Καθορισμός ποσού για απ’ ευθείας ανάθεση ή διαγωνισμού μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλουμένων εργοληπτικών επιχειρήσεων για την εκτέλεση μικρών έργων ή εργασιών συντήρησης του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, των Περιφερειακών Συστημάτων Υγείας (ΠεΣΥ) ή άλλων Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) που εποπτεύονται από το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Από τα ανωτέρω στοιχεία δεν προκύπτουν αιτιολογημένα οι περιστάσεις σοβαρού επικείμενου κινδύνου που επέβαλαν την κατεπείγουσα εκτέλεση του έργου, κατόπιν προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της ανάθεσης μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλουμένων εργοληπτικών επιχειρήσεων, χωρίς δημοσίευση σχετικής διακήρυξης. Ειδικότερα, από την ως άνω 207/23.11.2009 απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου ..... δεν προκύπτει ότι οι κατηγορίες εργασιών που ήταν αναγκαίες για τις αποκαταστάσεις ρεμάτων και δικτύων ύδρευσης ήταν έκτασης και έντασης απαγορευτικής της τακτικής ανοικτής διαδικασίας ανάθεσης. Επισημαίνεται ότι ειδικά οι εργασίες καθαρισμού ρεμάτων στους οικισμούς Μεγαλοχώρι, Σκάλα και Μετόχι και η κατασκευή τοιχίων αντιστήριξης σε διασταυρώσεις ρεμάτων και δόμων καθώς και ιρλανδικών τάφρων δεν δικαιολογούν την εφαρμογή της εξαιρετικής διαδικασίας ανάθεσης. Αντιθέτως, τέτοιες εργασίες εκτελούνται προληπτικά, προγραμματισμένα και με τακτικές διαγωνιστικές διαδικασίες ανάθεσης. Περαιτέρω, ότι το νησί δεν υπέστη ζημιές από τις οποίες προέκυπτε σοβαρός επικείμενος κίνδυνος επιβεβαιώνεται από τις περιορισμένες αναφορές που γίνονται για το ζήτημα αυτό στην προαναφερθείσα από 29.10.2009 εισήγηση του Νομάρχη Πειραιά, στην οποία εκτίθεται ότι ο ήδη Δήμος ..... επλήγη μεν από ισχυρές βροχοπτώσεις, ωστόσο οι καθαρισμοί ρεμάτων που είχαν συντελεστεί απέδωσαν και συνέβαλαν στο να μην προκληθούν πλημμυρικά φαινόμενα ούτε να απειληθούν ζωές και περιουσίες. Επίσης, στην ίδια εισήγηση, αντίθετα προς τις εκτενείς παρατηρήσεις που αφορούσαν στα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στα Μέθανα, ως προς το…., μεταξύ άλλων περιοχών, δεν έγινε αναφορά σε εκτεταμένες ζημιές είτε σε υποδομές είτε άλλες.Β. Το γεγονός ότι δεν συνέτρεχαν περιστάσεις σοβαρού επικείμενου κινδύνου, αποδέχθηκε σιωπηρά ο Δήμος ..... κατά την άσκηση της από 20.9.2010 αίτησης ακύρωσης ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η συζήτηση της οποίας ως ενδίκου βοηθήματος ούτε συντελείται άμεσα ούτε προσδιορίζεται άμεσα, ενώ σε κάθε περίπτωση η άσκησή της συνεπάγεται την πάροδο μακρού χρόνου μέχρι την έκδοση απόφασης. Η, κατά τα λοιπά, νόμιμη επιλογή να ασκηθεί αίτηση ακύρωσης, ενόψει της μακροχρόνιας εκκρεμότητας που συνεπαγόταν και της αδυναμίας να εκτελεστούν οι υπόψη εργασίες, ανέτρεψε στο σύνολό του οποιοδήποτε δικαιολογητικό στοιχείο επικαλέστηκε η αναθέτουσα αρχή προκειμένου να αιτιολογήσει την προσφυγή της στην εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης για την αντιμετώπιση επικείμενου κινδύνου. Εξάλλου, στο προαναφερόμενο 2444/2017 έγγραφο γίνεται επίκληση της ανάγκης να εκτελεστεί το έργο στην παρούσα φάση, ενόψει του επερχόμενου χειμώνα, λόγω των ακραίων φαινομένων που παρατηρούνται στην επικράτεια και λόγω των πυρκαγιών που έχουν δημιουργήσει και στο νησί ..... αυξημένες ανάγκες αντιπλημμυρικής προστασίας. Ωστόσο, οι ισχυρισμοί αυτοί δε συνδέονται με τις βροχοπτώσεις στις 24-25.10.2009 και δεν δικαιολογούν την εκτέλεση του έργου σήμερα, ύστερα από εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης λόγω σοβαρού επικείμενου κινδύνου που ανέκυψε κατά το έτος 2009 (πρβ. 493/2017 Ε ΄Κλιμακίου)Γ. Τέλος, δοθέντος ότι στην Ε055 Τροπ. 1/24.12.2014 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας το έργο εγγράφηκε με προϋπολογισμό 830.000 ευρώ, στο δε προϋπολογισμό του Δήμου ..... έχει εγγραφεί πίστωση κατά πολύ μικρότερη, ποσού 300.000 ευρώ, η συμβατική δαπάνη δεν καλύπτεται στο σύνολό της. ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/1311/2018

ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΑΝΑΘΕΣΗ ΕΡΓΩΝ. (..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 2, κρίνεται ότι ούτε στις 30 και 31/31.3.2015 αποφάσεις της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ... περί της απευθείας ανάθεσης των εκτιθέμενων στη σκέψη 3 έργων, συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης ποσού 90.000 ευρώ με Φ.Π.Α., ούτε στα λοιπά στοιχεία του φακέλου εξειδικεύεται η όλως επείγουσα ανάγκη ή ο σοβαρός επικείμενος κίνδυνος που προκλήθηκαν από συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά, τα οποία να μπορούν να χαρακτηριστούν απρόβλεπτα και έκτακτα, ενώ η πρόκληση ζημιών στα οδοστρώματα των δρόμων με την πάροδο των ετών λόγω της επιβάρυνσής τους από τους καιρικούς και άλλους παράγοντες είναι αναμενόμενη και μπορεί να προβλεφθεί (πρβλ. Ε.Σ. Πράξη VII Τμ. 168/2008). Η ανωτέρω κρίση επιρρωννύεται και από το γεγονός της ιδιαιτέρως μεγάλης χρονικής απόστασης μεταξύ των αποφάσεων απευθείας ανάθεσης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ... (31.3.2015) και της υπογραφής των σχετικών συμβάσεων (11.5.2016), κατά την οποία ήταν δυνατόν να τεθεί σε κίνηση η διαδικασία διενέργειας διαγωνισμών για την ανάδειξη αναδόχων..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και τα 1 και 2, οικονομικού έτους 2017, χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Εργασίες αποκατάστασης ζημιών του οδικού δικτύου:..ζητείται η ανάκληση της 493/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη ΙΙ της παρούσας το Τμήμα κρίνει ότι δεν προκύπτουν αιτιολογημένα οι περιστάσεις σοβαρού επικείμενου κινδύνου που επέβαλαν την κατεπείγουσα εκτέλεση του έργου κατόπιν εξαιρετικής διαδικασίας ανάθεσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, κατά τα ορθώς κριθέντα υπό του Κλιμακίου. Ειδικότερα, από την οικεία τεχνική έκθεση δεν προκύπτει ότι οι κατηγορίες εργασιών που ήταν αναγκαίες για τις αποκαταστάσεις ρεμάτων και δικτύων ύδρευσης ήταν έκτασης και έντασης απαγορευτικής της τακτικής ανοικτής διαδικασίας ανάθεσης. Ομοίως, οι εργασίες συντήρησης του οδικού δικτύου, οι οποίες δεν συνδέονται ειδικά με σοβαρό επικείμενο κίνδυνο, αλλά εκτελούνται για τη διατήρηση του επιβαλλόμενου επιπέδου οδικής ασφάλειας, δεν δικαιολογούν την εφαρμογή της επίμαχης εξαιρετικής διαδικασίας ανάθεσης, καθόσον τέτοιου είδους εργασίες εκτελούνται προληπτικά, προγραμματισμένα και με τακτικές διαγωνιστικές διαδικασίες ανάθεσης. Εξάλλου, το νησί δεν υπέστη ζημιές από τις οποίες προέκυπτε σοβαρός επικείμενος κίνδυνος, όπως επιβεβαιώνεται από τις περιορισμένες αναφορές που γίνονται στην προαναφερθείσα από 29.10.2009 εισήγηση του Νομάρχη …, στην οποία εκτίθεται ότι ο ήδη Δήμος ... επλήγη μεν από ισχυρές βροχοπτώσεις, ωστόσο οι καθαρισμοί ρεμάτων που είχαν συντελεστεί απέδωσαν και συνέβαλαν στο να μην προκληθούν πλημμυρικά φαινόμενα ούτε να απειληθούν ζωές και περιουσίες.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η προσβαλλόμενη πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί και η υπό κρίση αίτηση καθώς και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.Δεν ανακαλεί την 493/2017 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου... ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/1310/2018​....

