Προμήθεια υγρών καυσίμων:..ζητείται η ανάκληση της 20/2014 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου:...Με δεδομένα τα ανωτέρω, ορθά κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι πάσχει αοριστίας η διακήρυξη στο μέτρο που δεν προσδιόριζε αν η προσφερόμενη από τους συμμετέχοντες στο διαγωνισμό έκπτωση αφορά στη μέση τιμή λιανικής πώλησης ή στη μέση τιμή χονδρικής πώλησης των καυσίμων. Περαιτέρω, ομοίως ορθά κρίθηκε ότι είναι αντιφατική και ως εκ τούτου  μη επιδεχόμενη εφαρμογής τόσο η οικονομική προσφορά όσο και η 284/2013 κατακυρωτική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής καθόσον αναφέρουν ότι το ποσοστό έκπτωσης υπολογίζεται και στη μέση τιμή λιανικής πώλησης και στη μέση τιμή χονδρικής πώλησης και συνεπώς καθίσταται αδύνατος ο προσδιορισμός της πρσφερόμενης τιμής. Δεδομένου, όμως, ότι ο αιτών Δήμος προσκομίζει: 1. Την από 30.1.2014 επιστολή της αναδόχου προς τον αιτούντα Δήμο, με αριθμ. πρωτ.  5173/30.1.2014 αυτού, στην οποία ρητά διευκρινίζεται ότι το ποσοστό έκπτωσης που προσέφερε στο διαγωνισμό αφορά στη νόμιμα διαμορφούμενη κάθε φορά μέση τιμή λιανικής πώλησης του είδους καυσίμου την ημέρα παράδοσης, 2. Πέντε (5) νέα σχέδια σύμβασης, στα οποία αναφέρεται ότι η έκπτωση 0,5% που προσέφερε η ανάδοχος αφορά στη μέση τιμή λιανικής πώλησης και λαμβανομένου περαιτέρω υπόψη ότι στον κρινόμενο διαγωνισμό δεν κατατέθηκαν άλλες προσφορές, ώστε να υπάρξει, πράγματι, αδυναμία, ενόψει της ασάφειας της διακήρυξης, στην εξεύρεση της χαμηλότερης τιμής κατόπιν σύγκρισης των τυχόν υποβαλλόμενων προσφορών, με ποσοστό έκπτωσης επί διαφορετικής βάσης (μέση τιμή χονδρικής ή λιανικής πώλησης), το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση ανάκλησης. Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω η αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η 20/2014 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το μέρος που με αυτή κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια υγρών καυσίμων. Συνακόλουθα δεν κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων σύμβασης, που προσκομίζονται ενώπιον του Τμήματος, μεταξύ της αναδόχου προμηθεύτριας και των: 1. Δήμου ..., 2. Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης ... (...), 3.Κέντρου Μέριμνας και Αλληλεγγύης Δήμου Κομοτηνής 4. Σχολικής Επιτροπής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου ... και 5. Σχολικής Επιτροπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του αυτού Δήμου.

