ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, μη νομίμως απορρίφθηκαν οι προσφορές των εργοληπτικών επιχειρήσεων «….» και «……..», αφού ο όρος περί υποχρέωσης των ημεδαπών εργοληπτικών επιχειρήσεων να συμπεριλάβουν, επί ποινή αποκλεισμού, στο φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής τους και την προαναφερόμενη υπεύθυνη δήλωση για το ανεκτέλεστο μέρος των εργολαβικών συμβάσεών τους, η μη συμμόρφωση προς τον οποίο επέφερε την απόρριψη των άνω προσφορών, δεν περιλαμβάνεται στο εγκριθέν με την 182/2016 απόφαση της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. οικείο πρότυπο τεύχος διακήρυξης  και, ως εκ τούτου, παρανόμως προστέθηκε στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού. Δοθέντος δε ότι η επιτροπή του διαγωνισμού, κατά παράβαση της διαδικασίας που περιγράφεται στο άνω πρότυπο τεύχος, αλλά και στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού (άρθρο 4.1  περ. ε), αποσφράγισε και κατέταξε κατά σειρά μειοδοσίας μόνο τις οικονομικές προσφορές των διαγωνιζομένων που, κατά την κρίση της, συνοδεύονταν από πλήρη και νόμιμα δικαιολογητικά συμμετοχής, οι άνω μη νόμιμοι αποκλεισμοί των εργοληπτικών επιχειρήσεων «…..» και «….»συνιστούν, εν προκειμένω, ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες του ελεγχόμενου διαγωνισμού, που πλήττουν το κύρος της απόφασης κατακύρωσης του αποτελέσματός του στην εργοληπτική επιχείρηση «….», κωλυομένης, ως εκ τούτου, της υπογραφής του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης με την  επιχείρηση αυτή.(Ανακλήθηκε με την 2244/2017 Ελ.Συν- Τμ.6)

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης έργου.(..) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η κατ’ απόκλιση του ισχύοντος προτύπου τεύχους διακηρύξεων προσθήκη, στο άρθρο 21.1 της οικείας διακήρυξης, επιπλέον όρου σε σχέση με την απαιτούμενη τεχνική ικανότητα, ήτοι η απαίτηση ο ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας να έχει  εκτελέσει κατά την τελευταία τριετία, πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης του διαγωνισμού, για περίοδο οκτώ συνεχομένων μηνών εργασίες εκσκαφής πυθμένα ποσότητας τουλάχιστον 450.000 κ.μ., κατ’ αποκλεισμό των λοιπών, ημεδαπών ή αντιστοίχων αλλοδαπών, εργοληπτικών επιχειρήσεων της 2ης  τάξης του ΜΕΕΠ για έργα κατηγορίας ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ, είναι μη νόμιμη, σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη 3.Β., καθόσον τέθηκε χωρίς προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ενώ, πέραν αυτού, ουδόλως αιτιολογείται. Η εν λόγω δε πλημμέλεια, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό της συμμετέχουσας με τη μεγαλύτερη προσφερόμενη έκπτωση (23%), συνεκτιμώμενη και με τη μη αιτιολόγηση της πρόσθετης αυτής απαίτησης από την εγκριτική της διακήρυξης πράξη της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, αλλά και με το επίπεδο του ανταγωνισμού που αναπτύχθηκε (δύο προσφορές κρίθηκαν αποδεκτές, με προσφερόμενη έκπτωση 5% και 1%, αντιστοίχως), κρίνεται ότι είναι ουσιώδης, καθιστούσα μη νόμιμη την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

Ανακλήθηκε με την ΕλΣυν.Τμ.6/850/2018

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης Έργου.(..)  της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου της Περιφέρειας ...: «Συντήρηση- Οδική Ασφάλεια Επαρχιακού Οδικού Δικτύου Ν. .(..) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο όρος της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο, κατ΄ απόκλιση του ισχύοντος κατά τον χρόνο δημοσίευσης αυτής προτύπου τεύχους διακηρύξεων, για την προαπόδειξη της χρηματοοικονομικής επάρκειας του διαγωνιζομένου απαιτείται σχετική δήλωση στο ΕΕΕΣ περί του κύκλου εργασιών τελευταίας τριετίας ανά έτος, ύψους τουλάχιστον 1.135.000,00 ευρώ, είναι μη νόμιμος, καθόσον τέθηκε χωρίς προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Η δε μη νομιμότητα του ανωτέρω όρου της διακήρυξης, επειδή πλήττει την ανάπτυξη του ελεύθερου ανταγωνισμού, ιδίως σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή σε αυτόν των μικρότερων σε οικονομική δύναμη εργοληπτικών επιχειρήσεων, είναι ουσιώδης και καθιστά μη νόμιμη την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. 

Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/455/2018

Ελεγχος Νομιμότητας σχεδίου σύμβασης του έργου «Συντήρηση - οδική ασφάλεια επαρχιακού οδικού δικτύου (..)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο όρος της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο, κατ΄ απόκλιση του ισχύοντος κατά τον χρόνο δημοσίευσης αυτής προτύπου τεύχους διακηρύξεων, για την προαπόδειξη της χρηματοοικονομικής επάρκειας των διαγωνιζομένων απαιτείται σχετική δήλωση στο ΕΕΕΣ περί του κύκλου εργασιών τελευταίας τριετίας ανά έτος, ύψους τουλάχιστον 1.200.000,00 ευρώ, είναι μη νόμιμος, καθόσον τέθηκε χωρίς προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Η δε μη νομιμότητα του ανωτέρω όρου της διακήρυξης, επειδή πλήττει την ανάπτυξη του ελεύθερου ανταγωνισμού, ιδίως σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή σε αυτόν των μικρότερων σε οικονομική δύναμη εργοληπτικών επιχειρήσεων, είναι ουσιώδης και καθιστά μη νόμιμη την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

Ανακλητέα με την ΕλΣυν.Τμ.6/457/2018

Με την προδικαστική προσφυγή ο προσφεύγων αιτείται να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη διακήρυξη και συγκεκριμένα να ακυρωθούν οι απαιτήσεις του Παραρτήματος Ι για πιστοποίηση εργοστασιακής παραγωγής κατά ISO 39001:2012 και 22301:2012 των προϊόντων «…» και οι απαιτήσεις για συμμόρφωση με το πρότυπο ΕΝ 12616 και για ρυθμό υδατοπερατότητας κατά μέσο όρο τουλάχιστον 10.000mm/h και για συμμόρφωση με το πρότυπο ΕΝ 12230 και για αντοχή σε εφελκυσμό τουλάχιστον 1Ν/mm2 για τα ίδια ως άνω προϊόντα. 

Κατασκευή κυκλικών κόμβων.(...) Κατά την κρίση του Δικαστηρίου και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 8 της παρούσας, ο όρος της επίμαχης διακήρυξης, με τον οποίο επιλέχθηκαν τα έτη 2017, 2018 και 2019 ως έτη αναγωγής για την απόδειξη του απαιτούμενου ύψους κύκλου εργασιών και εξαιρέθηκε το έτος 2020, το οποίο ήταν εγγύτερο του χρόνου που δημοσιεύθηκε η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού και, επομένως, το πλέον πρόσφορο έτος για την διακρίβωση της καταλληλότητας των προσφερόντων, είναι μη νόμιμος. Και τούτο, διότι η αναθέτουσα Αρχή ήταν υποχρεωμένη, βάσει της ερμηνείας των ως άνω παρατιθέμενων νομοθετικών διατάξεων, να μην αποστεί χρονικά από το αμέσως προηγούμενο έτος της δημοσίευσης της επίμαχης διακήρυξης. Εξάλλου, η επιλογή από την αναθέτουσα Αρχή των ετών 2017, 2018 και 2019, για τον λόγο ότι για την τριετία αυτή υπήρχαν διαθέσιμα και ασφαλή αποδεικτικά οικονομικά στοιχεία σχετικά με τον κύκλο εργασιών των διαγωνιζομένων, δεν συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό λόγο παράλειψης του τελευταίου