ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:1η συμπληρωματική σύμβαση έργου της Περιφέρειας Αττικής «Συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία και διάθεση ακαθάρτων περιοχών Κορωπίου - Παιανίας»(...)κατώτερης των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων των 5.350.000 ευρώ (άρθρο 5 του ν.4412/2016) και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης, ήτοι του ποσού των 11.545.281.02 ευρώ (= αξία αρχικής σύμβασης χωρίς Φ.Π.Α. 76.968.540,12 Χ 15%), αντίστοιχα, εμπίπτει στο ρυθμιστικό πεδίο της παρ. 2 του άρθρου 132 του ν.4412/2016 και, για το λόγο αυτό, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψη 1), απαραδέκτως εισάγεται στο Κλιμάκιο για έλεγχο νομιμότητας.

Τροποποίηση σύμβασης με αντικείμενο την «ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΠΟΚΟΜΙΔΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΙΩΑΝΝΙΤΩΝ»(...)σχετικά με το ποσό των 31.314,88 ευρώ που ορίζεται καταβλητέο για το χρονικό διάστημα από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2022 η επίμαχη τροποποίηση είναι μη νόμιμη διότι, κατά το μέρος αυτό, η ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση έχει αναδρομική ισχύ και 2) σχετικά με τον όρο περί μελλοντικής αναπροσαρμογής του τιμήματος, η τροποποίηση αυτή έχει ουσιώδη χαρακτήρα και παρίσταται μη νόμιμη ως αόριστη, δεδομένου ότι  σε αυτήν δεν προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα ενεργοποιείται ο μηχανισμός αναπροσαρμογής του τιμήματος, δεν παρατίθεται ο τύπος που θα εφαρμοστεί και οι συντελεστές αυτού για τον προσδιορισμό του ποσού αναπροσαρμογής του τιμήματος και δεν προβλέπεται ότι η εκάστοτε τροποποίηση του τιμήματος θα τελεί υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 132 του ν. 4412/2016(...)Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης 

Προμήθεια «Αντιδραστηρίων (τεστ) (.....)Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η αξία της ανωτέρω από 23.5.2022 εγκριθείσας τροποποίησης της 58018/16.10.2020 αρχικής ελεγχθείσας από το Κλιμάκιο σύμβασης ανέρχεται σε 156.672,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ και, επομένως, υπολείπεται (μειωτικά) τόσο του 10% της αξίας της αρχικής αυτής σύμβασης, όπως το συνολικό ποσό (τιμή) της έχει διαμορφωθεί μετά και την ενεργοποίηση του ανωτέρω δικαιώματος προαίρεσης (5.000.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ), όσο και του κατώτατου ορίου των 214.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ της περ. γ΄ του άρθρου 5 του ν. 4412/2016, που εφαρμόζεται στις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών των μη κεντρικών κυβερνητικών αρχών, όπως η ανωτέρω ΥΠΕ (ν.π.δ.δ.). Εξάλλου, με την εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της ανωτέρω αρχικής σύμβασης, καθώς η διά της ανωτέρω τροποποίησης σκοπούμενη μεταβολή της αφορά αποκλειστικώς στη μείωση της τιμής μονάδας των υπολοίπων προς προμήθεια στο πλαίσιο εκτέλεσης της σύμβασης αντιδραστηρίων (τεστ), και, κατ’ επέκτασιν, στη μείωση της συνολικής τιμής των αντιδραστηρίων αυτών. Επομένως, η ανωτέρω υποβληθείσα για έλεγχο τροποποίηση σύμβασης ερείδεται στις διατάξεις του άρθρου 132 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και, συνεπώς, σε συνδυασμό με το άρθρο 324 παρ. 5 του ν. 4700/2020 αλλά και σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη 3, δεν εμπίπτει στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και απαραδέκτως έχει υποβληθεί στο Κλιμάκιο για τη διενέργεια τέτοιου ελέγχου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου «Ανακατασκευή οδικού δικτύου 2017», συμβατικού τιμήματος 40.507,30 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.(...)ήτοι κατώτερης των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων του άρθρου 5 του ν.4412/2016 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (αρχική συμβατική δαπάνη, χωρίς Φ.Π.Α., 270.293,33 Χ 15% = 40.544 ευρώ), αντίστοιχα, εμπίπτει στο ρυθμιστικό πεδίο της παρ. 2 του άρθρου 132 του ν.4412/2016 και, ως εκ τούτου, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2, απαραδέκτως εισάγεται στο Κλιμάκιο για έλεγχο νομιμότητας 

Αποκομιδή απορριμμάτων και καθαρισμός κοινοχρήστων χώρων: Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης αφορά σε ήσσονος σημασίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εισέτι εκτελούμενης αρχικής σύμβασης, όπως αυτή παρατάθηκε με την ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης. Και τούτο διότι, υπό οποιαδήποτε εκδοχή γίνει δεκτή, ως προς το χρονικό διάστημα στο οποίο αυτή αφορά, δηλαδή είτε από την υπογραφή της έως 23.5.2024 (οπότε το ποσό της τροποποίησης θα ανέρχεται περίπου σε 18.003,23, ευρώ,  2.571,89 ευρώ Χ 7 μήνες, αν υποτεθεί ότι η σύμβαση θα υπογραφεί εντός του Οκτωβρίου), είτε γίνει δεκτό ότι καταλαμβάνει διάστημα 13 μηνών (1 μήνα της αρχικής σύμβασης και τους 12 μήνες της 4130/11.4.2023 σύμβασης περί ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης), όπως εγκρίθηκε με την ως άνω 53/28.4.2023 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου (οπότε το ποσό της τροποποίησης θα ανέρχεται σε 33.434,55 ευρώ, 2.571,89 ευρώ Χ 13 μήνες), η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης υπολείπεται τόσο του ποσού των 215.000 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, 5 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, όπως ισχύει) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης, όπως διαμορφώθηκε με την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης (560.220,54  + 280.110,27 = 840.330,81 ευρώ). Εξάλλου, με την εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η φύση της αρχικής σύμβασης.   

Συντήρηση και λειτουργία των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης αφορά σε ελάσσονος αξίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εισέτι εκτελούμενης υπ. αρ. 01.4287/30-11-2021 (ΑΔΑΜ: 21SYMV009636823) σύμβασης. Και τούτο, διότι η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης αυτής, η οποία σύμφωνα με το υποβληθέν σχέδιο θα αρχίσει να ισχύει από την υπογραφή της και έως τις 29-11-2023, ημερομηνία λήξης της αρχικής (τροποποιούμενης) σύμβασης, για τους υπολειπόμενους μήνες, ήτοι, κατά λογική ακολουθία, Σεπτέμβριο, Οκτώβριο και Νοέμβριο του έτους 2023, ύψους έως 12.916,80 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (4.305,60 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. επιπλέον μηνιαίο κόστους για τα 3 παραπάνω άτομα προσωπικό του αναδόχου, σύμφωνα με το σχετικό πίνακα της υπ. αρ. 16/30-6-2023, Θέμα 21ο, απόφασης του ΔΣ του Νοσοκομείου) υπολείπεται τόσο του ποσού των 215.000 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, 5 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, όπως ισχύει) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης (αξία αρχικής σύμβασης 1.109.134,45 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. μη συνυπολογιζομένου του δικαιώματος προαίρεσης και 1.625.806,45 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., συνυπολογιζομένου του δικαιώματος προαίρεσης). Περαιτέρω, η εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, μη επιφέρουσα αλλαγή στο είδος ή στο αντικείμενο αυτής. Εξάλλου, ακόμη και υπό την εκδοχή ότι θα ενεργοποιηθεί τελικώς το δικαίωμα προαίρεσης για 1 επιπλέον έτος και, επομένως, το αυξημένο, εκ της ως άνω επαύξησης του προσωπικού του αναδόχου, μηνιαίο κόστος της σύμβασης θα αφορά και στο έτος της προαίρεσης, και πάλι η επαύξηση της αξίας της σύμβασης, που επέρχεται εκ της τροποποίησης αυτής για τους 12 επιπλέον μήνες, ύψους 51.667,20 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (4.305,60 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. επί 12 μήνες), και συνυπολογίζοντας την ως άνω δαπάνη ποσού έως 12.916,80 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., άρα συνολικά 64.584,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (12.916,80 ευρώ συν 51.667,20 ευρώ), υπολείπεται τόσο του ποσού των 215.000 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, 5 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, όπως ισχύει) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης, κατά τα προεκτεθέντα.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:τροποποίηση της ... σύμβασης του Δήμου Κατερίνης με αντικείμενο την παροχή της υπηρεσίας «Μεταφόρτωση και μεταφορά των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) του Δήμου Κατερίνης»(...)το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η αξία της υποβληθείσας προς έλεγχο τροποποίησης της ... αρχικής σύμβασης, ποσού 63.409,86 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), υπολείπεται τόσο του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης, το τίμημα της οποίας ανέρχεται σε 1.752.000,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), όσο και του ισχύοντος κατώτατου ορίου των 215.000,00 ευρώ της περ. γ΄ του άρθρου 5 του ν. 4412/2016, που προβλέπεται για τις δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών που δημοπρατούνται από μη κεντρικές αναθέτουσες αρχές, ενώ, τέλος, με τη συγκεκριμένη τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της σύμβασης, αφού οι σχετικές υπηρεσίες περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της αρχικής σύμβασης.Απαραδέκτως υποβάλλεται προς έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου το σχέδιο τροποποίησης 

Ανακατασκευή τοίχων αντιστήριξης πρανών...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση –τροποποίηση της αρχικής σύμβασης κατασκευής: α) σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη II Β, υπάγεται στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθόσον η εγκριτική της σύναψής της απόφαση της αναθέτουσας αρχής εκδόθηκε στις 19.3.2019 ήτοι πριν την 1.4.2019, και β) είναι νόμιμη, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 132 παρ. 2 σε συνδυασμό με το άρθρο 156 παρ. 3 του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι το ύψος της 28.645,07 ευρώ υπολείπεται (ανερχόμενο 14,90%)  του ποσοστού 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (238.925,39 ευρώ μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.) και δεν μεταβάλλεται, ενόψει και του αντικειμένου της (διαμόρφωση του πρανούς για τη προστασία του αγωγού της ΕΥΔΑΠ) η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης.Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου  συμπληρωματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας... και της εταιρείας «...».

Προμήθεια απορριμματοφόρων κάδων:Με αυτά τα δεδομένα, κατά παράβαση των άρθρων 98 παρ. 1 περ. β΄ του Συντάγματος και 35 παρ. 1 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, η κρινόμενη σύμβαση, με την οποία τροποποιήθηκε το αντικείμενο της αρχικώς συναφθείσας σύμβασης με την προσθήκη νέου αντικειμένου (πρόσθετου αριθμού απορριμματοφόρων κάδων), δεν υπήχθη πριν τη σύναψή της στον προσυμβατικό έλεγχο του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δοθέντος ότι η αρχικώς συναφθείσα σύμβαση είχε υποβληθεί στον έλεγχο αυτό. Τούτο δε, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι η τροποποίηση έλαβε χώρα κατ’ επίκληση από το Δήμο ..... της παρ. 2 του άρθρου 132 ν. 4412/2016, καθόσον εναπόκειται στο Ελεγκτικό Συνέδριο η κρίση για την προσήκουσα εφαρμογή της διάταξης. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι α) εν πάση περιπτώσει, η υπό κρίση τροπο-ποιητική σύμβαση πληροί τις προϋποθέσεις που θέτει η προαναφερθείσα διάταξη, αφενός διότι η αξία της ανέρχεται στα 94.036,25 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, ήτοι σε ποσό ήσσονος του ορίου των 209.000 χωρίς ΦΠΑ αλλά και του 10% της αξίας της κύριας σύμβασης, αφετέρου διότι έλαβε χώρα εντός της διάρκειας της αρχικής σύμβασης και, δοθέντος ότι αφορά την προμήθεια ίδιων αντικειμένων με την αυτή τιμή μονάδας, δεν μετέβαλε τη συνολική φύση αυτής, με συνέπεια να μην απαιτείται νέα διαδικασία για τη σύναψή της, β) τα όργανα του Δήμου ..... ευλόγως θεώρησαν ότι, μετά την ισχύ της παρ. 2 του άρθρου 132 ν.4412/2016 - κατ’ εφαρμογή της οποίας δεν ελέγχεται πλέον το ουσιώδες ή μη της τροποποίησης -, δεν υπήρχε υποχρέωση υπαγωγής της επίμαχης τροπο-ποιητικής σύμβασης στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων, αλλά επειδή πίστεψαν πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, ότι για την υπογραφή της επίμαχης τροποποιητικής σύμβασης δεν επιβαλλόταν η προηγούμενη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Κατά ταύτα, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΓΕΥΜΑΤΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης αφορά σε ήσσονος σημασίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εισέτι εκτελούμενης 317/2022 σύμβασης. Και τούτο, διότι η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης (97.561,43 ευρώ) υπολείπεται τόσο του ποσού των 750.0000 (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 5 περ. δ΄ του ν. 4412/2016) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης (2.648.096,64 ευρώ Χ 10% = 264.809,66 ευρώ, πλέον ΦΠΑ). Περαιτέρω, με την εν λόγω τροποποίηση δεν αλλοιώνεται η φύση της αρχικής σύμβασης, μη επιφέρουσα αλλαγή όσον αφορά το είδος ή το αντικείμενο αυτής.