ΕΣ/ΚΛ.Ζ/415/2023
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΕΚΜΙΣΘΩΣΗ ΑΚΙΝΗΤΟΥ:Η απευθείας εκμίσθωση του επίμαχου ακινήτου χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του Κανονισμού Εκμισθώσεων της ....... Α.Ε., όπως εκτέθηκε στην προηγούμενη σκέψη, συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διαδικασίας σύναψης της υπό κρίση σύμβασης, καθώς πλήττει την ανάπτυξη του ανταγωνισμού και, συνακόλουθα, την αξιοποίηση του ακινήτου με τους, κατά τεκμήριο, επωφελέστερους δυνατούς όρους.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/442/2022
ΕΚΜΙΣΘΩΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ:σύναψη επτά (7) συμβάσεων με αντικείμενο την απευθείας εκμίσθωση τμημάτων των ακινήτων με ΑΚ 4880 Π.Ε. Ημαθίας και με ΑΚ 4883, ΑΚ 4884, ΑΚ 4885, ΑΚ 4889 (δύο συμβάσεις), ΑΚ 16291 Π.Ε. Κοζάνης, για την κατασκευή αιολικού πάρκου.(...)Αντιθέτως, το μίσθωμα που αντιστοιχεί στο ποσοστό συγκυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου ανέρχεται, για τη συνολική διάρκεια της μίσθωσης, ως προς την εκμίσθωση του τμήματος του ακινήτου με ΑΚ 4884 σε 372.000,00 ευρώ, ως προς την εκμίσθωση του τμήματος του ακινήτου με ΑΚ 4885 σε 446.000,00 ευρώ και, ως προς την εκμίσθωση του τμήματος του ακινήτου με ΑΚ 16291 σε 214.100,00 ευρώ. Κατά συνέπεια, ως προς τις συμβάσεις αυτές τα έσοδα από την αξιοποίηση των συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων δεν ξεπερνούν το όριο των 500.000,00 ευρώ, εκ τούτου δε παρέπεται ότι απαραδέκτως εισάγονται για έλεγχο ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου τα αντίστοιχα σχέδια συμβάσεων(...)Απαραδέκτως εισάγονται για έλεγχο τα τρία (3) σχέδια συμβάσεων για την εκμίσθωση των ακινήτων με ΑΚ 4884, ΑΚ 4885 και ΑΚ 16291.Δεν κωλύεται η υπογραφή των τεσσάρων (4) σχεδίων συμβάσεων για την εκμίσθωση τμημάτων των ακινήτων με ΑΚ 4880, ΑΚ 4883 και ΑΚ 4889, μεταξύ της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «… ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» και της εταιρείας με την επωνυμία «… ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ».
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/359/2022
ΕΚΜΙΣΘΩΣΗ ΑΚΙΝΗΤΟΥ:απευθείας εκμίσθωση, από την ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «… ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» («…. Α.Ε.»), τμήματος του ακινήτου με Αριθμό Βιβλίου Καταγραφής (ΑΒΚ) 43 προς το Δήμο Σητείας, για χρονικό διάστημα τριάντα (30) ετών με δυνατότητα παράτασης για επιπλέον δέκα (10) έτη, έναντι συνολικού ποσού 576.000,00 ευρώ.(...)δεν τηρήθηκε εν προκειμένω η νόμιμη, σαφώς προκύπτουσα από τις διατάξεις του άρθρου 3 του Κανονισμού Εκμισθώσεων, Μισθώσεων, Παραχωρήσεων, Εκποιήσεων, Ανταλλαγών, Αγορών και Αντιπαροχών της «…. Α.Ε.», διαδικασία για την απευθείας εκμίσθωση του συγκεκριμένου διώροφου κτίσματος, αντικειμενικής αξίας ύψους 280.883,23 ευρώ, η οποία εκκινεί από τη σύνταξη Έκθεσης για την εκτίμηση της αξίας του προς εκμίσθωση ακινήτου από ανεξάρτητο πιστοποιημένο εκτιμητή, προκειμένου η προσδιορισθείσα μισθωτική αξία αυτού να αποτελέσει την ελάχιστη αποδεκτή για τη σύναψη της σχετικής σύμβασης. Αντιθέτως, όπως ως άνω αναφέρεται, το μηνιαίο μίσθωμα συμφωνήθηκε τελικώς από τα συμβαλλόμενα μέρη στα (14.400,00 : 12 =) 1.200,00 ευρώ, ήτοι σε ποσό μικρότερο του κατά τα ανωτέρω εξαρχής εκτιμηθέντος μηνιαίου μισθώματος των 1.585,00 ευρώ, η δε από 5.5.2021 νεώτερη αντίστοιχη έκθεση συντάχθηκε από εσωτερικό εκτιμητή του Τομέα Εκτιμήσεων της «…. Α.Ε.». Συνεπώς και δεδομένου ότι, ακόμη και μετά τον υπολογισμό της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και υποβολής των σχετικών στοιχείων προς κρίση, το αρμόδιο αποφασίζον όργανο της «…. Α.Ε.» σε κάθε περίπτωση παρέλειψε να τηρήσει τη νόμιμη διαδικασία εκτίμησης του ελάχιστου αποδεκτού μισθώματος για αυτό, κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της σύμβασης απευθείας εκμίσθωσης.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/510/2022.
ΝΣΚ/182/2020
Προϋποθέσεις και διαδικασία εκμίσθωσης ακινήτων του Υπουργείου Εργασίας του άρθρου 9 παρ. 29 ν. 4052/2012.(...)α) Η αξιοποίηση (εκμίσθωση) των ακινήτων που μεταφέρθηκαν αυτοδίκαια, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 29 του άρθρου 9 του ν. 4052/2012, από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, πραγματοποιείται, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του τετάρτου εδαφίου της ως άνω περίπτωσης β΄, όπως ισχύει, χωρίς να απαιτείται ως αναγκαίος όρος για την αξιοποίηση αυτή η εξυπηρέτηση κοινωφελούς ή ανθρωπιστικού σκοπού. β) Η εκμίσθωση του ως άνω ακινήτου θα πραγματοποιηθεί, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 29 του άρθρου 9 του ν. 4052/2012, όπως ισχύουν, με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, μετά από πρόταση του Γενικού Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης, χωρίς να απαιτείται εκ του νόμου προηγούμενη της υπουργικής απόφασης εκτίμηση της μισθωτικής αξίας του, από πιστοποιημένο εκτιμητή, κατά τη διαδικασία του ν. 4152/2013, εναπόκειται δε στην κρίση του Υπουργού να ζητήσει την εκτίμηση αυτή με την απόφασή του που θέτει τους όρους της αξιοποίησης. γ) Οι διατάξεις του ν. 3581/2007 ρυθμίζουν περιπτώσεις μισθώσεων, με μισθωτή το Δημόσιο, που κατατείνουν στην εξασφάλιση της στέγασης των υπηρεσιών του, και συνεπώς δεν έχουν εφαρμογή στην αξιοποίηση (εκμίσθωση) του εν λόγω ακινήτου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (ομόφωνα).
ΝΣΚ/46/2020
Αξιοποίηση ακινήτων κοινωφελούς περιουσίας, την οποία διαχειρίζεται ν.π.δ.δ., ως κεφάλαιο αυτοτελούς διαχείρισης.Το ερώτημα αν, για την αξιοποίηση ακινήτων κοινωφελούς περιουσίας, την οποία διαχειρίζεται ν.π.δ.δ., ως κεφάλαιο αυτοτελούς διαχείρισης, εφαρμόζονται οι διατάξεις του π.δ. 715/1979 ή οι διατάξεις του ν.4182/2013 και, σε περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων του ν.4182/2013, αν, ανεξάρτητα από τη μορφή του φορέα διαχείρισης, η αξιοποίηση των παραπάνω ακινήτων με ουσιώδη ανακατασκευή, έναντι μακροχρόνιας μίσθωσής τους, είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί με απευθείας εκμίσθωση με ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 24 παρ. 8 του ν.4182/2013, χωρίς, δηλαδή, την τήρηση των διαδικασιών του άρθρου 42 παρ. 4 του αυτού νόμου, δεν έχει υποβληθεί αρμοδίως από τον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, επειδή αφορά ζητήματα γενικότερου ενδιαφέροντος (ομόφωνα).
ΝΣΚ/36/2024
Αξιοποίηση ακινήτου για την εκπλήρωση κοινωφελούς σκοπού, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 10 του ν. 4182/2013.(...) Μετά την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο Εφετείο, με την οποία διαπιστώθηκε, ότι η επιθυμία του διαθέτη για την εκπλήρωση κοινωφελούς σκοπού υπό τον όρο του αναπαλλοτρίωτου του ακινήτου το οποίο κατέλειπε, θα μπορούσε να εκπληρωθεί πληρέστερα με την ανοικοδόμηση του ακινήτου με το σύστημα της αντιπαροχής, η ερωτώσα Ακαδημία Αθηνών διαπίστωσε, ότι ο τρόπος αυτός αξιοποίησης του ακινήτου κατέστη ανέφικτος. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 10 του ν. 4182/2013, η Ακαδημία δεν είναι υποχρεωμένη να καταφύγει εκ νέου στο ίδιο δικαστήριο για να ζητήσει την έκδοση νέας δικαστικής απόφασης, με την οποία θα της επιτραπεί να αξιοποιήσει το συγκεκριμένο ακίνητο με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που όρισε η προηγούμενη δικαστική απόφαση, ο οποίος όμως είναι απολύτως σύμφωνος με αυτόν που περιέγραψε ο διαθέτης στη διαθήκη του (εκμίσθωση του ακινήτου) (ομόφωνα).
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/670/2023
ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΟΥ:Εκ των ανωτέρω παρέπεται ότι μόνη η απόκτηση από τον Δήμο ακινήτου, χωρίς αυτή να συνέχεται με εκπλήρωση συγκεκριμένου δημοτικού σκοπού, αλλά και χωρίς να έχει επαληθευτεί προηγουμένως ότι είναι εφικτή η (άμεση) αξιοποίηση του αποκτηθέντος, ήτοι ότι δεν παρακωλύεται από τυχόν νομικά προσκόμματα, συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια στο πλαίσιο της ελεγχόμενης διαδικασίας, ως σοβαρή απόκλιση από την τήρηση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της - εξ αυτής απορρέουσας - αρχής της οικονομικότητας, η οποία διέπει τη δράση και των πρωτοβάθμιων ΟΤΑ και επιτάσσει τη διενέργεια δαπανών στο απολύτως αναγκαίο μέτρο για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων (βλ. άρθρο 33 σε συνδ. με άρθρο 14 του ν. 4270/2014, Α΄ 143). ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/295/2024
ΝΣΚ/144/2018
Εκμίσθωση ακινήτου του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ - Υπόχρεος καταβολής μισθωμάτων.Κατ' εφαρμογή των διατάξεων του Κανονισμού Μισθώσεων και Εκμισθώσεων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ το ακίνητο του εκμισθωτή ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είχε νομοτύπως εκμισθωθεί προς την εταιρεία «...S», ως μισθώτρια, ενώ το Προξενείο Σεϋχελλών, το οποίο φέρεται μεταγενεστέρως ως μισθωτής, δεν υπεισήλθε νομοτύπως στη μισθωτική σχέση παρά τη σιωπηρή συναίνεση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Δεν έχει καταρτισθεί νόμιμα τροποποιητική σύμβαση μείωσης του μισθώματος στην ως άνω μίσθωση, διότι δεν τηρήθηκε ο συστατικός νόμιμος τύπος της υπογραφής σχετικής τροποποιητικής σύμβασης. Υπόχρεος για την καταβολή του οφειλομένου ποσού από μη καταβληθέντα και στο ιστορικό αναφερόμενα ενοίκια για τον χώρο του 6°'' ορόφου στο κτήριο επί της οδού Κηφισίας 178 είναι η « ...», διότι δεν επήλθε ποτέ νόμιμη μεταβολή του προσώπου του μισθωτή (πλειοψ.).
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/510/2022
ΕΚΜΙΣΘΩΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ:απευθείας εκμίσθωση από την ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «… Α.Ε.» («…. ΑΕ») τμήματος του ακινήτου με Αριθμό Βιβλίου Καταγραφής (ΑΒΚ) 43, που βρίσκεται στη Σητεία του Νομού Λασιθίου, στον ομώνυμο Δήμο, για χρονικό διάστημα τριάντα (30) ετών, με δυνατότητα παράτασης για επιπλέον δέκα (10) έτη, έναντι συνολικού μισθώματος ποσού 576.000,00 ευρώ.(...)το Κλιμάκιο κρίνει ότι προώρως και δη άνευ επικαιροποιημένων στοιχείων εισάγεται προς έλεγχο νομιμότητας η σχετική διαδικασία και το οικείο σχέδιο σύμβασης. Τούτο διότι η ως άνω από 2.7.2022 Έκθεση Εκτίμησης του ανεξάρτητου πιστοποιημένου εκτιμητή, ανεξαρτήτως του περιεχομένου της, δεν ετέθη υπόψη ούτε του Διοικητικού Συμβουλίου της εκμισθώτριας εταιρείας, ούτε του Δημοτικού Συμβουλίου του οικείου Δήμου, προκειμένου μετά από συνεκτίμηση όλων των νέων δεδομένων να αξιολογηθεί με επικαιροποιημένες νεότερες αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων, παρότι οι αρχές χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και οικονομικότητας που στοχεύον στη διασφάλιση του Δημοσίου Χρήματος, δεσμεύουν εν προκειμένω τόσο την εκμισθώτρια «…. ΑΕ», που είναι φορέας δημοσίου ενδιαφέροντος όσο και τον μισθωτή Δήμο Σητείας, που είναι φορέας δημόσιας εξουσίας. Για την οικονομικότητα δε της διαδικασίας σημειώνεται ότι ασαφώς περιγράφεται το προς εκμίσθωση μίσθιο στο άρθρο 3 του προσκομισθέντος σχεδίου σύμβασης, καθότι η περιγραφή του συνολικού ακινήτου ΑΒΚ 43 δεν ταυτίζεται με το αντικείμενο της μίσθωσης που ανέρχεται σε τμήμα του ως άνω ακινήτου, ενώ χρήζει διευκρινίσεων το εάν αντικείμενο της εκμίσθωσης συνιστούν και οι αίθουσες του ισογείου που χρησιμοποιούνται ως χώροι του Ειρηνοδικείου Σητείας.Το σχέδιο της σύμβασης ... καθώς και τα στοιχεία της υποκείμενης διαδικασίας που υποβλήθηκαν εκ νέου ενώπιον του Κλιμακίου, μετά την έκδοση της 359/2022 Πράξης του με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της σχετικής σύμβασης, απαραδέκτως εισήχθησαν στο Κλιμάκιο τούτο σύμφωνα με τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό της παρούσης Πράξης.
ΣΤΕ/736/1997
Υπουργική απόφαση- Προστασία αρχαιολογικού χώρου:..Επειδή, οι λόγοι ακυρώσεως με τους οποίους προβάλλεται ότι λόγω της αποστάσεως του επίδικου ακινήτου από τα αρχαία μνημεία, που φθάνει τα 4,5 χιλιόμετρα και της συνακόλουθης έλλειψης επιπτώσεων του κτίσματος, του οποίου επιδιώκεται η ανέγερση, στον αρχαιολογικό χώρο δεν μπορούσε να εφαρμοσθεί το άρθρο 50 του Κ.Ν. 5351/1932, όπως εξειδικεύονται με το από 9.5.1996 υπόμνημα των αιτούντων, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Διότι αυτή και μόνη η ένταξη του επίδικου ακινήτου στην Β' Ζώνη με την πιο πάνω Υπουργική απόφαση συνεπάγεται την υπαγωγή του σε ειδικό περιοριστικό καθεστώς για την προστασία του αρχαιολογικού χώρου που επιβάλλει την εφαρμογή του άρθρου 50 του Ν. 5351/1932, πριν από την επιχείρηση οποιουδήποτε δομικού έργου εφ' όσον δεν θεσπίσθηκαν ακόμη οι ειδικοί για τη ζώνη αυτή όροι δόμησης. Η έκταση δε του επίμαχου περιορισμού, που βρίσκει έρεισμα στο ως άνω άρθρο 50 του Ν. 5351, δικαιολογείται, σύμφωνα με τα ανωτέρω, εν όψει της νευραλγικής θέσεως του επίδικου ακινήτου, όπως αναλυτικά εκτέθηκε πιο πάνω.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/249/2024
ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΟΥ.(..) Με αυτά τα πραγματικά δεδομένα, και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 5, ο ισχυρισμός του προσφεύγοντος Δήμου περί μη δέσμευσης του Δ.Σ αυτού από το ύψος του τιμήματος που προσδιόρισε η πιστοποιημένη εκτιμήτρια είναι απορριπτέος ως αλυσιτελώς προβαλλόμενος. Και τούτο διότι, παρά την απαίτηση της ανεξάρτητης εκτίμησης της αγοραίας αξίας του χαρακτηριζόμενου ως μοναδικώς κατάλληλου ακινήτου αξίας άνω του ορίου 58.694 ευρώ από πιστοποιημένο εκτιμητή, η αποφασιστική αρμοδιότητα του καθορισμού, κατ΄ανώτατο όριο, του τιμήματος ανήκει στην Εκτιμητική Επιτροπή του Δήμου Κοζάνης, η οποία λαμβάνει υπόψη της το σύνολο των σχετικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης και της έκθεσης του πιστοποιημένου εκτιμητή, χωρίς να προβλέπεται δυνατότητα του Δημάρχου Κοζάνης να υπερβεί το ορισθέν από την εν λόγω Επιτροπή τίμημα με πρότασή του στο Δ.Σ. Κοζάνης ούτε, συνακόλουθα, δυνατότητα του τελευταίου να την αποδεχθεί παραβιάζοντας τα όρια των σχετικών αρμοδιότητων επί του θέματος. Συνεπώς, για τον ανωτέρω λόγο, η 211/2023 απόφαση του Δ.Σ Κοζάνης ενέχει πλημμέλεια ως προς ορισμό του τιμήματος, όπως έγινε δεκτό και με την προσβαλλόμενη πράξη με γενικότερη αιτιολογία. Ως προς την αιτίαση του Επιτρόπου ότι η απόκτηση του επίμαχου ακινήτου από τον Δήμο θα μπορούσε να επιτευχθεί οικονομικότερα με κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης και καθορισμό οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι ως νομική βάση της αγοραπωλησίας επελέγησαν τα άρθρα 186 και 191 του Κ.Δ.Κ. λόγω του χαρακτηρισμού του ακινήτου ως μόνου καταλλήλου, ότι ο Επίτροπος δεν προέβη σε επαρκή ανάπτυξη του ισχυρισμού του, ο οποίος ήταν επιδεκτικός εμβάθυνσης, συνδυασμού και σύγκρισης λόγω της ρυμοτόμησης του ακινήτου, ότι δεν προκύπτουν από τα έγγραφα του φακέλου ακριβή στοιχεία ως προς την υπέρβαση της νόμιμης εισφοράς της συγκεκριμένης ιδιοκτησίας σε γη και σε χρήμα κατά τη ρυμοτόμησή της ώστε να προκύπτει με ακρίβεια η έκταση της υποχρέωσης αποζημίωσής της από τον Δήμο, ότι οι πωλητές δεν προέβαλαν κάποιο αίτημα αναφορικά με το ζήτημα αυτό και ότι το εν λόγω θέμα δεν αναδείχθηκε από τις υπηρεσίες του Δήμου, μολονότι αυτές όφειλαν, με την επικουρία της οικείας Πολεοδομικής Υπηρεσίας να το εξετάσουν οίκοθεν, εν όψει της επιρροής που θα μπορούσε να ασκήσει και επί της εξαγωγής του ύψους του τιμήματος της αγοραπωλησίας.