Κατασκευή Δικτύου Περισυλλογής Ομβρίων Υδάτων-ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟΥ:Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι νομίμως αναγνωρίζεται η ως άνω αξίωση της Δημοτικής Επιχείρησης ..., καθώς προσκομίζεται το οικείο τιμολόγιο, το οποίο παρά την έκδοσή του σε χρόνο μετά τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου, εντός της οποίας έγινε η πιστοποίηση των σχετικών εργασιών (μετά τις 31.12.2008), αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό της εντελλόμενης δαπάνης. Και αυτό, διότι η έκδοσή του σε χρόνο μεταγενέστερο του προβλεπόμενου, κατά παράβαση της διάταξης της παραγράφου 15 του άρθρου 12 του π.δ/τος 186/1992, δύναται να επισύρει την επιβολή φορολογικών κυρώσεων από μέρους των οργάνων της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., διότι αποσκοπεί στην σύλληψη της φορολογητέας ύλης, πλην όμως δεν επάγεται δημοσιονομικές συνέπειες, ως εκ τούτου δεν θίγεται το κύρος του συγκεκριμένου δικαιολογητικού και κατ’ επέκταση η κανονικότητα της ελεγχόμενης δαπάνης ... Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2010, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκε.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ:Συνεπώς, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη, η έκδοση των τιμολογίων στις 28.2.2006 παραβιάζει μεν τη διάταξη της παραγράφου 15 του άρθρου 12 του π.δ/τος 186/1992, και δύναται να επισύρει την επιβολή κυρώσεων από μέρους των οργάνων της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., πλην όμως, νομίμως αναγνωρίζεται η αξίωση της εταιρείας …. καθώς προσκομίζονται τα οικεία τιμολόγια παροχής υπηρεσιών, τα οποία παρά την έκδοσή τους σε χρόνο μεταγενέστερο της διαχειριστικής περιόδου παροχής των υπηρεσιών, αποτελούν νόμιμο δικαιολογητικό (βλ. σχετ. την 50/1999 ad hoc πράξη του Τμήματος τούτου). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και πρέπει αυτό να θεωρηθεί.

Υλοποίηση σύμβασης διετούς χρηματοδότησης Δήμου-ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟΥ:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η χρηματοδότηση της ... από το Δήμο ..., έλαβε χώρα νόμιμα, δεδομένου ότι αφορά σε καταβολή δόσεων χρηματοδότησης αυτής, των μηνών Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου έτους 2009, σε εκτέλεση του διετούς προγράμματος δράσης, που ίσχυε κατά την αντίστοιχη χρονική περίοδο (11ος 2008-11ος 2010) και ως εκ τούτου δεν εξαρτάται η νομιμότητα αυτής από την εκ νέου κατάθεση διετούς προγράμματος δράσης για το μετά τον Οκτώβριο έτους 2010 χρονικό διάστημα. Σε κάθε περίπτωση, με την 220/20.12.2010 προαναφερθείσα απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ... εγκρίθηκε το διετές πρόγραμμα δράσης της ... και για το χρονικό διάστημα από 1.11.2010 έως και 31.10.2012, απορριπτομένου ως αβασίμου του α´ λόγου διαφωνίας του Επιτρόπου. Περαιτέρω, νομίμως αναγνωρίζεται η αξίωση της φερόμενης ως δικαιούχου ...., καθόσον προσκομίζεται το οικείο τιμολόγιο, το οποίο ακόμα και αν εκδόθηκε σε χρόνο μετά τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου, εντός της οποίας έγινε η πιστοποίηση παροχής των σχετικών υπηρεσιών, αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό της εντελλόμενης δαπάνης. Και αυτό, διότι η έκδοσή του σε χρόνο μεταγενέστερο του προβλεπόμενου, κατά παράβαση της διάταξης της παραγράφου 14 του άρθρου 12 του π.δ/τος 186/1992, δεν επάγεται, όπως προεκτέθηκε, δημοσιονομικές συνέπειες. Ως εκ τούτου δεν θίγεται το κύρος του συγκεκριμένου δικαιολογητικού και κατ’ επέκταση η κανονικότητα της ελεγχόμενης δαπάνης, απορριπτομένου ως αβασίμου του β´ λόγου διαφωνίας του Επιτρόπου. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα αυτό πρέπει να θεωρηθεί.

Μίσθωση μηχανήματος για συντήρηση αγροτικών δρόμων-ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟΥ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι ανεξαρτήτως του οργάνου που ενέκρινε την απευθείας συμφωνία, αυτή μπορούσε κατά νόμο να γίνει αφού η μίσθωση δεν υπερέβαινε τους τρεις (3) μήνες και δεν χρειαζόνταν η τήρηση της διαδικασίας του διαγωνισμού (όμοια διάταξη περιλαμβάνεται και στο άρθρο 199 παρ. 24 και 2 του ν. 3463/2006). Συνακόλουθα, η δαπάνη είναι μεν νόμιμη δεν είναι όμως κανονική αφού το συνοδευτικό αυτής τιμολόγιο εκδόθηκε κατά παράβαση του χρονικού ορίου που προβλέπεται στον ΚΒΣ. Επομένως, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ:Με βάση τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ήδη δεκτά στη μείζονα σκέψη, η έκδοση των ως άνω τιμολογίων στις 13.1.1999 παραβιάζει μεν τη διάταξη της παρ. 15 του άρθρου 12 του π.δ/τος 186/1992, που δύναται να επισύρει την επιβολή κυρώσεων από μέρους των οργάνων της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., πλήν όμως, νομίμως αναγνωρίζεται η αξίωση της εταιρείας "..." καθώς προσκομίζονται τα οικεία τιμολόγια παροχής υπηρεσιών, τα οποία, παρά την έκδοσή τους σε χρόνο μεταγενέστερο της διαχειριστικής περιόδου παροχής των υπηρεσιών, αποτελούν νόμιμο δικαιολογητικό. Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΙΤΙΣΗΣ-ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι εφόσον η εφαρμογή του προγράμματος σίτισης των άπορων δημοτών του Δήμου ... ανήκει στην αρμοδιότητα της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου, σύμφωνα με τους καταστατικούς της σκοπούς, δεν καθίσταται αρμόδιο το Δημοτικό Συμβούλιο να αποφανθεί για τους τρόπους υλοποίησης αυτού, απορριπτομένου ως αβασίμου του πρώτου λόγους διαφωνίας του Επιτρόπου. Ωστόσο, η κρινόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, δεδομένου ότι για την εφαρμογή του κοινωνικού αυτού προγράμματος δεν προηγήθηκε από το αρμόδιο όργανο της Κοινωφελούς Επιχείρησης καθορισμός των κριτηρίων και των προϋποθέσεων επιλογής των δικαιούχων, η δε οικονομική τους αδυναμία δεν τεκμηριώνεται ειδικά και δεν προκύπτει σαφώς από τα στοιχεία του φακέλου, καθόσον οι προσκομιζόμενες εκθέσεις των κοινωνικών λειτουργών, πέραν του ότι φέρουν ημερομηνία μεταγενέστερη της κρινόμενης περιόδου παροχής σίτισης, βεβαιώνουν αορίστως και γενικώς ότι οι επιλεγέντες ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Τέλος, νομίμως αναγνωρίζεται η ως άνω αξίωση του φερόμενου ως δικαιούχου, καθώς προσκομίζονται τα οικεία τιμολόγια, τα οποία παρά την έκδοσής τους σε χρόνο μεταγενέστερο της παράδοσης των αγαθών, αποτελούν νόμιμο δικαιολογητικό της εντελλόμενης δαπάνης. Και αυτό, διότι η έκδοσής τους σε χρόνο μεταγενέστερο του προβλεπόμενου, κατά παράβαση της διάταξης της παραγράφου 15 του άρθρου 12 του π.δ/τος 186/1992, δύναται να επισύρει την επιβολή φορολογικών κυρώσεων από μέρους των οργάνων της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., διότι αποσκοπεί στην σύλληψη της φορολογητέας ύλης, πλην όμως δεν επάγεται δημοσιονομικές συνέπειες, ως εκ τούτου δεν θίγεται το κύρος του συγκεκριμένου δικαιολογητικού και κατ’ επέκταση η κανονικότητα της ελεγχόμενης δαπάνης ...Επιπλέον, εφόσον έχουν εκδοθεί εν προκειμένω τιμολόγια δεν απαιτείται, για την εκκαθάριση και την πληρωμή των εν λόγω δαπανών η ύπαρξη δελτίου αποστολής, το οποίο συνιστά, όπως προαναφέρθηκε, αποκλειστικά και μόνο φορολογικό στοιχείο, δεδομένου ότι η απαίτηση του πιστωτή αποδεικνύεται από το τιμολόγιο, μη απαιτουμένου, για την εκκαθάριση της οικείας δαπάνης, του αντιστοίχου δελτίου αποστολής, ούτε είναι, συνεπώς, ελεγκτέα από το Ελεγκτικό Συνέδριο η μη νόμιμη έκδοση αυτού, αφού το τελευταίο, κατά τον προληπτικό έλεγχο των δαπανών, δεν υποκαθίσταται στις αρμοδιότητες των φορολογικών αρχών (βλ. Πράξη VII Τμ. 426/2010). Ο δε ετεροχρονισμός στη σύνταξη των πρωτοκόλλων παραλαβής των γευμάτων δεν καθιστά τις δαπάνες μη κανονικές, δεδομένου ότι από το σύνολο των δικαιολογητικών των εντελλόμενων δαπανών (πρωτόκολλα παραλαβής, τιμολόγια και δελτία αποστολής) αποδεικνύεται κατά τρόπο σαφή και αναμφίβολο η πραγματοποίηση της προμήθειας και, κατά συνέπεια, η απαίτηση του φερόμενου ως δικαιούχου. Επομένως, οι τρίτος και τέταρτος λόγοι διαφωνίας του Επιτρόπου είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα, με τα οποία εντέλλεται δαπάνη μη νόμιμη, δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΕΔΕΣΜΑΤΩΝ-ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι νομίμως αναγνωρίζεται η ως άνω αξίωση των φερομένων ως δικαιούχων, καθώς προσκομίζονται τα οικεία τιμολόγια, τα οποία αποτελούν νόμιμο δικαιολογητικό της εντελλόμενης δαπάνης, παρά την έκδοσή τους σε χρόνο μεταγενέστερο του προβλεπομένου βάσει του άρθρου 12 του π.δ. 186/1992, η οποία δύναται να επισύρει την επιβολή φορολογικών κυρώσεων από μέρους των οργάνων της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., στο πλαίσιο της σύλληψης της φορολογητέας ύλης, πλην όμως δεν συνεπάγεται δημοσιονομικές συνέπειες, ως εκ τούτου δεν θίγεται το κύρος του συγκεκριμένου δικαιολογητικού και κατ’ επέκταση η κανονικότητα της ελεγχόμενης δαπάνης ... Επιπλέον, εφόσον έχουν εκδοθεί εν προκειμένω τιμολόγια δεν απαιτείται, για την εκκαθάριση και την πληρωμή των εν λόγω δαπανών η ύπαρξη δελτίου αποστολής, το οποίο συνιστά, όπως προαναφέρθηκε, αποκλειστικά και μόνο φορολογικό στοιχείο, δεδομένου ότι η απαίτηση του πιστωτή αποδεικνύεται από το τιμολόγιο, μη απαιτουμένου, για την εκκαθάριση της οικείας δαπάνης, του αντιστοίχου δελτίου αποστολής, ούτε είναι, συνεπώς, ελεγκτέα από το Ελεγκτικό Συνέδριο η μη νόμιμη έκδοση αυτού, αφού το τελευταίο, κατά τον προληπτικό έλεγχο των δαπανών, δεν υποκαθιστά τις αρμοδιότητες των φορολογικών αρχών ... Ο δε ετεροχρονισμός στη σύνταξη των πρωτοκόλλων παραλαβής δεν καθιστά τις δαπάνες μη κανονικές, εφόσον από το σύνολο των δικαιολογητικών των εντελλόμενων δαπανών (πρωτόκολλα παραλαβής και τιμολόγια - δελτία αποστολής) αποδεικνύεται κατά τρόπο σαφή και αναμφίβολο η πραγματοποίηση της προμήθειας και, κατά συνέπεια, η απαίτηση των φερόμενων ως δικαιούχων. Επομένως, οι λόγοι διαφωνίας της Επιτρόπου είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι.

Μερική εξόφληση δαπάνης Δήμου:..Στην προκείμενη περίπτωση, για την (ολική) εξόφληση της εταιρείας «…» για την εργασία καταπολέμησης κουνουπιών έτους 2017 (439/27.12.2017 ΤΠΥ) εκδόθηκε το 20Β, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα του Δήμου …, ποσού 6.500,00 ευρώ, που θεωρήθηκε από την Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Νομό … στις 18.5.2018. Κατόπιν ακύρωσης του χρηματικού αυτού εντάλματος, εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα για τη μερική εξόφληση της ως άνω εταιρείας.Με τα δεδομένα αυτά η δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Συνεπώς, κατά το έτος 2017 που εκδόθηκε το 124 Ε σχετικό χρηματικό ένταλμα πληρωμής, σε αντικατάσταση του οποίου εκδόθηκε το ελεγχόμενο 105 Ε/2018 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, η αξίωση καταβολής τόκων για την καθυστέρηση εξόφλησης των ανωτέρω λογαριασμών του έργου «…..» ήταν ήδη παραγεγραμμένη. Όσον αφορά στους τόκους του δεύτερου λογαριασμού του έργου «Ολοκλήρωση ανέγερσης 12/θέσιου Δ.Σ. Ελεούσας», η παραγραφή άρχισε παρομοίως ένα μήνα από την ρητή έγκριση του λογαριασμού από τη Διευθύνουσα υπηρεσία η οποία έγινε 16.07.2009, ήτοι από 18.8.2009. Η όχληση που υπεβλήθη στις 12.11.2010 διέκοψε την παραγραφή, η οποία, εφόσον η αρμόδια υπηρεσία δεν απάντησε, ξανάρχισε ένα εξάμηνο μετά, ήτοι στις 13.5.2011 και συμπληρώθηκε μετά την παρέλευση πενταετίας, ήτοι το έτος 2016. Κατά συνέπεια, κατά το έτος 2017 που εκδόθηκε το 157 Ε σχετικό χρηματικό ένταλμα πληρωμής, σε αντικατάσταση του οποίου εκδόθηκε το ελεγχόμενο 133 Ε/2018 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, η αξίωση καταβολής τόκων για την καθυστέρηση εξόφλησης του δεύτερου λογαριασμού του δεύτερου έργου ήταν ήδη παραγεγραμμένη. Τέλος, εν όψει του ότι, κατά τα προεκτεθέντα, η αξίωση καταβολής τόκων γεννάται εντός μηνός από την ρητή εν προκειμένω έγκριση εκάστου λογαριασμού των εκτελεσθέντων έργων, απορριπτέοι ως νόμω αβάσιμοι τυγχάνουν τόσο ο προβαλλόμενος από τον Επίτροπο ισχυρισμός ότι κρίσιμος χρόνος για την έναρξη της παραγραφής χρόνος είναι η ημερομηνία έγκρισης των πρωτοκόλλων οριστικής παραλαβής των ανωτέρω δύο έργων όσο και η άποψη που υποστηρίζει η Περιφέρεια Ηπείρου (Περιφερειακή Ενότητα ....) στο 38593/3576/27.3.2018 έγγραφο επανυποβολής των ενταλμάτων για θεώρηση, ότι η παραγραφή απαιτήσεων του αναδόχου για τόκους υπερημερίας εκκινεί από το πέρας το έτους κατά το οποίο εξοφλήθηκε το χρηματικό ένταλμα που εκδόθηκε για την εξόφληση του αντίστοιχου λογαριασμού. Κατόπιν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη κανονικές διότι οι σχετικές απαιτήσεις έχουν υποπέσει στην πενταετή παραγραφή και, ως εκ τούτου, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν. 

Αποζημίωση μέλους  Διοικητικού Συμβουλίου.(..): Α. Η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, κατά το μέρος που αφορά στις συνεδριάσεις που πραγματοποιήθηκαν το έτος 2015 είναι μη κανονική. Τούτο, προεχόντως, διότι η δαπάνη αυτή δεν ανελήφθη νόμιμα κατά το οικονομικό έτος 2015, προϋπόθεση απαραίτητη για την νόμιμη ανατροπή αυτής και την ανάληψή της κατά το επόμενο οικονομικό έτος. Β. Περαιτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική και κατά το μέρος που αφορά στις συνεδριάσεις του Δ.Σ. που πραγματοποιήθηκαν το έτος 2016. Τούτο, καθώς αφενός μεν η σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε σε χρόνο κατά τον οποίο είχαν ήδη πραγματοποιηθεί δεκαεπτά (17) συνεδριάσεις, αφετέρου δε, ενώ δεν πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη εντός του οικονομικού έτους 2016, παρά τη δέσμευση των οικείων πιστώσεων, η 2819/0/31.12.2016 απόφαση του διατάκτη, περί ανατροπής της, εκδόθηκε μεν εντός του ίδιου οικονομικού έτους, αλλά αναρτήθηκε στον διαδικτυακό τόπο «Διαύγεια» στις 21.2.2017, ήτοι μετά την 31η Ιανουαρίου του επόμενου έτους...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι εν μέρει μη κανονική και, ως εκ τούτου, το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί