Καταβολή εξόδων κίνησης (αντίτιμο εισιτηρίων/κάρτα απεριορίστων διαδρομών). Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη μείζονα σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, η καταβολή εξόδων κίνησης στους φερόμενους ως δικαιούχους των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων πληρωμής για τις αναφερόμενες στις υποβληθείσες καταστάσεις μετακινήσεις είναι μη νόμιμη, καθόσον, όπως βασίμως προβάλλει η διαφωνούσα Επίτροπος, δεν έχουν εκδοθεί, πριν από την πραγματοποίηση εκάστης μετακίνησης, οι προβλεπόμενες εκ του νόμου αποφάσεις, στις οποίες να προσδιορίζεται με τρόπο συγκεκριμένο η αιτία της μετακίνησης, ήτοι η αναγκαιότητα διεξαγωγής τακτικού/έκτακτου ελέγχου, ο τόπος μετακίνησης, με παράθεση οδού και αριθμού. Εξάλλου, εν προκειμένω δεν δύναται να υποστηριχθεί ότι οι Οικ.127/19.1.2017 (ΑΔΑ: ΨΨ067Λ7-510) και Οικ. 127α/16.11.2017 (ΑΔΑ: 6ΠΒΛ7-Λ7-ΖΜ6) αποφάσεις του Αντιπεριφερειάρχη ..., υπέχουν θέση εντολής μετακίνησης. Ειδικότερα, πέραν του ότι η τελευταία μη νομίμως αναδράμει σε χρόνο πρότερο της εκδόσεώς της, οι προαναφερόμενες αποφάσεις δεν έχουν το ελάχιστο εκ του νόμου αναγκαίο περιεχόμενο, ούτε συνοδεύονται από άλλα έγγραφα στοιχεία, όπως το πρόγραμμα εργασίας του προσωπικού, διαμορφωθέν από τον προϊστάμενο της Δ/νσης βάσει των προγραμματισμένων τακτικών ελέγχων και των υποβληθέντων καταγγελιών, για τη διερεύνηση των οποίων διεξάγονται τυχόν έκτακτοι έλεγχοι....Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι μη νόμιμες και, ως εκ τούτου, αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.1/16/2018

ΔΑΠΑΝΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, κρίνεται ότι οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι μη νόμιμες καθόσον η ΔΕΥΑΑ δεν τήρησε, πριν από την πραγματοποίηση των μετακινήσεων, την προβλεπόμενη εκ του οικείου νομοθετικού πλαισίου διαδικασία για την έκδοση των αναγκαίων αποφάσεων ανάληψης των δαπανών, υπογεγραμμένων από τον οικείο Διατάκτη. Και τούτο ειδικότερα διότι η 21/1.2.2017 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, η οποία υπογράφεται από τον Γενικό Διευθυντή της ΔΕΥΑΑ, αναρτήθηκε στον ιστότοπο της «ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ» και, ως εκ τούτου, άρχισε να ισχύει (βλ. άρθρο 4 παρ. 2 του ν. 3861/2010), μετά την πραγματοποίηση των μετακινήσεων. Περαιτέρω, όμως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση τα αρμόδια όργανα της επιχείρησης δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων δημοσιολογιστικών διατάξεων, αφού οι οικείες αποφάσεις ανάληψης δαπανών εκδόθηκαν πριν από την πραγματοποίηση των μετακινήσεων, πλην η μία εξ αυτών (21/1.2.2017) εκ παραδρομής αναρτήθηκε καθυστερημένα στον ιστότοπο της «ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ».

Καταβολή δαπανών μετακίνησης. (..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, καθόσον κατά το χρόνο πραγματοποίησης της οικείας μετακίνησης δεν υπήρχε επαρκής διαθέσιμη πίστωση στον προϋπολογισμό οικονομικού έτους 2016 του εν λόγω φορέα για την κάλυψη της αντίστοιχης δαπάνης, δεδομένου ότι η αρχική δέσμευση πίστωσης υπολειπόταν του ποσού των εξόδων μετακίνησης που τελικά εκκαθαρίστηκαν με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, ενώ η επάρκεια αυτής εξασφαλίστηκε με την έγκριση της 2ης τροποποίησης του προϋπολογισμού του βαρυνόμενου φορέα σε χρόνο μεταγενέστερο (22.6.2016) της μετακίνησης του φερόμενου ως δικαιούχου (13.1.2016). Περαιτέρω, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρχική ΤΤ2335/22.1.2016, αλλά και η από 28.6.2016 ορθή επανάληψη αυτής, αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, που αφορούν στην ελεγχόμενη δαπάνη, εκδόθηκαν και αναρτήθηκαν στη Διαύγεια στις 22.1.2016 και 28.6.2016, αντίστοιχα, ήτοι μετά την πραγματοποίηση της οικείας μετακίνησης (11.1.2016 έως 13.1.2016), η καταβαλλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη παρίσταται, επιπλέον, μη κανονική. ..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2016, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει

Δαπανες μετακίνησης. (..). Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ως άνω εγκριτικές των μετακινήσεων των φερόμενων ως δικαιούχων αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου ... δεν είναι εκ των αναφερομένων στο άρθρο 2 του ν. 3861/2010, όπως ισχύει, και, συνεπώς, δεν υπήρχε υποχρέωση ανάρτησής τους στο πρόγραμμα «Διαύγεια», απορριπτομένου ως αβάσιμου του σχετικού λόγου του αναπληρωτή Επιτρόπου. Πλην όμως, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο δεύτερο λόγο διαφωνίας, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη κανονικές, καθόσον η 796/27.2.2015 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, με την οποία δεσμεύθηκαν οι αναγκαίες πιστώσεις σε βάρος του Κ.Α.Ε. 00.6421, για την κάλυψη των εξόδων μετάβασης και διαμονής των φερόμενων ως δικαιούχων, της οποίας η ισχύς εκκινεί από την ανάρτησή της στο πρόγραμμα «Διαύγεια», αναρτήθηκε σε αυτό σε χρόνο μεταγενέστερο της πραγματοποίησης των εν λόγω μετακινήσεων,..στην περίπτωση μάλιστα του χρηματικού εντάλματος 42/17 με φερόμενο ως δικαιούχο τον .., εκτός της εκ των υστέρων ανάρτησης, η ως άνω απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε μετά την πραγματοποίηση της οικείας μετακίνησης​...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι μη κανονικές και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Καταβολή εξόδων κίνησης (χιλιομετρική αποζημίωση) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη μείζονα σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, η καταβολή στους φερόμενους ως δικαιούχους του χρηματικού εντάλματος πληρωμής χιλιομετρικής αποζημίωσης για τις αναφερόμενες στις υποβληθείσες καταστάσεις μετακινήσεις τους είναι μη νόμιμη, καθόσον, δεν έχουν εκδοθεί πριν από την πραγματοποίηση εκάστης μετακίνησης οι προβλεπόμενες εκ του νόμου αποφάσεις, στις οποίες να προσδιορίζεται με τρόπο συγκεκριμένο η αιτία της μετακίνησης, ήτοι η αναγκαιότητα διεξαγωγής τακτικού/έκτακτου ελέγχου, καθώς και ο τόπος μετακίνησης, με παράθεση οδού και αριθμού, ώστε να καθίσταται ευχερής ο έλεγχος της διανυθείσας χιλιομετρικής απόστασης..(..)Άλλωστε, η καταβολή χιλιομετρικής αποζημίωσης στους ανωτέρω υπαλλήλους είναι μη νόμιμη και για τον πρόσθετο λόγο ότι δεν προσκομίζεται γραπτή εντολή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 2δ του άρθρου 6 της υποπαραγράφου Δ9 της παραγράφου Δ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015, από την οποία να προκύπτει η αναγκαιότητα χρησιμοποίησης ιδιωτικής χρήσης μεταφορικού μέσου, πολλώ δε μάλλον δεν προκύπτει ο λόγος για τον οποίο δεν έγινε χρήση του υπηρεσιακού οχήματος για τις μετακινήσεις αυτές...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Νόμιμη η καταβολή εξόδων μετακίνησης εκτός έδρας σε υπαλλήλους Δήμου,  καθόσον, σύμφωνα με τα άρθρα 23, 24 και 25 του β.δ. της 17.5/15-6-1959, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα είναι πλήρη και φέρουν όλα τα τυπικά στοιχεία εξωτερικής νομιμότητας, φέρουν δε και την υπογραφή των αρμοδίων οργάνων, μεταξύ των οποίων είναι και η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών, χωρίς επιφύλαξη επί του σώματος αυτών. Το δε έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου προς τον Επίτροπο, με το ερώτημα του εάν θα πρέπει οι μετακινήσεις να συνοδεύονται από επιπλέον δικαιολογητικά, που να αποδεικνύουν την πραγματοποίηση των μετακινήσεων, δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της διαδικασίας εκδόσεως των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων. 

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ:.. Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες παρίστανται μη κανονικές, καθόσον, όπως βασίμως διαλαμβάνει και η έκθεση διαφωνίας, ακολουθήθηκε ως προς την ανάληψη αυτών η διαδικασία του άρθρου 160 Κ.Δ.Κ., χωρίς να περιλαμβάνονται στις περιοριστικά απαριθμούμενες στο άρθρο 158 παρ. 1 του ιδίου κώδικα υποχρεωτικές δαπάνες των δήμων, που δύνανται να εκτελεστούν πριν την ψήφιση του προϋπολογισμού του τρέχοντος οικονομικού έτους με την κατ’ εξαίρεση επέκταση της ισχύος του προϋπολογισμού του προηγούμενου οικονομικού έτους έως τα τέλη Μαρτίου το αργότερο. Συνεπεία δε αυτού, η μεν σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης των δαπανών μετακίνησης του Δημάρχου ελήφθη και αναρτήθηκε στο πρόγραμμα Διαύγεια σε χρονικό σημείο (14.3.2018) μεταγενέστερο της πραγματοποίησης τους, ενώ για τις δαπάνες μετακίνησης του υπαλλήλου του Δήμου δεν προκύπτει ότι έγινε εκ νέου ανάληψή τους. Επιπροσθέτως, η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία εγκρίθηκαν αναδρομικά οι μετακινήσεις Δημάρχου, δεν διαλαμβάνει καμία αιτιολογία ως προς τους κατεπείγοντες υπηρεσιακούς λόγους, που κατέστησαν αναγκαία την άμεση και χωρίς καθυστέρηση μετακίνηση αυτού, ώστε να μην είναι δυνατή η προηγούμενη έγκριση από το Δημοτικό Συμβούλιο. Η επικαλούμενη, προγενέστερη των κρίσιμων μετακινήσεων, απόφαση 246/27.11.2017 του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου …, με την οποία εγκρίθηκε αόριστα η μετακίνηση του Δημάρχου, για το μήνα Δεκέμβριο του έτους 2017, για συναντήσεις με τον Υπουργό Εσωτερικών και τους Γενικούς Γραμματείς των Υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων σε ημερομηνίες που δεν είχαν καθοριστεί  ακόμη για θέματα πληρωμής έργων που είχαν ολοκληρωθεί και για εντάξεις νέων έργων στο ΕΣΠΑ 2014-2020, δεν φέρει το αναγκαίο περιεχόμενο, καθώς δεν προσδιορίζονται σε αυτήν οι ημερομηνίες των συναντήσεων, οι απαιτούμενες για τις μετακινήσεις ημέρες εκτός έδρας και το σχετικό μέσο μετακίνησης, με συνέπεια να μην δύναται (η 246/27.11.2017 απόφαση) να καλύψει την έλλειψη της προηγούμενης, εγκριτικής των μετακινήσεων, απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι μη κανονικές και εν μέρει (ως προς τις δαπάνες μετακίνησης του Δημάρχου) μη νόμιμες και για το λόγο τούτο αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΞΟΔΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ:. Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη μείζονα σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, η καταβολή εξόδων κίνησης στους φερόμενους ως δικαιούχους του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος πληρωμής για τις αναφερόμενες μετακινήσεις είναι εν μέρει μη κανονική, καθόσον, όπως βασίμως προβάλλει η διαφωνούσα Επίτροπος, πλην της 1007/20.2.2017 εντολής μετακίνησης του .., που φέρει το αναγκαίο περιεχόμενο, με τον προσδιορισμό σε αυτήν του ονοματεπώνυμου και της ιδιότητας του μετακινούμενου υπαλλήλου, του τόπου μετάβασης (η αοριστία αναγραφής ως τόπου μετακίνησης της ..συμπληρώνεται από την αιτία μετακίνησης, όπου παρατίθεται και ο αριθμός της σχετικής αίτησης απογραφής, μέσω της οποίας είναι δυνατός ο ακριβής προσδιορισμός της διεύθυνσης και του ιδιοκτήτη των γεωργικών μηχανημάτων), της αιτίας της μετακίνησης, του μέσου μετακίνησης, της απόστασης και των ημερομηνιών αναχώρησης και επανόδου, οι λοιπές εντολές μετακίνησης παρίστανται ελλιπείς, καθώς πέραν της ημερομηνίας αναχώρησης, του ονοματεπώνυμου του μετακινούμενου και της αόριστης αναγραφής του μέσου μετακίνησης (μόνον στις 178/16.1.2017 και 268/19.1.2017 εντολές μετακίνησης προσδιορίζεται το τρένο και το υπηρεσιακό όχημα, με τα οποία πραγματοποιήθηκε η μετακίνηση, αντίστοιχα, ενώ στις 123/12.1.2017, 147/13.1.2017 και 177/16.1.2017 εντολές μετακίνησης δεν προσδιορίζεται μέσο μετακίνησης), της περιοχής και της κατηγορίας της προς εκτέλεση υπηρεσίας (έλεγχος γεωργικών μηχανημάτων, εξέταση θεμάτων αγροτικού εξηλεκτρισμού), δεν προσδιορίζεται με τρόπο συγκεκριμένο η αυθημερόν επιστροφή στην υπηρεσία, η αιτία της μετακίνησης, ήτοι η αναγκαιότητα διεξαγωγής τακτικού/έκτακτου ελέγχου και ο αριθμός της σχετικής αίτησης ή εντολής ελέγχου, κατά περίπτωση, και ο τόπος μετακίνησης, με παράθεση οδού και αριθμού.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, δεν πρέπει αυτό να θεωρηθεί.

ΕΞΟΔΑ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ:.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας το Κλιμάκιο κρίνει ότι για τις συγκεκριμένες μετακινήσεις δεν εκδόθηκε προηγουμένως απόφαση μετακίνησης των υπαλλήλων του Δήμου από τον Δήμαρχο ή από το κατά το νόμο εξουσιοδοτημένο από αυτόν όργανο. Αβασίμως, δε, προβάλλεται από το Δήμο …, στο 186126/27.6.2017 έγγραφο επανυποβολής, ότι η εντολή της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Κτιριακής Υποδομής είναι επαρκής, καθώς πέραν του ότι δεν εκδόθηκε από αρμόδιο, κατά τα ανωτέρω, όργανο σε ημερομηνία πριν από εκείνη της αναχώρησης των μετακινουμένων, το περιεχόμενό της δεν καλύπτει την προϋπόθεση του επακριβή προσδιορισμού της αιτίας των μετακινήσεων, όπου, εκτός από τη συνοπτική περιγραφή των ειδικότερων εργασιών που πρόκειται να εκτελεστούν, πρέπει να αναγράφεται το υπό επίβλεψη έργο ή η έκτακτη ανάγκη στο πλαίσιο των οποίων αυτές πραγματοποιούνται.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΔΑΠΑΝΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ:..Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι υπό κρίση δαπάνες είναι μη κανονικές, καθόσον οι προαναφερόμενες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, είτε εκδόθηκαν μετά την πραγματοποίηση των αντίστοιχων μετακινήσεων, ενώ έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε διοικητικής πράξης ή υλικής ενέργειας που αφορά την πραγματοποίηση των δαπανών (περιπτώσεις 1-10, 12, 14-50, όπου οι μετακινήσεις πραγματοποιήθηκαν από 26.3.2014 έως 27.6.2014, η δε απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε στις 30.6.2014), είτε εκδόθηκαν μεν πριν από την πραγματοποίηση των μετακινήσεων, πλην όμως αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο, στο πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ, σε μεταγενέστερο χρόνο, από τον οποίο και κατά νόμο εκκινεί η ισχύς τους (περιπτώσεις 11, 13, 51 – 54). Αλυσιτελώς, δε, το .... προβάλλει ότι η καθυστέρηση οφείλεται στην καθυστερημένη προσκόμιση των σχετικών δικαιολογητικών από τους δικαιούχους, από άγνοια των σχετικών προθεσμιών, αφού η απόφαση ανάληψης δεν εκδίδεται με βάση τα δικαιολογητικά των δαπανών, αλλά πριν από την πραγματοποίηση αυτών, με βάση τις σχετικές εγκρίσεις των μετακινήσεων. Ομοίως, η μη κανονικότητα της δαπάνης δεν εξαρτάται από την έκταση της καθυστέρησης, συνεπώς, αλυσιτελώς το ... επικαλείται τις περιπτώσεις εκείνες που η απόφαση ανάληψης εκδόθηκε λίγες μόλις ημέρες μετά την πραγματοποίηση των μετακινήσεων. Εντούτοις, όπως έχει γίνει δεκτό με τις 29 και 84/2015 Πράξεις του Ι Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που αφορούν στον ίδιο φορέα, στις περιπτώσεις που οι αποφάσεις ανάληψης της υποχρέωσης εκδόθηκαν νομίμως πριν από την πραγματοποίηση των σχετικών δαπανών, η καθυστέρηση της έγκαιρης ανάρτησης αυτών στο διαδίκτυο παρίσταται κατ’ εξαίρεση δικαιολογημένη, λόγω ειδικού τεχνικού προβλήματος που αντιμετώπισε το Περιφερειακό Υποκατάστημα Θεσσαλονίκης καθ’ όλο το χρονικό διάστημα των πρώτων μηνών του 2014, που κατέστησε αδύνατη την έγκαιρη και κατάλληλη δημοσίευση των αναρτώμενων πράξεών του. Για τον λόγο αυτόν, τα αντίστοιχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δύνανται να θεωρηθούν, λόγω συγγνωστής πλάνης.Κατόπιν τούτων, οι δαπάνες που εντέλλονται με τα 425-434, 436 και 438 – 474, οικονομικού έτους 2016, χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν είναι κανονικές, και ως εκ τούτου τα εν λόγω χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν, ενώ τα χρηματικά εντάλματα 435, 437 και 475 – 478, οικονομικού έτους 2016,δύνανται να θεωρηθούν λόγω πλάνης.