ΕΣ/ΠΡΑΚΤΙΚΑ/ΤΜ.4/7η/2018/ΘΕΜΑ Β΄
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Παροχή υπηρεσιών διαχείρισης των αμιγώς μολυσματικών αποβλήτων:Με αυτά τα δεδομένα, όπως καταδεικνύεται κυρίως από την 20497/1.2.2017 βεβαίωση της εταιρείας «........», η εντελλόμενη δαπάνη δεν προκύπτει με σαφήνεια ότι απορρέει από την από 24.3.2017 σύμβαση, αφού τούτη υπεγράφη μετά την βεβαιωθείσα από την εταιρεία παροχή εκ μέρους της υπηρεσιών διαχείρισης αμιγώς μολυσματικών αποβλήτων κατά το μήνα Ιανουάριο του έτους 2017. Κατόπιν τούτου, εισηγούμαι όπως το Κλιμάκιο αναβάλει την έκδοση οριστικής κρίσης, προκειμένου να αποσταλεί ο φάκελος του εντάλματος στην Επίτροπο, η οποία θα πρέπει το συντομότερον δυνατόν να διερευνήσει με ποιά σύμβαση συνάπτεται η δαπάνη του τιμολογίου 15922/31.3.2017, και, ακολούθως, να προβεί, εφόσον κριθεί απαραίτητο, σε σύνταξη νέας έκθεσης διαφωνίας, τηρώντας τη διαδικασία του άρθρου 32 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013, Α΄ 52). Οίκοθεν νοείται ότι θα πρέπει να ελεγχθεί από την Επίτροπο και ο πράγματι πρώτος λογαριασμός της από 24.3.2017 σύμβασης.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/123/2018
Παροχή υπηρεσιών διαχειρίσεως επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: Από τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής και ειδικότερα, από το 15922/31.3.2017 τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών για την επεξεργασία 5.220 κιλών επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων αμιγώς μολυσματικού χαρακτήρα, την 20497/1.2.2017 βεβαίωση της φερόμενης ως δικαιούχου σχετικώς με την επεξεργασία 5.220 κιλών επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων αμιγώς μολυσματικού χαρακτήρα κατά το χρονικό διάστημα από 3.1.2017 έως 31.1.2017 και το Πρωτόκολλο Παραλαβής με ημερομηνία 31.3.2017, στο οποίο βεβαιώνεται η παροχή των υπηρεσιών που αναφέρονται στο 15922/31.3.2017 τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, προκύπτει ότι οι επίμαχες υπηρεσίες διαχειρίσεως αποβλήτων παρασχέθηκαν εντός του χρονικού διαστήματος από 3.1.2017 έως 31.1.2017. Τούτο άλλωστε συνομολογείται και από το ίδιο το Νοσοκομείο, το οποίο αναφέρει ότι στην από 24.3.2017 σύμβαση «έχουν ενταχθεί» εκ παραδρομής και τιμολόγια που αφορούν υπηρεσίες που παρασχέθηκαν σε προγενέστερο της υπογραφής της εν λόγω συμβάσεως χρονικό διάστημα. Δοθέντος όμως ότι η εν λόγω σύμβαση ισχύει από την υπογραφή της, οι υπηρεσίες αυτές, οι οποίες παρασχέθηκαν πριν από την έναρξη της ισχύος της, δεν δύνανται να περιληφθούν νομίμως στο αντικείμενο αυτής, ενώ, σε κάθε περίπτωση, η σύμβαση αυτή δεν θα μπορούσε να έχει αναδρομική ισχύ (βλ. σκεψ. ΙΙΙ), όπως βασίμως προβάλλεται από τη διαφωνούσα Επίτροπο. Περαιτέρω, βασίμως επίσης προβάλλεται, έστω και με διαφορετική εν μέρει αιτιολογία, ότι οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με απευθείας ανάθεση. Και τούτο, διότι η εκτιμώμενη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ (η δαπάνη της από 16.3.2016 επτάμηνης συμβάσεως ανερχόταν σε 58.240,00 ευρώ άνευ Φ.Π.Α.), μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, ενώ περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του Νοσοκομείου. Ειδικότερα, η μη διενέργεια ενιαίων διαγωνισμών στο πλαίσιο των ΠΠΥΥ 2012 και ΠΠΥΥ 2013, από το ορισθέν προς τούτο Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση, αλλά ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης των υπηρεσιών υγείας, στις οποίες περιλαμβάνονται, ενόψει της ενότητας της Διοικήσεως, τόσο οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες να προγραμματίζουν κεντρικά και να διενεργούν τις σχετικές διαδικασίες αναθέσεως όσο και οι νοσοκομειακές μονάδες για λογαριασμό των οποίων υλοποιούνται οι διαδικασίες αυτές. Ως εκ τούτου, τα όργανα του Νοσοκομείου δεν δύνανται να επικαλεστούν τις ενέργειες ή παραλείψεις τρίτων δημόσιων φορέων, προκειμένου να δικαιολογήσουν την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως (πρβλ. Ελ.Συν. IV Tμ 57/2017 όπου και μειοψηφία, ΚΠΕΔ στο IV Τμ. 10/2017, 176, 125, 111, 110, 92, 71, 41/2016, 147, 134, 105, 65/2015, 174, 68, 56/2014). Επίσης, ανεξαρτήτως των ανωτέρω, το Νοσοκομείο, σε κάθε περίπτωση, δεν αποδεικνύει ότι δεν συντρέχει υπαιτιότητα αυτού για τη μη διενέργεια διαγωνισμού και τη συστηματική προσφυγή σε απευθείας αναθέσεις για μακρό διάστημα. Συγκεκριμένα, δεν προκύπτει ότι όχλησε τους αρμόδιους φορείς αναφορικά με τη μη υλοποίηση των προβλεπόμενων στα Π.Π.Υ.Υ. 2012 και 2013 διαγωνισμών, ενώ όσον αφορά το ΠΠΥΥ 2014, μολονότι είχε οριστεί το ίδιο ως φορέας διενέργειας του σχετικού διαγωνισμού (βλ. σχ. την 421/24.3.2015 απόφαση του Διοικητού της 4ης Υ.ΠΕ. Μακεδονίας και Θράκης), ο διαγωνισμός αυτός διενεργήθηκε με μεγάλη καθυστέρηση (στις 20.10.2017).
ΥΠΕΝ/ΔΔΑ/29719/431/2023
Διευκρινίσεις για τις προβλέψεις της κυα οικ. 146163/2012 (Β 1537) για τη διαχείριση των Επικινδύνων Αποβλήτων Αμιγώς Μολυσματικών (ΕΑΑΜ) τα οποία έχουν υποστεί επεξεργασία αποστείρωσης – Τήρηση της ιεράρχησης των αποβλήτων. ΑΔΑ:6ΑΝΞ4653Π8-Ρ6Π
ΕΣ/ΠΡΑΚΤΙΚΑ/ΤΜ.4/7η/2018/ΘΕΜΑ Α΄
Παροχή υπηρεσιών διαχείρισης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων: Με τα δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη δαπάνη, αφορώσα υπηρεσίες παρασχεθείσες κατά το χρονικό διάστημα από 18.10.2016 έως 28.10.2016, δεν ερείδεται ούτε επί της από 16.3.2016 σύμβασης, η χρονική ισχύς της οποίας έληξε στις 15.10.2016 και το πρώτο ένταλμα της οποίας κρίθηκε μη θεωρητέο με την 47/2017 Πράξη του παρόντος Κλιμακίου, ούτε επί της από 2.12.2016 σύμβασης, η χρονική ισχύς της οποίας εκκινεί, κατά τη ρητή πρόβλεψη του άρθρου 11 αυτής, από 2.12.2016. Περαιτέρω, από τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν προκύπτει η ύπαρξη έγγραφης σύμβασης καλύπτουσας το επίμαχο χρονικό διάστημα από 18.10.2016 έως 28.10.2016, και ειδικότερα δεν προκύπτει εάν παρατάθηκε η ισχύς της από 16.3.2016 σύμβασης ή εάν, μετά τη λήξη της ισχύος της, μεσολάβησε νέα απόφαση ανάθεσης των εν λόγω υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο του εντάλματος εταιρεία ή συνήφθη νέα σύμβαση μεταξύ αυτής και του Νοσοκομείου, λαμβανομένου, μάλιστα, υπόψη ότι στο άρθρο 1 της από 2.12.2016 σύμβασης αναφέρεται η από 16.3.2016 σύμβαση ως τελευταία υπογεγραμμένη. Η εν λόγω πλημμέλεια, αν και δεν έχει προβληθεί ως λόγος διαφωνίας από την Επίτροπο, δύναται να εξεταστεί από το Κλιμάκιο, δεδομένου ότι προκύπτει ευθέως από τα στοιχεία του φακέλου και αφορά σε ουσιώδη λόγο σε σχέση με τη νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης (βλ. Πρακτικά Κ.Π.Ε.Δ. στο IV Tμ. 13η/Συν./23.5.2017 Θέμα Α΄, 30η/Συν./22.11.2016 Θέμα Β΄). Για το λόγο δε αυτό και δεδομένου ότι καταλείπονται αμφιβολίες στο Κλιμάκιο βάσει ποιας έγγραφης σύμβασης ή απόφασης ανάθεσης έχουν παρασχεθεί οι επίμαχες υπηρεσίες και προκειμένου να εξαχθεί ασφαλής κρίση αναφορικά με την υπό κρίση υπόθεση, εισηγούμαι όπως το Κλιμάκιο αναβάλει την έκδοση οριστικής κρίσης, προκειμένου, με επιμέλεια του Γενικού Νοσοκομείου ....... «.......», να προσκομισθούν, εντός 15 ημερών από της λήψεως του παρόντος, στην Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ....... α. έγγραφες αναλυτικές διευκρινίσεις του Νοσοκομείου αναφορικά με το ανακύψαν ζήτημα βάσει ποιας έγγραφης σύμβασης ή απόφασης ανάθεσης παρασχέθηκαν οι εν λόγω υπηρεσίες κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα και β. η σύμβαση ή η απόφαση αυτή, από την οποία να προκύπτει η χρονική διάρκεια των παρασχεθεισών βάσει αυτής υπηρεσιών και το ύψος της σχετικής δαπάνης. Ακολούθως, μετά την υποβολή των προαναφερθέντων στοιχείων στην Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ....... και αφού η Επίτροπος τα ελέγξει, εκφέρει σχετική κρίση επ’ αυτών και υποβάλει τα οικεία στοιχεία στο Κλιμάκιο, αυτό θα επιληφθεί εκ νέου της υπόθεσης, προκειμένου να εκδώσει οριστική Πράξη για το παραδεκτό και βάσιμο του λόγου της διαφωνίας· σε περίπτωση δε που η Επίτροπος διαπιστώσει, κατά τα ανωτέρω εκτεθέντα, έλλειψη έγγραφης σύμβασης ή απόφασης ανάθεσης για το ως άνω διάστημα ή κρίνει απαραίτητη τη σύνταξη νέας έκθεσης διαφωνίας, θα πρέπει να τηρηθεί η προδικασία του άρθρου 32 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2103, Α΄ 52).
