Με τα δεδομένα αυτά ενόψει του ότι η κατά το ποσό των 104.710,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. μεταβολή του οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης (279771/31/29.9.2021), είναι κατώτερη του 10% του αρχικού τιμήματος αυτής, που ήταν 3.488.543,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., και υπολείπεται και του κατώτατου ορίου (ύψους 135.000,00 ευρώ), που θέτει το άρθρο 5 του ν.4412/2016 για τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών που ανατίθενται από κεντρικές κυβερνητικές αρχές, ενώ περαιτέρω και οι προπαρατεθείσες επιμέρους τροποποιήσεις του φυσικού αντικειμένου της σύμβασης δεν μεταβάλλουν τη συνολική φύση της, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η υποβληθείσα για έλεγχο τροποποίηση της ανωτέρω αρχικής ελεγχθείσας από αυτό σύμβασης δεν μεταβάλλει ουσιώδεις όρους της, δηλαδή δεν εισάγει σ’ αυτή ουσιώδεις τροποποιήσεις και, επομένως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 1, δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο και απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο στο Κλιμάκιο.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά ενόψει του ότι η κατά το ποσό των 84,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. μεταβολή του οικονομικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης ( 279736/30/29.9.2021), είναι κατώτερη του 10% του αρχικού τιμήματος αυτής, που ήταν 2.797.681,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., και υπολείπεται και του κατώτατου ορίου (ύψους 135.000,00 ευρώ) που θέτει το άρθρο 5 του ν.4412/2016 για τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών που ανατίθενται από κεντρικές κυβερνητικές αρχές, ενώ περαιτέρω και οι προπαρατεθείσες επιμέρους τροποποιήσεις του φυσικού αντικειμένου της σύμβασης δεν μεταβάλλουν τη συνολική φύση της το Κλιμάκιο κρίνει ότι η υποβληθείσα για έλεγχο τροποποίηση της ανωτέρω αρχικής ελεγχθείσας από αυτό σύμβασης δεν μεταβάλλει ουσιώδεις όρους της, δηλαδή δεν εισάγει σ’ αυτή ουσιώδεις τροποποιήσεις και, επομένως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 1, δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο και απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο στο Κλιμάκιο.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ. (..) για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας, το σχέδιο της 1ης τροποποίησης της με αριθ. πρωτ. 33213/26.10.2017 σύμβασης...Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Με την κρινόμενη τροποποίηση επέρχεται επέκταση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, με την προμήθεια επιπλέον ποσοτήτων για δύο (2) από τα προμηθευθέντα με την αρχική σύμβαση είδη λιπαντικών και την προμήθεια δύο νέων, μη προβλεπόμενων στην αρχική σύμβαση ειδών λιπαντικών, η οποία επιφέρει επαύξηση του συμβατικού τιμήματος κατά ποσοστό 43,68%(..)Επομένως, δεν συνιστά α) ήσσονος αξίας τροποποίηση ούτε β) μη ουσιώδη τροποποίηση, για τις οποίες δεν απαιτείται νέα διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης.(..). Σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, δεν είναι νόμιμη η σύναψη της ελεγχόμενης 1ης τροποποίησης της με αριθ. πρωτ. 33213/26.10.2017 σύμβασης "Προμήθεια λιπαντικών για τις ανάγκες του Δήμου ...", αφού δεν τεκμηριώνεται ότι συντρέχει κάποια από τις προβλεπόμενες στο άρθρο 132 παρ. 1 του ν.4412/2016 περιπτώσεις τροποποίησης, για τις οποίες δεν απαιτείται νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης. Επομένως, διαπιστώθηκε ότι συντρέχει νόμιμος λόγος που κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο σχετικού σχεδίου σύμβασης.

