ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 7ΠΣ/2022 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Πιερίας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … (…) και της ετερόρρυθμης εταιρείας με την επωνυμία «… ΕΕ» και διακριτικό τίτλο «…», προϋπολογισθείσας δαπάνης 430.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), για την παροχή της υπηρεσίας «Φύλαξη ακτών (Ναυαγοσωστική κάλυψη των ακτών του Δήμου …)».(....)κρίνει ότι πρέπει να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και να υπογραφεί η ελεγχόμενη σύμβαση, υπό τον όρο ότι, ελλείψει ειδικής πρόβλεψης στη διακήρυξη, τα είδη που αφορούν στον εξοπλισμό των ναυαγοσωστών και από τη φύση τους μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε επόμενη ναυαγοσωστική περίοδο (π.χ. απινιδωτές, φορητό φαρμακείο, ναυαγοσωστικό σωσίβιο, σανίδα διάσωσης κλπ.) και δεν συναρτώνται άμεσα με το πρόσωπο του χρήστη τους (π.χ. βατραχοπέδιλα, ένδυμα κολύμβησης κλπ.), θα παραμείνουν μετά τη λήξη της σύμβασης στην κυριότητα του προσφεύγοντος(....)Ανακαλεί την 7ΠΣ/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Πιερίας.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:ζητείται η ανάκληση της 16/2023 Πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Χαλκιδικής, κατά το μέρος που με αυτή παρόλο που κρίθηκε ότι δεν κωλύεται  η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … (…) και της παρεμβαίνουσας ετερόρρυθμης εταιρείας, προϋπολογισθείσας δαπάνης 1.331.293,59 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), για την παροχή της υπηρεσίας «Ναυαγοσωστική κάλυψη πολυσύχναστων παραλιών Δήμου … για το οικ. έτος 2023-2024-2025-2026», επιβλήθηκαν συγκεκριμένοι όροι, η μη πλήρωση των οποίων δεν καθιστά δυνατή την υπογραφή της.(....)Mε τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει ότι οι τεθέντες με την προσβαλλομένη όροι πρέπει να αρθούν. Τούτο, διότι, το μεν, ως προς τον πρώτο διατυπωθέντα όρο, ήτοι της αφαίρεσης του κόστους αποσβέσεων των ναυαγοσωστικών σκαφών από τον προϋπολογισμό της σύμβασης και, συνακόλουθα, από το συμβατικό τίμημα, πρέπει να γίνει δεκτό ότι πρόκειται για ένα μέγεθος που αντικατοπτρίζει την μείωση της αξίας του εξοπλισμού του αναδόχου λόγω της καθημερινής χρήσης του υπό εν μέρει δύσκολες συνθήκες (λειτουργικό κόστος) που, ενδεχομένως να περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση κινδύνων ολικής ή μερικής καταστροφής του υλικού. Εξάλλου, υφίσταται πάγια νομολογία των δικαστικών σχηματισμών του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με τη δυνατότητα να περιληφθεί το κόστος αποσβέσεων στην προϋπολογισθείσα δαπάνη(....)Πρέπει να επισημανθεί, περαιτέρω, ότι δεν προκύπτει από την προσβαλλομένη με σαφήνεια εάν κάποια επιπλέον είδη περιλαμβάνονται στην εν λόγω κατηγορία, αλλά αντίθετα, όλως αορίστως γίνεται μνεία  περί παραβίασης της αρχής της οικονομικότητας χωρίς να αναφέρονται συγκεκριμένες αιτιάσεις, συνδεόμενες αρρήκτως με το συγκεκριμένο πραγματικό της υπό έλεγχο σύμβασης και αναγόμενες σ’ αυτό. Σε κάθε περίπτωση και ανεξαρτήτως της αοριστίας της διατύπωσης του εν λόγω όρου στην προσβαλλομένη, το ποσό που προβλέπεται για την προμήθεια από τον ανάδοχο των ως άνω ειδών, σε καμία περίπτωση δεν υπερβαίνει το προσήκον -κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και των συναλλακτικών ηθών – μέτρο, λαμβανομένου μάλιστα υπόψη ότι μετά την πάροδο τετραετίας από την έναρξη ισχύος της σύμβασης τα είδη αυτά δεν θα είναι κατά την συνήθη πορεία των πραγμάτων δυνατόν να επαναχρησιμοποιηθούν, καθιστώντας την εν λόγω πλημμέλεια όλως μη ουσιώδη, ενόψει ιδίως του μεγάλου χρονικού διαστήματος ισχύος της σύμβασης και του ήσσονος κόστους αυτών.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης 

Υπηρεσίες ναυαγοσωστικής κάλυψης παραλιών...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι εφόσον από το π.δ 31/2018 που εφαρμόζεται εν προκειμένω προβλέπεται ότι οι ναυαγοσώστες απασχολούνται για 7 ώρες ημερησίως και ειδικότερα από 10:30 πμ ως 17:30μμ, χωρίς περαιτέρω να προβλέπεται κάτι διαφορετικό από οποιοδήποτε στοιχείο του φακέλου, εσφαλμένως υπολογίστηκε με την 124/2018 μελέτη η τιμή μονάδας ανά ανθρωπομήνα λαμβάνοντας υπόψη απασχόληση 8 ωρών και επηρεάζοντας κατά αυτό τον τρόπο τον προϋπολογισμό του διαγωνισμού. Περαιτέρω, δεν αιτιολογείται α) ο τρόπος υπολογισμού του μηνιαίου κόστους εποπτείας, το οποίο ορίζεται στο ποσό των 1.800,00 ευρώ ανά επόπτη, χωρίς αναλυτική τεκμηρίωση, β) ο υπολογισμός του ημερομισθίου του χειριστή του ναυαγοσωστικού σκάφους 5,5 μέτρων και του οδηγού του ναυαγοσωστικού αυτοκινήτου 4Χ4, βάσει του ημερομισθίου του ναυαγοσώστη, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για διαφορετικές ειδικότητες, γ) ο τρόπος υπολογισμού του κόστους εργατικών των τριών ατόμων που θα απασχοληθούν με την υπηρεσία της οργάνωσης και διαχείρισης του προγράμματος Γαλάζιας Σημαίας, καθώς ορίζεται μόνο ως κόστος εργασίας ανά ώρα του εργάτη, του οδηγού και του επόπτη τα ποσά των 8,1 ευρώ, 8,6 ευρώ και 10,00 ευρώ αντίστοιχα, χωρίς περαιτέρω τεκμηρίωση της εν λόγω βάσης υπολογισμού. Τέλος, δεν τεκμηριώνεται ο τρόπος προσδιορισμού της – αναγραφόμενης στον πίνακα ενδεικτικού προϋπολογισμού της …. μελέτης – ποσότητας των επιμέρους υπηρεσιών που ανατίθεται στην ανάδοχο, και συγκεκριμένα για τη ναυαγοσωστική κάλυψη παραλίας, με μονάδα μέτρησης τον «πύργο ανά μήνα κολυμβητικής περιόδου», αναγράφεται ποσότητα 144, παρά το γεγονός ότι αναφέρεται η λειτουργία 10 πύργων Χ 12 μήνες [4 μήνες για τρεις κολυμβητικές περιόδους] = 120 πύργοι, και για την οργάνωση – διαχείριση προγράμματος Γαλάζιας Σημαίας, με μονάδα μέτρησης την «ακτή ανά κολυμβητική περίοδο», αναγράφεται ποσότητα 84, παρά το γεγονός ότι αναφέρεται η κάλυψη 24 ακτών Χ 3 κολυμβητικές περιόδους = 72 ακτές, απόλυτες τιμές που διαμορφώνουν την τελική προϋπολογισθείσα δαπάνη. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι δεν παρατίθεται σαφής τρόπος εξαγωγής της εκτιμώμενης αξίας του κάθε τμήματος του διαγωνισμού και κατ’ επέκταση της συνολικά προϋπολογιζόμενης δαπάνης αυτού, γεγονός που, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διαδικασίας αυτού, λαμβανομένου μάλιστα υπόψη και του μηδενικού ποσοστού έκπτωσης της οικονομικής προσφοράς της αναδειχθείσας αναδόχου εταιρείας.

Ναυαγοσωστική κάλυψη παραλιών...Mε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, ως προς την πρώτη αναδειχθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια, ήτοι της μη τεκμηρίωσης της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, το Τμήμα κρίνει ότι κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από τον αιτούντα λόγο, στην προσκομιζόμενη τεχνική έκθεση, η οποία πάντως θα έπρεπε να είναι προσαρτημένη τόσο στην .... απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, με την οποία εγκρίθηκε η διενέργεια του διαγωνισμού και οι όροι της διακήρυξης όσο και στην ίδια τη διακήρυξη, τεκμηριώνεται ο προϋπολογισμός της σύμβασης, με ενδελεχή ανάλυση των επιμέρους κονδυλίων (α. δαπάνες μισθοδοσίας και ασφάλισης προσωπικού, β. κόστος κατασκευής και τοποθέτησης πύργων και οριοθέτησης παραλιών, γ. δαπάνες χρήσης σκαφών, δ. κόστος ναυαγοσωστικού και ιατρικού/φαρμακευτικού εξοπλισμού, ε. κόστος διοικητικής υποστήριξης).(...)Κατ’ ακολουθίαν όσων έγιναν δεκτά ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει, κατά πλειοψηφία, να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 430/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή των οικείου σχεδίου συμβάσεως, δοθέντος ότι με την προσβαλλόμενη πράξη δεν αναδείχθηκε άλλος λόγος διακωλυτικός της υπογραφής της, υπό τον όρο διόρθωσης της διάρκειας της σύμβασης στο άρθρο 14 του σχεδίου, με ρητή αναγραφή ότι η έναρξη ισχύος της άρχεται από την υπογραφή της (και όχι όπως αναγράφεται από 1ης Ιουνίου 2019), μετά την ολοκλήρωση του παρόντος προσυμβατικού ελέγχου και με ανάλογη αναπροσαρμογή του προβλεπόμενου στο άρθρο 18 του υποβληθέντος σχεδίου συμβατικού ανταλλάγματος.

Υπηρεσίες ψηφιακής αναβάθμισης Δήμου..:Με δεδομένα αυτά, στη μελέτη της υπηρεσίας αναλύεται επαρκώς ο προϋπολογισμός της με αναφορά στο εκτιμώμενο κόστος του προμηθευόμενου συστήματος, των υπηρεσιών παραμετροποίησής του και των ωρών εκπαίδευσης του προσωπικού του Δήμου, ενώ επισυνάπτονται και τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τη νόμιμη εκπροσώπηση της αναδόχου εταιρείας. Περαιτέρω, αν και αναρμοδίως η ανωτέρω μελέτη συντάχθηκε από τον Δήμαρχο και τον ειδικό συνεργάτη του, η πλημμέλεια αυτή οφείλεται σε πλάνη των δημοτικών οργάνων η οποία, δεδομένης της πληρότητας της συνταχθείσας μελέτης και της ομαλής διεξαγωγής της διαδικασίας απευθείας ανάθεσης κρίνεται συγγνωστή.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη αλλά το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω πλάνης.

Παροχή υπηρεσιών:Με τα δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες δεν υπάγονται   στην έννοια της μελέτης του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 9 υποπερ. α΄, καθόσον δεν αποβλέπουν στην παραγωγή, επέμβαση, σχεδιασμό ή απεικόνιση έργου, αλλά αφορούν σε υπηρεσίες αποτύπωσης, ανάλυσης και καταγραφής υφιστάμενης κατάστασης σχετικά με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και στην επιλογή της βέλτιστης παρέμβασης, ώστε να μεγιστοποιηθεί το οικονομικό όφελος του Δήμου. Το γεγονός δε ότι ως CPV χρησιμοποιήθηκε κωδικός που αντιστοιχεί σε «τεχνικές υπηρεσίες», όπως αναφέρεται στο Παράρτημα I του Προσαρτήματος Γ΄ του ν. 4412/2016, δεν ασκεί επιρροή, διότι από την αναλυτική περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης προκύπτει ότι οι ανατεθείσες υπηρεσίες εμπίπτουν στην έννοια των γενικών υπηρεσιών και η αναγραφή του εν λόγω κωδικού έγινε από παραδρομή. Συνεπώς, της απευθείας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών δεν απαιτούνταν η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 118 παρ. 5 του ν. 4412/2016.(..)Ενόψει όμως της προσκομισθείσας, με το έγγραφο επανυποβολής, ανάλυσης σχετικά με το κόστος των εν λόγω υπηρεσιών, στην περίπτωση που αυτές υλοποιούνταν από το προσωπικό του Δήμου, που θα ανερχόταν σε 27.020,00 ευρώ, ήτοι μεγαλύτερο του ποσού της ελεγχόμενης σύμβασης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά συγγνωστώς υπέλαβαν ότι με την εν λόγω σύμβαση λειτουργούσαν προς το συμφέρον του Δήμου και σύμφωνα με την αρχή της οικονομικότητας.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Τουριστική προβολή Δήμου..:Με τα ανωτέρω δεδομένα προκύπτει ο τρόπος υπολογισμού της προϋπολογισθείσας δαπάνης της ανάθεσης και καθίσταται εφικτός ο έλεγχος τήρησης της αρχής της οικονομικότητας. Τούτο διότι τα κριτήρια υποβολής και αξιολόγησης της προσφοράς που προσδιορίστηκαν και τιμολογήθηκαν στην 34/4710/13.3.2019 τεχνική έκθεση της Διεύθυνσης Προγραμματισμού του Δήμου δεν ήταν αυθαίρετα αλλά επιμερίστηκαν ανά βίντεο, ήταν συναφή προς τη φύση της σύμβασης και σκοπούσαν στην υποβολή της πλέον συμφέρουσας για το Δήμο προσφοράς. Ως εκ τούτων, η μη περαιτέρω ανάλυση της δαπάνης με αναφορά συγκεκριμένου αριθμού εργατοωρών και τιμής μονάδας ανά ώρα δεν συνιστά, ενόψει της φύσης της παραγωγής βίντεο, υπέρβαση των ορίων της εξουσίας εκτίμησης του αναθέτοντος Δήμου ως προς το καταβλητέο τίμημα. Κατ’ ακολουθία η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2019, τις πιστώσεις  του οποίου βαρύνει.  

