ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/126/2017
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Παροχή υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων:Με δεδομένα αυτά, η υπό κρίση διαδικασία ανοικτής διαπραγμάτευσης ως εκ του χρόνου δημοσίευσης της 28/2016 προκήρυξης στο ΚΗΜΔΗΣ (9.8.2016), αυτή υπάγεται στις διατάξεις του ν. 4412/2016. Δοθέντος δε ότι η εκτιμώμενη στη διακήρυξη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, συνυπολογιζομένου του δικαιώματος δίμηνης παράτασης, ποσού 235.240,11 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α (39.206,68 ευρώ μηνιαίως χ 6 μήνες = 235.240,11 ευρώ) υπερβαίνει του ποσού των 209.000 ευρώ, η διαδικασία της εν λόγω διαπραγμάτευσης διέπεται από τις διατάξεις του Βιβλίου Ι (άρθρα 2-221) του ανωτέρω νόμου, και ειδικότερα από τις διατάξεις του άρθρου 26 αυτού που ορίζουν περιοριστικά τις περιπτώσεις προσφυγής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης με δημοσίευση διακήρυξης. Ενόψει των ανωτέρω, μη νομίμως ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες με τη διαδικασία της ανοικτής διαπραγμάτευσης στην φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, δεδομένου ότι αφενός δεν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες από αυτό διατυπώσεις δημοσιότητας, αφετέρου δεν συντρέχουν οι περιπτώσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία, που τίθενται από τις διατάξεις του άρθρου 26 του ν.4412/2016. Και τούτο γιατί δεν προκύπτει ότι οι ανάγκες του Νοσοκομείου δεν είναι δυνατόν να ικανοποιηθούν χωρίς προσαρμογή των άμεσα διαθέσιμων λύσεων ή ότι οι τεχνικές προδιαγραφές δεν είναι δυνατόν να προκαθοριστούν με επαρκή ακρίβεια από το Νοσοκομείο με αναφορά σε ευρωπαϊκό ή εθνικό πρότυπο, απορριπτομένων ως αναπόδεικτων των ισχυρισμών του Νοσοκομείου με το 9942/11.5.2017 έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος, ότι δεν υφίστανται πρότυπα σε ευρωπαϊκό ή εθνικό επίπεδο διότι κάθε νοσοκομείο έχει τις δικές του ανάγκες συντήρησης του ηλεκτρομηχανολογικού του εξοπλισμού, πολλώ δε μάλλον, αφού στην 28/2016 διακήρυξη διαπραγμάτευσης προβλέφθηκαν τεχνικές προδιαγραφές (σελ. 17 και 29 επομ. της διακήρυξης). Επιπροσθέτως, οι επικαλούμενες με το ανωτέρω έγγραφο δυσχέρειες στη σύνταξη των τεχνικών προδιαγραφών από την αρμόδια Επιτροπή του Νοσοκομείου και οι καθυστερήσεις στην έγκριση του ΠΠΥΦΥ έτους 2015, αλυσιτελώς προβάλλονται από το Νοσοκομείο, καθόσον δεν συνιστούν επιτρεπτό λόγο προσφυγής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης του άρθρο 26 του ν.4412/2016, αλλά ανάγονται στην σφαίρα ευθύνης των υπηρεσιών υγείας, στις οποίες περιλαμβάνονται, ενόψει της αρχής της ενότητας της διοίκησης, τόσο οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες να προγραμματίζουν κεντρικά και να διενεργούν τις σχετικές διαδικασίες ανάθεσης όσο και τις νοσοκομειακές μονάδες για λογαριασμό των οποίων υλοποιούνται οι διαδικασίες αυτές. Αντιθέτως, για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, νομίμως διενεργήθηκε χωρίς την προηγούμενη έκδοση της προβλεπόμενης στη διάταξη του άρθρου 50 παρ. 10 του ν. ...0/2005 απόφασης του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, δεδομένου ότι η διάταξη αυτή έχει σιωπηρά ενόψει των νεότερων ρυθμίσεων του ν. 3580/2007, καταργηθεί (IV Tμ. Πρ. 11/2017). Τέλος, η συγκεκριμένη δαπάνη δεν δύναται να νομιμοποιηθεί σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 37 του ν. 4238/2014, όπως ισχύει, καθόσον στο ρυθμιστικό πεδίο της διάταξης αυτής εμπίπτουν περιπτώσεις απευθείας αναθέσεων σε ήδη εγκατεστημένους αναδόχους, ενώ περαιτέρω, ενόψει του γεγονότος ότι το ίδιο το Νοσοκομείο ορίστηκε ως φορέας διεξαγωγής διαγωνισμού για τις δικές του ανάγκες στο πλαίσιο του Π.