ΕΣ/Τ.6/284/2017
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ.Ζητείται η ανάκληση της 2/2016 Πράξης της Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Ε.Ο.Τ., με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του αιτούντος και της εταιρείας «....» για την «προμήθεια υλικών και παροχή υπηρεσιών για τη λειτουργία των ανελκυστήρων του Ιδρύματος», Με τα δεδομένα αυτά και όσα έγιναν δεκτά στη ΙΙ σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι: Α) η μη αναγραφή στην περίληψη της διακήρυξης που απεστάλη στην Ε.Ε.Ε.Ε. ουσιωδών στοιχείων, όπως όλοι οι αριθμοί αναφοράς της ονοματολογίας (CPV) των επίμαχων υπηρεσιών, η συνολική ποσότητα της σύμβασης, η εκτιμώμενη αξία της εκτός ΦΠΑ και η διάρκεια αυτής, καθώς και η παράλειψη δημοσίευσης της ως άνω περίληψης στα οριζόμενα στο νόμο μέσα ενημέρωσης συνιστά πλημμελή τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας. Πλην όμως, κατά την κρίση του Τμήματος, η πλημμέλεια αυτή δεν ήταν εν προκειμένω ουσιώδης, όπως βασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση, καθόσον δεν επηρέασε τη δυνατότητα ενημέρωσης των ενδιαφερομένων παρόχων για τους όρους της δημοπρασίας ούτε την ανάπτυξη ανταγωνισμού στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, B) είναι μη νόμιμος ο προσδιορισμός της χρονικής διάρκειας της σύμβασης «μέχρι εξαντλήσεως του οικονομικού αντικειμένου», όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη και ως εκ τούτου πρέπει να προσδιορισθεί στο σχέδιο της σύμβασης η χρονική διάρκεια αυτής.Γ) εσφαλμένως κρίθηκε ότι δεν υπάρχει τίτλος για την ανάληψη υποχρέωσης της δαπάνης του αρμοδίου οργάνου, δεδομένου ότι το έργο χρηματοδοτείται από το Π.Δ.Ε. και προσκομίστηκε η 60145/7.6.2016 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομίας Ανάπτυξης και Τουρισμού περί ένταξής του στη ΣΑΕ-546 τροποποίηση 01 (ΣΑΕ2014ΣΕ54600018). (..)Ε) η επιτροπή ενστάσεων κατά τη συνεδρίαση της 18.3.2016 είχε νόμιμη απαρτία, καθόσον σύμφωνα με το άρθρο 14 παρ. 1 του Κ.Δ.Δ/σίας παρίσταντο τέσσερα από τα πέντε μέλη της, όπως βασίμως προβάλλεται, πλην όμως η σύνθεσή της κατά την ως άνω συνεδρίαση ήταν μη νόμιμη, αφού δεν προέκυψε η νόμιμη πρόσκληση των απόντων τακτικών και αναπληρωματικών μελών της. Ωστόσο, η ως άνω πλημμέλεια κρίνεται εν προκειμένω μη ουσιώδης, αφού η αρμοδιότητα της ως επιτροπής ήταν γνωμοδοτική και η σχετική γνωμοδότησή της έγινε τελικά δεκτή με την 92/2016 πράξη του Πρύτανη του Ε.Μ.Π.,Ζ) εσφαλμένως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη ότι η επιτροπή του διαγωνισμού ήταν υποχρεωμένη να επικοινωνήσει με τους εκδότες των εγγυητικών επιστολών συμμετοχής των διαγωνιζομένων για την επιβεβαίωση της γνησιότητάς τους, όπως βασίμως προβάλλεται, καθόσον τοιαύτη υποχρέωση προβλέπεται από το άρθρο 22 παρ.8 του ν. 3669/2008, το οποίο εφαρμόζεται στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία.Κατ’ ακολουθίαν, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και, δεδομένου ότι δεν συντρέχει άλλος διακωλυτικός της υπογραφής λόγος
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν/Τμ.6/2091/2011
Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η κρίση του Κλιμακίου δεν είναι ορθή, όπως βασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση, εφόσον, όπως εκτέθηκε στην σκέψη ΙΙΙ, ήταν δυνατόν κατά νόμον να προβλεφθεί στους όρους δημοπράτησης εκτέλεσης του ελεγχόμενου έργου και ειδικότερα στην ειδική συγγραφή υποχρεώσεων η εκ μέρους του ανάδοχου και με δικές του δαπάνες υποχρέωση παροχής ευκολιών στην Επιβλέπουσα Υπηρεσία, οι οποίες συνίσταντο στην παραχώρηση των αναγκαίων χώρων και μέσων για την απρόσκοπτη άσκηση των καθηκόντων της επίβλεψης και οι οποίες ήταν δικαιολογημένες, ενόψει της φύσεως και του αντικειμένου του έργου (αποκατάσταση ζημιών λόγω πλημμυρών σε τμήματα επαρχιακού οδικού δικτύου) και των απαιτούμενων εργασιών επίβλεψης. Εξάλλου, από τη συμμετοχή 5 εργοληπτικών επιχειρήσεων στον εν λόγω διαγωνισμό, χωρίς να προβληθούν ενστάσεις κατά της νομιμότητας του όρου αυτού της Ε.Σ.Υ., προκύπτει ότι, στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία, δεν παρακωλύθηκε από την πρόβλεψη του όρου αυτού η ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού, η δε ενσωμάτωση στο κόστος της οικονομικής προσφοράς της προσωρινής μειοδότριας των απαιτούμενων δαπανών για την παροχή των παραπάνω ευκολιών δεν την εμπόδισε να παρέχει μέση έκπτωση 12,01% (1.497.594 ευρώ με Φ.Π.Α.) επί της προϋπολογισθείσας δαπάνης
ΕΣ/ΤΜ.6/3328/2015
ΕΡΓΑ.(..)ζητείται η ανάκληση της 24/2015 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης του έργου «Συντήρηση επαρχιακού οδικού δικτύου.. .Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις το Τμήμα κρίνει ότι η κρίση του Κλιμακίου είναι ορθή. Και τούτο διότι, η ως άνω συμπεριφορά της εταιρείας «....» - ήτοι η προσκόμιση κατ’ επανάληψη εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης από φερόμενα ως πιστωτικά ιδρύματα της αλλοδαπής, τα οποία, όμως, δεν ήταν πιστωτικά ιδρύματα, αλλά εταιρείες άλλης δραστηριότητας (όπως η βρετανική εταιρεία ... και η εταιρεία «....»), ή ήταν μεν πιστωτικά ιδρύματα, αλλά δεν είχαν καμία σχέση με την εν λόγω εταιρεία και δεν είχαν εκδώσει υπέρ αυτής εγγυητικές επιστολές (όπως η ουκρανική τράπεζα ««...», η «...» και η τράπεζα «...» - η οποία (συμπεριφορά) οδήγησε στην κήρυξη αυτής ως έκπτωτης από την εκτέλεση των προαναφερθέντων δημοσίων έργων, συνιστά σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, συναρτώμενο προς την άσκηση της επαγγελματικής της δραστηριότητας (πρβλ. ΣτΕ ΕΑ 428/2008)....Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «....»...Δέχεται την παρέμβαση....Δεν ανακαλεί την 24/2015 πράξη του Ε’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕλΣυν/Ε Κλιμ/465/2010
Συμπληρωματική σύμβαση Για κάποιες εργασίες αορίστως αιτιολογείται η συνδρομή απροβλέπτων περιστάσεων, ήτοι πραγματικών γεγονότων, που δεν ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της αρχικής σύμβασης, τα οποία επηρεάζουν την τεχνική αρτιότητα του έργου, χωρίς περαιτέρω οποιασδήποτε εξειδίκευσης των λόγων για τους οποίους, ακολουθώντας τους κανόνες της εμπειρίας και τεχνικής, ήταν αντικειμενικά αδύνατη εκ των προτέρων η ένταξη αυτών των εργασιών στην αρχική μελέτη του έργου. Αλλωστε το γεγονός ότι η