ΕΣ/ΚΛ.Ζ/114/2022
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της υποκείμενης διαδικασίας ανάθεσης για την «Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας, διαχείρισης απορριμμάτων και ζωικών υποπροϊόντων από τις εγκαταστάσεις της Κεντρικής Αγοράς Αθηνών, Λαχαναγοράς Πατρών και των Ιχθυοσκαλών Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Καβάλας και Βόλου του ... Α.Ε.», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 6.932.835,00 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.)(....)Η διαλαμβανόμενη αιτιολογία συνίσταται, ειδικότερα, στο εξαιρετικά σύνθετο συμβατικό αντικείμενο, που επιβάλλει κεντρικό προγραμματισμό και έλεγχο, στην άμεση σύνδεση των υπηρεσιών καθαριότητας, αποκομιδής απορριμμάτων και διαχείρισης ζωικών υποπροϊόντων, λόγω της ταυτόχρονης και συνολικής διαχείρισης των συλλεγόμενων ποσοτήτων, που αρχικά είναι σύμμεικτες και συχνά χύδην, γεγονός που θα δημιουργούσε σημαντικά προβλήματα συντονισμού και επικάλυψης υπηρεσιών σε περίπτωση χωριστής ανάθεσής τους, στην επίτευξη οικονομίας κλίμακας ως προς τον διατιθέμενο κοινό εξοπλισμό και τους απασχολούμενους συντονιστές κ.α.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω δεν κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης υπό τον όρο ότι αυτό θα συμπληρωθεί με τα στοιχεία (επωνυμία αναδόχου και συμβατικό ποσό) που προκύπτουν κατά τα ανωτέρω.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
1063/2016
Εκχώρηση αρμοδιοτήτων της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014−2020 (ΕΥΔ ΠΑΑ) στη Διεύθυνση Διαχείρισης Ζωικών Γενετικών Πόρων και Συστημάτων Εκτροφής Ζώων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως Ενδιάμεσου Φορέα Διαχείρισης (ΕΦΔ) Πράξεων ΠΑΑ.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/87/2020
Προμήθεια αναλώσιμων ειδών παντοπωλείου, εργαλείων σάρωσης και σάκων απορριμμάτων:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και τεσσάρων (4) σχεδίων συμβάσεων για τις ομάδες Α΄, Β΄, Γ΄ και Ε΄ του διαγωνισμού «Ανάδειξη προμηθευτών – χορηγητών για την προμήθεια αναλώσιμων ειδών παντοπωλείου, εργαλείων σάρωσης και σάκων απορριμμάτων για τις ανάγκες των Υπηρεσιών, των Νομικών Προσώπων και των σχολείων της Α/βάθμιας και Β/βάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου ……», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 566.141,40 ευρώ (702.015,33 ευρώ, με Φ.Π.Α.) και συνολικής συμβατικής δαπάνης 151.839,52 ευρώ (188.281,01 ευρώ με Φ.Π.Α.)(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή των τεσσάρων (4) σχεδίων συμβάσεων για τις ομάδες Α΄, Β΄, Γ΄ και Ε΄ της προμήθειας αναλώσιμων ειδών παντοπωλείου, εργαλείων σάρωσης και σάκων απορριμμάτων για τις ανάγκες των Υπηρεσιών, των Νομικών Προσώπων και των σχολείων της Α/βάθμιας και Β/βάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου …
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/319/2017
Νομιμότητα της διαδικασίας του διαγωνισμού και του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση των υπηρεσιών με τίτλο «Υπηρεσίες συλλογής, μεταφοράς και μεταφόρτωσης απορριμμάτων και καθαριότητας κοινοχρήστων χώρων Δήμου.