Μη νόμιμη η απασχόληση υπερωριακά στη Διεύθυνση Διοικητικού νοσοκομείου κατά τις Κυριακές και εξαιρέσιμες ημέρες, διότι δε λειτουργεί όλες τις ημέρες του μήνα ή σε δωδεκάωρη ή εικοσιτετράωρη βάση, όπως απαιτείται από τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 16 του ν. 3205/2003.

Υπερωρίες κατά τις Κυριακές.Μη νόμιμη, διότι τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.) δεν λειτουργούν όλες τις ημέρες του μήνα ή σε δωδεκάωρη ή εικοσιτετράωρη βάση, όπως απαιτείται από τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 3205/2003.Συγγνωστή πλάνη.

Καταβολή αποζημίωσης για εργασία προς συμπλήρωση της εβδομαδιαίας υποχρεωτικής.(..)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη II της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη δαπάνη παρίσταται μη νόμιμη. Ειδικότερα, δεν προκύπτει ότι το .... λειτουργεί κατόπιν νομοθετικής ρύθμισης ή κοινής υπουργικής απόφασης  όλες τις ημέρες του μήνα ή σε δωδεκάωρη (12ωρη) ή εικοσιτετράωρη (24ωρη), όπως απαιτείται από το άρθρο 20 παρ. Β.1 του ν. 4354/2015 ...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το 10Α, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του .... δαπάνη που αφορά στην καταβολή αποζημίωσης στο επικουρικό προσωπικό του τελευταίου, για εργασία προς συμπλήρωση της εβδομαδιαίας υποχρεωτικής, κατά τις νυχτερινές ώρες και κατά τις Κυριακές και εξαιρέσιμες ημέρες, κατά τους μήνες Φεβρουάριο, Μάρτιο και Απρίλιο 2016, δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί

ΥΠΕΡΩΡΙΕΣ:Με δεδομένα τα πραγματικά αυτά περιστατικά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η παροχή υπερωριακής εργασίας των φερομένων ως δικαιούχων των επίμαχων χρηματικών ενταλμάτων δεν είναι νόμιμη, προεχόντως διότι η επικαλούμενη εκ μέρους της …απόφαση καθιέρωσης υπερωριακής εργασίας δεν εκδόθηκε πριν από την πραγματοποίηση της υπερωριακής απασχόλησης, ούτε δημοσιεύθηκε στην ΕτΚ. Περαιτέρω, δεν είναι νόμιμη και εκ του λόγου ότι στα επισυναπτόμενα στα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δικαιολογητικά δεν συμπεριλαμβάνεται απόφαση του Προϊσταμένου της Τεχνικής Υπηρεσίας, εκδοθείσα πριν από την παροχή υπερωριακής απασχόλησης, περί συγκροτήσεως συνεργείου από τους συγκεριμένους εργαζόμενους για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων βλαβών και επισκευών του δικτύου ύδρευσης ή αποχέτευσης. Πέραν, όμως, των ανωτέρω και η διαλαμβανόμενη στην 115/2015 απόφαση του Δ.Σ. της … αιτιολογία είναι μη νόμιμη. Ειδικότερα, ανεξαρτήτως του ότι από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ότι η Επιχείρηση λειτουργεί νομίμως όλες τις ημέρες του μήνα ή σε δωδεκάωρη ή εικοσιτετράωρη βάση, η γενικόλογη αναφορά στην ανάγκη απρόσκοπτης λειτουργίας των δικτύων ύδρευσης και της προστασίας της δημόσιας υγείας δεν δικαιολογεί άνευ ετέρου την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης των ως άνω εργαζομένων ούτε την απασχόληση αυτών τις Κυριακές και εξαιρέσιμες ημέρες.

Καθιέρωση ωραρίου λειτουργίας του Τεχνικού Εξοπλισμού της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας Λευκάδας σε 24ωρη βάση, κατά τις εργάσιμες ημέρες, Κυριακές και εξαιρέσιμες και καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης για το α’ και β’ εξάμηνο του έτους 2023. 

Το ωράριο εργασίας των υπαλλήλων των ο.τ.α. και των νομικών προσώπων τους μπορεί να οριστεί σε βάρδιες, κατά τις νυχτερινές ώρες ή κατά τις Κυριακές και ημέρες αργίας, όπως ακριβώς επιβάλλουν κάθε φορά οι συνθήκες λειτουργίας ή το είδος και η μορφή της υπηρεσίας ή εργασίας τους. Οι ανωτέρω υπάλληλοι επιτρέπεται να παρέχουν υπερωριακή εργασία με αμοιβή, κατά τις Κυριακές και εξαιρέσιμες ημέρες ή κατά τις νυχτερινές ώρες, προς συμπλήρωση της υποχρεωτικής εβδομαδιαίας εργασίας, για την εξυπηρέτηση των αναγκών των υπηρεσιών που λειτουργούν, βάσει νόμου ή ύστερα από απόφαση του αρμοδίου Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, όλες τις ημέρες του μήνα ή σε 24ωρη βάση. Στην περίπτωση αυτή, ενόψει και της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης που οφείλει να διέπει τη δράση και τη λειτουργία της διοίκησης, η απόφαση του αρμοδίου οργάνου, με την οποία εγκρίνεται η υπερωριακή εργασία, πρέπει να διαλαμβάνει ειδική και πλήρη αιτιολογία, παραθέτοντας τους λόγους, τις περιστάσεις, τις συνθήκες κ.λπ., που επιβάλλουν, για την εύρυθμη λειτουργία της υπηρεσίας, την υπερωριακή απασχόληση του προσωπικού που υπηρετεί σ’ αυτήν (βλ. πράξεις Ι Τμήμ. 99 και 220/2011). Περαιτέρω, εφόσον με την εγκριτική της υπερωριακής απασχόλησης απόφαση δεν γίνεται και κατανομή των εγκεκριμένων ωρών στο υπηρετούν προσωπικό, ακολουθεί νέα απόφαση διάθεσης (ή κατανομής) αυτών. Η απόφαση διάθεσης, που σκοπό έχει την υλοποίηση της αρχικής εγκριτικής απόφασης, δύναται να ανατρέχει στην ημερομηνία έναρξης ισχύος της τελευταίας, η οποία, κατά ρητή νομοθετική πρόβλεψη (άρθρο 16 παρ. 3 του ν. 3205/2003), επιτρέπεται να έχει περιορισμένη αναδρομική ισχύ, μέχρι ένα μήνα από την ημερομηνία δημοσίευσής της (βλ. πράξεις Ι Τμήμ. 78 και 212/2009, 248/2011). Τέλος, σύμφωνα με την 2/37190/0026/21.6.2001 ανωτέρω αναφερόμενη κ.υ.α., στα δικαιολογητικά χρηματικού εντάλματος, που αφορά στην καταβολή αποζημίωσης σε υπερωριακά απασχοληθέντα υπάλληλο, πρέπει, μεταξύ άλλων, να περιλαμβάνεται υπεύθυνη δήλωση αυτού ότι οι κάθε είδους πρόσθετες αποδοχές ή απολαβές του δεν είναι, κατά μήνα, ανώτερες από το σύνολο των αποδοχών της οργανικής του θέσης, διαφορετικά η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι κανονική (βλ. και άρθρο 21 του β.δ/τος της 17.5/15.6.1959 «Περί οικονομικής διοικήσεως και λογιστικού των Δήμων και Κοινοτήτων» (ΦΕΚ Α΄ 145 και 197), που εφαρμόζεται και στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου των ο.τ.α. - πράξη VII Τμήμ. 426/2010).

Δαπάνη υπερωριακής απασχόλησης εκπαιδευτικών που βαρύνει τον προϋπολογισμό οικονομικού έτους 2009, είναι μη νόμιμη, αφού, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 16 παρ. 1. εδάφιο ε' του ν.3205/2003. αφορά σε αμοιβή υπερωριακής εργασίας που παρασχέθηκε σε προγενέστερο του τελευταίου διμήνου του προηγούμενου οικονομικού έτους (2008) χρονικό διάστημα. Εξάλλου, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός περί παράβασης της διάταξης της παρ. 6 του άρθρου 16 του ν. 3205/2003, σύμφωνα με την οποία «Στις ρυθμίσεις των διατάξεων του άρθρου αυτού δεν εμπίπτει το εκπαιδευτικό προσωπικό της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για την ανάθεση διδασκαλίας του μαθήματος της ειδικότητας του, προαιρετικής ή υποχρεωτικής (επιμίσθιο), της οποίας η ωριαία αμοιβή εξακολουθεί να καταβάλλεται στο ύψος που έχει διαμορφωθεί κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου», είναι αβάσιμος και απορριπτέος. Και τούτο, διότι η θεσπισθείσα με την επικαλούμενη διάταξη εξαίρεση αφορά μόνο στο ύψος της ωριαίας αμοιβής που δικαιούται το εκπαιδευτικό προσωπικό της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για παρασχεθείσα υπερωριακή διδασκαλία και δεν επεκτείνεται στα ρυθμιζόμενα με τις λοιπές διατάξεις του άρθρου 36 του ν. 3205/2003 ζητήματα.

ΘΕΜΑ: « Παροχή απόψεων αναφορικά με την καθιέρωση υπερωριακής εργασίας κατά τις Κυριακές και τις εξαιρέσιμες ημέρες, καθώς και τις νυκτερινές ώρες, στην Ν.Α Θεσσαλονίκης»

Αμοιβή για υπερωριακή απασχόληση..:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Τμήμα κρίνει ότι η υπερωριακή απασχόληση των φερόμενων ως δικαιούχων, κατά το μήνα Μάρτιο 2011, δεν είναι νόμιμη, καθόσον από τις αποφάσεις του Δημάρχου ... δεν προκύπτει ότι οι καλυφθείσες με αυτήν ανάγκες ήταν εποχικές, επείγουσες ή έκτακτες, ενώ ειδικά για τους υπαλλήλους των υπηρεσιών που λειτουργούν σε 24ωρη βάση ή όλες τις ημέρες της εβδομάδας (υπηρεσίες καθαριότητας και δημοτικής αστυνομίας) δεν αναφέρονται σαφή και συγκεκριμένα στοιχεία που να δικαιολογούν την εκτέλεση των εν λόγω εργασιών πέραν του κανονικού ωραρίου, για την εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών αυτών, όπως απαιτείται κατά το άρθρο 48 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων σε συνδυασμό με το άρθρο 16 του ν. 3205/2003. Άλλωστε, η όλως αόριστη αναφορά στο προοίμιο της 104/2011 απόφασης του Δημάρχου ... ότι για την καθιέρωση της υπερωριακής εργασίας ελήφθησαν υπόψη οι «υπηρεσιακές ανάγκες του Δήμου για εξαιρετικές ή έκτακτες περιπτώσεις ανά Διεύθυνση για το έτος 2011, καθώς και οι περιπτώσεις θεομηνιών (καύσωνες, πλημμύρες κ.λ.π.)» αλλά και η απλή επανάληψη της διατύπωσης του νόμου ότι καθιερώνεται «υπερωριακή εργασία για τις απογευματινές ώρες εντός του 2011, και για όλο το προσωπικό του Δήμου, για την αντιμετώπιση εποχιακών, έκτακτων και επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών ….», χωρίς να εξειδικεύονται οι λόγοι που καθιστούν τις εν λόγω εργασίες επείγουσες και έκτακτες, δεν αρκεί για να καταστήσει ειδική και επαρκή την αιτιολογία της σχετικής διοικητικής πράξης, με την οποία μάλιστα καθιερώνεται γενική υπερωριακή απασχόληση για όλο το μόνιμο προσωπικό του Δήμου αδιακρίτως, χωρίς αναφορά στις συγκεκριμένες ειδικότητες των εργαζομένων που θα απασχοληθούν. Επίσης αναιτιολόγητη είναι και η 105/2011 απόφαση του Δημάρχου ..., για την καθιέρωση εργασίας κατά τις Κυριακές και εξαιρέσιμες ημέρες πέραν της υποχρεωτικής για το έτος 2011, η οποία δεν κάνει καμία αναφορά στις προς κάλυψη ανάγκες και στους λόγους που υπαγόρευσαν την καθιέρωσή της εργασίας πέραν του κανονικού ωραρίου. Ούτε όμως από τις εκ των υστέρων εκδοθείσες βεβαιώσεις υπερωριακής απασχόλησης, στις οποίες εξειδικεύονται οι εργασίες που εκτελέσθηκαν, προκύπτει η εποχική, η έκτακτη ή επείγουσα φύση τους, ενώ σε ό, τι αφορά το προσωπικό των υπηρεσιών με συνεχές ωράριο καθώς και αυτών που λειτουργούν όλες τις ημέρες της εβδομάδα, από τις σχετικές βεβαιώσεις δεν προκύπτει ότι η πρόσθετη κατά χρόνο εργασία ήταν απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών αυτών. Περαιτέρω, η αιτιολογία σχετικά με τη συνδρομή των νομίμων προϋποθέσεων για την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης απαιτείται να περιλαμβάνεται στη εγκριτική αυτής απόφαση του αρμοδίου προς διορισμό οργάνου και δεν δύναται να αναπληρωθεί εκ των υστέρων με το έγγραφο επανυποβολής του επίμαχου χρηματικού εντάλματος προς θεώρηση, όπως επιχειρείται εν προκειμένω με το 14747/7.6.2011 έγγραφο του Δημάρχου .... Ανεξαρτήτως όμως αυτού, από το ανωτέρω έγγραφο δεν προκύπτει ότι τα ανατεθέντα στους φερομένους ως δικαιούχους καθήκοντα αφορούσαν στην κάλυψη εποχικών, επειγουσών ή εκτάκτων αναγκών, δυναμένων να δικαιολογήσουν την καθιέρωση υπερωριακής εργασίας ή ότι για το προσωπικό των υπηρεσιών καθαριότητας και δημοτικής αστυνομίας η καθιέρωσης εργασίας καθ’ υπέρβαση του κανονικού ωραρίου λειτουργίας ήταν απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία των οικείων υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, η απασχόληση προσωπικού των Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου, κατά τις απογευματινές ώρες, σε θέματα απογραφής περιουσιακών και οικονομικών στοιχείων, σύνταξης νέου Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας και προϋπολογισμού, συνένωσης νομικών προσώπων στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του ν. 3852/2010 «Πρόγραμμα Καλλικράτης», δεν συνιστά εποχική απασχόληση ούτε προκύπτει ότι οι εργασίες αυτές ανεφύησαν επειγόντως ή εκτάκτως, ώστε να δικαιολογείται η εκτέλεσή τους κατ’ απόκλιση του κανονικού ωραρίου λειτουργίας των οικείων υπηρεσιών. Τα όσα δε αναφέρονται στο 14747/7.6.2011 έγγραφο επανυποβολής του επίμαχου χρηματικού εντάλματος, για την υποχρεωτική περάτωση των εργασιών αυτών εντός καταληκτικών ημερομηνιών, εκτός του δεν δύνανται να αναπληρώσουν εκ των υστέρων την ελλείπουσα αιτιολογία, κατά τα προδιαληφθέντα, είναι σε κάθε περίπτωση αόριστα, αφού ούτε αναφέρονται ούτε προσκομίζονται συγκεκριμένα αριθμητικά στοιχεία από τα οποία να στοιχειοθετείται ο εν λόγω ισχυρισμός και να δικαιολογείται η υπέρβαση του κανονικού ωραρίου για την αποτροπή του κινδύνου δυσλειτουργίας της υπηρεσίας. Περαιτέρω, η όλως αόριστη επίκληση ελλείψεων σε τακτικό προσωπικό, για την κάλυψη αναγκών κατά το μήνα Μάρτιο του 2011 (επικείμενες εορτές Πάσχα) δεν μπορεί να δικαιολογήσει την απασχόληση του προσωπικού των συνεργείων καθαριότητας, ηλεκτροφωτισμού, πρασίνου, νεκροταφείων και καθαρισμού κοινοχρήστων χώρων και πλατειών, καθ’ υπέρβαση του κανονικού ωραρίου εργασίας. Ειδικά δε, ως προς την λειτουργούσα σε ολοήμερη βάση υπηρεσία καθαριότητας δεν μνημονεύονται ούτε τα συγκεκριμένα αριθμητικά στοιχεία σχετικά με τη στελέχωση της υπηρεσίας ανά βάρδια εργασίας αλλά ούτε και οι συγκεκριμένες ανάγκες που έπρεπε απαραιτήτως να καλυφθούν για την διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της υπηρεσίας. Επίσης αόριστα αναφέρεται στο εν λόγω έγγραφο ότι ήταν επιβεβλημένη η εργασία των υπηρετούντων στην υπηρεσία ύδρευσης προκειμένου να αντιμετωπισθούν άμεσα βλάβες προκαλούμενες από την παλαιότητα του δικτύου ύδρευσης του Καλλικρατικού Δήμου ..., αφού δεν γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένες ανάγκες που προέκυψαν εκτάκτως ή επειγόντως και δεν κατέστη δυνατό να αντιμετωπισθούν κατά το σύνηθες ωράριο εργασίας, ενώ οι ανάγκες αυτές, εν γένει, υφίστανται συνεχώς και παγίως και δεν φέρουν καθ’ εαυτές, χαρακτήρα εποχικό, έκτακτο ή επείγοντα. Τέλος, η γενική αναφορά στην φύση της δημοτικής αστυνομίας ως υπηρεσίας συνεχούς λειτουργίας δεν μπορεί από μόνη της να δικαιολογήσει την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης, χωρίς ειδική αναφορά στις συνθήκες εκείνες που επέβαλαν την πρόσθετη κατά χρόνο εργασία των υπαλλήλων για την εύρυθμη λειτουργία της υπηρεσίας. Κατ’ ακολουθία αυτών, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι μη νόμιμες και, συνεπώς, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Προσωπικό Ι.Δ.-Υπερωρίες.Εφόσον εκδίδεται η προβλεπόμενη από το άρθρο 16 του ν. 3205/2003 απόφαση του αρμόδιου Υπουργού για την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης, δεν απαιτείται παράλληλα, για το επί σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου προσωπικό του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α., η έκδοση και εγκριτικής απόφασης για την υπερωριακή απασχόληση από το Υπουργείο Εργασίας ή τη Διεύθυνση Επιθεωρήσεως Εργασίας της οικείας Νομαρχίας ή το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ. 515/1970 (ΦΕΚ Α΄ 95), όπως αυτό συμπληρώθηκε με το ν.δ.264/1973(ΦΕΚΑ΄342) και το ν. 435/1976 (ΦΕΚ Α΄ 251), δεδομένου ότι στην έκδοση της προβλεπόμενης από το άρθρο 21 του ν. 3205/2003 και 19 παρ. 2 του ν. 1876/1990 κοινής υπουργικής απόφασης έχει ήδη συμπράξει και ο Υπουργός Εργασίας (βλ. Πρακτικά της 11ης Γενικής Συνεδρίασης της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου της 10ης Απριλίου 2002, Πράξεις Ι Τμήματος 62, 59/2003, 114/2002 που αφορούν στον προηγούμενο μισθολογικό νόμο 2470/1997).