Προμήθεια ειδών διατροφής...Αορίστως δε κι αναποδείκτως προβάλλεται ότι οι προσφορές των αναδόχων στις κατηγορίες αυτές είναι ίδιες ή και χαμηλότερες από τις τιμές του παρατηρητηρίου τιμών. Αλυσιτελώς δε, καθ’ ερμηνεία του δικογράφου, προβάλλεται ότι η ως άνω πλημμέλεια δεν είναι ουσιώδης καθόσον στις οικείες συμβάσεις διαλαμβάνεται πρόβλεψη περί συμφωνίας των τιμών με τη νόμιμα διαμορφούμενη κάθε φορά μέση τιμή λιανικής πώλησης του είδους, όπως αυτή προκύπτει από το εκάστοτε εκδιδόμενο δελτίο πιστοποίησης τιμών του Τμήματος Εμπορίου της Γενικής Διεύθυνσης της Περιφέρειας ..., δοθέντος  ότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκ. 2.2. της παρούσας), το αποτέλεσμα του διενεργούμενου διαγωνισμού για την προμήθεια ειδών διατροφής κατακυρώνεται στον συμμετέχοντα οικονομικό φορέα που προσφέρει τη χαμηλότερη τιμή, όπως, όμως, αυτή προκύπτει από την εφαρμογή του ποσοστού έκπτωσης στην προϋπολογισθείσα δαπάνη του υπό προμήθεια είδους. Τούτο, διότι, μέσω της ανωτέρω ποσοστιαίας προσφοράς η αναθέτουσα Αρχή επιτυγχάνει πάντοτε καλύτερη τιμή (και σε κάθε περίπτωση όχι ίση, απορριπτομένης της περί του αντιθέτου συμβατικής πρόβλεψης), σε σχέση με τη διαμορφούμενη μέση τιμή κατά την ημέρα της παράδοσης του είδους, σε αντίθεση με το κριτήριο της χαμηλότερης «σταθερής» τιμής. Τέλος, αβασίμως ζητείται η ανάκληση της προσβαλλόμενης Πράξης για λόγους δημοσίου συμφέροντος, διότι τέτοιοι λόγοι δεν αναιρούν την υποχρέωση της αναθέτουσας Αρχής να τηρεί τους κανόνες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, οι οποίοι ομοίως έχουν θεσπιστεί για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος (βλ. Ε.Σ. Ολ. 2117/2020, Τμ. Μειζ. Επταμ. Συνθ. 1642/2020). Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η ένδικη προσφυγή πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή, να ανακληθεί εν μέρει η 3/2021 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ V στο Δήμο ... και να επιτραπεί η υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων σύμβασης μεταξύ του Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία «Οργανισμός Κοινωνικής Πολιτικής ....» και των αναδειχθέντων αναδόχων: α) «...» για τα είδη  διατροφής των ομάδων 1, 2, 8 και 9, β) «....» για  εκείνα της ομάδας 3 και γ) «...» για τα είδη της ομάδας 10.

Προμήθεια τροφίμων και ποτών.(..) Με  δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Μη νομίμως ορίστηκε για τα είδη της διακήρυξης, πλην του ελαιόλαδου, τα οποία, σύμφωνα με την από 20.9.2017 βεβαίωση της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος (Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης – Διεύθυνση Ανάπτυξης Π.Ε. ... – Τμήμα Εμπορίου), δεν έχουν υπαχθεί στη ρύθμιση του άρθρου 13 του ν. 3438/2006 και για τα οποία δεν εκδίδεται δελτίο μέσης τιμής λιανικής πώλησης, ως κριτήριο κατακύρωσης η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, αποκλειστικά βάσει της τιμής, η οποία θα προκύπτει από το προσφερόμενο μεγαλύτερο ποσοστό έκπτωσης επί τοις εκατό στην τιμή του είδους, όπως αυτή νόμιμα διαμορφώνεται και σύμφωνα με τη μέση τιμή λιανικής πώλησης κατά το χρόνο παράδοσής τους, καθώς ενέχει αοριστία ως προς τον τρόπο διαμόρφωσης της τελευταίας αυτής τιμής. (..)β) Αναφορικά με το είδος «έξτρα παρθένο ελαιόλαδο 5 Lt», το οποίο έχει υπαχθεί στη διάταξη του άρθρου 13 του ν. 3438/2006, μη νομίμως το Νοσοκομείο το προμηθεύτηκε σε τιμή 30,112 ευρώ (με ΦΠΑ) και συνολικά 662,47 ευρώ (30,112X22 τεμ) (βλ. το 18362/8.12.2016 τιμολόγιο πώλησης της εταιρείας «....»), διότι υπερβαίνει την μέση τιμή λιανικής πώλησής, που ίσχυε κατά το χρόνο παράδοσής του (27,20 ευρώ Χ 25% = 20,4 Χ22 = 448,8 ευρώ). Η έκδοση δε του 29/3.10.2017 πιστωτικού τιμολογίου, ποσού 213,67 ευρώ της εταιρείας «....» δεν δύναται να καταστήσει νόμιμη την καταβολή στη φερόμενη ως δικαιούχο μεγαλύτερου ποσού από αυτό που δικαιούται κατά νόμο. ...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το εν λόγω χρηματικό ένταλμα δεν δύναται να θεωρηθεί

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων, υπό τους όρους ότι: α) Τα προβλεπόμενα στα οικεία σχέδια συμβάσεων ποσοστά έκπτωσης σχετικά με την προμήθεια των καυσίμων υπολογίζονται στη διαμορφούμενη, για έκαστο είδος, μέση τιμή της περιοχής του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας (αρθρ.63 του ν.4257/2014, ΦΕΚ Α΄ 93), το οποίο και πρέπει να αναγραφεί ρητά στο προοίμιο των συμβάσεων στα σημεία που γίνεται λόγος για την προσφερόμενη έκπτωση επί της μέσης λιανικής τιμής. β) Στο άρθρο 2 των συμβάσεων θα αναμορφωθεί η διατύπωση, προκειμένου να προβλεφθεί ρητά στην ίδια παράγραφο πως η ετήσια διάρκεια της σύμβασης αρχίζει από την υπογραφή της. Γ) Στην επόμενη παράγραφο του ίδιου άρθρου, που προβλέπεται δικαίωμα παράτασης της σύμβασης, πρέπει να συμπληρωθεί ότι η δυνατότητα παράτασης δεν θα συνεπάγεται υπέρβαση των ποσοτήτων της διακήρυξης και της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της διακήρυξης

Προμήθειες:Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη νομική σκέψη (IIΙ), το Τμήμα κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση, η διάταξη του άρθρου 63 του ν. 4257/2014 τέθηκε με σκοπό να αντιμετωπιστεί το πραγματικό πρόβλημα της κήρυξης ως άγονων των διαγωνισμών προμήθειας πετρελαιοειδών, λόγω του περιορισμένου ενδιαφέροντος που επιδεικνύουν οι υποψήφιοι προμηθευτές.(...) Κατά συνέπεια, η επίμαχη διάταξη εξυπηρετούσα σκοπό δημοσίου συμφέροντος δεν αντίκειται σε κάποια συνταγματικής περιωπής δημοσιονομική αρχή. Τούτων δοθέντων, ο αιτών Δήμος ορθώς αποδέχτηκε ως νόμιμη την οικονομική προσφορά της άνω  εταιρείας , η οποία περιλάμβανε ποσοστό αρνητικής έκπτωσης 5%, και προέβη στην κατακύρωση της επίμαχης προμήθειας σε αυτήν, δίχως να απαιτείται προς τούτο αιτιολόγηση  ως προς  το εάν η προσφορά της ήταν οικονομικά συμφέρουσα, όπως εσφαλμένα αναφέρεται στην προσβαλλόμενη πράξη του Κλιμακίου, καθόσον η εν λόγω δυνατότητα, ήτοι η κατακύρωση της υπό κρίση προμήθειας με αρνητικό ποσοστό έκπτωσης  «-5%», προβλέπεται δίχως άλλο στη διάταξη του άρθρου 63 του ν.4257/2014, και, ενόψει του αντικειμένου και της φύσης της προμήθειας αυτής, που επιβάλλει ως κριτήριο ανάθεσής της το ποσοστό έκπτωσης επί της νόμιμα διαμορφούμενης κάθε φοράς μέσης τιμής λιανικής πώλησης του υγρού καυσίμου κατά την ημέρα παράδοσής του, καθώς και του γεγονότος ότι προηγήθηκε άγονος διαγωνισμός, δεν απαιτείται για την εφαρμογή αυτής (της διάταξης) η συνδρομή κάποιας  άλλης προϋποθέσεως..

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΚΑΥΣΙΜΩΝ.(...)κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, με αντικείμενο την προμήθεια λιπαντικών για τις ανάγκες του Δήμου …, ενώ, περαιτέρω, δεν κωλύεται η υπογραφή των λοιπών σχεδίων συμβάσεων, υπό τους όρους ότι: 1) Θα αναγραφεί ρητά στα σχέδια συμβάσεων ότι τα ποσοστά εκπτώσεων υπολογίζονται στην αντίστοιχη μέση τιμή λιανικής πώλησης της περιοχής, του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας..2) Το άρθρο 2 των σχεδίων συμβάσεων, αναφορικά με το δικαίωμα παράτασης των συμβάσεων, θα εναρμονισθεί με το άρθρο 10 της διακήρυξης, το οποίο ορίζει ότι: «Η σύμβαση αυτή μπορεί να παραταθεί χρονικά εφ’ όσον: α) είναι σε εξέλιξη ο διαγωνισμός της προμήθειας καυσίμων και λιπαντικών για την επόμενη περίοδο 2017 - 2018, β) είναι αποδεκτό και από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη, γ) δεν υπάρχει υπέρβαση των ποσοτήτων και του ποσού της σύμβασης και δ) το χρονικό διάστημα δεν θα υπερβαίνει το χρονικό όριο της αρχικής σύμβασης», 3) Στο σχέδιο σύμβασης μεταξύ του Νομικού Προσώπου Κοινωνικής Προστασίας και Αθλητισμού και του «…» θα διορθωθεί ο ενδεικτικός προϋπολογισμός της σύμβασης από το αναγραφόμενο ποσό.. και 4) Θα εκδοθούν αρμοδίως οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης πολυετούς υποχρέωσης για τα έτη 2016-2017 και δημοσιονομικής δέσμευσης για το έτος 2016.

Τροποποίηση του άρθρου 115 «Καθορισμός ανώτατων τιμών σε συγκεκριμένα σημεία πώλησης», της υπ’ αρ. 91354/24.08.2017 απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας «Κωδικοποίηση Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (Κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.)» (Β΄ 2983/2017)».

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΚΑΙ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ: Με τα δεδομένα αυτά δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διαδικασία ανάδειξης αναδόχων για την προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών για τις ανάγκες του Δήμου … και των νομικών του προσώπων και συνεπώς δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμβάσεων, υπό τον όρο ότι στα σχέδια συμβάσεων για την προμήθεια των καυσίμων, (ήτοι μεταξύ αφενός του ... και αφετέρου του Δημάρχου … και του Προέδρου των Δημοτικών Παιδικών Σταθμών) θα συμπληρωθεί ότι η τιμή των καυσίμων θα υπολογίζεται στη διαμορφούμενη, για έκαστο είδος, μέση τιμή της περιοχής του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας (αρ.63 του ν.4257/2014, ΦΕΚ Α΄ 93)..Δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβαλλόμενων για έλεγχο νομιμότητας σχεδίων συμβάσεων, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό.

Προσθήκη άρθρου 114 στην υπ’ αρ. 91354/24.08.2017 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας «Κωδικοποίηση Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (Κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.)», σχετικά με τη γνωστοποίηση λιανικών τιμών πώλησης των υγρών καυσίμων, του υγραερίου κίνησης (ΑUTOGAS), του πετρελαίου για θέρμανση και του πεπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG). 

Προμήθεια ασφάλτου :Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 5.Α και 5.Β., το Κλιμάκιο κρίνει ομοφώνως ότι κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, οι αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη εταιρείες όφειλαν να υποβάλουν τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη υπό στοιχεία i) και ii) πιστοποιητικά επικαιροποιημένα, ήτοι με ημερομηνία έκδοσής τους μεταγενέστερη της ημερομηνίας  της σχετικής πρόσκλησης (20/11/2018). Υπήρχε δε υποχρέωση υποβολής επίκαιρων των ως άνω πιστοποιητικών, διότι αυτά πιστοποιούν το περιεχόμενό τους μόνο μέχρι την ημερομηνία της έκδοσή τους ή την προηγουμένη αυτής ημέρα (βλ. Στ Κλ. 285, 301/2018). Επίσης, η εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. όφειλε να υποβάλει τις αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη υπεύθυνες δηλώσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2.2.7.2 περίπτωση Α. της διακήρυξης, για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους οφείλει εισφορές και για την απόδειξη μη συνδρομής των λοιπών λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στο άρθρο 2.2.3.3, καθώς και το σχετικό πιστοποιητικό του Σ.ΕΠ.Ε. ή σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, όπως άλλωστε κατατέθηκε από την εταιρεία ..... Α.Ε., παρά το γεγονός ότι δεν προβλεπόταν στη διακήρυξη, αφού η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του προαναφερόμενου άρθρου 73, από την αναθέτουσα αρχή. Εξάλλου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να διαπιστώσει τις αναφερθείσες στην παρούσα σκέψη ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, να καλέσει την ανάδοχο να τα συμπληρώσει. Σημειώνεται ότι η αναθέτουσα αρχή θα μπορούσε οίκοθεν, αν δε συνέτρεχαν οι λοιποί λόγοι που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία (εκ νέου πρόσκληση για την υποβολή των ελλειπόντων στοιχείων, έλεγχο των υποβληθέντων στοιχείων και έκδοση νέας κατακυρωτικής απόφασης αναλόγως του αποτελέσματος του ελέγχου).

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/825/2019