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/ΠΡΑΚΤ.13η/2017
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ, εισηγούμαι ότι, κατά το πρώτο σκέλος της, η αμφιβολία της Αναπληρώτριας Επιτρόπου πρέπει να αρθεί υπέρ της άποψης ότι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, το οποίο φέρει «με εντολή δημάρχου» την υπογραφή του προϊσταμένου της λογιστικής υπηρεσίας, συνιστά νομίμως εκδοθέν τίτλο πληρωμής που υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας σχετικής απογραφής (βλ. την 2891/13/15.3.2013 απόφαση του Προέδρου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ΦΕΚ Β΄ 630), ο πληθυσμός του Δήμου … ανέρχεται σε 14.631 κατοίκους, η δε εντελλόμενη με αυτό δαπάνη δεν εξαιρείται από τον ως άνω έλεγχο και υπερβαίνει το όριο των 5.000,00 ευρώ με ΦΠΑ. Όσον αφορά, όμως, στο δεύτερο σκέλος της κρινόμενης αμφιβολίας, ανεξάρτητα από το ότι ο Σύνδεσμος Διαχείρισης Αποβλήτων Νομού … δε διαχειρίζεται τα λοιπά-πλην των αποβλήτων συσκευασίας-απόβλητα, αλλά απλώς τα συλλέγει και τα μεταφέρει (βλ. την από 21.4.2016 προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου .. και του εν λόγω Συνδέσμου καθώς και την 23/2013 γνωμοδότηση του ΣΤ΄ Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους), εισηγούμαι ότι απαραδέκτως εισάγεται, διότι με αυτό δεν προσδιορίζονται με τρόπο σαφή και συγκεκριμένο τα ζητήματα για τα οποία προκαλούνται αμφιβολίες στην Αναπληρώτρια Επίτροπο ως προς την ερμηνεία των κρίσιμων διατάξεων που διέπουν την επίμαχη δαπάνη, αλλά αντιθέτως τίθεται στην ουσία ευθέως ερώτημα στο Κλιμάκιο για το αν πρέπει η δαπάνη αυτή να κριθεί νόμιμη και να θεωρηθεί ή όχι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα. Συνεπώς το Κλιμάκιο δεν πρέπει να αποφανθεί επ’ αυτού και ο φάκελος της υπόθεσης πρέπει να επιστραφεί στην Αναπληρώτρια Επίτροπο, προκειμένου αυτή να διατυπώσει παραδεκτά τις αμφιβολίες της ή να διαφωνήσει σχετικά με τη θεώρηση του ως άνω χρηματικού εντάλματος, τηρώντας την προβλεπόμενη από το άρθρο 32 παρ. 1 του ν. 4129/2013 διαδικασία.
ΕΣ/ΚΛ.ΤΜ.4/16/2018
Παροχή υπηρεσιών μεταφοράς και αποστείρωσης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων.(...)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη δεύτερη σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, αφού δεν συνοδεύεται από νόμιμα πρωτόκολλα παραλαβής των παρασχεθεισών υπηρεσιών. Και τούτο, διότι οι επιτροπές παραλαβής ΕΑΑΜ δεν είχαν νόμιμη σύνθεση, παρόλο που η παρουσία των μελών τους ήταν απαραίτητη προκειμένου να εξασφαλιστεί το ακριβές της ποσότητας των προς μεταφορά αποβλήτων, εν όψει του ότι το αντίτιμο των επίμαχων υπηρεσιών τελούσε σε άμεση συνάρτηση με τα κιλά των αποβλήτων. Συγκεκριμένα, στο μεν πρώτο πρωτόκολλο παραλαβής (191/2014) δύο εκ των τακτικών μελών αναφέρουν ότι δεν ήταν παρόντα κατά τη ζύγιση για διάφορους λόγους, ενώ το τρίτο τακτικό μέλος αναπληρώνεται από άλλο πρόσωπο που υπογράφει αντ΄ αυτού, χωρίς, όμως να προκύπτει αν το τελευταίο (το τακτικό μέλος) ειδοποιήθηκε να παραστεί κατά τις παραλαβές των ΕΑΑΜ από την ανάδοχο εταιρεία, στο δε δεύτερο πρωτόκολλο (115/2015) ένα εκ των μελών δεν παρευρέθηκε καθόλου κατά τις παραλαβές λόγω αδείας, χωρίς να προκύπτει ότι προσκλήθηκε το αντίστοιχο αναπληρωματικό μέλος (πρβλ. ΕΣ Τμ. IV 7/2017). Περαιτέρω, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαίτερης φύσης των επίμαχων υπηρεσιών (συλλογή, μεταφορά και τελική διάθεση των αποβλήτων), πρέπει να γίνει δεκτό ότι οι διατάξεις των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 28 του Κ.Π.Δ., που προβλέπουν τη διαδικασία της αυτοδίκαιης παραλαβής και των μετέπειτα ελέγχων από νέα επιτροπή για την εξασφάλιση των επιφυλαχθέντων, κατά την αυτοδίκαιη παραλαβή, δικαιωμάτων του φορέα, δεν προσιδιάζουν με το αντικείμενο των εν λόγω υπηρεσιών, αφού, στην προκειμένη περίπτωση που αντικείμενό τους ήταν η μεταφορά, αποστείρωση και απόρριψη αποβλήτων, δεν απέμεινε κάποιο απτό αποτέλεσμα της παρασχεθείσας εργασίας που θα μπορούσε να τύχει οιουδήποτε μεταγενέστερου ελέγχου, ποιοτικού ή ποσοτικού. Συνεπώς, τα προβαλλόμενα από το Νοσοκομείο περί αυτοδίκαιης παραλαβής είναι αβάσιμα, αφού η εν λόγω διαδικασία δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής στην προκειμένη περίπτωση. Ωστόσο το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη τις περιστάσεις της υπόθεσης και ιδίως την επικινδυνότητα των αποβλήτων, κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων υπέλαβαν ότι μπορούσαν να ακολουθήσουν τη διαδικασία της αυτοδίκαιης παραλαβής και για τις συγκεκριμένες υπηρεσίες (συλλογή, μεταφορά και τελική διάθεση επικίνδυνων και αμιγώς μολυσματικών αποβλήτων).
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/72/2019
Μεταφορά μολυσματικών αποβλήτων:..Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο πρώτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου είναι αβάσιμος, διότι η προβλεπόμενη από την παρ. 1 του άρθρου 121 του ν. 4412/2016 τήρηση των ελάχιστων προθεσμιών παραλαβής προσφορών από τη δημοσίευση της προκήρυξης στο ΚΗΜΔΗΣ αφορά αποκλειστικά την ανοικτή, κλειστή, ανταγωνιστική διαδικασία με διαπραγμάτευση και το συνοπτικό διαγωνισμό και όχι και τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης που τηρήθηκε εν προκειμένω, για τη οποία άλλωστε η πρόσκληση υποβολής προσφοράς προς τους οικονομικούς φορείς δεν απαιτείται καν να αναρτηθεί στο ΚΗΜΔΗΣ (άρθρο 120 παρ. 3 του ν. 4412/2016, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 32 παρ. 22 του ν. 4441/2016, Α΄227). Συναφώς με τα ανωτέρω, στην περίπτωση προσφυγής στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης του άρθρου 118 του ν. 4412/2016, η ως άνω πρόσκληση για συμμετοχή σ΄ αυτήν, ελλείψει ειδικής πρόβλεψης στο νόμο, μπορεί να διενεργείται με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο διασφαλίζει την γνωστοποίηση προς τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς της σχετικής πρόθεσης της αναθέτουσας αρχής (πρβλ. αποφ. VI 452/2018). Συνεπώς, τα προβαλλόμενα από την Επίτροπο με το δεύτερο λόγο διαφωνίας της περί υποχρέωσης δημοσίευσης της οικείας πρόσκλησης στο Φ.Ε.Κ. είναι αβάσιμα και τούτο, ανεξαρτήτως του ότι σε κάθε περίπτωση η υποχρέωση δημοσίευσης στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβέρνησης, για τις περιλήψεις διακηρύξεων που δημοσιεύονταν σε αυτήν, καταργήθηκε με την κατ' εξουσιοδότηση της παρ. 6 του άρθρου 38 του ν. 4412/2016 εκδοθείσα υπ' αριθμ. 57654/23.05.2017 (Β' 1781) Απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης. Περαιτέρω, από τον συνδυασμό των άρθρων 79 παρ. 4 και 93 - όπως το τελευταίο αυτό άρθρο ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 22 περ. 86 του ν. 4441/2016 (Α 227)- του ν. 4412/2016 συνάγεται ότι για την απευθείας ανάθεση του άρθρου 118 του τελευταίου ως άνω νόμου, δεν απαιτείται ως δικαιολογητικό συμμετοχής η προσκόμιση από τον συμμετέχοντα οικονομικό φορέα του “Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης” (ΤΕΥΔ) που εκδόθηκε με την με αρ. 158/2016 (Β 3698/16.11.2016) Απόφαση της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. και αντικατέστησε υποχρεωτικά για τις αναθέτουσες Αρχές την προβλεπόμενη στα ως άνω άρθρα υπεύθυνη δήλωση της παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 [βλ. κατευθυντήρια οδηγία 23 Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., σελ. 4 (ΑΔΑ: Ψ3ΗΙΟΞΤΒ-Κ3Ε)]. Συνεπώς, είναι αβάσιμος και ο τρίτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, δεδομένου ότι στην κρινόμενη διαδικασία απευθείας ανάθεσης δεν απαιτείται η επισύναψη και του προβλεπόμενου στην παρ. 4 του άρθρου 79 του ν. 4412/2016 ΤΕΥΔ, ενώ, περαιτέρω, από τη διατύπωση του ως άνω λόγου δεν προβάλλεται συγκεκριμένα ότι η αναδειχθείσα ως ανάδοχος εταιρεία δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις νόμιμης συμμετοχής της στον διενεργηθέντα διαγωνισμό. Τέλος, μετά την προσκόμιση από το Νοσοκομείο ενώπιον του Κλιμακίου του 10 ΒΤ/30.4.2018 ειδικού ακυρωτικού παραστατικού στοιχείου, με το οποίο ακυρώνεται το προγενέστερο εκ παραδρομής εκδοθέν και μη ενταλματοποιηθέν υπ΄αριθμ. 65 ΒΤ/30.4.2018 τιμολογίου παροχής υπηρεσιών, ποσού 904,03 ευρώ, της αναδόχου εταιρείας, πρέπει να απορριφθεί και ο τέταρτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/47/2017
Παροχή υπηρεσιών διαχείρισης μολυσματικών αποβλήτων.(..)Αντιθέτως, βασίμως προβάλλει η Επίτροπος ότι η επίμαχη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για το λόγο ότι το Νοσοκομείο κατακύρωσε το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία «....», παρόλο που η οικονομική προσφορά της υπερέβαινε την προϋπολογισθείσα δαπάνη της αντίστοιχης πρόσκλησης ενδιαφέροντος, δοθέντος μάλιστα ότι η τελευταία περιείχε ρητό όρο, επί ποινή απόρριψης της σχετικής προσφοράς, σύμφωνα με τον οποίο «Οικονομική προσφορά η οποία στο σύνολό της υπερβαίνει τη συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη των 66.000 ευρώ με ΦΠΑ κρίνεται απορριπτέα». Αβασίμως δε το Νοσοκομείο επικαλείται το άρθρο 4 παρ. 3 του ν. 2955/2001 «Προμήθειες Νοσοκομείων και λοιπών μονάδων υγείας των Πε.Σ.Υ. ...» (Α΄ 256), που προβλέπει ότι νομίμως χωρεί κατακύρωση σε περίπτωση μη υπέρβασης της προϋπολογισθείσας δαπάνης σε ποσοστό ανώτερο του 10%, καθώς οι διατάξεις αυτού εφαρμόζονται στις δημόσιες προμήθειες του κλάδου υγείας και δεν προβλέπεται η εφαρμογή τους αναλόγως στις δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών, όπως είναι και η επίμαχη σύμβαση παροχής υπηρεσιών διαχείρισης αμιγώς μολυσματικών αποβλήτων......Ωστόσο, λαμβανομένου υπόψη ότι, μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του ν. 3580/2007, η διενέργεια από τα Νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. των προμηθειών προϊόντων ή της παροχής των υπηρεσιών του άρθρου 10 παρ. 1-6 του ν. 3580/2007 (στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι υπηρεσίες διαχείρισης αποβλήτων) εγκρίνεται με την ένταξή τους στο Π.Π.Υ.Υ., στο οποίο καθορίζονται οι προαναφερθέντες όροι της εν λόγω διενέργειας, χωρίς να απαιτείται πλέον έγκριση σκοπιμότητας από άλλο όργανο, το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ εκτίμηση του σχετικού λόγου διαφωνίας, ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στην ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών με την ανωτέρω διαδικασία και το συγκεκριμένο προϋπολογισμό (66.000 ευρώ με Φ.Π.Α.), καθώς δεν προκύπτει ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα στο πλαίσιο του συστήματος της ανάθεσης παροχής υπηρεσιών που θεσπίζει ο ν. 3580/2007, στα δε ΠΠΥΥ 2013 και 2014 είχε προβλεφθεί η διενέργεια ενιαίων διαγωνισμών από το Π.Ν. ..,Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για τους τρίτο και τέταρτο λόγους διαφωνίας
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/150/2018
Παροχή υπηρεσιών αποτέφρωσης παθογόνων – μολυσματικών απορριμμάτων(..)Με αυτά τα δεδομένα, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την αν. Επίτροπο, η εντελλόμενη με το 390Α, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι ελεγκτέα, δυνάμει της διάταξης του άρθρου 1 παρ. 1 περ. α. ιιι. του π.δ. 136/2011 (Α΄ 267). Και τούτο, διότι αυτή αποτελεί δαπάνη ν.π.δ.δ. άνω των 5.000 ευρώ, η οποία δεν ερείδεται σε σύμβαση, καθότι, στην προκειμένη περίπτωση, η αποτέφρωση των αποβλήτων του Νοσοκομείου έχει πραγματοποιηθεί όλως ατύπως, χωρίς δηλαδή να έχει υπογραφεί κάποιο συμβατικό κείμενο αλλά και χωρίς να έχει εκδοθεί κάποια σχετική επί του θέματος απόφαση από τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου. Ενόψει δε της συνομολόγησης των ανωτέρω από το Νοσοκομείο, το Κλιμάκιο, επιλαμβανόμενο του ελέγχου της εντελλόμενης με το ανωτέρω χρηματικό ένταλμα δαπάνης, κρίνει ότι αυτή είναι μη νόμιμη, καθότι έπρεπε να ερείδεται σε έγκυρη συμβατική σχέση, πράγμα, ωστόσο, που δεν ισχύει, εν προκειμένω (βλ. σκ.ΙΙ). Επιπλέον, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από το Νοσοκομείο, η εν λόγω δαπάνη για αποτέφρωση αποβλήτων δεν μπορεί να νομιμοποιηθεί δυνάμει του άρθρου 17 παρ. 2 του ν. 4332/2015, όπως ισχύει, διότι η διάταξη αυτή θέτει, μεταξύ άλλων, ως προϋπόθεση, να μην υφίστανται προηγούμενες συμβάσεις· η προϋπόθεση αυτή, όμως, δεν συντρέχει, εν προκειμένω, αφού το Νοσοκομείο έχει υπογράψει στο παρελθόν με τον Ε.Δ.Σ.Ν.Α. σειρά συμβάσεων
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/137/2018
Παροχή υπηρεσιών διαχείρισης αποβλήτων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία. Και τούτο, διότι η εκτιμώμενη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ (η δαπάνη της από 16.3.2016 επτάμηνης σύμβασης ανερχόταν σε 58.240,00 ευρώ), μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, ενώ περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του Νοσοκομείου. Ειδικότερα, η επικαλούμενη μη διενέργεια, στο πλαίσιο των ΠΠΥΥ 2012 και ΠΠΥΥ 2013, ενιαίων διαγωνισμών από το ορισθέν προς τούτο Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση, αλλά ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης των υπηρεσιών υγείας, στις οποίες περιλαμβάνονται, ενόψει της αρχής της ενότητας της Διοίκησης, τόσο οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες να προγραμματίζουν κεντρικά και να διενεργούν τις σχετικές διαδικασίες ανάθεσης όσο και οι νοσοκομειακές μονάδες για λογαριασμό των οποίων υλοποιούνται οι διαδικασίες αυτές. Ως εκ τούτου, τα όργανα του Νοσοκομείου δεν δύνανται να επικαλεστούν τις ενέργειες ή παραλείψεις τρίτων δημόσιων φορέων, προκειμένου να δικαιολογήσουν την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης (πρβλ. Ελ.Συν. IV Tμ 57/2017 όπου και μειοψηφία, ΚΠΕΔ στο IV Τμ. 10/2017, 176, 125, 111, 110, 92, 71, 41/2016, 147, 134, 105, 65/2015, 174, 68, 56/2014). Ανεξαρτήτως αυτών και σε κάθε περίπτωση, το Νοσοκομείο δεν αποδεικνύει την έλλειψη υπαιτιότητάς του για τη μη διενέργεια διαγωνισμού και την παράλληλη συστηματική προσφυγή σε απευθείας αναθέσεις για μακρό διάστημα. Συγκεκριμένα, δεν προκύπτει ότι το Νοσοκομείο όχλησε τους αρμόδιους φορείς αναφορικά με την υλοποίηση των προβλεπόμενων στα Π.Π.Υ.Υ. 2012 και 2013 διαγωνισμών, ενώ, όπως προκύπτει από το 4277/6.4.2015 έγγραφο της 4ης ΥΠΕ Μακεδονίας και Θράκης και το 8324/16.7.2018 έγγραφο του Νοσοκομείου, παρότι στο πλαίσιο του ΠΠΥΥ 2014 είχε οριστεί το ίδιο φορέας διενέργειας του σχετικού διαγωνισμού, ο διαγωνισμός αυτός διενεργήθηκε με μεγάλη καθυστέρηση (στις 20.10.2017). β) Περαιτέρω, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, η εντελλόμενη δαπάνη που αφορά σε αμοιβή της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας για την παροχή των επίμαχων υπηρεσιών στο Νοσοκομείο κατά το διάστημα από 18.10.2016 έως 28.10.2016 είναι μη νόμιμη, διότι οι υπηρεσίες αυτές παρασχέθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος της από 2.12.2016 σύμβασης (βλ. άρθρο 11 της σύμβασης, σύμφωνα με το οποίο η ισχύς της σύμβασης αρχίζει από 2.12.2016), η οποία σε κάθε περίπτωση δεν θα μπορούσε να έχει αναδρομική ισχύ (βλ. σκεψ. ΙΙΙ).
ΕΣ/ΚΛ.ΤΜ.4/56/2017
Παροχή υπηρεσιών διαχείρισης αποβλήτων.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως ανατέθηκαν οι ανωτέρω υπηρεσίες με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, η αξία των επίμαχων υπηρεσιών, αναγόμενη σε ετήσια βάση, υπερβαίνει το νόμιμο όριο διενέργειας απευθείας ανάθεσης, ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι συνέτρεξαν λόγοι επείγοντες οφειλόμενοι σε αυταπόδεικτα απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίοι κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των πάγιων αναγκών του Νοσοκομείου για υπηρεσίες μεταφοράς και αποτέφρωσης μολυσματικών αποβλήτων, η εξασφάλιση της συνεχούς και απρόσκοπτης παροχής των οποίων ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης της Διοίκησης, υπό την έννοια του ορθολογικού προγραμματισμού από τα αρμόδια όργανα των εκ των προτέρων γνωστών σε αυτά αναγκών, καθώς και της τήρησης και έγκαιρης ολοκλήρωσης των διαδικασιών που προβλέπονται από τη νομοθεσία περί σύναψης δημοσίων συμβάσεων.