Υπόγειος Σταθμός Αυτοκινήτου και Διαμόρφωση Πλατείας Πρασίνου....επιδιώκεται η ανάκληση της 321/2022 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλομένη και να επιστραφεί στην προσφεύγουσα το κατατεθέν από αυτή παράβολο.Για  τους  λόγους  αυτούς Δέχεται την από 17.5.2022 προσφυγή ανάκλησης της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας με την επωνυμία «Ιωνικό Κέντρο» και την από 23.5.2022 παρέμβαση της «..». Ανακαλεί την 321/2022 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΕΡΓΟ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:..Με δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ως άνω εργασίες δεν δύνανται να αποτελέσουν νομίμως αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, κατά την έννοια του άρθρου 156 παρ. 1 του ν. 4412/2016, όπως οι διατάξεις αυτού ερμηνεύθηκαν ανωτέρω. Τούτο δε διότι, οι περιστάσεις που αναφέρονται στη συνοδεύουσα τον 1ου Α.Π.Ε. αιτιολογική έκθεση δεν ανάγονται σε γεγονότα απρόβλεπτα, κατά την έννοια του νόμου, ήτοι σε πραγματικά περιστατικά που ανέκυψαν αιφνιδίως και τα οποία δεν θα μπορούσαν να προβλεφθούν ακόμη και αν η μελέτη του ως άνω έργου ήταν πλήρης και ακριβής. Αντιθέτως, αποτελούν δεδομένα, τα οποία προϋπήρχαν της έναρξης των εργασιών και για το λόγο αυτό ήταν δυνατόν να διαπιστωθούν κατά το στάδιο εκπόνησης της μελέτης. Συγκεκριμένα, τα δίκτυα των ... καθώς και οι ακριβείς θέσεις των φρεατίων, ακόμα και των τυφλών, ήταν δυνατόν να εντοπιστούν κατά την εκπόνηση των σχετικών μελετών, εφόσον μάλιστα επρόκειτο να γίνει αλλαγή χάραξης της κυκλοφορίας στα σημεία κατασκευής των κόμβων, κατόπιν συνεννοήσεως με τις αρμόδιες υπηρεσίες κοινής ωφέλειας καθώς και τη Δ.Ε.Α.Μ.Β., τα στοιχεία δε τούτα (ύπαρξη υπογείων δικτύων κοινής ωφέλειας, αγωγών κ.λπ.) λαμβάνονται υπόψη, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, κατά την εκτέλεση έργων οδοποιίας, όπως το ελεγχόμενο έργο. Άλλωστε, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ούτε αιτιολογείται ο λόγος για τον οποίο δεν κατέστη δυνατόν να εντοπιστούν οι θέσεις των φρεατίων και των αγωγών κατά το στάδιο εκπόνησης της μελέτης. Ομοίως, τα ίδια πρέπει να γίνουν δεκτά και σε ότι αφορά τη λειτουργία των κόμβων σε σχέση με τα όμβρια ύδατα και την ανεπάρκεια του υφισταμένου δικτύου ομβρίων υδάτων. Όλα τούτα, ήταν εκ των προτέρων γνωστά και μπορούσαν ευχερώς να διαπιστωθούν κατά το στάδιο εκπόνησης των απαραίτητων μελετών, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η αρτιότητα του έργου. Στη συγκεκριμένη όμως περίπτωση η πλήρης παράλειψη πραγματοποίησης των σχετικών ερευνών και μελετών, τις οποίες οι τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου ... όφειλαν να εκπονήσουν, δεν δύναται να θεμελιώσει την προϋπόθεση της απρόβλεπτης περίστασης που απαιτείται, κατά το νόμο, σωρευτικώς με τις λοιπές προϋποθέσεις, για τη νόμιμη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης.

ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤ.ΣΥΝΘ./40/2019.Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την αίτηση αναθεώρησης και την παρέμβαση. Αναθεωρεί την 1594/2018 Απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Δέχεται την από 28.8.2018 αίτηση ανάκλησης (Α.Β.Δ. 2504/30.8.2018) και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Ανακαλεί την 473/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Σύμβαση έργου: Ζητείται η ανάκληση της 64/2010 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.  Κατ’ ακολουθία όλων των ανωτέρω, πρέπει η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η 64/2010 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, μη υπάρχοντος δε άλλου λόγου που να κωλύει την υπογραφή της υπό έλεγχο σύμβασης, πρέπει αυτή να υπογραφεί. Ανακαλεί την 64/2010 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Ανάπλαση Λεωφόρου (...) Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση είναι μη νόμιμη, καθώς η εγκριτική αυτής (205/12.7.2023) απόφαση της προσφεύγουσας Α.Α. εκδόθηκε σε χρόνο κατά τον οποίο είχε εκπνεύσει (στις 16.4.2023) τόσο η αρχική προθεσμία περάτωσης του έργου όσο και οι νόμιμες παρατάσεις αυτής. Εξάλλου, η προμνησθείσα 347/23.11.2023 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου της προσφεύγουσας Α.Α., με την οποία χορηγήθηκε η «8η παράταση» της προθεσμίας περάτωσης του έργου, μέχρι τις 29.2.2024, είναι ομοίως μη νόμιμη, καθόσον εκδόθηκε πέντε (5) περίπου μήνες μετά τη λήξη (στις 16.6.2023) της προβλεπόμενης από τον νόμο τρίμηνης προθεσμίας (βλ. ανωτέρω σκ. 5) από την υποβληθείσα (στις 16.3.2023) αίτηση της παρεμβαίνουσας αναδόχου και σε κάθε περίπτωση σε χρόνο που υπερβαίνει τον εύλογο χρόνο. .Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, και Δεν ανακαλεί την 687/2023 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/781/2024 ΑΝΑΘΕΩΡΕΙ (ΤΗΝ 254/2024) ως προς τις λοιπές δαπάνες της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης, πλην της απολογιστικής δαπάνης για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ, ύψους 115.000,00 ευρώ. Αναθεωρεί εν μέρει τη 254/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Δέχεται εν μέρει την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση και ανακαλεί εν μέρει την 687/2023 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Και Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ανάπλαση Λεωφόρου Φυλής στο Δήμο Φυλής», μεταξύ του Δήμου Φυλής και της ανώνυμης εταιρείας «…Α.Τ.Ε.», μόνο ως προς την απολογιστική δαπάνη για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ, ύψους 115.000,00 ευρώ.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ανάπλαση Λεωφόρου Φυλής στο Δήμο Φυλής», μεταξύ του Δήμου Φυλής και της ανώνυμης εταιρείας «…Α.Τ.Ε.», ως προς τις λοιπές εργασίες αυτής, κατά τα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό της παρούσας απόφασης.

Ανάδειξη αναδόχου για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης.Επιδιώκεται  η  ανάκληση της 373/2020 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ένδικη προσφυγή ανάκλησης και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, καθώς τα διαπιστωθέντα από το Κλιμάκιο δεν συνιστούν, όσον αφορά τη συγκεκριμένη διαγωνιστική διαδικασία, ουσιώδεις πλημμέλειες, όπως εσφαλμένα κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη. Μετά δε την παραδοχή της προσφυγής, το Τμήμα, για λόγους οικονομίας της διαδικασίας, αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της προσφεύγουσας και της παρεμβαίνουσας, υπό τον όρο ότι θα συμπεριληφθούν στο περιεχόμενο αυτού τα εκ των υστέρων υποβληθέντα στοιχεία του άρθρου 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010 (σχετικό το 619/2020/9.11.2020 έγγραφο) και η από 10.11.2020 ανάλυση της οικονομικής προσφοράς της παρεμβαίνουσας ως προς τα επιπλέον 36 σημεία (βλ. σκ. 16 και 17).

Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΟΥ:..επιδιώκεται η αναθεώρηση της 1594/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Συνεπώς, από τα δεδομένα και τα τεχνικά στοιχεία που μπορούσαν να συλλεγούν προ του χρόνου έναρξης των εργασιών δεν ήταν αντικειμενικώς δυνατός ο εντοπισμός, κατά το στάδιο της αρχικής μελέτης, των «τυφλών» φρεατίων ούτε των αχαρτογράφητων και, ευρισκομένων σε βάθος τριών (3) μέτρων, αγωγών που παρουσίαζαν διαρροή. Εξάλλου, λαμβάνοντας υπόψη αφενός μεν ότι πρόκειται για έργο κατασκευής κόμβων σε ήδη υπάρχον έργο οδοποιίας, ήτοι για έργο που δεν παρουσιάζει αυξημένη πολυπλοκότητα, αφετέρου δε ότι δεν υπήρχε καμία ένδειξη ως προς την ύπαρξη διαρροής (π.χ. καθίζηση ή εμφάνιση επιφανειακών υδάτων), η υποχρέωση προηγούμενης διενέργειας γεωτεχνικών ερευνών ή διερευνητικών τομών για την εύρεση τυχόν διαρροών υπερβαίνει τα άκρα όρια επιμέλειας του συνετού μελετητή. Περαιτέρω, αναφορικά με τις εργασίες αποκατάστασης των υφιστάμενων αγωγών του δικτύου ομβρίων, μετά τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα που έπληξαν τον Δήμο ..., τον Φεβρουάριο του 2018 και οδήγησαν στην κήρυξη της περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αποκαλύφθηκε ότι το υπάρχον δίκτυο δεν μπορούσε πλέον να ανταποκριθεί σε συνθήκες ομαλής παροχέτευσης, όπως οι συνθήκες αυτές διαμορφώθηκαν μετά τα προαναφερθέντα έκτακτα καιρικά φαινόμενα. Ως εκ τούτου συντρέχει η προϋπόθεση του απροβλέπτου και για τις εργασίες αυτές (πρβλ. Ε.Σ. αποφ. Τμ. Μείζ. - Επταμ. Σύνθ. 1378/2017, 2649/2012). Τέλος, συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις για τη σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης διότι το ποσό των επίμαχων εργασιών δεν υπερβαίνει το 50% (49,37%) του ποσού της αρχικής, οι εργασίες δε αυτές, οι οποίες αποβλέπουν στην αποκατάσταση του οδοστρώματος λόγω καθίζησης από διαρροές υποκείμενων αγωγών δικτύων Ο.Κ.Ω. και ανακάλυψης «τυφλών φρεατίων» και στην αποκατάσταση των ζημιών στο δίκτυο ομβρίων, συνεπεία έντονων καιρικών φαινομένων είναι συναφείς με την αρχική σύμβαση και απαραίτητες για την έντεχνη ολοκλήρωση του έργου κατασκευής των τεσσάρων (4) κόμβων. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω πρέπει, η ένδικη αίτηση αναθεώρησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να γίνουν δεκτές, να αναθεωρηθεί η 1594/2018 απόφαση του VI Τμήματος και, κατά παραδοχή της από 28.8.2018 αίτησης ανάκλησης (Α.Β.Δ. 2504/30.8.2018) και της υπέρ αυτής ασκηθείσας παρέμβασης, να ανακληθεί η 473/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου και να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της παρεμβαίνουσας εταιρείας.

Προμήθεια εργαστηριακού εξοπλισμού:Ζητείται η ανάκληση της 323/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Ενόψει των αναφερόμενων στην προηγούμενη σκέψη, προσκομισθέντων κατά την παρούσα διαδικασία, νεότερων στοιχείων, τα οποία, παρόλο που δεν διαβιβάστηκαν στο Κλιμάκιο, περιλαμβάνονταν εξ αρχής στον φάκελο της ελεγχόμενης προμήθειας, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η προσφεύγουσα Α.Α. έχει τηρήσει την απαίτηση, κατ’ άρθρο 45 παρ. 3 περ. α και β του ν. 4412/2016, τεκμηρίωσης της σκοπιμότητας και του προϋπολογισμού αυτής. Επομένως, δεν συντρέχει πλέον η διαπιστωθείσα με την προσβαλλόμενη Πράξη πλημμέλεια, μοναδικός διακωλυτικός της υπογραφής των σχεδίων των ελεγχόμενων συμβάσεων λόγος. Μετά ταύτα, καθίσταται αλυσιτελής η εξέταση και των λοιπών προβαλλόμενων με την κρινόμενη προσφυγή και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση λόγων ανάκλησης της προσβαλλόμενης Πράξης.    Μετά από όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, πρέπει η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να υπογραφεί το οικείο σχέδιο της ελεγχόμενης σύμβασης.Ανακαλεί την 323/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑΤΩΝ :Αίτηση ανάκλης της 45/2017 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου (...)Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι η αίτηση ανάκλησης καθώς και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση της εταιρείας «…...» πρέπει να γίνουν δεκτές, να απορριφθεί η από 7.4.2017 παρέμβαση της εταιρείας «....» κατά τα οριζόμενα στο σκεπτικό της 853/2017 προδικαστικής απόφασης του Τμήματος, να ανακληθεί η 45/2017 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να υπογραφεί το σχέδιο συμβάσεως μεταξύ του ΟΤΑ με την επωνυμία «Δήμος ...» και της αναδόχου εταιρείας «… ...» αντίγραφο του οποίου φυλάσσεται στη Γραμματεία του Τμήματος.(...)Ανακαλεί την 45/2017 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμβάσεως μεταξύ του ΟΤΑ με την επωνυμία «Δήμος ...» και της αναδόχου εταιρείας «…..».

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:..ζητείται η ανάκληση της 61/2015 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγηθείσες νομικές σκέψεις, η Αναθέτουσα Αρχή δεν όφειλε να ζητήσει διευκρινίσεις από τη μειοδότρια εταιρεία ως προς την αιτιολόγηση της προσφοράς της ως υπερβολικά χαμηλής, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση και την υπέρ αυτής παρέμβαση. Και τούτο, διότι ουδεμία ένσταση ή προσφυγή με συγκεκριμένους σχετικούς ισχυρισμούς κατατέθηκε, ώστε να δημιουργούνται εύλογες υπόνοιες περί υπερβολικά χαμηλής προσφοράς, και, κατά συνέπεια, ουδεμία υποχρέωση περαιτέρω αιτιολόγησης της κατακυρωτικής κρίσης της Αναθέτουσας Αρχής γεννάται εξ αυτού του λόγου. Πέραν δε τούτου, με την κρινόμενη αίτηση και την υπέρ αυτής παρέμβαση βασίμως προβάλλεται ότι ευλόγως δεν ανέκυψαν στην Αναθέτουσα Αρχή αμφιβολίες ως προς τη φερεγγυότητα της οικονομικής προσφοράς της εταιρείας «...», διότι στην προκειμένη περίπτωση υπάρχουν μεγάλα περιθώρια έκπτωσης λόγω του γεγονότος ότι η παρεμβαίνουσα εκτελεί ήδη παρόμοια με το επίμαχο υδραυλικά έργα, συνολικής αξίας 12.884.000,00 ευρώ, γνωρίζει άριστα το είδος των εργασιών και τη διαδικασία υλοποίησής τους, ενώ λόγω της υφιστάμενης εγκατάστασής της στην περιοχή εκτέλεσης του έργου δεν επιβαρύνεται με το σχετικό κόστος. Όπως δε βασίμως προβάλλεται η παροχή υψηλού ποσοστού έκπτωσης σε έργα που αφορούν κατασκευή αγωγών ομβρίων είναι συνήθης, όπως π.χ. προκύπτει από την 98/2015 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου για την ανάθεση εκτέλεσης του έργου του Δήμου …«Απορροή ομβρίων υδάτων περιοχής …» με προσφερόμενο ποσοστό έκπτωσης 66,76%.(..). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η ένδικη αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η 61/2015 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, μη υπάρχοντος δε άλλου λόγου που να κωλύει την υπογραφή της υπό έλεγχο σύμβασης για την εκτέλεση του έργου «Κατασκευή αγωγών ομβρίων Δήμου … έτους 2014» μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας με την επωνυμία «... ΑΤΕ», το σχετικό σχέδιο αυτής μπορεί να υπογραφεί.

Ζητείται η ανάκληση της 656/2022 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην 1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου «Κατασκευή- Αναβάθμιση οδικής σύνδεσης.(...)Η  διαπίστωση της προσβαλλόμενης πράξης περί  μη συνδρομής απροβλέπτων περιστάσεων στην υπό κρίση υπόθεση εκφέρθηκε καθ’ ερμηνεία και εφαρμογή του άρθρου 156 παρ. 1 περιπτ. β΄ του ν. 4412/2016, όπως αυτό ίσχυε πριν  την τροποποίησή του με το ν. 4782/2021, το οποίο η προσφεύγουσα επικαλείται ως νομική και πραγματική βάση για την κατάρτιση της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης  με την ένδικη προσφυγή της. Ωστόσο, δοθέντος ότι η τροποποίηση της αρχικής σύμβασης με τη σύναψη της επιχειρούμενης όμοιας αφορά σε συμπληρωματικές εργασίες και εγκρίθηκε με την 250585/2022 απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών την 5.8.2022 και λαμβανομένων υπόψη όσων κρίθηκαν με την 1854/2022 απόφαση της Μείζονας Ολομέλειας , η  ένδικη συμπληρωματική σύμβαση διέπεται από τις ρυθμίσεις της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 156 του ν. 4412/2016, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει κατά το χρόνο έγκρισης της σύναψης της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Συνακόλουθα, η συνδρομή των απρόβλεπτων περιστάσεων δεν συνιστά εκ του νόμου προϋπόθεση για τη νομιμότητα της έγκρισης της σύναψης της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Επομένως, η έρευνα της συνδρομής της προϋπόθεσης των απροβλέπτων περιστάσεων, σύμφωνα με  το λόγο της προσφυγής ανάκλησης, παρέλκει.Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή ανάκλησης της Ειδικής Υπηρεσίας Δημοσίων Έργων Κατασκευής & Συντήρησης Συγκοινωνιακών Υποδομών «ΕΥΔΕ/ΚΣΣΥ» του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της εταιρείας με την επωνυμία «…ΑΤΕ».Ανακαλεί την 656/2022 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.