Προμήθεια απορριμματοφόρων κάδων:Με αυτά τα δεδομένα, κατά παράβαση των άρθρων 98 παρ. 1 περ. β΄ του Συντάγματος και 35 παρ. 1 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, η κρινόμενη σύμβαση, με την οποία τροποποιήθηκε το αντικείμενο της αρχικώς συναφθείσας σύμβασης με την προσθήκη νέου αντικειμένου (πρόσθετου αριθμού απορριμματοφόρων κάδων), δεν υπήχθη πριν τη σύναψή της στον προσυμβατικό έλεγχο του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δοθέντος ότι η αρχικώς συναφθείσα σύμβαση είχε υποβληθεί στον έλεγχο αυτό. Τούτο δε, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι η τροποποίηση έλαβε χώρα κατ’ επίκληση από το Δήμο ..... της παρ. 2 του άρθρου 132 ν. 4412/2016, καθόσον εναπόκειται στο Ελεγκτικό Συνέδριο η κρίση για την προσήκουσα εφαρμογή της διάταξης. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι α) εν πάση περιπτώσει, η υπό κρίση τροπο-ποιητική σύμβαση πληροί τις προϋποθέσεις που θέτει η προαναφερθείσα διάταξη, αφενός διότι η αξία της ανέρχεται στα 94.036,25 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, ήτοι σε ποσό ήσσονος του ορίου των 209.000 χωρίς ΦΠΑ αλλά και του 10% της αξίας της κύριας σύμβασης, αφετέρου διότι έλαβε χώρα εντός της διάρκειας της αρχικής σύμβασης και, δοθέντος ότι αφορά την προμήθεια ίδιων αντικειμένων με την αυτή τιμή μονάδας, δεν μετέβαλε τη συνολική φύση αυτής, με συνέπεια να μην απαιτείται νέα διαδικασία για τη σύναψή της, β) τα όργανα του Δήμου ..... ευλόγως θεώρησαν ότι, μετά την ισχύ της παρ. 2 του άρθρου 132 ν.4412/2016 - κατ’ εφαρμογή της οποίας δεν ελέγχεται πλέον το ουσιώδες ή μη της τροποποίησης -, δεν υπήρχε υποχρέωση υπαγωγής της επίμαχης τροπο-ποιητικής σύμβασης στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων, αλλά επειδή πίστεψαν πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, ότι για την υπογραφή της επίμαχης τροποποιητικής σύμβασης δεν επιβαλλόταν η προηγούμενη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Κατά ταύτα, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια «Συστημάτων τηλεμετρίας διαρροών και εξοικονόμησης νερού και ενέργειας δικτύου άρδευσης Δήμου …»(....)Επομένως, δεν υπάγονται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο οι συμβάσεις προμηθειών των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ Βαθμού, ήτοι των Δήμων, που συγχρηματοδοτούνται από ενωσιακούς πόρους (πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους δεν υπερβαίνει τα 5.000.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (....)Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο νομιμότητας το σχέδιο σύμβασης για την προμήθεια «Συστημάτων τηλεμετρίας διαρροών και εξοικονόμησης νερού και ενέργειας δικτύου άρδευσης Δήμου …».

Ενόψει των εκτεθέντων στις σκέψεις 1-4, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη 1η τροποποίηση της 0093Μ/20 συμφωνίας-πλαίσιο παρίσταται μη ουσιώδης. Και τούτο, διότι υπάγεται στις ρητά αναφερόμενες στην παρ. 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 τοιαύτες (μη ουσιώδεις τροποποιήσεις), αναγόμενη σε υποκατάσταση του αρχικού αναδόχου (.....), συνεπεία μερικής διαδοχής του, λόγω εταιρικής αναδιάρθρωσης (διάσπαση δι’ απόσχισης κλάδου, ο οποίος εισφέρεται στη νεοσυσταθείσα εταιρεία) και δη από νέο ανάδοχο (….), του οποίου αποκλειστικός μέτοχος παρίσταται ο αρχικός ανάδοχος. Συνακόλουθα, ως μη ουσιώδης, η εν λόγω τροποποίηση και, κατά συνεκδοχή, το περιέχον αυτή σχέδιο της 1ης τροποποίησης της 0093Μ/20 συμφωνίας-πλαίσιο δεν υπάγεται, κατ’ άρθρα 324 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4700/2020 και 132 παρ. 6 περ. α΄ του ν. 4412/2016, στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.. Τούτων δοθέντων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το σχέδιο της Πρώτης (1ης) Τροποποίησης της 0093Μ/2020 συμφωνίας-πλαίσιο, ανεξαρτήτως της υποχρεωτικότητας υπογραφής του, προς τον σκοπό ορθής αποτύπωσης του προσώπου του αντισυμβαλλομένου, απαραδέκτως υποβλήθηκε για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης του έργου «Εργασίες Διαμόρφωσης Κυττάρων Β΄ Φάσης».(....)Επομένως, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία που απαιτείται κατά νόμο να προηγηθεί για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης και η οποία, ολοκληρούμενη σε μία και μοναδική φάση, περιλαμβάνει την έκδοση απόφασης ανάθεσης στον ανάδοχο συμπληρωματικής σύμβασης και έγκρισης του σχετικού Α.Π.Ε..Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι προώρως και ως εκ τούτου απαραδέκτως υποβλήθηκε ενώπιόν του για προσυμβατικό έλεγχο το ανωτέρω σχέδιο της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης Εργασιών.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/2345/2017.

Μη νόμιμη, καθόσον η 1η Σ.Σ. του ως άνω έργου δεν υποβλήθηκε στον προβλεπόμενο προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, παρά το ότι η προϋπολογισθείσα δαπάνη της (420.168,07 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), αθροιζόμενη με την προϋπολογισθείσα δαπάνη της αρχικής σύμβασης (1.746.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το καθοριζόμενο όριο του 1.000.000,00 ευρώ

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Τούτων δοθέντων, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η αρμοδίως εγκριθείσα και υποβληθείσα για έλεγχο τροποποίηση της από 8.1.2020 σύμβασης το μεν αφορά στην ενεργοποίηση ρητού και σαφούς όρου αυτής (δικαιώματος προαίρεσης), κατά τα λοιπά, δε, εξαντλείται αποκλειστικώς στην παράταση του συμβατικού χρόνου παράδοσης του υπό προμήθεια υλικού (αντιπαγετικού αλατιού), κατόπιν συμφωνίας Αναθέτουσας Αρχής και αναδόχου εταιρείας, πριν από τη λήξη του αρχικού χρόνου παράδοσης και μετά από την θετική γνωμοδότηση της αρμόδιας Επιτροπής Παρακολούθησης και Παραλαβής της αναθέτουσας Αρχής, χωρίς να επιφέρει, αυτή καθεαυτή (η παράταση), μεταβολή στο οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης. Συνακόλουθα και δοθέντος ότι η εν λόγω τροποποίηση ανάγεται σε ζητήματα εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης που ρυθμίζονται από την τελευταία (δικαίωμα προαίρεσης) και από τις διατάξεις του ν. 4412/2016 (παράταση) και δεν μεταβάλλει ουσιώδεις όρους αυτής, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα γενόμενα δεκτά στη σκέψη 1 της παρούσας, η υποβληθείσα τροποποιητική σύμβαση δεν πληροί της προϋποθέσεις υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο, σύμφωνα με το άρθρο 324 παρ. 5 του ν. 4700/2020 (βλ. ΕλΣυν ΣΤ΄ Κλιμ. 450, 134/2022, πρβλ. ΣΤ΄ Κλιμ. 314/2022).

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η ανωτέρω αρμοδίως εγκριθείσα τροποποίηση της ανωτέρω αρχικής σύμβασης αφορά σε μεταβολές του φυσικού της αντικειμένου, που προέκυψαν κατά την εκτέλεσή της, σε μετάθεση του συνολικού συμβατικού χρόνου παράδοσης των προμηθειών της σύμβασης και των συναφών υπηρεσιών εγκατάστασής τους αλλά και σε μεταβολές - παρατάσεις του χρονοδιαγράμματος των τμηματικών παραδόσεων και πληρωμών που προβλέπονται στη σύμβαση, κατ’ εφαρμογή των σχετικών διατάξεων του ν. 4412/2016, καθώς και σε μεταβολή του οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης κατά το ποσό των 104.760,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.. Με τα δεδομένα αυτά ενόψει του ότι η κατά το ποσό των 104.760,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. μεταβολή του οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης (279803/32/29.9.2021), είναι κατώτερη του 10% του αρχικού τιμήματος αυτής, που ήταν 3.914.389,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., και υπολείπεται και του κατώτατου ορίου (ύψους 135.000,00 ευρώ) που θέτει το άρθρο 5 του ν.4412/2016 για τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών που ανατίθενται από κεντρικές κυβερνητικές αρχές, ενώ περαιτέρω και οι προπαρατεθείσες επιμέρους τροποποιήσεις του φυσικού αντικειμένου της σύμβασης δεν μεταβάλλουν τη συνολική φύση της το Κλιμάκιο κρίνει ότι η υποβληθείσα για έλεγχο τροποποίηση της ανωτέρω αρχικής ελεγχθείσας από αυτό σύμβασης δεν μεταβάλλει ουσιώδεις όρους της, δηλαδή δεν εισάγει σ’ αυτή ουσιώδεις τροποποιήσεις, και, επομένως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 1, δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο και απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο στο Κλιμάκιο.