Ενεργειακή αναβάθμιση συστημάτων ηλεκτροφωτισμού....Με τα δεδομένα αυτά, δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του σχεδίου συμβάσεως μεταξύ του Δήμου ... και της ένωσης εταιρειών «.....» για την «Ενεργειακή αναβάθμιση – αυτοματοποίηση συστημάτων ηλεκτροφωτισμού κοινοχρήστων χώρων (οδοφωτισμός) με εξοικονόμηση ενέργειας στο Δήμο ....», το οποίο (σχέδιο) υποβλήθηκε με το 29909/3.12.2018 έγγραφο του Διευθυντή της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου ... και τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή.

Καταβολή αποζημίωσης πρόσθετης εργασίας στα πλαίσια προγραμματικής σύμβασης.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες, διότι, ενώ νομίμως κατ’ αρχήν ανατέθηκε με απόφαση του Δημάρχου πρόσθετη εργασία στον φερόμενο ως δικαιούχο δημοτικό υπάλληλο για την τήρηση των πρακτικών των συνεδριάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου του Αναγκαστικού Συνδέσμου, ο οποίος στερούνταν διοικητικού προσωπικού, ωστόσο, δεν εκδόθηκε απόφαση του Δημάρχου,  που να καθιερώνει την υπερωριακή απασχόληση αυτού, εντός των ορίων που θεσπίζουν οι προαναφερόμενες στις προηγούμενες σκέψεις (IIΙ Α και Γ) διατάξεις. Η δε 4/12.1.2016 απόφαση του Δημάρχου ... περί καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης δημοτικών υπαλλήλων, για το έτος 2016, αφορά μόνο στην κάλυψη υπηρεσιακών αναγκών του Δήμου και όχι του ως άνω Συνδέσμου..(..)Εξάλλου, δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την παροχή της πρόσθετης αυτής εργασίας η συναφθείσα μεταξύ του Δήμου και του Αναγκαστικού Συνδέσμου προγραμματική σύμβαση, καθόσον η διάθεση υπαλλήλων του Δήμου στον Σύνδεσμο, για την εξυπηρέτηση πάγιων αναγκών του, όπως προκύπτει από την ίδια τη σύμβαση, δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προγραμματικής σύμβασης, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, εφόσον δεν εξυπηρετεί κάποιο αναπτυξιακό σκοπό που δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς την υπογραφή προγραμματικής σύμβασης, δεδομένου ότι η διάθεση αυτή δεν πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο εκτέλεσης μιας προγραμματικής σύμβασης με πράγματι αναπτυξιακό χαρακτήρα και με σκοπό την εξυπηρέτησή του, αλλά αποτελεί το κύριο και μοναδικό αντικείμενο της οικείας προγραμματικής σύμβασης...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και δεν πρέπει αυτά να θεωρηθούν.

Καταβολή επιδόματος θέσης ευθύνης:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, η εντελλόμενη δαπάνη, ανεξαρτήτως του εσφαλμένου χαρακτηρισμού της ως επιδόματος θέσης ευθύνης, - αφού οι Γενικοί Γραμματείς των Δήμων δεν δικαιούνται επίδομα θέσης ευθύνης, πλην όμως δικαιούνται της τυχόν προκύπτουσας διαφοράς με τις αποδοχές των υπαλλήλων ειδικών θέσεων 1ου βαθμού, - είναι νόμιμη. Και τούτο διότι οι αποδοχές του φερόμενου ως δικαιούχου Γενικού Γραμματέα του Δήμου ....., κατά παράβαση του κατά τα ανωτέρω τιθέμενου κατώτερου ορίου των αποδοχών του, είναι κατώτερες των αποδοχών των υπαλλήλων ειδικών θέσεων 1ου βαθμού, το δε εντελλόμενο ποσό αντιστοιχεί στην προκύπτουσα διαφορά προκειμένου να εξομοιωθούν οι σχετικές αποδοχές. Δεν ασκεί δε επιρροή το γεγονός ότι με την καταβολή της διαφοράς αυτής στον Γενικό Γραμματέα του Δήμου, οι μηνιαίες αποδοχές του υπερβαίνουν τις αποδοχές που αντιστοιχούν στο προβλεπόμενο ποσοστό 65% επί της αντιμισθίας του οικείου Δημάρχου (2.565 ευρώ), καθόσον, σύμφωνα με τη διέπουσα το μισθολογικό καθεστώς των Γενικών Γραμματέων των Δήμων κ.υ.α. το κατώτερο όριο των αποδοχών του φερόμενου ως δικαιούχου μετακλητού υπαλλήλου, το οποίο αντιστοιχεί στο ύψος των αποδοχών των υπαλλήλων ειδικών θέσεων 1ου βαθμού, όπως αυτές νοούνται κατά το ν. 4354/2015, τίθεται ανεξαρτήτως των αποδοχών που προκύπτουν από την ανωτέρω ποσόστωση επί της αντιμισθίας του Δημάρχου.

