προκειμένω χρόνο η διαδικασία αυτή βρισκόταν ακόμα σε πρώιμο στάδιο, με συνέπεια να μην αναμένεται η ολοκλήρωσή της σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από το 26049/30.3.2018 έγγραφο του Νοσοκομείου, η έγκριση της πρόσληψης 29 ατόμων για τις ανάγκες καθαριότητας του Νοσοκομείου έλαβε χώρα στις 23.2.2018 (βλ. την υπ’ αρ.12/23.2.1018 συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του Νοσοκομείου), ήτοι μετά την κατάρτιση της επίμαχης σύμβασης. Επιπλέον, λαμβανομένου υπόψη ότι για τη σύναψη των εν λόγω ατομικών συμβάσεων ήταν αναγκαία η υποβολή σχετικού αιτήματος στο ΑΣΕΠ, εντούτοις δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ο χρόνος ολοκληρώσεως της ανωτέρω διαδικασίας. Άλλωστε, σε κάθε περίπτωση, στην έννοια των έκτακτων και απρόβλεπτων γεγονότων δεν εμπίπτει η έλλειψη προσωπικού καθόσον η έγκαιρη ολοκλήρωση της οικείας κάθε φορά διαγωνιστικής διαδικασίας για ανάθεση υπηρεσιών ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης της Διοίκησης, υπό την έννοια του ορθολογικού προγραμματισμού από τα αρμόδια όργανα των εκ των προτέρων γνωστών σε αυτά αναγκών. Κατόπιν τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη με το 2282/2018, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν είναι νόμιμη αλλά ούτε και μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη βάσει της νομιμοποιητικής διάταξης της παραγράφου 3 περ. β΄ του άρθρου  96 του ν. 4486/2017, η οποία δεν εφαρμόζεται εν προκειμένω διότι η επίμαχη δαπάνη παρασχέθηκε μετά την έναρξη ισχύος του σε κάθε περίπτωση ήδη κριθέντος ως αντισυνταγματικού άρθρου 96 του ν.4486/2017 (βλ. Πρακτικά της 2ης/7.3.2018 Γενικής Συνεδρίασής της (Θέμα Α΄). Ωστόσο, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη α) ότι οι επίμαχες υπηρεσίες καθαριότητας είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία των ασθενών και την εν γένει ομαλή λειτουργία του Νοσοκομείου, β) έχουν περιληφθεί στο Π.Π.Υ.Φ.Υ. 2015 για τις οποίες θα προκηρυχθεί διαγωνισμός και γ) την ορθή επανάληψη του υπ’ αρ.8844/2018 πρακτικού της αρμόδιας επιτροπής παρακολούθησης και καλής εκτέλεσης της σύμβασης, στο οποίο δηλώνεται ρητά ότι η φερόμενη ως δικαιούχος εταιρεία ανταποκρίθηκε πλήρως στις συμβατικές της υποχρεώσεις κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα, κρίνει ότι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Προμήθεια συστημάτων μη επανδρωμένων ελικοπτέρων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, από την αιτιολογία που παρατίθεται στην 01/20 εντολή διενέργειας προμήθειας και την επακολουθήσασα σε εκτέλεση αυτής 07/2020 πρόσκληση σε διαπραγμάτευση, δεν προκύπτει ότι τα προς προμήθεια Συστήματα Μη Επανδρωμένων Ελικοπτέρων με το συνοδό τους εξοπλισμό, προορίζονται για την κάλυψη κατεπειγουσών αναγκών της αναθέτουσας Αρχής που ανέκυψαν από εξαιρετικές και απρόβλεπτες περιστάσεις. Αντιθέτως, από την αιτιολογία αυτή, συνάγεται ότι η προμήθεια των συγκεκριμένων ειδών αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση της συνήθους αποστολής του Πολεμικού Ναυτικού, στο πλαίσιο των δράσεων που έχει αναλάβει για την αντιμετώπιση του προσφυγικού/μεταναστευτικού ζητήματος και που περιλαμβάνουν αρμοδιότητες επιτήρησης και ελέγχου των