ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν στη σκέψη 3 της παρούσας, πρέπει να γίνει δεκτό ότι οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες, όπως βάσιμα προβάλλει ο Επίτροπος, διότι οι ανάδοχοι εταιρείες δεν απέδειξαν, ως όφειλαν, ότι δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 73 του ν. 4412.2016 λόγοι αποκλεισμού από τις διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης, προσκομίζοντας αποσπάσματα ποινικού μητρώου και αποδεικτικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας. Εξάλλου, ενόψει της βαρύτητας και της σημασίας των σκοπών που εξυπηρετούν οι ως άνω λόγοι αποκλεισμού, όπως αναφέρεται στη σκέψη 3 της παρούσας, το μέτρο του αποκλεισμού του φορέα κρίνεται κατάλληλο, πρόσφορο και αναγκαίο για την επίτευξη των σκοπών αυτών, ανεξαρτήτως της διαδικασίας που ακολουθείται ή της αξίας της σύμβασης. Σημειωτέον, τέλος,   ότι τα ως άνω έγγραφα δεν προσκομίσθηκαν ούτε στο στάδιο μετά την υπογραφή των συμβάσεων και την εκτέλεση των συμφωνηθέντων, ως δικαιολογητικά πληρωμής των σχετικών χρηματικών ενταλμάτων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Αποκατάσταση βλαβών στις στέγες, στις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις και στον περιβάλλοντα χώρο (....)Επί των λόγων αυτών, που πρέπει να εξετασθούν από κοινού, ως πρώτος λόγος, καθόσον συναρτώνται με την αποδοχή της προσφοράς της αναδόχου κοινοπραξίας και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 9, το Δικαστήριο κρίνει τα εξής: (α) Καίτοι η αναθέτουσα αρχή οφείλει, βάσει των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, να εξετάζει τη συνδρομή λόγων αποκλεισμού στο πρόσωπο των συμμετεχόντων σε διαγωνιστική διαδικασία και διακριτά στο πρόσωπο κάθε μέλους ένωσης οικονομικών φορέων (βλ. άρθρο 22.Α της διακήρυξης) καθώς και να αιτιολογεί ειδικά την απόφασή της περί αποδοχής ή αποκλεισμού της προσφοράς οικονομικού φορέα, εν προκειμένω, η αποδοχή της προσφοράς της «..I.K.E.» είναι νόμιμη, καθόσον η κρίση περί της μη συνδρομής του λόγου που αφορά στη επίδειξη σοβαρής αντισυμβατικής συμπεριφοράς σε προηγούμενη σύμβαση, προκύπτει ευθέως και αναντίρρητα από τα στοιχεία του φακέλου. Τούτο, διότι, ακόμη και αν ήθελε υποτεθεί ότι στο πρόσωπο του μέλους της κοινοπραξίας «…I.K.E.» συνέτρεχε ο οικείος λόγος αποκλεισμού, η εταιρεία για το ίδιο βιοτικό συμβάν, που δήλωσε στο ΕΕΕΣ της, ήτοι την κήρυξη αυτής εκπτώτου, με την 2223/9.12.2021 απόφαση του Προϊσταμένου της Τεχνικής Υπηρεσίας της ΔΕΥΑ Νάουσας, έλαβε, όπως αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου, μέτρα αυτοκάθαρσης τα οποία κρίθηκαν επανειλημμένως, με τρεις αποφάσεις της Επιτροπής Επανορθωτικών Μέτρων (τις 57Β/2022, 55Θ/2022 και 8Α/2023, στην τελευταία εκ των οποίων μνημονεύεται και η απόφαση 5Β/2023) ως επαρκή, με συνέπεια ο αποκλεισμός αυτής από την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία να παρίσταται μη νόμιμος. Για τους λόγους αυτούς.Ανακαλεί την 3/2024 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 1η Υπηρεσία της Π.Ε. Λάρισας.

Προμήθεια 20.000.000 τεμαχίων αυτοδιαγνωστικών τεστ.(...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Ενόψει της εξαιρετικότητας του μέτρου της παρέκκλισης από τη θέσπιση υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού και της στάθμισης που πρέπει να γίνεται κάθε φορά, με βάση τα ιδιαίτερα πραγματικά περιστατικά και τις συνθήκες κάθε περίστασης, μεταξύ των λόγων δημοσίου συμφέροντος που εξυπηρετούνται με τη θέσπιση των υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού των παρ. 1 και 2 του άρθρου 73 και του δημοσίου συμφέροντος που επιτάσσει την άμεση ανάθεση της σύμβασης, δεν είναι σύμφωνη με την Οδηγία 2014/24 η προβαλλόμενη με την κρινόμενη προσφυγή ερμηνεία του άρθρου 145 ν. 4831/2021, κατά τρόπο που να καθιερώνει, με πάγιο τρόπο, εξαίρεση από την πρόβλεψη υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού, για όλες τις συμβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του και συνάπτονται με βάση τις διατάξεις του. Όπως ορθώς κρίθηκε δε με την προσβαλλόμενη Πράξη, είναι μη νόμιμη η 14464/8.12.2021 πρόσκληση συμμετοχής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης για τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, κατά το μέρος που δεν προέβλεπε για τη συμμετοχή στη διαδικασία τη μη συνδρομή στο πρόσωπο των υποψηφίων των υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού από δημόσιες συμβάσεις, καθόσον αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 73 παρ. 1 και 2 και 74 του ν. 4412/2016.Ωστόσο, με την κρινόμενη προσφυγή, προσκομίζονται, ελεχθέντα από τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής, τα ήδη υποβληθέντα από την ανάδοχο εταιρεία προβλεπόμενα στα άρθρα 80 παρ. 2 και 74 παρ. 4 του ν. 4412/2016 δικαιολογητικά περί μη συνδρομής στο πρόσωπό της των υποχρεωτικών, κατ’ άρθρα 73 παρ. 1 και 2 και 74 του ν. 4412/2016, λόγων αποκλεισμού της.Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή ανάκλησης. Ανακαλεί την 368/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Εκτέλεση εργασιών: Με δεδομένα αυτά, οι ελεγχόμενες εργασίες, οι οποίες περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι του Προσαρτήματος Β΄ του ν. 4412/2016, συνιστούν, εκ του νόμου, «δημόσιο έργο». Συνεπώς, η απόφαση ανάθεσής τους αναρμοδίως ελήφθη από τον Πρόεδρο της Επιχείρησης και όχι από το αρμόδιο Διοικητικό της Συμβούλιο, περαιτέρω δε δεν υποβλήθηκε για έλεγχο νομιμότητας στον Γενικό Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Επίσης, δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του εφαρμοστέου ν. 4412/2016 (Βιβλίο ΙΙ) αναφορικά με την απευθείας ανάθεση αυτών των εργασιών διότι η Επιχείρηση δεν απηύθυνε πρόσκληση υποβολής προσφοράς προς τον υποψήφιο ανάδοχο, ούτε ο τελευταίος υπέβαλε προσφορά προς αυτήν. Ακόμη, στο επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν επισυνάπτεται απόφαση ανάκλησης της Α/Α/157/19.12.2016 απόφασης ανάληψης υποχρέωσης λόγω μη εκτέλεσής της το οικονομικό έτος 2016, ούτε νέα απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για το οικονομικό έτος 2017. Περαιτέρω, η ΔΕΥΑ δεν είχε υποχρέωση καταχώρησης της 132/19.12.2016 απόφασης ανάθεσης στο ΚΗΜΔΗΣ, διότι, κατά τον χρόνο έκδοσής της δεν ίσχυε η διάταξη του άρθρου 38 παρ. 3 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, η οποία το πρώτον προέβλεψε τη σχετική υποχρέωση. Τέλος, Ομοίως από το απόσπασμα του ποινικού μητρώου του αναδόχου που επισυνάπτεται στα δικαιολογητικά του χρηματικού εντάλματος, αποδεικνύεται ότι δεν συντρέχει στο πρόσωπό του ο υποχρεωτικός λόγος αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 1 του ν. 4412/2016.

Υπηρεσίες συντήρησης εφαρμογών λογισμικού.(..) η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, διότι από τα επισυναπτόμενα στο χρηματικό ένταλμα δικαιολογητικά δεν προκύπτει η ποσότητα των συμβατικών υπηρεσιών, έστω και κατ’ εκτίμηση, με αναφορά σε συγκεκριμένες εργατοώρες που απαιτούνται για την εκτέλεσή τους και, συνακόλουθα, και ο τρόπος υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης αυτών με βάση τιμή μονάδας ανά εργασία, με συνέπεια να μην καθίσταται εφικτός ο έλεγχος της τήρησης της αρχής της οικονομικότητας.(..)Περαιτέρω, αβασίμως προβάλλεται ως λόγος διαφωνίας ότι η φερόμενη ως δικαιούχος του χρηματικού εντάλματος ετερόρρυθμη εταιρεία όφειλε, κατά το στάδιο της υπογραφής της οικείας σύμβασης, να προσκομίσει πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας του διαχειριστή της, δοθέντος   ότι από καμία διάταξη νόμου σχετική με τη διενέργεια διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων (επιχείρημα εκ αντιδιαστολής από την απαίτηση υποβολής  ποινικού μητρώου διαχειριστών - άρθρο 73 παρ. 1 σε συνδυασμό με το άρθρο 80 παρ. 2 του ν. 4412/2016), ούτε άλλωστε από οποιοδήποτε έγγραφο του Συνδέσμου (π.χ. πρόσκληση για τη σύναψη της σύμβασης) προκύπτει η υποχρέωση προσκόμισης δικαιολογητικών που να αφορούν τον διαχειριστή της εταιρείας, πέραν των εκ του νόμου δικαιολογητικών που αφορούν στην ενημερότητα της ίδιας (πρβλ. πράξη 54/2016 VII Τμ. Ελ. Συν.).(..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με την αίτηση αυτή η αιτούσα εταιρεία επιδιώκει να ακυρωθεί η υπ' αριθμ. 1332/2020 απόφαση του 7ου Κλιμακίου της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών.(....)Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω κριθέντων, και δεδομένου ότι εν προκειμένω η αιτούσα εταιρεία καλυπτόταν κατά το χρόνο της δηλώσεως στο ΕΕΕΣ από πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας μηνιαίας διάρκειας, παρίσταται μη νομίμως αιτιολογημένη, όπως βασίμως προβάλλεται, η κρίση της ΑΕΠΠ, σύμφωνα με την οποία η αρνητική απάντηση της αιτούσας στο βασικό ερώτημα του ΕΕΕΣ ήταν «αντικειμενικά» ανακριβής με αποτέλεσμα να συντρέχει ο λόγος απόρριψης της προσφοράς της, κατ’ εφαρμογήν της διάταξης του άρθρου 4. 2. δ (i) της διακήρυξης.(....)Συνεπώς, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 20, 21 και 24, δεν επιτρέπεται να αποδοθεί στην αιτούσα, ενώ αυτή δηλώνει νομίμως στο ΕΕΕΣ ότι δεν βρίσκεται σε κατάσταση αθέτησης της εκπλήρωσης των φορολογικών υποχρεώσεών της, παράβαση της προαναφερθείσας υποχρέωσης ενημέρωσης της αναθέτουσας αρχής, εκδηλούμενη ειδικώς μέσω της παράλειψης δηλώσεως στο ΕΕΕΣ του γεγονότος της υπαγωγής της σε ρύθμιση/διακανονισμό φορολογικής οφειλής, η οποία, όμως, δεν προβλέπεται από το κανονιστικό πλαίσιο του διαγωνισμού ως αυτοτελής λόγος αποκλεισμού οικονομικού φορέα, όπως αντιθέτως και με μη νόμιμη αιτιολογία έκρινε η ΑΕΠΠ, σύμφωνα και με όσα βασίμως προβάλλονται.Δέχεται την αίτηση.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(..)Με τα δεδομένα αυτά .., το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) δεν συντρέχει λόγος αποκλεισμού της αναδόχου εταιρείας από τη διαδικασία σύναψης σύμβασης, ως εκ της καταδίκης μέλους του Δ.Σ. αυτής για αδίκημα της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, ήτοι για τη μη καταβολή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, καθόσον, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω (σκ. ΙΙ Α), σε αντίθεση προς τα αδικήματα της παρ. 1, τελεσίδικη δικαστική απόφαση που αφορά στα αδικήματα της παρ. 2 αποτελεί λόγο αποκλεισμού του οικονομικού φορέα μόνον όταν συντρέχει στο πρόσωπο του ιδίου, όχι δε και στην περίπτωση που αφορά στο πρόσωπο τινός των οργάνων διοίκησης αυτού, ως εν προκειμένω, και β) οι επίμαχες εργασίες τμηματικής αντικατάστασης αγωγού έλαβαν χώρα χωρίς να προηγηθεί η απαιτούμενη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 3 εδ. δ΄ του ν. 4067/2012 (Α΄79), όπως ίσχυαν κατά τον κρίσιμο χρόνο, προ 48 ωρών έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης καθώς και του οικείου αστυνομικού τμήματος, γεγονός που δεν αμφισβητείται από την αναθέτουσα Αρχή και καθιστά την κατασκευή αυθαίρετη και κατεδαφιστέα, σύμφωνα με την παρ. 5 του ως άνω άρθρου. Λαμβανομένης ωστόσο υπόψη αφενός της άρτιας και ασφαλούς εκτέλεσης των επίμαχων εργασιών, όπως πιστοποιείται από τα συνταχθέντα, κατόπιν επιθεώρησης αυτών από τις οικείες επιτροπές, ως άνω πρωτόκολλα παραλαβής και αφετέρου της κατάργησης ήδη από το νομοθέτη, μεταξύ άλλων, και των επίμαχων ως άνω παραγράφων 3 και 5 του άρθρου 4 του ν. 4067/2012, άμεσα από την έναρξη ισχύος του νεότερου ν. 4495/2017 (Α΄167/3.11.2017), στο πλαίσιο της απλοποίησης της διαδικασίας έκδοσης αδειών δόμησης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συγγνωστώς η αναθέτουσα Αρχή υπέλαβε ως νόμιμη την κατά τα ανωτέρω εκτέλεση των επίμαχων εργασιών και, ως εκ τούτου, τα ελεγχόμενα εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν, αν δεν είχε λήξει το οικείο οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. Λόγοι αποκλεισμού του άρθρου 73 του ν. 4412/2016. Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι ο ανάδοχος δεν απέδειξε, κατά το χρόνο έκδοσης της απόφασης περί της απευθείας ανάθεσης, ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό του οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 73 του ν. 4412/2016 λόγοι αποκλεισμού από τις διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης. Όφειλε, δηλαδή, να προσκομίσει κατά τον χρόνο αυτό αντίγραφο ποινικού μητρώου και αποδεικτικό ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας, η δε προσκόμισή τους εκ των υστέρων κατά την εξόφληση του χρηματικού εντάλματος, πέραν του ότι επιβάλλεται από διαφορετικές διατάξεις (άρθρο 200 παρ. 5 περ. δ του ν. 4412/2016 και άρθρο 1 ΠΟΛ 1274/ 27.12.2013 Γενικού Γραμματέα Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών), δε θεραπεύει την εν λόγω πλημμέλεια. Ωστόσο, η αναθέτουσα αρχή συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων αυτών υπέλαβε ότι αρκούσε η μεταγενέστερη, ήτοι μετά την απόφαση περί απευθείας ανάθεσης, προσκόμιση των ανωτέρω εγγράφων και, συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί. (συγγνωστή πλάνη)

