Δημόσια έργα.ΟΤΑ.Με την προσβαλλόμενη πράξη του το Κλιμάκιο έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του επίμαχου σχεδίου σύμβασης, επειδή η πράξη διορισμού των μελών της Επιτροπής του Διαγωνισμού εκδόθηκε από αναρμόδιο όργανο, ήτοι τη Διευθύντρια Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου ... και όχι την προς τούτο αρμόδια Δημαρχιακή Επιτροπή του Δήμου αυτού, με αποτέλεσμα να καθίσταται μη νόμιμη και η διαδικασία ανάθεσης του ελεγχόμενου έργου.

Όργανο διενέργειας διαγωνισμών για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων εκπονήσεως μελετών και παροχής συναφών υπηρεσιών Δήμου.Αρμόδιο όργανο για την διενέργεια διαγωνισμών για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων εκπονήσεως μελετών και παροχής συναφών υπηρεσιών Δήμου κατ’ εφαρμογή του Ν 3316/2005 είναι η Δημαρχιακή Επιτροπή. Επί ιδιαιτέρως σοβαρού αντικειμένου η Δημαρχιακή Επιτροπή με ειδικώς αιτιολογημένη απόφασή της δύναται να παραπέμπει τη διενέργεια του διαγωνισμού στο Δημοτικό Συμβούλιο.

Μη νόμιμη διαδικασία ανάθεσης δημοτικού έργου, καθόσον η επιτροπή του διαγωνισμού συγκροτήθηκε από τη Διευθύντρια Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου κατά παράβαση του άρθρου 103 παρ. 2 του ν.3463/2006 (αρμόδια είναι η δημαρχιακή επιτροπή). Με την 705/2010 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακλήθηκε η ως άνω Πράξη του Κλιμακίου λόγω συγγνωστής πλάνης.

Συνεπώς, εφόσον ο προϋπολογισμός του έργου του ελεγχόμενου διαγωνισμού (χωρίς συνυπολογισμό των κονδυλίων αναθεώρησης και Φ.Π.Α.) υπερέβαινε το ανώτατο όριο της δεύτερης τάξης του Μ.Ε.ΕΠ. (1.500.000 ευρώ), η επιτροπή διαγωνισμού έπρεπε να είναι επταμελής, όπως προβλέπεται στις προεκτεθείσες διατάξεις των άρθρων 3 παρ. 2 του ν. 3263/2004 και 22 του π.δ/τος 609/1985 και να συγκροτηθεί από την οικεία Δημαρχιακή Επιτροπή, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του.Περαιτέρω, προκειμένου περί έργων που εκτελούνται από Δήμους, αρμόδιο όργανο για τη συγκρότηση της Επιτροπής Διαγωνισμού είναι η οικεία Δημαρχιακή Επιτροπή, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 111 παρ.2 του π.δ.410/1995 (βλ. Πράξεις VI Τμήμ. 137/2005, 48/2006, 105/2006, 163/2006).

Αρμόδιο όργανο του Δήμου για τη διενέργεια διαγωνισμού για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων εκπονήσεως μελετών και παροχής συναφών υπηρεσιών κατ’ εφαρμογή του Ν. 3316/2005 είναι η Δημαρχιακή Επιτροπή, η οποία επί ιδιαιτέρως σοβαρού αντικειμένου, δύναται με ειδικώς αιτιολογημένη απόφασή της να παραπέμπει τη διενέργεια του διαγωνισμού στο Δημοτικό Συμβούλιο.Αποδοχή της αρ.363/2008 ατομικής γνωμοδότησης του Νομικού Συμβούλου του Κράτους.

Δημόσια Έργα.Επειδή μεταξύ των στοιχείων που προσκομίστηκαν στη δικογραφία δεν υπάρχει έγγραφη διαταγή της Υπηρεσίας ή προφορική καταχωρημένη στο ημερολόγιο του έργου για όλες τις υπόλοιπες εργασίες, όπως βάσιμα προβάλλεται από το Ελληνικό Δημόσιο, ο αντίθετος δε λόγος της κρινόμενης προσφυγής πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Συνεπώς, δεν είναι δυνατή η αναγνώριση αποζημίωσης για τις εργασίες αυτές, αφού εκτελέστηκαν από τον ανάδοχο χωρίς να προηγηθεί έγγραφη διαταγή της Υπηρεσίας και σύνταξη Σ.Π.

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ, ΙΙΙ και ΙV της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: Α) δεν είναι νόμιμη η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης του ελεγχόμενου έργου με διαγωνισμό μεταξύ περιορισμένου αριθμού εργοληπτικών επιχειρήσεων, καθόσον, εν προκειμένω, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία. Β) Η εφαρμογή για το ελεγχόμενο έργο του συστήματος που προβλέπει ενιαίο ποσοστό έκπτωσης σε συμπληρωμένο τιμολόγιο της Υπηρεσίας δεν είναι νόμιμη, καθόσον, ο προϋπολογισμός του ελεγχόμενου έργου, (2.100.000 ευρώ, ήτοι δαπάνη εργασιών = 1.764.705,88 ευρώ συν ΦΠΑ= 335.294,12 ευρώ), υπερβαίνει το εκ του νόμου προβλεπόμενο όριο των 750.000 ευρώ, ενώ δεν φαίνεται να συντρέχει, εν προκειμένω, ούτε η σωρευτικώς απαιτούμενη προϋπόθεση της δυσχερούς ή αδύνατης προμέτρησης των εργασιών, αφού στα στοιχεία του φακέλου υπάρχει το από 28.4.2009 φύλλο αναλυτικής προμέτρησης όλων των εργασιών, ως τμήμα της μελέτης του έργου. Γ) Τέλος, ο επίμαχος διαγωνισμός πάσχει και εκ του ότι, μη νομίμως η Επιτροπή Διαγωνισμού συγκροτήθηκε από το Δήμαρχο ..., ενώ έπρεπε να συγκροτηθεί από την έχουσα ειδική προς τούτο αρμοδιότητα Δημαρχιακή Επιτροπή.

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη προηγούμενη σκέψη (ΙΙ) ορθά το Κλιμάκιο έκρινε ότι παρανόμως απορρίφθηκαν οι προσφορές των πρώτης και δεύτερης μειοδοτριών εργοληπτικών επιχειρήσεων «… ΑΤΕ» και «…», αφού η από 21.9.2010 υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της υποδειχθείσας από την πρώτη μειοδότρια υπεργολάβου εταιρείας «… ΑΤΕ» ότι αποδέχεται τη σύναψη υπεργολαβίας για τμήμα του έργου ικανοποιούσε τις απαιτήσεις της διακήρυξης και η από 21.9.2010 υποβληθείσα υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της δεύτερης μειοδότριας ότι είναι ασφαλιστικά και φορολογικά ενήμερη κατά την ημέρα του διαγωνισμού και είναι σε θέση να αποδείξει την ενημερότητα αυτή εφόσον αναδειχθεί μειοδότης κάλυπτε και τις απορρέουσες από τη κοινοπρακτική της δραστηριότητα φορολογικές της υποχρεώσεις και, ως εκ τούτου, οι αντίθετοι ισχυρισμοί του αιτούντος Δήμου πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Περαιτέρω και ο ισχυρισμός του αιτούντος περί εξυπηρέτησης υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με τη τήρηση της αρχής της νομιμότητας και η επίκλησή του δεν μπορεί να αιτιολογήσει την παρά το νόμο διενέργεια της ανωτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας ούτε την παραβίαση θεμελιωδών κανόνων που διέπουν τη λήψη αποφάσεων κατά τις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων. Τέλος η συγγνωστή πλάνη, ως λόγος νομιμοποίησης των πράξεων, οι οποίες έχουν κριθεί μη νόμιμες της διαδικασίας που προηγείται της υπογραφής δημοσίας σύμβασης, δεν προβλέπεται από καμία διάταξη νόμου. Άλλωστε αποτελούσε αυτονόητη υποχρέωση του αιτούντος Δήμου η τήρηση των προαναφερθεισών σαφών διατάξεων, την εφαρμογή των οποίων όφειλε να διασφαλίσει κατά τη διαδικασία έγκρισης της ελεγχόμενης σύμβασης. Συνεπώς, σύμφωνα με όσα προηγουμένως έγιναν δεκτά πρέπει να απορριφθεί η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης.

Απαγορεύεται ο επιμερισμός της κατασκευής ενός «ενιαίου» έργου σε μερικότερα μη αυτοτελή έργα - έργα δηλαδή που από τεχνική και ουσιαστική άποψη όχι μόνο δεν μπορούν, αλλά και επιβάλλεται για το οικονομικοτεχνικώς άρτιο και το συμφέρον του ευρύτερου έργου να αποτελέσουν αντικείμενο ενιαίας δημοπρασίας - και στη συνέχεια η απευθείας ανάθεση αυτών χωριστά ή η ανάθεση κατόπιν πρόχειρου διαγωνισμού με βάση το ύψος της δαπάνης, που προκύπτει από την κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτείται για την κατασκευή του «ενιαίου» έργου, καθόσον με τον τρόπο αυτό επιχειρείται, κατά περιγραφή των οικείων διατάξεων, η μη τήρηση της οριζόμενης από αυτές διαδικασία διενέργειας τακτικού διαγωνισμού (βλ. Πράξεις VII Τμ. 324, 19/2010, 45/2009, 79/2008 47, 134, 139, 142/2008, 4, 267/2007, 83, 145, 164, 259, 280/2006, 70/2005, IV Τμ. 136, 137/2004, 193, 37/2003, 88/97, 93/1999 κ.ά.). (...)Ακολούθως, για μικρά έργα η εργασίες συντήρησης, τα οποία είναι εκείνα που δεν υπερβαίνουν το τιθέμενο από τις διατάξεις της ως άνω υπουργικής απόφασης όριο για τους λοιπούς Δήμους των 3.500.000 δραχμών και ήδη ευρώ 10.271,46 χωρίς Φ.Π.Α. επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση, τη δε σχετική απόφαση την λαμβάνει η Δημαρχιακή Επιτροπή.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ανάκληση της 38/2012 πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (..)Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενη σκέψη το Τμήμα κρίνει ορθά η Επίτροπος ερμήνευσε τις σχετικές διατάξεις. Και τούτο διότι, σύμφωνα με τα ρητώς οριζόμενα στο άρθρο 176 του ν. 3852/2010, αρμόδιο όργανο για τη συγκρότηση της Επιτροπής διαγωνισμού, προκειμένου περί έργων που εκτελούνται από Περιφέρειες, είναι η Οικονομική Επιτροπή και όχι ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας. Πλην, με το παρόν σύστημα διενέργειας των διαγωνισμών δημοσίων έργων, σύμφωνα με το οποίο η Επιτροπή Διαγωνισμού απλώς ελέγχει την πληρότητα των τυπικών δικαιολογητικών συμμετοχής των υποψηφίων αναδόχων και καταγράφει τις προσφερόμενες τιμές, χωρίς να προβαίνει σε υποκειμενικές εκτιμήσεις, η συγκρότηση αυτής από αναρμόδιο όργανο δεν συνιστά από μόνη της ουσιώδη νομική πλημμέλεια διακωλυτική της υπογραφής του οικείου σχεδίου σύμβασης (Αποφ. VI Tμ. 1258/2011). Τούτο δε ενισχύεται και από το γεγονός ότι μετά την ισχύ του ν. 4024/2011 ο ορισμός των μελών των συλλογικών οργάνων της διοίκησης για τη διεξαγωγή δημόσιων διαγωνισμών (πλην των υποδεικνυομένων από το αρμόδιο όργανο ή αυτών που συμμετέχουν εκ της θέσης ή ιδιότητάς τους) γίνεται κατόπιν κλήρωσης (πρβλ. Αποφ. Μείζον. Επταμ. Συνθ 993/2011). Στην κρινόμενη υπόθεση, το Τμήμα λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέλη της Επιτροπής Διαγωνισμού προέκυψαν κατόπιν κλήρωσης, ότι όλες οι προσφορές κρίθηκαν τυπικά δεκτές και δεν ασκήθηκαν ενστάσεις επί της διαγωνιστικής διαδικασίας, το δε αποτέλεσμα του διαγωνισμού εγκρίθηκε από την αρμόδια προϊσταμένη αρχή, ήτοι την Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, κρίνει ότι η συγκρότηση της Επιτροπής από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας ..... και όχι από την οικεία Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας δε συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.(...)Ανακαλεί την 38/2012 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου