ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/319/2020
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Κατασκευή και προμήθεια κρατικών μεταλλικών πινακίδων επιβατηγών οχημάτων.... Εξ άλλου, ο ν. 4412/2016, στο άρθρο 106 αυτού, υπό τον τίτλο «Ματαίωση διαδικασίας», ορίζει ότι: «1. Η αναθέτουσα αρχή με ειδικά αιτιολογημένη απόφασή της, μετά από γνώμη του αρμόδιου οργάνου, ματαιώνει τη διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης: α) εφόσον η διαδικασία απέβη άγονη είτε λόγω μη υποβολής προσφοράς είτε λόγω απόρριψης όλων των προσφορών ή αιτήσεων ή αποκλεισμού όλων των προσφερόντων ή συμμετεχόντων, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος βιβλίου και τα έγγραφα της σύμβασης … 2. Ματαίωση της διαδικασίας ανάθεσης δημόσιας σύμβασης μπορεί να λάβει χώρα με ειδικώς αιτιολογημένη απόφαση της αναθέτουσας αρχής, μετά από γνώμη του αρμόδιου οργάνου, στις ακόλουθες περιπτώσεις: … β) αν οι οικονομικές και τεχνικές παράμετροι που σχετίζονται με τη διαδικασία ανάθεσης άλλαξαν ουσιωδώς και η εκτέλεση του συμβατικού αντικειμένου δεν ενδιαφέρει πλέον την αναθέτουσα αρχή ή τον φορέα για τον οποίο προορίζεται το υπό ανάθεση αντικείμενο … δ) αν η επιλεγείσα προσφορά κριθεί ως μη συμφέρουσα από οικονομική άποψη». Σε αρμονία δε προς τις ως άνω διατάξεις στο άρθρο 3.5. της διακηρύξεως, με τίτλο «Ματαίωση διαδικασίας» προβλέπεται ότι «Η αναθέτουσα αρχή ματαιώνει ή δύναται να ματαιώσει εν όλω ή εν μέρει αιτιολογημένα τη διαδικασία ανάθεσης, για τους λόγους και υπό τους όρους του άρθρου 106 του ν. 4412/2016, μετά από γνώμη της αρμόδιας Επιτροπής του Διαγωνισμού …».β. (i) Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να προσκομισθεί κάθε πρόσφορο στοιχείο (βεβαίωση και σχετικές έγγραφες διευκρινίσεις με όλα τα αποδεικτικά στοιχεία) από το οποίο να προκύπτουν οι παρούσες ανάγκες της αναθέτουσας αρχής σε σχέση με τα προς προμήθεια υλικά, τόσο ως προς τα είδη όσο και ως προς τις ποσότητες, προκειμένου να τεκμηριωθεί εάν υφίσταται παρούσα ανάγκη για την ολοκλήρωση της υπό έλεγχο αναθέσεως εν όλω ή εν μέρει και εάν γίνεται ορθή άσκηση της κατ’ άρθρο 106 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 3.5. της διακηρύξεως διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής.(..)Εξ αιτίας των ουσιωδών αυτών ελλείψεων, το Κλιμάκιο δεν δύναται να σχηματίσει ασφαλή κρίση σχετικώς με την νομιμότητα της επίμαχης συμβάσεως και για τον λόγο αυτό, αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξεως, έως ότου συμπληρωθεί αρμοδίως ο φάκελος με τα προεκτεθέντα στοιχεία, εντός δεκαπενθημέρου από της κοινοποιήσεως της παρούσας στην αναθέτουσα αρχή.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/375/2019
Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού...ο ν. 4412/2016, στο άρθρο 106 αυτού, με τον τίτλο «Ματαίωση διαδικασίας», ορίζει ότι: «1. Η αναθέτουσα αρχή με ειδικά αιτιολογημένη απόφασή της, μετά από γνώμη του αρμόδιου οργάνου, ματαιώνει τη διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης: α) εφόσον η διαδικασία απέβη άγονη είτε λόγω μη υποβολής προσφοράς είτε λόγω απόρριψης όλων των προσφορών ή αιτήσεων ή αποκλεισμού όλων των προσφερόντων ή συμμετεχόντων, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος βιβλίου και τα έγγραφα της σύμβασης … 2. Ματαίωση της διαδικασίας ανάθεσης δημόσιας σύμβασης μπορεί να λάβει χώρα με ειδικώς αιτιολογημένη απόφαση της αναθέτουσας αρχής, μετά από γνώμη του αρμόδιου οργάνου, στις ακόλουθες περιπτώσεις: … β) αν οι οικονομικές και τεχνικές παράμετροι που σχετίζονται με τη διαδικασία ανάθεσης άλλαξαν ουσιωδώς και η εκτέλεση του συμβατικού αντικειμένου δεν ενδιαφέρει πλέον την αναθέτουσα αρχή ή τον φορέα για τον οποίο προορίζεται το υπό ανάθεση αντικείμενο … δ) αν η επιλεγείσα προσφορά κριθεί ως μη συμφέρουσα από οικονομική άποψη». Σε αρμονία δε προς τις ως άνω διατάξεις στο άρθρο 3.5. της διακηρύξεως, με τίτλο «Ματαίωση διαδικασίας» προβλέπεται ότι «Η αναθέτουσα αρχή ματαιώνει ή δύναται να ματαιώσει εν όλω ή εν μέρει αιτιολογημένα τη διαδικασία ανάθεσης, για τους λόγους και υπό τους όρους του άρθρου 106 του ν. 4412/2016, μετά από γνώμη της αρμόδιας Επιτροπής του Διαγωνισμού»... Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να προσκομισθεί κάθε πρόσφορο στοιχείο (βεβαίωση και σχετικές έγγραφες διευκρινίσεις με όλα τα αποδεικτικά στοιχεία) από το οποίο να προκύπτουν οι παρούσες ανάγκες της αναθέτουσας αρχής σε σχέση με τα προς προμήθεια είδη, τόσο ως προς τα επιμέρους είδη καθ’ εαυτά όσο και ως προς τις ποσότητες, προκειμένου να τεκμηριωθεί εάν υφίσταται παρούσα ανάγκη για την ολοκλήρωση της υπό έλεγχο αναθέσεως εν όλω ή εν μέρει και εάν γίνεται ορθή άσκηση της κατ’ άρθρο 106 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 3.5. της διακηρύξεως διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής.Περαιτέρω, απαιτείται να προσκομισθούν έγγραφες αιτιολογημένες διευκρινίσεις σχετικώς με το εάν η αναθέτουσα αρχή προέβη σε επίκαιρο έλεγχο του οικονομικώς συμφέροντος των προσφορών των αναδόχων καθώς και με το εάν υφίστανται λοιπά στοιχεία, πρόσφορα, επίκαιρα και συγκρίσιμα άλλων συναφών αναθέσεων από τα οποία να προκύπτει το συμφέρον των προσφορών.Τέλος, πρέπει να προσκομισθεί επικαιροποιημένη βεβαίωση της αναθέτουσας αρχής ότι δεν εκκρεμούν ενστάσεις, προσφυγές ή λοιπά προσωρινά ή οριστικά ένδικα βοηθήματα στο πλαίσιο της υπό έλεγχο διαγωνιστικής διαδικασίας.εξ αιτίας των ουσιωδών αυτών ελλείψεων, το Κλιμάκιο δεν δύναται να σχηματίσει ασφαλή κρίση σχετικώς με την νομιμότητα της επίμαχης συμβάσεως και για τον λόγο αυτό, αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξεως..
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/391/2020
Κατασκευή και προμήθεια κρατικών μεταλλικών πινακίδων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι:Α. Η αποσφράγιση των, υποβληθεισών έως τις 26.03.2020, προσφορών και ο έλεγχος του παραδεκτού αυτών με το από 01.04.2020 πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού, ενώ η καταληκτική ημερομηνία υποβολής αυτών είχε παραταθεί για δύο (2) μήνες, με το άρθρο 2 της 20319/24.03.2020 απόφασης του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, συνιστά πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας, η διαπίστωση της οποίας αποτελεί λόγο διακωλυτικό της υπογραφής του συνόλου των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμβάσεων. Την κρίση αυτή δεν διαφοροποιεί το γεγονός ότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία εξαιρέθηκε της εν λόγω διάταξης, με την 280/31.03.2020 απόφαση του ιδίου Υπουργού, διότι η αποσφράγιση των προσφορών έλαβε χώρα την 1η.04.2020, ήτοι σε χρόνο προγενέστερο της δημοσιεύσεως της τελευταίας Υπουργικής Απόφασης (08.04.2020), οπότε αυτή τέθηκε σε ισχύ και κατέστη το περιεχόμενο της ρυθμίσεως της γνωστό στους, υπολαμβάνοντες ότι η εν λόγω διαδικασία έχει ανασταλεί, σύμφωνα με το άρθρο 2 της 20319/24.03.2020 απόφασης, λοιπούς δυνητικούς υποψηφίους προμηθευτές, με αποτέλεσμα τον περιορισμό του αριθμού των υποβληθεισών προσφορών. Η εν λόγω πλημμέλεια είναι ουσιώδης ιδίως ενόψει του ότι, πέραν της παραβιάσεως της, ισχύουσας κατά τον κρίσιμο χρόνο, παρατάσεως, δεν αποδείχθηκε από την αναθέτουσα Αρχή, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, ότι καταβλήθηκε οποιαδήποτε προσπάθεια έγκαιρης ενημέρωσης των δυνητικών υποψηφίων για τη διενέργεια του διαγωνισμού, ώστε να δοθεί σε όλους η δυνατότητα συμμετοχής σε αυτόν, η δε συμμετοχή που επετεύχθη περιορίστηκε στις τρείς εταιρίες, με τις οποίες είχε διεξαχθεί η προηγηθείσα της δημοσιεύσεως προκηρύξεων επικοινωνία, κατά τα ανωτέρω.
Β. Η αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων της αναθέτουσας Αρχής προς τους εκπροσώπους των, μόνων συμμετεχουσών ακολούθως στη διαγωνιστική διαδικασία, εταιριών …, …, …, με τα οποία ζητήθηκε η γνωστοποίηση μη δεσμευτικών, ενδεικτικών τιμών, για τα, προκηρυχθέντα εν συνεχεία, Τμήματα 7, 8 και 9, κατά τα ανωτέρω, χωρίς την τήρηση των προβλεπομένων στο άρθρο 47 του ν. 4412/2016 διαβουλεύσεων, αλλά ούτε και των προβλεπομένων στο άρθρο 48 του ιδίου νόμου μέτρων για τη διασφάλιση της μη στρέβλωσης του ανταγωνισμού, συνιστά, επίσης, λόγο διακωλυτικό της υπογραφής των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων, κατά το μέρος αυτών με το οποίο ανατίθεται η προμήθεια των Τμημάτων 7, 8 και 9 της ελεγχόμενης διαδικασίας. Ειδικότερα, όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω, υπό στοιχ. ΙΙ.Γ., με την πρώτη εισήχθη ένα σαφές και διαφανές σύστημα προκαταρκτικών διαβουλεύσεων μεταξύ αναθέτουσας Αρχής και ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων και με τη δεύτερη θεσπίστηκαν σαφή και διαφανή μέτρα για τη διασφάλιση της τήρησης της αναγκαίας δίκαιης ισορροπίας μεταξύ του ευλόγου συμφέροντος της συμμετοχής των εμπλεκόμενων στη διαβούλευση οικονομικών φορέων στη διαδικασία του διαγωνισμού με στόχο τη διεκδίκηση του αντικειμένου της αναθέσεως αφενός και αφετέρου της αποτροπής φαινομένων στρεβλώσεως του υγιούς ανταγωνισμού. Επομένως, η διενέργεια προκαταρκτικών διαβουλεύσεων, ήτοι η γνωστοποίηση παραμέτρων της προς ανάθεση προμήθειας, όπως τα είδη, ο αριθμός και οι τεχνικές προδιαγραφές αυτών, χωρίς την τήρηση του ισχύοντος, κατά τα ανωτέρω, συστήματος προκαταρκτικών διαβουλεύσεων, πολλώ δε μάλλον, η μη λήψη μέτρων για τη διασφάλιση της μη στρέβλωσης του ανταγωνισμού, λόγω της συμμετοχής υποψηφίων στη διαδικασία αυτή, παραβιάζει τις αρχές της ίσης μεταχειρίσεως, της διαφάνειας και του υγιούς ανταγωνισμού τόσο μεταξύ των οικονομικών φορέων που δραστηριοποιούνται στον οικείο επιχειρηματικό κλάδο σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο, οι οποίοι δεν εκλήθησαν να μετάσχουν στην εν λόγω διαδικασία και δεν έλαβαν γνώση των παραμέτρων αυτών, όσο και μεταξύ των εταιριών που προσέγγισε η αναθέτουσα Αρχή, στις οποίες δεν κοινοποιήθηκαν οι απαντήσεις που ελήφθησαν κατά την ανταλλαγή μηνυμάτων με τη ..(..)Κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών και των εταιριών …, για τα Τμήματα 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10 και 11, και …, για το Τμήμα 9, αντιστοίχως.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/933/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 12/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα …, κατά το μέρος που κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Πανεπιστημίου … (…) και της ένωσης οικονομικών φορέων ...ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (...Α.Τ.Ε.) και ... – ... – ... Ο.Ε. (δ.τ. ...) (εφεξής ανάδοχος ένωση), με αντικείμενο την «Προμήθεια και εγκατάσταση ηλεκτρονικού εξοπλισμού υποδομής για τα Νέα κτίρια του Πανεπιστημίου … στην περιοχή ΖΕΠ …» (Τμήματα Α και Β), συνολικού προϋπολογισμού 525.850,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. ( ή 652.054,00 ευρώ με Φ.Π.Α.).(....)Σε κάθε περίπτωση- πέραν του ότι οι τεχνικές προδιαγραφές της ελεγχόμενης σύμβασης δεν διατυπώνονται με παραπομπή σε τεχνικές προδιαγραφές που ορίζονται σε κάποιο εγκεκριμένο «πρότυπο», ούτε με βάση προϊόν που φέρει συγκεκριμένο εμπορικό σήμα, ώστε, σύμφωνα με το άρθρο 54 παρ. 3 περ. β΄ και 4 του ν.4412/2016, να επιβάλλεται η αναφορά του όρου «ή ισοδύναμο» (...)- ο ως άνω διακωλυτικός λόγος είναι και αβάσιμος, διότι από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης προκύπτει με σαφήνεια και βεβαιότητα ότι η αναθέτουσα Αρχή κατά την διατύπωση των τεχνικών προδιαγραφών στο Παράρτημα ΙΙ της διακήρυξης (Τεχνικές Προδιαγραφές-Πίνακες Συμμόρφωσης) έχει προνοήσει ούτως ώστε όλες οι ζητούμενες τεχνικές προδιαγραφές να καλύπτονται από τον όρο «ή ισοδύναμο», κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από το προσφεύγον και την παρεμβαίνουσα ανάδοχο ένωση.Ανακαλεί την προσβαλλόμενη 12/2022 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα ….
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/475/2019
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η τροποποίηση της υπό στοιχ. 2.5 τεχνικής προδιαγραφής του τμήματος 5 (11 επιβατικά αυτοκίνητα) της διακήρυξης ήτοι από χωρητικότητα ρεζερβουάρ ≥ 40 lt σε ≥ 35 lt, παρίσταται ουσιώδης, όπως εξάλλου ρητά αναγράφεται και στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού, δεδομένου ότι καθιστά το προμηθευθέν επιβατικό αυτοκίνητο ουσιωδώς διαφορετικό από αυτό που είχε αρχικά προβλεφθεί. Για τον λόγο αυτό και προκειμένου να διασφαλιστεί η ευρύτερη, πέραν του ενός, συμμετοχή δυνητικών προσφερόντων που διέθεταν επιβατικά οχήματα βάσει της νέας τεχνικής προδιαγραφής, η ως άνω τροποποίηση έπρεπε να τύχει δημοσιότητας. Ακολούθως, μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή προέβη στην συνέχιση της διαγωνιστικής διαδικασίας και στην αξιολόγηση της μοναδικής τεχνικής προσφοράς της εταιρείας .... που κατατέθηκε βάσει της νέας τεχνικής προδιαγραφής για το ως άνω τμήμα της προμήθειας, χωρίς την τήρηση των κανόνων δημοσιότητας. Άλλωστε, ακόμη και εάν η ως άνω τεχνική προδιαγραφή ήθελε θεωρηθεί ως σημαντική αλλαγή τεχνικής προδιαγραφής μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή παρέλειψε να παρατείνει την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών ως προς το εν λόγω είδος, προκειμένου οι δυνητικοί προσφέροντες να την κατανοήσουν και να υποβάλουν κατάλληλη τεχνική προσφορά, βάσει της νέας τεχνικής προδιαγραφής.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω δεν κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Δήμου ... και των εταιρειών ....για τα τμήματα 1 και 2 της προμήθειας, Δ.... για το τμήμα 6 της προμήθειας και .... για το τμήμα 10 της προμήθειας, ενώ κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας .... για το τμήμα 5 της προμήθειας.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/526/2020
ΕΣ/Τ.ΕΒΔΟΜΟ/255/2024
Προμήθεια φωτοαντιγραφικού χαρτιού.(...) Με τα δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας ιδίως υπόψη ότι α) οι πληροφορίες που αντλήθηκαν, στο πλαίσιο της επικοινωνίας με τους προαναφερθέντες τέσσερις (4) οικονομικούς φορείς, καταγράφηκαν, υπό μορφή πίνακα (πίνακας 3.1), στο προαναφερθέν από 3.2.2023 ενημερωτικό σημείωμα – μελέτη (βλ. ανωτέρω σκ. 7), επισυναπτόμενο στο 10967/3.2.2023 έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Έρευνας Αγοράς και Τεχνικών Προδιαγραφών της προσφεύγουσας Α.Α., το οποίο αναφέρεται στη διακήρυξη της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας (Βλ. κεφάλαιο 1.4 «Θεσμικό πλαίσιο», στοιχείο υπ’ αριθμ. 47) και μπορούσε να το αναζητήσει, ως στοιχείο του φακέλου της συμφωνίας-πλαίσιο, κάθε ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας, β) η εν λόγω τηλεφωνική επικοινωνία αφορούσε αποκλειστικά στην εκτίμηση της δαπάνης του φωτοαντιγραφικού χαρτιού κατά την τρέχουσα περίοδο και στην εξέλιξη της οικείας αγοράς και όχι στις τεχνικές προδιαγραφές του αντικειμένου της ελεγχόμενης συμφωνίας - πλαίσιο, γ) σε κάθε περίπτωση, οι τεχνικές προδιαγραφές της ελεγχόμενης διαδικασίας εμφανίζουν περιορισμένες αλλαγές σε σχέση με αυτές της προηγούμενης (2/2022) διακήρυξης (βλ. σελ. 2 του ως άνω ενημερωτικού σημειώματος), δ) η τιμή μονάδας του προς προμήθεια είδους διαμορφώθηκε κατόπιν συνεκτίμησης και άλλων παραμέτρων, πλην των πληροφοριών που αντλήθηκαν από την εν λόγω τηλεφωνική επικοινωνία (βλ. σκ. 7) και ε) οι τιμές που ανέφεραν οι ανωτέρω οικονομικοί φορείς στο πλαίσιο της εν λόγω επικοινωνίας εμφανίζουν μικρές μεταξύ τους αποκλίσεις, το Δικαστήριο κρίνει ότι η προσφεύγουσα Α.Α. προέβη στις ενδεδειγμένες ενέργειες προκειμένου να διασφαλίσει την τήρηση των αρχών της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας, ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι οι προαναφερθέντες τέσσερις (4) οικονομικοί φορείς απέκτησαν, στο πλαίσιο της εν λόγω τηλεφωνικής επικοινωνίας, πρόσβαση σε πληροφορίες και στοιχεία, τα οποία ήταν κρίσιμα για την υποβολή της προσφοράς τους στον επίμαχο διαγωνισμό, ευρισκόμενοι κατά τούτο σε ευνοϊκότερη θέση έναντι οποιουδήποτε άλλου ενδιαφερόμενου. Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, παρελκούσης ως αλυσιτελούς της εξέτασης των λοιπών προβαλλόμενων λόγων και ισχυρισμών, η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να υπογραφεί το σχέδιο της ελεγχόμενης σύμβασης. Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Ανακαλεί την 542/2023 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΚΛ.Ε/182/2017
Κατασκευή-συντήρηση δρόμων..Mε τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ορθώς κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διενεργηθέντος διαγωνισμού στην αναδειχθείσα ως προσωρινή μειοδότρια εργοληπτική επιχείρηση «…». Όσον αφορά, δε, την ένσταση της Κ/ξίας «…», με την οποία ζητήθηκε η ανάκληση της κατακυρωτικής αποφάσεως, λόγω συνδρομής στο πρόσωπο της αναδόχου των αναφερομένων στην ένσταση λόγων αποκλεισμού, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:α) Σύμφωνα με τις προδιαληφθείσες διατάξεις των άρθρων 23.3 περ. [ε] και [στ] της διακηρύξεως, για την απόδειξη της μη συνδρομής των λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στις περιπτώσεις α΄ και γ-θ της παραγράφου Α.4, καθώς και στην παράγραφο Α.9 του άρθρου 22, οι διαγωνιζόμενοι όφειλαν να προσκομίσουν «υπεύθυνη δήλωση ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής, συμβολαιογράφου ή αρμόδιου επαγγελματικού ή εμπορικού οργανισμού του κράτους – μέλους ή της χώρας καταγωγής ή της χώρας εγκατάστασης του προσφέροντος» ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό τους οι οριζόμενοι λόγοι αποκλεισμού, καθώς και ότι δεν έχει εκδοθεί εις βάρος τους απόφαση αποκλεισμού, σύμφωνα με το άρθρο 74 του ν. 4412/2016. Η ανωτέρω, όμως, διατύπωση της διακηρύξεως και ειδικότερα η φράση «ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής (…)», κρίνεται ασαφής και δυνάμενη να δημιουργήσει σύγχυση στους διαγωνιζομένους, καθόσον, πλην της περιπτώσεως συντάξεως δηλώσεως ενώπιον συμβολαιογράφου, δεν προβλέπεται στην εθνική νομοθεσία διαδικασία συντάξεως υπεύθυνης δηλώσεως «ενώπιον δικαστικής ή διοικητικής αρχής». Η μόνη προβλεπόμενη συναφής δυνατότητα είναι η υπογραφή συνταχθείσας υπεύθυνης δηλώσεως ενώπιον δημόσιας αρχής και η θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του δηλούντος από όργανο της εν λόγω αρχής. Συνεπώς, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων της διακηρύξεως, οι υπεύθυνες δηλώσεις που όφειλαν να προσκομίσουν οι διαγωνιζόμενοι έπρεπε να φέρουν βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του δηλούντος από δικαστική, διοικητική αρχή, συμβολαιογράφο κλπ.. Ωστόσο, η απαίτηση αυτή όφειλε να έχει διατυπωθεί ρητώς από την αναθέτουσα αρχή στα οικεία άρθρα της διακηρύξεως με τη χρήση του όρου «βεβαίωση/θεώρηση του γνησίου της υπογραφής», αντί της χρήσεως του όρου «ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής κλπ», η οποία δύναται να εκληφθεί και ως έχουσα την έννοια ότι η υπεύθυνη δήλωση οφείλει να απευθύνεται σε δικαστική ή διοικητική αρχή κλπ. (βλ. και άρθρο 8 παρ. 1 του ν. 1599/1986, το οποίο ορίζει ότι «Γεγονότα ή στοιχεία που δεν αποδεικνύονται με το δελτίο ταυτότητας ή τα αντίστοιχα έγγραφα (…), μπορεί να αποδεικνύονται ενώπιον κάθε αρχής ή υπηρεσίας του δημόσιου τομέα με υπεύθυνη δήλωση (…)»). Άλλωστε, η κατά τα ανωτέρω δυνατότητα συγχύσεως προκύπτει στην προκειμένη περίπτωση και από το γεγονός ότι τόσο η αναδειχθείσα ως ανάδοχος εργοληπτική επιχείρηση, όσο και η αναθέτουσα αρχή (τόσο στο στάδιο της αξιολογήσεως των προσφορών, όσο και κατά την εξέταση της ενστάσεως), απέδωσαν στην κρίσιμη διάταξη της διακηρύξεως την ανωτέρω εσφαλμένη έννοια. Εξάλλου, ο όρος «βεβαίωση/θεώρηση του γνησίου της υπογραφής» είναι αυτός που χρησιμοποιείται από τον νομοθέτη στο άρθρο 11 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999, ΦΕΚ Α΄ 45), αλλά και αυτός που εχρησιμοποιείτο στα προϊσχύσαντα αναθεωρημένα πρότυπα τεύχη διακηρύξεων συμβάσεων δημοσίων έργων τύπου Α και Β (βλ. ΦΕΚ Β΄ 664/21.4.2015 υποσημ. 45 για διακηρύξεις τύπου Α΄ και υποσημ. 47 για διακηρύξεις τύπου Β΄). Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η κατά τα ανωτέρω ασάφεια του σχετικού όρου της διακηρύξεως δεν δύναται να αποβεί εις βάρος των διαγωνιζομένων γενικώς και ειδικότερα εις βάρος της ανακηρυχθείσας ως αναδόχου (βλ. ανωτέρω σκ. IV.Γ, πρβλ. ΣτΕ 1725/2010, Ε.Α. ΣτΕ 22/2017, 82/2016, ΔΕφΘεσ/νίκης 785/2014, 98/2011). Επομένως, ορθώς, αν και με διάφορη αιτιολογία, κρίθηκε από την αναθέτουσα αρχή ότι η παράλειψη της αναδόχου να προσκομίσει υπεύθυνες δηλώσεις με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του νομίμου εκπροσώπου της από δημόσια αρχή δεν συνιστούσε λόγο αποκλεισμού αυτής.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμβάσεως, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/934/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 11/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα …, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Πανεπιστημίου … (…) και της ένωσης οικονομικών φορέων … ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (… Α.Τ.Ε.) και … Ο.Ε. (δ.τ. …) (εφεξής ανάδοχος ένωση), αναδόχου του ανοικτού διαγωνισμού με αντικείμενο την «Προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού υποδομής δικτύων (ενσύρματου και ασύρματου) για τα Νέα κτίρια του Πανεπιστημίου … στην περιοχή ΖΕΠ …», συνολικού προϋπολογισμού 470.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι ο παραπάνω λόγος της προσφυγής παρίσταται βάσιμος, προεχόντως, διότι η κρίση της προσβαλλόμενης πράξης περί της μη νομιμότητας των τεχνικών προδιαγραφών διατυπώνεται αορίστως ως γενική εκτίμηση αυτών, χωρίς να εξειδικεύεται ποιες είναι εκείνες οι τεχνικές προδιαγραφές που επιφέρουν τεχνητό περιορισμό του ανταγωνισμού, ποιες είναι οι ειδικότερες λειτουργικές τους απαιτήσεις και γιατί οι τελευταίες παρίστανται τόσο εξειδικευμένες, ώστε η αναθέτουσα Αρχή να πρέπει να αιτιολογήσει την επιλογή τους.Ανακαλεί την προσβαλλόμενη 11/2022 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα ….Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1490/2022
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας ... ζητείται η ανάκληση της 501/2022 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Ενόψει αυτών, μη νομίμως αποκλείστηκαν οι εταιρείες α)..) και β).., με την αιτιολογία ότι δεν υπέβαλαν με τον φάκελο της τεχνικής τους προσφοράς, τα αποδεικτικά μέσα που πιστοποιούν τη συνδρομή των καθοριζομένων στα άρθρα 2.2.5 και 2.2.6 απαιτήσεων ποιοτικής επιλογής. Διάφορη, δε είναι, η προβλεπόμενη στο άρθρο 2.2.9.2 ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής να ζητήσει από τους προσφέροντες, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, να υποβάλλουν όλα ή ορισμένα δικαιολογητικά, όταν αυτό απαιτείται για την ορθή διεξαγωγή της διαδικασίας, ευχέρεια που δεν ασκήθηκε ρητώς και ειδικώς στην προκειμένη περίπτωση. Η αναθέτουσα αρχή όφειλε, συνεπώς, να κάνει αποδεκτές τις προσφορές των εν λόγω δύο διαγωνιζομένων και να τις προκρίνει στο επόμενο στάδιο ανοίγματος και αξιολόγησης των οικονομικών προσφορών, από το οποίο παρατύπως αυτές παραλείφθηκαν, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας, η οποία κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης. Τα αυτά ισχύουν, καταρχήν, και ως προς την επίσης αποκλεισθείσα εταιρεία.., πλην όμως, αυτή νομίμως αποκλείσθηκε περαιτέρω για τον λόγο ότι η υπεύθυνη δήλωση που υπέβαλε, σύμφωνα με το άρθρο 2.4.3.2. περ. η΄ της διακήρυξης για τον υπεύθυνο του έργου, δεν ταυτίζονταν με τα στοιχεία του συντονιστή που αναφέρονταν στο έγγραφο της περ. γ΄ του ίδιου άρθρου, κατά παράβαση των διευκρινίσεων που δόθηκαν με το 5627/13.1.2022 έγγραφο, το οποίο, εντάχθηκε στο κανονιστικό πλαίσιο του διαγωνισμού και δέσμευε όλους τους προσφέροντες.(...) Δεν ανακαλεί την 501/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/622/2021
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας αναδείξεως αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεως για την εκτέλεση των τμημάτων 3 και 4 του ευρύτερου έργου «ΣΥΝΤΗΡΗΣΕΙΣ – ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΠΤΑ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ, ΕΤΟΥΣ 2020-2022»(....)Τέλος, πρέπει να προσκομισθεί βεβαίωση της αναθέτουσας αρχής ότι σε κανένα στάδιο της διεξαχθείσας διαδικασίας δεν ασκήθηκαν και δεν εκκρεμούν ενστάσεις, διοικητικές ή άλλες προδικαστικές προσφυγές, αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων ή άλλα ένδικα βοηθήματα ή μέσα και για τα τέσσερα τμήματα της αναθέσεως σε περίπτωση δε που έχουν ασκηθεί να προσκομισθούν έγγραφες διευκρινίσεις σχετικώς με το Τμήμα στο οποίο αφορούν καθώς και όλη η συναφής τεκμηρίωση (διαδικαστικά έγγραφα, δικόγραφα, αποφάσεις αρμοδίων οργάνων κλπ.).Αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξεως επί της νομιμότητας της διαδικασίας αναδείξεως αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεως για την εκτέλεση των τμημάτων 3 και 4 του ευρύτερου έργου «ΣΥΝΤΗΡΗΣΕΙΣ – ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΠΤΑ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ, ΕΤΟΥΣ 2020-2022»
ΝΣΚ/38/2020
Ματαίωση διαδικασίας ανάθεσης σύμβασης δημοσίων έργων, λόγω απόρριψης των προσφορών όλων των υποψηφίων, δυνάμει απόφασης της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ.(...)Ενόψει της απόφασης της Επιτροπής Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας με αριθμό 276/2019, με την οποία πιθανολογείται σοβαρά ότι μη νομίμως έγινε δεκτό, με την απόφαση 679-680/2019 της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ), ότι οι τεχνικές προσφορές αμφοτέρων των διαγωνιζομένων ενώσεων εταιρειών που συνεχίζουν στο διαγωνισμό, καλύπτουν το σύνολο των ελάχιστων απαιτήσεων της διακήρυξης του διαγωνισμού για την ανάθεση της σύμβασης «Εγκατάσταση πλήρους ηλεκτρονικού συστήματος αναλογικής χρέωσης διοδίων τελών, δορυφορικής τεχνολογίας με οπτική αναγνώριση», λόγω πλημμελειών που διαπιστώθηκαν από το δικαστήριο, συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 106 του ν. 4412/2016 και μπορεί να προβεί η αναθέτουσα αρχή σε ματαίωση του εν λόγω διαγωνισμού, εκτιμώντας πάντως και τον υπαρκτό κίνδυνο να γίνει αποδεκτή κάποια από τις ήδη υποβληθείσες από τους ως άνω υποψηφίους αιτήσεις ακύρωσης, που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να υποχρεώσει την αναθέτουσα αρχή σε αποζημίωση του δικαιωθέντος υποψηφίου (ομόφωνα).