Αποζημίωση υπαλλήλου Δήμου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο προβαλλόμενος με την πράξη επιστροφής λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου ερείδεται επί εσφαλμένης προϋπόθεσης, διότι η εντελλόμενη δαπάνη αφορά σε αποζημίωση λόγω υπερωριακής απασχόλησης καθ’ υπέρβαση του κανονικού ωραρίου, σύμφωνα με το άρθρο 20 του ν. 4354/2015 και όχι σε αποζημίωση αντίστοιχη με εκείνη που λαμβάνουν τα μέλη συλλογικών οργάνων, σύμφωνα με τα άρθρα 69 του ν. 3852/2010 και 21 του ν. 4354/2015. Εντούτοις, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Και τούτο, διότι δεν τηρήθηκαν οι προϋποθέσεις και οι όροι που θέτει το άρθρο 20 του ν. 4354/2015, για τη νόμιμη παροχή υπερωριακής εργασίας του φερόμενου ως δικαιούχου υπαλλήλου. Ειδικότερα, στην 305/13.1.2016 απόφαση του Δημάρχου ..., περί καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων του Δήμου για το έτος 2016, δεν αναφέρεται ως έκτακτη και επείγουσα ανάγκη η παρουσία υπαλλήλου του αυτοτελούς Τμήματος Προγραμματισμού, Οργάνωσης και Πληροφορικής σε όλες τις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου για την παροχή διευκρινίσεων επί θεμάτων της αρμοδιότητάς του, σε αντίθεση με τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 20 του ν. 4354/2015 που απαιτεί οι ειδικές περιστάσεις που επιβάλλουν την ενεργοποίηση της υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων των Ο.Τ.Α. να αναγράφονται στην απόφαση περί καθιέρωσης της υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων, σε αντιστοίχιση προς τις ώρες που πράγματι θα απαιτηθούν για τη διεκπεραίωσή τους, προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο προγραμματισμός της λειτουργίας των υπηρεσιών υπό όρους διαφάνειας, τόσο για την προστασία των υπαλλήλων από τυχόν υπερβάσεις στο ωράριο εργασίας τους, όσο και για την τήρηση των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης κατά τη διάθεση των πρόσθετων δημοσίων πόρων που συνεπάγεται η απασχόληση του προσωπικού πέραν του τακτικού του ωραρίου. Το πρώτον ρητή αναφορά στην υπηρεσιακή ανάγκη παρουσίας υπαλλήλου, και μάλιστα του Αναπληρωτή Προϊσταμένου, του εν λόγω αυτοτελούς τμήματος στις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου περιλαμβάνει η 1822/29.2.2016 απόφαση συγκρότησης συνεργείου του Δημάρχου ..., χωρίς και αυτή να διαλαμβάνει πλήρη και ειδική αιτιολογία, με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει η συνδρομή ειδικών περιστάσεων (εκτάκτων, εποχικών ή επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών) που να δικαιολογούν την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης του υπαλλήλου αυτού, κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι α) η 305/13.1.2016 απόφαση του Δημάρχου, περί καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης των δημοτικών υπαλλήλων, αναφέρεται σε ανάγκες που ανακύπτουν σε σχέση με την υποστήριξη της λειτουργίας εν γένει του Δημοτικού Συμβουλίου και ότι β) η απόφαση αυτή συμπληρώνεται τόσο από την 1822/29.2.2016 απόφαση του Δημάρχου περί συγκρότησης συνεργείων υπερωριακής απασχόλησης, όσο και από το 930/9.2.2016 έγγραφο του Δημάρχου προς τον Προϊστάμενο του Αυτοτελούς Τμήματος Προγραμματισμού, Οργάνωσης και Πληροφορικής, στο οποίο εξειδικεύονται οι συνθήκες που καθιστούν απαραίτητη, για την εύρυθμη λειτουργία του Δημοτικού Συμβουλίου, την ανάγκη πρόσθετης εργασίας του Προϊσταμένου του τμήματος αυτού για συγκεκριμένη χρονική περίοδο, εκτός του τακτικού ωραρίου εργασίας και καθ’ υπέρβαση της υποχρεωτικής απασχόλησης, το Κλιμάκιο άγεται, περαιτέρω, στην κρίση ότι η ως άνω εντοπισθείσα πλημμέλεια δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του Δήμου, αλλά σε συγγνωστή πλάνη αυτών.

Καταβολή επιδόματος θέσης ευθύνης: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας (υπό II), το Κλιμάκιο κρίνει ότι είναι νόμιμη η καταβολή του εν λόγω επιδόματος στην φερόμενη ως δικαιούχο, ορισθείσα αναπληρώτρια Προϊσταμένη του ανωτέρω Τμήματος. Και τούτο, διότι δεν αμφισβητήθηκε η νομιμότητα της τοποθέτησής της ως αναπληρώτριας Προϊσταμένης, ενώ το χρονικό διάστημα, αυτό καθαυτό, της αναπλήρωσης, το οποίο αφορά το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής, δεν είναι ιδιαίτερα μακρό, ώστε να δύναται να υποστηριχθεί ότι έχει σημειωθεί σημαντική καθυστέρηση στην έναρξη της διαδικασίας επιλογής Προϊσταμένων από το αρμόδιο Υπηρεσιακό Συμβούλιο. Πλην όμως, τα αρμόδια όργανα του Δήμου ....., οφείλουν, εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος, να εκκινήσουν και ολοκληρώσουν την τακτική διαδικασία πλήρωσης της επίμαχης θέσης, ενόψει και του ότι, όπως αναφέρεται στο προμησθέν 24960/23.11.2016 έγγραφο επανυποβολής του Δημάρχου ....., έχουν ήδη από 18.11.2016 αποσταλεί στο αρμόδιο υπηρεσιακό συμβούλιο οι πίνακες προακτέων υπαλλήλων του Δήμου, ώστε να εκκινήσει η σχετική διαδικασία.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ – ΑΓΟΡΕΣ:Μη νόμιμη η εξόφληση ποσού από Δήμο σε ιδιωτική εταιρεία που αφορά την προμήθεια υλικών ηλεκτροφωτισμού, καθόσον η ανωτέρω προμήθεια ανατέθηκε κατόπιν πρόχειρου διαγωνισμού, παρά το γεγονός ότι η συνολική δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου σε ηλεκτρολογικά υλικά και υλικά ηλεκτροφωτισμού γενικά για το έτος 2014, υπερέβαινε το ποσό των 60.000 ευρώ, μη συμπεριλαμβανόμενου του ΦΠΑ, πέραν του οποίου απαιτείται η διενέργεια τακτικού διαγωνισμού (άρθρο 209 του ΚΔΚ που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006, ΦΕΚ Α΄ 114/2006 και Π1/3305/3.11.2010 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, ΦΕΚ Β΄ 1789/2010).

ΥΠΕΡΩΡΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε κρίνεται ότι η πραγματοποίηση υπερωριακής απασχόλησης καθ’ υπέρβαση των ωρών του υποχρεωτικού ωραρίου από τους φερόμενους ως δικαιούχους υπαλλήλους κατά το μήνα Απρίλιο δεν είναι νόμιμη, διότι, όπως άλλωστε συνομολογείται με το έγγραφο επανυποβολής, η 27756/9.3.2016 απόφαση του Δημάρχου ......., κατά το μέρος που αφορά στην καθιέρωση υπερωριακής (απογευματινής) απασχόλησης των υπαλλήλων του Τμήματος Ταμείου, δεν διαλαμβάνει πλήρη και ειδική αιτιολογία, με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει η συνδρομή ειδικών περιστάσεων (εκτάκτων, εποχικών ή επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών), που να δικαιολογούν την καθιέρωση υπερωριακής απασχόλησης των υπαλλήλων του οικείου Τμήματος κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα. Αντίθετα, λαμβάνοντας υπόψη τα όσα ορίζονται στον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου ....... ως προς τις αρμοδιότητες του Τμήματος Ταμείου, κρίνεται ότι στην ως άνω απόφαση περιγράφονται συνήθη καθήκοντα του προσωπικού που υπηρετεί στο Τμήμα αυτό. Εξ άλλου, δεν μπορεί να γίνει δεκτό ότι η ανάγκη μεταφοράς του αρχείου συνιστά έκτακτη, εποχική ή επείγουσα υπηρεσιακή ανάγκη. Ειδικότερα, πέραν του ότι κατά τα διαλαμβανόμενα στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, η ελλείπουσα ειδική και πλήρης αιτιολογία της απόφασης του Δημάρχου δεν δύναται να αναπληρωθεί εκ των υστέρων από τα όσα αναφέρονται στο έγγραφο επανυποβολής του τίτλου πληρωμής στον Επίτροπο σχετικά με την ανάγκη μεταφοράς 40.000 φακέλων στο Παμπελοποννησιακό Στάδιο, διαπιστώνεται ότι ούτε στο σώμα της επίμαχης απόφασης καθιέρωσης αναφέρεται, ούτε από κανένα στοιχείο του φακέλου προκύπτει είτε ότι ήταν ανέφικτο να προγραμματιστεί, σε συνεργασία με υπαλλήλους άλλων υπηρεσιών, η εκτέλεση της επίμαχης εργασίας εντός του υποχρεωτικού ωραρίου, είτε ότι συνέτρεχαν ειδικοί και εξαιρετικοί λόγοι που επέβαλαν τη μεταφορά του αρχείου εντός του Απριλίου. Ωσαύτως, ουδεμία κατά νόμο επιρροή ασκεί ο όλως αορίστως προβαλλόμενος ισχυρισμός του Δήμου περί υποστελέχωσης του Τμήματος Ταμείου.

ΥΠΕΡΩΡΙΕΣ:(..)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η 2/8.1.2016 απόφαση καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης του Δημάρχου ........ δεν δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως πριν την πραγματοποίηση της υπερωριακής εργασίας των ως άνω υπαλλήλων του Δήμου, αλλά μεταγενέστερα, στις 2.9.2016. Με την προεκτεθείσα, όμως, διάταξη του άρθρου 31 του ν. 4447/2016, δόθηκε, κατ’ εξαίρεση και μόνον για το έτος 2016, η δυνατότητα αναδρομικής ισχύος των αποφάσεων καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης, οι οποίες, εφόσον δημοσιεύθηκαν έως 31.12.2016, ανατρέχουν στην 1.1.2016, προκειμένου με τον τρόπο αυτό να αντιμετωπισθούν προβλήματα ως προς την καταβολή των σχετικών αποζημιώσεων σε τομείς ιδιαίτερα κρίσιμους για την εξυπηρέτηση του ευρύτερου κοινωνικού συμφέροντος (βλ. σχετ. αιτιολογική έκθεση της με αριθμ. 876/104 20.12.2016 τροπολογίας, με την οποία και εισήχθη η σχετική ρύθμιση). Συνεπώς, η 2/8.1.2016 απόφαση αποτελεί νόμιμο έρεισμα για την πραγματοποίηση από το προσωπικό, στο οποίο αφορά, υπερωριακής εργασίας και, συνακόλουθα, για την καταβολή αποζημίωσης για την εργασία αυτή.

Αναδρομικά επιδόματος θέσης ευθύνης.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η εντελλόμενη με τον ελεγχόμενους τίτλους πληρωμής δαπάνη είναι, μετά την ακύρωση της ... απόφασης του Δημάρχου ......, δυνάμει της ....απόφασης του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης ...... και, συνακόλουθα, την εξ’ υπαρχής εξαφάνισή της, μη νόμιμη. Εξάλλου, η μεταγενεστέρως εκδοθείσα .... απόφαση του ίδιου Δημάρχου, με την οποία επανατοποθετήθηκαν σε θέση Προϊσταμένου οι φερόμενοι ως δικαιούχοι των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων, δεν αίρει την ελλείπουσα νόμιμη προϋπόθεση, καθόσον αυτή, ως ατομική διοικητική πράξη, δεν έχει αναδρομική ισχύ, κατά γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, ενώ, εν προκειμένω, δεν συντρέχει κάποια από τις προαναφερόμενες (βλ. σκέψη IΙΙ της παρούσας) εξαιρέσεις αναγνώρισης αναδρομικότητας.

Καταβολή επιδόματος θέσης ευθύνης: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, και ειδικότερα για την περίπτωση νόμιμης απουσίας ότι τον Προϊστάμενο Τμήματος αναπληρώνει ο υπάλληλος που ορίζεται, μετά από απόφαση του Δημάρχου, κατά τις ρυθμίσεις του άρθρου 100 του ΚΚΔΚΥ, δεν είναι νόμιμη η αναδρομική καταβολή του ως άνω επιδόματος θέσης ευθύνης που αντιστοιχεί στο ανωτέρω χρονικό διάστημα αναπλήρωσης, για το οποίο δεν εκδόθηκε η απαιτούμενη απόφαση ορισμού αναπληρωτή προϊσταμένου. Εν προκειμένω, η προγενέστερη απόφαση 144/2014 δεν εκδόθηκε ενόψει της ανάγκης που ανέκυψε, συνεπώς δεν πληρεί τις απαιτήσεις του άρθρου 100 του ΚΚΔΚΥ, ως απόφαση ορισμού αναπληρωτή προϊσταμένου για το κρίσιμο διάστημα, ανεξάρτητα αν με βάση αυτή καλύφθηκαν νομίμως οι υπηρεσιακές ανάγκες που ανέκυψαν κατά το διάστημα μέχρι τη συμπλήρωση ενός μήνα συνεχούς απουσίας της τακτικής προϊσταμένης. Κατά συνέπεια, δεν είναι νόμιμη η εντελλόμενη δαπάνη που αντιστοιχεί στο επίδομα θέσης ευθύνης για το ανωτέρω διάστημα. Ωστόσο, ενόψει α) των διαδοχικών αποφάσεων του Δημάρχου ......, που εκδόθηκαν προκειμένου να ρυθμιστούν προσηκόντως οι διαρκείς υπηρεσιακές ανάγκες που ανέκυψαν ειδικά στη Διεύθυνση Διοικητικών Υπηρεσιών, στην οποία υπάγεται το ανωτέρω Τμήμα, επ’ αφορμή μεταβολών που αφορούσαν την προϊσταμένη της Διεύθυνσης Διοικητικών Υπηρεσιών, μεταξύ άλλων και λόγω της υποψηφιότητάς της στις βουλευτικές εκλογές του έτους 2015, και  β) της μέριμνας του Δημάρχου να διασφαλίσει ήδη με την 144/2014 απόφαση ορισμού προϊσταμένων την αδιατάρακτη και ομαλή λειτουργία όλων των υπηρεσιών, ακόμα και σε περίπτωση απουσίας των τακτικών προϊσταμένων, καθορίζοντας και τους αναπληρωτές τους, σε συνέχεια των αποφάσεων των αρμόδιων Υπηρεσιακών Συμβουλίων, όπως λεπτομερώς τα προαναφερόμενα προκύπτουν από το σύνολο των υπηρεσιακών εγγράφων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων παραλείφθηκε η έκδοση απόφασης ορισμού της δικαιούχου του χρηματικού εντάλματος ως αναπληρώτριας προϊσταμένης, κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα.