ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ:Νόμιμη η καταβολή από το Δημόσιο δαπανών μετακίνησης (αντιτίμου εισιτηρίου συγκοινωνιακού μέσου) σε υπάλληλο Τελωνείου, για την εκτός έδρας υπηρεσιακή μετακίνησή του στην Αθήνα, προκειμένου να συμμετάσχει σε επιμορφωτικό πρόγραμμα του ΙΝ.ΕΠ. από 15.3.2015 έως 20.3.2015, καθόσον η μετακίνηση του ανωτέρω υπαλλήλου πραγματοποιήθηκε για την οριζόμενη στην οικεία εντολή αιτία (σχετική βεβαίωση του ΙΝ.ΕΠ.), αφετέρου το κόστος του αεροπορικού εισιτηρίου αντιστοιχεί στο αντίτιμο εισιτηρίου οικονομικής θέσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του ν. 2685/1999 και, ως εκ τούτου, ουδεμία πρόσθετη δαπάνη προκλήθηκε σε βάρος του δημόσιου ταμείου.

Σε κάθε περίπτωση μετακίνησης εκτός έδρας μηχανικών κατηγορίας ΠΕ και ΤΕ, οι οποίοι υπηρετούν στις υπηρεσίες του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ., συμπεριλαμβανομένων και των Ο.Τ.Α.. με την ιδιότητα του μηχανικού, για υπηρεσιακούς λόγους και ειδικότερα για συμμετοχή σε συνέδρια, σεμινάρια ή εργασίες κέντρων ερευνών, το δικαιούμενο ποσό της ημερήσιας αποζημίωσης και της δαπάνης διανυκτέρευσης είναι το προβλεπόμενο στις ως άνω κοινές υπουργικές αποφάσεις, χωρίς να απαιτείται, για τη νόμιμη χορήγηση των εν λόγω (αυξημένων) ποσών, να συνδέεται η εκτός έδρας μετακίνηση με τη διαδικασία ανάθεσης και κατασκευής συγκεκριμένων δημόσιων έργων, αφού ο νόμος (άρθρο 9 παρ. 3α' και β του ν. 2685/1999) δεν θέτει τέτοια προϋπόθεση.

Μη νόμιμη η καταβολή δαπάνης για χιλιομετρική αποζημίωση και δαπάνης διοδίων σε μηχανικούς Δήμου, ως έξοδα μετακίνησής τους εκτός έδρας οι οποίες μετακινήσεις πραγματοποιήθηκαν με ιδιωτικής χρήσης μεταφορικό μέσο, καθόσον  αφού η εκτός έδρας μετακίνησή τους δεν περιελάμβανε τη διαδοχική μετάβασή τους σε περισσότερες περιοχές, ρητά προσδιορισμένες στις σχετικές εντολές μετακίνησης, σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ. 2 περ. Β΄ υποπερ. β΄ του ν.  2685/1999, εφαρμοζομένων όμως, κατά τα λοιπά των διατάξεων της παρ.3 του ιδίου ως άνω άρθρου και νόμου, περί καταβολής στον μετακινούμενο του αντιτίμου του εισιτηρίου του φθηνότερου συγκοινωνιακού μέσου της αντίστοιχης διαδρομής, ενώ, κατά το μέρος που αφορούν στην καταβολή της ημερήσιας αποζημίωσης, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της εκδοθείσας, κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 9 παρ. 5 του ν. 3833/2010, 2/33481/0022/27.4.2011 απόφασης του Υφυπουργού Οικονομικών, είναι καθόλα νόμιμη.

ΔΑΠΑΝΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ:Mε δεδομένα τα ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη δεδομένου ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, από τις οικείες διατάξεις (βλ σκέψη ΙΙ της παρούσας), δεν προβλέπεται η δυνατότητα αναδρομικής έγκρισης των εξόδων μετακίνησης εκτός έδρας για κατεπείγουσες περιπτώσεις των μετακινήσεων Προέδρων Δημοτικών Συμβουλίων, όπως είναι ο φερόμενος ως δικαιούχος του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος, καθόσον στο ρυθμιστικό πεδίο εφαρμογής της σχετικής διάταξης εμπίπτουν μόνο όσοι φέρουν την ιδιότητα του Δημάρχου και του Αντιδημάρχου. Με αυτό το δεδομένο παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση του δεύτερου λόγου διαφωνίας περί ελλείπουσας αιτιολογίας της εκδοθείσας αναδρομικής έγκρισης της επίμαχης μετακίνησης ως προς την αναγκαιότητα αυτής. Ωστόσο, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, ακόμη και όταν ο μετακινούμενος δεν πρόκειται να μεταβεί διαδοχικά σε περισσότερες από μία περιοχές, όπως προβλέπει ο νόμος, επιβάλλεται η μετακίνηση εκτός έδρας και εκτός των ορίων του νομού να γίνει με ιδιωτικής χρήσης μεταφορικό μέσο, όταν συντρέχουν ιδιαίτερες-εξαιρετικές συνθήκες, όπως εν προκειμένω που δεν υπήρχε άλλος συγκοινωνιακός τρόπος απ΄ευθείας σύνδεσης της ... με το Αεροδρόμιο Μακεδονία, παρά μόνο με την χρήση Ι.Χ. αυτοκινήτου (βλ. το 28016/22.7.2016 έγγραφο επανυποβολής του Αυτοτελούς Τμήματος Υποστήριξης του Δήμου), άλλως η μη χρήση του εν λόγω μέσου θα αντέβαινε στις αρχές της οικονομικότητας, της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της εύρυθμης λειτουργίας της οικείας υπηρεσίας, δεδομένου ότι ο ίδιος ο νόμος επιτρέπει τη χρήση επιβατικού αυτοκινήτου δημόσιας χρήσης (ταξί), σε περίπτωση έλλειψης συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης, η οποία, κατά την κοινή πείρα έχει αυξημένο κόστος σε σχέση με την χρήση ιδιόκτητου μεταφορικού μέσου. Συνεπώς, ο τρίτος λόγος διαφωνίας είναι απορριπτέος. Περαιτέρω, ομοίως, απορριπτέοι τυγχάνουν ο τέταρτος και πέμπτος λόγος διαφωνίας δεδομένου ότι, κατά τα προεκτεθέντα, με το ως άνω έγγραφο επανυποβολής προσκομίστηκαν η από 15.12.2015 βεβαίωση περί της χιλιομετρικής απόστασης της επίμαχης μετακίνησης και η από 12.112015 υπεύθυνη δήλωση βάσει της Υ.Α. 2/54866/0022/20.7.1999 (ΦΕΚ Β΄ 1583/1999) του φερόμενου ως δικαιούχου του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος. Τέλος, και ο πέμπτος λόγος διαφωνίας περί μη νόμιμης εκκαθάρισης εισιτηρίου μετρό είναι απορριπτέος δεδομένου ότι ,κατά τα προεκτεθέντα, στο άρθρο 1 παρ.2 και στο άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 2685/1999 προβλέπεται ότι στις δαπάνες μετακίνησης περιλαμβάνεται το αντίτιμο των εισιτηρίων των συγκοινωνιακών μέσων – χωρίς ρητή απαρίθμηση αυτών- που καταβάλλουν οι μετακινούμενοι, όταν μεταβαίνουν για εκτέλεση υπηρεσίας εκτός της έδρας τους. Ως τέτοιο δε, του νόμου μη διακρίνοντος, νοείται και το μετρό, χωρίς να απαιτείται ρητή αναφορά αυτού.

Περίληψη 1. Παραβαίνει τις υποχρεώσεις που υπέχει από τις οδηγίες 71/305 και 77/62, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη των συμβάσεων αφενός δημοσίων έργων και αφετέρου δημοσίων προμηθειών, το κράτος μέλος το οποίο * εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής της εθνικής ρυθμίσεως περί δημοσίων συμβάσεων τις συναλλαγές της διοικήσεως με ιδιώτες όσον αφορά αγαθά ή δικαιώματα, η εμπορία των οποίων ρυθμίζεται από διατάξεις νόμου, ή ελεγχόμενα προϊόντα ή προϊόντα υποκείμενα σε μονοπώλιο ή απαγορευμένα προϊόντα, μολονότι οι εξαιρέσεις αυτές δεν καταλέγονται μεταξύ των εξαιρέσεων που απαριθμεί περιοριστικά και επιτρέπει ρητά η οδηγία 77/62 και μολονότι οι ιδιαιτερότητες των προμηθειών αυτών δεν είναι, εν πάση περιπτώσει, τέτοιες, ώστε να επιτρέπεται η πλήρης εξαίρεση των σχετικών συμβάσεων από τη ρύθμιση περί δημοσίων συμβάσεων, * εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής της εθνικής ρυθμίσεως περί δημοσίων συμβάσεων τις συμβάσεις για τις οποίες ο νόμος προβλέπει ρητή εξαίρεση, μολονότι οι μόνες επιτρεπόμενες εξαιρέσεις από τις προαναφερθείσες οδηγίες προβλέπονται περιοριστικά και ρητά από τις οδηγίες αυτές και μολονότι κατά τη μεταφορά των οδηγιών πρέπει να πληρούνται οι προϋποθέσεις σαφήνειας και ακρίβειας, οι οποίες είναι ασυμβίβαστες με οποιαδήποτε διατύπωση που θα μπορούσε να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι, πέραν των εξαιρέσεων που επιτρέπουν οι οδηγίες και που επαναλαμβάνονται από την εθνική νομοθεσία, επιτρέπεται να προβλεφθούν και άλλες, * επιτρέπει τη σύναψη των συμβάσεων με απευθείας ανάθεση και σε άλλες περιπτώσεις, πέραν των περιοριστικώς προβλεπομένων από τις οδηγίες, ή εξαρτά την εφαρμογή της διαδικασίας της απευθείας αναθέσεως από λιγότερο αυστηρές προϋποθέσεις απ' ό,τι οι οδηγίες, * επιβάλλει ορισμένους τρόπους αποδείξεως της δικαιοπρακτικής ικανότητας των υποβαλλόντων προσφορές που δεν προβλέπονται από τις οδηγίες, * επιβάλλει στις επιχειρήσεις των άλλων κρατών μελών που επιλέγουν ορισμένα από τα μέσα αποδείξεως της ικανότητάς τους που προβλέπονται στην οδηγία 71/305 ορισμένες προϋποθέσεις που δεν προβλέπει η οδηγία αυτή, * προβλέπει ότι, για την κατάταξη των επιχειρήσεων, θα αξιολογούνται κατά προτίμηση τα χρηματοοικονομικά μέσα και τα μέσα από άποψη προσωπικού και υλικού που διαθέτουν εντός της εθνικής επικράτειας, μολονότι η οδηγία 71/305 δεν του επιτρέπει να καθιερώνει τέτοιας φύσεως κριτήρια, * δεν αναγνωρίζει, κατά παράβαση των οδηγιών, την αξία των πιστοποιητικών που έχουν εκδώσει οι αρχές άλλων κρατών μελών σχετικά με την ικανότητα των επιχειρήσεων, * απαλλάσσει από την υποχρέωση συστάσεως εγγυήσεως τις επιχειρήσεις μόνο των οποίων η ικανότητα προκύπτει από την εγγραφή τους σε δικούς του καταλόγους κατατάξεως, * δεν τηρεί, όσον αφορά τις τεχνικές προδιαγραφές που προβλέπονται για τις συμβάσεις προμηθειών, τη σειρά προτιμήσεως των κανόνων, την οποία προβλέπει η οδηγία 77/62. 2. Από το γεγονός ότι το άρθρο 1, στοιχείο α', της οδηγίας 71/305 παραπέμπει, σε σχέση με τον ορισμό των συμβάσεων δημοσίων έργων στις οποίες εφαρμόζεται, στο άρθρο 2 της οδηγίας 71/304, περί της καταργήσεως των περιορισμών στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στον τομέα των συμβάσεων δημοσίων έργων και των περιορισμών στην ανάθεση συμβάσεων δημοσίων έργων μέσω πρακτορείων ή υποκαταστημάτων, προκύπτει ότι η πρώτη αναφερθείσα οδηγία δεν εφαρμόζεται στις συμβάσεις που αφορούν βιομηχανικές εγκαταστάσεις φύσεως μηχανολογικής, ηλεκτρολογικής και παραγωγής ενεργείας, με εξαίρεση του μέρους των εγκαταστάσεων αυτών το οποίο ανάγεται στον τομέα της τεχνικής των δομικών κατασκευών, και τις συμβάσεις που αφορούν έργα εκσκαφών, γεωτρήσεως, εκβαθύνσεως και εκκενώσεως των εκχωματώσεων, τα οποία εκτελούνται με σκοπό την εξόρυξη ορυκτών υλών (εξορυκτικές βιομηχανίες).

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ.Λόγω συνταξιοδότησης:Μη νόμιμη η καταβολή αποζημίωσης απόλυσης λόγω συνταξιοδότησης σε υπάλληλο Δήμου, με σχέση εργασίας ι.δ.α.χ., διότι, συνυπολογίστηκε για τον καθορισμό του ποσού της αποζημίωσης αυτής, η προγενέστερη, της κατάταξής του σε θέση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, κατ' εφαρμογή του άρθρου 32 του ν. 2508/1997, προϋπηρεσία του στο Δήμο, με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, καθόσον αφενός μεν, η αναγνώριση αυτής της προυπηρεσίας δεν προβλέπεται ρητά από καμία διάταξη, έστω και αν αυτή λήφθηκε υπόψη για την εκπλήρωση των προϋποθέσεων διορισμού και κατάταξης του ως άνω πρώην υπαλλήλου σε θέση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου του Δήμου, αφετέρου δε, ο υπολογισμός της επίμαχης αποζημίωσης βάσει του άρθρου 204 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ., προβλέπει την καταβολή της επίμαχης αποζημίωσης στους υπαλλήλους των δήμων με σχέση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου ή στους μόνιμους υπαλλήλους αυτών που επέλεξαν ως κύριο ασφαλιστικό φορέα το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., μόνο βάσει του χρόνου υπηρεσίας τους με την ίδια σχέση (ι.δ.α.χ ή δημοσίου δικαίου, αντίστοιχα) και όχι και με σχέση ι.δ.ο.χ. στον οικείο Δήμο

Από το συνδυασμό των προπαρατιθέμενων διατάξεων(2685/1999) συνάγεται ότι οι μετακινούμενοι εκτός έδρας δημόσιοι υπάλληλοι ή λειτουργοί για εκτέλεση υπηρεσίας με εντολή του Δημοσίου, των Ο.Τ.Α. και των λοιπών Ν.Π.Δ.Δ., δικαιούνται «έξοδα διανυκτέρευσης» προς κάλυψη της σχετικής δαπάνης καθώς και «ημερήσια αποζημίωση», για την κάλυψη των «εκτάκτων εξόδων», στα οποία αυτοί υποβάλλονται «λόγω της μετακίνησης και παραμονής τους εκτός έδρας» (άρθρο 9 παρ. 1). Η αποζημίωση αυτή για εκείνους που μετακινούνται και διανυκτερεύουν εκτός έδρας «με τις προϋποθέσεις του άρθρου 8» ανέρχεται σε 10.000 δραχμές, περιοριζόμενη στο 1/3 για την ημέρα της επιστροφής τους στην έδρα «μετά από διανυκτέρευση» κ.λπ.. Ορίζοντας περαιτέρω ο νόμος, στην παρ. 2 του άρθρου 9, ότι η «ημερήσια αποζημίωση» καταβάλλεται ολόκληρη «όταν οι μετακινούμενοι διανυκτερεύουν σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του άρθρου 8», συνδέει την καταβολή της ημερήσιας αποζημίωσης με το πραγματικό γεγονός της διανυκτέρευσης εκτός έδρας, ήτοι με τη συνδρομή των οριζόμενων στην παράγραφο 2 του άρθρου 8 προϋποθέσεων (μετακίνηση σε απόσταση μεγαλύτερη των 120 χιλιομέτρων κ.λπ.), γεγονός που συνεπάγεται, κατ’ αρχήν, για το μετακινούμενο «έκτακτα έξοδα» διατροφής κ.λπ., στην αποκατάσταση των οποίων η αποζημίωση αυτή αποβλέπει και όχι με το πραγματικό γεγονός της παροχής ανταλλάγματος για τη διανυκτέρευση, το οποίο, όταν πράγματι καταβάλλεται, αποτελεί αυτοτελή δαπάνη που αποδίδεται επίσης στο μετακινούμενο, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 8 (σε συνδυασμό προς αυτές του άρθρ. 1 παρ. 2) του ν. 2685/1999 και όχι προϋπόθεση της διανυκτέρευσης κατά το ίδιο άρθρο. Συνεπώς, για την καταβολή της «ημερήσιας αποζημίωσης» στους μετακινούμενους εκτός έδρας, αρκεί διανυκτέρευση νόμιμη, δηλαδή με τις προϋποθέσεις του άρθρου 8 παρ. 2 του ν. 2685/1999, στον τόπο της μετακίνησης, χωρίς να απαιτείται και η καταβολή αντιτίμου για τη διανυκτέρευση αυτή και ανεξαρτήτως διανυκτέρευσης σε ξενοδοχείο, πανσιόν, ιδιόκτητο ή φιλικό σπίτι κ.λπ., αφού το γεγονός ότι ο μετακινούμενος δεν υποβάλλεται σε έξοδα διανυκτέρευσης δεν σημαίνει ότι δεν υποβάλλεται και στα «έκτακτα έξοδα» διαβίωσης εκτός της έδρας του, που αποτελεί το νόμιμο λόγο παροχής της ημερήσιας αποζημίωσης (βλ. Ελ. Συν. Ολομ. Πρακτικά της 29ης Γεν.Συν./ 14.11.2001). Επίσης, δεδομένου ότι η τυχόν παροχή διατροφής, η οποία προσφέρεται σε περίπτωση διανυκτέρευσης του υπαλλήλου σε ξενοδοχείο κ.λπ. και λόγω αυτής συνδέεται με τη διαμονή του υπαλλήλου σε αυτό, καθίσταται σαφές ότι όταν υπάλληλος επιλέξει να μη διανυκτερεύσει σε ξενοδοχείο κ.λπ., δεν έχει τη δυνατότητα να λαμβάνει πρωινό, γεύμα ή δείπνο στο ξενοδοχείο, αφού δεν διαμένει σε αυτό και άρα οι δαπάνες διατροφή του δεν καλύπτονται από το Δημόσιο. Κατά την έννοια δε του άρθρου 7 παρ. 4 του ίδιου νόμου οι υπάλληλοι που μετακινούνται εκτός έδρας με εντολή του Δημοσίου και των ν.π.δ.δ. για συμμετοχή σε συνέδρια, σεμινάρια κ.λπ., δικαιούνται δαπάνη χρήσης επιβατικού αυτοκινήτου δημόσιας χρήσης (ταξί), μόνο στην περίπτωση που δεν υπάρχει συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση προς τον τόπο, όπου διεξάγεται το σεμινάριο.

--Με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 9 του ν. 3833/2010 καταργήθηκαν ρητά οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 9 του ν. 2685/1999, που αφορούσαν στο ειδικό καθεστώς των εξόδων κίνησης πτυχιούχων μηχανικών Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. Επίσης, καταργήθηκε η περ. γ΄ της παρ. 2Γ του ίδιου άρθρου, που αφορούσε στο ειδικό καθεστώς των εξόδων κίνησης υπαλλήλων του Υπουργείου Γεωργίας, και όχι συλήβδην η παρ. 2Γ, στην οποία προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η διαβάθμιση της ημερήσιας αποζημίωσης (ολόκληρη, 1/2 και 1/3). Περαιτέρω με την παρ. 5 του άρθρου 9 του ν. 3833/2010 παρέχεται εξουσιοδότηση για την έκδοση Υ.Α. με την οποία θα καθοριστούν οι προϋποθέσεις καταβολής των δαπανών της ημερήσιας αποζημίωσης καθώς και το ύψος αυτής, συναφώς δε εκδόθηκε η 2/33481/0022/2011 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών, με την οποία μεταξύ άλλων καταργείται το τελευταίο εδάφιο των 2/52971/0022/31-8-2007 και 2/52970/0022/31-8-2007 Κ.Υ.Α., που, κατ’ απόκλιση από τα ισχύοντα για τους λοιπούς υπαλλήλους, όριζαν το ύψος της ημερήσιας αποζημίωσης που δικαιούνται οι πτυχιούχοι μηχανικοί Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. για την ημέρα επιστροφής σε ποσό μεγαλύτερο του ενός τρίτου. Από τη συστηματική ερμηνεία των προαναφερόμενων ρυθμίσεων συνάγεται συνακόλουθα ότι μετά την έκδοση της 2/33481/0022/2011 Υ.Α. δεν καταργήθηκε στο σύνολό της η ημερήσια αποζημίωση που καταβάλλεται στους πτυχιούχους μηχανικούς Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. για την ημέρα επιστροφής, αλλά η προβλεπόμενη με τις προαναφερόμενες Κ.Υ.Α. διαφοροποίηση του ύψους αυτής. (----0Για τη νόμιμη μετακίνηση εκτός έδρας, για υπηρεσιακούς λόγους, των προσώπων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν.2685/1999, στα οποία περιλαμβάνονται και οι υπάλληλοι των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, και την καταβολή σ΄ αυτά των σχετικών δαπανών μετακίνησης απαιτείται, ως ουσιώδης τυπική προϋπόθεση, η έκδοση από το αρμόδιο προς τούτο όργανο, πριν από την ημερομηνία αναχώρησής τους, γραπτής απόφασης ή εντολής μετακίνησης, στην οποία πρέπει να προσδιορίζεται, μεταξύ άλλων, και η αιτία της μετακίνησης, δηλαδή η συγκεκριμένη υπηρεσιακή ανάγκη που επέβαλε τη μετακίνηση του υπαλλήλου εκτός της έδρας της υπηρεσίας του και δικαιολογεί την εκταμίευση των αναγνωριζόμενων εκ του νόμου σε βάρος του Δήμου δαπανών μετακίνησης. Για την αποφυγή δε της καταχρηστικής εφαρμογής των ως άνω διατάξεων, η οποία θα οδηγούσε σε αδικαιολόγητη επιβάρυνση του προϋπολογισμού των Δήμων με μη αναγκαίες δαπάνες μετακίνησης, η αιτία μετακίνησης εκτός έδρας υπαλλήλου, αναγόμενη στο ελάχιστο περιεχόμενο της εντολής μετακίνησης, πρέπει να αναφέρεται κατά τρόπο ορισμένο και ειδικό στο σώμα αυτής, με συνοπτική περιγραφή των εργασιών που θα εκτελεστούν από έκαστο μετακινούμενο υπάλληλο. Ενόψει των ανωτέρω, είναι μη νόμιμη η καταβολή σε υπαλλήλους Ο.Τ.Α. δαπανών εκτός έδρας μετακίνησης, εφόσον η σχετική εντολή μετακίνησης δεν έχει το προβλεπόμενο από το νόμο περιεχόμενο, αλλά είναι γενική και αόριστη (Ι Τμ. Ε.Σ. 136, 191/2008, 224, 235/2010).

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΔΑΠΑΝΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ:..Με δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι αρμοδίως εκδόθηκε η σχετική εντολή μετακίνησης από την Εκτελεστική Γραμματέα της Περιφέρειας ..., καθώς σε περίπτωση εξουσιοδότησης υπογραφής, το αρμόδιο διοικητικό όργανο δεν αποξενώνεται της αρμοδιότητας να υπογράφει εκείνο, όταν το κρίνει σκόπιμο, τα έγγραφα, τα οποία έχει εξουσιοδοτηθεί προς τούτο να υπογράφει με εντολή του το ιεραρχικά υφιστάμενο όργανο. Εν προκειμένω, μετά την εκδήλωση άρνησης της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής Ενότητας … να εκδώσει την εντολή μετακίνησης του ιατρού, την οποία ήταν εξουσιοδοτημένη να υπογράψει με εντολή περιφερειάρχη (με την Δ.Δ.οικ.1327/30.3.2016 απόφαση του Περιφερειάρχη …), η αρμόδια, σύμφωνα με το προμνησθέν άρθρο 242 του ν.3852/2010, Εκτελεστική Γραμματέας της Περιφέρειας … εδύνατο να υπογράψει τη σχετική εντολή. Το τεχνικό δε ζήτημα της συνάφειας της θεματολογίας του Συνεδρίου με τα αντικείμενα και τις αρμοδιότητες του Τμήματος Φαρμάκων – Φαρμακείων της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας κρίθηκε από τον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας, κατά το στάδιο της έγκρισης της συμμετοχής του ιατρού στο Σεμινάριο, ενώ η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας όφειλε να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για τη διενέργεια