πριν από τη διακήρυξη έτους (2020), όπως ορθά έκρινε και το Τμήμα με την προσβαλλομένη, διότι σύμφωνα με τις διατάξεις του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016 και της διακήρυξης, η απαίτηση για την ύπαρξη ορισμένου ύψους κύκλου εργασιών μπορούσε να αποδειχθεί με δήλωση των οικονομικών φορέων ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο έκρινε κατάλληλο η προσφεύγουσα. Απορριπτόμενων ως αβασίμων των αντιθέτως προβαλλόμενων σχετικών ισχυρισμών της προσφεύγουσας.Ωστόσο,το Δικαστήριο κρίνει ότι το μη νομίμως προβλεπόμενο έτος 2017, καθώς και η παράλειψη του έτους 2020 δεν εμπόδισε την συμμετοχή υποψηφίων αναδόχων, αλλ’ ούτε επηρέασε το αποτέλεσμα της διεξαχθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας,Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή αναθεώρησης.Αναθεωρεί την 1184/2020 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, και δεν αμφισβητείται, ο παρεμβαίνων οικονομικός φορέας στο υποβληθέν ΕΕΕΣ του απάντησε καταφατικά στο ερώτημα της Ενότητας Α του Μέρους ΙΙ περί εγγραφής σε επίσημο κατάλογο, δηλώνοντας αριθμ. ΜΕΕΠ «29459» και ειδικότερα: «[…]ΟΔΟΠΟΙΙΑ 2η, ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΑ 2η, ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ 2η ΛΙΜΕΝΙΚΑ Α1, Η/Μ 2ης, ΒΙΟΜ- ΕΝΡ. 2η , ΕΡΓΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ 2η. Παράταση πτυχίου ΜΕΕΠ 29459 μέχρι την 31/12/2022 σύμφωνα με το ΦΕΚ 134A/2021 αρθ. 74 του Ν. 4821/2021». Δοθέντος όμως ότι, αφενός μεν η εγγραφή στο ΜΕΕΠ χωρίς ενημερότητα πτυχίου δεν θεωρείται ως επίσημο μητρώο/κατάλογος, αφετέρου δε ενημερότητα πτυχίου δεν χορηγείται σε εργοληπτικές επιχειρήσεις κατώτερες της 3ης τάξης σύμφωνα με την ΥΑ Δ15/οικ/15658/2013 (ΦΕΚ Β ́ 2300), εσφαλμένως ο παρεμβαίνων οικονομικός φορέας απάντησε ΝΑΙ στην Ενότητα Α του Μέρους ΙΙ του ΕΕΕΣ περί εγγραφής σε επίσημο κατάλογο/Μητρώο. Περαιτέρω, ο παρεμβαίνων οικονομικός φορέας ομοίως έδωσε εσφαλμένη θετική απάντηση στο ερώτημα «Η εγγραφή ή ταυτοποίηση καλύπτει όλα τα απαιτούμενη κριτήρια επιλογής» με αποτέλεσμα να μην ενεργοποιηθεί το υπό ε ́ ερώτημα ότι είναι σε θέση να προσκομίσει βεβαίωση πληρωμής εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και  φόρων ή να παράσχει πληροφορίες που θα δίνουν τη δυνατότητα στην αναθέτουσα αρχή να τις λάβει απευθείας μέσω πρόσβασης σε εθνική βάση δεδομένων σε οποιοδήποτε κράτος μέλος αυτήν διατίθεται δωρεάν. Σημειώνεται ότι στο Τμήμα Β του Μέρους ΙΙΙ του υποβληθέντος ΕΕΕΣ του ο παρεμβαίνων οικονομικός φορέας απάντησε ότι δεν έχει ανεκπλήρωτες φορολογικές και κοινωνικοασφαλιστικές υποχρεώσεις. Ως εκ τούτου, και κατά τα εκτεθέντα υπό σκέψη 28, η μη