Προμήθεια και τοποθέτηση ευρυζωνικής δικτυακής υποδομής:..Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη διότι   η ανάδοχος δεν απέδειξε ότι, κατά το χρόνο της απευθείας ανάθεσης, δεν συνέτρεχαν στο πρόσωπό της οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 73 του ν. 4412/2016 λόγοι αποκλεισμού από τις διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης. Όφειλε, δηλαδή, να προσκομίσει κατά το χρόνο αυτό αντίγραφα ποινικού μητρώου και αποδεικτικό ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας, η δε προσκόμισή τους εκ των υστέρων δεν θεραπεύει την εν λόγω πλημμέλεια, καθώς η μη ύπαρξη των κωλυμάτων αυτών πρέπει να αποδεικνύεται πριν την απόφαση ανάθεσης. Ωστόσο, λαμβανομένου υπόψη ότι η υποχρέωση προσκόμισης των σχετικών δικαιολογητικών που ορίζονται στο άρθρο 80 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις άνω των 2.500,00 ευρώ, όπως εν προκειμένω, θεσπίσθηκε με την  παρ. 9 του άρθρου 107 του ν. 4497/2017, η οποία άρχισε να ισχύει από 13.11.2017, ήτοι μόλις ένα μήνα πριν από την 71/18.12.2017 απόφαση ανάθεσης του Προέδρου του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου ..., δεν προέκυψε πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων από πλευράς των οργάνων του Λιμενικού Ταμείου, με συνέπεια να δύναται να αποδοθεί σε συγγνωστή πλάνη η επιλογή τους να αρκεστούν στην υποβολή των σχετικών πιστοποιητικών ως δικαιολο-γητικών πληρωμής του εντάλματος (πρβλ. και τελ. εδ. της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016), η νομιμότητα και πληρότητα των οποίων δεν αμφισβητείται από την Επίτροπο.Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, εντούτοις το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Πληρωμή μέρους αμοιβής για «εργασίες συντήρησης - επισκευής βλαβών δικτύου ύδρευσης Δ.Ε. Καλλιθέας»(...)Το γεγονός δε ότι για τις απευθείας ανατιθέμενες συμβάσεις των άρθρων 118 και 328 του ν. 4412/2016 δεν προβλέπεται, ως προκαταρκτική απόδειξη της μη ύπαρξης των ανωτέρω κωλυμάτων, η συμπλήρωση της οικείας υπεύθυνης δήλωσης, όπως προβλέπεται για τις υπόλοιπες διαδικασίες συμβάσεων κάτω των ορίων, δεν σημαίνει ότι οι φορείς απαλλάσσονται εν γένει από την υποχρέωσή τους να μη βρίσκονται σε κάποια από τις καταστάσεις του άρθρου 73. Εξάλλου, η συμπλήρωση της εν λόγω υπεύθυνης δήλωσης (όπως αντίστοιχα και του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Σύμβασης, που προβλέπεται για τις δημόσιες συμβάσεις άνω των ορίων σύμφωνα με τη παρ. 1 του άρθρου 79 του ν. 4412/2016), ως προσωρινή αντικατάσταση των ως άνω δικαιολογητικών, στοχεύει στην ελάφρυνση του διοικητικού φόρτου των διαγωνιστικών διαδικασιών, προκειμένου να συμμετάσχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι ενδιαφερόμενοι. Επομένως, η παροχή μιας τέτοιας δυνατότητας στερείται νοήματος στις απευθείας αναθέσεις, όπου ο ανάδοχος επιλέγεται από την αναθέτουσα αρχή χωρίς εκ των προτέρων δημοσιότητα. Κατά συνέπεια, οι οικονομικοί φορείς οφείλουν, πριν την απευθείας ανάθεση, να αποδεικνύουν τη μη ύπαρξη των κωλυμάτων συμμετοχής του άρθρου 73 του ίδιου νόμου, προσκομίζοντας τα σχετικά δικαιολογητικά που ορίζονται στο άρθρο 80 ν. 4412/2016 (ad hoc VII ΚΠΕΔ 160/2017).(...)Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι ο ανάδοχος δεν απέδειξε ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό του οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 73 του ν. 4412/2016 λόγοι αποκλεισμού από τις διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης, κατά το χρόνο υπογραφής της απευθείας ανάθεσης. Όφειλε, δηλαδή, να προσκομίσει κατά το χρόνο αυτό αντίγραφο ποινικού μητρώου και αποδεικτικό ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας, η δε προσκόμισή τους εκ των υστέρων κατά την εξόφληση του χρηματικού εντάλματος, πέραν του ότι επιβάλλεται από διαφορετικές διατάξεις (άρθρο 200 παρ. 5 περ. δ του ν. 4412/2016 και άρθρο 1 ΠΟΛ 1274/27.12.2013 Γενικού Γραμματέα Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών), δεν θεραπεύει την εν λόγω πλημμέλεια, καθώς η μη ύπαρξη των κωλυμάτων αυτών πρέπει να αποδεικνύεται πριν την απόφαση του αναθέτοντος φορέα για ανάθεση των υπηρεσιών. Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση, από τα επισυναπτόμενα στο χρηματικό ένταλμα έγγραφα, προκύπτουν χρέη του αναδόχου τόσο προς το Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. όσο και προς το Δημόσιο, για τα οποία έχει μεν υπαχθεί σε ρύθμιση των οφειλών του, πλην όμως δεν αποδεικνύεται είτε ότι αυτά δεν υφίσταντο ή η ρύθμισή είχε ήδη λάβει χώρα κατά την υπογραφή της σύμβασης.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δεν διενεργήθηκε δημόσια ηλεκτρονική κλήρωση για την επιλογή του αναδόχου. Εν προκειμένω δε δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής το άρθρο 328 του ν. 4412/2016, το οποίο δεν απαιτεί τη διενέργεια ηλεκτρονικής κλήρωσης, καθόσον δεν προκύπτει ότι πρόκειται για υπηρεσίες που αφορούν στην εκμετάλλευση μιας γεωγραφικής περιοχής με σκοπό τη διάθεση αερολιμένων, θαλάσσιων λιμένων ή λιμένων εσωτερικής ναυσιπλοΐας ή άλλων τερματικών σταθμών σε φορείς που πραγματοποιούν αεροπορικές, θαλάσσιες ή εσωτερικές πλωτές μεταφορές (άρθρο 232 ν. 4412/2016). Επιπλέον, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και διότι ο ανάδοχος δεν απέδειξε κατά το χρόνο σύναψης της σύμβασης ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό του οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 73 του ν. 4412/2016 λόγοι αποκλεισμού, αφού δεν προσκόμισε φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα, ενώ αντιθέτως εκ των υστέρων προέκυψε ότι ο ίδιος έχει οφειλές προς το Δημόσιο.

Με βάση τα προαναφερόμενα και δοθέντος ότι στα άρθρα 6.6., 7.9. και 18.2. της προκήρυξης, τα οποία, σημειωτέον, αποδέχθηκε πλήρως η προσφεύγουσα, γίνεται - συνδυαστικά - ρητή αναφορά, τόσο στο άρθρο 73 του ν. 4412/2016, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και οι επίμαχοι λόγοι αποκλεισμού (μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών - μη αναστολή της επιχειρηματικής δραστηριότητας), όσο και στο άρθρο 80 του ν. 4412/2016, που απαιτεί την υποβολή συγκεκριμένων αποδεικτικών μέσων για τις περιπτώσεις που εντάσσονται στην παρ. 2 και στην παρ. 4 περ. β) του άρθρ. 73, όπως είναι το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας και η εκτύπωση της καρτέλας της Α.Α.Δ.Ε., αντίστοιχα, ο 1ος λόγος της υπό κρίση προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί.Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την προσφυγή

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν στη σκέψη 3 της παρούσας, πρέπει να γίνει δεκτό ότι οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες, όπως βάσιμα προβάλλει ο Επίτροπος, διότι οι ανάδοχοι εταιρείες δεν απέδειξαν, ως όφειλαν, ότι δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 73 του ν. 4412.2016 λόγοι αποκλεισμού από τις διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης, προσκομίζοντας αποσπάσματα ποινικού μητρώου και αποδεικτικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας. Εξάλλου, ενόψει της βαρύτητας και της σημασίας των σκοπών που εξυπηρετούν οι ως άνω λόγοι αποκλεισμού, όπως αναφέρεται στη σκέψη 3 της παρούσας, το μέτρο του αποκλεισμού του φορέα κρίνεται κατάλληλο, πρόσφορο και αναγκαίο για την επίτευξη των σκοπών αυτών, ανεξαρτήτως της διαδικασίας που ακολουθείται ή της αξίας της σύμβασης. Σημειωτέον, τέλος,   ότι τα ως άνω έγγραφα δεν προσκομίσθηκαν ούτε στο στάδιο μετά την υπογραφή των συμβάσεων και την εκτέλεση των συμφωνηθέντων, ως δικαιολογητικά πληρωμής των σχετικών χρηματικών ενταλμάτων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Παροχή υπηρεσιών συντήρησης εγκαταστάσεων...