Παροχή υπηρεσιών απογραφής και αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων:..Με δεδομένα αυτά η ελεγχόμενη ανάθεση είναι μη νόμιμη, καθόσον οι υπηρεσίες που ανατέθηκαν στην ανάδοχο μπορούσαν να διενεργηθούν από τους υπηρετούντες στην Οικονομική Υπηρεσία της ... υπαλλήλους. Το γεγονός δε ότι με το από 12.11.2009 πρακτικό της έκτακτης συνεδρίασης του Δ.Σ. της ..., και προκειμένου να διαφυλαχθούν τα συμφέροντά της κατά τη διάρκεια του διαχειριστικού έλεγχου των χρήσεων 2006 - 2007, αποφασίστηκε η άμεση αφαίρεση των αρμοδιοτήτων του Προϊσταμένου Διοικητικών και Οικονο-μικών Υπηρεσιών που αφορούν χρηματικές συναλλαγές εσωτερικά και με τρίτους, ουδεμία ασκεί επιρροή, δοθέντος ότι η ελεγχόμενη ανάθεση δεν αφορά σε χρημα-τικές συναλλαγές. Περαιτέρω, κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας, τόσο στην προσφορά της αναδόχου, όσο και στη σύμβαση, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη έχει υπολογιστεί κατά τρόπο αόριστο, χωρίς προσδιορισμό των απαιτούμενων ωρών ανά είδος εργασίας και τιμή μονάδος της κάθε ανθρωποώρας, με συνέπεια να μην τεκμηριώνεται ο προϋπολογισμός στο ποσό των 10.540,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., το οποίο εν τέλει ορίζεται κατ’ αποκοπή. Τα προσκομισθέντα, όμως, από την ανάδοχο έγγραφα ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας όπως και  τα ποινικά μητρώα είναι επίκαιρα και σε ισχύ κατά τον κρίσιμο χρόνο της απευθείας ανάθεσης της εν λόγω σύμβασης (9.8.2017). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εκτέλεση “εργασιών ελέγχου οργάνων αντλιοστασίων και ταχυδιυλιστηρίων:Με δεδομένα αυτά, αντικείμενο αμφοτέρων των συμβάσεων είναι ομοειδείς εργασίες επισκευής και συντήρησης για το έτος 2018, στα αντλιοστάσια, τα ταχυδιυλιστήρια και τις δεξαμενές του Δήμου, οι οποίες παρανόμως κατατμήθηκαν και ανατέθηκαν απευθείας στον ίδιο ανάδοχο ενώ θα έπρεπε, ως εκ της συνολικής εκτιμώμενης αξίας τους που δεν υπερβαίνει τις 60.000 ευρώ, να ανατεθούν με τη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού. Εξάλλου, ακόμη και αν θεωρηθεί ότι             η 8063/11.6.2018 σύμβαση αφορά έκτακτες εργασίες επισκευής βλαβών στις οικείες εγκαταστάσεις, ο Δήμος θα μπορούσε να προγραμματίσει την από κοινού ανάθεσή τους με τις ελεγχόμενες εργασίες τακτικής συντήρησης οι οποίες, όπως προκύπτει και από τη σύμβαση του προηγούμενου έτους, προβλεπόταν να εκτε-λεστούν στο τέλος του έτους 2018. Οι εργασίες δε αυτές λόγω του εξειδικευμένου χαρακτήρα τους, που προϋποθέτει άριστη τεχνική γνώση των μηχανισμών αυτών των εγκαταστάσεων και τοποθέτηση κατάλληλων ανταλλακτικών και όχι απλώς χειρισμό και καθημερινή εποπτεία του τρόπου λειτουργίας τους με τα οποία είναι ούτως ή άλλως επιφορτισμένες οι αρμόδιες δημοτικές υπηρεσίες, δεν μπορούσαν να εκτελεστούν από το προσωπικό των τελευταίων και νομίμως ανατέθηκαν σε τρίτο ιδιώτη. Ωστόσο, κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας, τόσο στον φάκελο της σύμβασης όσο και στο έγγραφο επανυποβολής του Δήμου, η προϋπολογιζό-μενη δαπάνη έχει υπολογιστεί κατά τρόπον αόριστο. Συγκεκριμένα, δεν προσδιο-ρίζονται οι απαιτούμενες ώρες ανά είδος εργασίας και