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:..Με αυτά τα δεδομένα, ο προϋπολογισμός της προκείμενης σύμβασης είναι αόριστος, διότι στη μελέτη της Υπηρεσίας αναφέρεται η ενδεικτική δαπάνη για το σύνολο των ως άνω προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς να παρατίθεται αναλυτικά το κόστος καθεμιάς, βάσει των απαιτούμενων ανθρωποωρών και της τιμής μονάδας αυτών, ούτε εκτίθενται άλλα συγκεκριμένα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη για την εκτίμηση του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης. Είναι ως εκ τούτου ανέφικτος ο έλεγχος τυχόν παράβασης της αρχής της οικονομικότητας. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εκτέλεση εργασιών διαμόρφωσης και συντήρησης κήπων:Με τα δεδομένα αυτά, νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο οι επίμαχες εργασίες, καθόσον, ναι μεν το αντικείμενο της σύμβασης δεν είναι εξειδικευμένης φύσης και εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Τμήματος Περιβάλλοντος και Πρασίνου της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Καθαριότητας και Ανακύκλωσης, ωστόσο στη συγκεκριμένη περίπτωση προκύπτει αντικειμενική αδυναμία εκτέλεσης της εν λόγω υπηρεσίας από το υπηρετούν προσωπικό, δεδομένου ότι, όπως προκύπτει από το έγγραφο επανυποβολής του Δήμου, οι τρεις υπάλληλοι συναφούς ειδικότητας δεν επαρκούν για τη διαμόρφωση και συντήρηση των εκτεταμένων χώρων πρασίνου που διαθέτει ο Δήμος ....., ενώ ταυτόχρονα ο Δήμος δεν διαθέτει και το απαιτούμενο κοπτικό μηχάνημα. Περαιτέρω, το κόστος δαπάνης των εργασιών προκύπτει, εν προκειμένω, επαρκώς καθόσον στον ενδεικτικό προϋπολογισμό της οικείας μελέτης αναφέρεται το κόστος ανά επιφάνεια στρέμματος (15 ευρώ), η οποία ανέρχεται, σύμφωνα με το ημερολόγιο συντήρησης κοινοχρήστων χώρων πρασίνου, σε 468 στρέμματα, λαμβανομένου υπόψη ότι ο Δήμος ..... έχει εκτεταμένο δίκτυο χώρων πρασίνου, με συνέπεια την ανάγκη παρέμβασης σε πολλά διαφορετικά σημεία και ότι, σύμφωνα με την οικεία τεχνική έκθεση η ανάδοχος υποχρεούται και σε έκτακτες επεμβάσεις σε οποιοδήποτε χώρο πρασίνου όταν και όποτε της δοθεί εντολή από την Υπηρεσία.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΜΕΤΑΠΤΩΣΗΣ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ:..Με αυτά τα δεδομένα, από τα έγγραφα της σύμβασης δεν προκύπτει επιμέρους κοστολόγηση των παρεχομένων εργασιών, ούτε αναφέρονται οι ανθρωποώρες που απαιτούνται για τη διεκπεραίωση αυτών και η σχετική τιμή μονάδας. Ως εκ τούτου, ο προσδιορισμός της δαπάνης στο ως άνω ποσό από τη ... παρίσταται αυθαίρετος, είναι ανέφικτος ο έλεγχος της τήρησης της αρχής της οικονομικότητας και η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Ωστόσο, λαμβανομένων υπόψη α) ότι η ανάδοχος εταιρεία είχε ήδη προμηθεύσει τη ... με το πρόγραμμα της λογιστικής και το υποστήριζε μηχανογραφικά, επομένως διέθετε τη σχετική τεχνογνωσία και εμπειρία για την αρτιότερη και, κατά τεκμήριο, οικονομικότερη εκτέλεση των επίμαχων εργασιών, β) ότι, εν πάση περιπτώσει στο τιμολόγιο μελέτης αναφέρεται ότι «Έγινε εκτίμηση ότι το συνολικό κόστος εργασιών διαμορφώνεται … Γενικό σύνολο: 7.440,00 €», αφού προηγήθηκε «•Δοκιμαστική μεταφορά δεδομένων όπως αυτά μας χορηγήθηκαν από τις πρώην περιφερειακές ΔΕΥΑ • Εκτίμηση ανθρωποωρών εργασίας • ανάλυση των αδυναμιών και ελλείψεων», τα όργανα της ... συγγνωστώς θεώρησαν ότι δεν ήταν απαραίτητο να αναφέρουν αναλυτικά στα έγγραφα της σύμβασης τον τρόπο προσδιορισμού του προϋπολογισμού αυτής στο ως άνω ποσό. Κατά ταύτα το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.