Προμήθεια  ειδών μαναβικής:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α)  Μη νομίμως παραλείφθηκε, κατά τη διενέργεια του επίμαχου συνοπτικού διαγωνισμού, η έναρξη της διαδικασίας του οποίου έλαβε χώρα μετά τις 6.12.2016, η χρήση του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δηλώσεως (ΤΕΥΔ), που προβλέπεται στην 158/2016 απόφαση της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., ενώ, αντ’ αυτού χρησιμοποιήθηκε η υπεύθυνη δήλωση του 8 παρ. 4 του ν. 1599/1986. Η ως άνω πλημμέλεια δεν αίρεται με την προσκόμιση του από 31.12.2018 Τ.Ε.Υ.Δ. του αναδόχου, το οποίο έχει συνταχθεί και υποβληθεί μετά τη διενέργεια του διαγωνισμού και τη σύναψη της επίμαχης σύμβασης. Ωστόσο, η συγκεκριμένη παράλειψη δεν κρίνεται, εν προκειμένω, ουσιώδης, καθώς δεν προβάλλεται με τον σχετικό λόγο διαφωνίας ότι η ανάδοχος εταιρεία δεν πληρούσε κάποια από τις προϋποθέσεις νόμιμης συμμετοχής της στον διενεργηθέντα διαγωνισμό. β) Όπως βασίμως προβάλλεται με τον δεύτερο λόγο διαφωνίας, κατά παράβαση των διατάξεων που παρατίθενται στη σκέψη ΙΙΙ, δεν αναρτήθηκαν στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. το πρωτογενές και το εγκεκριμένο αίτημα, η διακήρυξη, η απόφαση κατακύρωσης, η συναφθείσα σύμβαση και η εντολή πληρωμής. Εξάλλου, η ανάρτηση το πρώτον τον Ιανουάριο 2019, ήτοι μετά και την λήξη της αρχικής διάρκειας της σύμβασης, όλων των ως άνω στοιχείων δεν αίρει την ως άνω πλημμέλεια, καθώς η σχετική ανάρτηση αποτελεί όρο ισχύος των ως άνω πράξεων, η δε μετεγενέστερη ανάρτηση αυτών δεν δύναται να τους προσδώσει αναδρομική ισχύ. Ωστόσο, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ως άνω στοιχεία αναρτήθηκαν, έστω και καθυστερημένα στο διαδικτυακό τόπο του Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ., είχαν δε αναρτηθεί και στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ, κρίνει ότι τα όργανα του Κ.Ε.Α.Τ. ενήργησαν συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων.

Οδοιπορικά, ημερήσια αποζημίωση, διανυκτερεύσεις:Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι, εν προκειμένω, συνέτρεξαν λόγοι, οι οποίοι δημιούργησαν δυσχέρειες στη διαδικασία ανάρτησης της ανακλητικής απόφασης στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ εντός της οριζόμενης από τις ανωτέρω διατάξεις προθεσμίας, εξαιτίας των αλλαγών στο πληροφοριακό σύστημα εισαγωγής δεδομένων από τους ασφαλιστικούς φορείς που ενσωματώθηκαν στον Ε.Φ.Κ.Α. και του γεγονότος ότι η ανακλητική απόφαση αναρτήθηκε αμέσως μετά την άρση των λόγων αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι μεν μη νόμιμες (βλ. Κλιμ.Προλ.Ελ.Δαπ. στο Ι Τμ. 105/2019), ωστόσο τα χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, σε βάρος των πιστώσεων του οποίου έχουν εκδοθεί.

Δημόσια έργα-συμπληρωματική σύμβαση:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι νομίμως ...εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση των άνω συμπληρωματικών εργασιών στην αρχική ανάδοχο του έργου. Και τούτο διότι η επίμαχη απευθείας ανάθεση βρίσκει αυτοτελές έρεισμα στο άρθρο 28 του ν. 3669/2008, δοθέντος ότι  κατά την υλοποίηση της επίμαχης εργολαβίας απαιτείται η λήψη ιδιαίτερων μέτρων ασφαλείας, τα οποία θα αναιρούνταν ή σε κάθε περίπτωση θα διασαλεύονταν ουσιωδώς στην περίπτωση ανάθεσης των εργασιών της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης σε άλλη, πλην της αρχικής αναδόχου, εργοληπτική επιχείρηση.  

