Μεταφορά ραδιενεργών αποβλήτων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψη ΙΙ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν ανελήφθη νομίμως, διότι πριν από την υπογραφή της από 15.7.2014 σύμβασης δεν εγκρίθηκε η δέσμευση της αναγκαίας πίστωσης, η οποία εγκρίθηκε το πρώτον με την 2786/23.6.2015 (ΑΔΑ: 7ΖΞΣ469064-ΙΥ6) απόφαση του Διοικητή του Νοσοκομείου. Ωστόσο, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη τους ανωτέρω ισχυρισμούς του Νοσοκομείου και τις συγκεκριμένες περιστάσεις, κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν προκύπτει πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων από τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου, αλλά συγγνωστή πλάνη αυτών ως προς τη διαδικασία που όφειλαν να τηρήσουν.(συγγνωστή πλάνη)

Υπηρεσίες-εργασίες καθαρισμού:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής σε εταιρείες για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας κτηρίων των υπηρεσιών δημοσίου οργανισμού. για τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2014, καθόσον:α) για τις απευθείας αναθέσεις ανά μήνα των υπηρεσιών καθαριότητας δεν αποδεικνύεται ότι συνέτρεξαν λόγοι επείγουσας ανάγκης που να οφείλονται σε αυταπόδεικτα απρόβλεπτες καταστάσεις και συνεπώς ο ανωτέρω οργανισμός μη νομίμως προέβη σ' αυτές καιβ) η αναθέτουσα αρχή αναιτιολόγητα προέβη σε απευθείας ανά μήνα αναθέσεις των υπηρεσιών καθαριότητας (Απρίλιος έως και Οκτώβριο του 2014 με τις προηγούμενες αποφάσεις και εν προκειμένω για τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2014), προκαλώντας έτσι κατάτμηση της σχετικής δαπάνης υπερβαίνουσας το χρηματικό όριο των 207.000 ευρώ, άνω του οποίου έχει πεδίο εφαρμογής το π.δ. 60/2007, και συνεπώς απαιτείται πριν από τη σύναψη των σχετικών συμβάσεων, η προηγούμενη σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.) επί της διαδικασίας της διαπραγμάτευσης, πράγμα το οποίο ούτε και αυτό τηρήθηκε εν προκειμένω, κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας, με συνέπεια οι σχετικές συναφθείσες συμβάσεις να είναι άκυρες.(συγγνωστή πλάνη)

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω (βλ σκ. 1 και 2 της παρούσας), το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, ανεξαρτήτως του ότι η αρχική σύμβαση του ως άνω έργου υποβλήθηκε σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία που απαιτείται κατά νόμο να προηγηθεί για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης και η οποία, ολοκληρούμενη σε μία και μοναδική φάση, περιλαμβάνει την έκδοση απόφασης ανάθεσης στον ανάδοχο συμπληρωματικών εργασιών και έγκρισης του οικείου Α.Π.Ε. και Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε.. Συνεπώς, ο φάκελος με τα στοιχεία της υπόθεσης απαραδέκτως υποβάλλεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι το παρόν Κλιμάκιο είναι αρμόδιο να ελέγχει τη νομιμότητα ολοκληρωθεισών διαδικασιών σύναψης συμπληρωματικών συμβάσεων και των οικείων σχεδίων σύμβασης και όχι να γνωμοδοτεί επί προπαρασκευαστικών σταδίων των σχετικών διαδικασιών.

ΣΧΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ: Μη νόμιμη. (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η πρόσληψη των φερόμενων ως δικαιούχων των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων είναι νόμιμη, καθόσον ο Δήμος ….., στα πλαίσια της συντρέχουσας αρμοδιότητάς του, (ως προς την λήψη μέτρων, που σκοπό έχουν την προστασία των χώρων διάθεσης απορριμμάτων προκειμένου να αποφεύγεται ο κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς) νομίμως προέβη στην πρόσληψη των φερόμενων ως δικαιούχων για την κάλυψη κατεπειγουσών, εποχικών αναγκών καθαριότητας, στο πεδίο της χωρικής του αρμοδιότητας και ειδικότερα, στην περιοχή του χώρου υγειονομικής ταφής,  σύμφωνα με την 149/2014 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου …..