Καθαρισμός ποταμών...ζητείται η αναθεώρηση της 1760/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο τούτο, με βάση όσα εκτέθηκαν ανωτέρω αναφορικά με τον χαρακτήρα των πλημμελειών που μπορεί να στοιχειοθετήσουν διακωλυτικό λόγο υπογραφής σύμβασης, κρίνει ότι εν προκειμένω η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στη νυν αιτούσα δεν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια. Τούτο, διότι από την προσκομισθείσα ενώπιόν του από 11.1.2019 ένορκη βεβαίωση, η οποία αν και προϋπήρχε της προσβαλλόμενης απόφασης του VI Τμήματος δεν είχε τεθεί σε γνώση του, σε συνδυασμό με την από 5.10.2018 όμοια, προκύπτει ότι κατά το κρίσιμο εν προκειμένω χρονικό διάστημα της διετίας από την ημερομηνία υποβολής προσφορών, ήτοι από 30.10.2016 έως 30.10.2018, ουδεμία πράξη επιβολής προστίμου είχε εκδοθεί από το Σ.ΕΠ.Ε. εις βάρος της νυν αιτούσας και συνεπώς δεν συνέτρεχε στο πρόσωπό της λόγος αποκλεισμού της από την διαγωνιστική διαδικασία. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή που κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στη νυν αιτούσα εταιρεία και ενέμεινε στη θέση αυτή τόσο με τις απόψεις της στην ενώπιον της ΑΕΠΠ διαδικασία όσο και με το 290485/3.12.2019 έγγραφό της, ορθώς κατ’ αποτέλεσμα ενήργησε, καθώς η σύμβαση ανατέθηκε στην πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας επιχείρηση, στο πρόσωπο της οποίας δεν συντρέχει εν τέλει λόγος αποκλεισμού από το διαγωνισμό.Αναθεωρεί την 1760/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Αμοιβή μελέτης. «Σύνταξη Σχεδίου Δράσης Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΔΕΑ) δημοτικών κτιρίων του Δήμου (..) Με δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, ενόψει του ότι η επίμαχη σύμβαση διέπεται,.. από το ν. 4412/2016 και όχι από το ν. 3316/2005 και το άρθρο 209 του ν. 3463/2006.. Σε αυτό το πλαίσιο, .. έπρεπε να προσκομισθούν εκ μέρους της αναδόχου εταιρείας δικαιολογητικά (Πτυχίο Μελετητή) περί της ικανότητάς της να εκτελέσει προσηκόντως την επίμαχη σύμβαση. Επιπλέον, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η μη συνδρομή στο πρόσωπο της αναδόχου των λόγων αποκλεισμού του άρθρου 73 του ν. 4412/ 2016 κατά τον κρίσιμο χρόνο, δεδομένου ότι οι προσκομισθείσες από αυτήν βεβαιώσεις φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας φέρουν ημερομηνία έκδοσης 13.12.2016. Πέραν αυτών όμως, στην προκειμένη περίπτωση εφαρμόζεται το άρθρο 118 παρ. 1 του ν. 4412/2016, για τη δυνατότητα προσφυγής στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, αφού η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ανέρχεται σε 20.000 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., και αυτό ισχύει ανεξαρτήτως του ότι η τήρηση της διαδικασίας των παρ. 5 και 6 του ίδιου άρθρου δεν ήταν δυνατή κατά τον κρίσιμο χρόνο, λόγω μη λειτουργίας του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Συστήματος Κληρώσεων που πλέον αναπτύσσεται στη Γενική Γραμματεία Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (..) Επίσης, οι εργασίες της επίμαχης σύμβασης μη νομίμως ανατέθηκαν και εκτελέσθηκαν από εξωτερικό συνεργάτη, καθόσον εντάσσονται στο πλαίσιο αρμοδιοτήτων τόσο του Αυτοτελούς Τμήματος Προγραμματισμού, Οργάνωσης, Πληροφορικής και Διαφάνειας όσο και των Διευθύνσεων Τεχνικών Υπηρεσιών και Περιβάλλοντος του Δήμου ...,.. ενόψει, μάλιστα, του γεγονότος ότι στο Δήμο απασχολούνται συνολικά είκοσι (20) άτομα συναφών με το αντικείμενο της σύμβασης ειδικοτήτων.