ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/68/2017
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Παροχή υπηρεσιών υλοποίησης δράσης (διοικητικές δαπάνες) (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, οι ανατεθείσες υπηρεσίες δεν υπάγονται στην έννοια της μελέτης του άρθρου 1 του ν. 3316/2005, διότι, ούτε εντάσσονται εννοιολογικά σε κάποια από τις αναφερόμενες στο άρθρο 2 παρ. 2 του ίδιου ως άνω νόμου κατηγορίες μελετών, ούτε συνδέονται με τη διαδικασία παραγωγής τεχνικού έργου ή επέμβασης σε αυτό. Περαιτέρω, δεν πληρούνται τα κριτήρια για την υπαγωγή τους στην έννοια της παροχής υπηρεσιών του ν. 3316/20015, αφού, δεν αφορούν σε υπηρεσίες υποστηρικτικές σχετικές με την προετοιμασία της ανάθεσης, την ανάθεση καθ’ εαυτή και την εκτέλεση μελέτης ή έργου, και δεν συνδέονται με τη σύνταξη τευχών δημόσιου διαγωνισμού ανάθεσης σύμβασης μελέτης, έργου ή υπηρεσίας, ούτε με τον έλεγχο και την επίβλεψη έργου ή μελέτης, ούτε, τέλος, με την υποστήριξη της Υπηρεσίας στη διεξαγωγή ανάθεσης σύμβασης μελέτης, έργου ή υπηρεσίας. Αντιθέτως, με την επίμαχη σύμβαση ο Δήμος αποβλέπει στην υποστήριξή του μέσω της παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών από τον ανάδοχο στο πλαίσιο της υλοποίησης του προμνησθέντος επιχειρησιακού προγράμματος. Ως εκ τούτου, οι ανατεθείσες υπηρεσίες, όπως αυτές περιγράφονται και στην τεχνική μελέτη, δεν συνδέονται άμεσα με την εκτέλεση δημόσιου τεχνικού έργου, αλλά με την παροχή υπηρεσιών υποστήριξης των Υπηρεσιών του Δήμου από τεχνικό σύμβουλο για την παρακολούθηση υλοποίησης, την τήρηση στοιχείων, τον εντοπισμό προβλημάτων, τον συντονισμό και έλεγχο εργασιών και την πιστοποίηση εργασιών, απορριπτομένου, συνεπώς, ως αβασίμου του πρώτου λόγου διαφωνίας. Ωστόσο, βασίμως προβάλλει η Αναπληρώτρια Επίτροπος με τον δεύτερο λόγο διαφωνίας της, ότι οι ανατεθείσες εργασίες ανάγονται στα συνήθη καθήκοντα των υπαλλήλων του Τμήματος Προγραμματισμού και Διαφάνειας της Διεύθυνσης Προγραμματισμού, Διαχείρισης Ανθρωπίνου Δυναμικού και Υποστήριξης Αιρετών Οργάνων του Δήμου, όπως αυτά αναλυτικώς περιγράφονται στις διατάξεις του Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας που προπαρατέθηκαν, ο δε Δήμος αορίστως ισχυρίζεται ότι οι Υπηρεσίες του δεν είναι επαρκώς στελεχωμένες για την υποστήριξη του εν λόγω έργου, δεδομένου ότι ναι μεν στο αρμόδιο Τμήμα υπηρετούν δύο υπάλληλοι, πλην όμως, στη Διεύθυνση στην οποία αυτό υπάγεται υπηρετούν ακόμη επτά υπάλληλοι οι οποίοι δύνανται, με απόφαση του Δημάρχου, να συνδράμουν στην εκτέλεση των επίμαχων υπηρεσιών. Εξάλλου, δεν αποδεικνύονται από τον Δήμο ούτε οι ιδιαίτερες απαιτήσεις της εν λόγω σύμβασης, ούτε συγκεκριμένες ελλείψεις στη στελέχωση των υπηρεσιών του, που να καθιστούν αδύνατη ή δυσχερή την εκτέλεση των ανατεθεισών υπηρεσιών από το υπηρετούν προσωπικό, ενώ, περαιτέρω, δεν προκύπτει η επικαλούμενη προστιθέμενη αξία στην οποία οδηγεί η ανάθεση. Άλλωστε, όλως αορίστως προβάλλεται ότι «οι λοιπές υπηρεσιακές αρμοδιότητες των υπηρετούντων» στην εν λόγω Διεύθυνση εμποδίζουν την ενασχόληση με τις ανατεθείσες υπηρεσίες, ενώ ελλείπει οποιαδήποτε τεκμηρίωση της ειδικής εμπειρίας των στελεχών της εταιρείας που επιλέχθηκε από τον Δήμο για την εκτέλεση των επίμαχων υπηρεσιών. Επομένως μη νομίμως ανατέθηκε η εκτέλεση των ανωτέρω υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο του εντάλματος εταιρεία, ο δε σχετικός λόγος διαφωνίας πρέπει να γίνει δεκτός.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυ/Κλ.7/66/2017
Καταβολή αμοιβής για παρασχεθείσες υπηρεσίες με αντικείμενο τον «εντοπισμό διαφοροποιημένων τύπων χωρικών ενοτήτων(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, οι ανατεθείσες υπηρεσίες δεν υπάγονται στην έννοια της μελέτης του άρθρου 1 του ν. 3316/2005, διότι, αφενός δεν εντάσσονται εννοιολογικά σε κάποια από τις αναφερόμενες στο άρθρο 2 παρ. 2 του ίδιου ως άνω νόμου κατηγορίες μελετών, αφετέρου δεν συνδέονται με τη διαδικασία παραγωγής τεχνικού έργου ή επέμβασης σε αυτό. Περαιτέρω, δεν πληρούνται ούτε τα κριτήρια για την υπαγωγή τους στην έννοια της παροχής υπηρεσιών του ν.3316/20015, αφού, δεν αφορούν υπηρεσίες υποστηρικτικές σχετικές με την προετοιμασία της ανάθεσης, την ανάθεση καθ’ εαυτή και την εκτέλεση μελέτης ή έργου, και δεν συνδέονται με τη σύνταξη τευχών δημόσιου διαγωνισμού ανάθεσης σύμβασης μελέτης, έργου ή υπηρεσίας, ούτε με τον έλεγχο και την επίβλεψη έργου ή μελέτης, ούτε τέλος με την υποστήριξη της υπηρεσίας στη διεξαγωγή ανάθεσης σύμβασης μελέτης, έργου ή Υπηρεσίας
ΕλΣυν.Τμ7(ΚΠΕ)192/2014
ΕΡΓΑΣΙΕΣ – ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ:Νόμιμη η καταβολή αμοιβής παιδιάτρου για την παροχή ιατρικών υπηρεσιών σε Δήμο, μετά από απευθείας ανάθεση κατά το άρθρο 209 παρ.9 του Κ.Δ.Κ., διότι οι ανατεθείσες υπηρεσίες έχουν τον χαρακτήρα σύμβασης παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών και όχι σύμβασης μίσθωσης έργου, δεδομένου ότι οι συμβαλλόμενοι απέβλεψαν στην παροχή, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, εξειδικευμένων υπηρεσιών από πρόσωπο με την ανάλογη γνωστική ικανότητα και ειδίκευση (παιδίατρος) και όχι στην επίτευξη ενός συγκεκριμένου αποτελέσματος, η πραγμάτωση του οποίου οδηγεί στην αυτόματη λύση της σχέσης, ούτε σε κάθε περίπτωση κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμφωνηθεί, καθόσον οι ανατεθείσες υπηρεσίες λόγω της φύσεώς τους δεν εξαντλούνται με την πάροδο του χρόνου της σύμβασης.
ΕΣ/ΤΜ.7(Κ.Π.Ε)/24/2013
Μελέτη στατικής και τοπογραφικής αρχιτεκτονικής(…) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι διενεργήθηκε βάσει των διατάξεων που διέπουν την απευθείας ανάθεση υπηρεσιών και όχι βάσει των διατάξεων του ν. 3316/2005, καθόσον αφενός μεν οι ανατεθείσες εργασίες, όπως αυτές περιγράφονται στις οικείες τεχνικές εκθέσεις, αφορούσαν σε εκπόνηση αρχιτεκτονικής και στατικής μελέτης, αντίστοιχα, σε συνδυασμό με παροχή υπηρεσιών που συνδέονταν με τη διαδικασία εκπόνησης μελέτης τεχνικού έργου, και απέβλεπαν στην υποστήριξη της τεχνικής υπηρεσίας του πρώην Δήμου ...... (ήδη Δήμου ......) για την ασφαλή κατασκευή του έργου της συντήρησης του διατηρητέου μνημείου του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου από άποψη αρχιτεκτονικής αποκατάστασης και στατικής υποδομής, αφετέρου δε οι συμβαλλόμενοι απέβλεψαν στην παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών από πρόσωπα με εξειδικευμένες γνώσεις (η παροχή των αναδόχων συνίστατο στην επίτευξη ενός αποτελέσματος ως αντικείμενο συγκεκριμένης δραστηριότητας), γεγονότα που εντάσσουν τις ανωτέρω υπηρεσίες εννοιολογικά στις σύνθετες συμβάσεις (εκπόνηση μελέτης και παροχή συναφών υπηρεσιών) του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 3316/2005 και όχι στις λοιπές υπηρεσίες που διενεργούνται κατ' ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων περί προμηθειών(...)
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/124/2017
Παροχή υπηρεσιών καθαρισμού και απολύμανσης: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις ανωτέρω σκέψεις 2 και 3, ο πρώτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου είναι αβάσιμος. Και τούτο διότι, ναι μεν οι ανατεθείσες υπηρεσίες εμπίπτουν στα καθήκοντα του προσωπικού του Δήμου και συγκεκριμένα του Τμήματος Οδοκαθαρισμού, πλην, όμως, τόσο από την τεχνική μελέτη, όσο και από την 259819/24.8.2016 απόφαση του Δημάρχου, προκύπτει ότι αυτές κατέστησαν αναγκαίες και επιτακτικές για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, δεδομένου του μεγάλου αριθμού αστέγων και προσφύγων που καταλύουν σε διάφορους χώρους του κέντρου των ... Το δε προσωπικό που υπηρετούσε κατά τον κρίσιμο χρόνο στο αρμόδιο τμήμα, δεν κρίνεται επαρκές, προκειμένου να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες της τουριστικής περιόδου, κατά τη διάρκεια της οποίας, επισκέπτεται την πόλη μεγάλος αριθμός τουριστών, λαμβανομένου περαιτέρω υπόψη ότι, κατά τους ισχυρισμούς του Δήμου, από τα συνολικά 27 πλυστικά οχήματα που διαθέτει, λειτουργούσαν περίπου τα 15 (βλ. σχετ. το συνημμένο στην επανυποβολή του χρηματικού εντάλματος με αρ. 3 έγγραφο του Δήμου). Τούτο δε επιρρωνύεται και από το γεγονός ότι οι παρασχεθείσες υπηρεσίες περιορίζονταν σε επιλεγμένα σημεία της εμπορικής και τουριστικής ζώνης της πόλης των .. και δεν επεκτείνονταν στο σύνολο της εδαφικής έκτασης του Δήμου. Περαιτέρω, και ο έτερος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου κρίνεται αβάσιμος, διότι στον ενδεικτικό προϋπολογισμό του έργου προσδιορίζονται οι ώρες που θα απαιτηθούν για την εκτέλεση των υπηρεσιών, καθώς και η τιμή μονάδας ανά ώρα, ώστε να προκύπτει το συνολικό ποσό των προς ανάθεση υπηρεσιών, ενώ, τόσο στην τεχνική περιγραφή, όσο και στην υπογραφείσα σύμβαση περιγράφεται αναλυτικά ο τρόπος συγκρότησης των συνεργείων καθαρισμού, τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν και οι λοιπές λεπτομέρειες για την εκτέλεση της υπηρεσίας.
ΕλΣυν.Τμ.7(ΚΠΕ)375/2015
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Υπηρεσίες – εργασίες διάφορες:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από Δήμο σε ανώνυμη εταιρεία για την εκτέλεση της σύμβασης «Παροχή υπηρεσιών τεχνικού συμβούλου για την αντιμετώπιση του πλημμυρικού φαινομένου στο …..», καθόσον: α) μη νομίμως οι ανωτέρω υπηρεσίες ανατέθηκαν απευθείας, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 209 παρ.2 του ν. 3463/2006, διότι πρόκειται για συμβάσεις παροχής υπηρεσιών του άρθρου 1 παρ. 2β΄ του ν. 3316/2005, καθόσον προσιδιάζουν σε υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης, και ως εκ τούτου, για την ανάθεσή τους έπρεπε να τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ Α΄ 42/2005), β) οι εργασίες παραλήφθηκαν εκπρόθεσμα, στις 23.6.2014, ενώ η συμβατική προθεσμία περαίωσης έληγε στις 19.3.2014 και επιπλέον δεν είχαν επισυναφθεί τα παραδοτέα στοιχεία της μελέτης και γ) κατά παράβαση του άρθρο 4 του π.δ/τος 113/2010, για το έτος 2013, δεν υπάρχει πρόταση ανάληψης υποχρέωσης της δαπάνης που να προηγείται της έγκρισης και της ψήφισης της σχετικής πίστωσης από την Οικονομική Επιτροπή.
ΕΣ/Τμ.7(ΚΠΕ)243/2014
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ : Μη νόμιμη καταβολή χρηματικού εντάλματος σε εταιρεία ως αμοιβή της για την εκτέλεση των εργασιών με τίτλο «Υποστηρικτικές εργασίες ενεργειακής μελέτης του έργου «…».. Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εκτέλεση των ανατεθεισών εργασιών, όπως αυτές περιγράφονται στην οικεία τεχνική έκθεση, σκοπό είχε την υποστήριξη της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου για την υποβολή πλήρους ενεργειακής μελέτης του έργου «…….», στο πλαίσιο των εργασιών σύνταξης πλήρους φακέλου, προκειμένου το έργο να ενταχθεί και να χρηματοδοτηθεί από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2007 - 2013”.Με την δε από 9.5.2012 σύμβαση, οι συμβαλλόμενοι απέβλεψαν στην παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών από πρόσωπο με εξειδικευμένες γνώσεις, τις οποίες δεν διέθετε το προσωπικό της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου. Με βάση τα παραπάνω, οι ανωτέρω υπηρεσίες εντάσσονται εννοιολογικά στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών του άρθρου 1 παρ. 2β΄ του ν. 3316/2005 και όχι στις λοιπές υπηρεσίες που διενεργούνται κατ’ ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων περί προμηθειών. Ως εκ τούτου, για την ανάθεση των ανωτέρω υπηρεσιών έπρεπε να εφαρμοσθούν οι διατάξεις του ν. 3316/2005, οι οποίες, ως ειδικές, κατισχύουν, κατά ρητή πρόβλεψη του νόμου αυτού (άρθρο 46 παρ. 2 περ. ε΄ του ν.3316/2005) των γενικών διατάξεων του άρθρου 83 του ν. 2362/1995, ενώ θέτουν, όπως ήδη εκτέθηκε, αυστηρές προϋποθέσεις και όρους για την απευθείας ανάθεση υπηρεσιών (άρθρο 10 του ν. 3316/2005), οι οποίες δεν προκύπτει ότι συντρέχουν στην προκειμένη περίπτωση. Σύμφωνα, επομένως, με όσα έγιναν δεκτά στη σκ. III, της παρούσας πράξης μη νομίμως, ο Δήμος … προέβη στην ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης (απευθείας ανάθεσης), το γεγονός δε ότι η αξία τους ήταν κατώτερη των 15.000,00 ευρώ δεν νομιμοποιεί την απευθείας ανάθεσή τους, δεδομένου ότι, ακόμα και στην περίπτωση αυτή, απαιτείται η συνδρομή λόγων κατεπείγοντος για την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, που εν προκειμένω ούτε επικαλέστηκε ο Δήμος ούτε προκύπτει ότι συνέτρεχαν, αλλά και η τήρηση των λοιπών όρων που θέτουν οι διατάξεις του άρθρου 10 παρ. 2 περ. στ΄, 4 και 5 του ν. 3316/2005 (υποβολή προσφορών εκ μέρους τριών τουλάχιστον υποψηφίων αναδόχων, προηγούμενη γνωμοδότηση του αρμοδίου Τεχνικού Συμβουλίου, αναγγελία στην ιστοσελίδα του Τ.Ε.Ε.). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, δεν είναι νόμιμη
ΕλΣυν.Κλ.7/234/2015
ΜΕΛΕΤΕΣ.Δικαιολογητικά:Μη νόμιμη η καταβολή συμφωνηθέντος ανταλλάγματος από Δήμο σε αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία για την εκτέλεση μέρους σύμβασης, με αντικείμενο την «Ενίσχυση της διοικητικής οργάνωσης και [την] ενίσχυση της διαχειριστικής επάρκειας του Δήμου ..», καθόσον αυτή ερείδεται επί συμβάσεως που ανατέθηκε χωρίς την τήρηση της νόμιμης διαδικασίας, σε ανάδοχο που δεν είχε, εκ του καταστατικού της, τη δυνατότητα ανάληψης τέτοιων υπηρεσιών, ούτε πληρούσε τις προϋποθέσεις εμπειρίας που έθετε η διακήρυξη, ενώ περαιτέρω στο οικείο τιμολόγιο που εξέδωσε δεν ανέγραψε το ποσό του Φ.Π.Α., αν και οι παρασχεθείσες υπηρεσίες επιβαρύνονται με Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (άρθρα 1 παρ. 2 και 2 του ν. 3316/2005, ΦΕΚ Α' 42/2005 και άρθρο 209 του ΚΔΚ που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006, ΦΕΚ Α' 114/2006).
ΕΣ/Τ7/102/2009
H καταρτισθείσα σύμβαση, με αντικείμενο την ανάπτυξη ολοκληρωμένου σχεδίου κυκλοφοριακών παρεμβάσεων στο κέντρο της πόλης της, φέρει το χαρακτήρα σύμβασης παροχής υπηρεσιών κατά την έννοια του ν. 3316/2005 κι όχι σύμβασης μίσθωσης έργου, δεδομένου ότι αφενός μεν οι συμβαλλόμενοι απέβλεψαν στην παροχή των συγκεκριμένων υπηρεσιών από πρόσωπο με εξειδικευμένες γνώσεις κι όχι σ’ αυτό καθ’ εαυτό το αποτέλεσμα που έχει συμφωνηθεί, αφετέρου δε οι εκτελούμενες υπηρεσίες συνίστανται ακριβώς στην εκπόνηση κυκλοφοριακής μελέτης, όπως προκύπτει τόσο από το περιεχόμενο της συναφθείσας από 1.2.2008 σύμβασης όσο και από το περιεχόμενο αυτής της ίδιας της συνταχθείσας μελέτης. Περαιτέρω, όμως, η απευθείας ανάθεση της επίμαχης μελέτης δεν είναι νόμιμη, διότι δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προβλεπόμενες στο άρθρο 10 του ν. 3316/2005 προϋποθέσεις της απευθείας ανάθεσης.
ΝΣΚ/41/2006
Οι Υπηρεσίες του σχεδίου της προκήρυξης αποσκοπούν στην υποστήριξη των διαχειριστικών αρχών για την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους σχετικά με την παρακολούθηση και τον έλεγχο επί του φορέα εκτέλεσης του έργου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 6 του Ν. 2860/2000 και στις προαναφερόμενες κοινές υπουργικές αποφάσεις, δηλαδή είναι υπηρεσίες διαχείρισης του επιχειρησιακού προγράμματος για την εκτέλεση συγκεκριμένου έργου και συνεπώς ή παροχή υπηρεσιών του Τεχνικού Συμβούλου Συντονισμού και Ελέγχου, όπως αυτή περιγράφεται στο συνοδεύον το ερώτημα σχέδιο προκήρυξης, δεν εμπίπτει στις διατάξεις του Ν. 3316/2005, ήτοι για την ανάθεση των υπηρεσιών αυτών δεν απαιτείται η εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 9 του νόμου αυτού.
ΕλΣυν/Τμ.4/102/2011
Ανάκληση της 16/2010 πράξης του 4ου τμήματος.Το Τμήμα, μετά από νέα έρευνα της υπόθεσης, κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος να αποστεί από όσα δέχθηκε σχετικά με τη μη νομιμότητα των εντελλόμενων με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπανών με την καθ’ ης η αίτηση πράξη του, στις ορθές και νόμιμες σκέψεις της οποίας παραπέμπει προς αποφυγή επαναλήψεων. Πλην όμως, συνεκτιμώντας τους ανωτέρω προβαλλόμενους ισχυρισμούς του Νοσοκομείου περί θεώρησης χρηματικών ενταλμάτων που αφορούσαν στην αμοιβή μελετητών για την εκτέλεση αντίστοιχων υπηρεσιών και το γεγονός ότι ουδέποτε επισημάνθηκε σ’ αυτό ότι στην ανάθεση παρόμοιων υπηρεσιών τυγχάνουν εφαρμογής οι περί μελετών διατάξεις του ν. 3316/2005 και όχι αυτές του ν. 2286/1995 και του π.δ/τος 118/2007, το Τμήμα κρίνει, περαιτέρω, ότι τα αρμόδια όργανα του Σισμανόγλειου Γενικού Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με σκοπό την καταστρατήγηση των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά επειδή πεπλανημένως πλην συγγνωστώς υπέλαβαν ότι οι ανατεθείσες υπηρεσίες δεν εμπίπτουν στις υπηρεσίες του άρθρου 1 παρ.2 β του ν. 3316/2005 αλλά στις λοιπές υπηρεσίες που διενεργούνται κατ’ ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων περί προμηθειών.