Επειδή η προσβαλλόμενη ρητώς αναφέρει ότι η προσφορά της προσφεύγουσας απορρίπτεται λόγω μη αποδείξεως της μη συνδρομής των λόγων αποκλεισμού των άρθρων 73 και 74, όπως αναφέρεται στο άρθρο 103 παρ. 5 του Ν. 4412/2016, το οποίο, ωστόσο, δεν είναι ακριβές καθώς, ως βασίμως αναφέρει στη συμπληρωματική αιτιολογία της η αναθέτουσα αρχή με τις απόψεις κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 365 παρ. 1 του Ν.4412/2016, δεν κατέστη η δυνατή η διαπίστωση της συνδρομής ή μη λόγων αποκλεισμού της τρίτης εταιρείας καθώς δεν προσκομίστηκαν τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που απαιτούσε ρητώς και σαφώς η Διακήρυξη. Ως εκ τούτου, η προσφορά της προσφεύγουσας έπρεπε να απορριφθεί κατά τα προβλεπόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 103 και όχι στην παρ. 5. Σε κάθε δε περίπτωση, σύμφωνα με τα αναφερόμενα υπό σκ. 44, η προσβαλλόμενη είναι νόμιμη, αν και με άλλη αιτιολογία. Επομένως, ο μοναδικός λόγος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί. 

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ. Με τα δεδομένα αυτά, νομίμως η επίμαχη προμήθεια ανατέθηκε στον ως άνω ανάδοχο, καθόσον δεν συνέτρεχε στο πρόσωπό του λόγος αποκλεισμού από τη διαδικασία σύναψης σύμβασης, σύμφωνα με το άρθρο 73 παρ. 1 του ν. 4412/2016, αφού οι ποινικές καταδίκες που καταγράφονται στο προσκομισθέν απόσπασμα ποινικού μητρώου του αφορούν αδικήματα που δεν περιλαμβάνονται στα περιοριστικά αναφερόμενα στην εν λόγω διάταξη... Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια 20.000.000 τεμαχίων αυτοδιαγνωστικών τεστ.(...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Ενόψει της εξαιρετικότητας του μέτρου της παρέκκλισης από τη θέσπιση υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού και της στάθμισης που πρέπει να γίνεται κάθε φορά, με βάση τα ιδιαίτερα πραγματικά περιστατικά και τις συνθήκες κάθε περίστασης, μεταξύ των λόγων δημοσίου συμφέροντος που εξυπηρετούνται με τη θέσπιση των υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού των παρ. 1 και 2 του άρθρου 73 και του δημοσίου συμφέροντος που επιτάσσει την άμεση ανάθεση της σύμβασης, δεν είναι σύμφωνη με την Οδηγία 2014/24 η προβαλλόμενη με την κρινόμενη προσφυγή ερμηνεία του άρθρου 145 ν. 4831/2021, κατά τρόπο που να καθιερώνει, με πάγιο τρόπο, εξαίρεση από την πρόβλεψη υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού, για όλες τις συμβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του και συνάπτονται με βάση τις διατάξεις του. Όπως ορθώς κρίθηκε δε με την προσβαλλόμενη Πράξη, είναι μη νόμιμη η 14464/8.12.2021 πρόσκληση συμμετοχής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης για τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, κατά το μέρος που δεν προέβλεπε για τη συμμετοχή στη διαδικασία τη μη συνδρομή στο πρόσωπο των υποψηφίων των υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού από δημόσιες συμβάσεις, καθόσον αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 73 παρ. 1 και 2 και 74 του ν. 4412/2016.Ωστόσο, με την κρινόμενη προσφυγή, προσκομίζονται, ελεχθέντα από τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής, τα ήδη υποβληθέντα από την ανάδοχο εταιρεία προβλεπόμενα στα άρθρα 80 παρ. 2 και 74 παρ. 4 του ν. 4412/2016 δικαιολογητικά περί μη συνδρομής στο πρόσωπό της των υποχρεωτικών, κατ’ άρθρα 73 παρ. 1 και 2 και 74 του ν. 4412/2016, λόγων αποκλεισμού της.Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή ανάκλησης. Ανακαλεί την 368/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Εκτέλεση εργασιών: Με δεδομένα αυτά, οι ελεγχόμενες εργασίες, οι οποίες περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι του Προσαρτήματος Β΄ του ν. 4412/2016, συνιστούν, εκ του νόμου, «δημόσιο έργο». Συνεπώς, η απόφαση ανάθεσής τους αναρμοδίως ελήφθη από τον Πρόεδρο της Επιχείρησης και όχι από το αρμόδιο Διοικητικό της Συμβούλιο, περαιτέρω δε δεν υποβλήθηκε για έλεγχο νομιμότητας στον Γενικό Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Επίσης, δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του εφαρμοστέου ν. 4412/2016 (Βιβλίο ΙΙ) αναφορικά με την απευθείας ανάθεση αυτών των εργασιών διότι η Επιχείρηση δεν απηύθυνε πρόσκληση υποβολής προσφοράς προς τον υποψήφιο ανάδοχο, ούτε ο τελευταίος υπέβαλε προσφορά προς αυτήν. Ακόμη, στο επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν επισυνάπτεται απόφαση ανάκλησης της Α/Α/157/19.12.2016 απόφασης ανάληψης υποχρέωσης λόγω μη εκτέλεσής της το οικονομικό έτος 2016, ούτε νέα απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για το οικονομικό έτος 2017. Περαιτέρω, η ΔΕΥΑ δεν είχε υποχρέωση καταχώρησης της 132/19.12.2016 απόφασης ανάθεσης στο ΚΗΜΔΗΣ, διότι, κατά τον χρόνο έκδοσής της δεν ίσχυε η διάταξη του άρθρου 38 παρ. 3 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, η οποία το πρώτον προέβλεψε τη σχετική υποχρέωση. Τέλος, Ομοίως από το απόσπασμα του ποινικού μητρώου του αναδόχου που επισυνάπτεται στα δικαιολογητικά του χρηματικού εντάλματος, αποδεικνύεται ότι δεν συντρέχει στο πρόσωπό του ο υποχρεωτικός λόγος αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 1 του ν. 4412/2016.

Προμήθεια ασφάλτου :Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 5.Α και 5.Β., το Κλιμάκιο κρίνει ομοφώνως ότι κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, οι αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη εταιρείες όφειλαν να υποβάλουν τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη υπό στοιχεία i) και ii) πιστοποιητικά επικαιροποιημένα, ήτοι με ημερομηνία έκδοσής τους μεταγενέστερη της ημερομηνίας  της σχετικής πρόσκλησης (20/11/2018). Υπήρχε δε υποχρέωση υποβολής επίκαιρων των ως άνω πιστοποιητικών, διότι αυτά πιστοποιούν το περιεχόμενό τους μόνο μέχρι την ημερομηνία της έκδοσή τους ή την προηγουμένη αυτής ημέρα (βλ. Στ Κλ. 285, 301/2018). Επίσης, η εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. όφειλε να υποβάλει τις αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη υπεύθυνες δηλώσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2.2.7.2 περίπτωση Α. της διακήρυξης, για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους οφείλει εισφορές και για την απόδειξη μη συνδρομής των λοιπών λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στο άρθρο 2.2.3.3, καθώς και το σχετικό πιστοποιητικό του Σ.ΕΠ.Ε. ή σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, όπως άλλωστε κατατέθηκε από την εταιρεία ..... Α.Ε., παρά το γεγονός ότι δεν προβλεπόταν στη διακήρυξη, αφού η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του προαναφερόμενου άρθρου 73, από την αναθέτουσα αρχή. Εξάλλου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να διαπιστώσει τις αναφερθείσες στην παρούσα σκέψη ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, να καλέσει την ανάδοχο να τα συμπληρώσει. Σημειώνεται ότι η αναθέτουσα αρχή θα μπορούσε οίκοθεν, αν δε συνέτρεχαν οι λοιποί λόγοι που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία (εκ νέου πρόσκληση για την υποβολή των ελλειπόντων στοιχείων, έλεγχο των υποβληθέντων στοιχείων και έκδοση νέας κατακυρωτικής απόφασης αναλόγως του αποτελέσματος του ελέγχου).

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/825/2019