Π.Υ.Φ.Υ. 2015, δεν συντρέχει περίπτωση καθυστερήσεων στην ολοκλήρωση των διαδικασιών κεντρικού προγραμματισμού των υπηρεσιών της Ε.Π.Υ., λόγω των οποίων δεν μπόρεσε να δρομολογηθεί εγκαίρως η σχετική διαγωνιστική διαδικασία, ούτε τίθεται εν προκειμένω ζήτημα καθυστερήσεων κατά την εξέλιξη της διαγωνιστικής διαδικασίας που όφειλε να διενεργήσει, λόγω της άσκησης ενδίκων μέσων εκ μέρους των διαγωνιζομένων, αφού δεν προκύπτει από τα στοιχεία και δικαιολογητικά του εντάλματος εάν έχει ξεκινήσει διαδικασία τακτικού διαγωνισμού.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/68/2019
Εκτέλεση έργου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εν λόγω συμβάσεις εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του ν.4412/2016 κατά τα προβλεπόμενα στην περ. ζ΄ του άρθρου 10 του ν.4412/2016. Και τούτο διότι, από τα προπαρατεθέντα άρθρα των ανωτέρω συμβάσεων που συνήφθησαν μεταξύ των φερόμενων ως δικαιούχων και του ... προκύπτει ότι οι τελευταίοι ασκούσαν τα καθήκοντά τους υπό τις οδηγίες και εντολές του Συντονιστή του έργου, ο οποίος είχε την εξουσία να θέτει τις γενικές και ειδικές παραμέτρους για την ποιοτική και ποσοτική εκτέλεση του έργου αυτού, ενώ παράλληλα υπόκεινταν στον έλεγχο και την εποπτεία αυτού σχετικώς με την προσήκουσα και εμπρόθεσμη εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους. Επιπλέον, η πιστοποίηση της ορθής εκπλήρωσης των συμβατικών τους υποχρεώσεων εξαρτιόταν από την αιτιολογημένη θετική εισήγηση του Συντονιστή του έργου, η οποία αποτελούσε προϋπόθεση για την καταβολή της αμοιβής τους, ενώ η έγκριση των οργάνων του Ταμείου ήταν αναγκαία, τόσο για την πραγματοποίηση των εκτός έδρας μετακινήσεών τους, όσο και για την καταβολή των σχετικών δαπανών. Εξάλλου, από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι οι επίμαχες συμβάσεις ήταν συμβάσεις παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών και όχι εξαρτημένης εργασίας. Ειδικότερα, ουδόλως αναφέρεται σε αυτές ότι οι φερόμενοι ως δικαιούχοι μπορούσαν να προσέρχονται στον χώρο εργασίας τους και να αναχωρούν από αυτόν στον κατά την κρίση τους αναγκαίο χρόνο για τη διεκπεραίωση των ανατεθέντων καθηκόντων τους, ούτε επίσης προκύπτει ότι αυτοί, κατά τη διάρκεια της επίμαχης σύμβασης, εργάζονταν ως ελεύθεροι επαγγελματίες, παρέχοντας υπηρεσίες και σε άλλους εργοδότες. Επιπλέον, δεν προκύπτει ότι είχαν τη δυνατότητα να επιλέγουν οι ίδιοι τους βασικούς όρους της απασχόλησής τους, χωρίς να ελέγχονται από τον εργοδότη τους ως προς τον τόπο, τον τρόπο και ακόμη και εν μέρει το χρόνο παροχής των υπηρεσιών τους. Αντιθέτως, από το γεγονός ότι υπήρχε καθοδήγηση, έλεγχος και εποπτεία του Ταμείου στους φερόμενους ως δικαιούχους μέσω ιεραρχικά ανωτέρων οργάνων του (Συντονιστή του Έργου), καθώς επίσης και από τη φύση των καθηκόντων που τους έχουν ανατεθεί, τα οποία προϋποθέτουν πλήρη απασχόληση, προκύπτει ότι τα μέρη με τις συναφθείσες συμβάσεις απέβλεψαν στην αποκλειστική και συνεχή απασχόληση των φερόμενων ως δικαιούχων, υπό την καθοδήγηση και την εποπτεία του Συντονιστή του Έργου. (..)Τούτων δοθέντων και μη προβαλλόμενης άλλης πλημμέλειας από την Επίτροπο, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/199/2019
Προμήθεια έτοιμου σκυροδέματος..:Υπό αυτές τις περιστάσεις, η άμεση αποκατάσταση των προκληθεισών από τα ανωτέρω ακραία πλημμυρικά φαινόμενα ζημιών, (ρηγματώσεων, καθιζήσεων, διαβρώσεων, επιχωματώσεων κ.λ.π.) στις οδικές υποδομές του Δήμου ... ώστε αυτές να καταστούν ασφαλείς και πλήρως λειτουργικές σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, μεσούντος του χειμώνα 2018 – 2019, πληροί την προϋπόθεση της επιτακτικά επείγουσας ανάγκης, η ικανοποίηση της οποίας δεν επιτρέπει την τήρηση των χρονικών προθεσμιών που απαιτούν οι κανόνες περί διεξαγωγής ανοικτού διαγωνισμού και, συνεπώς, δικαιολογεί την ανάθεση του έργου με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης. Ο δε χρόνος από την επέλευση των έκτακτων καιρικών φαινομένων (Νοέμβριος 2018 έως αρχές Ιανουαρίου 2019) μέχρι τη λήψη της απόφασης για την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης της προμήθειας στις 17.1.2017, κρίνεται εγγύς και εύλογος, λαμβανομένων υπόψη των απαραίτητων ενεργειών που έπρεπε να προηγηθούν της απόφασης αυτής, όπως αυτοψίες, σύνταξη μελέτης, ανάληψη δαπάνης και διάθεση πίστωσης. Περαιτέρω, δοθέντος αφενός του ενδεικτικού ορισμού της ποσότητας έτοιμου σκυροδέματος (612 m3) στη 113/2019 μελέτη του Δήμου λόγω της αδυναμίας ακριβούς υπολογισμού αυτής και της ανώτατης προϋπολογισθείσας τιμής μονάδας αυτού (105 ευρώ) και, αφετέρου, του γεγονότος ότι η ανάδοχος προσέφερε μεγαλύτερη ποσότητα (860 m3) του υπό προμήθεια υλικού με μικρότερη τιμή μονάδας (74,721ευρώ), η συμφωνία με την ανάδοχο ανταποκρίνεται στα κριτήρια της διαπραγμάτευσης ανεξαρτήτως αν η προσφορά αυτής ήταν εν τέλει ίση με την προϋπολογισθείσα δαπάνη (79.682,40). Η δε αποδοχή της επί πλέον προσφερθείσας ποσότητας έγινε επί τη βάσει ουσιαστικών εκτιμήσεων του αναθέτοντος Δήμου ως προς τις ανάγκες αυτού, οι οποίες δεν υπερβαίνουν τα άκρα νόμιμα όρια εντός των οποίων πρέπει να ασκείται η διακριτική του ευχέρεια.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, και το ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1835/2022
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: ζητείται εμπροθέσμως και εν γένει παραδεκτώς η ανάκληση της 380/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Συνεκτιμώντας τα στοιχεία που προκύπτουν εναργώς τόσο από το από 29.09.2022 αναλυτικό καθολικό ειδών όσο και από την από 09.08.2022 κατάσταση συμβάσεων ανά είδος που προσκομίζονται με την προσφυγή, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 5, το Δικαστήριο διαπιστώνει τη συνδρομή ουσιώδους πλάνης του Κλιμακίου ως προς το υπαρκτό εν προκειμένω των πραγματικών προϋποθέσεων της συνδυαστικής εφαρμογής του 32 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 34 της από 30.3.2020 Π.Ν.Π.. Τούτο διότι ένεκα πλάνης, δέχθηκε ότι ο αριθμός της συνολικής ποσότητα των αντιδραστηρίων που είχε στη διάθεσή του το Ε.ΚΕ.Α. στις 9.8.2022 ανερχόταν σε 356.160, πλέον του αριθμού αντιδραστηρίων, που το Κλιμάκιο θεωρούσε ότι το Ε.ΚΕ.Α. είχε τη δυνατότητα να προμηθευτεί, έως τη λήξη ισχύος της προηγηθείσας 2ης τροποποιητικής σύμβασης στις 8.9.2022. Συνακόλουθα, ένεκα πλάνης δέχθηκε με την προσβαλλόμενη ότι στις 9.9.2022, ημεροχρονολογία έναρξης ισχύος της ελεγχόμενης σύμβασης, τα αποθέματα του Ε.ΚΕ.Α. σε αντιδραστήρια, ανέρχονταν σε 221.160 (356.160 - 135.000). Εφόσον δε το ορθό αριθμητικό μέγεθος της συνολικής υπολειπόμενης ποσότητα αντιδραστηρίων στις 9.8.2022 ήταν 356.160 αντιδραστήρια, δεν υφίστατο διαθέσιμη ποσότητα αντιδραστηρίων που αρκούσε να καλύψει τους τρεισήμισι από τους τέσσερις μήνες διάρκειας ισχύος της ελεγχόμενης σύμβασης όπως πεπλανημένως και ανακριβώς θεωρήθηκε από το Κλιμάκιο. Κατά συνέπεια, νομίμως με την 4079/19.7.2022 πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, εκκίνησε η ελεγχόμενη διαδικασία διαπραγμάτευσης για την ανάθεση νέας προμήθειας 250.000 αντιδραστηρίων μοριακού ελέγχου covid-19, υπαγορευόμενη από την επείγουσα ανάγκη έγκαιρης διασφάλισης της επάρκειας των αντιδραστηρίων για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα των τεσσάρων μηνών διάρκειας της σύμβασης και από την αβέβαιη εξέλιξη της πανδημίας, επί τη βάσει των συνδυαστικώς εφαρμοζομένων και στενώς ερμηνευτέων διατάξεων του άρθρου 32 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 34 της από 30.3.2020 Π.Ν.Π.. Κατά τον χρόνο, δε, εκδίκασης της προσφυγής προκύπτει ότι η ισχύς του εν λόγω άρθρου της Π.Ν.Π. έχει ήδη παραταθεί έως τις 31.12.2022 με το άρθρο 57 παρ. 2 του ν. 4975/2022, με αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνεται προς τα γεγονότα η μη νομιμότητα της αίρεσης της παράτασής του, την οποία επικαλείται το Κλιμάκιο. Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτή 380/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/63/2018
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:Περαιτέρω, κατά τον ομοίως βασίμως προβαλλόμενο δεύτερο λόγο διαφωνίας, η τηρηθείσα τακτική ανάθεσης των επίμαχων διαδικασιών, μετά από δίμηνες διαπραγματεύσεις, με κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτείται για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών της αναθέτουσας Aρχής σε υπηρεσίες καθαριότητας, καταστρατηγεί τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο σχηματισμό του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενόψει του ότι η οικεία δαπάνη από 1.1.2017 έως 30.12.2017, συνολικού ποσού 1.089.938 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το όριο του 1.000.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. άνω του οποίου απαιτείται η διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(..)VI Συνακόλουθα, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για τους προβαλλόμενους από την Επίτροπο λόγους. Ωστόσο, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη ότι εν πάση περιπτώσει το Νοσοκομείο διενήργησε ανοικτό διαγωνισμό για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών, ο οποίος έχει ολοκληρωθεί και υπεβλήθη σε προσυμβατικό έλεγχο και ότι στις 30.3.2018 υπεγράφη η σχετική σύμβαση, κρίνει ότι το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/118/2020
ΜΕΙΚΤΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ.Αντιπλημμυρικά έργα...ζητείται η αναθεώρηση της 1543/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά ανωτέρω, οι αναφερόμενες εργασίες στην ομάδα Β και στις υποομάδες Α1 έως Α4 της ομάδας Α του προϋπολογισμού της μελέτης της συμβάσεως (ειδικώς οι εργασίες των υποομάδων Α1 και Α2 αναφέρονται σε εργασίες χωματουργικές και βυθοκόρησης με λήψη υψομετρικών και βυθομετρικών στοιχείων) εμπίπτουν στην έννοια των εργασιών συντηρήσεως αντιπλημμυρικών έργων, οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙ του Προσαρτήματος Α του ν. 4412/2016 (βλ. και Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ). Περαιτέρω, η ελεγχόμενη σύμβαση περιλαμβάνει και παροχή υπηρεσιών (βλ. λοιπές υποομάδες της Ομάδας Α του προϋπολογισμού της μελέτης) καθώς και προμήθεια αγαθών (τσιμεντοσωλήνες). Συνεπώς, αποτελεί μεικτή σύμβαση «έργων», υπηρεσιών και προμήθειας, κύριο δε αντικείμενο αυτής αποτελούν οι εργασίες του Παραρτήματος ΙΙ του Προσαρτήματος Α του ν. 4412/2016, οι οποίες, πέραν του ότι καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο τμήμα του προϋπολογισμού της συμβάσεως, αποτελούν τον κεντρικό άξονα γύρω από τον οποίο διαρθρώνεται η σύμβαση, ως εξυπηρετούσες τον επιδιωκόμενο από αυτήν σκοπό, ήτοι τη συντήρηση ή και αποκατάσταση των ήδη υφιστάμενων αντιπλημμυρικών έργων της Ν.