Προμήθεια γάλακτος:..Με δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη, καθόσον αφορά σε εξόφληση τιμήματος για τη χορήγηση γάλακτος και σε μη δικαιούχους υπαλλήλους, υπαλλήλους δηλαδή που δεν λαμβάνουν το επίδομα ανθυγιεινής εργασίας, και για ημέρες μάλιστα που αυτοί δεν παρείχαν εργασία. Εντούτοις λαμβανομένων υπόψη ότι τα αρμόδια όργανα της Δ.Ε.Υ.Α. .... ενήργησαν την προμήθεια για το σύνολο των εργαζομένων με την πεποίθηση   ότι το δικαιούνταν, καθώς και ότι όλα τα προηγούμενα έτη προέβαιναν σε αντίστοιχες προμήθειες για το σύνολο του προσωπικού τους, στηριζόμενοι στο σχετικό άρθρο της από 3.11.2010 Σ.Σ.Ε. των εργαζομένων στη Δ.Ε.Υ.Α. ..., δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων και πρέπει, για το λόγο αυτό, να θεωρηθεί το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα λόγω συγγνωστής πλάνης. 

Καταβολή αμοιβής στους φερόμενους ως δικαιούχους δημοτικούς υπαλλήλους της αξίας του γάλακτος(...) Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι η έγκριση της καταβολής χρηματικού ποσού ίσου με την αξία του γάλακτος στους δικαιούχους που ορίζονται στην Κ.Υ.Α. 53361/11.10.2006 (ΦΕΚ Β΄ 1503), όπως τροποποιήθηκε με την Κ.Υ.Α. ΤΤ/36586/30.7.2007 (ΦΕΚ Β΄ 1323), δεν έγινε εγκαίρως κατά παραδοχή του πρώτου λόγου διαφωνίας της αναπληρώτριας Επιτρόπου. Ειδικότερα, από την έναρξη των ετών 2011 και 2012, οπότε και δημιουργήθηκε η υποχρέωση παροχής γάλακτος σε ορισμένους δικαιούχους υπαλλήλους του Δήμου, έως την εν τέλει έγκριση της σε χρήμα καταβολής της (20.12.2012), παρήλθε μεγάλο χρονικό διάστημα, το οποίο δεν δικαιολογείται από λόγους οφειλόμενους σε υπαιτιότητα του Δήμου .... Αντιθέτως, ενόψει του χρόνου έναρξης των διαγωνιστικών διαδικασιών (τέλος Σεπτεμβρίου 2011 και τέλος Ιουλίου 2012), προκύπτει ότι η αδυναμία χορήγησης φρέσκου γάλακτος και κατ΄επέκταση η αποτίμηση και καταβολή αυτού σε χρήμα οφείλεται σε υπαιτιότητα των αρμοδίων για τη διενέργεια των διαγωνισμών οργάνων του Δήμου, τα οποία παρέλειψαν να εκκινήσουν εγκαίρως, τις σχετικές διαδικασίες.

Καταβολή στους φερόμενους ως δικαιούχους υπαλλήλους, της αξίας του γάλακτος, το οποίο αυτοί δικαιούνταν για το έτος 2015(...)Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν θεμελιώνεται αντικειμενική αδυναμία του Δημοτικού Βρεφοκομείου ..... να χορηγήσει στους δικαιούχους  εργαζομένους γάλα τύπου εβαπορέ ή μακράς διαρκείας. Τούτο διότι, η αδυναμία αυτή του ..... δεν είναι αντικειμενική αλλά οφείλεται στην έλλειψη προγραμματισμού από την πλευρά του και ειδικότερα στην έλλειψη έγκαιρης μέριμνας να εκκινήσει τη σχετική διαδικασία ανάθεσης προμήθειας γάλακτος  μακράς διαρκείας ή τύπου εβαπορέ εντός του έτους 2014, ώστε από 1.1.2015 οπότε και δημιουργήθηκε η σχετική υποχρέωση να είναι σε θέση να εκπληρώσει την παροχή του ως άνω είδους ατομικής προστασίας. Αντίθετα η έγκριση της διαγωνιστικής διαδικασίας τον Αύγουστο  του έτους 2014 καταδεικνύει ότι η  καθυστέρηση στην εκπλήρωση της παροχής οφείλεται αποκλειστικά σε υπαιτιότητα των αρμοδίων για τη διενέργεια των διαγωνισμών, διοικητικών οργάνων, τα οποία παρέλειψαν να εκκινήσουν εγκαίρως, τις σχετικές διαδικασίες. (...)Κατ' ακολουθία αυτών, η εντελλόμενη με το  υπό κρίση χρηματικό ένταλμα, δαπάνη είναι μη νόμιμη και συνεπώς, αυτό, δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή γάλακτος σε χρήμα :Με δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι η τασσόμενη στο άρθρο 97 του   ν. 4483/2017 προθεσμία των 4 μηνών δεν ορίζεται ως αποκλειστική, νομίμως με την ως άνω 509/22.11.2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ...., που αναρτήθηκε στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» μετά τις 30.11.2017, αποφασίστηκε η χορήγηση του γάλακτος των ετών 2012 και 2013 σε χρήμα. Περαιτέρω και ενόψει του ότι η τιμή ανά λίτρο φρέσκου γάλακτος στο διαγωνισμό που προκηρύχθηκε το έτος 2012 για την προμήθεια γάλακτος ορίστηκε στο ποσό του 1,17 ευρώ με τον Φ.Π.Α. (709/2012 μελέτη), νομίμως για την αποτίμηση του μη χορηγηθέντος γάλακτος σε χρήμα το Δ.Σ. του Δήμου υπολόγισε την τιμή του λίτρου στο 1,17 ευρώ με τον Φ.Π.Α. καθόσον αυτή αποτελούσε «την τιμή διαγωνισμού που προκηρύχθηκε» κατά τον κρίσιμο χρόνο. Αντίθετα, μη νομίμως εγγράφηκε η σχετική δαπάνη στον Κ.Α.Ε. 20.6011, καθόσον αυτή δεν αφορά σε αποδοχές μονίμων υπαλλήλων ούτε μόνο σε υπαλλήλους της Υπηρεσίας Καθαριότητας και Ηλεκτροφωτισμού ούτε σε άλλες αμοιβές προσωπικού που δεν εντάσσονται σε συγκεκριμένους κωδικούς, αλλά πρόκειται για δαπάνη που εμπίπτει στον Κ.Α. 606 «Παρεπόμενες παροχές και έξοδα προσωπικού», στον οποίο εγγράφονται τα πρόσθετα έξοδα για το προσωπικό όλων των κατηγοριών καθώς και η δαπάνη για την προμήθεια γάλακτος (ΥΑ 23976/2016, Β΄ 2311). Τέλος, ομοίως μη νομίμως περιλαμβάνονται στους δικαιούχους υπαλλήλους και ΔΕ Επόπτες Πρασίνου και ΔΕ Επόπτες Φυλάκων, διότι αφενός οι ως άνω ειδικό-τητες Εποπτών δεν συμπεριλαμβάνονται στην ως άνω 53361/2.10.2006 Υ.Α. και αφετέρου διότι οι Επόπτες δεν ασχολούνται με τις εργασίες που αναφέρονται στην ίδια Υπουργική Απόφαση υπό την έννοια της αποκλειστικής απασχόλησης σε μόνιμη και καθημερινή βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου τους, αλλά   τα καθήκοντά τους αφορούν στην εποπτεία - έλεγχο του προσωπικού που ασχολείται με τις εργασίες αυτές.

Προμήθεια γάλακτος...Με δεδομένα τα ανωτέρω νομίμως ο Δήμος προέβη στην προμήθεια γάλακτος τύπου εβαπορέ, ενόψει της αντικειμενικής αδυναμίας του να χορηγήσει φρέσκο γάλα (βλ. Πρ. ΚΠΕΔ στο VII Tμ. 185/2018). Αντίθετα, όμως, και ενόψει του ότι το γάλα χορηγείται με σκοπό την άμεση κατανάλωσή του σε καθημερινή βάση προς προστασία της υγείας των εργαζομένων, δεν είναι δυνατή η αναδρομική χορήγησή του, καθόσον δεν μπορεί πλέον να εκπληρωθεί ο σκοπός της, η άμεση δηλαδή και καθημερινή κατανάλωσή του. Τούτο δοθέντος, αφενός μη νομίμως   ο Δήμος προκήρυξε στις 26.6.2018 την προμήθεια γάλακτος και για το διαδραμόν χρονικό διάστημα του έτους 2018 και αφετέρου μη νομίμως προέβη στην κατακύρωση των αποτελεσμάτων αυτού μετά τη λήξη του έτους 2018, στο οποίο η προμήθεια αυτή αφορούσε. Συνεπώς η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη για την ως άνω αιτία και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Προμήθεια γάλακτος...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Τμήμα κρίνει ότι μη νόμιμα ο Δήμος ... ενέκρινε τη χορήγηση γάλακτος τύπου «εβαπορέ» αντί για φρέσκο στους δικαιούχους υπαλλήλους του για το έτος 2009, ολοκληρώνοντας μάλιστα τη διαδικασία της προμήθειας ετεροχρονισμένα, ήτοι περί το τέλος του έτους αυτού, με συνέπεια την καταστρατήγηση των ως άνω διατάξεων, που αποκλειστικό σκοπό έχουν την πρόληψη και προστασία της υγείας των δικαιούχων εργαζομένων, με την πρόβλεψη χορήγησης γάλακτος σε ημερήσια βάση. Εξάλλου, η απουσία ιατρού εργασίας δεν συνιστά λόγο αντικειμενικής αδυναμίας που δικαιολογεί την επικαλούμενη από το Δήμο αδυναμία χορήγησης εγκαίρως ενός λίτρου φρέσκου γάλακτος ημερησίως στους δικαιούχους αυτού και τούτο, διότι ούτε από τις προαναφερόμενες διατάξεις της Κ.Υ.Α. 53361/2006 ούτε από άλλη διάταξη της κείμενης νομοθεσίας τίθεται ως προϋπόθεση για τη χορήγηση γάλακτος στους εργαζόμενους η προηγούμενη γνώμη του ιατρού εργασίας.Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η εντελλόμενη με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και συνεπώς, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Προμήθεια κουτιών γάλακτος...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε μη νόμιμα ο Δήμος ενέκρινε τη χορήγηση γάλακτος ΕΒΑΠΟΡΕ αντί για φρέσκο στους υπαλλήλους του (καθαριότητας, τεχνικών έργων, σχολικών φυλάκων, υπηρεσίας πρασίνου, υπηρεσίας νεκροταφείου και εποχικού προσωπικού) για το έτος 2009, καθόσον, από τα συνημμένα στα ως άνω χρηματικά εντάλματα δικαιολογητικά δεν αποδεικνύεται η αντικειμενική αδυναμία του Δήμου να χορηγήσει σε καθημερινή βάση 1 λίτρο φρέσκου γάλακτος. Οι ισχυρισμοί του Δήμου στην αριθ. πρωτ. 2715/20.2.2009 απόφαση του Δημάρχου του ότι δεν υπάρχει η κατάλληλη κτιριακή υποδομή για την καθημερινή εστίαση των υπαλλήλων, ούτε το απαραίτητο προσωπικό για τη φύλαξη και διανομή του φρέσκου γάλακτος κρίνονται ανεπαρκείς, καθόσον, δεδομένης της βούλησης του Νομοθέτη από το έτος 2003 για καθημερινή παροχή ενός λίτρου γάλακτος για λόγους ατομικής προστασίας και υγιεινής, η έλλειψη των ως άνω ελαχίστων προδιαγραφών (αν θεωρηθεί ότι αναγκαίως απαιτούνται), οφείλεται αποκλειστικά σε υπαιτιότητα της δημοτικής αρχής, με αποτέλεσμα να καταστρατηγούνται στην ουσία τους οι ως άνω διατάξεις, που αποκλειστικό σκοπό έχουν την πρόληψη και προστασία της υγείας συγκεκριμένης ευπαθούς μερίδας εργαζομένων. Περαιτέρω, αν και προσκομίστηκε κατάσταση των φερόμενων ως δικαιούχων υπαλλήλων, από τα συνημμένα στα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δικαιολογητικά, δεν προκύπτει ο πραγματικός χρόνος παράδοσης στους δικαιούχους υπαλλήλους της αναλογούσας ποσότητας γάλακτος (υπάρχει μόνο γενική αναφορά για παροχή μαζικής ποσότητας σε κάθε υπάλληλο εντός δύο χρονικών περιόδων, από 16.3.09 έως 19.11.09 και από 20.11.09 έως 31.12.09), ούτε ο τρόπος διάθεσης (σε καθημερινή βάση ή όχι), ώστε να βρίσκει εφαρμογή η σχετική εκ της ως άνω ΚΥΑ υποχρέωση του Δήμου για καθημερινή παροχή 1 λίτρου γάλακτος στους εργαζόμενους. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες κι επομένως αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Μ.Α.Π:Καταβολή σε χρήμα της αξίας γάλακτος προηγουμένων ετών.Με δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι η τασσόμενη στο άρθρο 97 του ν. 4483/2017 προθεσμία των 4 μηνών δεν ορίζεται ως αποκλειστική, η έκδοση της ως άνω απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του ελεγχόμενου ΝΠΔΔ στις 17.10.2018 και η ανάρτησή της στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» στις 2.11.2018, δηλαδή μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής, δεν αποκλείει τη χορήγηση σε χρήμα της αξίας του γάλακτος των ετών 2012 - 2016, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις του νόμου. Στην προκειμένη περίπτωση όμως, όπως τούτο ρητά αναφέρεται στην ίδια απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, για τα έτη 2012 - 2016 δεν είχαν εγγραφεί στους προϋπολογισμούς του ΝΠΔΔ οι αντίστοιχες πιστώσεις για τη χορήγηση του γάλακτος, όπως απαιτείται από το άρθρο 97 του ν. 4483/2017, και ως εκ τούτου η διάταξη αυτή δεν μπορεί να εφαρμοστεί για την χορήγηση της αξίας του σε χρήμα. Τέλος, μη νομίμως με την ως άνω απόφαση αποτιμάται σε χρήμα και το γάλα που δεν χορηγήθηκε από 1.1.2017 έως τις 31.7.2017, διότι το έτος 2017 βρίσκεται εκτός του ρυθμιστικού πεδίου της ως άνω διάταξης, η οποία, μάλιστα, απαγορεύει ρητά, μετά την έναρξη ισχύος της, δηλαδή μετά την 1.8.2017, την αποτίμηση σε χρήμα του γάλακτος, εκτός αν αυτό αφορά στα έτη 2012-2016. Συνακόλουθα             η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Αμοιβή του για την προμήθεια γάλακτος για τις ανάγκες των υπαλλήλων της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι το προαναφερόμενο προσωπικό της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου, ήτοι πολιτικός μηχανικός, χημικός μηχανικός, ηλεκτρολόγος-μηχανολόγος, εργοδηγός, δε δικαιούνται τη χορήγηση ενός λίτρου γάλακτος ημερησίως, αφού δεν περιλαμβάνονται μεταξύ των δικαιούχων ειδών ατομικής προστασίας της προαναφερόμενης Κ.Υ.Α., δεδομένου ότι δεν απασχολούνται στις περιοριστικά αναφερόμενες σ’ αυτήν ειδικότητες ούτε απασχολούνται σε μόνιμη και καθημερινή βάση, καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου τους στις εργασίες και στους χώρους που αυτή προβλέπει, η δε περιστασιακή απασχόλησή τους σε εργασίες υπαίθρου κατά το στάδιο επίβλεψης τεχνικών έργων δεν αρκεί για να τους καταστήσει δικαιούχους του επίμαχου είδους ατομικής προστασίας. Αντιθέτως, ο χειριστής μηχανήματος έργου δικαιούται ρητώς ειδών ατομικής προστασίας και επομένως και ένα λίτρο γάλα ημερησίως. Κατόπιν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη, αφού αφορά στην πληρωμή για την παροχή γάλακτος και σε δημοτικούς υπαλλήλους, οι οποίοι δεν είναι δικαιούχοι και επομένως το χρηματικό αυτό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Καταβολή επιδόματος...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη το Τμήμα κρίνει ότι, μη προβλεπομένης από τις οικείες διατάξεις δυνατότητας αποτίμησης της παροχής γάλακτος σε χρήμα προς το σκοπό της καταβολής αυτού αντί του γάλακτος, η καταβολή του ως άνω ποσού στους φερόμενους ως δικαιούχους υπαλλήλους δεν είναι νόμιμη, αλυσιτελώς δε προβάλλεται από το Δήμο ... η διενέργεια άγονων διαγωνισμών, δεδομένης της δυνατότητας έγκαιρης απευθείας αναθέσεως. Κατόπιν αυτών, οι εντελλόμενες με τα κρινόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και ως εκ τούτου αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.