θαλάσσιων συνόρων και ενίσχυσης με δικά του μέσα του νεοσυσταθέντος  Ενιαίου Φορέα Επιτήρησης Συνόρων, χωρίς, μάλιστα, να συνάγεται σαφώς ότι τα μέσα αυτά προορίζονται για άμεση διάθεση στον φορέα αυτόν. Συνεπώς, η προμήθεια ανταποκρίνεται σε πάγιες ανάγκες της αναθέτουσας αρχής και, συγκεκριμένα, στην επαύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της, στη μείωση της επιβάρυνσης των ήδη διατιθέμενων μέσων και στη μακροπρόθεσμη μείωση του λειτουργικού κόστους αυτών, χωρίς να συνδέεται με κάποιο αιφνίδιο γεγονός πέραν της συνεχιζόμενης ροής προσφύγων και μεταναστών, η οποία αποτελεί διαρκές φαινόμενο, προ πολλού γνωστό στην αναθέτουσα Αρχή που οφείλει, ως εκ τούτου, να προβεί σε ανάλογο προγραμματισμό για την απόκτηση των μέσων εκείνων που αναμένεται ότι θα εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά τις ήδη υφιστάμενες ανάγκες στο επίπεδο της ενίσχυσης των ελεγκτικών μηχανισμών που διαθέτει η χώρα για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος. Οι επικαλούμενες δε από την αναθέτουσα Αρχή νέες δυνατότητες που θα προσφέρει η απόκτηση μη επανδρωμένων οχημάτων τύπου ελικοπτέρου, ο εκ των προτέρων απροσδιόριστος αριθμός των προσφύγων που θα επιχειρήσουν να εισέλθουν παράνομα στη χώρα και το άγνωστο της τοποθεσίας αναχώρησης και του προορισμού των εισερχομένων ατόμων, δεν αποτελούν απρόβλεπτα γεγονότα κατά την έννοια του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, αλλά σχετίζονται περισσότερο με τη σκοπιμότητα της προμήθειας, καθώς εξηγούν για ποιο λόγο η απόκτηση των εναέριων μέσων του συγκεκριμένου τύπου θα βελτιώσει την άσκηση των ανωτέρω αρμοδιοτήτων της αναθέτουσας Αρχής. Εξάλλου, πέραν της επίκλησης των γεγονότων του Φεβρουαρίου 2020, δεν γίνεται καμία αναφορά σε ασυνήθιστες εξάρσεις του από θαλάσσης φαινομένου της παράνομης εισροής μεταναστών κατά τον χρόνο εκκίνησης της διαδικασίας (Μάιο του 2020), που δεν θα μπορούσε, μάλιστα, να αντιμετωπισθεί με τα ήδη διατιθέμενα μέσα του Πολεμικού Ναυτικού, παρά μόνο με τα ζητούμενα μέσω της ελεγχόμενης εξαιρετικής διαδικασίας και με τα συγκεκριμένα, μάλιστα, χαρακτηριστικά. Τεκμηριωμένο απρόβλεπτο γεγονός που να καθιστά κατεπείγουσα την προμήθεια συστημάτων με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά δεν προκύπτει ούτε από το από 23.4.2021 συμπληρωματικό έγγραφο του Τμηματάρχη Ε2 του Γ.Ε.Ν., στο οποίο και πάλι η αναγκαιότητα της προμήθειας αποδίδεται στα επιχειρησιακά οφέλη από τη χρήση των υπό προμήθεια συστημάτων κατά τη συμμετοχή του Πολεμικού Ναυτικού σε ενέργειες επιτήρησης, έρευνας, διάσωσης και ελέγχου των προσφυγικών ροών. Δεδομένου, άλλωστε, ότι η ελεγχόμενη διαδικασία ξεκίνησε τον Μάιο του 2020 και ολοκληρώθηκε τελικώς το Μάρτιο του 2021, δεν αποδεικνύεται εν προκειμένω αδυναμία τήρησης των προθεσμιών που προβλέπονται για τις διατυπώσεις δημοσιότητας του τακτικού διαγωνισμού, οι οποίες, σημειωτέον, μπορούν υπό ορισμένους όρους να συντμηθούν (βλ. άρθρο 27 παρ. 3 του ν. 4412/2016). Η καθυστέρηση, εξάλλου, που σημειώθηκε στην όλη διαδικασία οφείλεται σε μία εν γένει ασταθή διαχείριση του επιμάχου ζητήματος της ίδιας της αναθέτουσας Αρχής, η οποία, καίτοι, προσέφυγε σε διαπραγμάτευση, επικαλούμενη αορίστως λόγους επείγοντος, εντούτοις προέβη σε αντιφατικές ερμηνείες απαράβατων όρων της πρόσκλησης – και δη αφ’ενός αποδεχόμενη, διά της επιτροπής διαπραγματεύσεων, την προσφορά της εταιρίας «….», αφ’ετέρου απορρίπτοντας την ίδια προσφορά λόγω μη προσκόμισης, στο στάδιο εξέτασης των προσφορών, δικαιολογητικών που ρητώς απαιτούνταν από τον ανάδοχο στο στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης – με αποτέλεσμα η επελθούσα ματαίωση να προσβληθεί τελικώς ενώπιον της Α.Ε.Π.Π. η οποία και δικαίωσε την ανάδοχο εταιρία. Στη σφαίρα επιρροής της αναθέτουσας αρχής ανάγεται και η επίσης επικαλούμενη ως δικαιολογητικός λόγος προσφυγής σε διαπραγμάτευση προηγούμενη διαδικασία «διαγωνισμού», η οποία δεν τελεσφόρησε επίσης λόγω άσκησης προδικαστικής προσφυγής ενώπιον της Α.Ε.Π.Π.. Ειδικότερα, πέραν του ότι δεν επρόκειτο για διαδικασία διαγωνισμού, αλλά για δύο παράλληλες διαδικασίες διαπραγματεύσεων για είδη (Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη) που παρουσιάζουν ομοιότητες με τα ήδη ζητούμενα, ο λόγος που δεν τελεσφόρησαν οι διεξαχθείσες διαπραγματεύσεις είναι η ελλιπής αιτιολόγηση της προσφυγής σε εξαιρετική διαδικασία, όπως κρίθηκε από την Α.Ε.Π.Π. με τις 128 και 130/2020 αποφάσεις της. Λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη ότι η ίδια η αναθέτουσα αρχή επικαλείται την ανώμαλη εξέλιξη των ανωτέρω δύο διαδικασιών για να δικαιολογήσει το εσπευσμένο της ελεγχόμενης προμήθειας, συνάγεται ότι η επίμαχη ανάγκη απόκτησης μη επανδρωμένων συστημάτων, ανεξαρτήτως των ειδικότερων χαρακτηριστικών που ζητούνταν με τις επιμέρους διαδικασίες, είχε ήδη από το Νοέμβριο του 2019 γίνει αντιληπτή, πλην, για τον τρόπο κάλυψής της, δαπανήθηκε πολύτιμο χρονικό διάστημα στη διενέργεια εξαιρετικών διαδικασιών στερουμένων των όρων διαφάνειας και ελεύθερου ανταγωνισμού που θα μπορούσαν, κατά την κοινή πείρα, να διασφαλίσουν μία πιο ομαλή εξέλιξη των υπόψη προμηθειών. Ενδεικτικό, τέλος, της έλλειψης κατεπείγοντος είναι και το γεγονός ότι ο χρόνος παράδοσης που επιτρέπει η αναθέτουσα αρχή στον ανάδοχο είναι χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών, χωρίς, ωστόσο, να αιτιολογείται με ποιο τρόπο συμβιβάζεται η επιλογή αυτή – και όχι, για παράδειγμα, η επιλογή ετοιμοπαράδοτων υλικών – με τον επιτακτικό χαρακτήρα που επιχειρεί η αναθέτουσα Αρχή να προσδώσει στην προμήθεια. Ενόψει των ανωτέρω, δεν υφίσταται εν προκειμένω η απαιτούμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 πλήρης, ειδική και επαρκής αιτιολόγηση που, όπως έγινε δεκτό στις σκέψεις 5 και 7, απαιτείται και για τις προμήθειες που διενεργούνται δυνάμει των άρθρων 96 του ν. 4368/2016 και 14 παρ. 2 του ν. 4650/2019 και αφορούν την κάλυψη αναγκών, μεταξύ άλλων, και του Πολεμικού Ναυτικού στο επίπεδο της συνδρομής που παρέχει με δικά του μέσα στον έλεγχο των προσφυγικών/μεταναστευτικών ροών. Η πλημμέλεια αυτή κρίνεται από το Κλιμάκιο ουσιώδης, καθώς η αναιτιολόγητη μη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας πλήττει εν προκειμένω τις ενωσιακές αρχές της διαφάνειας και του ελεύθερου ανταγωνισμού, και συνιστά, ως εκ τούτου, διακωλυτικό λόγο σύναψης της σύμβασης με την ανάδοχο εταιρία «…..».

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1166/2021