Κατασκευή συλλεκτηρίου αγωγού ομβρίων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι δεν συντρέχουν εν προκειμένω απρόβλεπτες περιστάσεις που δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, δεδομένου ότι η μελέτη, με βάση την οποία προσδιορίστηκε το τεχνικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, δεν υπήρξε κατά το δυνατόν πλήρης και ακριβής. Τούτο, διότι α) η αρχική μελέτη του έργου, η οποία εγκρίθηκε με την …/….1988 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ..., εκπονήθηκε σε χρόνο πολύ προγενέστερο του χρόνου δημοπράτησης του ελεγχόμενου έργου (έτος 2016), χωρίς να προκύπτει η εκ των υστέρων επικαιροποίησή της (βλ. σελ. 3 της Τεχνικής Περιγραφής), β) τα όργανα της ..., με την ως άνω απόφαση του Δ.Σ. της οποίας εγκρίθηκε η εν λόγω μελέτη, όφειλαν να γνωρίζουν την ακριβή θέση των δικτύων της και γ) δεν εκπονήθηκε σχετική γεωτεχνική μελέτη, ούτε κατά την εκπόνηση της αρχικής μελέτης του έργου, ούτε κατά τη δημοπράτηση αυτού (πρβλ. VI Τμ. Ε.Σ. 1591/2018). Ενόψει της ανωτέρω ουσιώδους πλημμέλειας που διαπιστώθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο, με το …..2019 έγγραφο του Προϊσταμένου 

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1059/2019

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω (βλ σκ. 1 και 2 της παρούσας), το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, ανεξαρτήτως του ότι η αρχική σύμβαση του ως άνω έργου υποβλήθηκε σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία που απαιτείται κατά νόμο να προηγηθεί για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης και η οποία, ολοκληρούμενη σε μία και μοναδική φάση, περιλαμβάνει την έκδοση απόφασης ανάθεσης στον ανάδοχο συμπληρωματικών εργασιών και έγκρισης του οικείου Α.Π.Ε., ενώ ουδέν σχέδιο σύμβασης υποβάλλεται προς έλεγχο. Συνεπώς, ο φάκελος με τα στοιχεία της υπόθεσης απαραδέκτως υποβάλλεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι το παρόν Κλιμάκιο είναι αρμόδιο να ελέγχει τη νομιμότητα ολοκληρωθεισών διαδικασιών σύναψης συμπληρωματικών συμβάσεων και των οικείων σχεδίων σύμβασης και όχι να γνωμοδοτεί επί ερωτημάτων των αναθετουσών αρχών.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: 1) Μη νομίμως, κατ’εκτίμηση του βασίμως προβαλλόμενου από την Αναπληρώτρια Επίτροπο πρώτου λόγου διαφωνίας, παρατάθηκε η, από 29.12.2015, αρχική σύμβαση μηνιαίας διάρκειας μεταξύ του Νοσοκομείου και της φερόμενης ως δικαιούχου του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος εταιρείας. Και τούτο διότι, δυνατότητα τέτοιας παράτασης δεν προβλεπόταν από σχετικό συμβατικό όρο αυτής. Αλυσιτελώς δε αναφέρεται το Νοσοκομείο στη δυνατότητα υποκατάστασης της «.... A.E.», αντισυμβαλλόμενης αυτού εταιρείας στην προγενέστερη σύμβαση παροχής υπηρεσιών καθαριότητας. έτους 2015, από την φερόμενη ως δικαιούχο του ελεγχόμενου εντάλματος εταιρεία και στην εντεύθεν δυνατότητα σύναψης με την τελευταία της αρχικής σύμβασης παροχής των οικείων υπηρεσιών για τον μήνα Ιανουάριο του 2016, δοθέντος ότι η ελεγχόμενη δαπάνη αφορά την παροχή των οικείων υπηρεσιών κατά τον μήνα Φεβρουάριο 2016..(..) 2) .., μη νομίμως η προσκομισθείσα στα δικαιολογητικά του ελεγχόμενου εντάλματος απόφαση ανάληψης υποχρέωσης που εκδόθηκε έως την σύναψη της επίμαχης σύμβασης υπολείπεται της συνολικής συμβατικής δαπάνης. Αβάσιμα δε το Νοσοκομείο επικαλείται την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 2 παρ.3 του π.δ. 113/2010, διότι η ελεγχόμενη δαπάνη δεν επιβάλλεται εκτάκτως από διάταξη νόμου ή δικαστική απόφαση, ενώ δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των εξαιρετικών διατάξεων του άρθρου 9 παρ. 2 του ως άνω π.δ., ούτε σε αυτό της παρ. 7 του άρθρου 21 του ν.2362/1995, διότι δεν πρόκειται για δαπάνη πάγιου χαρακτήρα.., ούτε για δαπάνη για την οποία ως εκ της φύσεώς της δεν είναι δυνατή η τήρηση της διαδικασίας ανάληψης υποχρέωσης.(..)το Κλιμάκιο τούτο, συνεκτιμώντας την ιδιαίτερη φύση των ανατεθεισών υπηρεσιών που συνίστανται στην καθαριότητα του Νοσοκομείου, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του φορέα έδρασαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων (συγνωστή πλάνη)