Απόφαση ανάληψης :Με δεδομένα αυτά, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, δεδομένου ότι η απόφαση ανάληψης της υποχρέωσης εκδόθηκε και αναρτήθηκε στο Πρόγραμμα «Διαύγεια» σε χρόνο μεταγενέστερο της γενεσιουργού της δαπάνης 178/25.6.2018 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία το αρμόδιο όργανο του Δήμου ενέκρινε κατ’ ουσίαν την παροχή χρηματικής επιχορήγησης στον εν λόγω σύλλογο. Πλην, όμως, ενόψει της υποχρέωσης καταβολής της επιχορήγησης για την ενίσχυση εθελοντικών δράσεων πυροπροστασίας, τα όργανα του Δήμου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά λόγω πλάνης περί την υποχρέωση δέσμευσης των αναγκαίων δαπανών, υπέλαβαν ότι η έκδοση και ανάρτηση στο διαδίκτυο της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της απόφασης κατανομής των σχετικών ποσών, εντός σύντομου όμως διαστήματος, δεν καθιστά την ελεγχόμενη δαπάνη μη κανονική. Περαιτέρω, προσκομίζεται η 6649/13.12.2018 βεβαίωση της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου ..... ότι το συνολικό ποσό των επιχορηγήσεων του Δήμου σε συλλόγους, σωματεία, οργανώσεις κ.λπ. για το έτος 2018 δεν υπερβαίνει το 1,5% των τακτικών εσόδων του (άρθρο 202 του ν. 3463/2006). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Παροχή υπηρεσιών λογιστικής υποστήριξης:α)Σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 3 και 4 της Κ.Υ.Α. 62008/ΕΓΔΕΚΟ 1992/30.12.2008, για Νοσοκομεία δυναμικότητας από 251 έως 450 κλίνες, όπως είναι το Γενικό Νοσοκομείο ....., το οποίο διαθέτει 256 οργανικές κλίνες (βλ. άρθρο 4 του Οργανισμού του), η σύνθεση της ομάδας έργου του αναδόχου, στον οποίο δύνανται να ανατεθούν οι επίμαχες εργασίες λογιστικής υποστήριξης, θα περιλαμβάνει υποχρεωτικώς τέσσερα άτομα (4) και συγκεκριμένα, έναν Λογιστή – Φοροτεχνικό με επαγγελματική ταυτότητα Α΄ τάξεως, δύο Λογιστές – Φοροτεχνικούς με επαγγελματική ταυτότητα Β΄ τάξεως και έναν Αναλυτή – Προγραμματιστή, πτυχιούχο Α.Ε.Ι. ή Τ.Ε.Ι., και β) ότι, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο 9687/25.6.2018 έγγραφο της Προϊσταμένης του Οικονομικού Τμήματος του Νοσοκομείου, στο Τμήμα αυτό κατά τον κρίσιμο χρόνο υπηρετούσαν τουλάχιστον ένας (1) νεοδιόριστος δόκιμος υπάλληλος κατηγορίας ΠΕ, πτυχιούχος Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων, ένας (1) υπάλληλος Κλάδου ΤΕ Λογιστικής, ένας (1) υπάλληλος Κλάδου ΤΕ Διοίκησης Νοσοκομείων και επτά (7) υπάλληλοι Κλάδου ΔΕ Διοικητικών Γραμματέων, δεν προκύπτει έλλειψη προσωπικού σε τέτοια έκταση, ώστε να δικαιολογείται η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών σε τρίτο. Ειδικότερα, το ήδη υπηρετούν προσωπικό κλάδου ΠΕ και ΤΕ του Νοσοκομείου, που διαθέτει κατάλληλα προσόντα για την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών λογιστικής υποστήριξης, καλύπτει το, κατά την οικεία νομοθεσία, απαιτούμενο για την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών από τρίτο ιδιώτη, ενώ, σε κάθε περίπτωση, η στελέχωση του Οικονομικού Τμήματος του Νοσοκομείου με άτομα που διαθέτουν τα κατάλληλα ουσιαστικά και τυπικά προσόντα για την εκτέλεση του συνόλου των αρμοδιοτήτων του εν λόγω Τμήματος αποτελεί ευθύνη και υποχρέωση των αρμοδίων οργάνων του. (…)Συνεπώς, ο πρώτος λόγος διαφωνίας του Αναπληρωτή Επιτρόπου είναι βάσιμος. Περαιτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) Κατά τα γενόμενα δεκτά στη σκ. ΙV, μη νομίμως παραλείφθηκε, κατά τη διενέργεια του επίμαχου συνοπτικού διαγωνισμού, η έναρξη της διαδικασίας του οποίου έλαβε χώρα μετά τις 6.12.2016, η χρήση του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δηλώσεως (ΤΕΥΔ), που προβλέπεται στην 158/2016 απόφαση της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., ενώ, αντ’ αυτού χρησιμοποιήθηκε η υπεύθυνη δήλωση του 8 παρ. 4 του ν. 1599/1986 (ΦΕΚ Α΄ 75). Εντούτοις, όμως, η συγκεκριμένη παράλειψη δεν κρίνεται ουσιώδης, καθώς δεν προβάλλεται με τον σχετικό λόγο διαφωνίας ότι η αναδειχθείσα ως ανάδοχος εταιρεία δεν πληρούσε κάποια από τις προϋποθέσεις νόμιμης συμμετοχής της στον διενεργηθέντα διαγωνισμό. Επιπλέον, η εν λόγω παράλειψη οφείλεται στην πεπλανημένη, πλην όμως συγγνωστή, πεποίθηση των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου ότι δεν ήταν υποχρεωτική η χρήση του Τ.Ε.Υ.Δ. στον εν λόγω διαγωνισμό, η οποία (πεποίθηση) οφειλόταν σε παρερμηνεία σχετικής πληροφορίας που αναρτήθηκε στον ιστότοπο της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. και περιλαμβάνεται μεταξύ των στοιχείων του φακέλου, η οποία όμως αναφερόταν σε συμβάσεις του Βιβλίου ΙΙ του ν. 4412/2016. β) Όπως βασίμως, επίσης, προβάλλεται με τον τρίτο λόγο διαφωνίας, από τα επισυναπτόμενα στο χρηματικό ένταλμα δικαιολογητικά δεν προκύπτει, έστω και στοιχειωδώς, ο τρόπος υπολογισμού της προϋπολογισθείσας δαπάνης. Η παντελής αυτή έλλειψη τεκμηρίωσης (που δεν αμφισβητείται άλλωστε με το έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος) αντίκειται στις προμνησθείσες στη σκέψη ΙΙΙ διατάξεις του ν. 4412/2016, που υποχρεώνουν τις αναθέτουσες αρχές σε σαφή καθορισμό του είδους, της ποσότητας και του τρόπου υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των υπηρεσιών. Σημειωτέον, δε, ότι η μη τήρηση της ανωτέρω υποχρεώσεως δεν αναπληρώνεται από το γεγονός ότι η σχετική δαπάνη δεν υπερβαίνει την αναφερόμενη στην Κ.Υ.Α. 62008/ΕΓΔΕΚΟ 1992/30.12.2008, δαπάνη για νοσοκομεία ίδιας δυναμικότητας με το Νοσοκομείο ....., καθώς στην εν λόγω Κ.Υ.Α. προσδιορίζεται μόνο η ανώτατη προϋπολογισθείσα αξία των υπηρεσιών για κάθε Μονάδα Υγείας, ανάλογα με τον αριθμό των οργανικών κλινών. Περαιτέρω, όσον αφορά την προβλεπόμενη στη διακήρυξη και την από 9.3.2017 σύμβαση δυνατότητα παρατάσεως των επίμαχων υπηρεσιών για ένα (1) ακόμη έτος με σύμφωνη γνώμη του αναδόχου, βασίμως μεν προβάλλεται από τον διαφωνούντα Αναπληρωτή Επίτροπο ότι ο σχετικός όρος δεν είναι νόμιμος, καθώς δεν έχει συνυπολογισθεί στην προϋπολογισθείσα αξία της συμβάσεως και η αξία της παρατάσεως, εντούτοις όμως η παράλειψη αυτή δεν επηρεάζει τη νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης, η οποία δεν απορρέει από την ενεργοποίηση του όρου αυτού της συμβάσεως. Ειδικότερα, η μη νομιμότητα του όρου αυτού δεν επηρεάζει τη νομιμότητα της επίμαχης συμβάσεως για το χρονικό διάστημα από 9.3.2017 έως 8.3.2018, ενώ, σε περίπτωση ενεργοποιήσεώς του από τα μέρη, η νομιμότητα της σχετικής δαπάνης θα ελεγχθεί προληπτικά στο πλαίσιο του ελέγχου του 1ου λογαριασμού της παρατάσεως. Σε κάθε, δε, περίπτωση, ελλείψει συνυπολογισμού της αξίας της παρατάσεως στη συνολική αξία της επίμαχης συμβάσεως, ο όρος σχετικώς με τη δυνατότητα παρατάσεως της συμβάσεως για ένα ακόμη έτος, ερμηνεύεται ως παρέχων τη δυνατότητα στα μέρη να προβούν σε χρονική μόνο παράταση της συναφθείσας συμβάσεως, χωρίς επέκταση του αντικειμένου της με πρόσθετο συμβατικό τίμημα. Κατόπιν τούτων, αλυσιτελώς προβάλλεται με τον τρίτο λόγο διαφωνίας ότι, συνυπολογιζομένης και της αξίας της παρατάσεως, έπρεπε να διενεργηθεί ανοικτός διαγωνισμός. γ) Κατά παράβαση των παρατιθεμένων στη σκέψη VIII διατάξεων, με την από 1.12.2016 απόφαση αναλήψεως υποχρεώσεως, η οποία πραγματοποιήθηκε πριν από την έκδοση της διακηρύξεως του διενεργηθέντος διαγωνισμού, εγκρίθηκε η δέσμευση ποσού 3.000 ευρώ, το οποίο υπολειπόταν της προϋπολογισθείσας δαπάνης. Επιπλέον, οι επακολουθήσασες αναλήψεις υποχρεώσεως ποσών 12.648 ευρώ (στις 15.3.2017) και 29.000 ευρώ (στις 29.5.2017), αφενός μεν δεν καλύπτουν το σύνολο του συμβατικού τιμήματος ποσού 48.236,00 ευρώ (με ΦΠΑ), με κατανομή του ποσού αυτού στα έτη 2017 και 2018, αφετέρου, δε, είναι μεταγενέστερες της συνάψεως της επίμαχης συμβάσεως, η οποία έλαβε χώρα στις 9.3.2017. Επομένως, είναι βάσιμος κατά τούτο ο τέταρτος λόγος διαφωνίας, ενώ παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών πλημμελειών που προβάλλονται από τον Αναπληρωτή Επίτροπο και σχετίζονται με το λόγο αυτό. δ) Όπως βασίμως προβάλλεται με τον έκτο λόγο διαφωνίας, δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των δικαιολογητικών που συνοδεύουν το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, η ανάρτηση στο ΚΗΜΔΗΣ τόσο του πρωτογενούς, όσο και του εγκεκριμένου αιτήματος, για τη σύναψη της επίμαχης συμβάσεως παροχής υπηρεσιών, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα άρθρα 3 και 4 της ΚΥΑ Π1/2380/18.12.2012. ε) Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τον έκτο λόγο διαφωνίας, δεν προκύπτει ότι το Νοσοκομείο, πριν από την υπογραφή της από 9.3.2017 συμβάσεως με την αναδειχθείσα ως ανάδοχο εταιρεία, κοινοποίησε την κατακυρωτική απόφαση του διενεργηθέντος συνοπτικού διαγωνισμού (6/6.3.2017 απόφαση του Δ.Σ. του Νοσοκομείου) στη δεύτερη μειοδότρια εταιρεία («…..»), σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 105 του ν. 4412/2016 (βλ. σκέψη V). Εντούτοις, όμως, λαμβαν

Παροχή υπηρεσιών υποστήριξης των εφαρμογών λογισμικού(...)Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: Α) Μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι επίμαχες υπηρεσίες στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, δεδομένου ότι δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, η αξία των υπηρεσιών αυτών κατά το προηγούμενο της σύναψης της επίμαχης σύμβασης δωδεκάμηνο ανέρχεται σε 84.854,11 ευρώ (65.272,40 + 19.581,71) χωρίς ΦΠΑ και ως εκ τούτου υπερβαίνει το νόμιμο όριο διενέργειας απευθείας ανάθεσης, ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ούτε από το, φέροντα το βάρος απόδειξης, φορέα αποδεικνύεται η συνδρομή εξαιρετικών περιστάσεων που κατέστησαν εν προκειμένω επιτρεπτή την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Συγκεκριμένα, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη  τα στοιχεία που παρατίθενται ανωτέρω (σκέψη IΙΙ Δ), ήτοι το άρθρο 15 της 285/2005 σύμβασης, την 28623/2009 απόφαση της ΚτΠ Α.Ε. και το 817/2010 πρωτόκολλο παράδοσης του έργου, κρίνει ότι  ο φορέας, ο οποίος φέρει και το βάρος απόδειξης, δεν αποδεικνύει ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία στο Νοσοκομείο ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία και ότι ως εκ τούτου δικαιολογείται η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης για την ανωτέρω αιτία. Ούτε άλλωστε από το επικαλούμενο από το Νοσοκομείο 3950/20.4.2018  έγγραφο της Κοινωνίας της Πληροφορίας προς την 5η Υγειονομική Περιφέρεια Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας αποδεικνύεται ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία στο Νοσοκομείο, ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία. Σημειωτέον ότι στο ανωτέρω έγγραφο αναφέρονται, μεταξύ άλλων και τα εξής: «(…) Τέλος, ως προς την από εσάς ανάθεση σύμβασης τεχνικής υποστήριξης των Πληροφοριακών Συστημάτων (δηλαδή του έργου) που επικαλείσθε στην από 27.3.2018 επιστολή σας, σχετική είναι η παρ. 6 του άρθρου 15 της με αρ. 285/2005 σύμβασης, κατά την οποία: Ο ανάδοχος θα παράσχει βεβαίωση ότι δίνεται η δυνατότητα και το δικαίωμα στον Κύριο του έργου (δηλαδή σε εσάς) να αναθέσει σε τρίτο οργανισμό μελλοντικά την συντήρηση και αναβάθμιση της λειτουργικότητας του λογισμικού, απαλλάσσοντας τον ανάδοχο από την ευθύνη για τα θέματα που άπτονται από την ανάπτυξη της νέας εφαρμογής και μετά». Β) Περαιτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, δοθέντος ότι, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 66 του ν. 4270/2014 και αυτών του π.δ. 80/2016, η σχετική ανάληψη υποχρέωσης εκδόθηκε μετά την υπογραφή της οικείας σύμβασης. Ωστόσο, το Κλιμάκιο κρίνει, ως προς την πλημμέλεια αυτή, ότι τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή συγγνωστώς υπέλαβαν ότι ενεργούσαν νόμιμα.