απάντηση του παρεμβαίνοντος οικονομικού φορέα σε ερώτημα που, εν προκειμένω, δεν τυγχάνει εφαρμογής για αυτόν διότι δεν είναι εγγεγραμμένος σε επίσημο κατάλογο, δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο απόρριψης της προσφοράς του και ο σχετικός λόγος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης έργου.:ζητείται η ανάκληση της 166/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου..Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (υπό στοιχ. ΙΙ), η πρόβλεψη στο άρθρο 21 της οικείας διακήρυξης ότι «οι κατά τα άνω επιχειρήσεις θα πρέπει να έχουν σχετική με το δημοπρατούμενο αντικείμενο εμπειρία και δη να έχουν εντός της τελευταίας τριετίας πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης του διαγωνισμού, εκτελέσει εντός περιόδου οκτώ συνεχόμενων μηνών εργασίες εκσκαφής πυθμένα ποσότητας τουλάχιστον 450.000 κ.μ. …» αποτελεί συμπλήρωση από την αναθέτουσα αρχή του κενού στοιχείου 22.Δ του περιλαμβανομένου στο Παράρτημα Β΄ της 29/ΕΣ/2017 απόφασης της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. πρότυπου τεύχους διακήρυξης (βλ. ΦΕΚ Β΄ 3074/2017), σύμφωνη προς τα οριζόμενα στο άρθρο 75 παρ. 1 και 4 του ν. 4412/2016, ενώ δεν αποτελεί, όπως λανθασμένα υπολαμβάνεται με την προσβαλλόμενη Πράξη, προσθήκη πρόσθετου όρου στη διακήρυξη, πέραν της αντλούμενης από την εγγραφή στο ΜΕΕΠ αντίστοιχης τεχνικής ικανότητας των διαγωνιζόμενων εργοληπτικών επιχειρήσεων. Ειδικότερα, η ως άνω απαίτηση τεχνικής επάρκειας που τίθεται στο άρθρο 21 της συγκεκριμένης διακήρυξης, η οποία ουδόλως αμφισβητήθηκε από τους διαγωνιζομένους, κείται εντός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής να διαμορφώνει τους όρους της διακήρυξης κατά την κρίση της και να καθορίζει τα κριτήρια καταλληλότητας των οικονομικών φορέων, βάσει των οποίων πιστοποιείται η τεχνική και επαγγελματική ικανότητά τους χωρίς δέσμευση από την εγγραφή και κατάταξή τους στις τάξεις του ΜΕΕΠ, εφόσον όμως σε κάθε περίπτωση, οι συμμετέχοντες οικονομικοί φορείς αποδεικνύουν ότι διαθέτουν την αναγκαία τεχνική και επαγγελματική ικανότητα για την εκτέλεση της σύμβασης, σε κατάλληλο επίπεδο ποιότητας, ανάλογα πάντοτε με το αντικείμενο της υπό κρίση σύμβασης. Επομένως, η κατά τα ανωτέρω συμπλήρωση όρου που αφορά στο ελάχιστο επίπεδο τεχνικής ικανότητας στην οικεία διακήρυξη είναι νόμιμη και δεν απαιτείτο προς τούτο απόφαση του ήδη Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, κατά το άρθρο 53 παρ. 7 β΄ του ίδιου νόμου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η αίτηση ανάκλησης να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 166/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου..

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ..... Με τα δεδομένα αυτά και δοθέντος, περαιτέρω, ότι η δημοπρατούμενη σύμβαση στοχεύει σε συγκεκριμένο λειτουργικό τεχνικό αποτέλεσμα, ήτοι στην λειτουργική και ενεργειακή αναβάθμιση των επίμαχων χώρων, το αντικείμενο αυτής αφορά στην εκτέλεση δημοσίου έργου. Για το λόγο άλλωστε αυτό: α) με το άρθρο 2.2.4.1. της διακήρυξης  ορίσθηκε, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 76 του ν. 4412/2016, ότι στο διαγωνισμό δικαιούνται να συμμετάσχουν εργοληπτικές επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στο Μ.Ε.Ε.Π. για έργα κατηγορίας πρασίνου, καθώς και επιχειρήσεις που δεν είναι εγγεγραμμένες στο άνω Μητρώο αλλά ασκούν συναφή με το έργο επαγγελματική δραστηριότητα, εφόσον πληρούν τα κριτήρια επιλογής των άρθρων 2.2.5 και 2.2.6 αυτής (οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια, τεχνική ικανότητα, βλ. άρθρα 75 και 76 παρ. 4 του ως άνω νόμου), β) το έργο εντάχθηκε στο Τεχνικό Πρόγραμμα Έργων του Δήμου και γ) με το άρθρο 4 της από 20.9.2017 προγραμματικής σύμβασης για την υλοποίησή του, μεταξύ του Δήμου .... και της Περιφέρειας Αττικής, είχε ρητά ορισθεί ότι θα δημοπρατηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις περί δημοσίων έργων.Με τα άρθρα 1.3 και 2.4.4 της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού, ορίσθηκε ότι η σύμβαση θα ανατεθεί με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής για το σύνολο της «υπηρεσίας», καθώς και ότι η προσφερόμενη τιμή της «παρεχόμενης υπηρεσίας» δίνεται σε ευρώ για το σύνολο του προϋπολογισμού, της προκύπτουσας από την άνω τιμή  έκπτωσης εφαρμοζόμενης σε όλες τις επιμέρους  τιμές εκάστου άρθρου αυτού. Με τις διατάξεις αυτές επιλέχθηκε, κατ’ ουσίαν, από την αναθέτουσα αρχή να συνταχθούν  και υποβληθούν οι  οικονομικές προσφορές με ενιαίο ποσοστό έκπτωσης, δυνατότητα που, με τις διατάξεις του άρθρου 125 του ν. 4412/2016, παρέχεται μόνο στην περίπτωση έργων με  εκτιμώμενη αξία μικρότερη των 60.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., προϋπόθεση που στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχει, με αποτέλεσμα να πλήττεται η νομιμότητα της κατακυρωτικής του αποτελέσματος του  διαγωνισμού απόφασης στην εταιρεία «Π2Κ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΙΚΕ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ».Περαιτέρω μη νομίμως, με το άρθρο 2.4.3.2. της διακήρυξης, απαιτήθηκε, επί ποινή αποκλεισμού, η υποβολή φακέλου τεχνικής προσφοράς, αφού η δυνατότητα αυτή παρέχεται, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων άρθρα 92 παρ. 2 και 94 παρ. 1 του νόμου 4412/2016, μόνο στην περίπτωση  που εφαρμόζεται το άρθρο 50 (μελέτη - κατασκευή) και κριτήριο ανάθεσης είναι η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας- τιμής. Όπως δε καταδεικνύεται, αφενός από το μικρό -σε σχέση με τη μη ιδιαίτερη τεχνική πολυπλοκότητα και τον μη ευκαταφρόνητο προϋπολογισμό του έργου – αριθμό οικονομικών φορέων που συμμετείχαν στο διαγωνισμό (5), αφετέρου από το γεγονός ότι μόνο οι δύο εξ αυτών υπέβαλαν πλήρη φάκελο τεχνικής προσφοράς, ο ως άνω μη νόμιμος όρος έδρασε ανασταλτικά στην ανάπτυξη ανταγωνισμού.Τέλος, λόγω της εσφαλμένης δημοπράτησης του ελεγχόμενου έργου ως προμήθειας - υπηρεσίας και της συνεπακόλουθης μη νόμιμης συνολικής απόκλισης της προκήρυξης από τους όρους  του ισχύοντος κατά τον κρίσιμο χρόνο πρότυπου τεύχους διακήρυξης ανοικτής διαδικασίας για τη σύναψη ηλεκτρονικών δημοσίων συμβάσεων έργων με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά με βάση την τιμή (βλ. 29ΕΣ/2017 απόφαση Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. ΦΕΚ Β΄3074), μη νομίμως δεν προσδιορίσθηκαν στη διακήρυξη, αλλά ούτε και στη σύμβαση αποτυπώνονται, τα ποσά των απροβλέπτων, της  αναθεώρησης, καθώς και το έμμεσο κόστος της σύμβασης, ήτοι τα περιλαμβανόμενα στο συνολικό προϋπολογισμό του έργου και, κατ’ επέκταση, στην προσφορά της αναδόχου ποσά γενικών εξόδων και εργολαβικού οφέλους (βλ. άρθρο 53 παρ. 7 περ. θ ν. 4412/2016) . Οι ως άνω ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες πλήττουν τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης του επίμαχου έργου και, ως εκ τούτου, κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης για την υλοποίησή του.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ  ΕΣ/ΤΜ.6/1070/2018

ΕΡΓΑ-όροι χρηματοοικονομικής επάρκειας.(..) ζητείται η ανάκληση της 527/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης του έργου «Συντήρηση- Οδική Ασφάλεια Επαρχιακού Οδικού Δικτύου Ν. ...(..)Με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, με την αιτιολογία ότι ο όρος της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο, κατ΄ απόκλιση του ισχύοντος κατά το χρόνο δημοσίευσης αυτής προτύπου τεύχους διακηρύξεων, για την προαπόδειξη της χρηματοοικονομικής επάρκειας των διαγωνιζομένων απαιτείται σχετική δήλωση στο Ε.Ε.Ε.Σ. περί του κύκλου εργασιών τελευταίας τριετίας ανά έτος, ύψους τουλάχιστον 1.135.000 ευρώ, είναι μη νόμιμος, καθόσον τέθηκε χωρίς προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, η δε μη νομιμότητα του ανωτέρω όρου της διακήρυξης, επειδή πλήττει την ανάπτυξη του ελεύθερου ανταγωνισμού, ιδίως σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή σε αυτόν των μικρότερων σε οικονομική δύναμη εργοληπτικών επιχειρήσεων, είναι ουσιώδης και καθιστά μη νόμιμη την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.(..)V. Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν κατά πλειοψηφία δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (υπό στοιχ. ΙΙ), η πρόβλεψη στο άρθρο 22 της οικείας διακήρυξης ότι «Οι … προσφέροντες πρέπει να ικανοποιούν όλα τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής. … 22.Γ. Οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια: (α) Οι οικονομικοί φορείς (ημεδαποί και αλλοδαποί) πρέπει να έχουν Κύκλο Εργασιών τελευταίας τριετίας ανά έτος μεγαλύτερο ή ίσο του 50% του προϋπολογισμού του δημοπρατούμενου έργου, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. …» αποτελεί συμπλήρωση από την αναθέτουσα αρχή του κενού στοιχείου 22.Γ του πρότυπου τεύχους διακήρυξης, που ίσχυε εν προκειμένω (βλ. Παράρτημα Β της 182/2016 Απόφασης της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., ΦΕΚ Β΄ 4269/30.12.2016 και όμοιας διατύπωσης άρθρο 22.Γ Παραρτήματος Α΄ της ιδίας ως άνω απόφασης της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., που επιλέχθηκε εκ παραδρομής ως πρότυπο τεύχος), και είναι σύμφωνη προς τα οριζόμενα στο άρθρο 75 παρ. 1 και 3 του ν. 4412/2016....Επομένως, η κατά τα ανωτέρω συμπλήρωση του στοιχείου 22.Γ στην οικεία διακήρυξη είναι νόμιμη, χωρίς να απαιτείται προς τούτο απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, κατά το άρθρο 53 παρ. 7 β΄ του ίδιου νόμου, αφού δεν πρόκειται για προσθήκη επιπλέον όρου....Κατά συνέπεια, νομίμως, όπως βάσιμα ισχυρίζονται οι αιτούσες, διαμορφώθηκαν οι ως άνω όροι της διακήρυξης του ελεγχόμενου έργου....Ανακαλεί την 527/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.