της μετακίνησης. Μη νομίμως, όμως, εκκαθαρίζεται η συγκεκριμένη δαπάνη, κατά το μέρος με το οποίο εντέλλεται η καταβολή 200,00 ευρώ που αντιστοιχεί στη δαπάνη εγγραφής και συμμετοχής του ιατρού στο προαναφερθέν συνέδριο, διότι αυτή δεν περιλαμβάνεται στις περιοριστικά απαριθμούμενες στο ν. 4336/2015 δαπάνες, που καλύπτονται για τους μετακινούμενους υπαλλήλους, προκειμένου αυτοί να συμμετάσχουν σε συνέδρια. Η επικαλούμενη από την Περιφέρεια διάταξη του άρθρ. 36 παρ.5 του ν. 4484/2017 (ΦΕΚ Α΄ 110/1.8.2017), με την οποία τροποποιήθηκε το άρθρο 12 (Κεφ. Α΄ της υποπαραγράφου Δ9, της παραγράφου Δ΄)του ν.4336/2015, με τίτλο «Ειδικές περιπτώσεις μετακινήσεων», και αναγνωρίστηκαν πλέον στην παρ. 2.α αυτού και οι δαπάνες εγγραφής και συμμετοχής σε συνέδρια, δεν δύναται να αποτελέσει αναδρομικά τη νομική βάση για τη διενέργεια της συγκεκριμένης δαπάνης, καθώς αυτή πραγματοποιήθηκε το Μάιο 2017, σε χρόνο προγενέστερο της έναρξης ισχύος των ως άνω διατάξεων. Λαμβάνοντας, όμως, υπόψιν το γεγονός ότι στην αιτιολογική έκθεση του ν.4484/2017 ο νομοθέτης αποδέχεται ότι η προσθήκη της ρύθμισης αυτής είναι αναγκαία, καθώς προϋπήρχε στο προηγούµενο νοµοθετικό πλαίσιο (ν.2685/1999) και εκ παραδροµής δεν προβλέφθηκε στο νέο (ν.4336/2015), το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι μπορούσαν να εγκρίνουν τη διενέργεια της δαπάνης αυτής στο πλαίσιο της καταβολής των εξόδων κίνησης του συμμετέχοντος στο συνέδριο ιατρού.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη, όμως το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί  λόγω συγγνωστής πλάνης.

Ερωτάται: Α) Εάν είναι δυνατή η εφαρμογή της διάταξης της περ. ε΄ της παρ.4 του άρθρου 2 του ν. 4182/2013 που προβλέπει την, κατόπιν έκδοσης υπουργικής απόφασης, υπαγωγή στην εποπτεία του Υπουργού Οικονομικών των κοινωφελών περιουσιών των οποίων η αξία εκτιμάται, μετά την προηγηθείσα εκκαθάριση ως ανώτερη των 10.000.000 ευρώ, στην περίπτωση του ιδρύματος «Χ….», του οποίου η αρμοδιότητα εποπτείας, με την κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 17 παρ. 1 του ν. 2873/2000, εκδοθείσα κ.υ.α. 1080662/1461/Α0006/8-10-2002 (Β΄ 1330) είχε μεταβιβαστεί στον (τότε) Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας, εν συνεχεία δυνάμει των διατάξεων του ν. 3852/2010 στον Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, κατόπιν και μετά την κατάργηση της σχετικής διάταξης με την παρ.1 του άρθρου 28 του ν. 4325/2015 και την σύσταση σε κάθε Αποκεντρωμένη Διοίκηση θέσης Προϊσταμένου που έφερε τον τίτλο «Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοίκησης» στον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης και , ήδη, μετά την προσθήκη δυνάμει του άρθρου 63 του ν. 4954/2022 στο άρθρο 6 του ν. 3852/2010 νέου άρθρου 6Α, που προβλέπει ότι σε κάθε Αποκεντρωμένη Διοίκηση προΐσταται Γραμματέας, στον Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Β) Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης στο προηγούμενο σκέλος του ερωτήματος, με βάση ποιό κριτήριο γίνεται η εκτίμηση της ακίνητης περιουσίας (αντικειμενική αξία ή εμπορική) και Γ) εάν ο πρόσφατος ισολογισμός των κοινωφελών περιουσιών των Ιδρυμάτων αποτελεί ασφαλές κριτήριο για την υπαγωγή τους στην αρμοδιότητα εποπτείας του Υπουργού Οικονομικών.(...)Α) Ο νομοθέτης, στα πλαίσια άσκησης της εξουσίας του και της συνταγματικά επιτρεπτής διακριτικής του ευχέρειας, επαναξιολογώντας τον τρόπο υλοποίησης της συνταγματικής υποχρέωσης για διασφάλιση της βούλησης των δωρητών και διαθετών κοινωφελών περιουσιών, προέκρινε, προκειμένου για τις μεγάλης αξίας κοινωφελείς περιουσίες, την άσκηση της κρατικής εποπτείας δια του Υπουργού Οικονομικών, ως προσφορότερου τρόπου για την εξυπηρέτηση του υπέρτερου δημόσιου συμφέροντος σκοπού. Το γεγονός ότι στο παρελθόν, υπό την ισχύ του παλαιότερου νομοθετικού πλαισίου του α.ν. 2039/1939 και του ν. 2873/2000, υπήρξε, με την από 8.10.2002 κ.υ.α., μερική μεταβίβαση της αρμοδιότητας εποπτείας της κεντρικής διοίκησης (Υπουργού Οικονομικών) προς τις περιφερειακές κρατικές υπηρεσίες (Γεν. Γραμματέα τότε Περιφέρειας) επί συγκεκριμένων και περιοριστικώς σε κατάλογο αναφερομένων κοινωφελών περιουσιών (ιδρυμάτων και κληροδοτημάτων), δεν κωλύει τον νομοθέτη να προβεί σε αναδιοργάνωση του εν γένει συστήματος εποπτείας, επαναφέροντας αρμοδιότητα στην κεντρική διοίκηση, εφόσον αυτό προκρίνει ως επωφελέστερο για τον σκοπό αυτό, ούτε επιβάλλει στον νομοθέτη την εσαεί διατήρηση μερικής εποπτείας των συγκεκριμένων κοινωφελών περιουσιών, μέσω των περιφερειακών κρατικών υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, στην περίπτωση του ιδρύματος του ερωτήματος, είναι δυνατή η, μετά από έκδοση σχετικής ειδικής απόφασης του Υπουργού Οικονομικών , υπαγωγή του Ιδρύματος Γ. και Α.Χ. στην εποπτεία του. Ως προς τα ζητήματα που τίθενται με το Β΄ και Γ΄ σκέλος του ερωτήματος, με τις περί μητρώου διατάξεις των άρθρων 12 έως και 14 του νέου Κώδικα (ν. 4182/2013) , που ικανοποιούν την συνταγματική επιταγή της παρ. 3 του άρθρου 109 Σ, για τη σύνταξη κεντρικού και αποκεντρωμένων μητρώων κοινωφελών περιουσιών, ο νομοθέτης έθεσε τις γενικές αρχές και κατευθύνσεις ως προς τον τρόπο τήρησης και λειτουργίας των μητρώων κοινωφελών περιουσιών. Ειδικότερα, ως προς τον υπολογισμό της αξίας των ακινήτων, η παρ. 4 του άρθρου 13 ρητά αναφέρει ότι, κατά τη σχετική καταχώριση στο μητρώο, λαμβάνεται υπόψη η αντικειμενική ή φορολογητέα αξία τους, προκειμένου δε για την επικαιροποίησή της, απαιτείται υποχρεωτικά η αναφορά της φορολογητέας αξίας κάθε ακινήτου στον ετήσιο ισολογισμό. Η Διοίκηση, συνεπώς, για τον υπολογισμό και την επικαιροποίηση της αξίας των ακινήτων των κοινωφελών περιουσιών, υποχρεούται να εφαρμόζει τις, κατά περίπτωση, ισχύουσες διατάξεις του ν.4182/2013 και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθεισών υπουργικών αποφάσεων, σε συνδυασμό με τις εκάστοτε ισχύουσες εγκύκλιες οδηγίες. Η καταλληλότητα ή το πρόσφορον του ισολογισμού, ως μέσου αποδεικτικού της αξίας περιουσιακών στοιχείων κοινωφελών περιουσιών, αποτελεί ζήτημα τεχνικό και αναγόμενο στην ουσιαστική εκτίμηση της Διοίκησης (ομόφωνα).