Αποκαταστάσεις ρεμάτων και δικτύου ύδρευσης:..ζητείται η ανάκληση της 494/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη ΙΙ της παρούσας το Τμήμα κρίνει ότι δεν προκύπτουν αιτιολογημένα οι περιστάσεις σοβαρού επικείμενου κινδύνου που επέβαλαν την κατεπείγουσα εκτέλεση του έργου κατόπιν εξαιρετικής διαδικασίας ανάθεσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, κατά τα ορθώς κριθέντα υπό του Κλιμακίου. Ειδικότερα, από την 207/23.11.2009 απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου ... δεν προκύπτει ότι οι κατηγορίες εργασιών που ήταν αναγκαίες για τις αποκαταστάσεις ρεμάτων και δικτύων ύδρευσης ήταν έκτασης και έντασης απαγορευτικής της τακτικής ανοικτής διαδικασίας ανάθεσης. Συγκεκριμένα, οι εργασίες καθαρισμού ρεμάτων στους οικισμούς .., … και … και η κατασκευή τοιχίων αντιστήριξης σε διασταυρώσεις ρεμάτων και δόμων καθώς και ιρλανδικών τάφρων δεν δικαιολογούν την εφαρμογή της επίμαχης εξαιρετικής διαδικασίας ανάθεσης, καθόσον τέτοιου είδους εργασίες εκτελούνται προληπτικά, προγραμματισμένα και με τακτικές διαγωνιστικές διαδικασίες ανάθεσης. Περαιτέρω, το νησί δεν υπέστη ζημιές από τις οποίες προέκυπτε σοβαρός επικείμενος κίνδυνος, όπως επιβεβαιώνεται από τις περιορισμένες αναφορές που γίνονται στην προαναφερθείσα από 29.10.2009 εισήγηση του Νομάρχη …, στην οποία εκτίθεται ότι ο ήδη Δήμος ... επλήγη μεν από ισχυρές βροχοπτώσεις, ωστόσο οι καθαρισμοί ρεμάτων που είχαν συντελεστεί απέδωσαν και συνέβαλαν στο να μην προκληθούν πλημμυρικά φαινόμενα ούτε να απειληθούν ζωές και περιουσίες.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η προσβαλλόμενη πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί και η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί...Δεν ανακαλεί την 494/2017 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου  ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ  ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/1311/2018

Αποπεράτωση αποχέτευσης -συμπληρωματική σύμβαση...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην τρίτη σκέψη (ΙΙΙ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ως άνω εργασίες που αποτελούν το αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, δεν αποδεικνύεται από τον αναθέτοντα φορέα ότι οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου, δηλαδή σε αιφνίδια πραγματικά περιστατικά, που αντικειμενικά, κατά τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν κατά τη σύνταξη της αρχικής μελέτης δημοπράτησης του έργου. Τέτοιες δε απρόβλεπτες περιστάσεις δεν συνιστούν σε καμιά περίπτωση οι επισημάνσεις της αναδόχου, αναφορικά με ορισμένα κατασκευαστικά ζητήματα, καθόσον από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ο λόγος για τον οποίο δεν κατέστη δυνατή η πρόβλεψή τους στο στάδιο σύνταξης της ανωτέρω αρχικής μελέτης. Ούτε εξάλλου η αόριστη αναφορά στην αιτιολογική έκθεση του 4ου Α.Π.Ε., ότι οι επιβαλλόμενες εργασίες κατέστησαν αναγκαίες λόγω των ανωτέρω απροβλέπτων περιστάσεων, αρκεί για να αποδείξει ότι οι εργασίες αυτές δεν οφείλονται σε αστοχίες και παραλείψεις ή σφάλματα της αρχικής μελέτης, ενόψει και του ότι σε κανέναν από τους προεγκριθέντες Α.Π.Ε., στους οποίους συμπεριλήφθηκαν ομοειδείς εργασίες, γίνεται αναφορά σε τέτοια αιφνίδια περιστατικά, ενώ στο 39/10.7.2009 έγγραφο του κυρίου του έργου ρητώς αναφέρεται ότι οι επιπλέον εργασίες οφείλονται σε αδυναμίες της αρχικής μελέτης δημοπράτησης του επίμαχου έργου. Και ναι μεν, αναφορικά τουλάχιστον με τις εργασίες αποκατάστασης βλαβών σε υφιστάμενα δίκτυα κοινής ωφέλειας, δεν παρίσταται εφικτός ο ακριβής εντοπισμός τους εκ των προτέρων, πλην στην οικεία αιτιολογική έκθεση δεν παρατίθεται καμία ειδικότερη αιτιολογία ως προς το γιατί δεν μπορούσε να προβλεφθεί εξ αρχής και να ληφθεί υπόψη η έλλειψη χαρτογράφησης των δικτύων αυτών και, ως εκ τούτου, η ενδεχόμενη πρόκληση ζημιών από τις εργασίες της αναδόχου, γεγονός που ανάγεται στο χρόνο σύνταξης της αρχικής μελέτης και θα συνεπαγόταν και την πρόβλεψη ενός αντίστοιχου κονδυλίου στον προϋπολογισμό του αρχικού έργου. Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση, απαιτείται να συντρέχουν σωρευτικά οι προβλεπόμενες από το νόμο προϋποθέσεις για την κατάρτιση συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών και δεν αρκεί η συνδρομή κάποιας μόνο από αυτές, όπως το ότι οι εργασίες που αποτελούν το αντικείμενο της συμπληρωματικής σύμβασης δεν μπορούν, τεχνικά ή οικονομικά, να διαχωριστούν από την αρχική σύμβαση χωρίς να δημιουργήσουν μείζονα προβλήματα για την αναθέτουσα αρχή, ούτε ασκεί εν προκειμένω επιρροή το γεγονός της χρηματοδότησης του αρχικού έργου από κοινοτικούς πόρους.

Άρθρο 99 του Κανονισμού Διαδικασίας — Δημόσιες συμβάσεις — Οδηγία 2004/18/ΕΚ — Άρθρο 1, παράγραφος 2, στοιχεία α' και δ' — Υπηρεσίες — Δραστηριότητες υποστηρίξεως σχετικά με την εκπόνηση του προγράμματος ανοικοδομήσεως ορισμένων τμημάτων του εδάφους δήμου που υπέστη ζημίες από σεισμό — Σύμβαση συναφθείσα μεταξύ δύο δημοσίων φορέων, εκ των οποίων ο ένας είναι πανεπιστήμιο — Δημόσιος φορέας δυνάμενος να χαρακτηρισθεί ως επιχειρηματίας — Εξαιρετικές περιστάσεις

Συντήρηση κοινόχρητων χώρων:..Με τα δεδομένα αυτά, κρίνεται ότι η προεκτεθείσα αιτιολογία των αρμοδίων οργάνων του Δήμου ... είναι ανεπαρκής, δεδομένου ότι ούτε από την αρχική μελέτη ούτε από την εισηγητική έκθεση που συνοδεύει τον 1ο Α.Π.Ε., αλλά ούτε και από το έγγραφο επανυποβολής δεν μπορεί να συναχθεί αν από την αύξηση των ποσοτήτων στην οποία αφορά η χρήση των απροβλέπτων επεκτάθηκε το αντικείμενο του έργου, δηλαδή αν διαστρώθηκε μεγαλύτερο μήκος δρόμου (το οποίο άλλωστε δεν προσδιορίζεται ούτε στην αρχική μελέτη) ή αν κατασκευάστηκαν περισσότεροι τοίχοι αντιστήριξης, καθώς ενώ στη μελέτη γίνεται αναφορά σε έναν τοίχο, στα στοιχεία που αφορούν στον 1ο Α.Π.Ε. γίνεται αναφορά σε περισσότερους τοίχους ή μεγαλύτερος από αυτόν που προβλέφθηκε (ύψους 1,00μ και μήκους 20,00μ κατά την αρχική μελέτη). Περαιτέρω, η μη προσκόμιση του αποδεικτικού κοινοποίησης στο δικαιούχο του χρηματικού εντάλματος της πράξης επιστροφής κατά την επανυποβολή του χρηματικού εντάλματος (προσκομίζεται μόνο το 40554/22.9.2014 έγγραφο του Διευθυντή της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου ... προς τον ανάδοχο περί της αποστολής της πράξης επιστροφής, όχι, όμως, το αποδεικτικό ότι ο ανάδοχος παρέλαβε και πότε την πράξη αυτή), δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της δαπάνης, αλλά η μη κοινοποίηση αυτής επισύρει τις συνέπειες που προβλέπονται στο άρθρο 77 παρ. 3 του ν. 4055/2012 (Α΄ 51).Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη - κατά το ποσό των απροβλέπτων ύψους 1.335,63 ευρώ - και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Περίληψη Το άρθρο 9, περίπτωση δ', της οδηγίας 71/305, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων έργων, επιτρέπει, σε εξαιρετικές περιστάσεις, παρεκκλίσεις από τους κοινούς κανόνες και ιδίως αυτούς που αφορούν τη δημοσιότητα. Οι παρεκκλίσεις αυτές, ωστόσο, δεν μπορούν να ισχύσουν όταν οι αναθέτουσες αρχές διαθέτουν επαρκή χρόνο για την τήρηση της ταχείας διαδικασίας διαγωνισμού, η οποία προβλέπεται από το άρθρο 15 της οδηγίας.

Ακύρωση απόφασης με την οποία ανακλήθηκε κατακυρωτική απόφαση επειδή η προσφερόμενη έκπτωση κρίθηκε ως μη ικανοποιητική..ζητείται η ακύρωση της …. αποφάσεως της Ανωτάτης Στρατιωτικής ...(....), με την οποία ανακαλείται προηγούμενη απόφασή της (….) αυτής υπηρεσίας περί κατακυρώσεως του αποτελέσματος διαγωνισμού στην αιτούσα και εντέλλεται η … να επαναδημοπρατήσει το έργο.(..)Επειδή, η προσβαλλομένη απόφαση εκδόθηκε κατ’ επίκληση του άρ. 2 παρ. 2β του ν. 3263/04, που ορίζει ότι το αποτέλεσμα της δημοπρασίας μπορεί να ακυρωθεί όταν η οικονομική προσφορά του τελικού μειοδότη κρίνεται μη ικανοποιητική για τον κύριο του έργου. Ούτε, όμως, από την ίδια την προσβαλλομένη απόφαση, το περιεχόμενο της οποίας εξετέθη σε προηγούμενη σκέψη, ούτε από την προηγηθείσα αυτής γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Έργων (πρακτικό του … της 31.1.06), ούτε από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου προκύπτουν συγκεκριμένα και πρόσφορα στοιχεία (όπως π.χ. τα αποτελέσματα άλλων, συγκρίσιμων με τον επίμαχο, διαγωνισμών, κατά τους οποίους, υπό παρόμοιες συνθήκες και υπό την ισχύ του ν. 3263/04 επετεύχθησαν υψηλότερες εκπτώσεις), στα οποία θα έπρεπε κατά νόμον να βασίζεται η κρίση του αρμοδίου οργάνου περί του ότι η προσφορά της αιτούσης εταιρείας, .., δεν είναι ικανοποιητική και συμφέρουσα για τον κύριο του έργο