η τιμή μονάδος της κάθε ανθρωποώρας, ούτε αναφέρεται η τιμή των ανταλλακτικών και το κόστος τοποθέ-τησής τους, που θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση υπολογισμού της σχετικής δαπάνης, ώστε να τεκμηριώνεται ο προϋπολογισμός της στο ποσό των 20.000 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. Τέλος, κατά παράβαση του άρθρου 221 παρ. 11 του ν. 4412/ 2016 και εν όψει του εξειδικευμένου χαρακτήρα των επίμαχων εργασιών στην επιτροπή παραλαβής δεν ορίστηκε υπάλληλος με αντίστοιχη ειδικότητα, μολονότι ο Δήμος διέθετε τέτοιο προσωπικό. 

Παροχή υπηρεσιών...:Με αυτά τα δεδομένα το αντικείμενο της σύμβασης, συνιστάμενο αφενός στην αποτύπωση του δικτύου άρδευσης του Δήμου και των χαρακτηριστικών του και αφετέρου - και κατά το μεγαλύτερο μέρος του -, στη διοικητική υποστήριξη του Δήμου για την προετοιμασία του φακέλου και ωρίμανση της προαναφερθρείσας πράξης προς χρηματοδότησή της από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 – 2020, εμπίπτει μεν στις αρμοδιότητες του Αυτοτελούς Τμήματος Προγραμματισμού, Οργάνωσης και Πληροφορικής και του επιμέρους Γραφείου Προγραμματισμού, Ανάπτυξης και Οργάνωσης, ωστόσο, δοθέντος ότι το εν λόγω Τμήμα δεν έχει στελεχωθεί (.... βεβαίωση του Δημάρχου), στη συγκεκριμένη περίπτωση προκύπτει αντικειμενική αδυναμία του Δήμου να διεκπεραιώσει το άνω έργο με ίδια μέσα. Εξάλλου, οι πέντε υπάλληλοι, συναφούς με την άνω υπηρεσία ειδικότητας, οι οποίοι στελεχώνουν ήδη τη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών και Πολεοδομίας και οι έξι υπάλληλοι ειδικότητας Διοικητικού - Οικονομικού, οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί σε διάφορα Τμήματα του Δήμου, κρίνονται απολύτως απαραίτητοι για την εύρυθμη λειτουργία των Τμημάτων τους και δεν θα μπορούσαν να στελεχώσουν παράλληλα το ως άνω Αυτοτελές Τμήμα (βλ. Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. 271/2018). Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 50 του ν. 4314/2014, η εκτίμηση περί διοικητικής, χρηματοοικονομικής και επιχειρησιακής ικανότητας του δικαιούχου να λάβει χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014 – 2020, διενεργείται από αρμόδια διαχειριστική αρχή, κατά τη διαδικασία αξιολόγησης της εκάστοτε πράξης και πριν την επιλογή αυτής για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, ως εκ τούτου δεν συνάπτεται με το αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης και δεν επηρεάζει την υπό κρίση δαπάνη. Πέραν τούτου, η διαχειριστική επάρκεια του δικαιούχου μπορεί σε κάθε περίπτωση να καλυφθεί μέσω συνεργασίας με εξωτερικό φορέα (βλ. Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. 271/2018). Τέλος, με το έγγραφο επανυποβολής του χρηματικού εντάλματος ο Δήμος παραθέτει αναλυτικά στοιχεία σχετικά με τις απαιτούμενες ώρες εργασίας, τις ειδικότητες των εργαζομένων και το ωριαίο κόστος εργασίας ανά ειδικότητα και ως εκ τούτου το προϋπολογισθέν ποσό της σύμβασης είναι ελέγξιμο και ορισμένο. Κατ’ ακολουθία, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών υποστήριξης και ανάπτυξης νέου Οργανισμού Εσωτερικής Λειτουργίας.(..)Με τα ανωτέρω δεδομένα οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο του εντάλματος, καθώς το αντικείμενό τους εμπίπτει στις προβλεπόμενες στον Οργανισμό του Δήμου αρμοδιότητες του Γραφείου Ανάπτυξης και Προγραμματισμού. Επίσης, ως εκ της φύσης του αντικειμένου της, η υπηρεσία αυτή (καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης και των οργανωτικών αναγκών του Δήμου, ανάπτυξη περιγραμμάτων θέσεων εργασίας και σύνταξη Σχεδίου Απόφασης τροποποίησης Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας, Ανάπτυξη μηχανισμού παρακολούθησης της λειτουργίας του νέου Οργανισμού) δεν αποτελεί εξειδικευμένη εργασία...Περαιτέρω, δύο μέρες πριν λάβει χώρα η επίμαχη ανάθεση, ο Δήμαρχος ... συνέστησε ομάδα εργασίας για την αξιολόγηση των δομών του Δήμου και των νομικών του προσώπων. Επομένως, ακόμα και εάν οι επίμαχες υπηρεσίες δεν μπορούσαν να εκτελεσθούν στο σύνολό τους από τους υπηρετούντες υπαλλήλους του, μπορούσαν σε κάθε περίπτωση να εκτελεσθούν με τη συνδρομή της εν λόγω ομάδας εργασίας, το έργο της οποίας θα βασιζόταν στο προαναφερόμενο έγγραφο της ΚΕΔΕ, για τις τηρητέες διαδικασίες για την αναθεώρηση του Ο.Ε.Υ. του Δήμου. Συνεπώς, οι δύο εργασίες, δηλαδή τόσο η ανατεθείσα στη φερόμενη ως δικαιούχο του εντάλματος όσο και η ανατεθείσα στην ομάδα εργασίας του Δήμου, έχουν κοινή στόχευση, ήτοι την αξιολόγηση και βελτίωση της διοικητικής ικανότητας του Δήμου και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών του μέσω της αναδιάρθρωσης των δομών του....Περαιτέρω, το άρθρο 35 παρ. 4 του ν. 4024/2011 παρέχει στους δημόσιους φορείς την ευχέρεια να ζητήσουν τη συνδρομή εξωτερικού συνεργάτη για την εφαρμογή και προετοιμασία της διαδικασίας αξιολόγησης, υπό την αυτονόητη προϋπόθεση ότι δεν διαθέτουν αρμόδια υπηρεσία για την εκτέλεσή της, και ως εκ τούτου, μόνη η επίκληση της ως άνω διάταξης δεν αρκεί για να καταστήσει νόμιμη την επίμαχη ανάθεση.(..) Κατ’ ακολουθία αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών: ..Με δεδομένα να ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Η εκτέλεση των επίμαχων εργασιών εμπίπτει στα καθήκοντα των υπαλλήλων της Περιφέρειας ..., η οποία όφειλε να λάβει όλα τα απαιτούμενα οργανωτικά μέτρα, ώστε οι υπάλληλοί της, με βάση το εγχειρίδιο του ΚΠΑ, τον αναλυτικό οδηγό εφαρμογής, τις εγκυκλίους και τη συνδρομή του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης, να υλοποιήσουν το ΚΠΑ. Αναποδείκτως δε προβάλλεται ότι ο φορέας είναι υποστελεχωμένος, καθώς δεν προσκομίζεται κανένα στοιχείο που να το αποδεικνύει, ενώ αβασίμως υποστηρίζεται ότι η εφαρμογή του ΚΠΑ από το ίδιο το προσωπικό του φορέα μπορεί να θέσει εν αμφιβόλω την αντικειμενικότητα της κρίσης και των αποτελεσμάτων, καθώς, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω (σκέψ. ΙV Α), η εφαρμογή του ΚΠΑ υλοποιείται από υπαλλήλους που προέρχονται από την ίδια την υπηρεσία που αξιολογείται. Εξάλλου και υπό την εκδοχή ότι μέρος του αντικειμένου της επίμαχης σύμβασης δεν αφορά στην εφαρμογή του ΚΠΑ, αλλά στη σύνταξη πλάνου στοχοθεσίας, κατά το άρθρο 22 του ν. 4369/2016, η εκτέλεση αυτού εμπίπτει, σύμφωνα με το προαναφερόμενο άρθρο (22 του ν. 4369/2016), στα καθήκοντα των προϊσταμένων των Διευθύνσεων και Τμημάτων της Περιφέρειας ... β) Σε κάθε περίπτωση, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθώς, κατά παράβαση των διατάξεων που παρατέθηκαν στην σκέψη III, από τον φάκελο της σύμβασης δεν προκύπτουν κατά τρόπο ειδικό και ορισμένο τα στοιχεία στα οποία τεκμηριώνεται το μέγεθος της προϋπολογιζόμενης δαπάνης (π.χ. έρευνα αγοράς, συγκριτικά στοιχεία άλλων διαγωνισμών με συναφές αντικείμενο), ώστε να αιτιολογείται επαρκώς η έκταση της δημοσιονομικής επιβάρυνσης του φορέα. Τέτοιο δε στοιχείο τεκμηρίωσης της προϋπολογιζόμενης δαπάνης δεν αποτελεί η Δ.Π. …..2017 πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος της Περιφέρειας ... προς την ίδια τη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, ούτε άλλωστε και η από 14.3.2018 οικονομική προσφορά της εταιρείας αυτής, που μάλιστα υποβλήθηκε μετά την οικ. …..2018 εισήγηση του Τμήματος Προμηθειών της Διεύθυνσης Διοικητικού - Οικονομικού της Περιφερειακής Ενότητας ... προς την Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας ... και την έγκριση, με την …. απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, της σχετικής δαπάνης για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών. γ) Ο λόγος όμως διαφωνίας του αναπληρωτή Επιτρόπου ότι, όπως προκύπτει από τα σχετικά τιμολόγια παροχής υπηρεσιών, η φερόμενη ως δικαιούχος εταιρεία έχει εκτελέσει μέρος των συμβατικών υποχρεώσεών της, είναι απορριπτέος. Και τούτο διότι, με το από 20.6.2018 Πρακτικό Οριστικής Παραλαβής, το οποίο εγκρίθηκε με την …..2018 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ..., η Επιτροπή Παραλαβής βεβαιώνει ότι παρέλαβε στο σύνολό του το έργο, όπως αυτό περιγράφεται στην ως άνω σύμβαση, ενώ εκ μόνου του γεγονότος ότι τα …..2018 τιμολόγια παροχής υπηρεσιών, ποσών 6...., 12.400 και 6.... ευρώ, αντίστοιχα, που έχει εκδώσει η φερόμενη ως δικαιούχος εταιρεία, αναφέρουν ως είδος εργασιών «περάτωση σεμιναρίων επιμόρφωσης των ομάδων αυτό-αξιολόγησης», «αναφορά των βελτιώσεων της οργανωτικής δομής» και «στοχευμένες ανάγκες εκπαίδευσης», αντίστοιχα, ήτοι τα παραδοτέα, μετά την υποβολή των οποίων είναι καταβλητέο στον ανάδοχο το αντίστοιχο ποσοστό του συμβατικού τιμήματος (βλ. άρθρο 3 της οικείας σύμβασης), δεν αποδεικνύεται ότι αυτός δεν έχει εκτελέσει το σύνολο των εργασιών της σύμβασης,Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, για τον πρώτο και τρίτο λόγο διαφωνίας του αναπληρωτή Επιτρόπου και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προώθηση Δήμου citybranding:Με τα δεδομένα αυτά, οι ως άνω υπηρεσίες ανατέθηκαν κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας, διότι το αντικείμενό τους δεν είναι εξειδικευμένο και εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Γραφείου Προγραμματισμού Ανάπτυξης και Οργάνωσης, όπως άλλωστε συνομολογεί και ο Δήμος στο 8362/17.7.2018 έγγραφό του. Επιπλέον, οι υπηρεσίες του Δήμου θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν, για τη σύνταξη της πρότασης για τις προοπτικές του Δήμου στον τομέα του τουρισμού και στον οργανωτικό και λειτουργικό του χαρακτήρα, την ως άνω από 1.3.2018 αναλυτική μελέτη, στην οποία ήδη προσδιορίζονται οι ανάγκες, τα σημεία ενδιαφέροντος και οι προοπτικές του Δήμου ..., ενώ υποδεικνύονται και στόχοι. Περαιτέρω, αβασίμως προβάλλεται ότι λήφθηκαν υπόψη οι εξειδικευμένες γνώσεις και η εμπειρία της αναδόχου, αφού, πέραν του ότι αυτές δεν αποδεικνύονται καθώς δεν προσκομίζονται στοιχεία πέραν του εγγράφου της Α.Α.Δ.Ε. από το οποίο προκύπτει ότι δραστηριοποιείται ως πολιτικός μηχανικός, για τη σύνταξη του ως άνω παραδοτέου αντλήθηκαν στοιχεία από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία και από τον ΟΑΕΔ για τον πληθυσμό, τις ηλικιακές ομάδες, το επίπεδο εκπαίδευσης, την απασχόληση και την ανεργία των δημοτών. Επίσης, ως εκ της φύσης του αντικειμένου τους, η απλή καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης στα όρια του Δήμου όσον αφορά τα κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού και η παρουσίαση των παρεχόμενων κοινωνικών υπηρεσιών και του αριθμού των ξενοδοχείων/καταλυμάτων και των πολιτιστικών συλλόγων (πρώτο παραδοτέο) δεν αποτελούν εξειδικευμένες εργασίες. Εξάλλου, ο Δήμος, προκειμένου να δικαιολογήσει την αναγκαιότητα της ανάθεσης, αβασίμως επικαλείται τον φόρτο εργασίας του προσωπικού που δυνητικά θα μπορούσε να διεκπεραιώσει την εργασία αυτή. Τούτο διότι, ο τυχόν μεγάλος φόρτος εργασίας δεν απαλλάσσει τις υπηρεσίες του Δήμου από την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών, οι οποίες θα μπορούσαν να διεκπεραιωθούν με έγκαιρο προγραμματισμό και ορθή κατανομή των ωρών απασχόλησης (Ε.Σ. Κλ. Πρ. Ελ. VII Τμ. Πρ. 1/2018), ειδικά στην υπό κρίση περίπτωση, όπου η προθεσμία παράδοσης των υπηρεσιών δεν είναι βραχύς (σχεδόν 9 μήνες). Σε κάθε περίπτωση οι φορείς του Δημοσίου δύνανται να υποβάλλουν αιτήματα πρόσληψης τακτικού προσωπικού, κατ’ εφαρμογή των άρθρων 2 και 3 της ΠΥΣ 33 της 27.12.2006 «Αναστολή Διορισμών και Προσλήψεων στο Δημόσιο Τομέα» (Α΄ 280), η ισχύς της οποίας έχει παραταθεί διαδοχικά (Ε.Σ. VII Τμ. Πρ. 70/2016), ενώ αναποδείκτως προβάλλεται ότι «ο Δήμος ... έχει απευθύνει αιτήματα πρόσληψης τακτικού προσωπικού». Περαιτέρω, από κανένα έγγραφο του Δήμου δεν προκύπτει ο τρόπος προσδιορισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των υπό ανάθεση υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, ο ενδεικτικός προϋπολογισμός δεν έχει το απαιτούμενο περιεχόμενο, καθώς περιορίζεται απλώς στην αναφορά της συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης, ποσού 18.600 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), χωρίς να παραθέτει κανένα στοιχείο τεκμηρίωσής της, όπως ποσοτικό προσδιορισμό των εργασιών, έστω και κατά προσέγγιση, σε συνάρτηση με ορισμένη τιμή μονάδας - ανθρωποώρα ή συγκριτικά οικονομικά στοιχεία. Τέλος, οι σπουδές της αναδόχου είναι συναφείς με την ανατεθείσα υπηρεσία, καθώς το πρόγραμμα σπουδών της περιλάμβανε μεταξύ άλλων τα μαθήματα «Περιφερειακή Ανάπτυξη Πολεοδομία - Χωροταξία», «Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία στους Πολιτικούς Μηχανικούς», «Περιβαλλοντική Πολιτική», ενώ στον κατάλογο «Εθνικής ονοματολογίας οικονομικών δραστηριοτήτων», στις δραστηριότητες των πολιτικών μηχανικών, περιλαμβάνεται και η εκπόνηση οικονομικοτεχνικών μελετών.