αύξηση των ποσοτήτων των ως άνω εργασιών οφείλεται σε επιγενόμενες μετρήσεις, αποτελεί παραδοχή από την αναθέτουσα αρχή της ύπαρξης σφαλμάτων και παραλείψεων των αρχικών προμετρήσεων της μελέτης, που δεν δικαιολογούν κατά νόμο τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. Εργασίες οφειλόμενες σε σφάλματα ή παραλείψεις των αρχικών προμετρήσεων καλύπτονται αποκλειστικά από το κονδύλι των απροβλέπτων, που περιλαμβάνεται στην αρχική σύμβαση. Οι λοιπές εργασίες αποτελούν μετά τη δημοπράτηση του έργου και την κατακύρωση του αποτελέσματός του μεταβολή του φυσικού και τεχνικού αντικειμένου του, που δεν αποτέλεσε τη βάση της διαδικασίας ανάδειξης του αναδόχου. Σε κάθε περίπτωση, και αν ακόμα υποτεθεί ότι οι εργασίες αυτές από τη φύση τους δεν μπορούσαν να διαχωριστούν από το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης ή ότι αυτές ήταν αναγκαίες για την καλύτερη λειτουργία του έργου, δεν αποδεικνύεται ότι η αναγκαιότητα εκτέλεσής τους οφείλεται σε απρόβλεπτα γεγονότα ή καταστάσεις, τα οποία αντικειμενικά δεν μπορούσαν να προβλεφθούν στο στάδιο της οριστικής μελέτης. Απρόβλεπτη περίσταση δεν αποτελεί, ούτε η επικαλούμενη από την αναθέτουσα αρχή και για όλες τις εργασίες, τήρηση των διατάξεων για την υγιεινή των εργαζομένων δεδομένου ότι η υποχρέωση τήρησης των διατάξεων αυτών ήταν εκ των προτέρων γνωστή στην ίδια αρχή. Με την 274/2011 απόφαση του VI Τμήματος του Έλεγκτικού Συνεδρίου έγινε εν μέρει δεκτή αίτηση ανάκλησης κατά της προμνησθείσας Πράξης του Κλιμακίου και μόνο για τις εργασίες αποκατάστασης του σπασμένου καταθλιπτικού αγωγού, καθόσον κρίθηκε ότι δεν αποτελεί επέκταση του αρχικού αντικειμένου του έργου, όπως εσφαλμένως δέχθηκε το Κλιμάκιο, διότι αποτελούν εργασίες συντηρήσεως, η ανάγκη εκτελέσεως των οποίων προκλήθηκε από την ασφαλτόστρωση της εθνικής οδού, το δε πρόβλημα ανέκυψε μετά την ολοκλήρωση των εργασιών ασφαλτοστρώσεως, οπότε είχαν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες της αρχικής συμβάσεως. Οι εργασίες αυτές μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής συμβάσεως.
ΣΤΕ/3562/2010
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: (...) Η αναιρεσείουσα κοινοπραξία, με την νέα σύνθεσή της, δεν είχε νόμιμη αξίωση για την κατακύρωση σ αυτήν του αποτελέσματος του διαγωνισμού και, επομένως, ανεξαρτήτως των αιτιολογιών με τις οποίες η Διοίκηση διέκοψε τις διαπραγματεύσεις με αυτήν, περίπτωση ματαιώσεως της αυξήσεως της περιουσίας της, καθώς και της δεύτερης αναιρεσείουσας, όπως ισχυρίσθηκαν με την αγωγή τους, εξ αιτίας της διακοπής των διαπραγματεύσεων δεν υφίστατο. Συνεπώς, καθ όσον αφορά τις συγκεκριμένες αξιώσεις διαφυγόντος κέρδους, δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις του άρθρου 105 του Εισ.Ν.Α.Κ., και, ειδικότερα, η προϋπόθεση της προκλήσεως συγκεκριμένης ζημίας στην κοινοπραξία, όπως νομίμως έκρινε το διοικητικό εφετείο και τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα είναι αβάσιμα και απορριπτέα. Ειδικότερα, αβασίμως, κατά τα προεκτεθέντα, προβάλλεται ότι η μεταβολή της συνθέσεως της κοινοπραξίας μετά την υποβολή των προσφορών ήταν, κατά τον νόμο, επιτρεπτή.
ΕλΣυνΤμ.6/1595/2018
Υπογραφή σχεδίου σύμβασης .. με αντικείμενο την «Ανάπλαση Περιοχής Προσφυγικών στον ... Δήμου ...». ζητείται η ανάκληση της 452/2018 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Τέλος, όπως βασίμως προβάλλεται, εσφαλμένα η προσβαλλόμενη υπολαμβάνει ως αναιτιολόγητη μεταβολή άποψης την ψήφο μέλους της Επιτροπής Διαγωνισμού υπέρ της αναβαθμολόγησης της προσφοράς της μειοδότριας Κ/Ξ, κατόπιν της εν μέρει αποδοχής σχετικής ένστασης, με τη αιτιολογία ότι αυτό αρχικώς είχε εκφρασθεί υπέρ της απόρριψης της επίμαχης ένστασης, καθόσον το συγκεκριμένο μέλος, κατόπιν της απόρριψης της άποψής του από την πλειοψηφία και της κατίσχυσης της άποψης περί μερικής αποδοχής της ένστασης, προέβη ως όφειλε στην παροχή βαθμολογίας, συμμορφούμενο στην πλειοψηφούσα γνώμη. Σε κάθε περίπτωση, η επίμαχη ψήφος δεν ήταν κρίσιμη για την τελική διαμόρφωση πλειοψηφίας και μειοψηφίας, πέραν δε τούτου, εν τέλει δεν ευνόησε τη βαθμολογία της τεχνικής προσφοράς της αναδόχου Κ/Ξ, αλλά αντιθέτως απέβη σε βάρος αυτής.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει να γίνουν δεκτές οι κρινόμενες αιτήσεις, να επιστραφεί το κατατεθέν παράβολο, να ανακληθεί η προσβαλλομένη και, μη διαπιστωθείσας έτερης πλημμέλειας, να επιτραπεί η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης...Ανακαλεί την 452/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.6/285/2012
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ. (..)ζητείται η ανάκληση της 526/2011 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου(..)Περαιτέρω, το Κλιμάκιο απεφάνθη ότι οι επικαλούμενοι από την αιτούσα λόγοι που καθιστούν αναγκαία τη σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης, όπως η αυξημένη κίνηση των τελευταίων μηνών στην περιοχή αρμοδιότητας …. Γ2 διαχείρισης αυτοκινήτων και οι διαμαρτυρίες των κατοίκων του Δήμου Κερατσινίου, πέραν του ότι δεν αποδεικνύονται, δεν συνιστούν απρόβλεπτες περιστάσεις, με συνέπεια να μην συντρέχει η αναγκαία αυτή προϋπόθεση για τη νόμιμη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης.(..)Από τα προαναφερόμενα, σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι οι ανωτέρω περιλαμβανόμενες στη συμπληρωματική σύμβαση εργασίες υπό στοιχ. Α, Β, Δ και Η, που αφορούν σε εργασίες κατηγορίας οικοδομικών, καθώς και υπό στοιχείο Γ εργασίες, που αφορούν σε υδραυλικές και ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες αποτελούν μη επιτρεπόμενη επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του αρχικού έργου, το οποίο συνίσταται στην εκτέλεση εργασιών οδοποιίας, όπως προκύπτει τόσο από τη Διακήρυξη και την οικεία Τεχνική Περιγραφή όσο και από το γεγονός ότι στο διαγωνισμό κλήθηκαν να συμμετάσχουν εταιρείες 3ηςή 4ης τάξης μόνο στην κατηγορία οδοποιίας. Από τα ανωτέρω δεν καταλείπεται αμφιβολία ότι το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης είναι ποιοτικά καθορισμένο, η εξειδίκευση δε που απαιτείται κατά την εκτέλεσή του αφορά αποκλειστικά την ποσότητα των εργασιών ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες της ...... Α.Ε. Περαιτέρω, δε, πρέπει να σημειωθεί ότι οι εργασίες αυτές δεν τελούν καθοιονδήποτε τρόπο σε αναγκαία συνάφεια με το αρχικό έργο, όπως αβασίμως προβάλλεται με τις υπό κρίση αίτηση και παρέμβαση, ενώ επιπλέον είναι τεχνικά και οικονομικά δυνατός ο διαχωρισμός τους από το αρχικό έργο χωρίς τη δημιουργία μειζόνων προβλημάτων για την αναθέτουσα αρχή, καθώς η ξεχωριστή ανάθεση και εκτέλεσή τους δε θα είχε ως συνέπεια την αποξήλωση του αποτελέσματος των εργασιών του αρχικού έργου με συνακόλουθη αύξηση του σχετικού κόστους, όπως επίσης αβασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση. .... Κατά συνέπεια, οι εν λόγω εργασίες δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του. ... Επομένως, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί η σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης με την αιτιολογία ότι οι επίμαχες εργασίες κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την εκτέλεση της αρχικής σύμβασης, καθώς το στοιχείο του απρόβλεπτου χαρακτήρα των επεμβάσεων επί της οδοποιίας αποτελεί το λόγο για τον οποίο δεν ήταν δυνατό να προσδιορισθεί ποσοτικά το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης.(Απορρίπτει το αίτημα ανάκλησης της 526/2011 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου)
ΕλΣυν/Τμ.6/37/2009
Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Τμήμα κρίνει ότι νομίμως έλαβε μέρος στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία η εκ των αιτουσών εταιρεία «...», δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός για την κύρια κατηγορία του ελεγχόμενου έργου (οικοδομικά έργα – 2.599.542,24 ευρώ) δεν υπολείπεται του κατώτατου ορίου για την 5η τάξη στην οποία αυτή κατατάσσεται, καθ’ όσον αυτό ορίζεται στο πενήντα τοις εκατό (50%) του κατώτατου ορίου προϋπολογισμού της τάξης της, ήτοι στο ποσό των 1.750.000 ευρώ (3.500.000 : 2 = 1.750.000), λόγω του ότι το ελεγχόμενο έργο εκτελείται στο νομό που βρίσκεται η έδρα της εν λόγω εταιρείας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 102 του ν. 3669/2008. Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι νομίμως κρίθηκε παραδεκτή η προσφορά της ως άνω εταιρείας, καθ’ όσον αυτή κατέθεσε Ενημερότητα Πτυχίου, στην οποία αναγραφόταν ρητά ότι τα φυσικά πρόσωπα που τη στελεχώνουν ήταν ασφαλιστικά ενήμεροι στο ΤΣΜΕΔΕ κατά την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού, επομένως πληρούται η απαίτηση του άρθρου 27 παρ. 4 του ν. 3518/2006, ερμηνευόμενου σε συνδυασμό με την προεκτεθείσα Δ17α/08/36/ΦΝ 443/20.3.2008 Εγκύκλιο Ε.5 της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ, κατά τα οριζόμενα και στο άρθρο 23.2.2 της διακήρυξης του ελεγχόμενου έργου. Κατά συνέπεια, εσφαλμένα, διά της προσβαλλόμενης πράξης, κρίθηκε ότι η συμμετοχή της εταιρείας «...» δεν ήταν νόμιμη και ότι η προσφορά της ανωτέρω εταιρείας μη νομίμως κρίθηκε παραδεκτή.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/495/2019
Επισκευές σχολικών κτιρίων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι νόμιμες προϋποθέσεις σύναψης της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης. Και τούτο, διότι, όπως γίνεται δεκτό από τη νομολογία, στην περίπτωση μη επαρκούς προσδιορισμού του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, λόγω της αδυναμίας προμέτρησής του, όπως εν προκειμένω, αποκλείεται η κατ’ εξαίρεση χορηγούμενη από το νόμο δυνατότητα σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης για την εκτέλεση νέων εργασιών, όταν το συμβατικό ποσό έχει πλέον αναλωθεί. Επομένως, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί η σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης με την αιτιολογία ότι οι επίμαχες εργασίες κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την εκτέλεση της αρχικής σύμβασης, καθώς το στοιχείο του απρόβλεπτου χαρακτήρα των επεμβάσεων αποτέλεσε το λόγο για τον οποίο δεν ήταν δυνατό να προσδιοριστεί ποσοτικά το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, και αλυσιτελώς γίνεται επίκληση των ελλείψεων της αρχικής μελέτης από την αναθέτουσα αρχή στο πλαίσιο σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης. Τα ανωτέρω ισχύουν ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι στην κρινόμενη περίπτωση δεν αποδεικνύεται από κανένα στοιχείο του φακέλου η συνδρομή περιστάσεων που δεν ήταν γνωστές στην αναθέτουσα αρχή κατά το χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης και θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης (Ε.Σ. VI Τμ. 1751/2016, 6064/15, 285/2012, Ε΄ Κλ. 49/2016, 507/2012). Τέλος, εσφαλμένως η αναθέτουσα αρχή υπολαμβάνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση εμπίπτει στο ρυθμιστικό πεδίο των διατάξεων του άρθρου 132 και της παραγράφου 1 του άρθρου 156 του ν.4412/2016 και είναι νόμιμη, δοθέντος ότι η αξία της δεν υπερβαίνει ποσοστό 15% της αρχικής σύμβασης του έργου. Και τούτο, διότι, όπως προαναφέρθηκε, η ελεγχόμενη σύμβαση, ως παρακολούθημα της αρχικής σύμβασης, διέπεται από τις διατάξεις του ν.3669/2008, υπό τις οποίες η τελευταία συνήφθη.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της.
