Προμήθεια αέριου ιατρικού οξυγόνου:Με δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής του ως άνω νοσοκομείου του ΕΣΥ δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεδομένου ότι αφορά πληρωμή δαπάνης που ερείδεται σε παράταση της 1/61/2015 αρχικής σύμβασης, η οποία όμως παράταση δεν έχει αυτοτελές οικονομικό αντικείμενο. Ούτε άλλωστε, η επίμαχη δαπάνη αφορά στον πρώτο λογαριασμό της σύμβασης για την προμήθεια του είδους «ιατρικό αέριο Ο2 έως 1κ.μ.», ο οποίος σύμφωνα με το π.δ. 136/2011 θα ελεγχόταν προληπτικά από το Ελεγκτικό Συνέδριο (βλ. πράξεις Ελ.Συν. ΚΠΕΔ στο ΙV Tμ. 95,105/2017, 25/2015, 39/2014), αφού, σύμφωνα με το ως άνω από 30.10.2017 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου, στο πλαίσιο της αρχικής σύμβασης το Νοσοκομείο είχε ήδη προμηθευτεί 180 φιάλες ιατρικού αερίου Ο2 έως 1κ.μ..

Πληρωμή μισθώματος για τη στέγαση γυμναστηρίου:..Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεδομένου ότι δεν υπερβαίνει το ποσό των 5.000,00 ευρώ, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 1 περ. α΄ υποπερ. iii του π.δ/τος 136/2011. Εξάλλου, η δαπάνη αυτή, η οποία ερείδεται σε σύμβαση μίσθωσης ακινήτου από τον ...., δεν εμπίπτει στην εξαίρεση της παραγράφου 2 περίπτωση α΄ του ίδιου ως άνω άρθρου, δεδομένου ότι η σύμβαση μίσθωσης ακινήτου δεν υπάγεται στην έννοια της σύμβασης ούτε «δημοσίου έργου» ούτε «προμήθειας» ούτε «υπηρεσίας». Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το 105, οικονομικού έτους 2019, χρηματικό ένταλμα του …. απαραδέκτως υποβλήθηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προληπτικό έλεγχο νομιμότητας και το Κλιμάκιο πρέπει να απέχει του ελέγχου του.

Πληρωμή μισθωμάτων ακινήτου Δήμου:Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεδομένου ότι δεν υπερβαίνει το ποσό των 5.000,00 ευρώ, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 1 περ. α΄ υποπερ. iii του π.δ/τος 136/2011. Εξάλλου, η δαπάνη αυτή, η οποία ερείδεται σε σύμβαση μίσθωσης ακινήτου από τον Δήμο .., δεν εμπίπτει στην εξαίρεση της παραγράφου 2 περίπτωση α΄ του ίδιου ως άνω άρθρου, η οποία επιτρέπει τον προληπτικό έλεγχο σε δαπάνες που απορρέουν από τις συμβάσεις εκτέλεσης δημοσίου έργου, μελετών, προμηθειών ή υπηρεσιών κατά την υποβολή του πρώτου λογαριασμού, εφόσον ο συμβατικός προϋπολογισμός τους υπερβαίνει το όριο των πέντε χιλιάδων (5.000,00) ευρώ, δεδομένου ότι η σύμβαση μίσθωσης ακινήτου δεν υπάγεται στην έννοια της σύμβασης ούτε «δημοσίου έργου» ούτε «προμήθειας» ούτε «υπηρεσίας».Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το 222, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα του Δήμου … απαραδέκτως υποβλήθηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προληπτικό έλεγχο νομιμότητας και το Κλιμάκιο πρέπει να απέχει του ελέγχου του.

Προμήθεια αντιδραστηρίων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στις υπό στοιχ. ΙΙ, III, IV, V και VI σκέψεις, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι το VI Τμήμα ορθώς απεφάνθη ότι εξακολουθούν να υφίστανται οι αποδιδόμενες στην αναθέτουσα αρχή πλημμέλειες, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του αιτούντος. Συγκεκριμένα : α) στις περιπτώσεις δυνατότητας υποβολής προσφοράς για μέρος των προκηρυχθέντων ειδών, όπως εν προκειμένω, πρέπει να προσδιορίζεται υποχρεωτικά και επακριβώς στη διακήρυξη η προϋπολογισθείσα δαπάνη εκάστου προκηρυσσόμενου είδους, άλλως υφίσταται ουσιώδης πλημμέλεια που καθιστά μη νόμιμη τη διαγωνιστική διαδικασία στο σύνολό της.Ο ισχυρισμός δε του αιτούντος περί έλλειψης του σχετικού λογισμικού προγράμματος και αδυναμίας έρευνας αγοράς λόγω του μεγάλου αριθμού των αντιδραστηρίων δεν μπορεί να απαλλάξει την αναθέτουσα αρχή από τη σχετική υποχρέωση και να θεραπεύσει την κατά τα ανωτέρω πλημμέλεια,.(..)Εν όψει των ανωτέρω πλημμελειών, τόσο σε πλήθος όσο και σε σημασία αυτών και σε συνδυασμό με την ουσιαστική παραδοχή της συστηματικής παραβίασης από το Νοσοκομείο των κειμένων περί διαγωνισμών προμηθειών διατάξεων, το Τμήμα κρίνει, περαιτέρω, ότι πρέπει να απορριφθούν και οι ισχυρισμοί του αιτούντος περί συνδρομής λόγων δημοσίου συμφέροντος ως εκ της λήξης των προηγουμένων συμβάσεων και διακινδύνευσης της λειτουργίας αυτού σε περίπτωση μη υπογραφής των σχετικών σχεδίων.Απορρίπτει την αίτηση του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «Γενικό Νοσοκομείο …», για αναθεώρηση της 2442/2012 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Αποδοχές τακτικών εφημεριών:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε και λαμβάνοντας υπόψη ότι: α) το ..., οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής που αφορούσε στην πρώτη μισθοδοσία των φερόμενων ως δικαιούχων επικουρικών ιατρών, μετά την τελευταία παράταση της διάρκειας των συμβάσεων εργασίας τους, δυνάμει του άρθρου 95 παρ. 1 α του ν. 4486/2017, ελέγχθηκε από την Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, θεωρήθηκε και εξοφλήθηκε, β) η πράξη αυτή θεώρησης δεν έχει ανακληθεί, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του άρθρου 48 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013 (Α΄ 52) Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, γ) δεν μεσολάβησε κάποια απόφαση αρμοδίου οργάνου, που να ανακαλεί ή ακυρώνει την παράταση της διάρκειας των συμβάσεων εργασίας των φερόμενων στο ένταλμα ως δικαιούχων και δ) με την υπό κρίση έκθεση διαφωνίας, εξ αφορμής του ελέγχου των εφημεριών μηνός Αυγούστου 2018 των ως άνω επικουρικών ιατρών, αμφισβητείται η νομιμότητα της έννομης σχέσης απασχόλησης αυτών στο Νοσοκομείο, βάσει της οποίας πραγματοποίησαν τις εφημερίες, με την προβολή σχετικού λόγου διαφωνίας, το παρόν Κλιμάκιο κρίνει ότι ο έλεγχος νομιμότητας της δαπάνης για την καταβολή αποζημίωσης εφημεριών δεν μπορεί, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, να οδηγήσει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο προηγούμενων υπηρεσιακών μεταβολών (παράταση της διάρκειας της σύμβασης εργασίας), δημιουργικών άλλων δαπανών, οι οποίες ήδη διήλθαν τον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, ως εκ της θεώρησης του αντίστοιχου πρώτου χρηματικού εντάλματος, κρίθηκαν νόμιμες. Επομένως, ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος, μη προβαλλομένου δε άλλου λόγου, με τον οποίο να αμφισβητείται ευθέως η νομιμότητα της δαπάνης αποζημίωσης των εφημεριών καθεαυτήν, το υπό έλεγχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη, πλην όμως αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2018 τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας:..