Ε. ..., στο πλαίσιο δε αυτό οι προβλεπόμενες υπηρεσίες και προμήθειες έχουν λειτουργία παρακολουθηματική των εν λόγω εργασιών. Κατόπιν αυτών, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την Επίτροπο, ορθώς δημοπρατήθηκε η εν λόγω σύμβαση ως σύμβαση «έργων» κάτω των ορίων του ν. 4412/2016 και ζητήθηκε να συμμετάσχουν στον οικείο διαγωνισμό μόνον εργοληπτικές επιχειρήσεις, ενόψει της φύσης των προς ανάθεση εργασιών.Αναθεωρεί την 1543/2019 απόφαση του VI Τμήματος.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/58/2019
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης νοσοκομείου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την διαφωνούσα Επίτροπο, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με τη διαδικασία της διαπραγματεύσεως (απευθείας αναθέσεως). Τούτο δε, διότι, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στη σκέψη ΙΙΙ, η αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, και μόνο η συνολική αξία των επίμαχων συμβάσεων που συνήφθησαν για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης κατά τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο του έτους 2018, ανερχόμενη στα 26.085 ευρώ άνευ Φ.Π.Α. (8.695 ευρώ x 3), υπερβαίνει το ανωτέρω όριο των 20.000 ευρώ, ενώ, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη σκέψη ΙΙΙ.Β, η συνολική αξία των συμβάσεων που συνήφθησαν με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως εντός του έτους 2018, συμπεριλαμβανομένων και των επίμαχων, ανερχόμενη στο ποσό των 95.645 ευρώ άνευ Φ.Π.Α., υπερβαίνει το όριο των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη την ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών κατόπιν διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι το Νοσοκομείο δεν μερίμνησε για την ένταξη διαγωνισμού για την ανάθεση των υπηρεσιών φύλαξης σε κάποιο ΠΠΥΦΥ, ενόψει της λήξεως της 4/2017 συμβάσεως στις 31.1.2018. Επιπλέον, η προοπτική της συνάψεως ατομικών συμβάσεων για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του, ουδόλως δικαιολογεί την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για χρονικό διάστημα τουλάχιστον έντεκα (11) μηνών, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα ανωτέρω, καθώς το Νοσοκομείο όφειλε, μέχρι τη μετάβαση στο νέο καθεστώς, να εφαρμόζει απαρεγκλίτως την νομοθεσία που ρυθμίζει τις διαδικασίες συνάψεως δημοσίων συμβάσεων. Άλλωστε, η δυνατότητα συνάψεως ατομικών συμβάσεων ήταν γνωστή ήδη από τον Φεβρουάριο του έτους 2016, οπότε και ετέθησαν σε ισχύ οι διατάξεις του άρθρου 97 του ν. 4368/2016. Όφειλε, συνεπώς, το Νοσοκομείο να προβεί εγκαίρως στις απαιτούμενες ενέργειες για τη σύναψη των εν λόγω συμβάσεων αμέσως μετά τη λήξη της …./2017 συμβάσεως, στις 31.1.2018, ειδάλλως να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας μέχρι να καταστεί δυνατή η σύναψη ατομικών συμβάσεων κατ’ εφαρμογή της ανωτέρω διατάξεως. Τέλος, αβασίμως το Νοσοκομείο επικαλείται την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 6 παρ. 10 του ν. 4412/2016 και προβάλλει ότι οι διατάξεις αυτές του παρέχουν τη δυνατότητα να συνάπτει συμβάσεις με απευθείας ανάθεση για μεμονωμένα τμήματα, μέχρι του ποσού των 80.000 ευρώ, διότι οι διατάξεις αυτές, δεν εισάγουν εξαίρεση από τα αναφερόμενα στη σκέψη ΙΙ όρια για την υποχρέωση διενέργειας διαγωνισμού, όπως εσφαλμένως υπολαμβάνει το Νοσοκομείο, αλλά αναφέρονται στη διενέργεια επιμέρους διαγωνιστικών διαδικασιών, οι οποίες αποτελούν τμήματα ενός ευρύτερου διαγωνισμού. Στην προκειμένη όμως περίπτωση ουδεμία διαγωνιστική διαδικασία διενεργήθηκε, αντιθέτως πρόκειται για ανεπίτρεπτη κατάτμηση της συνολικής αξίας των συμβάσεων φύλαξης που συνήφθησαν σε δωδεκάμηνη βάση, ώστε να προκύψουν πολλές επιμέρους συμβάσεις κάτω των 20.000 ευρώ και να ανατεθούν με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως προς αποφυγή των διατάξεων περί διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω οι ελεγχόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/14/2019
Παροχή υπηρεσιών συντήρησης των ηλεκτρομηχανολογικών (Η/Μ) εγκαταστάσεων(...)Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον αναπληρωτή Επίτροπο, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας στον φερόμενη ως δικαιούχο ανάδοχο, δεδομένου ότι δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, η αξία των υπηρεσιών αυτών κατά το προηγούμενο της σύναψης της επίμαχης σύμβασης δωδεκάμηνο ανέρχεται σε 93.800 ευρώ (47.250+28.350+18.200) χωρίς ΦΠΑ και ως εκ τούτου υπερβαίνει το νόμιμο όριο διενέργειας της διαπραγμάτευσης ακόμη και του συνοπτικού διαγωνισμού. Εξάλλου, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ούτε από τον φέροντα το βάρος απόδειξης φορέα αποδεικνύεται η συνδρομή κατεπείγουσας ανάγκης, οφειλόμενης σε απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίες κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου για υπηρεσίες ηλεκτρομηχανολογικής υποστήριξης αυτού και επέβαλαν ως εκ τούτου επιτρεπτώς την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση της προκήρυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 32 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, το Νοσοκομείο, μολονότι γνώριζε την παλαιότητα των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεών του και τις σοβαρές βλάβες που παρουσιάζονται σε αυτές σχεδόν καθημερινά καθιστώντας, σε συνδυασμό με την υποστελεχωμένη τεχνική υπηρεσία του, δυσχερή την αδιάλειπτη παροχή των εν λόγω υπηρεσιών που είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία του καθώς και ότι η προηγούμενη σύμβαση - η οποία, σημειωτέον, συνήφθη ομοίως με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης κατ΄επίκληση της παρ. 2γ του άρθρου 32 του ν. 4412/2016- μεταξύ αυτού και του φερόμενου ως δικαιούχου έληγε στις 26.9.2018, δεν προέβη εγκαίρως σε καμία ενέργεια για την προκήρυξη ανοικτού διαγωνισμού, εφόσον το μεν είχε κρίνει ως χρονοβόρα τη διαδικασία πρόσληψης τεχνικών με απόδειξη παροχής υπηρεσιών (ν. 4486/2017), το δε ήδη από τις αρχές του Σεπτεμβρίου 2018 γνώριζε ότι μέσω της υποβολής του αιτήματός του για πρόσληψη επικουρικού προσωπικού (πρόσκληση Ιουλίου 2018) είχε εγκριθεί η πρόσληψη μόνο ενός ηλεκτροτεχνίτη. Περαιτέρω, η βραδυπορία των οργάνων του Νοσοκομείου για την επίλυση της τεχνικής υποστήριξής του μέσω μίας νόμιμης διαδικασίας επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι παρά την έγκριση σκοπιμότητας διενέργειας ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού προϋπολογιζόμενης δαπάνης 116.064 ευρώ (με Φ.Π.Α.), στην οποία προέβη το Δ.Σ. με το πρακτικό 26/24.9.2018, ωστόσο από το στοιχεία του φακέλου και από το ΚΗΜΔΗΣ ουδόλως προκύπτει, όπως ορθά επισημαίνει και ο αναπληρωτής Επίτροπος, ότι το Νοσοκομείο προκήρυξε ανοικτό διαγωνισμό για την παροχή των ως άνω κρίσιμων για τη λειτουργία του υπηρεσιών. Αντιθέτως, κατά τα διαλαμβανόμενα στο 202/9.1.2019 έγγραφο της Διοικήτριάς του προς την Υπηρεσία Επιτρόπου Ν. Βοιωτίας-Ν. Φωκίδας, μόλις στις 9.1.2019 το Νοσοκομείο πρόκειται να υποβάλει στο Υπουργείο Υγείας αίτημα έγκρισης επικουρικού προσωπικού (ενός ΠΕ ηλεκτρολόγου-μηχανολόγου, ενός ΔΕ υδραυλικού και ενός ΔΕ ηλεκτροτεχνίτη) για την υποστήριξη της τεχνικής υπηρεσίας του, παρά το γεγονός ότι, όπως και το ίδιο το Νοσοκομείο συνομολογεί, η συνεχής και αδιάλειπτη παροχή των εν λόγω υπηρεσιών είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία του. β) Περαιτέρω, όπως βασίμως προβάλλεται με τον δεύτερο λόγο διαφωνίας, η απόφαση για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών έπρεπε να ληφθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο του Νοσοκομείου και όχι από τη Διοικήτρια αυτού, δοθέντος ότι στο άρθρο 7 του ν. 3329/2005 (Α΄ 81) δεν προβλέπεται ειδικώς τέτοια αρμοδιότητα του Διοικητή του Νοσοκομείου, ενώ το τεκμήριο αρμοδιότητας ισχύει, σε κάθε περίπτωση, υπέρ του Διοικητικού Συμβουλίου (βλ. παρ. 3, 6 και παρ. 8 περ. 30 του ως άνω άρθρου 7 του ν. 3329/2005 και τις Πράξεις Ε.Σ. Κ.Π.Ε.Δ. στο ΙV Tμ. 44/2017, 175, 2/2016), η δε επικύρωση της απόφασης αυτής με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, δεν δύναται να θεραπεύσει εκ των υστέρων την ως άνω αναδειχθείσα πλημμέλεια.
ΕΣ/ΚΛ.ΤΜ.4/66/2017
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης (...) Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Επίτροπο, η απευθείας ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών, η δαπάνη των οποίων για το οικονομικό έτος 2016 δεν υπερέβη το κοινοτικό όριο των 750.000,00 ευρώ (οι υπηρεσίες φύλαξης συγκαταλέγονται μεταξύ αυτών που απαριθμούνται στο Παράρτημα XIV του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016), δεν είναι νόμιμη, καθόσον δε συντρέχουν οι προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στη συγκεκριμένη διαδικασία. Και τούτο, διότι η ετήσια δαπάνη του Νοσοκομείου για την ανάθεση υπηρεσιών φύλαξης υπερβαίνει κατά πολύ το όριο των 20.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, ενώ, περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών πάγιων και διαρκών αναγκών του Νοσοκομείου. Ειδικότερα, η επικαλούμενη μη τελεσφόρηση του σχετικού ενιαίου διαγωνισμού από το ορισθέν αρμόδιο προς τούτο στο πλαίσιο του Π.Π.Υ.Υ. 2014 Γ.Ν.Α. «Μπενάκειο-Κοργιαλένειο» δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση, αλλά ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης των υπηρεσιών υγείας, στις οποίες περιλαμβάνονται, ενόψει της αρχής της ενότητας της Διοίκησης, τόσο οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες να προγραμματίζουν κεντρικά και να διενεργούν τις σχετικές διαδικασίες ανάθεσης όσο και οι νοσοκομειακές μονάδες για λογαριασμό των οποίων υλοποιούνται οι διαδικασίες αυτές. Ως εκ τούτου, τα όργανα του Νοσοκομείου δεν δύνανται να επικαλεστούν τις ενέργειες ή παραλείψεις τρίτων δημόσιων φορέων, προκειμένου να δικαιολογήσουν την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης (βλ. Ελ.Συν. ΚΠΕΔ στο IV Τμ. 10/2017, 176, 125, 111, 110, 92, 71, 41/2016, 147, 134, 105, 65/2015, 174, 68, 56/2014). Ανεξαρτήτως αυτών και σε κάθε περίπτωση, το Νοσοκομείο δεν αποδεικνύει την έλλειψη υπαιτιότητάς του για τη μη διενέργεια διαγωνισμού και την παράλληλη συστηματική προσφυγή σε διαδοχικές απευθείας αναθέσεις για μακρό διάστημα (τουλάχιστον από τον Ιούνιο του 2015).
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/188/2017
ΕΡΓΑ.(..)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, εφόσον κατά την ημερομηνία αποστολής της πρώτης πρόσκλησης για υποβολή προσφορών (30.3.2017), η οποία αποτελεί το χρόνο έναρξης της διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 120 του ν. 4412/2016, είχε ήδη δημοσιευθεί η ΔΝΣγ/οικ 15299/ΦΝ 466/2.3.2017 απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών (Β΄ 900/17.3.2017) για την ανάπτυξη του διαδικτυακού Κεντρικού Ηλεκτρονικού Συστήματος Κληρώσεων για τις Δημόσιες Συμβάσεις, το Νοσοκομείο όφειλε να ακολουθήσει τη διαδικασία που αναφέρεται στην παράγραφο 5 του άρθρου 118 του ν. 4412/2016, όπως βασίμως προβάλλει η Επίτροπος. (..)Ωστόσο, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη ότι το Διοικητικό Συμβούλιο του Νοσοκομείου ενέκρινε την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης στις 15.3.2017, ήτοι πριν από τη δημοσίευση της ως άνω υπουργικής απόφασης, ότι η πρώτη πρόσκληση για υποβολή προσφορών απεστάλη λίγες ημέρες μετά τη δημοσίευση αυτής, ότι η σχετική σύμβαση συνήφθη στις 4.5.2017 και ότι υπέβαλαν προσφορές τρεις κατασκευαστικές εταιρείες κρίνει ότι, στην προκειμένη περίπτωση, δεν προκύπτει πρόθεση καταστρατήγησης των ως άνω διατάξεων από τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου, αλλά συγγνωστή πλάνη αυτών ως προς τη διαδικασία που όφειλαν να τηρήσουν.(συγγνωστή πλάνη)
ΕΣ/ΚΛ.Ε/701/2019
Ανάπλαση παραλιακού μετώπου...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, ενόψει των περιλαμβανομένων στην …. απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού διαπιστώσεων, υφίστανται επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ανάδοχος εταιρεία είχε συνάψει, κατά το χρονικό διάστημα από 26.1.2012 έως 9.4.2012, συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς, με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Δοθέντος δε ότι, σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σύναψης σύμβασης, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να αποκλείουν οικονομικό φορέα, όταν αποδεικνύεται ότι εμπίπτει σε μία από τις περιπτώσεις της παραγράφου 4 του ίδιου άρθρου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε, τηρώντας τη διαδικασία που προβλέπεται στις παραγράφους 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, να καλέσει την ως άνω εταιρεία να προσκομίσει τα στοιχεία που η τελευταία επικαλέστηκε στο υποβληθέν από αυτήν Τ.Ε.Υ.Δ., προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε πράγματι επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της, παρότι συνέτρεχε ο σχετικός λόγος αποκλεισμού. Ως εκ τούτου, ήταν μη νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην εταιρεία αυτή χωρίς την τήρηση της προαναφερθείσας διαδικασίας, ενόψει δε της εν λόγω ουσιώδους πλημμέλειας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο, με το …. έγγραφο του Δημάρχου ..., σχεδίου σύμβασης.