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας.(..)Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη II, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν έχουν αναληφθεί νομίμως, δοθέντος ότι, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 66 του ν. 4270/2014 και των διατάξεων του π.δ. 113/2010, οι οικείες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, οι οποίες στερούνται αναδρομικής ισχύος, όχι μόνο εκδόθηκαν μετά την ενεργοποίηση της παράτασης για τον μήνα Νοέμβριο του 2016 και μετά την υπογραφή της σύμβασης για τον μήνα Δεκέμβριο του ίδιου έτους, αλλά εκδόθηκαν μετά και από την εξ ολοκλήρου παροχή των επίμαχων υπηρεσιών.(..) Το Κλιμάκιο, όμως, συνεκτιμώντας: α) τους ισχυρισμούς του Νοσοκομείου ότι τα όργανά του ενήργησαν όχι με δόλο, αλλά εκ παραδρομής, β) το περιορισμένο των διαθέσιμων πιστώσεων στον ΚΑΕ για υπηρεσίες καθαριότητας,..., γ) το γεγονός ότι εν τέλει εκδόθηκαν οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος (αρχές 2017) και δ) την αδήριτη ανάγκη του Νοσοκομείου για υπηρεσίες καθαριότητας των χώρων του, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων.(συγγνωστή πλάνη)

