ΕΣ/ΚΛ.Ε/56/2017
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση, ως εκ του αντικειμένου της, έχει το χαρακτήρα σύμβασης παροχής υπηρεσιών, καθόσον αφορά σε εκτέλεση εργασιών. Τούτο δε, διότι οι ανωτέρω παρατεθείσες εργασίες τόσο αυτές που αφορούν σε απλές καθαιρέσεις με συμβατικά εργαλεία, προϋπολογιζόμενης δαπάνης μόλις 4.044,50 ευρώ, όσο και αυτές που αφορούν στους καθαρισμούς κοιτών ποταμών ή ρεμάτων από φερτά υλικά, απορρίμματα και αυτοφυή βλάστηση, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων ανέρχεται, όπως ήδη εκτέθηκε, σε 531.318,00 ευρώ, δεν εμπίπτουν στην έννοια του «έργου», δεδομένου ότι δεν συνίστανται σε κατασκευή, επέκταση, ανακαίνιση, επισκευή - συντήρηση κατά τη λειτουργία και δεν επιτελεί αυτό καθ’ εαυτό μία οικονομική και τεχνική λειτουργία. Αντιθέτως, μάλιστα, για την εκτέλεση των εργασιών αυτών δεν απαιτείται τέτοιου βαθμού εξειδικευμένη τεχνική γνώση ή τέτοιου είδους τεχνική επέμβαση, ώστε να μπορούν να χαρακτηριστούν ως έργο, αλλά δύνανται να εκτελεστούν προσηκόντως, υπό την καθοδήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων, από επαγγελματίες χειριστές που διαθέτουν τα κατάλληλα μηχανήματα και τη συνήθη εμπειρία χρήσης τους. Προς τούτο συνηγορεί και το γεγονός της ύπαρξης εν προκειμένω μίας απλής τεχνικής περιγραφής των προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς ειδική τεχνική μελέτη, αλλά και χωρίς ειδικότερη αναφορά των προς καθαρισμό ποταμών και ρεμάτων (βλ. Αποφ. VI Τμ.Ελ.Συν. 752/2013, πράξεις Ζ΄ Κλιμ. 360/2014 148/2014, 231, 213/2013, 467/2012 ), ενώ καμία επιρροή δεν ασκεί στο χαρακτηρισμό της σύμβασης αυτής ως σύμβαση υπηρεσιών το γεγονός της πρόβλεψης και εργασιών καθαιρέσεων, αφενός διότι πρόκειται για ελάχιστο τμήμα της σύμβασης, μόλις 4.044,50 ευρώ και αφετέρου διότι πρόκειται για απλές καθαιρέσεις κατασκευών, για τις οποίες δεν απαιτούνται εξειδικευμένη τεχνική γνώση και χρήση εξειδικευμένων εργαλείων. Ενόψει αυτών, για την ανάδειξη αναδόχου δεν δύνανται να τύχουν εφαρμογής οι, εφαρμοσθείσες εν προκειμένω, διατάξεις του ν. 4412/2016 που αφορούν στην ανάθεση δημοσίων έργων, αλλά αυτές που αφορούν στην ανάθεση υπηρεσιών εντός κοινοτικών ορίων. Αυτόθροη συνέπεια των ανωτέρω είναι, αφενός μεν στη διακήρυξη και στο σχέδιο σύμβασης να έχουν συμπεριληφθεί όροι οι οποίοι δεν προσήκουν στη διαδικασία ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, αφετέρου δε να παρουσιάζονται ελλείψεις στη διεξαχθείσα διαγωνιστική διαδικασία. Ειδικότερα: α) κατά παράβαση της αρχής της ισότητας το δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό περιορίσθηκε σε συγκεκριμένο μόνο κύκλο εργοληπτικών επιχειρήσεων και κοινοπραξιών, β) κατά παράβαση των άρθρων 5 και 61 επ. του ν. 4412/2016, λαμβανομένου υπόψη του προϋπολογισμού της υπό ανάθεση υπηρεσίας, δεν δημοσιεύθηκε περίληψη της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και γ) μη νομίμως επιβαρύνθηκε ο προϋπολογισμός του διαγωνισμού και εν συνεχεία η σύμβαση εκτέλεσης εργασιών, ήτοι παροχής υπηρεσιών, με κόστος γενικών εξόδων, εργολαβικού οφέλους, απροβλέπτων και αναθεώρησης (βλ. Αποφ. VI Τμ.Ελ.Συν. 752/2013).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ.Ε/56/2017
ΕΝΝΟΙΑ ΔΗΜ.ΕΡΓΟΥ(...)Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι, έργο, κατά την έννοια του ως άνω νόμου αποτελεί ένα σύνολο εργασιών το οποίο κατατείνει στην κατασκευή, επέκταση, ανακαίνιση, επισκευή, ή συντήρηση έργου και στις κατεδαφίσεις υποδομών, ιδίως στις κατηγορίες που αναλυτικά αναφέρονται σε αυτόν, και απαιτεί, λόγω της πολυπλοκότητάς του, την εφαρμογή μίας μελέτης μέσω εξειδικευμένων τεχνικών γνώσεων, δηλαδή μέσω ειδικών τεχνικών γνώσεων και αντιστοίχων μέσων και προορίζεται να επιτελεί αυτό καθ’ εαυτό μία οικονομική και τεχνική λειτουργία επιφέροντας ένα άρτιο λειτουργικό αποτέλεσμα. Αντίστοιχα, οι συμβάσεις που αποβλέπουν στην εκτέλεση ενός έργου ή συγχρόνως στη μελέτη και στην εκτέλεση έργου, ή στη μελέτη και στην εκτέλεση εργασιών που αφορούν μία από τις δραστηριότητες που αναφέρονται στα σχετικά Παραρτήματα του νόμου αυτού, συνιστούν «συμβάσεις δημοσίου έργου». Αντιθέτως, όταν οι αναγκαίες για την κατασκευή ενός έργου εργασίες είναι απλές, δηλαδή για την εκτέλεσή τους δεν απαιτούνται ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις και μέθοδοι, ούτε απασχόληση εξειδικευμένου επιστημονικού ή τεχνικού προσωπικού, ούτε χρησιμοποίηση ιδιαίτερων τεχνικών μέσων και εγκαταστάσεων, τότε πρόκειται για παροχή υπηρεσιών (πρβλ. και Απόφ. VI Τμήμ. 752/2013, και Πρ. Ε΄ Κλιμ. 309/2013 και 360/2014 και την εκεί παρατιθέμενη νομολογία), οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2014/24 ΕΕ εφόσον η προϋπολογιζόμενη γι΄ αυτές δαπάνη υπερβαίνει το ποσό των 209.000 ευρώ (άρθρο 5 ν. 4412/2016), ενώ δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις που αφορούν στη δημοπράτηση δημοσίου έργου, οι οποίες προβλέπουν την επιβάρυνση της απαιτούμενης δαπάνης με γενικά έξοδα και εργολαβικό όφελος, καθώς και με το κονδύλιο των απροβλέπτων δαπανών, υπολογιζόμενα σε ποσοστό επί της αξίας των εκτελεσθησομένων εργασιών κατασκευής του έργου, διότι δεν προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία ότι τα ποσά αυτά επιτρέπεται να βαρύνουν και τη δαπάνη παροχής υπηρεσιών.(...)Ενόψει αυτών, για την ανάδειξη αναδόχου δεν δύνανται να τύχουν εφαρμογής οι, εφαρμοσθείσες εν προκειμένω, διατάξεις του ν. 4412/2016 που αφορούν στην ανάθεση δημοσίων έργων, αλλά αυτές που αφορούν στην ανάθεση υπηρεσιών εντός κοινοτικών ορίων. Αυτόθροη συνέπεια των ανωτέρω είναι, αφενός μεν στη διακήρυξη και στο σχέδιο σύμβασης να έχουν συμπεριληφθεί όροι οι οποίοι δεν προσήκουν στη διαδικασία ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, αφετέρου δε να παρουσιάζονται ελλείψεις στη διεξαχθείσα διαγωνιστική διαδικασία. Ειδικότερα: α) κατά παράβαση της αρχής της ισότητας το δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό περιορίσθηκε σε συγκεκριμένο μόνο κύκλο εργοληπτικών επιχειρήσεων και κοινοπραξιών, β)κατά παράβαση των άρθρων 5 και 61 επ. του ν. 4412/2016, λαμβανομένου υπόψη του προϋπολογισμού της υπό ανάθεση υπηρεσίας, δεν δημοσιεύθηκε περίληψη της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και γ) μη νομίμως επιβαρύνθηκε ο προϋπολογισμός του διαγωνισμού και εν συνεχεία η σύμβαση εκτέλεσης εργασιών, ήτοι παροχής υπηρεσιών, με κόστος γενικών εξόδων, εργολαβικού οφέλους, απροβλέπτων και αναθεώρησης (βλ. Αποφ. VI Τμ.Ελ.Συν. 752/2013).
ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ζ/116/2018
Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης.(..) με αντικείμενο «Καθαρισμός ρεμάτων και άμεση επέμβαση για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών εντός των διοικητικών ορίων Περιφερειακών Ενοτήτων ...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δεν αφορά σε κάποια από τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016 (βλ. και Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ), ούτε περιλαμβάνει την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών, αφού παρεμβάσεις στη διατομή των ρεμάτων δεν θα γίνουν, πλην του καθαρισμού της κοίτης από απορρίμματα, φερτά υλικά, μπάζα και βλάστηση. (..) Οι εργασίες αυτές, που αφορούν σε καθαρισμό κοιτών ποταμών από φερτά υλικά και απορρίμματα, καθαρισμό αυτών από αυτοφυή βλάστηση χωρίς αφαίρεση εδαφικού υλικού, κοπή και εκρίζωση δένδρου, καθαρισμό οχετών, και ανακατασκευή συρματοκιβωτίων και πλήρωση αυτών, δεν είναι τεχνικά εξειδικευμένες, αλλά εντάσσονται αμιγώς στην έννοια της δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών(..) Επειδή η επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία έχει ως αντικείμενο την ανάθεση παροχής υπηρεσιών και όχι την εκτέλεση δημόσιου έργου και ενόψει του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της, μη νομίμως δεν τηρήθηκαν εν προκειμένω οι απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας σε ενωσιακό επίπεδο. Περαιτέρω, μη νομίμως και κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού περιορίστηκε ο κύκλος των δικαιουμένων συμμετοχής σε εργοληπτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε έργα κατηγορίας υδραυλικά τάξης 1ης και άνω. Τέλος, μη νομίμως προβλέπονται δαπάνες για Γ.Ε. και Ε.Ο., απρόβλεπτα και αναθεώρηση. Λόγω των πλημμελειών αυτών η ελεγχόμενη διαδικασία καθίσταται μη σύννομη στο σύνολό της, με συνέπεια να κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.
ΕλΣυν.Κλ.Ε/382/2017
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δεν αφορά σε κάποια από τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016 (βλ. και Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ) ούτε περιλαμβάνει την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών, αφού παρεμβάσεις στη διατομή των ρεμάτων δεν θα γίνουν, πλην του καθαρισμού της κοίτης από απορρίμματα, φερτά, μπάζα και βλάστηση. Περαιτέρω, το τεχνικό αντικείμενο της δεν είναι αυτοτελές λειτουργικό αποτέλεσμα (οικονομικά ή τεχνικά) εργασιών μηχανικού, προεχόντως διότι δεν έχει συνταχθεί ειδική τεχνική μελέτη μηχανικού αλλά μία συνοπτική τεχνική περιγραφή των προς εκτέλεση εργασιών (VI Tμ. 752/2013, Ε' Κλιμάκιο 56/2017, 309/2013 κ.α.). Οι εργασίες αυτές, που αφορούν σε καθαρισμό κοιτών ποταμών από φερτά υλικά και απορρίμματα, καθαρισμό αυτών από αυτοφυή βλάστηση (καλαμιές , δένδρα κ.λ.π.) καθώς και κοπή και εκρίζωση δένδρων, χωρίς αφαίρεση εδαφικού υλικού, δεν είναι τεχνικά εξειδικευμένες αλλά εντάσσονται αμιγώς στην έννοια της δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών (βλ. κατά περίπτωση VI Τμ. 405/2017, 752/2013 και 357/2014, βλ. και Ζ' Κλιμάκιο 304/2015, Πρ. VII Τμ. 276/2006, 161, 162/2008, 144, 353/2010 κ.α.), χωρίς να αρκεί για τον αντίθετο νομικό χαρακτηρισμό, ενόψει όσων έγιναν δεκτά ερμηνευτικά, μόνο το γεγονός ότι συνδέονται λειτουργικά με ένα δημόσιο τεχνικό έργο. Επειδή η επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία έχει ως αντικείμενο την ανάθεση παροχής υπηρεσιών και όχι την εκτέλεση δημοσίου έργου και ενόψει του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της, μη νομίμως δεν τηρήθηκαν εν προκειμένω οι απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας σε ενωσιακό επίπεδο. Περαιτέρω, μη νομίμως και κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού περιορίσθηκε ο κύκλος των δικαιούμενων συμμετοχής σε εργοληπτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε έργα κατηγορίας υδραυλικά τάξης 2ας και άνω. Τέλος, μη νομίμως προβλέπονται δαπάνες για Γ.Ε. και Ε.Ο., απρόβλεπτα και αναθεώρηση. Λόγω των πλημμελειών αυτών η ελεγχόμενη διαδικασία καθίσταται μη σύννομη στο σύνολό της με συνέπεια να κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/43/2018.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/202/2018
Επισκευή και συντήρηση πλωτών εγκαταστάσεων:..Με αυτά τα δεδομένα προέχων χαρακτήρας της συναφθείσας σύμβασης είναι αυτός των υπηρεσιών/εργασιών και δεν πρόκειται για σύμβαση έργου κατά τους ορισμούς του άρθρου 2 του ν. 4412/2016. Τούτο διότι οι ανατεθείσες εργασίες είναι απλές, δεν απαιτούν ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις και μεθόδους, το δε εξειδικευμένο προσωπικό (δύτης) που ανέλαβε τη διεκπεραίωσή τους δεν εφάρμοσε ειδική τεχνική μελέτη, η σύνταξη και εφαρμογή της οποίας απαιτείται πριν από την εκτέλεση δημόσιου έργου. Άλλωστε την ύπαρξη σύμβασης υπηρεσιών / εργασιών καταδεικνύει εν προκειμένω και η ύπαρξη μιας απλής τεχνικής περιγραφής των προς εκτέλεση εργασιών (πρβλ. Πρ. 56/2017 Ε΄ Κλιμ.). Συνακόλουθα, η … δεν υποχρεούνταν να τηρήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 118 παρ. 5 του ν. 4412/2016 για τις απευθείας αναθέσεις των δημοσίων έργων.
ΕΣ/ΤΜ.6/43/2018
Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου.(..) επιδιώκεται η ανάκληση της 382/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(..) Με δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι οι επίμαχες εργασίες για τις οποίες, όπως προαναφέρθηκε, δεν έχει συνταχθεί ειδική τεχνική μελέτη μηχανικού και αφορούν σε απλό καθαρισμό κοιτών ποταμών χωρίς αφαίρεση εδαφικού υλικού και χωρίς παρεμβάσεις στη διατομή των ρεμάτων δεν είναι τεχνικά εξειδικευμένες αλλά εντάσσονται αμιγώς στην έννοια της δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών και συνεπώς ενόψει του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της, ορθά εκρίθη με τη προσβαλλομένη ότι μη νομίμως δεν τηρήθηκαν εν προκειμένω οι απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας σε ενωσιακό επίπεδο. Περαιτέρω, ορθά εκρίθη με τη προσβαλλομένη ότι μη νομίμως και κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού περιορίσθηκε ο κύκλος των δικαιούμενων συμμετοχής σε εργοληπτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε έργα κατηγορίας υδραυλικά τάξης 2ας και άνω, ενώ τέλος, μη νομίμως προβλέφθηκαν δαπάνες για Γ.Ε. και Ε.Ο., απρόβλεπτα και αναθεώρηση.... Κατόπιν αυτών, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1057/2021
Εννοια εργου.Κατασκευή έργου - βελτίωση αθλητικών εγκαταστάσεων:..Σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη και με τα δεδομένα που παρατίθενται στη σκέψη 4, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο λόγος ανάκλησης προβάλλεται βασίμως και πρέπει να γίνει δεκτός. Τούτο διότι, από το σύνολο των εργασιών, όπως ειδικότερα περιγράφονται στο τιμολόγιο δημοπράτησης, προκύπτει ότι, μολονότι η ελεγχόμενη σύμβαση περιέχει προμήθεια υλικών και εργασία τοποθέτησης, εντούτοις, το κύριο αντικείμενό της αποσκοπεί στη χρήση και εφαρμογή πρώτων υλών και υλικών (σύνθεση, κατεργασία ή και συναρμογή αυτών) με την εκτέλεση ενός συνόλου επιμέρους εργασιών σύμφωνα με τις προβλεπόμενες κατασκευαστικές προδιαγραφές, οι οποίες συντελούν στην επίτευξη του επιδιωκόμενου αυτοτελούς λειτουργικά και τεχνικά αποτελέσματος, δηλαδή στην ανακατασκευή γηπέδων, ώστε να καταστούν σύγχρονα, κατάλληλα και ασφαλή για το σκοπό για τον οποίο προορίζονται. Εξάλλου, αναφορικά προς την προμήθεια των συνθετικών ταπήτων, ανεξάρτητα από το κόστος της, αφορά υλικά που απαιτούνται για την κατασκευή του έργου, εξυπηρετεί το σκοπό που επιδιώκεται από το σύνολο των εργασιών, ήτοι την αναβάθμιση των αθλητικών εγκαταστάσεων του ήδη προσφεύγοντος, ώστε αυτές να καταστούν σύγχρονες και λειτουργικές, επομένως, έχει παρεπόμενο χαρακτήρα, ως αναγκαίο συμπλήρωμα του έργου και εντάσσεται στο ενιαίο σύνολο των εργασιών που προϋποθέτει η παραγωγή του. Κατά συνέπεια, ο χαρακτήρας της σύμβασης είναι η κατασκευή ενός πλήρως λειτουργικού έργου, το οποίο επιτελεί μία τεχνική λειτουργία, ως προϊόν των εργασιών που θα εκτελεστούν, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις ένδικες προσφυγές, εσφαλμένως δε με την προσβαλλόμενη πράξη κρίθηκαν τα αντίθετα.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/360/2014 (E’ Διακοπών)
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Εκτέλεση αντιπλημμυρικών εργασιών σε ρέματα:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση, ως εκ του κυρίου αντικειμένου της, έχει το χαρακτήρα σύμβασης παροχής υπηρεσιών, καθόσον αφορά σε εκτέλεση εργασιών. Τούτο δε, διότι οι ανωτέρω παρατεθείσες εργασίες της Ομάδας Α (καθαρισμοί κοιτών ποταμών ή ρεμάτων από φερτά υλικά, απορρίμματα και αυτοφυή βλάστηση καθώς και η προμήθεια λιθορριπών για την πλήρωση των φατνών από συρματόπλεγμα –άρθρο 8.04 του τιμολογίου της μελέτης-) η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων ανέρχεται, όπως ήδη εκτέθηκε, σε 524.550 ευρώ, δεν εμπίπτουν στην έννοια του δημοσίου έργου, δεδομένου ότι δεν συνίστανται σε κατασκευή, επέκταση, ανακαίνιση, επισκευή, συντήρηση ή ερευνητική εργασία, το αποτέλεσμα των οποίων συνδέεται άμεσα με το έδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό. Αντιθέτως, μάλιστα, για την εκτέλεση των εργασιών αυτών δεν απαιτείται τέτοιου βαθμού εξειδικευμένη τεχνική γνώση ή τέτοιου είδους τεχνική επέμβαση, ώστε να μπορούν να χαρακτηριστούν δημόσιο έργο, αλλά δύνανται να εκτελεστούν προσηκόντως, υπό την καθοδήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων, από επαγγελματίες χειριστές που διαθέτουν τα κατάλληλα μηχανήματα και τη συνήθη εμπειρία χρήσης τους. Προς τούτο συνηγορεί και το γεγονός της ύπαρξης εν προκειμένω μίας απλής τεχνικής περιγραφής των προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς ειδική τεχνική μελέτη, αλλά και χωρίς ειδικότερη αναφορά των προς καθαρισμό ποταμών και ρεμάτων (βλ. Αποφ. VI Τμ.Ελ.Συν. 752/2013, πράξεις Ζ΄ Κλιμ. 148/2014, 231, 213/2013, 467/2012 ). Ενόψει τούτων, λόγω της φύσης των ως άνω εργασιών της ομάδας Α΄ αλλά και της εκτιμώμενης δαπάνης αυτών σε σχέση με τη συνολική δαπάνη όλων των εργασιών, όπως αυτή προκύπτει από τον προϋπολογισμό της μελέτης, πρόκειται για μεικτή σύμβαση με προέχοντα χαρακτήρα αυτόν της σύμβασης παροχής υπηρεσιών. Τούτο δε δεν αναιρείται, ακόμα και υπό την εκδοχή ότι η προμήθεια των λιθορροπών, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.650 ευρώ, θα πρέπει να συνυπολογισθεί μαζί με τα συρματοπλέγματα, την κατασκευή και πλήρωση των φατνών, στις λοιπές εργασίες της ομάδας Β΄, οι οποίες εμπίπτουν, καταρχήν, στην προεκτεθείσα έννοια της κατασκευής έργου. Ενόψει αυτών, για την ανάδειξη αναδόχου δεν δύναται να τύχει εφαρμογής η εφαρμοσθείσα, εν προκειμένω, νομοθεσία περί ανάθεσης δημοσίων έργων, αλλά, ως εκ του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, οι διατάξεις του π.δ. 60/2007, (ήδη δε, από 8.8.2014, οι διατάξεις του ν. 4281/2014) σε συνδυασμό με τις αναλογικά εφαρμοζόμενες διατάξεις του π.δ. 118/2007. Αυτόθροη συνέπεια των ανωτέρω είναι, αφενός μεν στη διακήρυξη και στο σχέδιο σύμβασης να έχουν συμπεριληφθεί όροι οι οποίοι δεν προσήκουν στη διαδικασία ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, αφετέρου δε να παρουσιάζονται ελλείψεις στη διεξαχθείσα διαγωνιστική διαδικασία. Ειδικότερα: α) κατά παράβαση της αρχής της ισότητας το δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό περιορίσθηκε σε συγκεκριμένο μόνο κύκλο εργοληπτικών επιχειρήσεων και κοινοπραξιών, β) κατά παράβαση του άρθρου 29 παρ. 2 του π.δ. 60/2007, λαμβανομένου υπόψη του προϋπολογισμού της υπό ανάθεση υπηρεσίας, δεν δημοσιεύθηκε περίληψη της διακήρυξης στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και γ) μη νομίμως επιβαρύνθηκε ο προϋπολογισμός του διαγωνισμού και εν συνεχεία η σύμβαση εκτέλεσης εργασιών, ήτοι παροχής υπηρεσιών, με κόστος γενικών εξόδων, εργολαβικού οφέλους, απροβλέπτων και αναθεώρησης (βλ. Αποφ. VI Τμ.Ελ.Συν. 752/2013).
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/3751/2014
ΣΤΕ/1819/2020
ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ:«Παραχώρηση Άδειας Λειτουργίας Επιχείρησης Καζίνο (ΕΚΑΖ) ευρέoς φάσματος δραστηριοτήτων στον Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού - Αγίου Κοσμά»(...)Επειδή, με το δικόγραφο προσθέτων λόγων η αιτούσα επικαλείται ότι συνέτρεχε νόμιμος λόγος αποκλεισμού της προσφοράς της παρεμβαίνουσας ενώσεως προσώπων, εφ’ όσον από την από 24.4.2020 έκθεση πιστοληπτικής αξιολογήσεως του διεθνούς οργανισμού Moody’s και την από 28.4.2020 γνώμη του καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γ.Σ. προέκυπτε δυσμενής κατάταξη στο κριτήριο της χρηματοοικονομικής επάρκειας για την δανείζουσα χρηματοπιστωτική και τεχνική ικανότητα στην παρεμβαίνουσα ένωση προσώπων εταιρεία ... ... ... .... Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος, διότι τα στοιχεία, στα οποία στηρίζεται και τα οποία περιέχουν εκτίμηση της οικονομικής καταστάσεως της επιχειρήσεως, στην τεχνική και επαγγελματική ικανότητα της οποίας στηρίζεται η παρεμβαίνουσα ένωση -πέραν του ότι δεν περιλαμβάνονται στα προβλεπόμενα από την Διακήρυξη του επίδικου διαγωνισμού ως δυνάμενα να προσκομισθούν και να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο της διαδικασίας διενέργειάς του στοιχεία- είναι πολύ μεταγενέστερα της ημερομηνίας υποβολής των προσφορών (4.10.2019), λαμβάνουν υπόψη νεότερα δεδομένα και προσκομίσθηκαν το πρώτον ενώπιον του Δικαστηρίου.Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/299/2017
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. αμοιβή που αφορά εκτέλεση «εργασιών βελτίωσης αγροτικών οδών Δημοτικής Ενότητας ... Ως αιτιολογία της άρνησής του πρόβαλε ότι α) πρόκειται για εκτέλεση δημοσίου έργου, κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 7 του ν. 4412/2016, και όχι για εκτέλεση εργασιών και β) κατά παράβαση του, ειδικά ισχύοντος για τις δημόσιες συμβάσεις έργων, άρθρου 76 παρ. 1 του ανωτέρω ν. 4412/2016, ανατέθηκε σε εργολήπτη που δεν αποδεικνύει την εγγραφή του στο οικείο Νομαρχιακό Μητρώο.(..)Με τα δεδομένα αυτά, οι ανωτέρω εργασίες δεν εμπίπτουν στην έννοια του δημοσίου έργου, διότι πρόκειται για απλές εργασίες καθαρισμού των αγροτικών οδών από φερτά υλικά και λιμνάζοντα νερά και εξομάλυνσης της επιφάνειάς τους λόγω διαβρώσεων που προκλήθηκαν από τα χειμερινά καιρικά φαινόμενα, είναι συνήθεις και δεν απαιτούν ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις και μεθόδους ούτε εξειδικευμένο προσωπικό για τη διεκπεραίωσή τους, αλλά δύνανται να εκτελεστούν από επαγγελματίες χειριστές που διαθέτουν τα απαραίτητα μηχανήματα και τη συνήθη εμπειρία χρήσης τους, όπως άλλωστε καταδεικνύει εν προκειμένω η ύπαρξη μιας απλής τεχνικής περιγραφής των προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς ειδική τεχνική μελέτη. Συνεπώς, ο ανάδοχος των εργασιών αυτών δεν υπείχε υποχρέωση εγγραφής του στο οικείο Νομαρχιακό Μητρώο, σύμφωνα με το άρθρο 76 παρ. 1 του ν. 4412/2016, που ισχύει ειδικώς επί δημοσίων συμβάσεων έργων. (..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθει.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/68/2018
Αμοιβή εργασιών καθαρισμού ρεμάτων και μίσθωσης μηχανημάτων: Με δεδομένα αυτά, το αντικείμενο των ελεγχόμενων «εργασιών καθαρισμού ρεμάτων» δεν είναι ομοειδές με το αντικείμενο των λοιπών άνω αναφερόμενων εργασιών και ως εκ τούτου, ενόψει το ότι το συνολικό ποσό τους δεν υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., νομίμως αυτές ανατέθηκαν απευθείας, σύμφωνα με το άρθρο 118 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, οι εν λόγω συμβάσεις, που αποσκοπούν στον καθαρισμό τμημάτων των πέντε, συνολικά, ρεμάτων της περιοχής στη Δ.Ε. Αν. ..., περιλαμβάνουν πρωτίστως εργασίες απομάκρυνσης φερτών υλικών, μπαζών και απορριμμάτων, εργασίες οι οποίες δεν παρουσιάζουν ομοιότητα με όσες έχουν ανατεθεί με τις λοιπές συμβάσεις. Εξάλλου, σύμφωνα με τη σχετική τεχνική περιγραφή, για την άρτια εκτέλεση των συμβάσεων αυτών απαιτείται η χρήση φορτωτή και διαξονικού ανατρεπόμενου φορτηγού, ήτοι μηχανημάτων διάφορων από αυτά που απαιτούνται για την ολοκλήρωση των αναθέσεων που αφορούν στον καθαρισμό της φυτικής βλάστησης στο δημοτικό οδικό δίκτυο και στη συντήρηση των αγροτικών οδών, στις τεχνικές περιγραφές των οποίων δεν ορίζονται συγκεκριμένα μηχανήματα για την εκτέλεσή τους. Επιπλέον, οι επίμαχες συμβάσεις εκτέλεσης εργασιών καθαρισμού των ρεμάτων δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ομοειδείς με τη σύμβαση μίσθωσης μηχανημάτων ειδικού τύπου εκσκαφέα για την προετοιμασία του Δήμου ενόψει της χειμερινής περιόδου, δεδομένου ότι οι πρώτες αφορούν στην παροχή υπηρεσιών, ενώ η τελευταία στην προμήθεια αγαθών και, περαιτέρω, από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι η μίσθωση του ερπυστριοφόρου περιστροφικού εκσκαφέα και του τροχοφόρου περιστροφικού εκσκαφέα θα εξυπηρετήσει τις ανάγκες καθαρισμού των συγκεκριμένων ρεμάτων. Επομένως, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως μερικότερα τμήματα ενιαίας εργασίας, ώστε να αποτελούν προϊόντα μη νόμιμης κατάτμησης. Ως εκ τούτου, οι επίμαχες συμβάσεις έχουν ανατεθεί νομίμως. Κατ’ ακολουθία, οι εντελλόμενες δαπάνες, ως ερειδόμενες σε νομίμως συναφθείσες συμβάσεις, είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν.