Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛ.Ζ/195/2023

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4700/2020/Α.324, 4700/2020/Α.337, 4700/2020/Α.326 , 4700/2020/Α.295

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και ενόψει του ότι δεν έχει αποφανθεί το Δικαστήριο επί αντίστοιχης με την ελεγχόμενη περίπτωσης, το Κλιμάκιο πρέπει για λόγους ασφάλειας δικαίου να παραπέμψει το ζήτημα, σύμφωνα με το άρθρο 337 παρ. 3 του ν. 4700/2020, στην Ολομέλεια, προκειμένου να προβεί σε in concreto κρίση σχετικά με το εάν το υποβληθέν σχέδιο συμβατικής συμφωνίας με το συγκεκριμένο ως άνω περιεχόμενο εμπίπτει στην έννοια της δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών κατ’ άρθρο 324 παρ. 1 του ν. 4700/2020 ή στην έννοια της προγραμματικής σύμβασης κατ’ άρθρο 324 παρ. 4 περ. α΄ του ν. 4700/2020, στον βαθμό που η τελευταία συνιστά έννοια γένους περιλαμβάνουσα κάθε συμφωνία δυνάμει της οποίας τίθεται το γενικό και προγραμματικό πλαίσιο για την υλοποίηση δράσεων και τη χρηματοδότησή τους από τους συμβαλλόμενους φορείς, έχει δε αυτοτελή έννοια σε σχέση με τον όρο που χρησιμοποιείται σε άλλες νομοθεσίες (βλ. π.χ. άρθρο 100 του ν. 3852/2010) ή τις θεσμοθετημένες μορφές συνεργασίας των άρθρων 12 και 247 του ν. 4412/2016, στις διατάξεις των οποίων άλλωστε δεν παραπέμπει (πρβλ. ΕλΣυν Ολ. 380/2022) και, συνακόλουθα, εάν παραδεκτώς εισάγεται για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Δοθέντος, μάλιστα, ότι η επίμαχη συμβατική συμφωνία μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ........ άπτεται του νευραλγικού τομέα των σιδηροδρομικών μεταφορών σε εφαρμογή κανόνων του ενωσιακού δικαίου (βλ. Οδηγία 2012/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Νοεμβρίου 2012), η αποχή του Κλιμακίου στο παρόν στάδιο από τον έλεγχό της, χωρίς την προηγούμενη αποσαφήνιση του ζητήματος της υπαγωγής αυτής σε προσυμβατικό έλεγχο από την Ολομέλεια του Δικαστηρίου, στο πλαίσιο του θεσμικού ρόλου της ως κατευθυντήριου μηχανισμού ερμηνευτικής διασάφησης θεμάτων επί σημαντικών, λόγω του αντικειμένου τους, υποθέσεων (πρβλ. άρθρο 326 παρ. 4 ν. 4700/2000), θα μπορούσε να εγείρει μείζον ζήτημα σε σχέση με το κύρος της εν λόγω συμβατικής συμφωνίας (βλ. και τη μνημονευόμενη στο 39/16.2.2023 έγγραφο των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών διαδικασία παράβασης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς την Ελλάδα). Πλην, η γνώμη αυτή δεν εκράτησε.


ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/412/2023(Β΄ ΔΙΑΚΟΠΩΝ)

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, το υποβληθέν σχέδιο προγραμματικής σύμβασης, εφόσον έχει ως αντικείμενο την υλοποίηση έργου χρηματοδοτούμενου από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας, με προϋπολογιζόμενη δαπάνη που υπολείπεται του οριζόμενου στο άρθρο 324 παρ. 3 του ν. 4700/2020 ορίου, δεν υπάγεται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και ως εκ τούτου απαραδέκτως εισάγεται ενώπιον του Κλιμακίου τούτου.  


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/610/2023

Συντήρηση των Πληροφοριακών Συστημάτων :Κατόπιν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η υπό κρίση σύμβαση, η οποία αφορά την Πράξη «Συντήρηση των Πληροφοριακών Συστημάτων που υποστηρίζουν τη διαχείριση του ΕΓΤΕ και του ΕΓΤΑ για τις ανάγκες μετάβασης στο ΣΣ της νέας ΚΑΠ», συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης μέσω του Προγράμματος «Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 2014-2020». Ως εκ τούτου, το Κλιμάκιο κρίνει ότι απαραδέκτως εισάγεται ενώπιόν του προς έλεγχο το εν λόγω σχέδιο σύμβασης, δεδομένου ότι η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτής υπολείπεται του ποσού των 5.000.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), που συνιστά το προβλεπόμενο στην παρ. 3 του άρθρου 324 του ν. 4700/2020 κατώτατο όριο για την άσκηση προληπτικού ελέγχου νομιμότητας επί της οικείας διαδικασίας


ΕΣ/ΚΛΙΜ/Ζ/67/2023

ΜΕΛΕΤΗ:Κατόπιν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η υποβληθείσα προς έλεγχο σύμβαση, η οποία αποτελεί μέρος της συγχρηματοδοτούμενης Πράξης «Μελέτη για την επισκευή και τον εκσυγχρονισμό του κτιρίου των παλαιών καπναποθηκών Παπαπέτρου στο Αγρίνιο για τη δημιουργία Διαχρονικού Μουσείου και Πολιτιστικού Χώρου», συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Δυτική Ελλάδα 2014 – 2020». Ως εκ τούτου, δεδομένου ότι η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτής υπολείπεται του ποσού των 5.000.000,00 ευρώ, που συνιστά το προβλεπόμενο στην παράγραφο 3 του άρθρου 324 του ν. 4700/2020 κατώτατο όριο για την άσκηση προληπτικού ελέγχου νομιμότητας επί της οικείας διαδικασίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το εν λόγω σχέδιο σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται ενώπιόν του προς έλεγχο. 



ΕΣ/ΚΛΙΜ/Ζ/32/2023

Ασφάλιση αστικής ευθύνης έναντι τρίτων:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης δεν συνιστά τροποποίηση της κύριας σύμβασης, αλλά αφορά, κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό του, σε νέα αυτοτελή απευθείας ανάθεση με αντικείμενο την εξακολούθηση, μετά τη λήξη της αρχικής σύμβασης, παροχής των ίδιων υπηρεσιών, λόγω μη ολοκλήρωσης της διαδικασίας επιλογής νέου αναδόχου εκτέλεσής τους. Επομένως, εφόσον η δαπάνη της ανωτέρω ανάθεσης (186.088,52 ευρώ) υπολείπεται του καθοριζόμενου στην παράγραφο 1 του άρθρου 324 του ν. 4700/2020 ποσού του 1.000.000 ευρώ, το εν λόγω σχέδιο σύμβασης εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Κατά συνέπεια, απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο το ως άνω σχέδιο σύμβασης


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/114/2023

Παροχής υπηρεσιών καθαριότητας :Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως το ΔΣ του Νοσοκομείου, με την προαναφερόμενη απόφαση της 7ης Συν/1/12.10.2022, προέβη στην οριστική κατακύρωση των αποτελεσμάτων του ελεγχόμενου διαγωνισμού στην εταιρεία «……». Τούτο, διότι η απόδοση ευθυνών στην ανάδοχο εταιρεία, ήδη με την από 5.10.2022 Έκθεση Έρευνας Εργατικού Ατυχήματος του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, για το σοβαρό εργατικό ατύχημα που έλαβε χώρα στις 24.8.2022 στον χώρο των πλυντηρίων του Νοσοκομείου µε αποτέλεσμα τον ακρωτηριασμό εργαζομένης της, στο πλαίσιο εκτέλεσης προγενέστερης σύμβασης της ιδίας με το εν λόγω Νοσοκομείο, συνιστά οψιγενές στοιχείο (άρθρο 104 του ν. 4412/2016), που ήταν στη σφαίρα γνώσης του Νοσοκομείου, μπορεί δε να οδηγήσει, ως σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα του οικονομικού φορέα, λόγω παράβασης των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας, που θέτει εν αμφιβόλω την ακεραιότητά του, σε αποκλεισμό του από τη διαδικασία ανάθεσης σε οποιοδήποτε στάδιο πριν από τη σύναψη της σύμβασης, κατόπιν ουσιαστικής εκτίμησης των δεδομένων (βλ. άρθρα 18 παρ. 2 και 5 και 73 παρ. 6 του ν. 4412/2016). Για τον λόγο αυτό, το ΔΣ του Νοσοκομείου όφειλε, κατά την κρίση του Κλιμακίου, να αναμείνει σε κάθε περίπτωση, πριν από την οριστική κατακύρωση των αποτελεσμάτων του ελεγχόμενου διαγωνισμού (στις 12.10.2022), την υποβολή του πορίσματος της διενεργηθείσας ΕΔΕ που έλαβε τελικώς χώρα στις 21.10.2022 (ΕΜΠ 300/21.10.2022), ήτοι με απόκλιση μόλις ολίγων ημερών από την κατακύρωση. Αναλόγως δε με τα συμπεράσματα του πορίσματος της ΕΔΕ αναφορικά με την ευθύνη της εταιρείας «…….» ως προς την πρόκληση του προαναφερόμενου εργατικού ατυχήματος, λόγω αθέτησης των εργοδοτικών υποχρεώσεών της σχετικά με τη διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, το ΔΣ του Νοσοκομείου έπρεπε, στο πλαίσιο άσκησης της διακριτικής του ευχέρειας, να κρίνει με επαρκή αιτιολογία, υποκείμενη στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αν τυχόν συντρέχουν λόγοι, οι οποίοι επιβάλλουν την, κατ’ άρθρο 106 παρ. 2 του ν. 4412/2016, ματαίωση της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, η οποία, κατά τα προεκτεθέντα, μετά την αξιολόγηση των υποβληθεισών τεχνικών προσφορών συνεχίστηκε με τη συμμετοχή μόνο της εν λόγω εταιρείας. Κατ’ ακολουθίαν τούτων, ενόψει της ως άνω διαπιστωθείσας ουσιώδους πλημμέλειας, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/682/2023


ΓΓΑ/6202/2024

Εγκατάσταση και λειτουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την υποστήριξη του έργου της Διαρκούς Επιτροπής Αντιμετώπισης της Βίας σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 5085/2024 (Α' 17).



ΕΣ/ΚΛ.Ζ/664/2023

Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι με το άρθρο 114 του ν. 5072/2023 - το οποίο είναι εφαρμοστέο στην προκειμένη περίπτωση, καθώς άρχισε να ισχύει στις 4.12.2023, κατά τον χρόνο που η υπόθεση εκκρεμούσε στο παρόν Κλιμάκιο χωρίς να έχει εκδοθεί οριστική πράξη ελέγχου (βλ. σκ. 4 της παρούσας) - αντικαταστάθηκε η παρ. 13 του άρθρου 5 του ν. 3986/2011 και εξαιρέθηκαν οι συναλλαγές της παρ. 11 του ίδιου άρθρου (πώληση μετοχών εισηγμένων σε ρυθμιζόμενη αγορά μέσω βιβλίου προσφορών) από τον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η εξαίρεση δε της συγκεκριμένης κατηγορίας συναλλαγών από τον προσυμβατικό έλεγχο, η οποία εναρμονίζεται με τη γενική εξαίρεση των συμβάσεων που αφορούν σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες σχετικές με την πώληση χρηματοπιστωτικών μέσων (άρθρο 325 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4700/2020), παρίσταται σύμφωνη με το άρθρο 98 παρ. 1 περ. β΄ του Συντάγματος, όπως έχει γίνει δεκτό με τα Πρακτικά της 20ης Γενικής Συνεδρίασης της 17ης Οκτωβρίου 2022 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. σκ. 5 της παρούσας). Κατά συνέπεια, το Κλιμάκιο απέχει από τον έλεγχο της προπαρασκευαστικής φάσης της διαδικασίας αξιοποίησης από το ...... του περιουσιακού στοιχείου «Project Newlight», που αφορά σε πώληση μετοχών εισηγμένων σε ρυθμιζόμενη αγορά μέσω βιβλίου προσφορών, καθώς έχει πλέον καταστεί αναρμόδιο για τον προσυμβατικό έλεγχο της συγκεκριμένης κατηγορίας συναλλαγών. 


ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/169/2023

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με τις διατάξεις που εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, το υποβληθέν σχέδιο προγραμματικής σύμβασης για την υλοποίηση του έργου αυτού δεν υπάγεται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.  


216299/2024

ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΠΛΗΡΟΥΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ”


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/631/2023

Παροχή υπηρεσίας λειτουργίας Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων: Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, στο πλαίσιο της άσκησης της σχετικής ευχέρειας του ΦΟ.Δ.Σ.Α. Νοτίου Αιγαίου, δεν αιτιολογείται νόμιμα η προβλεπόμενη στο άρθρο 2.2.5 περ. β΄ της διακήρυξης απαίτηση, κατά το μέρος που αφορά την πρόβλεψη αριθμοδείκτη του κυκλοφορούντος ενεργητικού προς το σύνολο των υποχρεώσεων μεγαλύτερο του 2. Τούτο, διότι δεν τεκμηριώνεται, στα έγγραφα της σύμβασης και στο 2863/25.8.2023 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή της αναθέτουσας αρχής, η ανάγκη να διαθέτει ο ανάδοχος τέτοια ρευστότητα και, συνακόλουθα, μακροχρόνια βιωσιμότητα, ώστε να δύναται να εξοφλήσει, και μάλιστα στο διπλάσιο (αριθμοδείκτης >2), το σύνολο των υποχρεώσεών του, ακόμη και των μακροπρόθεσμων (π.χ. μακροπρόθεσμου δανεισμού), με τα στοιχεία του κυκλοφορούντος ενεργητικού, ήτοι με στοιχεία που είναι ρευστοποιήσιμα σε σύντομο χρονικό διάστημα (κατά κανόνα εντός των επόμενων 12 μηνών από τη λήξη της οικείας χρήσης). Αντιθέτως, στο προαναφερθέν 2863/25.8.2023 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή του ΦΟ.Δ.Σ.Α. Νοτίου Αιγαίου αναφέρεται ότι, λόγω της απαίτησης για εμπροσθοβαρή εκτέλεση των εργασιών επαύξησης της υπολειπόμενης χωρητικότητας του ΧΥΤΑ, απαιτείται να διασφαλισθεί η ικανότητα του αναδόχου να διαθέτει «άμεση ρευστότητα» διπλάσια των «άμεσων υποχρεώσεων» του, και όχι των μακροπρόθεσμων υποχρεώσεών του. Συναφώς, ως προς την πλημμέλεια της σχετικής αιτιολογίας, το Κλιμάκιο λαμβάνει υπόψη, επίσης, τη σχετικά μικρή διάρκεια της σύμβασης (τρία έτη, με προαίρεση για ένα ακόμη έτος), καθώς και το ότι στη διακήρυξη προβλέπεται και έτερο κριτήριο χρηματοοικονομικής επάρκειας (μέσος ειδικός κύκλος εργασιών στον τομέα υπηρεσιών διαχείρισης στερεών αποβλήτων για τα 3 τελευταία οικονομικά έτη ύψους τουλάχιστον 1.500.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ, βλ. άρθρο 2.2.5 περ. α΄ της διακήρυξης). Εξάλλου, ο προβαλλόμενος ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής ότι δεν υποβλήθηκαν αιτιάσεις ή προδικαστικές προσφυγές κατά του σχετικού όρου της διακήρυξης παρίσταται αλυσιτελής, δεδομένου του καθολικού και αυτεπάγγελτου χαρακτήρα του προσυμβατικού ελέγχου (βλ. ΕλΣυν Ολ. 1978/2021). Ενόψει αυτών, κατά την κρίση του Κλιμακίου, δεν τεκμηριώνεται επαρκώς ο λόγος για τον οποίο η αναθέτουσα αρχή εκτίμησε ότι η περιοριστική πρόβλεψη του άρθρου 2.2.5 περ. β΄ της διακήρυξης (αριθμοδείκτης κυκλοφορούντος ενεργητικού προς σύνολο υποχρεώσεων μεγαλύτερος του 2) τελεί σε αναλογία προς το αντικείμενο της σύμβασης, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 18 παρ. 1 και 75 παρ. 1 και 3 του ν. 4412/2016.  ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/124/2024