Καταλογισμοί. (..) Επομένως, το ως άνω ποσό των 54.153.946 δραχμών και ήδη 158.925,74 ευρώ, συνιστά έλλειμμα στη διαχείριση του ως άνω Δήμου, για την αποκατάσταση του οποίου ευθύνονται, μεταξύ άλλων, ο Δήμαρχος .... και ο Προϊστάμενος των Οικονομικών Υπηρεσιών ...., οι οποίοι νομίμως καταλογίστηκαν με την προσβαλλόμενη πράξη. Εξάλλου, ενόψει της σοβαρότητας της δημοσιονομικής παράβασης που αφορά στην πληρωμή μη πραγματικών δαπανών καθώς και της συνδρομής στο πρόσωπο των ως άνω εκκαλούντων βαρείας αμέλειας κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, αφού ως προϊστάμενος των δημοτικών υπηρεσιών εν γένει ο πρώτος και των οικονομικών υπηρεσιών ο δεύτερος, υπεύθυνοι για την νομιμότητα των αναλαμβανομένων σε βάρος του προϋπολογισμού του Δήμου ... δαπανών, την εκκαθάριση και εντολή πληρωμής τους, όφειλαν να ελέγχουν και να γνωρίζουν την παραλαβή και χρησιμοποίηση ή μη της άνω ποσότητας σκυροδέματος για την πληρωμή του οποίου καταβλήθηκε το ποσό των .... δραχμών χωρίς να υφίστανται τα αναγκαία δικαιολογητικά έγγραφα και παραστατικά, δεν συντρέχει περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 37 παρ. 1 του ν. 3801/2009 για τη μείωση ή απαλλαγή του από το ποσό του καταλογισμού...Εξάλλου, ο ισχυρισμός ότι ο καταλογισμός σε βάρος των κληρονόμων του ...., είναι μη νόμιμος διότι οι φερόμενες ως πλημμέλειες των προαναφερόμενων δαπανών διαπιστώθηκαν σε χρόνο μεταγενέστερο του θανάτου του εκ κληρονομίας δικαιοπαρόχου τους και αφού είχαν αποδεχθεί την κληρονομία, χωρίς να γνωρίζουν ότι θα εβαρύνετο με την υποχρέωση που απορρέει από τον εις βάρος τους γενόμενο καταλογισμό, είναι απορριπτέος καθόσον σε περίπτωση που ο υπόχρεος για αποκατάσταση του ελλείμματος αποβιώσει, ο καταλογισμός του οφειλόµενου ποσού ως χρέος της κληρονομίας του διενεργείται σε βάρος των κληρονόµων του, σε περίπτωση δε αποδοχής της κληρονοµίας υπ΄αυτών τελούντων σε άγνοια ως προς τις υποχρεώσεις που την βαρύνουν, δεν δημιουργείται ακυρότητα της εκδοθείσας καταλογιστικής πράξης αφού η αποδοχή της κληρονομίας είναι αμετάκλητη αλλά γεννάται δικαίωμα προσβολής της πράξεως της αποδοχής στα αρμόδια δικαστήρια λόγω πλάνης που κρίνεται κατά τις διατάξεις περί δικαιοπραξιών, σημειουμένου πάντως ότι η πλάνη περί το ενεργητικό ή το παθητικό της κληρονομίας δεν θεωρείται ουσιώδης κατά νόμο 

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: 1) Μη νομίμως, κατ’εκτίμηση του βασίμως προβαλλόμενου από την Αναπληρώτρια Επίτροπο πρώτου λόγου διαφωνίας, παρατάθηκε η, από 29.12.2015, αρχική σύμβαση μηνιαίας διάρκειας μεταξύ του Νοσοκομείου και της φερόμενης ως δικαιούχου του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος εταιρείας. Και τούτο διότι, δυνατότητα τέτοιας παράτασης δεν προβλεπόταν από σχετικό συμβατικό όρο αυτής. Αλυσιτελώς δε αναφέρεται το Νοσοκομείο στη δυνατότητα υποκατάστασης της «.....», αντισυμβαλλόμενης αυτού εταιρείας στην προγενέστερη σύμβαση παροχής υπηρεσιών καθαριότητας. έτους 2015, από την φερόμενη ως δικαιούχο του ελεγχόμενου εντάλματος εταιρεία και στην εντεύθεν δυνατότητα σύναψης με την τελευταία της αρχικής σύμβασης παροχής των οικείων υπηρεσιών για τον μήνα Ιανουάριο του 2016, δοθέντος ότι η ελεγχόμενη δαπάνη αφορά την παροχή των οικείων υπηρεσιών κατά τον μήνα Φεβρουάριο 2016...(..)όμως, το Κλιμάκιο τούτο, συνεκτιμώντας την ιδιαίτερη φύση των ανατεθεισών υπηρεσιών που συνίστανται στην καθαριότητα του Νοσοκομείου, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του φορέα έδρασαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων αλλά προκειμένου να καλύψουν τις εξ αντικειμένου επιτακτικές ανάγκες διασφάλισης της δημόσιας υγείας.