Συντήρηση Η/Μ εγκαταστάσεων.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι το αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης, όπως παρατέθηκε ανωτέρω, αφορά σε εκτέλεση δημοτικού έργου, καθόσον αφενός μεν πρόκειται για συντήρηση μηχανολογικών εγκαταστάσεων που συνδέονται με το έδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό και αφετέρου για την εκτέλεση των παραπάνω ηλεκτρομηχανολογικών εργασιών απαιτούνται ειδικές τεχνικές γνώσεις και μέθοδοι και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ασφαλής λειτουργία των φωτεινών σηματοδοτών.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Αίτηση  ανάκλησης της 279/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των στοιχείων του φακέλου, το Τμήμα κρίνει ότι ο καθορισμός του ακριβούς τρόπου αντιμετώπισης των προβλημάτων καταπτώσεων του πρανούς στην πλαζ «Βοτσαλάκια» απαιτούσε την εκπόνηση πλήρων και εμπεριστατωμένων γεωλογικών και γεωτεχνικών μελετών πριν από την ανάθεση εκτέλεσης του έργου, τις οποίες, όμως, η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου .... δεν είχε την τεχνική ικανότητα να εκπονήσει, τόσο λόγω έλλειψης των αναγκαίων τεχνικών μέσων όσο και λόγω μη ύπαρξης του αναγκαίου εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού (βλ. σχ. την αίτηση). Ειδικότερα, απαιτούνταν η διενέργεια δειγματοληπτικών γεωτρήσεων, η τεχνικογεωλογική αποτύπωση του πρανούς και ο γεωτεχνικός σχεδιασμός των έργων με χρήση ειδικών προγραμμάτων. Για το λόγο αυτό, κατά την κατάρτιση των τευχών δημοπράτησης της αρχικής σύμβασης, ο Δήμος .... προέβλεψε την εκτέλεση περιορισμένης έκτασης εργασιών για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του πρανούς, με βάση τα τεχνικά δεδομένα που ήταν σε θέση να διαθέτει κατά το χρόνο εκείνο. Ταυτόχρονα δε, συμπεριελήφθη στη σύμβαση σαφής πρόβλεψη για την ανάθεση στον ανάδοχο της εκπόνησης των αναγκαίων μελετών με σκοπό: α) τον έλεγχο της επάρκειας των προγραμματισμένων από την αρχική σύμβαση τεχνικών έργων για την αντιμετώπιση του γεωλογικού φαινομένου των κατολισθήσεων με χρήση ειδικών τεχνικών μέσων από εξειδικευμένο προσωπικό και β) την επικαιροποίηση των τεχνικών έργων, λόγω του γεγονότος ότι το προς αντιμετώπιση γεωλογικό φαινόμενο είναι σε εξέλιξη. Με τον τρόπο αυτό προβλέφθηκε να προσδιορισθεί, κατά τη φάση εκτέλεσης του έργου, η ακριβής φύση και έκταση των απαραίτητων για την επίλυση των προβλημάτων του πρανούς εργασιών. Παράλληλα, στον προϋπολογισμό μελέτης προβλέφθηκε η ύπαρξη κονδυλίου απολογιστικών εργασιών, από την ανάλωση του οποίου, σύμφωνα με την Τεχνική Περιγραφή, θα χρηματοδοτηθούν τόσο η εκπόνηση των ανατεθεισών στον ανάδοχο μελετών αυτών όσο και η εκτέλεση από αυτόν των αναγκαίων εργασιών. Ο τρόπος δε αυτός εκτέλεσης του επίμαχου έργου κρίθηκε νόμιμος με την 382/2015 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου. Στη συνέχεια, μετά την εκπόνηση, με ευθύνη του αναδόχου, κατά το μήνα Μάρτιο του 2016 (ήτοι τρία χρόνια μετά τη σύνταξη των συμβατικών τευχών από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου) γεωτεχνικής έρευνας και μελέτης, τεχνικογεωλογικής έκθεσης και γεωλογικής μελέτης, προσδιορίσθηκαν επακριβώς οι αναγκαίες επεμβάσεις επί του πρανούς και προέκυψε η ανάγκη σύναψης της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης, δοθέντος ότι η τελική προμέτρηση των εργασιών υπερέβαινε το ύψος του κονδυλίου των απολογιστικών εργασιών. Ενόψει των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η ανάγκη εκτέλεσης των επίμαχων συμπληρωματικών εργασιών οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση και την υπέρ αυτής παρέμβαση. Τούτο, διότι κατά τη φάση δημοπράτησης του έργου η Τεχνική Υπηρεσία του αιτούντος Δήμου, εξαιτίας της αδυναμίας της να εκπονήσει πλήρη γεωλογική και γεωτεχνική μελέτη, δεν μπορούσε να προσδιορίσει την ακριβή έκταση και το κόστος των αναγκαίων επεμβάσεων επί του πρανούς, ώστε οι σχετικές εργασίες να προμετρηθούν με ακρίβεια. Για το λόγο δε αυτό, κατά τη σύνταξη της αρχικής μελέτης, ο Δήμος προέβη σε μία κατ’ αρχήν εκτίμηση των αναγκαίων εργασιών, ο ακριβής δε συνολικός προσδιορισμός τόσο του κόστους όσο και της φύσης των εργασιών κατέστη δυνατός μόνο μετά την εκπόνηση των συμβατικά προβλεπόμενων μελετών. Δοθέντος δε, ότι η κατάσταση του πρανούς μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου, καθώς οι κατολισθήσεις συνιστούν δυναμικά εξελισσόμενα γεωλογικά φαινόμενα, το μεγαλύτερο του αρχικά υπολογιζόμενου κόστος των εργασιών, που φέρονται προς εκτέλεση με την επίμαχη συμπληρωματική σύμβαση, οφείλεται και στο γεγονός ότι από το χρόνο αρχικού σχεδιασμού του έργου έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο μεταβλήθηκαν τα γεωλογικά δεδομένα της περιοχής του πρανούς, λόγω μη ανάσχεσης του φαινομένου των κατολισθήσεων. Τούτων δοθέντων, και λαμβανομένου υπόψη ότι η εκτέλεση των συμπληρωματικών αυτών εργασιών είναι αναγκαία για την ολοκλήρωση της επίμαχης εργολαβίας, από την οποία δεν μπορούν να διαχωριστούν τεχνικά, συντρέχουν οι προϋποθέσεις σύναψης της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης.Ανακαλεί την 279/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Απόρριψη ένστασης κατά της διαδικασίας διενέργειας πρόχειρου διαγωνισμού, με την οποία ο ενιστάμενος ζήτησε την ακύρωση της διαδικασίας αυτής για το λόγο ότι δεν αναρτήθηκε στο διαδίκτυο περίληψη της διακήρυξης του πρόχειρου διαγωνισμού.Από τις προπαρατεθείσες διατάξεις(3861/2010,118/2007), που ερμηνεύονται σε συνδυασμό μεταξύ τους και στα πλαίσια του ερωτήματος, προκύπτει ότι στις εκδιδόμενες από το δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ., συνεπώς και στις εκδιδόμενες από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, και απαριθμούμενες στο άρθρο 2 του Ν. 3861/2010 πράξεις, οι οποίες υποχρεωτικώς αναρτώνται και μάλιστα «αμελλητί» στον οικείο διαδικτυακό τόπο κάθε δημόσιου φορέα με μέριμνα του οργάνου που τις εξέδωσε, δεν περιλαμβάνονται και οι περιλήψεις διακηρύξεων, της περίπτωσης 16 της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του νόμου αυτού, των οποίων η δημοσίευση δεν θεσπίζεται ως υποχρεωτική από το πλαίσιο των διατάξεων με βάση τις οποίες διεξάγεται κάθε φορά ο συγκεκριμένος διαγωνισμός. Συναφώς έχει γίνει δεκτό ( Ατομ. Γνωμ. ΝΣΚ 65/2011) ότι, εφόσον στην κείμενη ειδική νομοθεσία δεν προβλέπεται, ως υποχρεωτική η δημοσίευση, δεν είναι υποχρεωτική ούτε και η καθ’ υποκατάσταση αυτής ανάρτηση στο διαδίκτυο, της σχετικής δημοσιότητας εξασφαλιζομένης, σε κάθε περίπτωση, με την τήρηση της διαδικασίας που διαγράφεται από τις εφαρμοστέες διατάξεις, στα όρια και στην έκταση που κατά περίπτωση διαγράφεται.

Παροχή υπηρεσιών συντήρησης – υποστήριξης και εξασφάλισης επιπέδου παρεχόμενων υπηρεσιών: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, δεδομένου ότι οι οικείες υπηρεσίες, που αφορούν στη συντήρηση και υποστήριξη της λειτουργίας των εφαρμογών του πληροφοριακού συστήματος του Νοσοκομείου και οι οποίες περιλαμβάνουν και το υποσύστημα λογιστικής υποστήριξης αυτού, εμπίπτουν στην έννοια των υπηρεσιών μηχανοργάνωσης του άρθρου 10 του ν. 3730/2008, και, συνεπώς, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου αυτού διενεργήθηκε η ανάθεσή τους, χωρίς να προκύπτει ότι χορηγήθηκε η απαιτούμενη έγκριση της Υγειονομικής Περιφέρειας. Αβασίμως δε επικαλείται το Νοσοκομείο τη διάταξη της παραγράφου 8 του άρθρου 3 του ν. 3329/2005, διότι πέραν του ότι η διάταξη αυτή έχει καταργηθεί με το άρθρο 3 παρ. 12 του ν. 3527/2007, εφαρμοστέα εν προκειμένω τυγχάνει η μεταγενέστερη και ειδικότερη διάταξη του άρθρου 10 του ν. 3730/2008, σύμφωνα με την οποία προβλέπεται η αρμοδιότητα ανάθεσης των υπηρεσιών μηχανοργάνωσης των Νοσοκομείων στο Διοικητικό Συμβούλιο αυτού, ανεξαρτήτως ποσού, κατόπιν όμως της απαιτούμενης έγκρισης από την αρμόδια Υγειονομική Περιφέρεια. Όσα δε προβάλλει το Νοσοκομείο περί αποκλειστικότητας της αναδόχου εταιρείας να εκτελέσει τη σύμβαση και περί ανάγκης διασφάλισης της απρόσκοπτης λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος, προβάλλονται αλυσιτελώς, καθώς και αληθή υποτιθέμενα δεν δύνανται να θεραπεύσουν την εμφιλοχωρήσασα πλημμέλεια της έλλειψης έγκρισης σκοπιμότητας από την αρμόδια Υγειονομική Περιφέρεια (πρβλ. IV Τμ. 50, 28/2017). β) Η από 27.6.2018 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου περί ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών δεν αναρτήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ., επομένως η 111/2018 σύμβαση (ΑΔΑΜ: 18SYMV003806229 2018-10-9)  δεν είχε νόμιμο έρεισμα με αποτέλεσμα να μην είναι νόμιμη και η εντελλόμενη δαπάνη που διενεργήθηκε σε εκτέλεση αυτής, τυχόν δε ανάρτηση της απόφασης αυτής στο διαδίκτυο «Πρόγραμμα Διαύγεια» δεν αίρει την ως άνω πλημμέλεια. γ) Τέλος, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, διότι, κατά καταστρατήγηση των εξαιρετικών διατάξεων των άρθρων 66 παρ. 8 του ν. 4270/2014 και 9 παρ. 1 του π.δ. 80/2016, δεσμεύθηκε το σύνολο των εγγεγραμμένων πιστώσεων του ΚΑΕ 899α στην αρχή του έτους και δεν αναλήφθηκε η συγκεκριμένη δαπάνη, καθώς η εντελλόμενη δαπάνη δεν περιλαμβάνεται στις κατηγορίες δαπανών, για τις οποίες προβλέπεται εξαιρετική διαδικασία ανάληψης για όλο το ποσό των εγγεγραμμένων πιστώσεων αμέσως μετά την έναρξη του οικονομικού έτους (βλ και εγκύκλιο Υπουργείου Οικονομικών 2/100018/0026/2016, ΑΔΑ: ΨΒΣΒΗ-ΔΤΗ). Αβασίμως δε υποστηρίζει το Νοσοκομείο ότι τηρεί αυτή τη διαδικασία, διότι ο μεγάλος αριθμός παραγγελιών ημερησίως καθιστά δυσλειτουργική την έκδοση μεμονωμένων αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης, καθώς με τις διατάξεις που αναφέρονται στη σκέψη IV προβλέπεται συγκεκριμένη και υποχρεωτική διαδικασία για την ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες, προκειμένου να επιτυγχάνεται η παρακολούθηση των δαπανών των φορέων και η τήρηση του προϋπολογισμού τους.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.4/21/2019