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διαγωνιστική διαδικασία επιλογής αναδόχου των υπηρεσιών με τίτλο «Υπηρεσίες συλλογής, μεταφοράς και μεταφόρτωσης απορριμμάτων και καθαριότητας κοινοχρήστων χώρων Δήμου Καρπενησίου» και δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος, με το 16751/3.11.2017 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 69663/7.11.2017) έγγραφο της Προϊσταμένης Διεύθυνσης τμήματος διαχείρισης περιβάλλοντος του Δήμου Καρπενησίου, σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου. Επισημαίνεται ότι η νομιμότητα οποιασδήποτε τροποποίησης συμβατικού όρου, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 4.5 της διακήρυξης, σύμφωνα με το οποίο «Η σύμβαση μπορεί να τροποποιείται κατά τη διάρκειά της, χωρίς να απαιτείται νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης, μόνο σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 και κατόπιν γνωμοδότησης του αρμοδίου οργάνου», τελεί υπό την προϋπόθεση της προηγούμενης υποβολής της στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
434/82574/2014
Καθορισμός των συντελεστών των κριτηρίων επιμέτρησης που εφαρμόζονται για την επιβολή των διοικητικών κυρώσεων του άρθρου 23 του Ν. 4235/2014 (Α΄32) στους τομείς των τροφίμων, της υγείας και προστασίας των ζώων και της διαχείρισης ζωικών υποπροϊόντων και παράγωγων προϊόντων αυτών.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/328/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της 3ης συμπληρωματικής σύμβασης της ανώνυμης αναπτυξιακής εταιρίας με την επωνυμία «Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Απορριμμάτων …» (στο εξής «…. Α.A.Ε.») για την παροχή υπηρεσιών με αντικείμενο τη «Λειτουργία Χώρου Υγειονομικής Ταφής (Χ.Υ.Τ.Α.) …», ποσού 1.111.889 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) και 1.378.742,36 (με Φ.Π.Α).(....)Τέλος, κατά πάγια νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...), η προσφυγή στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση, χωρίς να πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις, όπως εν προκειμένω, συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της σχετικής διαδικασίας ανάθεσης.Κωλύεται η σύναψη του σχεδίου της 3ης συμπληρωματικής σύμβασης της ανώνυμης αναπτυξιακής εταιρίας με την επωνυμία «Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Απορριμμάτων …» για την παροχή υπηρεσιών με αντικείμενο τη «Λειτουργία Χώρου Υγειονομικής Ταφής (Χ.Υ.Τ.Α.) …», ποσού 1.111.889 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.).
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/147/2020
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της προηγηθείσας διαδικασίας, που αφορά στην επιλογή από την εταιρεία με την επωνυμία «…» και υπό το διακριτικό τίτλο «…. Α.Ε.» αναδόχου για την υλοποίηση των υπηρεσιών με τίτλο «Υπηρεσίες Υποστήριξης Διαχείρισης Απορριμμάτων στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.600.000,00 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.).(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος(....)σχεδίου σύμβασης μεταξύ της εταιρείας αυτής και της εταιρείας «… S.A.», για την παροχή των υπηρεσιών με αντικείμενο «Υπηρεσίες υποστήριξης διαχείρισης απορριμμάτων στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, με την επισήμανση ότι τα ελλείποντα δικαιολογητικά κατακύρωσης θα πρέπει να προσκομισθούν εντός τριάντα (30) ημερών από την υπογραφή της σύμβασης ή εφόσον τούτο δεν καταστεί εφικτό θα πρέπει ο ανάδοχος να υποβάλει σχετική αίτηση περί παράτασης της ως άνω προθεσμίας.
ΕΣ/ΤΜ.7/(ΚΠΕ)/143/2016
Παροχή υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: 1) Οι 148 και 149/25.6.2015 αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου ...., με τις οποίες εγκρίθηκαν οι αρχικές αναθέσεις σε ιδιώτη των υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων στις δημοτικές ενότητες Ανατολικού .... και ...., αντίστοιχα, για χρονικό διάστημα ενός μήνα (από 17.7.2015 έως 16.8.2015), έχουν επαρκή αιτιολογία και τεκμηριώνουν την αδυναμία εκτέλεσης των επίμαχων υπηρεσιών από το προσωπικό καθαριότητας του Δήμου με ίδια τεχνικά μέσα. Ειδικότερα, από τις αποφάσεις αυτές, σε συνδυασμό και με την 23367/2015 βεβαίωση του Δημάρχου, προκύπτει ότι κατά τα κρίσιμα στην προκειμένη περίπτωση χρονικά διαστήματα, ο Δήμος .... δεν διέθετε επαρκές προσωπικό καθαριότητας για να στελεχώσει τα απαιτούμενα συνεργεία (οδηγούς και συνοδούς απορριμματοφόρων) για την εκτέλεση της υπηρεσίας αποκομιδής απορριμμάτων σε ολόκληρη την περιφέρειά του, συμπεριλαμβανομένων των δημοτικών ενοτήτων Ανατολικού .... και ...., η δε ενίσχυση του προσωπικού καθαριότητας με υπαλλήλους ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου έγινε κατά το μήνα Οκτώβριο 2015, δηλαδή σε χρόνο μεταγενέστερο. Εξάλλου, από τις ανωτέρω αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, προκύπτει ότι, κατά τα ίδια ως άνω χρονικά διαστήματα, σημαντικός αριθμός των απορριμματοφόρων του Δήμου είχε τεθεί εκτός λειτουργίας εξαιτίας της παλαιότητάς τους και των σοβαρών βλαβών, οι οποίες δεν μπορούσαν να επισκευαστούν άμεσα λόγω έλλειψης των απαραίτητων ανταλλακτικών. Η κατά τα ανωτέρω τεκμηρίωση της αδυναμίας εκτέλεσης των υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων από το προσωπικό καθαριότητας με ίδια μέσα του Δήμου καλύπτει και την ακολουθήσασα νέα ανάθεση των ίδιων υπηρεσιών για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα από 17.8.2015 έως 16.9.2015. 2) Στην προκειμένη περίπτωση δεν προκύπτει ότι ο Δήμος προέβη στις διαδοχικές αναθέσεις των υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων κατόπιν κατάτμησης των σχετικών δαπανών, ώστε να αποφύγει τη διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού ανά δημοτική ενότητα. Και τούτο, διότι οι μεν πρώτες αναθέσεις στην εταιρεία «.... Α.Ε.», με τις 382/14108/14.7.2015 και 381/14107/14.7.2015 αποφάσεις του Δημάρχου ...., έλαβαν χώρα προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες αποκομιδής των απορριμμάτων στις δημοτικές ενότητες Ανατολικού .... και …..μέχρι την επικείμενη (τότε) ολοκλήρωση του ανοικτού διαγωνισμού, που αφορούσε στις ίδιες υπηρεσίες και βρισκόταν στο στάδιο του προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Μετά δε την έκδοση της 222/5.8.2015 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου και της ένωσης εταιρειών, που ανακηρύχθηκε ανάδοχος κατά τον προαναφερθέντα ανοικτό διαγωνισμό, και ενόψει της λήξης των προηγηθεισών 14113/14.7.2015 και 14112/14.7.2015 συμβάσεων, προέκυψε επείγουσα ανάγκη – λόγω και της αιχμής της τουριστικής περιόδου και του εντεύθεν αυξημένου αριθμού των επισκεπτών στην περιοχή, που συνεπαγόταν μεγαλύτερο όγκο απορριμμάτων αλλά και για λόγους δημόσια υγείας – να ανατεθούν απευθείας οι σχετικές υπηρεσίες για το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα. Έτσι, με τις 476/16284/12.8.2015 και 475/16283/12.8.2105 αποφάσεις του Δημάρχου ανατέθηκαν απευθείας, λόγω κατεπείγουσας ανάγκης, στην ίδια εταιρεία οι σχετικές υπηρεσίες για το χρονικό διάστημα από 17.8.2015 έως 16.9.2015, οι δε αποφάσεις αυτές εγκρίθηκαν από την αρμόδια προς τούτο Οικονομική Επιτροπή του Δήμου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 58 παρ. 2 του ν. 3852/2010. Η έλλειψη πρόθεσης του Δήμου να αποφύγει τη διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού, λόγω ποσού, ανά δημοτική ενότητα, κατά την ανάθεση των παραπάνω υπηρεσιών, προκύπτει άλλωστε και από το γεγονός ότι με την 196/11.9.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου .... εγκρίθηκε η διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού για το χρονικό διάστημα μετά τη λήξη των τελευταίων ως άνω επειγουσών αναθέσεων, ώστε να μην επαναληφθούν περαιτέρω απευθείας αναθέσεις των ίδιων υπηρεσιών.
ΕΣ/ΤΜ.6/974/2019
Εργασίες μεταφοράς αποβλήτων...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι αν και οι εργασίες μεταφοράς των αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις προς τη μονάδα εναλλακτικής διαχείρισής τους ανάγονται στην αρμοδιότητα του Δήμου … και συγκεκριμένα του Τμήματος Καθαριότητας αυτού, δεν υπάρχει δυνατότητα διαχείρισης των αποβλήτων με ίδια μέσα καθώς οι συγκεκριμένες εργασίες απαιτούν ειδικές εγκαταστάσεις με άδεια λειτουργίας, πιστοποίηση κατά ΙSO καθώς και ΑΕΠΟ (άδεια Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων) όπου μπορούν να λάβουν χώρα οι εξειδικευμένες διεργασίες εναλλακτικής διαχείρισης τις οποίες ο Δήμος δεν διαθέτει ενώ παρόλο που του έχει χορηγηθεί άδεια συλλογής και μεταφοράς μη επικίνδυνων αποβλήτων από τα στοιχεία του φακέλου(βλ. σκέψηΙΙΙ) αποδεικνύεται ότι δεν διαθέτει επαρκή αριθμό οχημάτων για τη μεταφορά των ογκωδών απορριμμάτων και των ΑΕΚΚ από τα εργοτάξια προσωρινής αποθήκευσης στις εγκαταστάσεις του αναδόχου. Συνακόλουθα νόμιμα και αιτιολογημένα ο αιτών Δήμος προέβη στη διαδικασία διενέργειας δημοσίου διεθνούς διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου με εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία στη μεταφόρτωση και διάθεση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών, Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) και Ογκωδών Απορριμμάτων
ΕΣ/ΤΜ.6/1892/2016
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας...ζητείται η ανάκληση της 200/2016 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, η 291/2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ..., αναφορικά με την αναγκαιότητα ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών σε ιδιώτη, παρίσταται πλημμελώς αιτιολογημένη, διότι δεν αιτιολογείται ειδικώς η παντελής αδυναμία εκτέλεσης των συγκεκριμένων υπηρεσιών με ίδια μέσα του Δήμου. Ειδικότερα, ούτε από τη 291/2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ... ούτε όμως και από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου προκύπτει ο ακριβής αριθμός του συνόλου των υπηρετούντων στην αρμόδια Διεύθυνση καθαριότητας του Δήμου υπαλλήλων και τα καθήκοντα που εκτελούν αυτοί, αφού ειδικότερη αναφορά γίνεται μόνο στον ένα οδηγό και στους δύο συνοδούς, που απασχολούνται με την αποκομιδή των απορριμμάτων ανακύκλωσης, χωρίς να προσδιορίζονται τα καθήκοντα που εκτελούν οι τρεις διαθέσιμοι υπάλληλοι καθαριότητας και το μέρος των υπηρεσιών καθαριότητας που δύναται να παρασχεθεί με αυτούς. (...) το Τμήμα, κατά παραδοχή του σχετικού λόγου ανάκλησης, κρίνει ότι ενόψει και της υποστελέχωσης του Δήμου και της αδήριτης ανάγκης καθαριότητας των κοινόχρηστων χώρων του, εύλογα δημιουργήθηκε στα πρόσωπα των αρμοδίων οργάνων του αιτούντος Δήμου η πεποίθηση ότι η περιεχόμενη στη .... απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ήταν επαρκής και συνεπώς συνέτρεξε στην προκειμένη περίπτωση πλάνη των αρμοδίων οργάνων που διενήργησαν το διαγωνισμό, η οποία είναι για τους λόγους που προαναφέρθηκαν συγγνωστή. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή λόγω συγγνωστής πλάνης και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 200/2016 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/156/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:«Παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών για τις ανάγκες λειτουργίας της …. Α.Ε. Ο.Τ.Α. και των υποστηρικτικών δράσεων – Υπηρεσίες αποκομιδής – μεταφοράς μεταφόρτωσης Α.Σ.Α. και ανακυκλώσιμων υλικών» για το έτος 2022, συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 1.149.528,83 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης(...)Κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 59 του ν. 4412/2016, η αναθέτουσα αρχή όρισε ότι οι προσφορές των υποψηφίων αναδόχων υποβάλλονται για το σύνολο των επίμαχων υπηρεσιών, οι οποίες πρόκειται να παρασχεθούν στα γεωγραφικά όρια τριών διαφορετικών δήμων της Κεφαλονιάς, χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε αναφορά στα έγγραφα της σύμβασης για τους λόγους για τους οποίους αποφασίστηκε η μη υποδιαίρεση της σύμβασης σε περισσότερα τμήματα. Εξάλλου, δοθέντος ότι το ελεγχόμενο συμβατικό αντικείμενο συνίσταται στην παροχή υπηρεσιών διακριτών κατηγοριών (αποκομιδής και μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων, ανακυκλώσιμων υλικών, ογκωδών αντικειμένων, καθώς και σε υπηρεσίες καθαριότητας κοινόχρηστων χώρων και διοικητικής υποστήριξης) σε διαφορετικούς δήμους της Κεφαλονιάς, παρίσταται ευχερής η ανάθεσή του σε τμήματα (ενδεχομένως ανά δήμο), λαμβανομένου μάλιστα υπόψη ότι η ίδια η διακήρυξη προβλέπει ότι μέρος των προς ανάθεση υπηρεσιών, και δη οι υπηρεσίες καθαριότητας κοινόχρηστων χώρων και συλλογής ογκωδών αντικειμένων αφορούν μόνον σε δύο από τους τρεις δήμους του νησιού(...)χωρίς μάλιστα να προκύπτει η συνδρομή δικαιολογητικού λόγου για την επίμαχη επέκταση του χρόνου αναγωγής του κριτηρίου οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας. Η θέσπιση των ως άνω μη νόμιμων όρων έπληξε την αντικειμενική ακεραιότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και συνεπώς συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια.Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης