Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/Α΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1655/2023

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4413/2016/Α.51

Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι το Τμήμα παρέθεσε επαρκή και συγκεκριμένα στοιχεία, προκειμένου να συναγάγει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση παράτασης της παραχώρησης παρουσιάζει βέβαιο διασυνοριακό ενδιαφέρον. Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι με την προσβαλλόμενη απόφαση παρατέθηκαν επαρκώς τα στοιχεία εκείνα, από τα οποία προκύπτει ότι μεταβάλλεται η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης παραχώρησης υπέρ της παραχωρησιούχου και ήδη παρεμβαίνουσας. Η ελεγχόμενη δωδεκαετής παράταση της σύμβασης παραχώρησης εκμετάλλευσης τριών καταστημάτων πώλησης τουριστικών ειδών κατ’ επίκληση της διάταξης του άρθρου 43 του ν. 4933/2022, ως μη εμπίπτουσα σε κάποια από τις επιτρεπτές κατ’ άρθρο 51 του ν. 4413/2016 περιπτώσεις τροποποίησης σύμβασης παραχώρησης, για τις οποίες δεν απαιτείται η τήρηση νέας διαδικασίας ανάθεσης της σύμβασης, έρχεται σε αντίθεση με τις απορρέουσες από το δίκαιο της Ένωσης αρχές της ίσης μεταχείρισης, της διαφάνειας και του ανόθευτου ανταγωνισμού, και συνεπώς είναι μη νόμιμη, όπως ορθά έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση (πρβλ. ΔΕΕ απόφ. της 13.1.2005, Επιτροπή κατά Ισπανίας, C- 84/03, σκέψη 48, ΕλΣυν Μείζ. Ολ. 551/2023,σκέψη 9).Το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν τίθεται ζήτημα προδικαστικής παραπομπής στο ΔΕΕ των Απόφαση 1655/2023 της Ολομελείας ερωτημάτων που η προσφεύγουσα διατύπωσε στο υπόμνημα της προσφυγής.Σε κάθε περίπτωση, η διαπιστωθείσα εν προκειμένω νομική πλημμέλεια παρίσταται ουσιώδης, καθώς παραβιάζονται οι απορρέουσες από το δίκαιο της Ένωσης αρχές της ίσης μεταχείρισης, της διαφάνειας και του ανόθευτου ανταγωνισμού, ενώ και το οικείο κανονιστικό πλαίσιο και η επ’ αυτού νομολογία ως προς τις περιπτώσεις ουσιώδους τροποποίησης δημόσιας σύμβασης παραχώρησης είναι σαφείς (πρβλ. ΕλΣυν Ολ. 1306, 182/2022, πρώην Τμ. Μείζ. Επταμ. Συνθ. 1264/2019

Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…Μονομετοχική Ανώνυμη Εταιρεία» .. Α.Ε.) και της «Κοινωνίας Κληρονόμων του Θεόφιλου Καταλειφού του Γεωργίου» για την «παράταση» της παραχώρησης υπηρεσιών υποστήριξης της λειτουργίας τριών (3) καταστημάτων πώλησης τουριστικών ειδών στην ευρύτερη περιοχή της Κοιλάδας Πεταλούδων Ρόδου.Η ανωτέρω Απόφαση δεν αναθεωρεί την Απόφαση 1167/2023 του Εβδόμου Τμήματος.Η ανωτέρω Απόφαση δεν ανακαλεί την Πράξη του αρμοδίου Επιτρόπου.



ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1166/2023

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ.(...)ζητείται η ανάκληση της 308/2023 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...) Η ελεγχόμενη δωδεκαετής παράταση της παραχώρησης εκμετάλλευσης τριών καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, επιχειρούμενη ως τροποποίηση της αρχικής σύμβασης κατ’ επίκληση της διάταξης του άρθρου 43 του ν. 4933/2022, ως μη εμπίπτουσα σε κάποια από τις επιτρεπτές κατ’ άρθρο 51 του ν. 4413/2016 περιπτώσεις τροποποίησης σύμβασης παραχώρησης, για τις οποίες δεν απαιτείται η τήρηση νέας διαδικασίας ανάθεσης σύμβασης, έρχεται σε αντίθεση με τις απορρέουσες από το δίκαιο της Ένωσης αρχές της ίσης μεταχείρισης, της διαφάνειας και της ανάπτυξης ανόθευτου ανταγωνισμού, και συνεπώς είναι μη νόμιμη όπως ορθά έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση (πρβλ. ΔΕΕ απόφ. της 13.1.2005, Επιτροπή κατά Ισπανίας, C-84/03, σκέψη 48, ΕλΣυν Μείζ. Ολ. 551/2023, σκέψη 9).ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ Απόφαση 1656/2023 της Ολομελείας ΤΟΥ ΕΛΣΥΝ


ΕΣ/Α ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1656/2023

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ(...)Ορθά με την προσβαλλόμενη απόφαση κρίθηκε ότι το Κλιμάκιο δεν είχε υποχρέωση παραπομπής στην Ολομέλεια του ζητήματος της αντισυνταγματικότητας της διάταξης του άρθρου 43 του ν. 4933/2022, απορριπτόμενου του σχετικού λόγου προσφυγής ως αβάσιμου. Η ελεγχόμενη δωδεκαετής παράταση της παραχώρησης εκμετάλλευσης τριών καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, επιχειρούμενη ως τροποποίηση της αρχικής σύμβασης κατ’ επίκληση της διάταξης του άρθρου 43 του ν. 4933/2022, ως μη εμπίπτουσα σε κάποια από τις επιτρεπτές κατ’ άρθρο 51 του ν. 4413/2016 περιπτώσεις τροποποίησης σύμβασης παραχώρησης, για τις οποίες δεν απαιτείται η τήρηση νέας διαδικασίας ανάθεσης σύμβασης, έρχεται σε αντίθεση με τις απορρέουσες από το δίκαιο της Ένωσης αρχές της ίσης μεταχείρισης, της διαφάνειας και της ανάπτυξης ανόθευτου ανταγωνισμού, και συνεπώς είναι μη νόμιμη όπως ορθά έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση (πρβλ. ΔΕΕ απόφ. της 13.1.2005, Επιτροπή κατά Ισπανίας, C-84/03, σκέψη 48, ΕλΣυν Μείζ. Ολ. 551/2023, σκέψη 9).Η ανωτέρω Απόφαση δεν αναθεωρεί την Απόφαση 1166/2023 του Εβδόμου Τμήματος.Η ανωτέρω Απόφαση δεν ανακαλεί την Πράξη 308/2023 του Ζ΄ Κλιμακίου.



ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1167/2023

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ.(...).Η ελεγχόμενη δωδεκαετής παράταση της σύμβασης παραχώρησης εκμετάλλευσης τριών καταστημάτων πώλησης τουριστικών ειδών κατ’ επίκληση της διάταξης του άρθρου 43 του ν. 4933/2022, ως μη εμπίπτουσα σε κάποια από τις επιτρεπτές κατ’ άρθρο 51 του ν. 4413/2016 περιπτώσεις τροποποίησης σύμβασης παραχώρησης, για τις οποίες δεν απαιτείται η τήρηση νέας διαδικασίας ανάθεσης της σύμβασης, έρχεται σε αντίθεση με τις απορρέουσες από το δίκαιο της Ένωσης αρχές της ίσης μεταχείρισης, της διαφάνειας και του ανόθευτου ανταγωνισμού, και συνεπώς είναι μη νόμιμη, όπως ορθά έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση (πρβλ. ΔΕΕ απόφ. της 13.1.2005, Επιτροπή κατά Ισπανίας, C84/03, σκέψη 48, ΕλΣυν Μείζ. Ολ. 551/2023, σκέψη 9.-ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ 1655/2023 Απόφαση της Ολομελείας


ΝΣΚ/94/2024

Σύμβαση παραχώρησης. Συνδρομή ή μη των νόμιμων προϋποθέσεων για την σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. (...) Υπό τα δεδομένα που τίθενται στο ερώτημα, συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης με την εταιρεία «ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε.», παραχωρησιούχο του έργου «Μελέτη, Κατασκευή, Αυτοχρηματοδότηση και Εκμετάλλευση της Ελεύθερης Λεωφόρου Ελευσίνας-Σταυρού-Αεροδρομίου Σπάτων και Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Υμηττού», η οποία συμπληρωματική σύμβαση θα αφορά σε παράταση της αρχικής σύμβασης για το χρονικό διάστημα από τις 5-10-2024 (οπότε λήγει η υφιστάμενη σύμβαση παραχώρησης), έως και τις 12-2-2025, οπότε συμπληρώνεται χρονικό διάστημα πέντε (5) μηνών από την υπογραφή της νέας σύμβασης παραχώρησης (στις 12-9-2024), το οποίο προβλέπεται στη νέα σύμβαση για την εκπλήρωση των προϋποθέσεων έναρξης της νέας περιόδου Παραχώρησης της Αττικής Οδού, με σκοπό να εξακολουθήσει η αδιατάρακτη παροχή των υπηρεσιών λειτουργίας του αυτοκινητοδρόμου κατά το διάστημα αυτό.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/308/2023

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ: Περαιτέρω, σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη 5 της παρούσας), η ελεγχόμενη ανάθεση της σύμβασης παραχώρησης των εν λόγω υπηρεσιών, η οποία ως εκ της εκτιμώμενης αξίας της (5.510.700,24 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., για τις 12 χρήσεις/έτη της παραχώρησης) εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2014/23/ΕΕ, είναι μη νόμιμη. Και τούτο, διότι η απευθείας σύναψη σύμβασης παραχώρησης με τον προηγούμενο ανάδοχο κατ’ επίκληση του άρθρου 43 του ν. 4933/2022 αντίκειται στις διατάξεις της εν λόγω Οδηγίας και στις απορρέουσες από αυτή αρχές της διαφάνειας, της ισότητας συμμετοχής στις διαδικασίες ανάθεσης και του ανόθευτου ανταγωνισμού που επιτάσσουν την ανάθεση των συμβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών με έκδηλο λόγω της αξίας τους διασυνοριακό ενδιαφέρον (βλ. σημ. 23 προοιμίου Οδηγίας 2014/23/ΕΕ) κατόπιν διενέργειας διαφανών, αμερόληπτων και χωρίς αδικαιολόγητους αποκλεισμούς διαγωνιστικών διαδικασιών [πρβλ. ΔΕΕ απόφαση της 14.7.2016, συνεκδ. C-458/2014 (Promoimpresa Srl) και C-67/2015 (Mario Melis κ.λπ.), σκ. 58 επ.]. Εξάλλου, από την αιτιολογική έκθεση της διάταξης του άρθρου 43 του ν. 4933/2022 που αποτελεί τη νόμιμη βάση της ελεγχόμενης σύμβασης δεν προκύπτουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος, και δη επιτακτικοί, ή αντίστοιχοι των προβλεπόμενων στο άρθρο 30 παρ. 4 του ν. 4413/2016 που να δικαιολογούν την εισαγόμενη δι’ αυτής παρέκκλιση από τον κανόνα ανάθεσης των συμβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών κατόπιν διαγωνισμού. Όσον αφορά δε την προβαλλόμενη από τον νομοθέτη ανάγκη της απρόσκοπτης εξακολούθησης της λειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας των παραχωρούμενων ακινήτων, δεν προκύπτει ο λόγος για τον οποίο δεν ήταν δυνατή, εν προκειμένω, η εξυπηρέτηση αυτής διά της προβλεπόμενης στην ενωσιακή νομοθεσία διαδικασίας ανάθεσης, ενώ σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνει δεκτό ότι η ανάγκη αυτή, η οποία είναι αυτονόητη σε κάθε περίπτωση σύμβασης παραχώρησης, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως επιτακτικός λόγος δημοσίου συμφέροντος, επιτρέπων παρεκκλίσεις από τις ως άνω επιταγές της υπερνομοθετικής ισχύος Οδηγίας 2014/23/ΕΕ [πρβλ. ΔΕΕ απόφαση της 16.2.2012, συνεκδ. C-72/10 (Marcello Costa) και C-77/2010 Ugo Cifone, σκ. 59, ΔΕΕ απόφαση της 14.11.2013, C-221/12, Belgacom NV, σκ. 37 επ.]. Σε κάθε περίπτωση, η απευθείας παραχώρηση της λειτουργίας των τριών (3) καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος στην περιοχή της Κοιλάδας Πεταλούδων Ρόδου για τόσο εκτεταμένο χρονικό διάστημα, ήτοι για δώδεκα (12) έτη (χρήσεις) - ενώ η, κατόπιν διαγωνισμού, ανάθεση ήταν μόλις για το μισό περίπου διάστημα - χωρίς να τεκμηριώνεται το εύλογο της διάρκειάς της δεν παρίσταται εν προκειμένω δικαιολογημένη και συμβατή με την αρχή της αναλογικότητας, ενώ αντίκειται και στο άρθρο 17 του ν. 4413/2016 (άρθρο 18 της Οδηγίας 2014/23/ΕΕ), το οποίο επιτάσσει να περιορίζεται η διάρκεια των συμβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών, προκειμένου να αποφεύγεται η στεγανοποίηση της αγοράς και ο περιορισμός του ανταγωνισμού (βλ. σκέψη 6). Επιπλέον, όπως προαναφέρθηκε (σκέψη 5 της παρούσας), οι αρχές της διαφάνειας, της ισότητας των οικονομικών φορέων στην πρόσβαση στην αγορά και του ανόθευτου ανταγωνισμού κατοχυρώνονται και στα άρθρα 4 παρ. 1 και 5 παρ. 1 του Συντάγματος, τα οποία, εφαρμοζόμενα ανεξαρτήτως της ύπαρξης διασυνοριακού ενδιαφέροντος, δεν επιτρέπουν ομοίως την απευθείας παραχώρηση υπηρεσιών χωρίς να συντρέχει δικαιολογητικός προς τούτο λόγος, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, συνεπαγόμενη αδικαιολόγητο περιορισμό της πρόσβασης στην οικεία αγορά των σχετικώς δραστηριοποιούμενων ημεδαπών οικονομικών φορέων, όπως εν προκειμένω. Κατόπιν των ανωτέρω, τα όργανα της ……δεν έπρεπε να προβούν στην ανάθεση της σύμβασης παραχώρησης του επίμαχου αντικειμένου στον προηγούμενη ανάδοχο κατ’ εφαρμογή του άρθρου 43 του ν. 4933/2022, καθόσον τούτο δεν παρίσταται συμβατό ούτε με την Οδηγία 2014/23/ΕΕ ούτε με το Σύνταγμα, αλλά, αντιθέτως, όφειλαν να προσφύγουν σε διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση της ελεγχόμενης παραχώρησης, όπως εξάλλου είχαν πράξει και στο παρελθόν, δοθέντος ότι δεν δύναται να υποστηριχθεί ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι κατ’ εξαίρεση επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση της οικείας σύμβασης για λόγους μοναδικότητας του αναδόχου λόγω συνδρομής των προϋποθέσεων του προαναφερόμενου άρθρου 30 παρ. 4 του ν. 4413/2016. Σε κάθε περίπτωση, τα ανωτέρω γενόμενα δεκτά ισχύουν εξίσου ακόμη και στην περίπτωση που ήθελε γίνει δεκτό ότι το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης αφορά σε τροποποίηση της από 27.7.2017 σύμβασης.Η ως άνω αναδειχθείσα πλημμέλεια, η οποία έγκειται σε παραβίαση του Συντάγματος και του ενωσιακού δικαίου και των εξ αυτών απορρεουσών αρχών της διαφάνειας, της ισότητας συμμετοχής στις διαδικασίες ανάθεσης και του ανόθευτου ανταγωνισμού, είναι per se ουσιώδης. Προς επίρρωση τούτων, το Κλιμάκιο υπογραμμίζει ότι για το ελεγχόμενο αντικείμενο (παραχώρηση λειτουργίας καταστημάτων σε έναν πολύ δημοφιλή τουριστικό προορισμό στη νήσο Ρόδο) σημειώθηκε μεγάλο ενδιαφέρον της αγοράς (συμμετοχή έξι φορέων στον διενεργηθέντα σχετικό διαγωνισμό, βλ. σκέψη 9), το οποίο αναμένεται να είναι ακόμη μεγαλύτερο, δεδομένου του αυξημένου τζίρου της εκμετάλλευσης των καταστημάτων, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, ενώ περαιτέρω από τα προσκομιζόμενα σε εκτέλεση της 177/2023 Πράξης του Κλιμακίου στοιχεία επιβεβαιώνεται και το διασυνοριακό ενδιαφέρον της σύμβασης ως εκ της δραστηριοποίησης στη Ρόδο οικονομικών φορέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (βλ. το από 27.4.2023 έγγραφο του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών της …., όπου αναφέρεται, πλην άλλων, ότι στο νησί δραστηριοποιείται τουριστική επιχείρηση από τη γειτονική Κύπρο). ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1166/2023


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/420/2023

Συλλογή υγρών αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου πλοίων, που καταπλέουν στη θαλάσσια περιοχή : Συνεπώς, εν προκειμένω συντρέχει περίπτωση κακής άσκησης της σχετικής διακριτικής ευχέρειας της ....... Α.Ε., καθόσον δεν προκύπτει με ποιο τρόπο αυτή εκτίμησε ότι η περιοριστική πρόβλεψη του άρθρου 3.2.3 περ. στ΄ της διακήρυξης (αυξημένη χωρητικότητα και δυνατότητα επεξεργασίας της εγκατάστασης επεξεργασίας πετρελαιοειδών αποβλήτων) τελεί σε αναλογία προς το αντικείμενο της σύμβασης παραχώρησης, κατά παράβαση του άρθρου 39 παρ. 1 του ν. 4413/2016 και της αρχής της αναλογικότητας. Η ως άνω πρόβλεψη του άρθρου 3.2.3 περ. στ΄ της διακήρυξης περιορίζει εξ αντικειμένου τη δυνατότητα συμμετοχής στη διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης (βλ. και την ασκηθείσα προδικαστική προσφυγή της εταιρείας .......) και, ως εκ τούτου, στοιχειοθετείται ουσιώδης πλημμέλεια στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας.ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1280/2023


ΝΣΚ/65/2024

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ: Ερώτημα σχετικά α) με την νομιμότητα ανάθεσης του έργου «Πύργοι Απομακρυσμένου Ελέγχου για τα ελληνικά περιφερειακά αεροδρόμια», ως τροποποιητικής / συμπληρωματικής σύμβασης στην Παραχωρησιούχο ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «FRAPORT ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Β ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», αντί της ανάθεσής του ως ξεχωριστού κατασκευαστικού έργου του Δημοσίου και περαιτέρω των νομίμων προϋποθέσεων που πρέπει να συντρέχουν σε μια τέτοια περίπτωση, β) σε περίπτωση καταφατικής απάντησης στο ως άνω ερώτημα, εάν απαιτείται προληπτικός έλεγχος νομιμότητας της τροποποιητικής σύμβασης από το Ελεγκτικό Συνέδριο και τέλος γ) αν απαιτείται η κύρωση της Συμπληρωματικής (τροποποιητικής) Συμφωνίας με νόμο. (...) α) Από τις κυρωθείσες με το ν. 4389/2016 Συμβάσεις Παραχώρησης (Σ.Π.) μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, του ΤΑΙΠΕΔ ΑΕ και αφενός της α.ε. με την επωνυμία «FRAPORT ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Α ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» και αφετέρου της α.ε. με την επωνυμία «FRAPORT ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Β ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» (Παραχωρησιούχοι) προβλέπεται η δυνατότητα για την ανάθεση της εκτέλεσης του ως άνω έργου στην Παραχωρησιούχο ανώνυμη εταιρεία, ως τροποποιητικής (συμπληρωματικής) σύμβασης, ενώ προκύπτει επίσης ότι τεκμηριώνεται η συνδρομή των προϋποθέσεων που προβλέπονται στο άρθρο 51 του Ν. 4413/2016 (ομόφωνα). β) Η συμπληρωματική σύμβαση που θα συναφθεί με βάση τη διαδικασία του Παραρτήματος 19 της Σ.Π. απαιτείται να υποβληθεί στο Ελεγκτικό Συνέδριο για τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας (ομόφωνα). γ) Κατά το άρθρο 50 της Σ.Π. δεν απαιτείται η κύρωση της Συμπληρωματικής Συμφωνίας με νόμο (κατά πλειοψηφία).


ΕΣ/Ζ ΚΛΙΜ/79/2009

Βασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα της έννοιας των ανωτέρω συμβάσεων παραχώρησης είναι το γεγονός ότι το εργολαβικό αντάλλαγμα συνίσταται είτε αποκλειστικά στο δικαίωμα εκμετάλλευσης του έργου ή της υπηρεσίας είτε στο δικαίωμα αυτό σε συνδυασμό με την καταβολή αμοιβής. Στην περίπτωση, όμως, που η λειτουργία και εκμετάλλευση του παραχωρηθέντος έργου συνιστά παράλληλα και εκτέλεση υπηρεσίας, δηλαδή, εφόσον η λειτουργία του έργου εξυπηρετεί ή συνδέεται με τη λειτουργία ορισμένης υπηρεσίας, την παροχή της οποίας αναλαμβάνει ο ανάδοχος υποκαθιστώντας την αναθέτουσα αρχή, τότε η σύμβαση παραχώρησης δημοσίου έργου αποτελεί ταυτόχρονα και σύμβαση παραχώρησης δημόσιας υπηρεσίας, κατά την έννοια του κοινοτικού δικαίου. Στη σύμβαση αυτή, η λειτουργία της παραχωρηθείσας υπηρεσίας συνίσταται στην εκμετάλλευση, χάριν του κοινού, των δημοσίων έργων που κατασκευάστηκαν από τον ανάδοχο, δηλαδή ο ανάδοχος της σύμβασης παραχώρησης αναλαμβάνει να υλοποιήσει με δικά του έξοδα τις επενδύσεις που είναι απαραίτητες για τη δημιουργία της υπηρεσίας και για τη λειτουργία αυτής εντός μιας μακράς χρονικής περιόδου. Η εν λόγω σύμβαση αποτελεί μικτή σύμβαση, δηλαδή ενιαία σύμβαση που εμφανίζει μία σύνθεση στοιχείων που ανήκουν σε περισσότερα είδη συμβάσεων. Σύμφωνα με τη δέκατη έκτη αιτιολογική σκέψη της Οδηγίας 2004/17/ΕΚ, η οποία ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με το προαναφερόμενο π.δ/μα 60/2007, εφόσον τα έργα γίνονται επικουρικώς και δεν αποτελούν το αντικείμενο της σύμβασης, δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τον χαρακτηρισμό της σύμβασης ως σύμβασης δημοσίων έργων. Συναφώς, το Δ.Ε.Κ. έκρινε (βλ. απόφαση της 19.4.1994, C-331/92), ότι εφόσον σε μία μικτή σύμβαση οι τεχνικές εργασίες έχουν παρεπόμενο μόνο χαρακτήρα σε σχέση με το κύριο αντικείμενό της, τότε το σύνολο του διαγωνισμού αυτού δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως σύμβαση δημοσίων έργων. Επομένως, στις περιπτώσεις που η προβλεπόμενη εκτέλεση έργων έχει παρεπόμενο μόνο χαρακτήρα ενώ το κύριο αντικείμενο της σύμβασης είναι η παραχώρηση υπηρεσιών, τότε πρόκειται για σύμβαση παραχώρησης υπηρεσιών κι όχι για σύμβαση παραχώρησης έργου. Ως εκ τούτου, πρέπει σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση να προσδιορίζεται αν το κύριο αντικείμενο της σύμβασης είναι η κατασκευή ενός έργου ή η παροχή υπηρεσιών ή, αντίθετα, αν η κατασκευή του έργου ή παροχή των υπηρεσιών έχει επικουρικό χαρακτήρα σε σχέση με το κύριο αντικείμενο της σύμβασης. Συνεπώς, στην περίπτωση που η κατασκευή του έργου αποτελεί την αναγκαία προϋπόθεση για την εκμετάλλευση της παραχωρούμενης υπηρεσίας, τότε πρόκειται για σύμβαση παραχώρησης υπηρεσίας, επί της οποίας δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του π.δ/τος 60/2007. (Βλ. 209/2008 πράξη παρόντος Κλιμακίου, βλ. και Ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τις συμβάσεις παραχώρησης στο κοινοτικό δίκαιο, ΕΕ C 121/29.4.2000, Γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα "Ενίσχυση του δικαίου παραχωρήσεων και συμβάσεων Δημοσίων και Ιδιωτικών Συμπράξεων", ΕΕ C 14/16.1.2001, σελ. 91 επ., Ε.Α ΣτΕ 119/1999, 791/2002, 543/2003, Ε. Τροβά – Δ. Κούτρας, Η κατασκευή του ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου και η σύμβαση παραχώρησης δημοσίων έργων, Ι. Γκιτσάκης, Η παραχώρηση της δημόσιας υπηρεσίας και δημοσίου έργου, Σ. Παναγόπουλος, Η Σύμβαση παραχώρησης δημοσίου έργου στην κοινοτική και ελληνική έννομη τάξη, σε Κοινοτικό Δίκαιο 25 χρόνια εφαρμογής στην Ελλάδα, σελ. 83 επ.).


ΕΣ/Β΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/783/2024

Προμήθεια αντιδραστηρίων και και συνοδού εξοπλισμού.9η εκτελεστική σύμβαση (...)Περαιτέρω, με βάση τη θεμελιώδη αρχή της ταχείας διεκπεραίωσης του προσυμβατικού ελέγχου και για λόγους οικονομίας της διαδικασίας, το Δικαστήριο κρίνει ότι επιβάλλεται, όλως εξαιρετικώς, για να μην απολεσθεί περαιτέρω χρόνος εκ της αναπομπής της υπόθεσης στο Έβδομο Τμήμα, να διακρατήσει την υπόθεση και να εξετάσει την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση (βλ.ΕλΣυν Μείζ. Ολ. 1885/2022, Ολ. 2136/2020, Τμ. Μείζ. - Επταμ. Σύνθ. 118/2020). Στο πλαίσιο δε αυτό κρίνει, εξετάζοντας αυτεπαγγέλτως την αρμοδιότητα του εκδόσαντος την 535/2023 πράξη Στ΄ Κλιμακίου, ως λόγο δημόσιας τάξης αναγόμενο στην εξωτερική νομιμότητά της, ότι η πράξη αυτή πρέπει να ανακληθεί, καθόσον το Κλιμάκιο στερείτο κατά χρόνον αρμοδιότητας να επιληφθεί του ελέγχου της εν λόγω άκυρης σύμβασης, ως μη υποβληθείσας προ της εκτελέσεώς της σε έλεγχο και όφειλε εξ αυτού του λόγου να απέχει του ελέγχου. Συνεπώς, πρέπει να γίνει δεκτή η προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση και να ανακληθεί η 535/2023 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου. Μετά δε την ανάκληση αυτής το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι πρέπει να απέχει του ελέγχου της 9ης εκτελεστικής σύμβασης της συμφωνίας-πλαίσιο 01/2014 μεταξύ του «Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας» (Ε.ΚΕ.Α.) και της ένωσης εταιρειών «…Α.Β.Ε.Ε».Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή αναθεώρησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Αναθεωρεί την 256/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος, όπως αυτή διορθώθηκε οίκοθεν με την 665/2024 απόφαση του Τμήματος αυτού.Διακρατεί, εξετάζει και δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Ανακαλεί την 535/2023 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Απέχει του ελέγχου νομιμότητας της 9ης εκτελεστικής σύμβασης της συμφωνίας-πλαίσιο 01/2014 μεταξύ του «Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας» (Ε.ΚΕ.Α.) και της ένωσης εταιρειών «….Α.Β.Ε.Ε» για την προμήθεια αντιδραστηρίων με συνοδό εξοπλισμό, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.


ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/783/2024

Συμφωνία-πλαίσιο για προμήθεια αντιδραστηρίων και συνοδό εξοπλισμό.(...) Περαιτέρω, με βάση τη θεμελιώδη αρχή της ταχείας διεκπεραίωσης του προσυμβατικού ελέγχου και για λόγους οικονομίας της διαδικασίας, το Δικαστήριο κρίνει ότι επιβάλλεται, όλως εξαιρετικώς, για να μην απολεσθεί περαιτέρω χρόνος εκ της αναπομπής της υπόθεσης στο Έβδομο Τμήμα, να διακρατήσει την υπόθεση και να εξετάσει την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση (βλ.ΕλΣυν Μείζ. Ολ. 1885/2022, Ολ. 2136/2020, Τμ. Μείζ. - Επταμ. Σύνθ. 118/2020). Στο πλαίσιο δε αυτό κρίνει, εξετάζοντας αυτεπαγγέλτως την αρμοδιότητα του εκδόσαντος την 535/2023 πράξη Στ΄ Κλιμακίου, ως λόγο δημόσιας τάξης αναγόμενο στην εξωτερική νομιμότητά της, ότι η πράξη αυτή πρέπει να ανακληθεί, καθόσον το Κλιμάκιο στερείτο κατά χρόνον αρμοδιότητας να επιληφθεί του ελέγχου της εν λόγω άκυρης σύμβασης, ως μη υποβληθείσας προ της εκτελέσεώς της σε έλεγχο και όφειλε εξ αυτού του λόγου να απέχει του ελέγχου. Συνεπώς, πρέπει να γίνει δεκτή η προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση και να ανακληθεί η 535/2023 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου. Μετά δε την ανάκληση αυτής το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι πρέπει να απέχει του ελέγχου της 9ης εκτελεστικής σύμβασης της συμφωνίας-πλαίσιο 01/2014 μεταξύ του «Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας» (Ε.ΚΕ.Α.) και της ένωσης εταιρειών «…Α.Β.Ε.Ε».Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή αναθεώρησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Αναθεωρεί την 256/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος, όπως αυτή διορθώθηκε οίκοθεν με την 665/2024 απόφαση του Τμήματος αυτού. Διακρατεί, εξετάζει και δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Ανακαλεί την 535/2023 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Απέχει του ελέγχου νομιμότητας της 9ης εκτελεστικής σύμβασης της συμφωνίας-πλαίσιο 01/2014 μεταξύ του «Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας» (Ε.ΚΕ.Α.) και της ένωσης εταιρειών «….Α.Β.Ε.Ε» για την προμήθεια αντιδραστηρίων με συνοδό εξοπλισμό, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.