Μελέτη οδοποιίας...Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει της επιτακτικής και αδήριτης ανάγκης παροχής των εν λόγω υπηρεσιών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος με το οικ. 81272/26.4.2018 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 30099/27.4.2018) έγγραφο του Αναπληρωτή Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Τεχνικών έργων της Περιφέρειας ..., σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας ... και της σύμπραξης μελετητικών γραφείων «…..», αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του Κλιμακίου.

Υπηρεσία απομάκρυνσης αποβλήτων κατεδάφισης...Κατόπιν των ανωτέρω, και ενόψει της επιτακτικής και αδήριτης ανάγκης παροχής των εν λόγω υπηρεσιών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και του ... ..., για χρονικό διάστημα 12 μηνών από την υπογραφή της. Επισημαίνεται ότι η τροποποίηση συμβατικών όρων, συμπεριλαμβανομένης και της κατ’ άρθρο 217 παρ. 2 του ν.4412/2016 δυνατότητας επέκτασης της διάρκειας της σύμβασης μέχρι το 50% αυτής, θα κριθεί, εάν ανακύψει σχετικό ζήτημα κατά την εκτέλεση της σύμβασης, υπό τη συνδρομή των προϋποθέσεων που ορίζουν οι σχετικές διατάξεις, καθώς και υπό την προϋπόθεση της προηγούμενης υποβολής της στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Ε.Σ. Ζ΄ Κλ. 91/2017).

Απόσυρση και διαχείριση αμιαντούχνω υλικών...Σύμφωνα με τα ανωτέρω, δεδομένου ότι η αρχική εκτίμηση των προς απομάκρυνση αμιαντούχων υλικών ήταν αδύνατο να είναι ακριβής, καθόσον έλαβε χώρα κατεπειγόντως κατά το μήνα Αύγουστο του 2018 λόγω του άμεσου αντίκτυπου του έργου στη δημόσια υγεία των πολιτών, επιπροσθέτως ότι εξακολουθούν να ισχύουν λόγοι επιτακτικής και αδήριτης ανάγκης άμεσης παροχής των εν λόγω υπηρεσιών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και των ως άνω τεσσάρων (4) αναδόχων επιχειρήσεων, για χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών από την υπογραφή τους. Επισημαίνεται ότι στο σχέδιο εκάστης σύμβασης πρέπει να συμπληρωθεί το όνομα καθεμιάς αναδόχου επιχείρησης και το συμβατικό αντάλλαγμα συμφώνως προς τα αναφερόμενα στην ως άνω κατακυρωτική 35399/2839/6.5.2019 απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών..Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος, προς συμπλήρωση του φακέλου της οικείας διαδικασίας που υποβλήθηκε με το .../…. έγγραφο του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, σχεδίου σύμβασης (αρ. πρωτ. ΕΣ ….) για την απόσυρση και διαχείριση των αμιαντούχων υλικών από τα προς κατεδάφιση κτίρια στους Δήμους ... και στην περιοχή της ... του Δήμου ... μετά τις πυρκαγιές της 23ης και 24ης Ιουλίου 2018.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των υποβληθέντων οκτώ (8) σχεδίων σύμβασης για την υπηρεσία «Έλεγχος δακοπληθυσμών με τη μέθοδο της παγιδοθεσίας με παγίδες τύπου Mcphail στους ελαιώνες στο πλαίσιο του Προγράμματος Συλλογικής Καταπολέμησης του Δάκου της Ελιάς ετών 2020-2022 στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.097.350,32 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.(....)Τέλος, με το από 30.6.2020 έγγραφο της Προϊσταμένης της Δ/νσης Οικονομικού της Γενικής Δ/νσης Εσωτερικής Λειτουργίας Περιφέρειας Κρήτης, βεβαιώνεται ότι κατά της εν λόγω (669/2020) κατακυρωτικής απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής δεν εκκρεμεί η υποβολή και εκδίκαση ενστάσεων, προσφυγών, ή άλλων ενδίκων μέσων.Δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων(...)οκτώ (8) σχεδίων συμβάσεων μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης και των επιλεγέντων αναδόχων​.

KΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΟΔΟΓΕΦΥΡΑΣ.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι νομίμως έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση διακήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, μπορεί μεν οι σεισμοί της 3ης και 4ης Μαρτίου 2021 να συνιστούν γεγονός απρόβλεπτο για την αναθέτουσα Αρχή, μη οφειλόμενο σε δική της ευθύνη, πλην όμως, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ορθώς κρίθηκε ότι δεν συντρέχει η σωρευτικά απαιτούμενη προϋπόθεση της αδυναμίας της αναθέτουσας Αρχής να τηρήσει τις προθεσμίες των διαδικασιών με δημοσίευση, έστω συντομευμένων, λόγω επιτακτικής κατεπείγουσας ανάγκης. Για  τους  λόγους αυτούςΑπορρίπτει την από 4.10.2022 (ΑΒΔ 7203/2022) προσφυγή ανάκλησης του Ν.Π.Δ.Δ.- O.T.A. Β΄ Βαθμού με την επωνυμία «ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ».Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης  

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/304/2023 

Δημόσια έργα- έλεγχος νομιμότητας:Από τον διενεργηθέντα έλεγχο των στοιχείων του φακέλου .., καθώς και του σχεδίου σύμβασης του ως άνω έργου, το Κλιμάκιο δεν διαπίστωσε ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες...Κατόπιν αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης.(..) με αντικείμενο «Καθαρισμός ρεμάτων και άμεση επέμβαση για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών εντός των διοικητικών ορίων Περιφερειακών Ενοτήτων ...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δεν αφορά σε κάποια από τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016 (βλ. και Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ), ούτε περιλαμβάνει την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών, αφού παρεμβάσεις στη διατομή των ρεμάτων δεν θα γίνουν, πλην του καθαρισμού της κοίτης από απορρίμματα, φερτά υλικά, μπάζα και βλάστηση. (..) Οι εργασίες αυτές, που αφορούν σε καθαρισμό κοιτών ποταμών από φερτά υλικά και απορρίμματα, καθαρισμό αυτών από αυτοφυή βλάστηση χωρίς αφαίρεση εδαφικού υλικού, κοπή και εκρίζωση δένδρου, καθαρισμό οχετών, και ανακατασκευή συρματοκιβωτίων και πλήρωση αυτών, δεν είναι τεχνικά εξειδικευμένες, αλλά εντάσσονται αμιγώς στην έννοια της δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών(..) Επειδή η επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία έχει ως αντικείμενο την ανάθεση παροχής υπηρεσιών και όχι την εκτέλεση δημόσιου έργου και ενόψει του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της, μη νομίμως δεν τηρήθηκαν εν προκειμένω οι απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας σε ενωσιακό επίπεδο. Περαιτέρω, μη νομίμως και κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού περιορίστηκε ο κύκλος των δικαιουμένων συμμετοχής σε εργοληπτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε έργα κατηγορίας υδραυλικά τάξης 1ης και άνω. Τέλος, μη νομίμως προβλέπονται δαπάνες για Γ.Ε. και Ε.Ο., απρόβλεπτα και αναθεώρηση. Λόγω των πλημμελειών αυτών η ελεγχόμενη διαδικασία καθίσταται μη σύννομη στο σύνολό της, με συνέπεια να κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης...Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, οι ισχυρισμοί της προσφεύγουσας περί υποχρέωσης της αναθέτουσας αρχής να απορρίψει την οικονομική προσφορά της … ως ιδιαίτερη χαμηλή, προβάλλονται αλυσιτελώς. Ωστόσο, όλως επικουρικώς ως προς τα ανωτέρω, κρίνεται ότι, όπως υπολογίστηκε στην προηγούμενη σκέψη, η παρακράτηση φόρου εισοδήματος 8%, που όφειλε η … να έχει συνυπολογίσει στην οικονομική της προσφορά, ανέρχεται στο ποσό των 7.634,54€, το οποίο υπερβαίνει κατά πολύ το ποσό των 1.020,00€, το οποίο έχει δηλώσει η … στην οικονομική της προσφορά ως εργολαβικό όφελος. Συνακόλουθα, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την προσφεύγουσα, η οικονομική προσφορά της … – σε περίπτωση συμπερίληψης του επίμαχου ποσοστού 8% κατά την έκδοση των τιμολογίων – θα καταστήσει την εκτέλεση της εν λόγω σύμβασης ζημιογόνα. Όλως αορίστως, δε, η αναθέτουσα αρχή με τις απόψεις της ισχυρίζεται ότι εξέτασε το ενδεχόμενο απόρριψης της οικονομικής προσφοράς της … ως ιδιαίτερα χαμηλής και προχώρησε στην αποδοχή της, χωρίς οι συγκεκριμένοι ισχυρισμοί και υπολογισμοί της προσφεύγουσας, που ενόψει των διατάξεων της διακήρυξης, είναι ουσιώδεις και έχρηζαν ειδικώς αιτιολογημένης απάντησης, να αντιμετωπιστούν, προς συμπλήρωση της αιτιολογίας της προσβληθείσας με την υπό εξέταση προσφυγή πράξης της (πρβλ Δ.Εφ. Αθ,. 126/2019 σκ. 10 in fine). Εξάλλου, οι συγκεκριμένοι ισχυρισμοί ουδόλως αντικρούστηκαν από την … δια παρεμβάσεως. 

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας (...)I. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, εφόσον η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη για την παροχή ομοειδών υπηρεσιών καθαριότητας για τις ανάγκες των Διευθύνσεων της Γ.Α.Δ.Α. για το έτος 2015 υπερβαίνει το ποσό των 500.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), μη νομίμως για την ανάθεση της επίμαχης υπηρεσίας διενεργήθηκε χωριστός διαγωνισμός, κατόπιν επιμερισμού της συνολικής ποσότητας σε περισσότερες μικρότερες ποσότητες, καθώς με την πρακτική αυτή παρακάμφθηκε η προβλεπόμενη νόμιμη διαδικασία της διενέργειας προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Εξάλλου, πρέπει να απορριφθεί ο προβαλλόμενος ισχυρισμός ότι με την 7004/3/63/3.6.2014 απόφαση Υπουργού Δημόσιας Τάξης & Προστασίας του Πολίτη έχει μεταβιβαστεί στους Διευθυντές Διευθύνσεων της Γ.Α.Δ.Α. η αρμοδιότητα για τη διενέργεια τακτικού διαγωνισμού παροχής υπηρεσιών καθαριότητας μέχρι και την υπογραφή της σχετικής σύμβασης, για ποσά μέχρι 500.000 ευρώ, καθώς και την διενέργεια τακτικού διαγωνισμού παροχής υπηρεσιών καθαριότητας μέχρι και το στάδιο του ελέγχου των δικαιολογητικών και αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών με την σύνταξη σχετικού πρακτικού για ποσά άνω των 500.000 ευρώ, δεδομένου ότι η μεταβίβαση της εν λόγω αρμοδιότητας δεν καταργεί τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την εφαρμογή του κείμενου νομοθετικού πλαισίου ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, σε κάθε περίπτωση δε αφορά διαγωνισμούς που νόμιμα διενεργούνται από τις Διευθύνσεις αυτές (βλ. πράξ. Κλιμ.Πρ.Ελ. IV Τμήματος 125/2015). Ενόψει όμως της ως άνω εκτεθείσας διοικητικής αυτοτέλειας των επιμέρους Διευθύνσεων της Γ.Α.Δ.Α., η οποία εκτείνεται και σε θέματα διαγωνισμών (βλ. σχετ. ΥΑ7004/3/63/3.6.2014), της επιτακτικής ανάγκης για άμεση κάλυψη των αναγκών των Διευθύνσεων Αλλοδαπών και Μεταγωγών Αττικής για καθαρισμό των χώρων των υπηρεσιών που υπάγονται σε αυτές, οι οποίες δέχονται σημαντική επιβάρυνση στον τομέα της καθαριότητας λόγω μεγάλου αριθμού κρατουμένων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα της Διεύθυνσης Αλλοδαπών Αττικής ενήργησαν συγγνωστώς και όχι με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι μεν νόμιμη, όμως το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η ελεγχόμενη διακήρυξη θέτει στο άρθρο 22 για όλες τις συμμετέχουσες επιχειρήσεις ως επαγγελματικό προσόν να μην έχει κινηθεί σε βάρος τους διαδικασία κήρυξης σε πτώχευση, εκκαθάριση ή αναγκαστική διαχείριση. Κατωτέρω, όμως, και ειδικότερα στο άρθρο 23, όσον αφορά στις επιχειρήσεις, οι οποίες κατέχουν Ενημερότητα Πτυχίου, όπως είναι, για τον παρόντα διαγωνισμό, οι δικαιούμενες συμμετοχής εταιρείες που ανήκουν στην 3η τάξη του ΜΕΕΠ, ορίζει ότι η προσκόμιση αυτής τις απαλλάσσει από την υποχρέωση κατάθεσης όλων των λοιπών δικαιολογητικών απόδειξης της επαγγελματικής ικανότητας και, κατά συνέπεια, και της υπεύθυνης δήλωσης ότι δεν έχει κινηθεί σε βάρος τους διαδικασία κήρυξης πτώχευσης, εκκαθάρισης και αναγκαστικής διαχείρισης, όπως απαιτείται για τις λοιπές επιχειρήσεις. Τούτο δε, παρά το γεγονός ότι, όπως προκύπτει από την υ.α. Δ15/οικ.15658/13 με τίτλο «Τροποποίηση της με αριθ. Δ15/οικ/24298/28.07.2005 (Β΄ 1105) Υπουργικής Απόφασης με θέμα «Έκδοση Ενημερότητας Πτυχίου και Βεβαιώσεων ανεκτέλεστου υπολοίπου συμβάσεων δημοσίων έργων, υποβολή Εκθέσεων δραστηριότητας ανωνύμων εταιρειών και Πιστοποιητικών εκτέλεσης έργων» (ΦΕΚ Β΄ 2300), για τη λήψη της Ενημερότητας Πτυχίου δεν απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης ή υπεύθυνης δήλωσης ως προς τη μη κίνηση των ανωτέρω διαδικασιών. Με τον τρόπο αυτό, όμως, η επίμαχη διακήρυξη θέτει σε αδικαιολόγητα πλεονεκτικότερη θέση της καλούμενες στον ελεγχόμενο διαγωνισμό επιχειρήσεις 3ης τάξης σε σχέση με τις επιχειρήσεις των κατώτερων τάξεων ως προς τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό και ειδικότερα ως προς την έκταση της υποχρέωσης απόδειξης της επαγγελματικής τους ικανότητας αναφορικά με την κίνηση των διαδικασιών κήρυξης αυτών σε κατάσταση πτώχευσης, εκκαθάρισης ή αναγκαστικής διαχείρισης. Τούτων δοθέντων, μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή έκανε δεκτές τις ως άνω υποβληθείσες ενστάσεις και προέβη, μεταξύ άλλων, στον αποκλεισμό και της 1ης κατά σειρά μειοδοσίας εταιρείας «….», για το λόγο ότι η προσκομισθείσα από αυτήν, για την απόδειξη εκπλήρωσης του προσόντος του άρθρου 22 παρ. 1 της διακήρυξης, υπεύθυνη δήλωση δεν περιείχε τη βεβαίωση ότι δεν έχει κινηθεί σε βάρος της διαδικασία κήρυξης πτώχευσης, εκκαθάρισης ή αναγκαστικής διαχείρισης..(..)το Κλιμάκιο κρίνει ότι λόγω της ανωτέρω πλημμέλειας, η οποία παρίσταται ως ουσιώδης, δεδομένου ότι οδήγησε στον αποκλεισμό της πρώτης κατά σειρά μειοδοσίας εργοληπτικής επιχείρησης και την κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην δεύτερη μειοδότρια εταιρεία, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης. Για την ανωτέρω δε κρίση, δεν ασκεί επιρροή το γεγονός ότι η από 16.6.2014 προσφυγή που άσκησε η 4η μειοδότρια εταιρεία «...Ε.Τ.Ε.» ενώπιον της Ειδικής Επιτροπής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης …  κατά της 4192/2014 απόφασης το Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης …, με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή της κατά της συμμετοχής της 2ης μειοδότριας επιχείρησης «....», βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, χωρίς να έχει εκδοθεί απόφαση επ΄αυτής.