ΣτΕ/1762/2003
Επειδή, προβάλλεται με το μοναδικό λόγο αναιρέσεως ότι η προσβαλλομένη απόφαση εσφαλμένως κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υφίστατο συμβατική υποχρέωση του Δημοσίου για προμήθεια των επιστημονικών οργάνων τα οποία θα ετοποθετούντο στους δοκιμαστικούς πασσάλους του έργου, ενώ κατά ρητή διατύπωση όρου της συμβάσεως τούτο αποτελούσε υποχρέωση της αναδόχου. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος, ως απαράδεκτος διότι ανάγεται σε ερμηνεία συμβατικού όρου μη ελεγκτέου αναιρετικώς και συνεπώς και η αίτηση είναι απορριπτέα στο σύνολό της
ΕλΣυνΤμ.6/2977/2015
ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΟΥ:ζητείται η ανάκληση της 13/2015 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγηθείσες νομικές σκέψεις, η Αναθέτουσα Αρχή δεν όφειλε να ζητήσει διευκρινίσεις από τη μειοδότρια εταιρεία ως προς την αιτιολόγηση της προσφοράς της ως υπερβολικά χαμηλής, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση και την υπέρ αυτής παρέμβαση. Και τούτο, διότι ουδεμία ένσταση ή προσφυγή με συγκεκριμένους σχετικούς ισχυρισμούς κατατέθηκε, ώστε να δημιουργούνται εύλογες υπόνοιες περί υπερβολικά χαμηλής προσφοράς, και, κατά συνέπεια, ουδεμία υποχρέωση περαιτέρω αιτιολόγησης της κατακυρωτικής κρίσης της Αναθέτουσας Αρχής γεννάται εξ αυτού του λόγου. Πέραν δε τούτου, με την κρινόμενη αίτηση και την υπέρ αυτής παρέμβαση βασίμως προβάλλεται ότι ευλόγως δεν ανέκυψαν στην Αναθέτουσα Αρχή αμφιβολίες ως προς τη φερεγγυότητα της οικονομικής προσφοράς της εταιρείας «....», διότι στην προκειμένη περίπτωση υπάρχουν μεγάλα περιθώρια έκπτωσης λόγω του γεγονότος ότι το 46,38% του προϋπολογισμού του έργου αφορά στη δαπάνη της ασφάλτου, η τιμή της οποίας έχει μειωθεί σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια (μείωση 48% σε σχέση με την τιμή του Ιουνίου 2013, οπότε και ανατέθηκε στην παρεμβαίνουσα η ίδια σύμβαση συντήρησης με ποσοστό έκπτωσης 46,85%). Περαιτέρω, δεδομένου ότι η παρεμβαίνουσα είναι ήδη ανάδοχος του ίδιου ακριβώς έργου συντήρησης και για τους ίδιους οδικούς άξονες γνωρίζει άριστα την περιοχή του έργου, το είδος των εργασιών και τη διαδικασία υλοποίησής τους, ενώ λόγω της υφιστάμενης εγκατάστασής της δεν επιβαρύνεται με το σχετικό κόστος, το οποίο ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 8% της συμβατικής δαπάνης. Όπως δε βασίμως προβάλλεται η παροχή υψηλού ποσοστού έκπτωσης σε έργα που αφορούν συντηρήσεις οδών είναι συνήθης, όπως π.χ. προκύπτει από την 257/2011 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου για την ανάθεση εκτέλεσης του έργου «Συντήρηση – βελτίωση του παράπλευρου οδικού δικτύου (S.R.) της Ε.Ο. ... από χ.θ. 5+250 έως χ.θ. 90+000» με προσφερόμενο ποσοστό έκπτωσης 66% και την 2123/2013 απόφαση του παρόντος Τμήματος σχετικά με την «Ολοκλήρωση Οδικού Άξονα ...», με ποσοστό έκπτωσης 57,17%. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η ένδικη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η 13/2015 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..