Σύμφωνα με τις διατάξεις του  άρθρου 21 του ν. 2362/1995 «Περί Δημοσίου Λογιστικού, ελέγχου των δαπανών του Κράτους τους και άλλες διατάξεις» (Α΄ 247), όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 21 του ν. 3871/2010  (Α΄ 141) και εκείνες των άρθρων 1, 2,  3, 4, 9 και 11 του   π.δ. 113/2010 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους Διατάκτες» (Α΄ 194), και ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο δημοσίευσης της οικείας διακήρυξης, για την  πραγματοποίηση οποιασδήποτε δαπάνης σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, απαιτείται η προηγουμένη έγκριση  διαθέσεως της σχετικής πιστώσεως, με την έκδοση αντίστοιχης απόφασης  ανάληψης υποχρέωσης. Κατά το στάδιο  αυτό της δημοσιονομικής ανάληψης της δαπάνης, ο αρμόδιος  διατάκτης χορηγεί την έγκρισή του, που συνεπάγεται τη δέσμευση των πιστώσεων του οικείου προϋπολογισμού και συντάσσεται έκθεση ανάληψης της δαπάνης, στην οποία αναφέρονται υποχρεωτικά, μεταξύ άλλων, το είδος και η αιτία της δαπάνης, το ύψος της συνολικής επιβάρυνσης που προκαλείται στον προϋπολογισμό του φορέα, το οικονομικό έτος πραγματοποίησης της δαπάνης, ο τίτλος και  ο κωδικός αριθμός του φορέα καθώς και του ειδικού φορέα, καθώς και ο κωδικός αριθμός εξόδου, ενώ πρέπει να μνημονεύονται και οι σχετικές διατάξεις ή  αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων τους, στις οποίες αυτή στηρίζεται, έτσι ώστε να αποδεικνύεται η γέννηση και η ύπαρξη του χρέους. Το στάδιο δε αυτό προηγείται και διακρίνεται από εκείνο της διοικητικής ανάληψης της σχετικής υποχρέωσης, που συνίσταται στην έκδοση σχετικής απόφασης του, κατά περίπτωση, ανάλογα με το είδος της δαπάνης,  αρμοδίου οργάνου, που συνιστά την γενεσιουργό αιτία της δαπάνης και δημιουργεί  υποχρέωση  προς πληρωμή της.  Επομένως, η μη τήρηση της ανωτέρω υποχρεωτικής για τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης διαδικασίας, ήτοι η μη σύνταξη της έκθεσης ανάληψης της δαπάνης,  καθιστά τη διενέργεια της δαπάνης μη νόμιμη. Συνεπώς, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι η αναθέτουσα αρχή παραβίασε τις ως άνω διατάξεις, αφού από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι δεν έχει τηρηθεί η ως άνω διαδικασία έκδοσης της αναγκαίας απόφασης δημοσιονομικής δέσμευσης. Εντούτοις, συνεκτιμώντας τον προβαλλόμενο με την αίτηση ανάκλησης ισχυρισμό ότι στον προϋπολογισμό του Νοσοκομείου έχει προβλεφθεί πίστωση για τις υπηρεσίες καθαριότητας, στην ισχύουσα δε σύμβαση που έχει συνάψει το Νοσοκομείο για την απευθείας ανάθεση των υπηρεσιών αυτών έχει τεθεί όρος ότι αυτή θα λήξει αυτοδίκαια μόλις υπογραφεί η σύμβαση του επίμαχου διαγωνισμού, κρίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης υπό τον όρο ότι πριν από την υπογραφή θα έχει εκδοθεί η αναγκαία απόφαση δημοσιονομικής δέσμευσης. Τέλος, ενόψει των ανωτέρω και σε συνδυασμό με το ότι το Πρόγραμμα Προμηθειών και Υπηρεσιών Υγείας έτους 2011 παρατάθηκε εκ νέου με την 3215/7-6-2016 Απόφαση του Υπουργού Υγείας (Β΄ 1767), κρίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, υπό τον όρο ότι οι εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό οικονομικού έτους 2016 πιστώσεις επαρκούν για την εκτέλεση της σύμβασης.Κατ’ ακολουθία όσων κρίθηκαν προηγουμένως δεν κωλύεται η  υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του «ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ...» και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «...», υπό τον όρο ότι πριν από την υπογραφή θα έχει εκδοθεί η αναγκαία απόφαση δημοσιονομικής δέσμευσης και ότι οι εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό οικονομικού έτους 2016 πιστώσεις επαρκούν για την εκτέλεση της σύμβασης, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο σκεπτικό. Ως εκ τούτου η κρινόμενη αίτηση και η ασκηθείσα παρέμβαση, πρέπει να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η 17/2015 πράξης του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ...

Προμήθεια ιατρικών βελόνων.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, η εντελλόμενη με το επίμαχο ένταλμα δαπάνη δεν υπόκειται σε προληπτικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, καθόσον αφορά σε πρώτο λογαριασμό που ερείδεται σε σύμβαση προμήθειας  του Νοσοκομείου ..., συμβατικού προϋπολογισμού ποσού 446,40 ευρώ με Φ.Π.Α., ήτοι ποσού υπολειπόμενου του ισχύοντος για τα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. νομίμου ορίου. Ως εκ τούτου, η από 19.3.2018 απευθυνόμενη στο παρόν Κλιμάκιο έκθεση της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ..., για την άρση της ανακύψασας διαφωνίας μεταξύ αυτής και του Νοσοκομείου ..., απαραδέκτως εισάγεται.

Προμήθεια στερεών διαλυμμάτων διττανθρακικών (φύσιγγες με σταθεροποιητή ph κιτρικό): Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ, ΙΙΙ, IV, V και VI το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: 1) Μη νομίμως οι επίμαχες προμήθειες των προαναφερόμενων ομοειδών υγειονομικών υλικών, που ανήκουν στην κατηγορία των υλικών τεχνητού νεφρού, ανατέθηκαν με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης (απευθείας ανάθεση), καθόσον δεν διαπιστώνεται η συνδρομή καμμίας από τις αναφερόμενες στις διατάξεις των παραγράφων 12 και 13 του άρθρου 2 του ν. 2286/1995 προϋποθέσεις για την επιτρεπτή προσφυγή στη διαδικασία αυτή. Ειδικότερα, η συνολική δαπάνη του Νοσοκομείου για την προμήθεια των ειδών αυτών, ανήλθε στο ποσό των 41.830 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ (25.200,00 + 16630,00), υπερβαίνει, για το έτος 2016, το όριο των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ, ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία. Περαιτέρω, το Νοσοκομείο δεν προβάλλει, ούτε από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει είτε η συνδρομή έκτακτων γεγονότων, οφειλόμενων σε απρόβλεπτες περιστάσεις, τα οποία κατέστησαν αδύνατη την έγκαιρη διενέργεια και ολοκλήρωση ανοικτού διαγωνισμού, που, ενόψει του ύψους της συνολικής δαπάνης της προμήθειας, όφειλε αυτό να διενεργήσει, είτε κάποιας από τις λοιπές αναφερόμενες στη διάταξη της παραγράφου 13 του άρθρου 2 του ν. 2286/1995 προϋποθέσεις για την επιτρεπτή προσφυγή στη διαδικασία αυτή. Σημειωτέον ότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, αλλά και κατά τα γνωστά στο Κλιμάκιο από προηγούμενες ενέργειές του, το Νοσοκομείο προμηθεύεται συστηματικά τα ανωτέρω αγαθά μέσω απευθείας αναθέσεων (βλ. και Πράξεις 17/2017, 57/2015 Κ.Π.Ε.Δ. στο ΙV Τμ., με τις οποίες κρίθηκε ότι το Νοσοκομείο προσέφυγε, σε μη νόμιμες διαδικασίες απευθείας αναθέσεων για την προμήθεια του είδους (φύσιγγες) διττανθρακικών με σταθεροποιητή Ph (κιτρικό), κατά τα έτη 2013, 2014 και 2015). Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση δεν προκύπτει ούτε καν η τήρηση εκ μέρους του Νοσοκομείου των ουσιαστικών διατυπώσεων του πρόχειρου διαγωνισμού, για καμμία εκ των δύο συναφθεισών συμβάσεων, δοθέντος ότι α) οι όροι των προσκλήσεων δεν ήταν σαφείς και πλήρεις, αφού σε αυτές δεν αναγράφονταν τα κριτήρια για την αξιολόγηση των προσφορών και την κατακύρωση της προμήθειας (βλ. σκέψη ΙΙΙ), β) δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου συγκρότηση της επιτροπής διαγωνισμού, σύμφωνα με τα άρθρα 38 του π.δ. 118/2007 και 26 του ν. 4024/2011 και ανάρτηση της πράξης αυτής στη Διαύγεια (βλ. σκέψη ΙΙΙ), και γ) δεν έχει εκδοθεί απόφαση κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού από το αρμόδιο όργανο του Νοσοκομείου (βλ. σκέψη ΙΙΙ). Σημειωτέον ότι δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου συλλογή και αξιολόγηση προσφορών από την επιτροπή διαγωνισμού. (βλ. ανωτ. υπό VII A. και Β.) β) δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου συγκρότηση της επιτροπής διαγωνισμού, σύμφωνα με τα άρθρα 38 του π.δ. 118/2007 και 26 του ν. 4024/2011 και ανάρτηση της πράξης αυτής στη Διαύγεια (βλ. σκέψεις ΙΙΙ και V), και γ) δεν έχει εκδοθεί απόφαση κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού από το αρμόδιο όργανο του Νοσοκομείου (βλ. σκέψη ΙΙΙ). Σημειωτέον ότι δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου συλλογή και αξιολόγηση προσφορών από την επιτροπή διαγωνισμού.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.4/13/2019

Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ανώνυμη εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης του Νοσοκομείου, καθόσον, κατά παράβαση των αρχών της διαφάνειας και του ανόθευτου ανταγωνισμού, το αποτέλεσμα του διαγωνισμού κατακυρώθηκε από την αναθέτουσα αρχή στην ανωτέρω εταιρεία, βάσει νεότερης οικονομικής προσφοράς, στην οποία επήλθαν ουσιώδεις τροποποιήσεις των όρων της διακήρυξης, καθότι η προσφορά αυτή αφορούσε σε διαφορετική προϋπολογιζόμενη δαπάνη και διαφορετικό φυσικό αντικείμενο από αυτό που είχε προκηρυχθεί και για το οποίο είχε διεξαχθεί η σχετική διαγωνιστική διαδικασία (άρθρα 21 και 24 του π.δ. 118/2007, ΦΕΚ Α' 150/2007).

Αντιμισθία αιρετών Ο.Τ.Α.: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα κατά πλειοψηφία έγιναν δεκτά στη δεύτερη σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, εφόσον ο Δήμος ... έχει πληθυσμό μικρότερο των 100.000 κατοίκων, η επίμαχη αντιμισθία αιρετών Ο.Τ.Α. νομίμως καταβάλλεται στον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, αθροιστικά με τις αποδοχές της θέσης του στο Γενικό Νοσοκομείο ..., χωρίς να απαιτείται ο τελευταίος να επιλέξει τις αποδοχές από τον ένα μόνο φορέα, ο δε περί του αντιθέτου λόγος διαφωνίας του αναπληρωτή Επιτρόπου είναι αβάσιμος. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.